SỰ CẦN THIẾT KHÁCH QUAN VÀ QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN CỦA BẢO HIỂM XÂY DỰNG LẮP ĐẶT

SỰ CẦN THIẾT KHÁCH QUAN VÀ QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN
CỦA BẢO HIỂM XÂY DỰNG LẮP ĐẶT
1. Sự cần thiết khách quan của bảo hiểm xây dựng lắp đặt
Sự phát triển mạnh mẽ của khoa học kỷ thuật trong thế kỷ XX và thế kỷ
XXI đã đánh dấu một bước phát triển mới của thế giới. Khoa học công nghệ
phát triển rất nhanh kéo theo sự phát triển của nhiều lĩnh vực khác, trong lĩnh
vực xây dựng lắp đặt do yêu cấu kỹ thuật ngày càng cao và giá trị công trình
ngày càng lớn, bên cạnh đó là sự gia tăng của nhiều rủi ro kỹ thuật trong quá
trình xây dựng – lắp đặt. Các công trình, dự án đều cần có sự đảm bảo về mặt
tài chính nhằm đáp ứng được yêu cầu tiến độ liên tục nhanh và đạt được hiệu
quả. Ngày nay trong tất cả các lĩnh vực đều thấy rõ vai trò của bảo hiểm kỹ
thuật nói chung và bảo hiểm xây dựng lắp đặt nói riêng từ các trình có giá trị
lớn: như các tòa nhà cao tầng, lắp đặt các giàn khoan dầu lớn, các công trình
thủy điện…đến các công trình có giá trị vừa và nhỏ đều có nhu cầu bảo hiểm.
Các rủi ro trong bảo hiểm xây dựng rất đa dạng, từ cá rủi ro thiên tai như:
mua, gió, bảo, lũ lụt, động đất. núi lửa…đến cá rủi ro do con người gây ra như
sai lầm trong thiết kế của cá kỹ sư, sai lầm của những công nhân trong vận hành
máy, hành động phá hoại…chỉ cần một sai sót nhỏ cũng có thể dẫn đến những
hậu quả rất lớn không thể lường trước được. Nó gây ra thiệt hại không chỉ cho
một công trình, một ngành kinh tế mà còn cho nhiều ngành nhiều lĩnh vực khác
nhau cũng như gây ta thiệt hại cho nền kinh tế, cho xã hội.
Cũng giống như các loại hình bảo hiểm khác bảo hiểm xây dựng – lắp đặt
mục đích nhằm ổn định hoạt động của các tổ chức kinh tế cũng như đời sống
của nhân dân trong trường hợp không may gặp phải rủi ro gây tổn thất. Trước
nhu cầu bảo hiểm của các tổ chức, cá nhân thì các công ty bảo hiểm đã đứng ra
triển khai nghiệp vụ bảo hiểm này do đó các công ty bảo hiểm sẽ thu phí của
các tổ chức, các nhân tham gia bảo hiểm đễ lập thành quỹ và các quan hệ tái bảo
hiểm, đồng bảo hiểm giữa các công ty bảo hiểm trong nước và trên toàn thế
giới. Công ty bảo hiểm có đủ khả năng bồi thường những tổn thất mà các tổ
chức, cá nhân gặp phải cho dù tổn thất có lớn đến mức nào đi chăng nữa, giúp
cho họ nhanh chóng khắc phục những hậu quả đó nhằm đảm bảo cho sản xuất,

kinh doanh.
Trong nền kinh tế thị trường ngày nay, mỗi đơn vị, doanh nghiệp đều phải
tự chủ về mặt tài chính và chủ động trong kinh doanh và những rủi ra xảy ra đối
với họ là rất lớn. Họ phải tính toán sao cho sản xuất kinh doanh được ổn định và
đạt hiệu quả kinh doanh tốt nhất, do đó một trong những phương án mà họ tính
đến đó là tham gia bảo hiểm cho những công trình, tài sản của mình. Nếu tham
gia bảo hiểm trong trường hợp gặp phải rủi ro gây ra tổn thất thì các doanh
nghiệp bảo hiểm sẽ đứng ra bồi thường, chi trả để họ đảm bảo quá trình kinh
doanh của mình
Khi triển khai bảo hiểm xây dựng – lắp đặt, người được bảo hiểm cùng với
các ban ngành, cơ quan hữu quan, các doanh nghiệp bảo hiểm phải phối hợp
tiến hành công tác đề phòng hạn chế tổn thất nhằm ngăn chặn những hậu quả
mà các rủi ro có thể gây ra thiệt hại đối với tài sản, con người. Do đó khi tiến
hành bảo hiểm nhà bảo hiểm phải thực hiện công tác đánh giá rủi ro cũng như
các phương án đề phòng hạn chế tổn thất của đối tượng bảo hiểm, trên cơ sở đó
nhà bảo hiểm sẽ đưa ra các biện pháp cần thiết phối hợp với các bên liên quan
nhằm đề phòng và hạn chế nhưng rủi ro gây tổn thất cho công trình, tài sản
được bảo hiểm.
Ngày nay các dự án, công trình xây dựng – lắp đặt thường được đầu tư với
một số tiền lớn của chủ đần tư và các nhà hổ trợ tài chính. Khi đầu tư vào những
công trình với số vốn lớn thì các nhà đầu tư phải xem xét đánh giá đến năng lực
của chủ đầu tư, các bươc thực hiện dự án, các biện pháp đề phòng hạn chế tổn
thất… để đảm bảo cho số vốn mà họ đã đầu tư để đáp ứng yêu cầu của các nhà
đầu tư. Tham gia bảo hiểm cho các dự án, công trình là một trong những biện
pháp bảo đảm cho qua trình thực hiện công trình, dự án làm cho các chủ đầu tư
yên tâm về nguồn vốn mà mình đã đầu tư.
2. Tác dụng của bảo hiểm xây dựng – lắp đặt
Bảo hiểm xây dưng-lắp đặt có những tác dụng chủ yếu sau:
B- Việc tham gia bảo hiểm xây dựng, lắp đặt sẽ giúp cho các chủ đầu tư
nhanh chóng đáp ứng nhu cầu về mặt tài chính cho các tổ chức, cá nhân không

may gặp phải những rủi ro gây tổn thất, giúp cho họ khôi phục sản xuất, kinh
doanh đảm bảo cho các công trình, dự án hoàn thành tốt tiến độ thi công.
- Giúp các chủ đầu tư tự chủ về mặt tài chính có chiến lược kinh doanh hợp
lý trên cơ sở hoạch toán đầy đủ giá thành (trong đó có tính tới phí bảo hiểm).
Do đó việc lựa chọn tham gia loại hình bảo hiểm nào để đạt được hiệu quả kinh
doanh tốt nhất đồng thời luôn đảm bảo được quá trình kinh doanh của mình.
- Góp phần tăng cường công tác đề phòng hạn chế tổn thất cho các công
trình, dự án từ đó góp phần đảm bảo an toàn của nề kinh tế trách được những
biến động ảnh hưởng đến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của chính phủ.
- Triển khai bảo hiểm xây dựng, lắp đặt giúp cho các doanh nghiệp bảo
hiểm đa dạng sản phẩm bảo hiểm từ đó mở rộng lĩnh vực sản xuất kinh doanh,
nâng cao thu nhập cho cán bộ nhân viên bảo hiểm đồng thời giúp cho ngành bảo
hiểm phát triển hơn.
3. Sự ra đời và phát triển của bảo hiểm xây dựng – lắp đặt
3.1 Trên thế giới
Bảo hiểm xây dựng, lắp đặt là một bộ phận của bảo hiểm kỹ thuật. Sự ra
đời và phát triển của bảo hiểm kỹ thuật luôn gắn liền với sự phát triển của cuộc
cách mạng khoa học kỹ thuật. Trong các loại hình bảo hiểm thì bảo hiểm kỹ
thuật ra đời sau nhưng từ khi ra đời đến nay loại hình bảo hiểm này đã có những
bước phát triển mạnh mẽ. Đơn bảo hiểm kỹ thuật đầu tiên xuất hiện trên thế giới
vào năm 1859 tại nước Anh đó là đơn bảo hiểm máy móc, muộn hơn so với bảo
hiểm hàng hải xuất hiện vào năm 1547, bảo hiểm hỏa hoạn xuất hiện vào năm
1667…kể từ khi ra đời bảo hiểm kỹ thuật đã được hầu hết các công ty bảo hiểm
phi nhân thọ triển khai. Đặc biệt là trong thế kỹ XX bảo hiểm kỹ thuật đã có
những bước tiến dài quan trọng đáp ứng được nhu cầu phát triển của nền kinh tế
xã hội. Ngày nay bảo hiểm kỹ thuật đã phát triển và xâm nhập vào hầu hết các
lĩnh vực hoạt động kinh tế, khoa học trên toàn thế giới.
Trên thế giới Munichre, một công ty tái bảo hiểm hàng đầu thế giới đóng
vai trò quan trọng trong việc phổ biến, giới thiệu và phát triển loại hình loại
hình bảo hiểm xây dựng, lắp đặt trên thế giới. Hầu hết các công ty bảo hiểm trên

thế giới đều áp dụng quy tắc bảo hiểm xây dựng lắp đặt do Munichre đưa ra.
Đơn bảo hiểm xây dựng đầu tiên trên thế giới được cấp vào năm 1929 cho
công trình xây dựng cầu LABERTH bắc qua sông THAMES ở luân đôn. Sau đó
đến năm 1934 đơn bảo hiểm rủi ro lắp đặt được cấp ở Đức. Kể từ sau chiến
tranh thế giới thư 2 đến nay việc tái thiết đất nước của các nước tham chiến
được triển khai mạnh mẽ, quá trình công nghiệp hoá - hiện đại hoá của các nước
trên thế giới diễn ra nhanh chóng. Do đó nhu cầu bảo hiểm của các công trình,
nhà máy, xí nghiệp… ngày càng tăng .
3.2. Ở Việt Nam
Trước khi đất nước thống nhất (năm1975) thì ngành bảo hiểm thương mại
nhìn chung chưa phát triển. Kể từ sau khi thống nhất đặc biệt là sau đại hội VI
của Đảng đã đánh dấu một cuộc cải cách, đổi mới toàn diện của nền kinh tế Việt
Nam. Nhà nước ban hành “luật đầu tư nước ngoài tại Việt Nam” (tháng
12/1987). Kể từ đây đã có nhiều dự án công trình xây dựng lớn được thi công và
nhu cầu bảo hiểm của các chủ đầu tư về việc tham gia bảo hiểm xây dựng, lắp
đặt để đảm bảo cho quá trình thi công của công trình. Đứng trước sức ép đó thì
vào ngày 7/8/1991 Bộ tài chính đã ban hành quyết định số 253/TCQD, cho
phép Tổng công ty bảo hiểm Việt Nam gọi tắt là “Bảo Việt” được phép triển
khai nghiệp vụ bảo hiểm xây dựng và lắp đặt ở Việt Nam. Thời gian đầu triển
khai Bộ tài chính đã cho phép Bảo Việt sử dụng đơn bảo hiểm, các điều khoản,
biểu phí của Munichre. Đơn bảo hiểm xây dựng và lắp đặt được cấp đầu tiên ở
Việt Nam là đơn bảo hiểm mọi rủi ro lắp đặt (EAR) cho trạm thu phát vệ tinh
mặt đất Láng Trung, đây là công trình liên doanh giữa Tổng công ty bưu chính
viễn thông Việt Nam và hãng Teltra – Úc. Kể từ đó đến nay bảo hiểm xây dựng
lắp đặt ngày càng phát triển và là một trong những nghiệp vụ bảo hiểm mang lại
doanh thu cao cho các công ty bảo hiểm phi nhân thọ trong nước.
Cùng với sự phát triển của bảo hiểm nói chung, nghiệp vụ bảo hiểm xây
dựng lắp đặt nói riêng thì Bộ tài chính đã có những thông tư, nghị định ban hành
dần dần hoàn thiện hành lang pháp lý giúp cho nghiệp vụ bảo hiểm xây dựng và
lắp đặt phát triển hơn phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội tronmg

từng thời kỳ nhất định. Như thông tư số 105 – TC/ĐT ngày 8/12/1994 của Bộ
tài chính hướng dẫn bảo hiểm các công trình xây dựng, Quyết định số
663TC/QĐ – TCNH ngày 24/6/1995 về việc ban hành quy tắc, biểu phí, phụ phí
cũng như mức khấu trừ của bảo hiểm xây dựng và lắp đặt. Quyết định số
33/2004/QĐ-BTC ngày 12 tháng 04 năm 2004 của Bộ trường Bộ Tài Chính về
việc quy định quy tắc bảo hiểm xây dựng – lắp đặt.