phương hướng và giải pháp hoàn thiện kiểm toán nội bộ của Tổng công tyBưu chính - Viễn thông Việt Nam về doanh thu của Bưu điện tỉnh

phơng hớng và giải pháp hoàn thiện kiểm toán
nội bộ của Tổng công tyBu chính - Viễn thông
Việt Nam về doanh thu của Bu điện tỉnh
3.1.những bài học rút ra từ thực tiễn hoạt động của
kiểm toán nội bộ Tổng công ty Bu chính - Viễn thông
Việt Nam
Kiểm toán là một lĩnh vực còn mới mẻ tại Việt Nam. Trong môi trờng đó,
kiểm toán nội bộ lại là bộ phận non trẻ nhất. Hiện nay, hệ thống lý luận về kiểm
toán nội bộ còn cha đợc xây dựng một cách hoàn chỉnh, các chuẩn mực kiểm toán
cũng nh những hớng dẫn nghề nghiệp cho kiểm toán viên hầu nh không có.
Tuy ra đời trong hoàn cảnh nh vậy, thời gian hoạt động còn rất ngắn song
lãnh đạo và các kiểm toán viên của Ban kiểm toán nội bộ Tổng công ty Bu chính -
Viễn thông Việt Nam đã tự khắc phục khó khăn, vừa làm vừa tích luỹ kinh
nghiệm đồng thời có những sáng tạo riêng trong quá trình kiểm toán nên đã đạt đ-
ợc sự tín nhiệm của Ban giám đốc và các đơn vị cơ sở.
Đợc khảo sát thực tế công việc kiểm toán tại Tổng công ty, em đã có dịp rút
ra đợc những bài học hữu ích, có dịp so sánh giữa lý luận và thực tiễn. Qua đó,
thấy đợc những mặt mạnh và những điểm còn hạn chế trong công tác kiểm toán
tại Tổng công ty Bu chính - Viễn thông Việt Nam.
3.1.1.ở giai đoạn chuẩn bị kiểm toán.
Nhìn chung, giai đoạn chuẩn bị kiểm toán của Ban kiểm toán nội bộ Tổng
công ty Bu chính - Viễn thông Việt Nam đợc thực hiện khá tốt
Vì là kiểm toán nội bộ nên đoàn kiểm toán rất chú trọng mở rộng phạm vi
kiểm toán với mục tiêu đợc xác định rõ ràng. Đoàn kiểm toán đã xác định sẽ kiểm
toán đợc nhiều nhất số đơn vị cơ sở của một bu điện tỉnh trong khả năng có thể để
giúp đỡ đơn vị hoàn thiện công tác quản lý tài chính. Ví dụ nh đối với bu điện tỉnh
X, đoàn kiểm toán đã kiểm toán đợc 9/11 đơn vị cơ sở.
Trớc khi đi vào chơng trình kiểm toán chính thức, Ban kiểm toán nội bộ
Tổng công ty Bu chính - Viễn thông Việt Nam thờng cử một kiểm toán viên về
khảo sát trớc tình hình của đơn vị. Đây là một u điểm đáng nhắc đến trong khâu
chuẩn bị kiểm toán tại Tổng công ty Bu chính - Viễn thông Việt Nam.

Không những kiểm toán viên nội bộ Tổng công ty luôn nắm vững các
thông tin về ngành, các quy chế, chế độ của Bộ tài chính và của Tổng công ty mà
còn đợc điều tra sơ bộ để có đợc các thông tin về đơn vị nên tạo sự thuận lợi cho
các giai đoạn tiếp theo.
Kế hoạch kiểm toán rất chi tiết về mặt thời gian, tạo thuận lợi cho các đơn
vị cơ sở có sự chuẩn bị trớc để không làm ảnh hởng đến công việc kiểm toán
không làm ảnh hởng nhiều đến hoạt động của đơn vị.
Tuy trong giai đoạn chuẩn bị kiểm toán tại Tổng công ty Bu chính - Viễn
thông Việt Nam có nhiều u điểm nh đã nêu trên song vẫn còn một số điểm hạn
chế cần khắc phục.
Kế hoạch kiểm toán cha xác định rõ các bớc công việc, thời hạn thực hiện
các công việc đó cũng nh phân công cụ thể trách nhiệm từng phần việc cho các
kiểm toán viên.
Trên thực tế, việc phân công công việc cho các kiểm toán viên vẫn đợc tr-
ởng đoàn kiểm toán thực hiện bằng cách giao nhiệm vụ trực tiếp khi bắt đầu thực
hiện kiểm toán. Song sự phân công này lại không đợc ghi thành văn bản trong kế
hoạch kiểm toán.
Để các kiểm toán viên nhận thức rõ về trách nhiệm của mình và nâng cao
hiệu quả, chất lợng đối với phần việc mà mình đảm nhận thì kế hoạch kiểm toán
cần phải quy định rõ về vấn đề này.
Hiện tại, do thời gian thành lập còn quá ngắn nên Ban kiểm toán nội bộ
Tổng công ty Bu chính - Viễn thông Việt Nam cha xây dựng đợc quy trình kiểm
toán doanh thu. Vì vậy, các kiểm toán viên vẫn phải tự xây dựng quy trình kiểm
toán dựa theo kinh nghiệm và kiến thức của bản thân mà cha có quy trình chung
áp dụng trong toàn Tổng công ty.
3.1.2 ở Giai đoạn thực hành kiểm toán.
Kiểm toán viên thực hiện tốt việc đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ của
đơn vị nên nắm vững đợc quy chế kiểm soát nội bộ, đặc điểm tổ chức sản xuất, tổ
chức quản lý và chính sách nhân sự của đơn vị .
Với trình độ nghiệp vụ cao, các kiểm toán viên của Ban kiểm toán nội bộ

đã phát hiện ra nhiều sai sót, đóng góp đợc cho đơn vị nhiều ý kiến hữu ích để
nâng cao hiệu quả quản lý tài chính kế toán, nâng cao hiệu lực của hệ thống kiểm
soát nội bộ của đơn vị. Chính vì vậy, công việc kiểm toán đợc các đơn vị coi trọng
và tín nhiệm.
Các khoản mục hầu hết đều đợc kiểm toán theo phơng pháp kiểm toán chi
tiết nên hạn chế việc bỏ qua các sai sót trọng yếu một cách tối đa.
Các kiểm toán viên thực hiện việc ghi chép trong quá trình kiểm toán rất
cẩn thận, chi tiết và đầy đủ nên phản ánh đợc toàn bộ công việc của kiểm toán
viên, đảm bảo có căn cứ chứng minh cho các đánh giá, nhận xét và ý kiến của
kiểm toán viên.
Trong khâu đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ, kiểm toán viên mới chỉ sử
dụng phơng pháp phỏng vấn, trao đổi với nhân viên và lãnh đạo trong đơn vị mà
cha sử dụng các công cụ hữu ích nh bảng câu hỏi kiểm soát nội bộ, bảng mô tả về
hệ thống kiểm soát nội bộ.
Nếu kiểm toán viên thực hiện khâu phân tích hệ thống kiểm soát nội bộ với
những công cụ nêu trên thì rất có thể chúng sẽ giúp kiểm toán viên đạt đợc kết
quả công việc tốt hơn.
Trong giai đoạn thực hiện kiểm toán, do thực hiện kiểm toán chi tiết ở hầu
hết các khoản mục nên tốn khá nhiều thời gian và công sức của kiểm toán viên.
Kiểm toán viên còn cha chú trọng tới việc đánh giá rủi ro kiểm soát mà chỉ
ớc lợng theo kinh nghiệm của mình. Ngoài ra, kiểm toán viên cũng cha chú trọng
nhiều đến việc thực hiện các thử nghiệm kiểm soát và đánh giá lại rủi ro kiểm soát
nên không giảm bớt đợc số lợng thử nghiệm cơ bản cần thực hiện.
Đối với kiểm toán nội bộ, do ít bị giới hạn về thời gian nên kiểm toán viên
có thể sử dụng nhiều trắc nghiệm các số d và kiểm toán chi tiết các khoản mục.
Tuy nhiên, để công việc kiểm toán bớt nặng nề thì kiểm toán viên nên sử dụng ph-
ơng pháp đánh giá rủi ro, sử dụng thêm các trắc nghiệm phân tích mà hiện nay ch-
a đợc chú ý nhiều trong kiểm toán tại Tổng công ty Bu chính - Viễn thông Việt
Nam.
Việc sắp xếp hồ sơ kiểm toán còn một số hạn chế. Tuy giấy tờ làm việc của

kiểm toán viên đợc ghi chép rất cẩn thận song nếu cần phải sử dụng lại các thông
tin từ những giấy tờ đó thì sẽ gặp khó khăn nếu hồ sơ không đợc tổ chức một cách
có hệ thống.
3.1.3. ở giai đoạn kết thúc kiểm toán.
Nhìn chung, Biên bản kiểm toán đã nêu đợc hầu hết các nội dung cần thiết,
bảo đảm đánh giá đợc công việc của kiểm toán viên. Ngoài ra, còn hớng dẫn đợc
cho đơn vị cải tiến hoạt động của mình. Cuối cùng, Biên bản kiểm toán nội bộ đã
thực sự là tài liệu quan trọng giúp cho việc lý giải các thông tin kế toán đối với
các đối tợng bên ngoài nh thanh tra, thuế, kiểm toán nhà nớc, kiểm toán độc lập...
3.1.4. ở giai đoạn theo dõi sau kiểm toán
Công tác theo dõi sau kiểm toán đợc thực hiện rất tốt tại Tổng công ty Bu
chính - Viễn thông Việt Nam. Đoàn kiểm toán không những theo dõi việc thực
hiện các điều chỉnh, ý kiến trong Biên bản kiểm toán của đơn vị đợc kiểm toán mà
còn tổ chức một cuộc họp với lãnh đạo Bu điện tỉnh để cùng hỗ trợ cho công tác
theo dõi sau kiểm toán.
3.2. Phơng hớng và giải pháp hoàn thiện kiểm toán nội
bộ của Tổng công ty Bu chính - Viễn thông Việt Nam về
doanh thu của bu điện tỉnh.
Do Ban kiểm toán nội bộ Tổng công ty Bu chính - Viễn thông Việt Nam
đang ở trong giai đoạn vừa làm vừa xây dựng, lại gặp những khó khăn chung của
ngành kiểm toán còn non trẻ tại Việt Nam nên bên cạnh những u điểm đã đạt đợc
sẽ không thể tránh khỏi một số điểm còn hạn chế nh đã trình bày ở trên.
Với những kiến thức đã đợc trang bị ở nhà trờng và tham khảo thêm qua
sách báo, em xin mạnh dạn đề xuất một số ý kiến hy vọng sẽ góp phần hoàn thiện
kiểm toán nội bộ của Tổng công ty Bu chính - Viễn thông Việt Nam, giải quyết đ-
ợc phần nào những điểm còn tồn tại.
3.2.1. ở giai đoạn chuẩn bị kiểm toán.
Để cho việc phân công trách nhiệm đối với từng kiểm toán viên đợc rõ ràng
thì kế hoạch kiểm toán nên chú trọng hơn đến kế hoạch công việc. Khi biết rõ
công việc mình cần làm và phải đảm bảo cho chất lợng của phần việc đó thì kiểm

toán viên sẽ có ý thức cao hơn để hoàn thành nhiệm vụ và chủ động trong công
việc của mình. Nh vậy, khi lãnh đạo tổng kết công tác kiểm toán cũng sẽ biết đợc
điểm mạnh điểm yếu của từng kiểm toán viên để có thể sử dụng nhân sự một cách
hợp lý.
Bảng 3.1 dới đây là một mẫu phân công công việc và thời gian hoàn thành
cho từng kiểm toán viên.
Bảng 3.1. Mẫu phân công công việc và thời gian hoàn thành cho từng kiểm toán
viên.
Thủ tục kiểm toán Kiểm toán viên
thực hiện
Ngày hoàn
thành
Ghi chú
Chuẩn bị kiểm toán