TÂM THẦN PHÂN LIỆT (tâm THẦN học)

TÂM THẦN
PHÂN LIỆT


KHÁI NIỆM
Lịch sử:

- Kraepelin E.: Thống nhất sự mô tả các rối loạn tâm
thần của nhiều tác giả: Mất trí sớm (dementia
precox).
- Bleuler E.: Dùng thuật ngữ “tâm thần phân
liệt(schizophrenia)” để chỉ các rối loạn chủ yếu trong
bệnh mất trí sớm(dementia precox).
- Schneider K. : nêu triệu chứng hàng đầu để chẩn
đoán TTPL như ảo thanh, hoang tưởng bị chi phối,
tâm thần vận động…

2


KHÁI NIỆM
- ICD-10F: là một nhóm rối loạn tâm thần nặng biểu
hiện ở rối loạn tri giác, tư duy, cảm xúc, tự kỉ…bệnh
có xu hhướng mạn tính….
- Bách khoa thư bệnh học VN: bệnh tâm thần nặng
nhất và phổ biến xu hướng tiến triển ngày càng
nặng, trở nên mạn tính….
- Kaplan & Sadock’s Synópí ị Psychiatry: có thể bao
gồn một nhóm các rối loạn có căn nguyên di truyền
biểu hiện lâm sàng, đáp ứng điều trị, tiến triển tiên
lượng rất đa dạng…

3


Khái niệm hiện nay :
- Được thảo luận như một bệnh tâm thần riêng biệt để
tiện dụng trong thực hành
- Thực chất không phải là một bệnh mà gồm một tập
hợp các rối loạn tâm thần có liên quan với yếu tố di
truyền
- Biểu hiện rối loạn tư duy, tri giác, cảm xúc, hành vi đa
dạng và giảm sút chức năng xã hội.
Chưa được biết rõ nguyên nhân & cơ chế gây bênh,
tiến triển có xu hứng nặng và mạn tính
4


DỊCH TỄ HỌC
- Tỉ lệ mắc bệnh toàn cầu khoảng 1%, VN khoảng 0,71%
- Nam nữ có khả năng mắc bệnh tương đương,
nhưng nữ có xu hướng phát bệnh muộn hơn
- Nguy cơ cá thể sinh vào mùa đông xuân bị bệnh cao
hơn.
- Nghèo đói, thất học, suy dinh dương, nghiện, mẹ bị
bệnh lúc mang thai có thể mắc bệnh cao hơn

5


BỆNH CĂN & BỆNH SINH
Vai trò của yếu tố di truyền:

-Bằng chứng NC về quần thể:
▪ Chung trong dân chúng :1%
▪ Anh em ruột : 8%; Anh em sinh đôi
khác :
12%; cùng trứng: 47%.
▪ Bố và mẹ cùng bị bênh: 40%
Như vậy có thể thấy nguy cơ mắc bệnh tăng theo mức
độ huyết thống.
6



Bằng chứng NC về gen:
▪ Thay đổi nhiều ở nhánh dài nhiễm sắc thể 5, 11,
18; nhánh ngăn nhiễm sắc thể 19, 22, X.
▪ Thay đổi đảo đoạn các gen, đặc biệt là receptor
D3…

8


9






Vai trị của yếu tố hóa sinh
thần kinh