MỘT SỐ Ý KIẾN NHẰM HOÀN THIỆN KẾ TOÁN NÓI CHUNG VÀ KẾ TOÁN TSCĐHH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN CÔNG TRÌNH ĐƯỜNG THỦY

MỘT SỐ Ý KIẾN NHẰM HOÀN THIỆN KẾ TOÁN NÓI CHUNG VÀ
KẾ TOÁN TSCĐHH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN CÔNG TRÌNH
ĐƯỜNG THỦY
3.1. ĐÁNH GIÁ CÔNG TÁC KẾ TOÁN TSCĐHH TẠI CÔNG TY CỔ
PHẦN CÔNG TRÌNH ĐƯỜNG THỦY
3.1.1. Ưu điểm công tác kế toán TSCĐHH
Kế toán TSCĐHH đã có sự mã hóa tài sản rất khoa học, chi tiết, dễ hiểu, dễ theo dõi.
Cách mã hóa chi tiết theo từng xí nghiệp phù hợp với thực tế tại Công ty: TSCĐHH của
Công ty phần lớn nằm ở các xí nghiệp tham gia thi công công trình. Mã hóa chi tiết từng loại
máy móc thiết bị phần nào đãn giải quyết khó khăn trong việc quản lý máy móc thiết bị -
nhóm TSCĐHH chiếm phần lớn trong giá trị tài sản của Công ty.
Kế toán TSCĐHH đã hạch toán tăng, giảm ở cả hai bộ phận và tổng hợp tương đối
đầy đủ, chặt chẽ đúng trình tự. Tất cả các nghiệp vụ phát sinh được phản ánh kịp thời
trên chứng từ gốc hợp lệ, hợp lý và hợp pháp. Việc nhập số liệu từ chứng từ gốc vào
máy khoa học như việc Công ty xử lý chống trùng bằng tài khoản trung gian rất đơn
giản mà hiệu quả.
Kế toán đã phân loại TSCĐHH hiện có tại Công ty theo quy định của Nhà nước,
không những phục vụ được yêu cầu quản lý mà còn giúp cho người xem Báo cáo tài
chính thấy được thế mạnh của Công ty. TSCĐHH của Công ty được phân loại theo
nguồn hình thành và đặc trưng kỹ thuật, được đánh giá theo nguyên giá và giá trị còn lại
giúp cho công tác quản lý TSCĐHH được thuận lợi và hiệu quả.
Kế toán luôn nắm vững thời gian sử dụng, tình trạng kỹ thuật từ đó tham mưu cho Ban
lãnh đạo trong các quyết định như đầu tư mua sắm mới, hay nhượng bán thanh lý những
TSCĐHH không còn sử dụng được nữa hoặc sử dụng không có hiệu quả.
3.1.2. Nhược điểm công tác kế toán TSCĐHH
• Đối với việc đầu tư TSCĐHH
TSCĐHH trong Công ty được hình thành từ nguồn vốn ngân sách, nguồn vốn tự
bổ sung và vốn vay, trong đó, từ vốn vay chiếm một bộ phận không nhỏ nên tiền lãi
Công ty phải trả rất lớn. Điều này dẫn đến kết quả kinh doanh của Công ty tuy rằng có
lãi nhưng lãi còn thấp do chi phí phải trả lãi vay lớn.
Công ty chưa huy động được từ các nguồn vốn khác như thuê tài chính hoặc liên doanh,

liên kết với các doanh nghiệp khác.
• Đối với việc phân loại TSCĐHH
Hiện nay, Công ty mới chỉ tiến hành phân loại TSCĐHH theo nguồn hình thành và
theo đặc trưng kỹ thuật. Các cách phân loại trên là cần thiết nhưng chưa đầy đủ, Công
ty chưa tiến hành phân loại theo công dụng và tình hình sử dụng. Cách phân loại đó mới
chỉ rõ năng lực máy móc thiết bị thực sự của Công ty. Không phân loại theo cách đó
làm cho Công ty khó xác định được có bao nhiêu máy móc thiết bị đang hoạt động, như
vậy dễ dẫn đến tình trạng số lượng máy móc nhiều nhưng số lượng thực tế hoạt động
lại ít, nó ảnh hưởng đến hiệu suất máy móc của Công ty.
• Đối với công tác hạch toán chi tiết TSCĐHH
Việc hạch toán chi tiết tại các xí nghiệp chưa có sổ chi tiết ở từng phân xưởng,
công trình mà chỉ do kế toán xí nghiệp theo dõi như vậy không đúng với quy định của
Bộ Tài Chính, không gắn được với trách nhiệm của người trực tiếp sử dụng máy móc
đối với TSCĐHH
• Đối với công tác kế toán tổng hợp TSCĐHH
TSCĐHH được hạch toán căn cứ vào các chứng từ phát sinh phù hợp, tuy nhiên
việc tổ chức hạch toán trên máy tính vẫn chưa được thực hiện một cách chặt chẽ, vẫn
còn mang tính thủ công nhiều do việc vẫn vận dụng Windows Excel cho việc tính và
phân bổ khấu hao tài sản cố định mà không tận dụng việc tính tự động qua phần mềm
kế toán máy.
Đặc biệt, nghiệp vụ tính và phân bổ khấu hao là một nghiệp vụ thường xuyên
trong kế toán TSCĐHH nhưng lại không được tiến hành bằng phần mềm mà lại tính
bằng EXCEL rồi nhập lại vào máy, như vậy mất rất nhiều thời gian và dễ xảy ra sai sót.
Phương pháp khấu hao áp dụng tại Công ty còn nhiều hạn chế. Hiện nay, Công ty
đang áp dụng phương pháp khấu hao bình quân cho tất cả các loại TSCĐHH. Với
phương pháp khấu hao này thì số khấu hao hàng năm không thay đổi không suốt thời
gian sử dụng hữu ích của tài sản. Nhưng phương pháp khấu hao này lại có nhược điểm
là thu hồi vốn chậm do đó việc đầu tư, đổi mới TSCĐHH không kịp thời làm cho
TSCĐHH sẽ bị lạc hậu, không đáp ứng được nhu cầu SXKD.
Hiện nay thời điểm Công ty trích hoặc thôi trích khấu hao thực hiện theo nguyên

tắc tròn tháng: TSCĐHH tăng, giảm hoặc ngừng tham gia vào quá trình SXKD trong
tháng được trích hoặc thôi trích khấu hao từ ngày đầu của tháng tiếp theo. Như vậy,
Công ty đã không tuân thủ đúng quy định về khấu hao TSCĐHH, theo QĐ 206/2003:
“việc trích hay thôi trích khấu hao được thực hiện bắt đầu từ ngày mà TSCĐHH tăng,
giảm hoặc ngừng tham gia vào hoạt động SXKD”.
Với TSCĐHH ngừng tham gia vào hoạt động SXKD như TSCĐHH chờ thanh lý,
nhượng bán nhưng chưa hết thời hạn sử dụng, Công ty không trích khấu hao. Như vậy
giá trị của TSCĐHH trên sổ sách không phản ánh đúng giá trị thực tế của TSCĐHH. Dù
không tham giá vào SXKD nhưng TSCĐHH vẫn chịu tác động của tự nhiện nên vẫn bị
hao mòn.
Công ty không tiến hành trích trước chi phí sửa chữa lớn TSCĐHH. Do đó, không
có dự kiến chi phí phát sinh bất thường liên quan đến sửa chữa TSCĐHH để tiến hành
trích trước vào chi phí SXKD trong kỳ. Đây là một thiếu sót vì TSCĐHH của Công ty
rất nhiều, việc phát sinh chi phí sửa chữa lớn TSCĐHH rất hay xảy ra với chi phí lớn.
Do đó, nếu không trích trước chi phí sửa chữa lớn thì chi phí SXKD trong kỳ sẽ tăng
lên đột ngột, vì thế thông tin do kế toán cung cấp sẽ giảm bớt độ chính xác.
• Đối với việc xử lý TSCĐHH không còn sử dụng
TSCĐHH không sử dụng chờ thanh lý, nhượng bán, xử lý rất lớn do nhiều máy
móc thiết bị đã cũ, hỏng từ lâu nhưng vẫn chưa có quyết định xử lý những TSCĐHH
này. Điều này làm cho vốn thu hồi chậm, lãng phí rất nhiều và ảnh hưởng đến việc đầu
tư đổi mới TSCĐHH.
3.2. NGUYÊN TẮC HOÀN THIỆN KẾ TOÁN TSCĐHH
Ngày nay kế toán không chỉ làm công việc tính toán ghi chép đơn thuần về tài sản
và sự vận động của tài sản, mà nó còn là một bộ phận chủ yếu của hệ thống thông tin, là
công cụ quản lý thiết yếu. Dựa trên những thông tin trung thực, chính xác nhà quản trị
mới có thể đưa ra được những quyết định kinh doanh hữu hiệu nhất. Như vậy về mặt sử
dụng thông tin, kế toán là một công cụ không thể thiếu trong hệ thống công cụ quản lý
kinh tế, nó cung cấp các thông tin cần thiết cho quản lý kinh doanh có hiệu quả, giúp
nhà quản lý đánh giá được các hoạt động của mọi tổ chức, mọi doanh nghiệp.
Muốn vậy việc hoàn thiện tổ chức công tác kế toán trong doanh nghiệp nói chung

và tổ chức công tác kế toán TSCĐHH cần phải tuân theo các yêu cầu sau:
- Phải tuân thủ chế độ tài chính và chế độ kế toán hiện hành.
Hoạt động trong nền kinh tế thị trường, các doanh nghiệp phải chịu sự quản lý,
điều hành và kiểm soát của nhà nước bằng pháp luật và các biện pháp hành chính, các
công cụ quản lý kinh tế. Chính vì vậy, các biện pháp nhằm hoàn thiện công tác tổ chức
kế toán phải dựa trên chế độ quản lý tài chính và chế độ kế toán hiện hành, có như vậy
kế toán mới thực sự là công cụ quản lý không chỉ trong phạm vi doanh nghiệp mà của
cả nhà nước đối với các doanh nghiệp trong nền kinh tế quốc dân. Việc tuân thủ chế độ
kế toán hiện hành thể hiện từ việc tuân thủ tài khoản sử dụng, phương pháp và trình tự
kế toán đến việc sử dụng hệ thống sổ kế toán, lập báo cáo.
- Phải phù hợp với đặc điểm kinh doanh của Công ty.
Việc hoàn thiện công tác kế toán TSCĐHH phải căn cứ, tuân thủ theo chế độ quản
lý tài chính và chế độ kế toán song nền kinh tế nước ta hiện nay là nền kinh tế nhiều
thành phần, mỗi doanh nghiệp có những đặc điểm sản xuất kinh doanh cũng như yêu
cầu quản lý riêng. Nhà nước ban hành các chính sách, các quy định chung cho tất cả các
loại hình doanh nghiệp chỉ mang tính chất định hướng, hướng dẫn cho các doanh
nghiệp, các doanh nghiệp phải biết vận dụng một cách linh hoạt, phù hợp với điều kiện,
đặc điểm của doanh nghiệp mình. Việc vận dụng phù hợp cũng cần phải đảm bảo sự
thống nhất về phương pháp đánh giá, về việc sử dụng chứng từ, tài khoản cũng như hệ
thống sổ sách báo cáo.
- Phải đáp ứng việc cung cấp thông tin kịp thời, chính xác.
Đây là yêu cầu không thể thiếu được trong tổ chức công tác kế toán TSCĐHH.
Như chúng ta đã biết, kế toán là khoa học thu nhận, xử lý và cung cấp thông tin phục vụ
cho yêu cầu quản lý của các nhà quản trị doanh nghiệp, do vậy việc hoàn thiện công tác
kế toán phải đáp ứng được yêu cầu đối với thông tin là phải kịp thời, chính xác, phù
hợp giúp việc ra quyết định đạt kết quả tối ưu.
- Tổ chức công tác kế toán phải đảm bảo nguyên tắc tiết kiệm, hiệu quả.
Mục đích hoạt động của các doanh nghiệp là tối đa hoá lợi nhuận. Để đạt được
mục tiêu này, cùng với việc không ngừng tăng doanh thu các doanh nghiệp cần phải có
các biện pháp hữu hiệu hạ thấp chi phí có thể được, đây là một yêu cầu tất yếu đặt ra

với các doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường.
3.3. MỘT SỐ Ý KIẾN NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN
TSCĐHH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN CÔNG TRÌNH ĐƯỜNG THUỶ
• Ý kiến thứ nhất: đối với việc xác định TSCĐHH
Căn cứ theo VAS 03 – Chuẩn mực kế toán tài sản cố định hữu hình, tiêu chuẩn ghi
nhận tài sản cố định hữu hình bao gồm những tiêu chuẩn sau:
- Chắc chắn thu được lợi ích kinh tế trong tương lai từ việc sử dụng tài sản đó
- Nguyên giá tài sản phải được xác định một cách đáng tin cậy
- Thời gian sử dụng ước tính trên 1 năm
- Có đủ tiêu chuẩn giá trị theo quy định hiện hành (là từ 10.000.000đ trở lên)
Để phù hợp với chuẩn mực kế toán hiện hành, Công ty có thể xếp những tài sản cố
định có giá trị dưới 10.000.000 đồng như máy tính sang công cụ dụng cụ loại phân bổ
nhiều lần. Điều này giúp cho Công ty vừa có thể thực hiện đúng các chế độ cũng như
các chuẩn mực kế toán mặt khác cũng giúp Công ty không chịu những thay đổi lớn khi
thay đổi việc xác định TSCĐHH và công cụ dụng cụ trong việc xác định kết quả kinh
doanh.
* Trong trường hợp mua tài sản có thời gian sử dụng lâu dài (trên 1 năm) nhưng
không đủ điều kiện về mặt giá trị để được xác định là tài sản cố định hữu hình thì Công
ty sẽ hạch toán những tài sản đó là công cụ dụng cụ như sau:
Khi mua công cụ dụng cụ đưa vào sản xuất( xuất dùng công cụ dụng cụ) kế toán
ghi:
Nợ TK 142, 242
Có TK 153
Định kỳ, phân bổ chi phí trả trước vào chi phí SXKD, với giá trị phân bổ từng lần:
Giá trị công cụ, dụng cụ
phân bổ từng lần
=
Giá trị công cụ, dụng cụ xuất dùng
Số kỳ sử dụng
Đồng thời, ghi:

Nợ TK 627, 642…
Có TK 142, 242
Như vậy việc hạch toán phần giá trị công cụ, dụng cụ vào chi phí cũng tương tự
như trích khấu hao TSCĐHH mà lại đảm bảo đúng chế độ tài chính hiện hành.
*Với những tài sản mà Công ty hiện tại đang xếp chúng vào nhóm các TSCĐHH
nhưng theo như chuẩn mực kế toánn hiện hành thì chúng lại không đủ các tiêu chuẩn
cần thiết thì ta sẽ thực hiện việc chuyển các TSCĐHH đó sang công cụ, dụng cụ:
Với những TSCĐHH không đủ tiêu chuẩn là TSCĐHH đang theo dõi trên sổ, kế
toán TSCĐ thực hiện bút toán chuyển TSCĐHH thành công cụ, dụng cụ:
Nợ TK 641, 642, 1361..: giá trị còn lại
Nợ TK 142, 242 : giá trị còn lại lớn cần phân bổ
Nợ TK 2141 : giá trị hao mòn lũy kế
Có TK 211 : nguyên giá
• Ý kiến thứ hai: đối với công tác hạch toán chi tiết TSCĐHH
Tại xí nghiệp, ngoài việc theo dõi chi tiết TSCĐHH của nhân viên kế toán, tại các
công trường tổ đội cũng cần lập “Sổ TSCĐ” để theo dõi chi tiết TSCĐ theo mẫu sau:
Biểu số 3.1: Sổ theo dõi TSCĐ và công cụ dụng cụ tại nơi sử dụng
ĐƠN VỊ: Mẫu số S22-DN
ĐỊA CHỈ: (Ban hành theo QĐ số 15/2006/QĐ-BTC
ngày 20/3/2006 của Bộ trưởng BTC)
SỔ THEO DÕI TÀI SẢN CỐ ĐỊNH VÀ CÔNG CỤ DỤNG CỤ
TẠI NƠI SỬ DỤNG
Năm:…
Tên đơn vị sử dụng:…
Ghi tăng TSCĐ và CCDC Ghi giảm TSCĐ và CCDC
Chứng từ Tên,
nhãn hiệu,
quy cách
TSCĐ
Đơn

vị
tính
Số
lượng
Đơn
giá
Số
tiền
Chứng từ
Lý
do
Số
lượng
Số
tiền
SH NT SH NT