Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU
I. Đặt vấn đề:
Giáo dục mầm non là bậc học giáo dục hết sức quan trọng, một mắc xích
đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, đặt nền móng cho sự phát triển toàn
diện nhân cách trẻ. Đến trường trẻ được học, được chơi, được tiếp xúc với nhiều
bạn, được sống trong tình thương của cô giáo, được khám phá thế giới xung
quanh.Trường mầm non chính là tổ âm thứ hai của trẻ nơi hình thành nhân cách
ban đầu và phát triển tồn diện về năm lĩnh vực cho trẻ mầm non.
Âm nhạc là một món ăn tinh thần khơng thể thiếu được đối với đời sống
con người. Nó có sức hấp dẫn kì lạ, có tác động mạnh mẽ giúp con người lạc
quan, vui tươi hơn trong cuộc sống bộn bề những lo toan. Đặc biệt đối với trẻ
mầm non âm nhạc như dịng sữa mẹ ni dưỡng tâm hồn trẻ thơ. Trẻ có thể cảm
nhận âm nhạc từ khi mới lọt lọt lòng bằng những câu hát ru, tiếng à ơi của bà,
của mẹ từ đó giúp trẻ nhận thức thế giới xung quanh, phát triển giao tiếp, phát
triển ngôn ngữ, trao đổi tình cảm... Thế giới âm nhạc thật diệu kì khơng ngừng
đổi mới và phát triển tạo điều kiện cho trẻ phát triển giúp trẻ tìm tịi, học hỏi qua
nhũng lời ca giai diệu mượt mà, trong sáng. Từ những điều tưởng chừng như
nhỏ bé giúp trẻ phát triển nhân cách hồn thiện.
Ngồi ra âm nhạc cịn là một trong những phương tiện hữu ích góp phần
giáo dục, nguồn cảm hứng mạnh mẽ giúp trẻ cảm thụ nghệ thuật.Mục tiêu của giáo
dục thẩm mỹ là khi trẻ được tiếp xúc với các loại hình hoạt động âm nhạc nghệ
thuật khác nhau như: ca hát, nghe hát, nghe nhạc, vận động theo nhạc, múa minh
họa, trò chơi âm nhạc nhằm phát triển ở trẻ khả năng lĩnh cảm thụ cái đẹp, yêu
thích cái đẹp, thích tạo ra cái đẹp. Và giáo dục âm nhạc là một quá trình phức tạp,
gồm nhiều giai đoạn và liên tục trong suốt quá trình đào tạo con người. Giáo dục
âm nhạc ở trường mầm non là một mắt xích khơng thể thiếu và quan trọng nhất vì
những ấn tượng về cái hay cái đẹp của âm nhạc mà trẻ tiếp nhận được ở độ tuổi đầu
đời khi trẻ có cái nhìn đầu tiên về cuộc sống xung quanh không chỉ khơi dậy ở trẻ
những cảm xúc chân thực đầu tiên với âm nhạc mà còn sẽ được giữ mãi trong tâm
Phạm Thị Hải Yến - Trường Mầm non Cư Pang
Trang 1
Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
hồn trẻ suốt cả cuộc đời. Âm nhạc có sức lay động mạnh mẽ đến tâm hồn, khơng
có gì có thể đánh thức tình cảm con người bằng âm nhạc.Có thể nói giáo dục âm
nhạc là một trong những yếu tố giúp trẻ phát triển toàn diện về năm mặt.
Ý thức rõ được vai trò của giáo dục âm nhạc đối với trẻ ở trường mầm
non, nhưng thực tế ở địa phương, đời sống kinh tế của người dân cịn khó khăn
đa số là người đồng bào dân tộc thiểu số nằm trên thơn bn đặc biệt khó khăn.
Phụ huynh chưa thấy được tầm quan trọng của việc con em đến trường đặc biệt
là độ tuổi mầm non, trẻ thường ở nhà với ông bà hoặc đi nương rẫy với bố mẹ.
Tuy nhiên, trong năm học 2017- 2018 qua quá trình áp dụng các giải pháp và
phương pháp sư phạm, và kết quả học tập của trẻ trên lớp tại lớp mầm 3 trường
mầm non CưPang về các kĩ năng trong hoạt động giáo dục âm nhạc. Trẻ vẫn cịn
nhút nhát, chưa mạnh dạn thể hiện mình trong giờ học và giờ ngoại khóa. Khả
năng cảm thụ âm nhạc của trẻ chưa được tốt hát chưa đúng giai điệu, lời ca của
bài hát, vận động theo nhạc còn rụt rè, ngại với cô giáo và các bạn trong lớp.
Cùng với sự đổi mới phương pháp dạy học trong tồn bậc học mầm non
theo tiêu chí xây dựng mơi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, khơng gị bó
áp đặt trẻ để trẻ phát huy tích cực năng lực của bản thân vào hoạt động trên lớp
nhưng thực tế khi giảng dạy áp dụng chuyên đềchưa rõ được tầm quan trọng,
hiệu quả thực hiện chưa cao
Từ những bất cập đó,trong năm học 2018- 2019 tơi tiếp tục nghiên cứu
thêm những giải pháp mới và tiếp tục áp dụng tại lớp mầm 3 tại trường mầm
non Cư Pang. Trên cơ sở chỉ đạo, triển khai và hướng dẫn giáo viên chuẩn bị các
tiết dạy và xây dựng môi trường theo hướng lấy trẻ làm trung tâm của phòng
giáo dục và đào tạo huyện KrôngAnavà sự giúp đỡ của chuyên mơn nhà trường.
Tơi đã tích lũy và tiếp tục nghiên cứu đề tài:“Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi
học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường mầm non Cư Pang theo hướng xây
dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”
II. Mục đíchnghiên cứu:
- Mục tiêu:
Phạm Thị Hải Yến - Trường Mầm non Cư Pang
Trang 2
Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
Trẻ hát đúng lời ca, giai điệu, vận động nhịp nhàng theo lời bài hát. Tự
tin, mạnh dạn trình bày trước mọi người xung quanh
Rèn kĩ năng nghe, cảm thụ và vận động theo nhạc
Qua phương pháp dạy học lấy trẻ làm trung tâm thấy được hiệu quả của
phương pháp này qua các hoạt động học và vui chơi của trẻ
Nâng cao chất lượng giáo dục theo hướng lấy trẻ làm trung tâm thấy được
hiệu quả của phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm vào trong tiết dạy.
Qua các bài hát lời ca phù hợp độ tuổi của trẻ, giai điệu nhẹ nhàng trong
sáng. Trẻ cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên, cuộc sống con người qua bức
tranh âm nhạc mà nhạc sĩ gửi gắm.
Phần thứ hai: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. Cơ sở lý luận của vấn đề
Thực hiện theo văn bản hợp nhất số: 01/ VBHN-BGDĐT ban hành
chương trình giáo dục mầm non ngày 29/1/ 2017 với mục tiêu: Chương trình
giáo dục mẫu giáo nhằm giúp trẻ em từ 3- 6 tuổi phát triển hài hịa các mặt về
thể chất, nhận thức, ngơn ngữ, tình cảm, kĩ năng xã hội và thẫm mĩ, chuẩn bị
cho trẻ vào học tiểu học
Thực hiện chương trình hướng dẫn thực hành áp dụng quan điểm lấy trẻ
làm trung tâm trong trường mầm non xuất bản tháng 3 năm 2017 của Nhà xuất
bản giáo dục Việt Nam: Quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm được thể hiện
trong tất cả các yếu tố của quá trình giáo dục. Từ xác định mục tiêu, nội dung,
phương pháp giáo dục cho đến hoạt động cụ thể của người giáo viên như lập kế
hoạch, xây dựng môi trường giáo dục,…mọi hoạt động phải hướng tới từng trẻ
cũng như từng nhóm trẻ nhỏ và nhóm trẻ lớn để tạo cơ hội cho trẻ được học tập
trong điều kiện cụ thể nhằm hỗ trợ trẻ phát triển tở tất cả các lĩnh vực. Vì vậy tơi
sẽ xây dựng các giải pháp, biện pháp bám sát vào các chỉ số trong từng tiêu chí
để đạt hiệu quả cao. Như tiêu chí 10: Giáo viên có kĩ năng phối hợp với gia đình
và cộng đồng trong việc chăm sóc, giáo dục trẻ dân tộc thiểu số và trẻ có hồn
cảnh khó khăn.Tiêu chí 6: Kế hoạch giáo dục tháng/ chủ đề phù hợp với thực
Phạm Thị Hải Yến - Trường Mầm non Cư Pang
Trang 3
Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
tiễn.Tiêu chí 13: Kế hoạch giáo dục ngày linh hoạt, mềm dẻo. Tiêu chí 4: có các
góc/ khu vực hoạt động ngoài trời được quy hoạch, thiết kế phù hợp, an toàn,
sạch đẹp, tạo cơ hội cho trẻ hoạt động.Tiêu chí 5: Giáo viên là người trợ giúp
trẻ. Tiêu chí 7: Tận dụng điều kiện, hồn cảnh, tình huống thật để dạy cho trẻ.
Căn cứ vào vào phụ lục tiêu chí xây dựng mơi trường tăng cường tiếng
Việt cho trẻ em dân tộc thiểu số ban hành kèm theo công văn số/ SGDĐTGDMN ngày 8 tháng 5 năm 2017. Hiện nay, ngôn ngữ sử dụng trong hệ thống
giáo dục quốc dân của nước ta là tiếng Việt. Vì vậy, việc tăng cường tiếng Việt
cho trẻ mầm non vùng dân tộc thiểu số có ý nghĩa vơ cùng quan trọng, nhằm
nâng cao khả năng sử dụng tiếng Việt của trẻ, đảm bảo cho các em có kỹ năng
cơ bản trong việc sử dụng tiếng Việt, để hoàn thành chương trình Giáo dục Mầm
non, tạo tiền đề cho việc học tập, lĩnh hội kiến thức của cấp học tiểu học, góp
phần nâng cao chất lượng giáo dục vùng dân tộc thiểu số.
Căn cứ vào tài liệu bồi dưỡng thường xuyên Module MN 5:đặc điểm phát
triển thẩm mỹ cho trẻ, những mục tiêu và kết quả mong đợi ở trẻ mầm non về
mặt thẫm mĩ. Giáo dục phát triển thẫm mĩ là một trong năm mặt giáo dục phát
triển toàn diện cho trẻ mầm non, góp phần hình thành những yếu tố đầu tiên của
nhân cách, chuẩn bị cho trẻ em vào lớp 1
Theo giáo trình phương pháp giáo dục âm nhạc cho trẻ mầm non tác giả
Phạm Thị hòa nhà xuất bản đại học sư phạm.Ở trường mầm non, đặc biệt với lứa
tuổi mẫu giáo, âm nhạc là một trong những loại hình nghệ thuật, phát triển năng
lực cảm xúc, tưởng tượng, sáng tạo, sự tập trung chú ý, khả năng diễn tả sáng
tạo của trẻ
Thấy rõ được tầm quan trọng của giáo dục âm nhạc đối với trẻ mầm non.
Và những hạn chế mà trẻ gặp phải trong quá trình giáo dục và chăm sóc trẻ. Tơi
ln suy nghĩ xem mình phải làm gì và làm như thế nào để nâng cao chất lượng
phát triển thẫm mĩ qua hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ mầm non. Vì vậy tôi
đã khảo sát và theo dõi đề tài: Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt môn âm
nhạc tại lớp mầm 3 trường mầm non Cư Pang. Thời gian nghiên cứu năm học
Phạm Thị Hải Yến - Trường Mầm non Cư Pang
Trang 4
Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
2017- 2018. Qua kết quả của đề tài này mà đồng nghiệp của tơi đã thực hiện thì
tơi thấy khả năng cảm thụ âm nhạc của trẻ cũng có bước cải tiến rõ rệt như : Trẻ
hát đúng lời và giai điệu bài hát, trẻ đã có sự hứng thú khi tham gia hoạt động
âm nhạc nhưng còn hạn chế cịn gặp phải đó là nội dung: Trẻ chủ động sáng tạo
tham gia hoạt động âm nhạc, trẻ thể hiện cảm xúc trong âm nhạc thì trẻ thực
hiện chưa tốt. Vì vậy tơi sẽ tìm tịi đưa ra những giải pháp và biện pháp để khắc
phục tồn tại mà đồng nghiệp chưa khắc phục được.
II. Thực trạng vấn đề nghiên cứu:
- Lớp mầm 3 do tôi chủ nhiệm nằm trên địa bàn buôn Hma thuộc xã
EaBông là xã nằm trong khu vực đặc biệt khó khăn. Tổng số học sinh 20 trong
đó dân tộc: 16, hộ nghèo: 7 đa số trẻ mới lần đầu đến trường. Hầu hết trẻ chưa
nói rõ tiếng Việt, Trẻ vẫn cịn nhút nhát, chưa mạnh dạn thể hiện mình trong giờ
học và giờ ngoại khóa. Khả năng cảm thụ âm nhạc của trẻ chưa được tốt hát
chưa đúng giai điệu, lời ca của bài hát, vận động theo nhạc còn rụt rè, ngại với
cô giáo và các bạn trong lớp.
- Phụ huynh chưa thấy được tầm quan trọng của việc trẻ đến trường, chưa
có kiến thức và kĩ năng về chăm sóc giáo dục trẻ đặc biệt là về mặt phát triển
thẫm mĩ. Đa số đời sống kinh tế của các hộ gia đình cịn gặp nhiều khó khăn
thường xun phải đi làm rẫy nên khơng có điều kiện quan tâm đến con em
mình.
Vào cuối năm học2017- 2018 , tơi chủ động kiểm tra, khảo sát, thống kê
trẻ ở lớp mầm 3 năm học với sĩ số 26 trẻ, dân tộc thiểu số là 26. Kết quả như sau
Nội dung
Trẻ hứng thú tham gia các hoạt động
Phạm Thị Hải Yến - Trường Mầm non Cư Pang
Xếp loại cuối năm
Số trẻ đạt
trẻ chưa đạt
16/ 26
10/ 26
61,5%
38,5%
Trang 5
Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
Trẻ chủ động sáng tạo tham gia các hoạt động âm
8/26
18/ 26
nhạc
31 %
69%
Trẻ hát đúng lời ca, giai điệu bài hát
20/ 26
6/ 26
77%
23 %
8/26
18/ 26
31 %
69%
Trẻ thể hiện cảm xúc trong giai điệu âm nhạc
- Thuận lợi
Cơ sở vật chất có sân chơi sạch sẽ, an tồn, phịng học rộng rãi, thoáng
mát, đồ dùng đồ chơi cho trẻ học tập và vui chơi tương đối đầy đủ, đồ dùng , đồ
chơi tự tạo từ những nguyên vật liệu mở: Như lốp xe, vỏ chai, thùng sơn, tre,
nứa… sinh động, hấp dẫn, lơi cuốn trẻ tham gia tích cực các hoạt động trong
ngày, có khu vui chơi phát triển vận động và mơi trường trong và ngồi lớp học,
trang trí tăng cường tiếng việt cho trẻ đồng bào dân tộc thiểu số
Tổ chuyên môn luôn tạo mọi điều kiện cho giáo viên tham gia chuyên đề,
tập huấn…do phòng, cụm chuyên môn, tổ chức các tiết dạy mẫu, chuyên đề cấp
trường phổ biến những phương pháp hình thức đổi mới trong chương trình mầm
non lấy trẻ làm trung tâm.
Tồn thể giáo viên có chun mơn về cơng tác giảng dạy, ln học hỏi,
trao dồi nâng cao trình độ chun mơn nghiệp vụ. Giáo viên ln nhiệt tình, đổi
mới trong cơng tác chăm sóc giáo dục trẻ, đã tuyên truyền có hiệu quả của việc
đưa trẻ đến trường.
- Khó khăn
Đồ dùng đồ chơi tuy đã được đầu tư nhưng vẫn chưa đáp ứng cho một số
hoạt động, đặc biệt là hoạt động cho trẻ giáo dục âm nhạc.
Trẻ lớp mầm 3 80 % con em dân tộc thiểu số, phần lớn các cháu chưa qua
lớp mầm nên việc tiếp xúc với ngơn ngữ tiếng Việt cịn gặp nhiều khó khăn, đa
Phạm Thị Hải Yến - Trường Mầm non Cư Pang
Trang 6
Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
số trẻ cịn sử dụng ngơn ngữ tiếng mẹ đẻtrong giao tiếp trong các hoạt động học
tập và vui chơi ở trên lớp.
Đời sống kinh tế của một số phụ huynh cịn gặp nhiều khó khăn đa số là
làm nông trên 30% là hộ nghèo nên sự quan tâm về chăm sóc giáo dục trẻ chưa
cao.
Trong thực tế chăm sóc và giáo dục trẻ, mặc dù trường đã chú ý, quan tâm
đến việc phát thẫm mĩ cho trẻ nhưng vẫn chưa tương xứng với tầm quan trọng
của nó. Bên cạnh đó nhiều giáo viên áp dụng đạt hiệu quả chưa cao.
Qua thực trạng cấp bách của vấn đề và theo hướng dẫn thực hành quan
điểm lấy trẻ làm trung tâm thì rõ ràng nhiệm vụ đặt ra đối với người giáo viên
đó là phải giúp trẻ mạnh dạn, tự tin. Phát triển cho trẻ khả năng cảm thụ âm nhạc
cả về phần nghe, phần hát và biễu diễn. Và nhiệm vụ đặt ra đó là phải làm sao
để trẻ phát triển lĩnh vực thẫm mĩ một cách có hiệu quả đúng với kết quả mong
đợi mà độ tuổi trẻ cần đạtđược đó là nhiệm vụ mà giáo viên cần đưa ra các giải
pháp phù hợp với đặc điểm tình hình thực tế của lớp. Cho nên tơi đưa ra các
nhiệm vụ để giải quyết vấn đề như sau:
- Tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lý, đặc điểm phát triển thẫm mĩ của trẻ, lập
kế hoạch giáo dục phù hợp với độ tuổi của trẻ.
- Tạo môi trường âm nhạc trong lớp và xây dựng mơi trường vật chất
ngồi lớp học
- Linh hoạt, sáng tạo trong hoạt động có chủ đích mơn giáo dục âm nhạc
- Lồng ghép âm nhạc qua các hoạt động khác
III. Các biện pháp tiến hành để giải quyết vấn đề
- Giải pháp 1: Tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lý, đặc điểm phát triển thẫm mĩ
của trẻ, lập kế hoạch giáo dục phù hợp với độ tuổi của trẻ.
+ Nghiên cứu các tài liệu và quan sát về đặc điểm tâm sinh lý của trẻ 3-4
tuổi
Phạm Thị Hải Yến - Trường Mầm non Cư Pang
Trang 7
Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
Trẻ lên ba đã có sự chuyển hướng mạnh mẽ từ hoạt động với đồ vật là
hoạt động chủ đạo của tuổi ấu nhi, nay nhường chỗ cho hoạt động vui chơi
chiếm ưu thế và gữi vai trò chủ đạo để tạo ra 1 diễn biến cơ bản trong tâm lí của
trẻ. Trị chơi đóng vai theo chủ đề có ý nghĩa quan trọng đối với trẻ mẫu giáo
đặc biệt là trẻ mẫu giáo bé. Nó chi phối tồn bộ đời sống tâm sinh lí của trẻ. ở
độ tuổi này trẻ này trẻ đã làm chủ về tri giác của mình, dưới sự hướng dẫn của
người lớn, trẻ khơng những nghi nhớ những dấu hiệu bên ngồi mà dần đi vào
các thuộc tính bên trong. Về mặt phát triển thẫm mĩ đã phát triển mạnh mẽ so
với lứa tuổi nhà trẻ, biết cảm nhận cái hay, cái đẹp và hứng thú với âm thanh,
ngôn ngữ trẻ phát triển rõ rệt trẻ đã bắt đầu nói liên tục. Vì vậy ở trên lớp giáo
viên nên chú ý quan sát trẻ đặc điểm tâm sinh lí để có kế hoạch phù hoạch với
nhóm lớp được phân cơng chủ nhiệm.
Ví dụ: trong các giờ trẻ hoạt động học tập và vui chơi trên lớp đặc biệt là
ở các trị chơi đóng vai theo chủ đề tôi chú ý quan sát trẻ xem trẻ nào đã mạnh
dạn, tự tin hay trẻ nào còn rụt rè nhút nhát, khả năng ca hát của trẻ như thế nào
ghi chép và phân loại trẻ vào một cuốn sổ để có kế hoạch bồi dưỡng cho trẻ
trong thời gian sắp tới
- Áp dụng tiêu chí 10: Giáo viên có kĩ năng phối hợp với gia đình và cộng
đồng trong việc chăm sóc, giáo dục trẻ dân tộc thiểu số và trẻ có hồn cảnh khó
khăn. Chỉ số 21: Phối hợp với gia đình trẻ dân tộc thiểu số.Tiêu chí 7: Hoạt động
hỗ trợ trẻ có hồn cảnh khó khăn. Chỉ số 16. Trẻ có hồn cảnh khó khăn có cơ
hội nhận được sự hỗ trợ của giáo viên và các lực lượng khác. Tôi tiến hành tìm
hiểu về hồn cảnh gia đìnhnơi trẻ đang sống những thuận lợi khó khăn của từng
trẻ để tìm ra biện pháp chăm sóc và giáo dục trẻ một cách tốt nhất. Ngay từ đầu
năm học được nhà trường phân công chủ nhiệm lớp mầm 3, học sinh đa số con
em dân tộc thiểu số nằm trong bn đặc biệt khó khăn trình độ nhận thức về việc
cho con đi học cịn hạn chế. Nên trong quĩ thời gian của mình thì tơi dành thời
gian đi tìm hiểu về hồn cảnh gia đình của trẻ, từ đó tạo mối liên hệ gắn bó giữ
giáo viên và phụ huynh thơng qua đó trao đổi với phụ huynh những đặc điểm
Phạm Thị Hải Yến - Trường Mầm non Cư Pang
Trang 8
Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
tính cách của trẻ. Khơng những thế ở những buổi họp thơn, bn thì tơi cũng
tham gia và tuyên truyền cho phụ huynh biết được tầm quan trọng của trẻ khi
đến trường. Và trao đổi với phụ huynh một số kiến thức về chăm sóc trẻ. Khi đã
tạo được mối quan hệ hòa đồng, cởi mở với phụ huynh thì trong các giờ đón trẻ,
trả trẻ tơi sẽ trao đổi với phụ huynh về tình hình học tập và vui chơi trên lớp xem
trẻ hôm nay học bài như thế nào? Hay là tình sức khỏe trẻ khi trẻ bị ốm, mệt.
Đối với những hộ gia đình có hồn cảnh đặc biệt khó khăn thì ngồi những chế
độ được nhà nước cấp phát ví dụ như: Tiền hỗ trợ chi phí học tập cho trẻ có hộ
nghèo 100.000 đồng/ 1 tháng. Tiền ăn trưa 139.000 đồng/ tháng. Thì tơi cịn huy
động các mạnh thường qn tặng lương thực, quần áo cũ để động viên các gia
đình có hồn cảnh đặc biệt khó khăn.
+ Quan sát đặc điểm phát triển thẫm mĩ, kỹ năng nghe, hát, cảm nhận âm
nhạc
Qua quá trình quan sát trẻ học tập và vui chơi ở trên lớp tôi nhận thấy đặc
điểm phát triển thẫm mĩ của trẻ: nhút nhát, rụt rè, hát sai lời và chưa đúng giai
điệu của bài hát. Thấy rõ được những hạn chế của trẻ với trình độ chun mơn
và kinh nghiệm của bản thân tôi tiến hành khảo sát kĩ năng nghe, hát... của trẻ
Đầu năm học, tôi tiến làm một bài tập khảo sát kỹ năng nghe, hát xem trẻ
ở mức độ đạt, chưa đạt, phân loại trẻ để có kế hoạch bổ sung, rèn luyện cho trẻ
thường xuyên trong ngày, trong các hoạt động. Ở những trẻ ở mức độ chưa đạt
thì tơi sẽ đưa ra những hát ngắn, câu ít và cho trẻ tập luyện nhiều hơn. Với
những trẻ ở mức độ đạt tốt, khá tôi đưa ra những bài tập phức tạp hơn tùy vào
năng lực của từng trẻ. Mỗi ngày tôi sẽ đánh giá theo mức độ đạt, chưa đạt ghi
vào nhật kí giáo viên và tổng hợp cuối chủ đề.
Kỹ năng nghe, hát: Trước tiên để học thuộc 1 bài hát thì tơi cho trẻ đọc
trước lời của bài hát cho nhuần nhuyễn. Sau đó sẽ cho trẻ nghe giai điệu của cả
bài hát. Tập từng câu cho trẻ. Sau đó tơi làm 1 bài tập kiểm tra để đánh giá mức
độ nghe, hát của từng trẻ và phân loại theo năng lực trẻ để có kế hoạch bồi
dưỡng cho trẻ.
Phạm Thị Hải Yến - Trường Mầm non Cư Pang
Trang 9
Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
Phát triển kĩ năng nghe và hát cho trẻ bằng cách cho trẻ nghe các bài hát,
các phần biểu diễn trên tivi. Từ đó trẻ sẽ dần dần cải thiện được tai nghe và
mạnh dạn tự tin thể hiện bài hát. Hoặc là có thể mời các bạn mạnh dạn trong lớp
lên biễu diễn.
Sau khi khảo sát như vậy và nghi chép cụ thể những trẻ chỉ được ở mức
“đạt” hoặc “chưa đạt” tôi lại tiến hành xây dựng kế hoạch bồi dưỡng thêm cho
trẻ ở mọi lúc mọi nơi như: Hoạt động đón, trả trẻ, hoạt động góc, hoạt động
chiều để củng cố phần nghe và hát của trẻ
+Xây dựng kế hoạch tháng, chủ đề, kế hoạch tổ chức hoạt động một ngày
tích hợpphù hợp với độ tuổi và tình hình thực tế của lớp
Để xây dựng kế hoạch hoạt động đúng với sự phát triển của trẻ mẫu giáo
3- 4 tuổi. Tơi ln ln tìm tịi, nghiên cứu các tài liệu về giáo dục mầm non
như: Chương trình giáo dục mầm non, tài liệu hướng dẫn xây dựng môi trường
giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, bồi dưỡng thường xuyên môdun 5: đặc điểm phát
triển thẩm mỹ cho trẻ, những mục tiêu và kết quả mong đợi ở trẻ mầm non về
mặt thẫm mĩ. Và giáo trình phương pháp giáo dục âm nhạc cho trẻ mầm non tác
giả Phạm Thị hòa nhà xuất bản đại học sư phạm .
Dựa vào kế hoạch gợi ý của tổ khối và bám sát tình hình thực tế của lớp
tơi chủ nhiệm. Tôi lập mạng chủ đề cả năm gồm 10 chủ đề, ở mỗi chủ đề phân
ra các chủ đề nhánh bám sát vào tiêu chí 6: Kế hoạch giáo dục tháng/ chủ đề phù
hợp với thực tiễn, chỉ số 15: Kế hoạch có thể điều chỉnh để phù hợp với trẻ, với
hoàn cảnh thực tiễn. Thường một chủ đề có 2 đến 3 chủ đề nhánh. Dựa vào
chương trình giáo dục mầm non theo thơng tư 17 và tình hình thực tế của lớp tơi
xây dựng mạng mục tiêu, mạng nội dung, mạng hoạt động, kết quả mong đợi
trên trẻ.
Căn cứ vào mạng mục tiêu, mạng hoạt động, mạng nội dung, kết quả
mong đợi của độ tuổi 3- 4 tuổi trong lĩnh vực phát triển thẫm mĩ tôi chủ động
xây dựng kế hoạch tuần và đưa ra đề tài phù hợp và đúng với chương trình giáo
Phạm Thị Hải Yến - Trường Mầm non Cư Pang
Trang 10
Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
dục mầm non, dựa vào hướng giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cô giáo là người
gợi mở sao cho phù hợp hiệu quả, phát huy được tính tích cực, chủ động, sáng
tạo của trẻ. Và đánh giá trẻ hằng ngày và cuối chủ đề
Ví dụ: Ở chủ đề đầu tiên của năm học tôi thực hiện chủ đề “Trường mầm
non” với 3 chủ đề nhánh “Trường mầm non của bé” “Lớp bé yêu thương” “Đồ
chơi và các hoạt động trong lớp của bé”. Từ chủ đề nhánh này tôi chọn những đề
tài phù hợp mạng mục tiêu, mạng nội dung, mạng hoạt động như: “Cô và mẹ”
“cháu lên ba”...Vì mới bước vào năm học nên tơi chọn những bài thơ mỗi câu
khoảng 5 từ lời ca quen thuộc,giai điệu gần gũi, mà trẻ ở nhà cũng đã được
nghe. Và cuối chủ đề tổng hợp xem đã đạt được so với kết quả đã đưa ra ở đầu
chủ đề hay chưa và tìm ra ngun nhân để có biện pháp thay đổi phù hợp với
chủ đề sau.
Tiếp theo tơi xây dựng kế hoạch ngày dựa theo tiêu chí 13: Kế hoạch giáo
dục ngày linh hoạt, mềm dẻo. Chỉ số 34: Kế hoạch linh hoạt để đảm bảo sự phát
triển và nhu cầu, hứng thú của trẻ
Về lời ca: chọn các bài hát có nội dung giáo dục phù hợp với chủ đề
trong, các bài hát nhẹ nhàng tình cảm, vui nhộn, dễ nhớ dễ thuộc …
Ví dụ: Bài hát “một con vịt ” chủ đề “Những con vật sống dưới nước” nói về
hình dáng, tiếng kêu của con vịt được tác giả miêu tả dí dỏm qua lời ca và nét
nhạc vui tươi mà trẻ rất yêu thích khi hát và vận động nghộ nghĩnh theo lời ca và
giai điệu bài hát.
Về giai điệu: Các bài hát có giai điệu vui tươi, nhẹ nhàng, trong sáng lôi
cuốn trẻ. Chọn những bài hát có giai điệu phù hợp với chủ đề nội dung bài hát
cần truyền tải cho trẻ.
Ví dụ: Bài hát “Đồn tàu nhỏ xíu” phù hợp với chủ đề: “Bé đi đường an
toàn” về giai điệu vui tươi hồn nhiên giúp trẻ liên tưởng hình ảnh đến hình ảnh
đồn tàu.
Phạm Thị Hải Yến - Trường Mầm non Cư Pang
Trang 11
Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
Về nội dung bài hát: Chọn những bài hát phù hợp với chủ đề trẻ đang học
có tính nhân văn cao giáo dục trẻ biết yêu thương ông bà cha mẹ .
Ví dụ:bài hát “Cháu yêu bà” phù hợp với chủ đề: “gia đình” về giai điệu vui
tươi hồn nhiên nội dung thì sâu sắc nhắc đến tình cảm giữa bà- cháu yêu thương,
gắn bó. Qua đó giáo dục trẻ biết vâng lời người lớn
Việc lựa chọn bài hát phù hợp rất quan trọng, nó giúp trẻ cảm nhận được
âm nhạc tốt hơn, hứng thú hơn và mang đến kết quả cao hơn.
- Giải pháp 2: Tạo môi trường âm nhạc trong lớpvà xây dựng môi trường
vật chất ngồi lớp học
+ Xây dựng mơi trường âm nhạc trong lớp học theo hướng lấy trẻ làm
trung tâm
Đặc điểm của trẻ 3-4 tuổi tư duy trực quan hình ảnh là chủ yếu. Vì vậy
việc tạo ra mơi trường kích thích sự hứng thú trẻ tham gia vào hoạt động rất cần
thiết. Ở trong lớp tôi chú trọng tạo môi trường âm nhạc cho trẻ ở góc nghệ thuật.
Áp dụng tiêu chí 3: Có đa dạng đồ dùng, đồ chơi, ngun vật liệu cho trẻ
hoạt động, kích thích sự phát triển của trẻ và được sắp xếp hấp dẫn, hợp lí. Chỉ
số 6: Có đa dạng đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu cho trẻ chơi và hoạt động
sáng tạo và lồng ghép tiêu chí xây dựng mơi trường tiếng việt cho trẻ em người
dân tộc thiểu số. Tiêu chí 7: Có đồ dùng đồ chơi gần gũi với bản sắc dân tộc của
trẻ, đồ chơi vật thật có nguồn gốc từ tự nhiên. Những nhạc cụ âm nhạc có sẵn
nhà trường cấp được sắp xếp ngăn nắp, gọn gàng . Ngồi ra tơi cịn tận dụng
những ngun vật liệu tái chế sẵn có ở địa phương như:Lon,chai nhựa , vỏ dừa,
đá…những vật liệu khó kiếm như tre, nứa thì tơi sẽ vận động phụ huynh giúp
đỡ.Tôi cùng trẻ làm thêm một số nhạc cụ mới thêm phần sinh động và hấp dẫn và
trẻ cũng rất thích thú khi được tự mình bắt tay vào những đồ dùng ở trong lớp.Ví
dụ như : đàn đá tôi dùng các viên đá xếp cạnh nhau và dùng tre làm dùi trống để
phát ra những âm thanh khác nhau nhằm phát triển tai nghe của trẻ, Đàn Tơ- rưng
thì tơi dùng các thanh tre để tạo thành…Khơng những thu hút trẻ vào góc chơi và
thể hiện được khả năng âm nhạc của mình mà bên cạnh đó cịn cung cấp cho trẻ
Phạm Thị Hải Yến - Trường Mầm non Cư Pang
Trang 12
Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
nhiều nguồn âm thanh giúp trẻ phát triển tai nghe phân biệt được âm thanh của
từng dụng cụ, từng chất liệu mang đến những màu sắc âm thanh mn màu mn
vẽ. Cần chú ý tận dụng diện tích phịng học, góc âm nhạc bố trí một cách phù
hợp, sắp xếp các dụng cụ, đồ dùng âm nhạc để tạo mơi trường học gần gũi, thoải
mái cho trẻ.
Ngồi tạo ra dụng cụ âm nhạc phong phú tôi và trẻ cịn tận dụng các loại
giấy báo, giấy gói q, bìa cứng để tạo nên những chiếc váy, những bộ trang phục
ngộ nghĩnh, dễ thương, mặt nạ hóa trang phù hợp với chủ đề để lôi cuốn trẻ tham
gia vào hoạt động biễu diễn văn nghệ cuối chủ đề.
Tất cả những đồ dùng, đồ chơi được sắp xếp gọn gàng ngăn nắp dụng cụ
âm nhạc nào sắp ở trạng thái mở, trẻ dễ dàng lấy và sử dụng. Và chú ý bố trí góc
âm nhạc sao cho khơng ảnh hưởng, làm phiền đến những góc khác.
Để kích thích tính tị mị, ham hiểu biết, lơi cuốn trẻ vào góc chơi âm
nhạc, phải luôn chú ý thay đổi chất liệu, những thiết bị tạo âm thanh khác nhau
định kỳ để trẻ không nhàm chán qua các chủ đề trong năm, tạo điều kiện cho trẻ
sử dụng tối đa các đồ dùng, đồ chơi. Tại góc âm nhạc khuyến khích trẻ tự làm
hay cùng trẻ trang trí một số đồ dùng đồ chơi để vỗ hay gõ đệm bài hát nhằm
gây hứng thú cho trẻ khi sử dụng. Ở mỗi chủ đề kế tiếp thì phải thay đổi cách
trang trí và bổ sung, sưu tầm thêm đồ dùng đồ chơi tự tạo để phục vụ cho chủ đề
mới
+ Xây dựng môi trường vật chấtcho trẻ hoạt động ngoài trời
Thực hiện quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm
non theo tiêu chí 4: Có các góc/ khu vực hoạt động ngoài trời được quy hoạch,
thiết kế phù hợp, an toàn, sạch đẹp, tạo cơ hội cho trẻ hoạt động. Chỉ số 8: Có
các góc/ khu vực khác nhau được qui hoạch phù hợp, thân thiện với trẻ. Khu vực
cho trẻ hoạt động ngồi trời có sân bãi sạch sẽ, thống mát, đảm bảo tuyệt đối an
tồn cho trẻ.
Mơi trường vật chất ngồi trời ở trường tơi có khu vui chơi, khu trải
nghiệm đảm bảo cho trẻ hoạt động học và vui chơi. Vì vậy tơi tận dụng mơi
Phạm Thị Hải Yến - Trường Mầm non Cư Pang
Trang 13
Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
trường này để áp dụng cho trẻ vào trong tiết học âm nhạc. Tư duy trẻ lứa tuổi lên
ba chủ yếu là tư duy trực quan hình ảnh. Vì vậy để trẻ tri giác những hình ảnh
trong bài hát được tác giả gửi gắm và truyền đạt qua thì tơi sẽ cho trẻ quan sát
ngồi thực tế. Trẻ đã được trải nghiệm và hiểu được thông điệp bài hát.
Ví dụ : trẻ học bài hát “Ra vườn hoa em chơi” Chủ đề “Thế giới thực vật”
chủ đề nhánh “ Một số loại hoa” thì tơi sẽ cho trẻ ra vườn hoa của trường để cho
trẻ quan sát xem vườn hoa đẹp như thế nào? Hay với bài hát “Múa với bạn tây
nguyên” Chủ đề: Quê hương- đất nước- Bác Hồ, chủ đề nhánh: Bản làng em .
Thì tơi sẽ cho trẻ đến góc truyền thống để trẻ có thể quan sát trang phục, những
nhạc cụ âm nhạc của người dân tộc êđê như: Đàn T-rưng, Cồng chiêng, đàn
đá…hoặc là đến với góc thư viện của bé để xem các tranh ảnh về các ngày lễ
hội, các nét đặc trưng của dân tộc tây nguyên. Với bài hát “Bầu và bí” Chủ đề:
“Thực vật”chủ đề nhánh “Một số loại rau” thì tơi sẽ cho trẻ đến với góc “ Chợ
quê” cho trẻ quan sát các loại rau, củ, quả được bày bán ở các gian bán hàng.
- Giải pháp 3: Linh hoạt, sáng tạo trong hoạt động có chủ đích mơn giáo
dục âm nhạc
Hoạt động có chủ đích là hình thức cơ bản giáo viên là người gợi mở giúp
trẻ lĩnh hội kiến thức, kỹ năng, thái độ một cách có hệ thống khi cho trẻ hoạt
động giáo dục âm nhạc. Vì vậy giáo viên phải làm sao linh hoạt, sáng tạo trong
hoạt động chủ đích để trẻ tham gia hoạt động chủ đích một cách tích cực, hứng
thú qua đó trẻ phát triển kĩ năng ca hát, thể hiện bản thân. Vì vậy ở giải pháp này
tơi áp dụng tiêu chí số 13: Kế hoạch giáo dục linh hoạt ngày linh hoạt, mềm dẻo.
Chỉ số 33: Kế hoạch có thể điều chỉnh để thích ứng với hồn cảnh thay đổi đột
xuất và đáp ứng nhu cầu hứng thú của trẻ theo phương châm “Chơi mà học, học
bằng chơi”
Với phương châm “Chơi mà học, học bằng chơi” thì tơi sẽ tổ chức tiết học
cho trẻ dưới hình thức chơi, không gây áp lực cho trẻ. Ở giờ hoạt động có chủ
đích tơi sẽ tổ chức tiết học theo hình thức một hội thi. Ví dụ như bài hát “Làm
bộ đội” thì tổ chức hội thi “Chúng tơi là chiến sĩ”. Bài hát “Cháu yêu bà” tổ
Phạm Thị Hải Yến - Trường Mầm non Cư Pang
Trang 14
Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
chức hội thi “Đồ rê mí”...Tổ chức thi đua giữa các tổ để tạo sự hào hứng cho trẻ.
Và tặng quà cho các đội chơi để khích lệ tinh thần của trẻ.
Để dẫn dắt lôi cuốn được trẻ vào tiết học thì hoạt động mở đầu là một
hoạt động rất quan trọng. Vì vậy người giáo viên phải thiết kế làm sao cho phần
dạo đầu thật lôi cuốn trẻ.
Ví dụ như: Với bài hát “Em tập lái ơ tơ” để gây được hứng thú cho trẻ thì
cơ giáo sẽ tạo tình huống có một món q tặng lớp mình.Và mời 1 bạn lên nhận
q đó là 1 chiếc ô tô. Sau đó cô dẫn dắt vào hoạt động. Hay là với bài hát “ Con
chuồn chuồn” Thì tơi sẽ tổ chức hội thi “ Chuồn chuồn idol” hoặc ở cuối chủ đề
biễu diễn văn nghệ chủ đề động vật thì tơi sẽ tổ chức 1 đêm nhạc “Mn thú đua
tài”...
Phần chính mà trẻ được luyện kĩ năng nhiều nhất đó là họat động trọng
tâm. Ở hoạt động làm quen thì tùy vào tình hình lớp thì cơ sẽ tổ chức hoạt động
dạy hát hay vận động vỗ tay theo phách, nhịp, múa minh họa. Nếu đa số trẻ chưa
thuộc bài hát thì cơ sẽ tổ chức dạy hát cho trẻ. Cô sẽ hát mẫu và tập cho trẻ từng
câu đúng với lời ca, giai điệu của bài hát. Khi trẻ hát chưa đúng thì cơ chú ý sửa
sai cho trẻ. Khi trẻ đã hát thuộc, hát đúng rồi thì cơ sẽ thay đổi hình thức như là
hát ln phiên theo tay chỉ của cô, hát to- nhỏ...để tránh nhàm chán. Với những
bài hát trẻ đã thuộc thì cơ sẽ mời trẻ chọn hình thức vận động theo ý thích của
trẻ “ Bài hát này con sẽ chọn cách vận động như thế nào để bài hát thêm sinh
động?” Với việc đặt câu hỏi như vậy sẽ cho trẻ có thể nói lên suy nghĩ của mình
và trẻ sẽ được làm điều mà mình thích và đó cũng chính là tiêu chí lấy trẻ làm
trung tâm. Cho trẻ biễu diễn theo tổ, nhóm, cá nhân. Và một phần khơng thể
thiếu đó là sử dụng dụng cụ âm nhạc sẽ làm tiết học thêm sinh động và hấp dẫn,
trẻ cảm thấy hứng thú hơn khi được tự tay mình gõ đệm loại nhạc cụ mà mình
thích. Ngồi ra đối với trẻ có kĩ năng tốt hơn những bạn khác thì có thể khuyến
khích trẻ vận động sáng tạo theo ý thích của mình. Khi trẻ ngồi q lâu một chỗ
thì trẻ cũng rất dễ mệt mõi vì vậy giáo viên phải chú ý di chuyển đội hình làm
Phạm Thị Hải Yến - Trường Mầm non Cư Pang
Trang 15
Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
sao cho linh hoạt như đội hình chữ u, ba hàng ngang, vòng tròn, hàng dọc. Mặt
khác giáo viên cần chú ý tổ chức thi đua giữa các tổ và khen thưởng bằng các
hình thức tặng hoa, quà, nốt nhạc...để kích thích trẻ hoạt động tích cực hơn.
Tuy nhiên việc tổ chức hoạt động cho trẻ không nên lặp đi lặp lại trong
tất cả các giờ hoạt động âm nhạc, trẻ sẽ nhàm chán cho trẻ. Mà cô phải tổ chức
linh hoạt, sáng tạo dưới nhiều hình thức khác nhau.
Đối với hoạt động nghe hát chủ yếu là phát triển phần nghe và nhìn của
trẻ. Vì vậy để trẻ có thể lơi cuốn, thu hút được trẻ thì giọng hát của cô giáo là
một phần rất quan trọng. Vì vậy việc tập luyện để có một giọng hát mượt mà thì
cần phải rèn luyện thường xuyên và chuẩn bị trang phục phù hợp với bài hát để
lôi cuốn trẻ. Ví dụ như: Nghe hát bài: Anh phi cơng ơi thì cơ sẽ mặc quần áo chú
phi cơng. Hát “Hoa thơm bướm lượn” Cô sẽ chuẩn bị quần áo tứ thân. Phần múa
minh họa cho bài hát thì người giáo viên cần chọn những động tác phù hợp với
lời ca giai điệu bài hát, biểu cảm vui tươi, nhẹ nhàng phù hợp với bài hát.
Trò chơi âm nhạc là một trong những phần mà trẻ rất là yêu thích. Thơng
qua trị chơi trẻ trực tiếp thực hiện và cảm nhận sự nhanh, chậm, cao thấp, to
nhỏ của âm thanh một cách tự nhiên nhất. Bên cạnh đó tổ chức cho trẻ chơi
không những phát triển về mặt thẫm mĩ cho trẻ mà còn giúp trẻ phát triển về
nhiều lĩnh vực khác nhau. Khi tổ chức trò chơi cho trẻ giáo viên phải chú ý theo
ý thích của trẻ. Thống nhất luật chơi, cách chơi rõ ràng, rành mạch.
Ví dụ: Trị chơi “ Nghe tiếng hát tìm đồ vật” Cơ sẽ mời một bạn đội mũ
chóp khơng nhìn thấy gì. Cô sẽ giấu đồ vật ở sau lưng một bạn sau đó mở mũ
chóp ra, bạn đó sẽ đi xung quanh các bạn để tìm vật mà cơ dấu u cầu của cơ là
những bạn cịn lại sẽ hát một bài hát trong chủ đề. Khi bạn đi đến gần nơi cơ
giấu đồ vật thì cả lớp sẽ hát thật to cho bạn tìm. Tơi cố gắng sưu tầm tìm tòi
thêm những trò chơi mới như “ Khiêu vũ với bóng” hai trẻ sẽ kẹp bóng và vận
động nhịp nhàng theo nhạc bài hát, hay trò chơi. Trò chơi “ Nhảy với đạo cụ”
Cô sẽ chuẩn bị các đạo cụ, trẻ sẽ chọn đạo cụ mà mình thích và nhảy theo nhạc
với đạo cụ đó…
Phạm Thị Hải Yến - Trường Mầm non Cư Pang
Trang 16
Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
Một điều đặc biệt với tiết âm nhạc khơng nhất thiết phải đi đủ các bước
trình tự dạy hát- nghe hát- trò chơi. Mà nếu như trẻ hứng thú ở hoạt động nào thì
cơ có thể kéo dài hoạt động đó. Khơng u cầu phải đầy đủ 3 bước. Vì vậy khi
tổ chức hoạt động giáo viên có thể linh hoạt lựa chọn hoạt động và phương pháp
phù hợp tạo cho trẻ hứng thú và tiếp thu được kiến thức, kĩ năng bổ ích qua tiết
học.
Theo tiêu chí 7: Tận dụng điều kiện, hồn cảnh, tình huống thật để dạy
cho trẻ. Chỉ số 24: Tận dụng điều kiện thực tế. Thì giờ hoạt động có chủ đích tơi
khơng chỉ dạy trẻ ở trong lớp học mà có thể cho trẻ học ở ngoài sân chơi. Thay
đổi nơi hoạt động sẽ làm cho trẻ thích thú hơn, và có được một trải nghiệm mới.
Ví dụ: Bài hát “Múa với bạn Tây Ngun” tơi sẽ cho trẻ học ở góc địa
phương của trường. Bối cảnh rất là phù hợp với bài hát. Hay với bài hát “ Qủa”
thì tơi sẽ cho bé ra gia hàng “Chợ quê”…
Ở cuối mỗi chủ đề thì giáo viên nên tổ chức các buổi biễu diễn văn nghệ
để trẻ có thể ơn lại các bài hát đã học trong chủ đề và cũng là để thay đổi hình
thức tránh nhàm chán. Ở buỗi biểu diễn này giúp trẻ có thể tự tin, mạnh dạn thể
hiện mình bằng nhiều hình thức hát, múa, vận động khác nhau, khuyến khích
những trẻ có ý tưởng sáng tạo. Như vậy sẽ làm trẻ phấn khích và hứng thú hơn.
Chính việc tổ chức linh hoạt hoạt động giáo dục âm nhạc giúp trẻ yêu
thích ca hát, mạnh dạn, tự tin thể hiện mình. Từ đó giúp trẻ u cái đẹp, khám
phá cái đẹp. Qua đó bước đầu hình thành nhân cách cho trẻ trong những năm
học đầu đời.
- Giải pháp 4: Lồng ghép âm nhạc qua các hoạt động khác
Theo Tiêu chí 5: Giáo viên là người trợ giúp trẻ. Chỉ số 18: Cho trẻ thời
gian để trẻ chơi, suy nghĩ và giải quyết vấn đề, quan sát và đưa ra ý kiến. Ở tất
cả các hoạt động trong một ngày giáo viên chỉ là người gợi ý, gợi mở cho trẻ,
dành thời gian cho trẻ suy nghĩ và giải quyết vấn đề. Tuyệt đối không làm hộ,
làm thay trẻ. Khuyến khích trẻ sáng tạo và chia sẻ những điều trẻ quan sát và
suy nghĩ.
Phạm Thị Hải Yến - Trường Mầm non Cư Pang
Trang 17
Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
+ Âm nhạc tích hợp trong giờ đón, trả trẻ và thể dục sáng, hoạt động góc,
ngủ trưa và trong hoạt động tham quan, vui chơi:
Việc giáo dục âm nhạc được thực hiện phù hợp với chế độ sinh hoạt cả
ngày ở trường của trẻ có ý nghĩa rất lớn, nhờ đó cuộc sống của trẻ thêm vui vẻ,
hồn nhiên, trẻ hào hứng, phấn khởi mỗi khi đến trường.
Giờ đón trẻ hay trả trẻ, để tạo khơng khí vui tươi, phấn khởi giáo viên cần mở
nhạc theo chủ đề để cho trẻ cảm thấy hứng thú khi được đến trường. Nhạc cất
lên ngày mới cho trẻ là phải vui, rộn ràng phù hợp với chủ đề ví dụ như: Chọn
các bài nhạc có giai điệu rộn ràng như: trường chúng cháu là trường mầm non,
chủ đề: Trường mầm non, cả nhà thương nhau, chủ đề: Gia đình, cháu yêu cô
chú công nhân chủ đề: Những nghề bé biết…
Giờ tập thể dục buổi sáng, âm nhạc cũng là một phần không thể thiếu để
làm nên bài tập thể dục sơi động. Với bài tập thể dục thì phải địi hỏi sự khỏe
khoắn, động tác dứt khốt thì giáo viên chọn nhạc có tiết tấu nhanh, mạnh ví dụ
như: con cào cào, chủ đề: Động vật, nhà mình rất vui, chủ đề: Gia đình…
Ở lứa tuổi lên ba, trẻ rất dễ nhớ mau qn. Trong giờ hoạt động có chủ
đích, Có một số trẻ đơi lúc có thể chưa thuộc hết lời bài hát hay còn hát sai ở
một số chỗ trong bài hát hoặc là vận động chưa thành thạo. Cần cho trẻ ôn lại
mọi lúc mọi nơi đặc biệt là hoạt động góc. Ở góc âm nhạc có thể cho trẻ ôn lại
các bài hát trong chủ đề, trẻ chơi hồn nhiên, mạnh dạn, thích hát, múa thể hiện
lại những bài hát đã học trong chủ đề
Ví dụ: Sau khi học bài hát “ Cô và mẹ” chủ đề trường mầm non. Ở hoạt
động góc, góc âm nhạc cô sẽ tổ chức cho trẻ hát, múa trong chủ đề. Những trẻ
mạnh dạn, tự tin sẽ lên biễu diễn dưới mọi hình thức, cịn những bạn chưa thuộc
hoặc cịn hát sai một số chỗ cô sẽ sửa sai và để các bạn tốt hơn kèm cặp. Từ đó
dần dần trẻ sẽ học theo các bạn trong lớp mạnh dạn, tự tin hơn. Hoặc là ở góc
phân vai có thể chơi trò chơi lớp học của bé. Một bạn sẽ đóng giả làm cơ giáo
cịn các bạn cịn lại sẽ làm học sinh. Cô giáo sẽ là người dạy cho học sinh hát lại
Phạm Thị Hải Yến - Trường Mầm non Cư Pang
Trang 18
Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
bài hát đã học ở hoạt động chủ đích. Sau khi hát thành thạo có thể biễu diễn cho
các bạn cùng xem.
Ở giờ ngủ trưa, thì một bản nhạc du dương, nhẹ nhàng hay những bản
nhạc không lời. Không những cho trẻ được rèn luyện kĩ năng về phần nghe cũng
giúp trẻ dễ dàng có một giấc ngủ thật sâu.
Trẻ nhỏ rất thích khám phá điều mới lạ, các buổi dạo chơi tham quan là cơ
hội cho trẻ thỏa mãn nhu cầu khám phá của mình. Qua các buổi dạo chơi tham
quan này giáo viên cũng cần mang âm nhạc đến với trẻ. Cho trẻ cùng hát tập thể
theo chủ đề vừa tạo khơng khí vui tươi, phấn khởi cho trẻ khi được đi dạo chơi
tham quan đồng thời cũng là cơ hội để chúng ta ôn lại lời bài hát cho trẻ và giúp
trẻ cảm nhận chính xác hơn giai điệu của bài hát qua việc kết hợp vỗ theo các
loại tiết tấu khác nhau.
Ví dụ: Cơ và trẻ cùng nhau đi dạo chơi vườn hoa, tham quan vườn rau của
trường lồng ghép hoạt động âm nhạc hát bài hát “Bắp cải xanh” chủ đề: Thực
vật cho trẻ hứng thú vui chơi khi được đi tham quan dạo chơi cùng cô.
Việc tạo cơ hội cho trẻ được tiếp xúc và cảm nhận âm nhạc ở mọi lúc,
mọi nơi là điều rất cần thiết. Trẻ nghe nhiều, tai nghe của trẻ sẽ phát triển và
cảm nhận chính xác hơn giai điệu để từ đó hát đúng lời, đúng giai điệu và hay
hơn, tự tin thể hiện trước đám đơng nhiều hơn.
+ Âm nhạc tích hợp với các mơn học khác
Ở trường mầm non, âm nhạc có thể lồng ghép tích hợp dễ dàng với các bộ
mơn khác. Nhưng khơng nên lạm dụng q đà mà phải hướng tích hợp nhẹ
nhàng, phù hợp nhất.
Ở các bộ mơn khác thì giáo viên có thể tích hợp dễ dàng như ở phần hoạt
động mở đầu, hoạt động trọng tâm hay là hoạt động kết thúc thường đan xen âm
nhạc rất nhẹ nhàng tạo hứng thú hơn trong tiết học bên cạnh đó cịn cũng cố các
bài hát đã học.
Phạm Thị Hải Yến - Trường Mầm non Cư Pang
Trang 19
Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
Ví dụ: Tiết khám phá khoa học “Trị chuyện về một số phương tiện giao
thơng”. Ở phần trị chơi “Ai nhanh nhất” thì cơ sẽ mở nhạc cho trẻ chơi nhằm
gây hứng thú cho trẻ. Hay những lúc chuyển đội hình cơ giáo có thể mở bài hát
trong chủ đề để trẻ di chuyển. Khi kết thúc bài học thì có thể cho cả lớp hát đồn
tàu nhỏ xíu và đi ra ngồi.
Ví dụ: Tiết giáo dục thể chất: Bật tách, khép chân chủ đề nhánh: Những
con vật ni trong gia đình thì trong các phần khởi động giáo viên sẽ sử dụng
bài: Một con vịt cho trẻ tập các động tác khởi động: xoay cổ tay, chân, đi kiễn
gót.... Phần bài tập phát triển chung thì sẽ sử dụng bài nhạc: Gà trống, mèo con
và cún con kết hợp các động tác tay, chân, bụng, bật. Phần vận động cơ bản có
thể mở nhạc khơng lời trong chủ đề.
IV. Tính mới của vấn đề
Sau khi nghiên cứu và kế thừa sáng kiến kinh nghiệm của đồng nghiệp
với đề tài “ Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm
3 tại trường mầm non CưPang” tôi nhận thấy sáng kiến của mình có những tính
mới như sau:
Ở giải pháp 1: Tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lý, đặc điểm phát triển thẫm
mĩ của trẻ, lập kế hoạch giáo dục phù hợp với độ tuổi của trẻ. Sáng kiến của tơi
có tính mới như sau:
Biện pháp : Tìm hiểu về hồn cảnh gia đình trẻ thì tơi áp dụng tiêu chí 7,
10 theo tài liệu hướng dẫn thực hành quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
trong trường mầm non thì tôi nhận thấy công tác phối kết hợp với phụ huynh đã
có sự gắn bó, trao đổi và tương tác và đặc biệt cơng tác vận động gia đình trẻ
đặc biệt là phụ huynh đồng bào dân tộc thiểu số ngồi việc đến nhà trẻ, tơi đã
tham gia các buổi họp của thôn, buôn để tuyên truyền cho phụ huynh thấy được
tầm quan trọng của việc đưa con em mình đến lớp. Chú ý đến những trẻ có gia
đình có hồn cảnh đặc biệt từ đó sẽ kêu gọi các nguồn lực hỗ trợ trẻ.
Phạm Thị Hải Yến - Trường Mầm non Cư Pang
Trang 20
Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
Biện pháp: Xây dựng kế hoạch tháng, chủ đề, kế hoạch tổ chức hoạt động
một ngày tích hợp phù hợp với độ tuổi và tình hình thực tế của lớpdựa vào các
tiêu chí tơi bám sát vào tiêu chí 6, tiêu chí 13 xây dựng kế hoạch tháng, chủ đề,
ngày và nghiên cứu chương trình khung để lên kế hoạch phù hợp với thực tế lớp
tôi của lớp.
Giải pháp 2: Tạo môi trường âm nhạc trong lớp và xây dựng mơi trường
vật chất ngồi lớp học.Ở giải pháp này tơi áp dụng tiêu chí 3: Có đa dạng đồ
dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu cho trẻ hoạt động, kích thích sự phát triển của trẻ
và được sắp xếp hấp dẫn, hợp lí. Chỉ số 6: Có đa dạng đồ dùng, đồ chơi, nguyên
vật liệu cho trẻ chơi và hoạt động sáng tạo và lồng ghép tiêu chí xây dựng môi
trường tiếng Việt cho trẻ em người dân tộc thiểu số. Tiêu chí 7: Có đồ dùng đồ
chơi gần gũi với bản sắc dân tộc của trẻ, đồ chơi vật thật có nguồn gốc từ tự
nhiên. Các đồ dùng, đồ chơi cô và trẻ cùng làm để cung cấp cho trẻ những trải
nhiệm và trẻ cùng trang trí các đồ dùng lên kệ cùng với cô. Đồ dùng, đồ chơi để
ở trạng thái mở để trẻ dễ quan sát, dễ lấy. Giáo viên khuyến khích những đồ
dùng, đồ chơi mang đậm bản sắc dân tộc người ê đê
Giải pháp 3: Linh hoạt, sáng tạo trong hoạt động có chủ đích mơn giáo
dục âm nhạc. Tính mới ở đây là trẻ được hoạt động dưới hình thức “ chơi bằng
hoc, học mà chơi” tổ chức tiết học dưới hình thức chơi. Tận dụng mơi trường
sẵn có trẻ có thể học ở trong lớp hay các khu vực trong sân trường tùy vào hoạt
động mà giáo viên thiết kế phù hợp.
Ở phần Giải pháp 4: Lồng ghép âm nhạc qua các hoạt động khác. Trong
tất cả các hoạt động giáo viên chỉ là người gợi mở, hướng dẫn trẻ, tạo môi
trường cho trẻ quan sát, trải nghiệm. Khuyến khích trẻ sáng tạo trong các hoạt
động.
V. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
Sau khi áp dụng các giải pháp, biện pháp trên tại lớp mầm 3, Các cháu có
sự chuyển biến một cách rõ rệt và kết quả có sự chênh lệch cụ thể như sau:
Phạm Thị Hải Yến - Trường Mầm non Cư Pang
Trang 21
Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
Kết quả đạt dược trong năm
học 2017- 2018
Ước lượng kết quả đạt
được trong năm học 20182019
Nội dung khảo
Ghi chú
sát
Trẻ
hứng
Số trẻ
Tỉ lệ
đạt
(%)
16/26
61,5
trẻ
chưa
đạt
Tỉ lệ
Số trẻ
Tỉ lệ
(%)
đạt
(%)
38,5
20/20
100
Trẻ
chưa
đạt
Tỉ lệ
(%)
thú
tham gia các hoạt
10/26
0/20
0
động
Trẻ
Tăng 39
%
chủ
động
sáng tạo tham gia
8/26
31
18/26
69
16/20
80
4/20
20
các hoạt động âm
Tăng
49 %
nhạc
Trẻ hát đúng lời
ca, giai điệu bài
20/26
77
6/26
23
19/20
95
1/20
5
hát
Tăng
18%
Trẻ thể hiện cảm
xúc
trong
giai
8/26
31
18/26
điệu âm nhạc
69
18/20
90
2/20
10
Tăng
59%
Từ những cố gắng nghiên cứu tài liệu, kinh nghiệm của bản thân, sự hợp
tác, giúp đỡ của tập thể giáo viên, sự ủng hộ tích cực của các bậc phụ huynh đã
đạt được một số kết quả trong việc phát triển thẫm mĩ cho trẻ 3-4 tuổi thể hiện ở
các kết quả sau:
Trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động học tập, vui chơi, lao động... Trẻ
hát thuộc lời ca, hát đúng giai điệu bài hát, vận động nhịp nhàng, sáng tạo đúng
theo lời ca giai điệu bài hátmạnh dạn thể hiện mình trước mọi người. Khơng
những thế ở các giờ học, môn học khác trẻ cũng hào hứng và tham gia tích cực
vào các hoạt động trong ngày.
Phạm Thị Hải Yến - Trường Mầm non Cư Pang
Trang 22
Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
Giáo viên nắm vững được phương pháp bộ môn giáo dục âm nhạc, áp
dụng quan điểm xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm xuyên suốt
từ lúc lập kế hoạch, chuẩn bị môi trường cho tới khi tiến hành thực hiện trên trẻ
mang lại hiệu quả cao, phát huy được tính tích cực, sáng tạo của trẻ.
Phụ huynh đã có cái nhìn mới hơn về việc cho trẻ đi học. Phụ huynh đã
tin tưởng gửi gắm con em mình đến trường và đồng cảm, chia sẻ những khó
khăn cùng cơ giáo, cung cấp ngun vật liệu có sẵn ở nhàđể làm đồ dùng, đồ
chơi cho trẻ, dọn vệ sinh và tham gia các hoạt động khác do trường tổ chức.
Kết quả của đề tài đã cho thấy việc gây hứng thú trẻ tham gia vào các hoạt
động ở trường đã góp phần thực hiện tốt mục tiêu đề ra, đảm bảo phát triển toàn
diện cho trẻ mầm non. Góp phần khơng nhỏ vào việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ
dân tộc thiểu số đồng thời giúp trẻ phát triển toàn diện.
III. Kết luận và kiến nghị.
1. Kết luận
Âm nhạc là phương tiện giúp trẻ phát triển toàn diện. Tuy nhiên, để phát
huy tối đa vai trị của âm nhạc trong q trình phát triển tồn diện của trẻ giáo
viên cần chú ý kết hợp các phương pháp, biện pháp với nhau một cách linh hoạt
trong việc tổ chức các hoạt động âm nhạc cho trẻ giúp trẻ hứng thú, nâng cao
được khả năng âm nhạc cho trẻ - hát đúng giai điệu, thể hiện cảm xúc khi được
tiếp xúc với âm nhạc. Chính vì vậy, tạo hứng thú cho trẻ, giúp trẻ phát huy được
năng khiếu và khả năng âm nhạc của mình là một vấn đề rất quan trọng và cần
thiết, điều này không phải là việc làm đơn giản mà các nhà giáo dục cần có sự
đầu tư suy nghĩ tìm tịi, cần phải dành thời gian cho việc học cách sử dụng các
dụng cụ âm nhạc thành thạo. Một điều quan trọng nữa là cần tạo điều kiện để trẻ
được thể hiện khả năng năng khiếu biểu diễn có phong cách của trẻ trên sân
khấu hoặc trước đám đông.
2. Kiến nghị.
a. Đối với phòng giáo dục:
Phạm Thị Hải Yến - Trường Mầm non Cư Pang
Trang 23
Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
Thường xuyên tổ chức chuyên đề, tập huấn, phổ biến các sáng kiến kinh
nghiệm hay sáng tạo thực tế để giáo viên học hỏi, trao đổi kinh nghiệm với
nhau, cùng nhau trau dồi trình độ chun mơn nghiệp vụ.
b. Về phía nhà trường:
Nhà trường trang bị thêm nhiều trang phục biểu diễn văn nghệ phù hợp
với âm hưởng vùng miền, chủ đề.
Trên đây là một số kinh nghiệm mà bản thân tơi rút ra được từ tình hình
thực tế của lớp mình chủ nhiệm, bản thân tơi sẽ cố gắng tiếp tục học hỏi nâng
cao chuyên môn nghiệp vụ nhằm đáp ứng yêu cầu cao hơn trong việc phát triển
toàn diện cho trẻ mầm non. Rất mong nhận được sự góp ý giúp đỡ của Hội
đồng sáng kiến các cấp, của bạn bè đồng nghiệp để tơi có kinh nghiệm tốt hơn
trong cơng tác chăm sóc giáo dục trẻ.
Xin chân thành cảm ơn !
EaBông, ngày 15 tháng 4năm 2019
Người viết
Phạm Thị Hải Yến
NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM SÁNG KIẾN
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
Phạm Thị Hải Yến - Trường Mầm non Cư Pang
Trang 24
Một số biện pháp giúp trẻ 3-4 tuổi học tốt môn âm nhạc tại lớp mầm 3 trường
Mầmnon Cư Pang theo hướng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
TÀI LIỆU THAM KHẢO
STT
1
Tên tài liệu
Tác giả
Tài liệu Bồi dưỡng thường xuyên dành Bồi dưỡng thường xuyên
cho giáo viên mầm non (2004-2007)
giáo viên Mầm non (Ban
- Module5: Đặc điểm phát triển thẩm mĩ- hành kèm theo Thông tư
Những mục tiêu và kết quả mong đợi ở trẻ số 36 /2011/TT- BGDĐT
mầm non về thẩm mĩ.
ngày 17 tháng 8 năm
2011 của Bộ trưởng Bộ
Giáo dục và Đào tạo)
2
Tài liệu hướng dẫn thực hành áp dụng Nhà xuất bản giáo dục
quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm Việt Nam
trong trường mầm non
3
Các tạp chí giáo dục mầm non
4
Chương trình khung giáo dục mầm non
Chương trình giáo dục mầm non
Phạm Thị Hải Yến - Trường Mầm non Cư Pang
Nhà xuất bản giáo dục
Nhà xuất bản giáo dục
Trang 25