1. PHẦN MỞ ĐẦU:
1.1. Lý do chọn đề tài, sáng kiến, giải pháp.
Sinh thời Bác Hồ đã dạy: “Vì lợi ích mười năm phải trồng cây
Vì lợi ích trăm năm phải trồng người”.
Thật vậy, trẻ em khơng chỉ là niềm vui, niềm hạnh phúc của mỗi gia đình
mà cịn là chủ nhân tương lai của đất nước, của xã hội. Đúng như thế, non sơng
Việt Nam có trở nên vẻ vang hay khơng, dân tộc Việt Nam có phồn vinh được hay
khơng điều đó phụ thuộc rất lớn vào sự nghiệp giáo dục trồng người mà trẻ em là
người trực tiếp được giáo dục, là chủ nhân tương lai của đất nước. Do đó sự
nghiệp trồng người đã và đang được Đảng, Nhà nước rất quan tâm, giáo dục được
coi là quốc sách hàng đầu. Giáo dục mầm non là khâu đầu tiên trong hệ thống giáo
dục quốc dân, là nền tảng cho sự hình thành và phát triển nhân cách của mỗi con
người. Là giáo viên mầm non hơn ai hết tơi rất hiểu vai trị của mình trong sự
nghiệp trồng người.
Trong chương trình giáo dục Mầm non, Âm nhạc là một hoạt động nghệ
thuật hết sức gần gũi với trẻ, là hoạt động mà trẻ u thích nhất, là nguồn cảm
hứng mạnh mẽ để trẻ cảm thụ được nghệ thuật, lĩnh hội những tri thức mà cơ
giáo muốn truyền thụ. Âm nhạc cũng là một phương tiện hữu hiệu cho việc tổ
chức các hoạt động giáo dục như hoạt động giáo dục phát triển thể chất, phát triển
nhận thức, phát triển ngơn ngữ, phát triển tình cảm và kỹ năng xã hội.
Âm nhạc là một trong những loại hình nghệ thuật phát triển năng lực cảm
xúc tưởng tượng, sáng tạo, sự tập trung chú ý, khả năng diễn tả hứng thú của trẻ.
Âm nhạc là phương tiện giúp trẻ nhận thức thế giới xung quanh phát triển ngơn
ngữ, quan hệ giao tiếp, trao đổi tình cảm..Đối với trẻ âm nhạc là thế giới kỳ diệu
đầy cảm xúc. Trẻ có thể tiếp nhận âm nhạc ngay từ khi cịn nhỏ nằm trong nơi.
Trẻ mầm non dễ xúc cảm, vốn ngây thơ trong sáng nên tiếp xúc với âm nhạc là
nhu cầu khơng thể thiếu. Thế giới âm thanh mn màu khơng ngừng chuyển động
tạo điều kiện cho trẻ phát triển các chức năng tâm lí, năng lực hoạt động và sự
hiểu biết. Từ những âm thanh lời ca giai điệu của bài hát, bản nhạc đã giúp trẻ
tưởng tương, tập nói lên cảm xúc của mình, trẻ có thể thấy được mình có thể
diễn tả những ý nghĩ, những mơ ước, những cảm xúc mạnh mẽ hay dịu dàng. Trẻ
mầm non trong giáo dục âm nhạc đều quan trọng khơng phải là dạy trẻ hát chuẩn
xác rỏ ràng một cách đơn giản mà trẻ phải được tham gia các hoạt động như nghe
nhạc, vận động theo nhạc, múa hát, trị chơi âm nhạc. Được tiếp xúc với âm nhạc,
ở một chừng mực nào đó trẻ sẻ có cảm nhận, biết nhận xét trao đổi... ý nghĩa lời
ca, âm điệu tiết tấu. Âm nhạc chân chính có giá trị nghệ thuật cảm hóa trẻ cùng
hướng tới cái đẹp trong tâm hồn vì vậy âm nhạc là nhu cầu khơng thể thiếu với
trẻ. Bên cạnh đó, thế giới âm thanh mn màu khơng thể ngừng chuyển động tạo
điều kiện cho trẻ các chức năng tâm lý. Năng lực hoạt động và sự hiểu biết của
trẻ. Âm nhạc là phương tiện giúp trẻ nhận thức thế giới xung quanh, phát triển lời
nói quan hệ giao tiếp, trao đổi tình cảm, xúc cảm. Đối với trẻ âm nhạc là thế giới
kỳ diệu đầy cảm xúc. Bởi chính ở đây âm nhạc được coi như giáo dục tồn diện
nhân cách trẻ.
Vậy làm thế nào để nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ 4 5
tuổi? Đó là điều làm tơi băn khoăn suy nghĩ để tìm ra những giải pháp, cách làm hay
để nâng cao hiệu quả chất lượng gíao dục âm nhạc. Đó cũng chính là lý do mà tơi
chọn đề tài “Làm thế nào để nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ 45
tuổi”.
1.2. Điểm mới của đề tài: sáng kiến, giải pháp.
Trên thực tế có nhiều đồng nghiệp đã viết về đề tài này. Tuy nhiên mỗi đề
tài đề cập đến những khía cạnh khác nhau của việc nâng cao chất lượng giáo dục
Âm nhạc phù hợp với thực tế của đơn vị. Bên cạnh đó qua việc vận dụng đề tài
này vào thực tế bản thân tơi cảm thấy rất quan tâm, đam mê, u thích. Đặc biệt
đối với trẻ có sự chuyển biến thật sự về mọi mặt đức, trí, thể, mỹ. Trẻ tự tin
mạnh dạn chủ động trong mọi hoạt động.
Điểm mới của đề tài. Nhằm thực hiện tốt chương trình giáo dục mầm non
hiện nay, muốn trẻ phát triển một cách bền vững cần có một kế hoạch hịan thiện
để trẻ được làm quen với nội dung giáo dục trẻ ở mọi lúc mọi nơi và cần được
lặp lại nhiều lần. Vì vậy lựa chọn một số giải pháp giáo dục âm nhạc cho trẻ cần
được thực hiện trong xây dựng mơi trường giáo dục. Hoạt động âm nhạc cho trẻ
trong tổ chức hoạt động học, hoạt động vui chơi, trong hợp tác với cha mẹ giáo
dục trẻ. Vì thế qua đề tài này tơi muốn đề xuất một số kinh nghiệm để góp phần
trong việc giáo dục trẻ tại trường mầm non nơi tơi cơng tác.
1.3. Phạm vi áp dụng đề tài sáng kiến, giải pháp.
Đây là một sáng kiến mới được tơi áp dụng lần đầu tiên tại trường và có
thể áp dụng rộng rải đối với các trường mầm non trên địa bàn huyện.
Việc nghiên cứu đề tài này cũng như khi áp dụng vào thực tế đã giúp trẻ lớp
tơi nói riêng và các lớp mẫu giáo trường tơi nói chung hứng thú tham gia vào hoạt
động âm nhạc. Trẻ có kỹ năng cảm thụ âm nhac: Hát rỏ lời rỏ chữ, nhấn nhá đúng
giai điệu bài hát, biết vận động theo nhac một cách bài bản, có nghệ thuật, đa số
trẻ tự tin, mạnh dạn và tham gia có hiệu quả trong các buổi văn nghệ của trường.
Nội dung đề tài được viết trên tinh thần tổng hợp những kinh nghiệm của
bản thân, chủ yếu là những biện pháp tích cực qua cơng tác chăm sóc giáo dục trẻ.
2. PHẦN NỘI DUNG
2.1. Thực trạng nội dung cần nghiên cứu:
Việc áp dụng chun đề giáo dục âm nhạc cho trẻ ở trường mầm non đã
được thực hiện từ rất lâu, nhưng trong q trình thực hiện vẫn cịn gặp nhiều bất
cập. Năm học 2019 2020, tơi được nhà trường phân cơng phụ trách lớp MG 4 5
tuổi, bản thân xác định rõ vai trị, trách nhiệm của mình. Để làm được điều đó tơi
mạnh dạn thực hiện đề tài: “Làm thế nào để nâng cao chất lượng giáo dục âm
nhạc cho trẻ 45 tuổi”.
Trong q trình thực hiện đề tài này bản thân tơi đã gặp những thuận lợi và
khó khăn sau:
* Thuận lợi:
Bản thân tơi được sự quan tâm, chỉ đạo sâu sát của Ban giám hiệu nhà trường
về bồi dưỡng chun mơn nghiệp vụ, kỹ năng sư phạm và trang cấp tương đối
đầy đủ các trang thiết bị, đồ dùng đồ chơi, nhất là hoạt động cho trẻ làm quen với
âm nhạc. Nội dung hoạt động giáo dục âm nhạc đã được nhiều phụ huynh quan
tâm, đặc biệt là một số phụ huynh đã nhận thức rất rõ tầm quan trọng của việc
giáo dục âm nhạc cho con em mình ở mọi lúc mọi nơi.
Điều may mắn nhất là tơi được sống trong một tập thể chị em đồn kết, u
thương, quan tâm giúp đỡ lẫn nhau trong cuộc sống cũng như trong cơng việc, cùng
nhau học hỏi, trao đổi kinh nghiệm. Từ đó tơi học được những điều hay lẽ phải,
những kinh nghiệm q báu. Bản thân tơi cũng có những thế mạnh của mình là
một giáo viên có bề dày kinh nghiệm, u nghề, mến trẻ, ham tìm tịi, học hỏi,
thích khám phá những cái mới lạ. Với vai trị là người mẹ hiền thứ hai của trẻ tơi
ln có tấm lịng bao dung, độ lượng, thường xun nghiên cứu các tài liệu, sách
báo và ứng dụng cơng nghệ thơng tin, sáng tạo nhiều cái mới trong cơng tác giảng
dạy, tích cực sưu tầm ngun vật liệu làm đồ dùng, đồ chơi đẹp, hấp dẫn phục vụ
bộ mơn âm nhạc nói riêng và các mơn học khác nói chung. Có ý thức vươn lên, cố
gắng rèn luyện bản thân, nhanh nhẹn, hoạt bát trong mọi lĩnh vực, có năng lực và
trình độ chun mơn vững vàng, ln có ý thức cố gắng rèn luyện về chuẩn mực
đạo đức, nhân cách, hành vi để làm gương cho trẻ noi theo.
* Khó khăn:
Trường nằm ở vùng nơng thơn, phần lớn trẻ là con em của các gia đình làm
nghề nơng, cuộc sống cịn gặp nhiều khó khăn, vất vả, lam lũ, việc chăm sóc, giáo
dục trẻ chưa được coi trọng, nên khơng ít phụ huynh chưa nhận thức được hết tầm
quan trọng của độ tuổi mẫu giáo. Cịn xem nhẹ việc học ở độ tuổi này, cho con
nghỉ học tuỳ tiện, chưa chịu khó dạy thêm cho con ở nhà. Việc chăm sóc giáo dục
trẻ chưa được coi trọng, còn ỉ lại. Nhất là việc giáo dục trẻ còn theo lối cứng
nhắc, gị bó khơ khan tạo cho trẻ sự nhàm chán, khó tiếp thu, điều đó đã làm ảnh
hưởng khơng nhỏ trong việc giáo dục cho trẻ sau này. Chính vì vậy mà trẻ chưa
thực sự tham gia hoạt động, chưa tích cực chủ động để thực hiện cơng việc, trẻ
chưa cố gắng để hồn thành nhiệm vụ của mình cịn phụ thuộc nhiều vào cơ giáo.
Với những trẻ khá hơn một chút, thì chưa thể hiện hết mình, chưa phát huy hết
năng lực mình có. Đặc biệt, cịn có nhiều gia đình chưa biết cách giáo dục cho trẻ
theo khoa học, chưa chú ý đến việc lựa chọn nội dung, giai điệu bài hát. Cứ cho trẻ
hát mà khơng để ý đến trẻ hát bài gì, bài hát có lời ca, nội dung như thế nào, có phù
hợp với trẻ hay khơng.
Một khó khăn nữa là tuy cùng một độ tuổi nhưng có cháu sinh đầu năm có
cháu sinh cuối năm nên trình độ nhận thức của các cháu khơng đồng đều. Hoạt
động của một số trẻ cịn chậm, nhiều trẻ cịn nhút nhát, chưa tự tin. Chưa mạnh
dạn giao tiếp với bạn bè và cơ giáo, sợ đơng người...
Để có cơ sở cho việc nghiên cứu của mình, vào đầu năm học tơi tiến hành
khảo sát tình hình thực tế của trẻ ở lớp. Qua khảo sát kết quả cho thấy như sau:
Số
Trình độ nhận thức của trẻ
lượng
Đạt
Chưa đạt
SL
%
SL
%
18
54,5
15
45,5
16
48,4
17
51,5
trẻ tham
gia
Trẻ hát thuộc, hát đúng giai điệu
bài hát
Trẻ biết vận động theo nhạc và
33
vận động theo tiết tấu bài hát.
Trẻ biết thể hiện cảm xúc và
33
vận động phù hợp với nhịp điệu
33
16
48,5
17
51,5
33
21
63,6
12
36,4
bài hát.
Trẻ hứng thú tham gia vào hoạt
động âm nhạc
Với tình hình thực tế của lớp tơi phụ trách như vậy nên tơi rất băn khoăn lo
lắng suy nghĩ, tìm tịi biện pháp “Làm thế nào để nâng cao chất lượng giáo dục âm
nhạc cho trẻ 4 5 tuổi” và tơi đã mạnh dạn đưa ra một số giải pháp như sau:
2.2. Các giải pháp
2,2,1 Giái pháp 1:. Nắm vững khả năng nhận thức của trẻ và lựa chọn ca
khúc phù hợp.
Để nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ, thì trước hết giáo viên
phải nắm đựơc đặc điểm tâm lý và khả năng nhận thức của trẻ. Vào đầu năm học
tơi đã tổ chức nhiều hoạt động âm nhạc để khảo sát kết quả trên trẻ bằng nhiều
cách như: Theo dõi q trình hoạt động và khả năng tham gia hoạt động biễu diễn
của trẻ, đặt câu hỏi cho trẻ trả lời, động viên khuyến khích sự chủ động của trẻ,
số lượng bài hát mà trẻ biết, trẻ thuộc. Từ những đặc điểm đó, tơi lựa chọn các bài
hát có chất lượng nghệ thuật phù hợp với lứa tuổi, có nội dung đi sâu vào thế giới
trẻ thơ. Khi lựa chọn ca khúc tơi chú ý:
+ Về lời ca: Tơi lựa chọn các bài hát theo chủ đề giáo dục gần gũi với trẻ,
gần gũi với cuộc sống ở trường Mầm non, ở nhà... ngơn ngữ bài hát lựa chọn phải
đơn giản dễ hiểu, rõ ràng.
Ví dụ như bài hát "Cơ và mẹ" ngơn ngữ giản dị mà gần gũi "Lúc ở nhà mẹ
cũng là cơ giáo, khi đến trường cơ giáo như mẹ hiền, cơ và mẹ là hai cơ giáo, mẹ
và cơ ấy hai mẹ hiền"...
+ Về âm nhạc: Tơi lựa chọn những bài có nhịp điệu, âm điệu dễ nhớ, dễ hát,
tiết tấu đơn giản, đầu năm thì tơi chọn những bài có tiết tấu là những nốt trắng,
nốt đen, móc đơn, lặng đen, lặng đơn như bài "Vui đến trường"... Cuối năm thì có
thể chọn những bài có tiết tấu với những nốt chấm dơi, móc kép như bài "Cá vàng
bơi"...
2.2.2 Giái pháp2: Tổ chức tốt hoạt động học.
Trước khi tiến hành cho một giờ dạy, tơi cần phải chuẩn bị bài hát thật kỹ
lưỡng, luyện hát thật trơi chảy, chính xác và diễn cảm. Khi tổ chức hoạt động cho
trẻ tơi kết hợp nhiều biện pháp. Đặc biệt là sử dụng biện pháp luyện tập kết hợp
với biện pháp dùng lời để chỉ dẫn kỹ năng hát và thể hiện được tính chất cảm xúc
của bài hát dành cho trẻ. Trẻ mầm non chưa biết chữ, do đó phương pháp dạy hát,
dạy vận động nói chung là truyền khẩu và bắt chước.
Trẻ học hát, học múa thơng qua việc bắt chước lời nói và hành động của giáo
viên. Do đó, giáo viên vừa hát, vừa bắt nhịp bằng tay để giữ tốc độ cho đều nhau.
Cần chú ý đối với những bài hát có nhịp lấy đà, nhịp có 2 phách và nhịp có 3 phách
nên giáo viên phải sử dụng hành động để giúp trẻ dễ dàng cám thụ được nhịp bài
hát.
Ví dụ: Ở bài hát "Màu hoa" (nhạc và lời của Hồng Đăng) có đoạn: "Màu hoa
tím, màu hoa đỏ, màu hoa vàng nhiều hoa xinh thế".Chữ "thế" trong khi ngân có 3
phách, cơ đưa tay sang ngang. Trẻ vừa nghe cơ hát vừa nhìn động tác tay đưa sang
ngang thì trẻ hiểu chữ "thế" phải hát dài chứ khơng ngắt.
Khi dạy trẻ cần dạy cho trẻ hát bằng âm thanh vang tự nhiên, để trẻ thoải
mái, tránh bị ức chế hay căng thẳng, như vậy trẻ sẽ hát hay hơn, khỏe khoắn hơn.
Khi đã trẻ học thuộc, cần dạy trẻ thể hiện tình cảm để trẻ có thể biểu diễn
dễ dàng, hấp dẫn. Việc luyện kỹ năng ca hát được tiến hành khơng chỉ trong hoạt
động 20 25 phút mà phải thường xun được củng cố ơn luyện ở mọi lúc mọi
nơi.
2.2.3. Giái pháp 3: Tạo mơi trường âm nhạc trong đời sống hằng ngày của
trẻ.
Âm nhạc là thế giới cảm xúc diệu kỳ trong tâm hồn trẻ thơ. Âm nhạc và vận
động khi được giáo viên sử dụng có mục đích sẽ hỗ trợ tích cực để trẻ thu nhận
kinh nghiệm và tạo cảm giác hưng phấn trong khi hoạt động. Ca hát và nghe nhạc
sẽ giúp trẻ duy trì tập trung, phấn khởi. Trẻ mẫu giáo thích nghe hát, hay đung đưa
người theo giai điệu bài hát. Ý thức rõ tầm quan trọng đó, nên bản thân tơi đã mạnh
dạn xây dựng mơi trường âm nhạc trong đời sống hằng ngày của trẻ.
Gìờ đón trẻ là lúc cần tạo khơng khí vui vẻ nhất để lơi cuốn trẻ đến trường vì
đa số các cháu chưa tự giác. Trẻ cịn quyến luyến với những tình cảm âu yếm của
bố mẹ. Lúc này, âm nhạc góp phần tác động rất lớn đến tâm lý và suy nghĩ của trẻ.
Trẻ sẵn sàng, mạnh dạn bước vào lớp để được hịa vào những giai điệu rộn ràng,
những lời ca trong trẻo ấy. Biết rằng biện pháp này đã có rất nhiều giáo viên thực
hiện, nhưng để đạt được kết quả cao hơn, theo tơi là khi thực hiện cần phải lựa
chọn những ca khúc hay, mang tính nghệ thuật, có nội dung phù hợp với trẻ.
Ví dụ: Chọn ca khúc "Em đi Mẫu giáo" Sáng tác của Dương Minh Viên. Lý do
tơi chọn bài hát này là vì bái hát có nhịp điệu vừa phải, sắc thái vui vẻ phù hợp với
lứa tuổi của trẻ "Nắng vừa lên em đi Mẫu giáo, chim chuyền cành hót chào chúng
em... mừng vui đón em vào trường..." Rồi những bài "Cháu đi Mẫu giáo" của Phạm
Thanh Hưng, bài "Trường chúng cháu là trường Mầm non" của chú Phạm Tun,
"Vui đến trường", "Đi đường em nhớ"...
Những ca khúc chọn cho trẻ nghe phải chú ý đến nội dung của bài và mục
đích giáo dục của giáo viên.
Ví dụ: Để dạy trẻ biết nề nếp, biết lễ phép như chào cơ, chào mẹ trước khi
vào lớp tơi chọn bài hát "Lời chào buổi sáng", "Con chim vành khun"... Trẻ tiếp
nhận âm nhạc dễ dàng và thuận lợi hơn khi điều kiện xung quanh trẻ là một mơi
trường âm nhạc. Mơi trường đó gắn liền với chế độ sinh hoạt cả ngày của trẻ.
Trẻ ở trường được ăn, được chơi, học, nghỉ, ngủ... Vì vậy, âm nhạc có ý nghĩa rất
lớn là làm cho trẻ thêm vui vẻ, hồn nhiên. Việc cho trẻ nghe những bài hát như ở
trên thì ngồi tác động âm nhạc ra, nó cịn có thể giúp trẻ làm quen, củng cố các bài
hát trong chương trình trẻ phải học hát.
2.2.4 Giái pháp 4: Giáo dục âm nhạc ở mọi lúc mọi nơi:
Thực tế giáo dục âm nhạc ở mẫu giáo cho ta thấy rằng năng lực tiếp thu thẩm
mỹ về âm nhạc của trẻ khơng thể tự nó mà phát triển được, mà phải qua một q
trình: Học chơi và mọi lúc mọi nơi.
Mọi lúc mọi nơi cũng cần cho trẻ làm quen với âm nhạc. Vào buổi sáng giờ
đón trẻ tơi cho trẻ nghe nhạc những bài trong và ngồi chương trình phù hợp với
lứa đề tài.
Ví dụ:
Giờ đón trẻ và tập thể dục buổi sáng
Giờ đón trẻ là lúc cần tạo khơng khí vui vẻ, lơi cuốn trẻ đến trường, vì các
cháu chưa tự giác. Giai đoạn này trẻ tạm thời bứt ra những tình cảm âu yếm mà bố
mẹ dành cho để đến trường, lúc này âm nhạc góp phần tác động rất lớn. Trường
Mầm non Ngơ Quyền nơi tơi cơng tác đã sử dụng một số bài hát rất phù hợp với
từng chủ đề chủ điểm để lơi cuốn thu hút trẻ trong giờ đón trẻ và giờ thể dục buổi
sáng như: ca khúc “Em đi Mẫu giáo” sáng tác Dương Minh Viên bởi vì bài hát có
nhịp điệu vừa phải, sắc thái vui vẻ trong lời ca : “ Nắng vừa lên em đi Mẫu giáo...
...mừng vui đón em vào trường...”……v…v…
Ngồi giờ âm nhạc, còn tổ chức nghe nhạc trong các giờ khác. Đây là
phương pháp giáo dục mầm non đạt hiệu quả cao. Qua thực tế, trong các giờ dạy
trẻ về thơ, truyện, LQCV, KPKH,...có sự tham gia của GDÂN sẽ làm cho tiết học
trở nên phong phú hơn.
Trong các giờ hoạt động chung:
*Phát triển thẩm mỹ:
Do đặc điểm của lứa tuổi Mẫu giáo nên giáo dục các cháu cần tiến hành theo
phương châm "Học mà chơi chơi mà học" theo chương trình giáo dục Mầm non
mới. Một giờ học giáo dục âm nhạc cơ xây dựng theo các cách khác nhau, mỗi giờ
học chọn một phần trọng tâm chủ yếu trong một hoạt động: Trọng tâm là ca hát thì
nội dung chính là tập cho các cháu hát thuộc bài hát, hát rõ lời, đúng nhạc.
Nếu trọng tâm là nghe hát thì phần nghe hát phải kéo dài hơn, chủ yếu là trẻ
được nghe cơ hát, trẻ cảm nhận được tính chất, tình cảm của âm nhạc nên hưởng
ứng cảm xúc với những trạng thái cảm xúc có trong tác phẩm.
Nếu trọng tâm là biểu diễn văn nghệ thì cơ tổ chức cho trẻ biểu diễn giống
như một đêm văn nghệ, giúp trẻ ơn lại những bài đã học, tự tin mạnh dạn trước
đơng người. Dẫn dắt trẻ đến với những hiện tượng sống động của đời sống, giúp
trẻ hình thành sự liên tưởng.
Nếu trọng tâm là vận động theo nhạc thì cơ hướng dẫn trẻ cách vận động
theo bài hát để tạo cho bài hát hay hơn, trẻ hứng thú hơn. Việc dạy trẻ vận động
nhịp nhàng theo nhịp điệu âm nhạc khơng chỉ giúp trẻ tập phối hợp các động tác đi
lại vững vàng, chạy nhẹ nhàng. Tất cả những vận động của tay chân, thân mình
nhờ có sự phụ hoạ âm nhạc trở nên chính xác, nhịp nhàn hơn. Vận động theo nhạc
tạo cho trẻ sự hoạt bát, nhanh nhẹn, có tư thế đẹp, dun dáng…v..v…
Để thu hút vào giờ học và giúp trẻ làm quen với hoạt động âm nhạc được tốt
hơn, giáo viên cần đầu tư, nghiên cứu, sáng tạo trong phương pháp dạy học: Vào
đầu giờ học cơ có thể trị chuyện về chủ đề, xem vật thật, tranh ảnh, hình ảnh qua
máy vi tính... có chủ đề theo nội dung bài dạy để dẫn dắt trẻ tới tác phẩm, vào bài
học một cách nhẹ nhàng, tự tin khơng gị bó trẻ. Mọi giờ học hoạt động làm quen
âm nhạc đều có phần nghe hát và trị chơi âm nhạc. Vì sự cảm thụ âm nhạc gắn bó
chặt chẽ với sự phát triển nhận thức. Nó địi hỏi trẻ phải chú ý, quan sát nhạy bén.
Trẻ tập trung nghe nhạc, so sánh âm thanh làm quen với ý nghĩa biểu cảm của âm
thanh đó, ghi nhớ những đặc điểm, tính chất cảu hình tượng âm nhạc. Trị chơi âm
nhạc giúp trẻ thoải mái, vận động chạy nhảy... trẻ sẽ hoạt bát nhanh nhẹn và rất
hứng thú trong giờ học.
Muốn một giờ hoạt động âm nhạc đạt kết quả cao địi hỏi cơ giáo phải hát
đúng nhạc, có sử dụng đàn, nhạc cụ để trẻ được làm quen với nhạc, cơ hát càng
hay càng thu hút trẻ vào giờ học. Cơ hát phải thể hiện tình cảm sắc bài hát, cơ giới
thiệu dẫn dắt hay có nội dung để trẻ hát cùng cơ cả bài. Cơ phải chuẩn bị nhạc cụ
cho trẻ như ở lớp tơi: tơi sử dụng phách tre, phách gỗ, xắc xơ, lúc lắc, trống cơm,
đàn ocgan.... Trẻ hát đúng, hát hay chưa đủ mà cịn dạy trẻ vận động theo nhạc,
biết phối hợp âm nhạc nhịp điệu. Trẻ vừa hát vừa vận động theo nhạc giúp trẻ
biết cảm nhận về âm nhạc, trơng trẻ thật hồn nhiên dễ thương. Hầu hết các bài
hát có thể cho trẻ vận động múa. Vì múa là hoạt động nghệ thuật, dùng hình thể,
tư thế để biểu hiện lên tư tưởng, tình cảm của một tác phẩm. Múa và âm nhạc
quan hệ mật thiết và khơng tách rời nhau. Một bài hát cho trẻ làm quen 2, 3 cách
vận động khác nhau để thay đổi hình thức, giúp trẻ làm quen với nhiều loại hình
tiết tấu và khơng làm trẻ bị nhàm chán. Có thể cho trẻ mặc trang phục theo bài hát,
giúp trẻ biết trang phục của một số vùng miền theo nội dung bài hát. Khi chọn bài
hát nghe tơi chọn bài hát có nội dung phù hợp tốt lên nội dung chính của bài dạy
hát.
Ví dụ: Dạy hát bài "Làm chú bộ đội" thì tơi chọn bài nghe hát: "Màu áo chú bộ
đội" nhằm hướng trẻ vào nội dung bài học một cách dễ dàng và dễ giáo dục cho
trẻ. Trẻ được nghe những bản nhạc phù hợp, trẻ sẽ cảm nhận giai điệu, ý nghĩa
đời sống văn hố vùng miền qua bài hát. Khi múa có thể mặc trang phục theo u
cầu theo bài hát để bài học thêm sinh động và hứng thú hơn.
Để tăng phần hấp dẫn của giờ học cho trẻ chơi trị chơi âm nhạc nhằm phát
triển năng khiếu, ơn luyện kiến thức kỹ năng cho trẻ về âm nhạc. Sự phản ứng âm
thanh khác nhau để phát triển khả năng nghe nhạc của trẻ. Cơ hướng dẫn cách
chơi rõ ràng, cụ thể, dần dần nâng cao u cầu của trị chơi. Tơi cho số đơng trẻ
được tham gia chơi, tơi nhận thấy một giờ hoạt động âm nhạc cần đảm bảo các
nội dung: Ca hát, vận động theo lời ca, trẻ được nghe hát và được chơi trị chơi âm
nhạc. Trong một tiết học được tổ chức thực hiện như trẻ được chơi với cơ, được
gần gũi trị chuyện với cơ, khơng gị bó trẻ. Về đội hình khơng cứng nhắc như
trước đây, có thể cho trẻ thay đổi nhiều đội hình khác nhau: Hình trịn, chữ u, tự
do... để trẻ được thoải mái hoạt động nhanh nhẹn. Trong giờ hoạt động âm nhạc
cần cho trẻ làm quen với một số bài hát khác, có nội dung phù hợp và phù hợp với
lứa tuổi có thể do cơ sáng tác hoặc sưu tầm.
Trong giờ học tơi ln tun dương kịp thời những cháu hát đúng, hát hay, vận
động thành thạo theo lời ca nhằm khuyến khích trẻ học tốt hơn. Tuyệt đối khơng
chê trẻ, tơn trọng trẻ, nhẹ nhàng sửa sai đối với những trẻ thực hiện chưa đúng.
Việc dạy học phụ thuộc vào việc giáo dục. Do đó nội dung các bài dạy khơng chỉ
đơn thuần là một nội dung cần dạy cho trẻ mà cịn là một phương tiện giáo dục.
Vì vậy tơi ln quan sát và nhận xét xem trong q trình học tập trẻ có hoạt động
khơng? Có thích thú khơng? Tìm hiểu ngun nhân vì sao trẻ khơng hồ đồng chùng
bạn để có hướng tìm cách đưa trẻ hồ nhập với bạn bè, dần dần tơi thấy trẻ rất
thích học giáo dục âm nhạc.
Giờ hoạt động ngồi trời tuổi:
Hoạt động ngồi trời cũng cần cho trẻ làm quen với âm nhạc, hát những bài có
nội dung theo đề tài hoặc giáo dục cho trẻ thơng qua các bài như: "Quan sát cây
xanh trong sân trường".
Sau khi quan sát xong cơ cho trẻ hát bài "Em u cây xanh" hoặc "Trồng cây"...
Qua đó trẻ sẽ được củng cố lại bài hát cũ hoặc làm quen với bài hát mới. Giáo dục
các cháu trồng cây, có ý thức chăm sóc và bảo vệ cây. Hình thành cho trẻ tình u
thiên nhiên cuộc sống... Cùng trẻ trị chuyện về bài hát, giải thích cho trẻ về nội
dung lời ca, có âm nhạc nhận thấy trẻ thích hẳn lên, vui thú, làm cho hoạt động
thêm nhẹ nhàng, thoải mái. Từ đó nhận thấy trẻ rất thích được dạo chơi, trẻ nhanh
nhẹn hào hứng tham gia vào các hoạt động, cịn giúp trẻ củng cố lại kiến thức đã
học hoặc làm quen với bài hát mới giúp trẻ vào giờ học âm nhạc được dễ dàng, tự
tin hồ mình cùng cơ. Nhận thấy bước đầu trẻ có khả năng phát triển về âm nhạc
Giáo dục âm nhạc thơng qua giờ hoạt động góc:
Theo chương trình giáo dục Mầm non mới hiện nay, Hoạt động góc đi đơi với
Hoạt động học có chủ đích. Ở Hoạt động học có chủ đích, mỗi tuần chỉ có một
giờ hoạt động, vì vậy việc hướng dẫn trẻ hoạt động theo nhạc thơng qua các giờ
hoạt động cũng là biện pháp rất cần thiết. Phương pháp này nhằm phát triển ở trẻ
cảm giác nhịp điệu về âm nhạc, qua đó giúp trẻ thể hiện nhịp điệu âm nhạc bằng
chính hoạt động của mình. Trẻ có thể cảm nhận và tự vận động theo ý thích của
mình. Tơi hướng dẫn trẻ vận động dưới nhiều hình thức:
Hát kết hợp vỗ tay đệm theo bài hát.
Hát kết hợp nhún nhảy, lắc lư, giậm chân...
Hát kết hợp một số động tác đơn giản như vẫy cánh tay, cuộn cổ tay, nhún, đi,
chạy...
Hát kết hợp minh hoạ theo lời ca.
Để thực hiện có hiệu quả các hình thức trên, tơi hướng dẫn thực hiện bằng cách:
+ Bắt nhịp cho trẻ hát và cho trẻ vỗ tay cùng cơ ( cơ vỗ tay chậm, nhịp nhàng để
trẻ vỗ theo)
+ Bắt nhịp cho trẻ hát hoặc bật băng casset, cơ và trẻ cùng nhún nhảy hoặc lắc lư
theo bài hát.
+ Những bài hát nào có thể múa minh hoạ, cơ cho trẻ vừa hát theo băng nhạc vừa
làm động tác minh hoạ cùng cơ.
Việc cho trẻ vận động theo nhạc ở Hoạt động góc chủ yếu giúp trẻ biết
hưởng ứng cảm xúc bằng chính những phản ứng của cơ thể sao cho phù hợp với
nhịp điệu âm nhạc, khơng nhất thiết u cầu trẻ phải vận động giống như cơ.
2.2.5 Giái pháp5: Giáo dục âm nhạc thơng qua các ngày lễ, ngày hội.
Một năm trường nơi tơi đang cơng tác, có tổ chức rất nhiều ngày hội ngày lễ,
ngày hội như: “Ngày hội đến trường của bé”, “Bé vui Tết Trung Thu”, “Tết sum
vầy”, “Vui tết trung thu” ... Ở mỗi một ngày hội, ngày lễ trường tơi đã dàn dựng
để tổ chức các tiết mục văn nghệ vơ cùng đặc sắc, sinh động và cơng phu.
Trong các ngày hội, ngày lễ, trường tơi có mời đơng đủ phụ huynh tham dự.
Nhận thấy nhiều phụ huynh rất phấn khởi về những kết quả của con mình. Điều
này có tác dụng rất lớn đến việc thu hút phụ huynh đưa con đến lớp Mẫu giáo và
lịng tin đối với nhà trường. Và cũng là để phụ huynh có hướng phát huy năng
khiếu ở trẻ. Trong cuộc thi trẻ rất hào hứng, mạnh dạn, tự tin tham gia vào các
hoạt động có âm nhạc, trẻ thích biểu diễn và say mê với âm nhạc. Trong các ngày
Hội đến trường của bé, ngày nhà giáo Việt Nam, ngày bế giảng... Tơi bàn bạc với
nhà trường nên dành nhiều thời gian cho các cháu biểu diễn văn nghệ. Đó cũng là
một hình thức tun truyền về ngành học rất lớn. Trẻ rất thích tự làm và được
khen, giúp trẻ phát triển trí tuệ, nhanh nhẹn, hồn nhiên, tự tin trước mọi người và
cảm nhận được vẻ đẹp, cái hay của âm nhạc. Mặt khác sự cảm thụ tích cực của
trẻ về âm nhạc khơng nên dừng lại ở việc cho trẻ hát lại những bài hát được
người lớn truyền thụ mà tri thức và kỹ năng về âm nhạc sẽ được hình thành và tồn
tại lâu bền ở trẻ . Nếu các cháu được rèn luyện chu đáo và được tham gia biểu
diễn... Tất cả những hình thức biểu diễn, những tác phẩm âm nhạc như đồng ca,
đơn ca, hát kết hợp múa, hát kết hợp trị chơi, vận động theo nhạc đệm, đều gây
cho trẻ những hứng thú nhất định và nếu biểu diễn thành cơng sẽ có giá trị giáo
dục sâu sắc hơn. Vì sự giáo dục thẩm mỹ bằng nghệ thuật của âm nhạc chỉ được
coi là hồn thiện khi một tác phẩm âm nhạc truyền thụ cho trẻ và sau này chính
những trẻ em đó tham gia tái hiện đầy đủ tác phẩm âm nhạc đó.
Qua việc áp dụng một số biện pháp trong và ngồi giờ học, tơi tự nhận thấy
chất lượng về mơn giáo dục âm nhạc ở lớp tơi nói riêng, khối 4 tuổi và tồn trường
nói chung tăng lên khá rõ, các cháu rất thích học mơn này. Rất mạnh dạn tham gia
vào các hoạt động khơng chỉ có giáo dục âm nhạc.
Chính vì vậy mà để nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc thơng qua tình hình
thực tế ở trường, lớp, tơi nhận thấy giáo viên mầm non nói chung và giáo viên dạy
khối 45 tuổi nói riêng cần chú ý những điều như sau: là cơ giáo Mầm non, khi bắt
đầu tiến hành hoạt động nào đó với trẻ, cơ giáo nên khởi đầu bằng các trị chơi, hát
bài hát dân ca, nghe các giai điệu nhẹ nhàng và cho trẻ hát các bài hát ngắn, dễ nhớ.
Cơ giáo có thể ghi âm các bản nhạc hay để phục vụ tốt cho các hoạt động này.
Một thủ thuật thơng dụng là cho chơi các trị chơi hay hát đồng ca để tập trung
sự chú ý của trẻ, rồi sau đó chuyển nhanh sang nghe câu chuyện. Tuỳ theo độ tuổi
và số trẻ trong nhóm, giáo viên thường lựa chọn một hoạt động nào đó để duy trì
cân đối giữa vận động “Động và tĩnh”. Khi kết thúc một hoạt động nên làm cho
nhóm trẻ lắng dịu xuống bằng giai điệu hay bài tập thư giãn. Giáo viên sẽ đạt kết
quả cao nhất khi họ tạo sự chuyển tiếp ngọt ngào, uyển chuyển giữa các hoạt
động. Nếu giáo viên dừng lại đột ngột, đứt qng khi chuyển sang hoạt động kế
tiếp sẽ làm cho trẻ mất tập trung, dễ xảy ra lộn xộn. Khi trẻ có nhiều kinh nghiệm
âm nhạc, vận động và tự tin hơn, giáo viên có thể bổ sung các vật dụng như: mũ
hay trang phục và u cầu trẻ sáng tạo vận động cho phù hợp với trang phục đó.
Các lời nhận xét cụ thể, khích lệ thích hợp sẽ tạo cho trẻ sáng tạo tích cực. Tránh
các lời nhận xét chung chung như tốt, hay, dở, đúng, sai.
Một số hình thức hoạt động nghệ thuật trong trường mầm non như: Hát, nghe
nhạc, vận động sáng tạo, trị chơi ...có tác dụng rất lớn trong việc tạo sự hưng
phấn, phát triển nhận thức, trí tưởng tượng, giáo dục những tình cảm xã hội lành
mạnh, làm phong phú thế giới nội tâm của trẻ, hình thành phát triển tình cảm thẩm
mĩ, kích thích khả năng sáng tạo của trẻ trong q trình khám phá, tìm hiểu thế giới
xung quanh. Do vậy, giáo viên mầm non cần trau dồi kiến thức, kĩ năng cảm nhận
và thể hiện cái đẹp xung quanh hơn nữa, để vận dụng tổ chức tốt các hình thức
cho trẻ tập hát, nghe nhạc, vận động, chơi trị chơi đóng vai, đóng kịch phù hợp,
hiệu quả hơn với trẻ.
2.2.5 Giái pháp 6: Gây hứng thú cho trẻ tham gia vào hoạt động.
Trẻ ở lứa tuổi mầm non học tập thơng qua hoạt động vui chơi. Nhờ vui chơi
mà trẻ được tiếp thu những kiến thức kinh nghiệm. Giáo viên cần phải tạo hứng
thú cho trẻ nhận thức một cách linh hoạt sáng tạo mà khơng gị bó, khơ khan, cứng
nhắc, áp đặt trẻ. Thơng qua các hoạt động vui chơi, trẻ tiếp thu các kinh nghiệm
dễ dàng nhất. Vì vậy, các hoạt động âm nhạc như ca hát, vận động theo nhạc,
nghe nhạc, nghe hát... được tơi tổ chức dưới dạng một chương trình vui chơi, đã
gây được hứng thú tích cực của trẻ. Trẻ thích bắt chước các chương trình trên ti vi,
trên các phương tiện thơng tin đại chúng, trẻ muốn mình là một trong những nhân
vật đó và cố gắng để được thể hiện và thể hiện tài năng hết khả năng của mình.
Ví dụ: Khi dạy tiết biểu diễn âm nhạc chào mừng ngày 22/12, tơi đã tổ chức ở
lớp một chương trình với tên gọi "Chúng tơi là chiến sỹ". Một số trẻ tơi chọn trong
vai những chú bộ đội, cịn một số trẻ là bạn của những chú bộ đội và chương trình
diễn ra với nhiều tiết mục văn nghệ hấp dẫn mà các bé chính là những diễn viên
nhí thể hiện và cơ giáo là người dẫn chương trình. Hay tiết dạy trẻ vận động múa
bài "Vui đến trường" tơi cũng tổ chức theo dạng trị chơi "Múa vui cùng Thỏ Ngọc"
ở đó bạn đóng vai Thỏ Ngọc sẽ hướng dẫn tập cho trẻ múa...
Trong khi tổ chức hoạt động, bản thân tơi đã sử dụng các loại trị chơi âm
nhạc, có nhiều trị chơi hấp dẫn nhằm giúp trẻ phát triển ngơn ngữ, tai nghe như
trị chơi "Đốn đúng hát tài", "Khiêu vũ cùng bóng", "Tai ai tinh", “Ai đốn giỏi”...
Nhưng dù ở bất kỳ hình thức chơi như thế nào thì tơi ln chú ý đến mục đích của
trị chơi là phát triển kỹ năng nghe, kỹ năng hát, kỹ năng biễu diễn. Qua những sân
chơi bổ ích đó trẻ được tự do thể hiện nhân vật mình lựa chọn, tự do thể hiện bản
thân, từ đó trẻ hoạt động một cách tích cực, sáng tạo hơn. Khi cho trẻ chơi tơi ln
khuyến khích động viên tất cả trẻ cùng tham gia, cỗ vũ và chú ý nâng cao dần u
cầu của trị chơi.
Đối với trẻ thơ, được hoạt động với âm nhạc thơng qua các trị chơi là một
biện pháp hữu hiệu nhất. Trị chơi đã trở thành phương tịên để đem đến cho trẻ
các yếu tố diễn tả của nghệ thuật sinh động, nó có tác dụng mạnh mẽ nhưng lại
đến với trẻ một cách nhẹ nhàng, thoả mái.
Hiện nay, trị chơi âm nhạc được coi là một trong các hình thức vận động
theo nhạc của chương trình giáo dục âm nhạc Mầm non. Nó có vai trị quan trọng
giúp trẻ luyện tai nghe nhạc, củng cố ca hát, tạo cảm giác nhịp điệu, phát triển
năng khiếu âm nhạc. Các yếu tố đó góp phần làm cho trẻ cảm thụ âm nhạc.
Mỗi loại trị chơi đều có ý nghĩa giúp trẻ phát triển trí tuệ, tạo cho trẻ có
những phản xạ nhanh, nhạy, có tác dụng trong việc củng cố và tiếp thu những nội
dung giáo dục. Đặc biệt trị chơi âm nhạc cịn rèn luyện cho trẻ có kĩ năng thơng
qua tai nghe âm nhạc.
Chính vì vậy bản thân đã tìm tịi, sáng tác, cải biên một số trị chơi nhằm làm
tăng thêm sự phong phú âm nhạc cho trẻ.
Ví dụ: Trị chơi “Nghe thấu hát tài” :
Trị chơi giúp trẻ nhanh nhẹn, linh hoạt, truyền tin cho bạn đúng
Chuẩn bị : Một số câu hát trong các bài hát trong chương trình mà trẻ đã thuộc.
Cách chơi: Thành viên thứ nhất của 2 đội ra ngồi lớp, cơ nói thầm vào tai từng
trẻ đại diện của 2 đội một câu hát giống nhau. Sau đó 2 trẻ có trách nhiệm chạy về
đội của mình và nói lại câu hát đó cho bạn thứ 2, bạn thứ 2 nói thầm vào tai cho
bạn thứ 3...Và cứ thế tiếp tục cho đến trẻ cuối cùng của đội, trẻ cuối cùng lên hát
lại câu hát đó. Nếu đội nào hát đúng và nhanh hơn thì thắng cuộc.
Ví dụ: Cơ nói thầm vào tai trẻ đại diện 2 đội câu hát: “u chú cơng nhân lớn
lên cháu lái máy cày”. Hai trẻ đại diện chạy về nói thầm vào tai cho bạn thứ 2 của
đội mình...Và cứ thế cho đến bạn cuối cùng của đội lên hát lại đúng lời của câu
hát trên và nhanh trước đội kia là thắng cuộc.
Ví dụ: Trị chơi: “Tai ai thính”
Trị chơi tạo cho trẻ sự tập trung chú ý lắng nghe các âm thanh của các nhạc cụ
khác nhau và trẻ hứng thú được khám phá, trải nghiệm các nhạc cụ.
Chuẩn bị : một số nhạc cụ âm nhạc như sau
Đàn organ bằng đồ chơi điện tử, kèn nhựa, kèn bằng vỏ ốc, phách gõ bằng tre,
bằng vỏ nghêu, đàn gõ bằng tre, trống gõ bằng lon, bằng quả bầu khơ...
Cách chơi : Trẻ nghe và phân biệt âm thanh của các nhạc cụ. Cơ giới thiệu cho
trẻ biết từng loại nhạc cụ và âm thanh của các loại nhạc cụ đó như:
+ Cơ đàn organ và nói cho trẻ biết đó là tiếng đàn organ.
+ Cơ thổi kèn bằng nhựa và cho trẻ biết đó là tiếng kèn bằng nhựa.
+ Cơ gõ phách bằng tre và cho trẻ biết đó là tiếng gõ bằng phách tre...
Sau khi giới thiệu hết các loại nhạc cụ, cơ lần lượt đánh đàn, gõ các loại nhạc
cụ cho trẻ vừa nghe, vừa xem và cơ hỏi trẻ tiếng nhạc cụ gì? Khi trẻ đã quen, cơ
cho trẻ ngồi khơng nhìn thấy nhạc cụ, sau đó cơ đánh đàn, gõ, thổi các loại nhạc cụ
và hỏi xem trẻ nhận biết được âm thanh của loại nhạc cụ nào. Sau đó cho trẻ chia
làm 2 đội và thi đua, nếu đội nào đốn sai phải hát một bài theo u cầu của đội
đốn đúng. Nếu đốn đúng sẽ được khám phá, trải nghiệm với nhạc cụ đó.
Ví dụ: Trị chơi: “Giai điệu thân quen”
Trị chơi này giúp trẻ củng cố kiến thức về tên bài hát và củng cố lại giai
điệu bài hát đã học, đồng thời tạo cho trẻ sự tập trung chú ý lắng nghe và nhanh
nhẹn, linh hoạt, trả lời rõ ràng, chính xác tên bài hát.
Chuẩn bị: Đàn ocgan có các bài hát trong chương trình mà trẻ đã được học.
Cách chơi: Cơ đánh đàn cho trẻ nghe giai điệu bài hát, 2 đội rung xắc xơ giành
quyền trả lời bằng cách nói rõ tên bài hát vừa nghe, nếu đúng mỗi trẻ trong đội
được tặng một bơng hoa, nếu sai quyền trả lời thuộc về đội bạn.
Ví dụ: Cho trẻ nghe giai điệu “ Lá xanh vẫy vẫy như gọi em đi nhanh đi nhanh...”
thì trẻ phải nêu được đó là bài hát “Lá xanh”
Việc tăng cường cho trẻ chơi với nhiều trị chơi âm nhạc với các hình thức
chơi khác nhau nhằm thực hiện một số mục tiêu giáo dục nhất định như: củng cố
kiến thức, phát triển tính độc lập và kỹ năng âm nhạc. Có kỹ năng chơi trẻ mới có
thể tự chơi, tự vận dụng những cái đã biết vào hồn cảnh mới. Từ đó trẻ lĩnh hội
được những kiến thức giúp trẻ tích cực chủ động và có sáng kiến trong khi chơi.
2.2.6 Giái pháp6: Đưa ứng dụng CNTT vào các tiết học
Thường xun vào các trang websis như: you tobe., .. để tìm các tư liệu phù
hợp với nội dung bài dạy sau đó sử dụng máy chiếu, làm các hiệu ứng với hình
ảnh, ảnh động, sdile show, video clip ….kết hợp với các phần mềm: pwerpoint,
kidpic, photoshop… xử lí hình ảnh và sử dụng trong bài dạy.
Ví dụ: Ở chủ đề bản thân: Bài hát “Anh tý sún” Sử dụng đoạn clip “Đánh
răng buổi tối của Bo và ba Nam”.
Ở chủ đề động vật: dạy bài hát “Đố bạn” Có thể kết hợp cho trẻ xem clip
“Thế giới động vật” tương ứng vào mỗi câu hát, đến câu hát về con vật nào thì trẻ
xem hình ảnh tương ứng về con vật đó…Trẻ có thể vừa hát vừa bắt chước các
hành động của con vật trong bài hát như: Khỉ, voi, gấu…Tiết học của trẻ sẽ thêm
vui nhộn và sinh động hơn.
Với những bài hát nghe thuộc làn điệu dân ca, cơ có thể cho trẻ xem hình
ảnh, clip về những cuộc thi hát dân ca, hát đối, hát quan họ ở hội Lim. Khi trẻ
được trực tiếp xem các đoạn video clip trẻ sẽ hứng thú và có cảm xúc hơn với
những làn điệu dân ca đó. Ví dụ:
Khi cho nghe các bài hát dân ca quan họ Bắc Ninh, tơi đưa đoạn clip các liền
anh, liền chị quan họ đang hát giao dun hay hình ảnh của các chị hai, chị ba quan
họ với nón thúng quai thao và những bộ quần áo mớ ba, mớ bảy cho trẻ xem. Với
những giọng hát chun nghiệp mượt mà tình cảm, những bộ quần áo rực rỡ sắc
màu và phong cảnh hữu tình, trẻ sẽ cảm thụ chính xác hơn về các làn điệu dân ca
của các vùng.
2.2.7 Giái pháp7:. Phối hợp với phụ huynh.
Để việc giáo dục âm nhạc đem lại hiệu quả, cơng tác phối hợp với phụ huynh
đóng một vai trị hết sức quan trọng. Qua những lúc đón, trả trẻ, những buổi họp
phụ huynh tơi trao đổi với phụ huynh về tầm quan trọng của việc nâng cao chất
lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ. Tơi mời phụ huynh tham gia những buổi sinh hoạt
lớp và cùng tổ chức hoạt động âm nhạc, các buổi lễ, tết cho trẻ. Từ đó, nâng cao
nhận thức của phụ huynh, hiểu được ý nghĩa của hoạt động này phụ huynh sẽ tạo
mọi điều kiện tốt nhất như đóng góp ngun vật liệu phục vụ cho việc làm đồ
dùng đồ chơi, tạo điều kiện tốt nhất cho trẻ chơi và vui chơi cùng trẻ.
Ở góc tun truyền “Cha mẹ cùng phối hợp”, tơi dành riêng một mảng để
tun truyền với phụ huynh về những nội dung, u cầu của giờ hoạt động nói
chung và hoạt động giáo dục âm nhạc nói riêng. Trao đổi với phụ huynh về những
đặc điểm, mức độ nhận thức, khả năng hứng thú của trẻ khi tham gia hoạt động.
Thường xun nhắc nhở phụ huynh sưu tầm các bài hát phù hợp cho trẻ hát và tổ
chức các trị chơi cho trẻ, chơi cùng với trẻ để giúp trẻ phát huy được tính tích cực
và nhận thức của mình thơng qua trị chơi âm nhạc.
2.3. Hiệu quả sáng kiến:
Qua q trình thực hiện và áp dụng các biện pháp trên, tơi đã thu được những
kết quả đáng phấn khởi so với đầu năm học, cụ thể:
* Đối với trẻ:
100% trẻ rất u thích và hứng thú tham gia vào hoạt động âm nhạc trên
tiết học cũng như ở mọi lúc mọi nơi.
Trẻ mạnh dạn tự tin hơn khi biểu diễn âm nhạc, trẻ có kỹ năng nghe nhạc
tốt.
Trẻ hát thuộc, hát đúng giai điệu bài hát biết thể hiện cảm xúc và vận động
phù hợp (vỗ tay, lắc lư, nhún nhảy) với nhịp điệu bài hát.
Qua khảo sát chất lượng trên trẻ, kết quả cho thấy:
Số
Trình độ nhận thức của trẻ
lượng
Đạt
Chưa đạt
SL
%
SL
%
32
97,0
01
3,0
trẻ tham
gia
Trẻ hát thuộc, hát đúng giai điệu
bài hát
33
Trẻ biết vận động theo nhạc và
vận động theo tiết tấu bài hát.
Trẻ biết thể hiện cảm xúc và
33
vận động phù hợp với nhịp điệu
33
bài hát.
Trẻ hứng thú tham gia vào hoạt
động âm nhạc
33
30
91
02
6,0
32
97,0
01
3,0
33
100
0
0
* Đối với giáo viên:
Giáo viên đã nắm chắc phương pháp, tự tin, linh hoạt, sáng tạo hơn trong các
tiết dạy. Bản thân cũng đã biết lựa chọn các ca khúc có nội dung phù hợp với nhóm
tuổi mình phụ trách, nắm vững được đặc điểm tâm lý, tình hình của từng trẻ để từ
đó đưa ra những biện pháp có hướng giáo dục trẻ được tốt hơn.
* Đối với phụ huynh:
Từ những kết quả đạt được trên, bản thân tơi đã tạo được lịng tin với phụ
huynh, làm cho phụ huynh càng tin tưởng, n tâm đưa con đến trường. Bản thân
tơi cũng đã nâng cao nhận thức cho phụ huynh về việc giáo dục âm nhạc cho trẻ.
Thơng qua hoạt động giáo dục âm nhạc trẻ phát triển tồn diện về nhân cách và
phẩm chất của mình. Từ đó, phụ huynh rất quan tâm, phấn khởi, thường xun
chăm lo, trao đổi, hỏi thăm tình hình học tập của con mình.
3. KẾT LUẬN:
3.1. Ý nghĩa của đề tài sáng kiến, giải pháp:
Âm nhạc được coi là một trong những phương tiện tạo nên sự hình thành và
phát triển nhân cách tồn diện cho trẻ. Âm nhạc góp phần làm phong phú thêm đời
sống tinh thần của con người. Trẻ nghe, hiểu âm nhạc, nắm được một số kỹ năng
cơ bản, thường xun ca hát, vận động theo nhạc khơng những phát triển tính tích
cực, sáng tạo mà có vai trị quan trọng trong việc phát triển năng khiếu. Tác động
giáo dục âm nhạc sẽ tạo điều kiện cho sự hình thành thị hiếu âm nhạc ở trẻ. Trẻ
sẽ biết lựa chọn đánh giá tác phẩm, biết cách biểu diễn ở mức độ đơn giản.
Ở trường mầm non, bước đầu trẻ được tiếp cận với nền văn hóa lồi
người. Âm nhạc là phương tiện sắc bén để bồi dưỡng tình cảm dân tộc, tình u
q hương đất nước, tình cảm gia đình, bè bạn…
Vì vậy, muốn thực hiện tốt giáo dục âm nhạc cho trẻ, giáo viên phải có kiến
thức về âm nhạc, vì hiệu quả giáo dục đó sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến trẻ. Để
nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc thì giáo viên phải nắm được đặc điểm tâm
sinh lí của trẻ trong mối quan hệ với âm nhạc, các đặc điểm của cơ quan phát âm
của trẻ để có phương pháp dạy thích hợp.
3.2. Kiến nghị, đề xuất:
Để trẻ đạt được kết quả như mong muốn tơi mạnh dạn đề xuất một số vấn
đề sau:
Trang cấp thêm các trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi phục cho hoạt động giáo
dục âm nhạc như đàn organ, micro...
Tổ chức thêm nhiều buổi sinh hoạt văn nghệ, tổ chức các hội thi âm nhạc ở
trường để cơ giáo, trẻ và phụ huynh cùng tham gia đặc biệt là hội thi “Em hát dân
ca – Hị khoan Lệ Thủy”.
Tổ chức một số tiết dạy mẫu về chun đề âm nhạc, qua đó để giáo viên có
thể học hỏi, đúc rút kinh nghiệm thành cẩm nang cho bản thân mình nhằm nâng
cao chất lượng dạy và học nói chung, bộ mơn âm nhạc nói riêng.
Từ những thực tế của giáo dục âm nhạc ở trường chúng tơi và những thành
quả mà bản thân tơi đã đạt được, những khó khăn mà bản thân tơi gặp phải, tơi
mạnh dạn đưa ra một số biện pháp tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn trong việc
nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ 4 5 tuổi. Mong rằng những biện
pháp này sẽ áp dụng có hiệu quả hơn khi được các cấp lãnh đạo, các bạn đồng
nghiệp góp ý, bổ sung thêm và tích cực đổi mới trong q trình vận dụng để đưa
chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ ở trường chúng tơi phát triển ngang tầm với
phong trào giáo dục của các trường bạn./.
Tơi xin chân thành cảm ơn!
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập Tự do Hạnh phúc
BẢN XÁC NHẬN CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC
TRƯỜNG MẦM NON SƠN THỦY
Họ và tên người viết: Nguyễn Thị Vâng
Tên đề tài: “Làm thế nào để nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ
45 tuổi”.
Nhận xét của Hội đồng khoa học trường Mầm non Sơn Thủy:
…………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………...................
Xếp loại: ……………………………
Sơn Thủy, ngày.... tháng .... năm 2020
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG KHOA HỌC
NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC NHÀ TRƯỜNG
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………