NHỮNG TRỤ CỘT CỦA BUÔN LÀNG

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

1

Thứ Hai, 30/01/2017
<b>NHỮNG TRỤ CỘT CỦA BUÔN LÀNG </b>

<b>Họ là những già làng, người có uy tín trong cộng đồng, cũng là những đảng </b>
<b>viên gương mẫu, tiên phong đã góp cơng sức gây dựng và phát triển quê </b>
<b>hương từ những ngày đầu sau giải phóng. Tuổi tác khơng là trở ngại cho </b>
<b>lòng nhiệt huyết của họ, đến nay, dù tuổi đã cao nhưng họ vẫn là những trụ </b>
<b>cột vững chắc ở các buôn làng… </b>

<b>“Cây cổ thụ” buôn H’Wiê </b>

Gần 70 tuổi, già làng Y Đoan Byă của bn H’Wiê hiện vẫn đảm trách nhiều vai
trị: Bí thư Chi bộ buôn, Chủ tịch Hội đồng già làng và đội trưởng đội Công tác
253 của xã Ea Kao (TP. Buôn Ma Thuột). Sinh ra, lớn lên và gắn bó sâu nặng
với mảnh đất nơi đây, có quá nhiều dấu mốc trong cuộc đời của vị già làng đầy
uy tín và trách nhiệm, được coi là “cây cổ thụ” ở buôn H’Wiê này.

Câu chuyện của chúng tôi gợi nhớ cho già về những tháng ngày hào hùng năm
1975. Ngay đêm trước giải phóng thị xã Buôn Ma Thuột, anh thanh niên Y
Đoan cùng với một số ít những người có trình độ học vấn ở xã Ea Kao được học
về 12 chính sách của cách mạng để tham gia công tác vận động, tuyên truyền.
Sau ngày giải phóng 10-3-1975, Y Đoan hăng hái tham gia cơng tác của chính
quyền cách mạng, trở thành Ủy viên Thường trực Ban tự quản xã 7 (tiền thân
của UBND xã Ea Kao bây giờ), vận động những người tham gia chế độ cũ đi
học tập cải tạo; tuyên truyền cho bà con về mục đích của giải phóng dân tộc, các
chính sách của chính quyền cách mạng; xây dựng đội ngũ cán bộ, vận động mọi
người tham gia xây dựng chính quyền, phát triển sản xuất…

Khơng khí hăng hái, khẩn trương những ngày kiến thiết đất nước sau chiến tranh

cuốn chàng thanh niên Y Đoan đi hết từ công việc này đến nhiệm vụ khác.
Những năm 1978-1979, thực hiện nhiệm vụ vận động bà con định canh định cư,
tham gia các tập đoàn sản xuất, Y Đoan và thanh niên các xã Ea Kao, Ea Tam,
Hòa Xuân, Hòa Phú… khai hoang các nông trường từ Buôn Ma Thuột đến
huyện Krơng Ana, hình thành nên các cánh đồng rộng lớn buôn Đức, Cao
Thắng, đắp đập xây hồ Ea Kao… Anh học sinh quen cầm bút nay cầm cày,
cuốc, nai lưng đổ đất, đắp đập, be bờ mà khơng cảm thấy khó, thấy khổ, một
lịng tin tưởng vào chính quyền cách mạng. Niềm tin ấy được anh truyền lại cho
bà con trong buôn, trong xã, thuyết phục, vận động mọi người cùng chung tay
xây dựng cuộc sống mới.

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

2

vận động nhân dân đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an
ninh quốc phòng ở địa phương.

Về hưu năm 2012, với uy tín của mình, già Y Đoan vẫn tiếp tục gắn bó với cơng
tác dân vận. Già tham gia vào hầu hết mọi mặt hoạt động ở địa phương, từ vận
động bà con tham gia xây dựng đời sống văn hóa, chuyển đổi cơ cấu cây trồng,
vật nuôi, học nghề, xây dựng nông thôn mới đến hòa giải các vụ mâu thuẫn,
tranh chấp hoặc xâm nhập, nắm tình hình khi có bất ổn về an ninh chính trị trên
địa bàn hay đến vận động các đối tượng cá biệt không nghe, không làm theo kẻ
xấu.

Điều khiến già phấn khởi nhất là cuộc sống của người dân trong buôn, trong xã
đã được cải thiện đáng kể. Bn H’Wiê hiện có 222 hộ và 1.067 khẩu, chủ yếu
trồng cà phê. Trong thời gian qua, bà con đã biết áp dụng khoa học kỹ thuật vào
sản xuất, đặc biệt có hàng chục hộ đã tham gia sản xuất cà phê bền vững. Buôn
hiện có 190 hộ đạt gia đình văn hóa; bn H’Wiê cũng đã đạt danh hiệu bn
văn hóa suốt 10 năm liên tục. Chi bộ của buôn cũng nhiều năm liên tục đạt trong

sạch vững mạnh.

Già Y Đoan cho hay: “Đến nay, buôn H’Wiê đã đạt được 12/14 tiêu chí nơng
thơn mới. Chi bộ bn đã thảo luận và đề ra nhiều biện pháp để hồn thành các
tiêu chí cịn lại, nhất là tăng cường vận động đạt tiêu chí về mơi trường; quyết
tâm đến hết năm 2017 sẽ hoàn thành tất cả các tiêu chí nơng thơn mới”.

<b>“Thư viện sống” của bn Giắt B </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

3

có uy tín của bn Giắt B; bà con trong bn xem già như “thư viện sống” của
buôn, từ việc lớn đến việc nhỏ đều hỏi và nhờ già tư vấn. Ví như chuyện tranh
chấp đất đai giữa các cá nhân, dòng tộc, cũng là những điều khoản pháp luật quy
định nhưng già có cách đơn giản hóa trong phân tích, giảng giải, kết hợp dựa
trên tập tục của buôn nên mọi người nghe rất dễ hiểu, thấu tình đạt lý.

<i>Già Y Bhem Knul - người có uy tín của bn Giắt B. Ảnh: <b>H. Thủy</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

4

Đến việc quan trọng là học tập, già Y Bhem thường động viên các gia đình, các
con các cháu tuyệt đối không được bỏ học. Không ít lần nhiều bậc làm cha làm
mẹ đã đặt câu hỏi ngược lại với già rằng: nhiều người đi học xong rồi về vẫn
làm nương, làm rẫy, chân lấm tay bùn, đầu tắt mặt tối, có được làm cơ quan nhà
nước đâu mà phải học cho tốn tiền bạc và thời gian. Những lúc ấy, già suy nghĩ
và vận động theo cách nói riêng của mình: học để nâng cao hiểu biết, không
nhất thiết yêu cầu Nhà nước tạo việc làm, không nhất thiết cứ học để đi làm cán
bộ. Có khi đi cấy, trồng cà phê cũng cần cái chữ; vì chỉ có học mới có khả năng
tiếp thu khoa học, kỹ thuật tiên tiến hiện nay cũng như nhận thức được mình

đang làm gì và nên làm như thế nào cho hiệu quả. Chính cách thuyết phục ấy đã
đả thông tư tưởng cho nhiều bậc phụ huynh, tạo động lực cho con cháu trong
buôn đến trường.

Ngay cả những việc gọi là nhỏ, được coi là chỉ hợp với nữ giới, già Y Bhem
cũng chẳng ngại ngần tìm hiểu rồi gần gũi, trao đổi chân tình với bà con, nhất là
những hộ nghèo, hộ cận nghèo về tác hại của việc sinh đẻ khơng có khoa học
dẫn đến đơng con làm ảnh hưởng đến sức khỏe và kinh tế gia đình. Được tham
gia học lớp y khoa những năm trước giải phóng, có vốn kiến thức cơ bản cộng
thêm tính ham đọc, già tận tình chỉ dẫn cho mọi người cách ăn ở sao cho hợp vệ
sinh, phòng chống dịch bệnh. Nói thì dễ nhưng thuyết phục cũng là cả một vấn
đề lớn, địi hỏi phải tìm hiểu cặn kẽ để có cách vận động khéo léo vì liên quan
đến phong tục tập qn, tín ngưỡng tơn giáo của bà con. Theo già, để tuyên
truyền vận động hiệu quả nên đi thẳng vào trọng tâm, không kéo dài sẽ gây ức
chế tâm lý cho người nghe.

Già Y Bhem ln tâm niệm: “Mình thật lịng u thương, q trọng bà con thì
chắc chắn bà con sẽ thương mình, quý mình và lắng nghe rồi làm theo những gì
mình nói”. Tâm huyết của già Y Bhem đã đóng góp tích cực cho sự phát triển
của bn Giắt B. Tồn bn có 94 hộ thì 50% số hộ có kinh tế khá, giàu; trong
bn khơng có học sinh bỏ học; đã 6 năm liên tục Giắt B đạt danh hiệu bn văn
hóa.

</div>

<!--links-->