MỤC TIÊU NGHIÊN cứu và THIẾT kế NGHIÊN cứu KHOA học (sức KHỎE CỘNG ĐỒNG)

MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
& THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU
1


MỤC TIÊU2 BÀI HỌC
1- Phân biệt các loại thiết kế nghiên
cứu từ câu hỏi nghiên cứu
2- Viết được mục tiêu nghiên cứu
đúng cách và phù hợp với câu hỏi
nghiên cứu


DÀN BÀI MỘT ĐỀ CƯƠNG NCKH
3

ĐẶT VẤN ĐỀ
TỔNG QUAN TÀI LIỆU
PHƯƠNG PHÁP NC
DỰ KIẾN KẾT QUẢ
+/-DỰ TRÙ KINH PHÍ
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC: BẢNG TTTT

VĐ trong NC này gì? Vì sao NC? Lợi ích gì?
cho ai?

Khoa học đã biết vấn đề
này đến đâu? Điều gì
chưa rõ?
NC sẽ được thực hiện

như thế nào?
Kết quả sẽ được trình
bày ntn? Giả thuyết kết
quả NC?


ĐẶT VẤN
ĐỀ
4

TỔNG
QUA
N
TÀI
LIỆU

1-CHỦ ĐỀ
NC
2-CĨ VẤN ĐỀ
GÌ?
3-CÂU HỎI
NC
4-LỢI ÍCH NC
5-MỤC TIÊU NC

Tầm quan trọng của chủ
đề nghiên cứu
Cái gì chưa tốt?

Điều gì còn chưa biết?

Phát biểu câu hỏi NC
Ứng dụng thực tiễn khi trả
lời được câu hỏi NC này,
cho ai.
Mô tả/chứng
minh/phát hiện gì?


ĐẶT VẤN ĐỀ PHẢI NÊU BẬT
5

CẦN THIẾT: Tầm quan trọng của chủ đề, có vấn đề cần

giải quyết.
MỚI: Dựa vào Tổng quan y văn, đã có các nghiên cứu

gì trước đó liên quan đến chủ đề nghiên cứu? Cho
kết quả gì? Cịn gì chưa được biết, chưa được làm rõ?
ỨNG DỤNG: Các dịch vụ y tế đang được sử dụng.

Những khó khăn, cịn tồn tại chưa được giải quyết, Đánh
giá kỹ thuật mới,…


ĐẶT VẤN
ĐỀ
Chủ đề

 Tầm quan trọng

Vấn đề

Cái gì chưa tốt?

Điều gì Cái gì đã biết?
đã/chưa Cài gì chưa biết?  Tính mới, sáng tạo
biết?
Muốn
biết gì? Câu hỏi nghiên cứu?
Để làm
gì?

Áp dụng gì, cho ai  Tính ứng dụng
thực tiễn


ĐẶT VẤN
ĐỀ
Chủ đề

Tăng huyết áp  Tầm quan trọng

Vấn đề

Bệnh nhân khơng theo đuổi điều trị
tại phịng khám tăng/cao (+/- số liệu)

Điều gì Các yếu tố ảnh hưởng đến khơng
đã/chưa TĐĐT: kiến thức – thái độ, kinh tế gia
biết?

đình, xa dịch vụ y tế, cao tuổi, …
Chưa hỏi ý kiến từ chính đối tượng.
Muốn
biết gì? Lý do gì phát biểu từ phía bệnh nhân
gây khó khăn trong việc TĐĐT?
Để làm

Đề xuất cho công tác tư vấn BN phù


ĐẶT VẤN
ĐỀ
Chủ đề

Thừa cân ở HS I, II  Tầm quan trọng

Vấn đề

Tỷ lệ TC-BP ngày càng tăng. Các biện
pháp điều trị chưa đạt hiệu quả cao.

Điều gì Các yếu tố ảnh hưởng đến TC-BP/TE.
đã/chưa Yêu cầu về dinh dưỡng và vận động ở
biết?
trẻ.
Muốn
Chương trình GDSK về dinh dưỡng
biết gì? hay CT vận động học đường có hiệu
quả hơn?
Để làm

gì?

Chọn lựa can thiệp tại trường học.


ĐẶT VẤN
ĐỀ
3- CÂU HỎI NGHIÊN
CỨU
9
1- NHƯ THẾ NÀO? CÁI GÌ? VỚI AI? Ở ĐÂU? KHI
NÀO? BAO NHIÊU? LÝ DO GÌ?
2- VÌ SAO? YẾU TỐ NÀO LIÊN HỆ/ẢNH HƯỞNG ĐẾN
VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU?
3- ĐÁNH GIÁ CAN THIỆP CĨ HIỆU QUẢ KHƠNG?
CĨ AN TỒN KHƠNG? CĨ KINH TẾ KHƠNG?


ĐẶT VẤN
ĐỀ
3- CÂU HỎI NGHIÊN
CỨU
10
Ví dụ: Vấn đề nghiên cứu là “Bệnh nhân THA
không tuân thủ điều trị”
Tỷ

lệ bệnh nhân THA được theo dõi quản lý
tại các CSYT trong cộng đồng/tại phòng khám
là bao nhiêu?

KT-TĐ-HV

của bệnh nhân như thế nào đối với
việc theo đuổi điều trị và phòng ngừa biến
chứng?


ĐẶT VẤN
ĐỀ
3- CÂU HỎI NGHIÊN CỨU
Ví dụ: Vấn đề nghiên cứu là “Bệnh nhân THA
không tuân thủ điều trị”
Yếu

tố KT-VH-XH nào của bệnh nhân/thân nhân
ảnh hưởng tới việc lựa chọn cơ sở y tế?
KT-TĐ-HV

của bệnh nhân/thân nhân có liên
hệ/ảnh hưởng đến quản lý điều trị khơng?
Tn

thủ điều trị có ảnh hưởng đến việc đạt HA
mục tiêu trên bệnh nhân THA khơng?
* Ghi chú: có 2 nhóm biến số (NN-HQ) trong câu hỏi
NC.


ĐẶT VẤN
ĐỀ

3- CÂU HỎI NGHIÊN
CỨU
12
Ví dụ: Vấn đề nghiên cứu là “Bệnh nhân THA
không tuân thủ điều trị”
Những

lý do bệnh nhân lựa chọn TYT để được
quản lý điều trị là gì? những mong đợi của
bệnh nhân khi sử dụng CSYT này là gì?
Sự

hài lịng của bệnh nhân đối với DVYT này
như thế nào/ ở mức độ nào?
Đề

xuất gì của bệnh nhân nhằm cải thiện chất
lượng dịch vụ y tế?


ĐẶT VẤN
ĐỀ
3- CÂU HỎI NGHIÊN
CỨU
13
Ví dụ: Vấn đề nghiên cứu là “Bệnh nhân THA
khơng tn thủ điều trị”
CT

TTGDSK có làm tăng tỷ lệ quản lý bệnh nhân

THA tại tuyến YTCS khơng?
CT

TTGDSK có làm giãm tỷ lệ biến chứng, tỷ lệ
tử vong trong cộng đồng không?
Giữa

2 can thiệp A và B, can thiệp nào hiệu quả
hơn, kinh tế hơn, chi phí/hiệu quả thấp hơn?
 So sánh giữa 2 nhóm trước/sau can thiệp, có/khơng
có can thiệp, can thiệp A/can thiệp B.


Câu hỏi để giải quyết vấn đề
“Nếu tơi có một giờ để
giải quyết một vấn đề và
cuộc đời của tôi phụ
thuộc vào việc giải quyết
vấn đề đó. Tơi sẽ dành 55
phút đầu tiên để đặt câu
hỏi đúng, và một khi tơi
biết câu hỏi đúng, tơi có
thể giải quyết vấn đề
trong vòng dưới 5 phút”
14

14


ĐẶT VẤN

ĐỀ
3- CÂU HỎI NGHIÊN
CỨU
15
Câu hỏi nghiên cứu phải cụ thể:
 Khái

niệm phải rõ ràng: cho biết muốn đo

gì?
 Dự

kiến kết quả: câu hỏi sẽ được trả lời
bằng con số nào, gợi ý hướng kết luận gì?

Ví dụ:
Những “vấn đề” gì ảnh hưởng tới “đầu ra” của
điều trị?
 Các yếu tố A,B,C của bệnh nhân có ảnh


Câu hỏi nghiên cứu nào là cụ thể?
A. Tình hình đái tháo đường như thế nào?
B. Tỉ lệ hiện mắc đái tháo đường ở người trưởng

thành thành phố Hồ Chí Minh là bao nhiêu?
C. Có nên thay đổi cách điều trị đái tháo đường
hiện nay hay không?
D. Ở bệnh nhân đái tháo đường, điều trị tích cực
(HbA1c <6.0 %) có làm cải thiện tỉ lệ sống còn

của bệnh nhân hay không so với điều trị tiêu
chuẩn (HbA1c <6.5 %)?

16


ĐẶT VẤN
ĐỀ
3- CÂU HỎI NGHIÊN
CỨU
17
Câu hỏi nghiên cứu phải cụ thể:
 Khái

niệm phải rõ ràng: cho biết muốn đo

gì?
 Dự

kiến kết quả: câu hỏi sẽ được trả lời
bằng con số nào, gợi ý hướng kết luận gì?

Câu hỏi nghiên cứu lí thú và có ý nghĩa
 So

what? Who care?


4-LỢI ÍCH CỦA NGHIÊN CỨU
18

ADWARD HUTH (biên tập viên tạp chí Annals of Internal
Medicine)
- So what (Vậy thì sao)
- Who care (Ai quan tâm)


ĐẶT VẤN
ĐỀ
3- CÂU HỎI NGHIÊN
CỨU
19
Câu hỏi nghiên cứu phải cụ thể:
 Khái

niệm phải rõ ràng: cho biết muốn đo

gì?
 Dự

kiến kết quả: câu hỏi sẽ được trả lời
bằng con số nào, gợi ý hướng kết luận gì?

Câu hỏi nghiên cứu lí thú và có ý nghĩa
 So

what? Who care?

Câu hỏi nghiên cứu cho nghiên cứu tốt:
 Tiêu

chuẩn FINER


Tiêu chuẩn FINER

HULLEY (2001)

20

Muốn có câu hỏi nghiên cứu tốt
phải đưa ra kiến nghị dự kiến


ĐẶT VẤN
ĐỀ
21

TỔNG
QUA
N
TÀI
LIỆU

1-CHỦ ĐỀ
NC
2-CĨ VẤN ĐỀ
GÌ?
3-CÂU HỎI
NC

4-LỢI ÍCH NC
5-MỤC TIÊU NC

Tầm quan trọng của chủ
đề nghiên cứu
Cái gì chưa tốt?

Điều gì còn chưa biết?
Phát biểu câu hỏi NC
Ứng dụng thực tiễn khi trả
lời được câu hỏi NC này,
cho ai.
Mô tả/chứng
minh/phát hiện gì?


ĐẶT VẤN
ĐỀ
5- MỤC TIÊU 22NGHIÊN CỨU
Chỉ rõ những chứng cứ gì mong đợi sẽ đạt

được bởi nghiên cứu
 Để

trả lời câu hỏi nghiên cứu

 Liên

quan chặt chẽ với phương pháp và biến số nghiên

cứu
 Là

dàn bài cho phần kết quả nghiên cứu và bàn luận.


ĐẶT VẤN
ĐỀ
5- MỤC TIÊU 23NGHIÊN CỨU
3-CÂU HỎI NC

MỤC TIÊU NC

THIẾT KẾ NC

CÁC BIẾN SỐ

PP ĐO
LƯỜNG

KẾT QUẢ NC


ĐẶT VẤN
ĐỀ
5- MỤC TIÊU 24NGHIÊN CỨU
3-CÂU HỎI NC

MỤC TIÊU NC

THIẾT KẾ NC

CÁC BIẾN SỐ

PP ĐO
LƯỜNG

KẾT QUẢ NC


ĐẶT VẤN
ĐỀ
5- MỤC TIÊU 25NGHIÊN CỨU
Tuân thủ điều trị có ảnh hưởng đến việc đạt HA mục
tiêu trên bệnh nhân THA khơng?

Xác định mối liên hệ
giữa…

NC PHÂN TÍCH

- Tn thủ ĐT

Cở mẫu

- Đạt HA

PP thu thập SL

Chứng cứ: Tuân thủ ĐT  Đạt HA mục tiêu