Giải pháp nào cho điệp khúc "được mùa mất giá"?

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

1
Số 5002, Thứ Hai, 10/08/2015

<b>GIẢI PHÁP NÀO CHO ĐIỆP KHÚC "ĐƯỢC MÙA MẤT GIÁ"? </b>

<b>Những năm gần đây, khi phương tiện thông tin ngày càng phát triển thì </b>
<b>câu chuyện “được mùa mất giá” được phản ánh khá sâu dưới nhiều góc độ </b>

<b>khác nhau. Sau mỗi sự việc, các cấp, ngành từ Trung ương đến địa phương lại </b>

<b>tổ chức các cuộc hội nghị, hội thảo để đưa ra giải pháp tháo gỡ, nhưng tình </b>
<b>trạng được mùa mất giá, được giá mất mùa vẫn luôn ảnh hưởng đến người </b>

<b>nơng dân. </b>

<b>Trồng cây gì, ni con gì? </b>

Được mệnh danh là vàng trắng của Tây Nguyên, có thời điểm mỗi năm một ha cao
su người nơng dân có thể thu về hàng trăm triệu đồng. Nhưng vài năm trở lại đây,
thị trường Trung Quốc hạn chế thu mua khiến giá mủ rớt thê thảm, thu không đủ
chi nên các nhà vườn, doanh nghiệp (DN) cao su bỏ bê việc thu hoạch. Nhiều vườn
cao su tiểu điền của các nông hộ đang đà phát triển, bắt đầu cho thu hoạch thì bị
đốn bỏ để trồng cây khác, đặc biệt là hiện tượng lấy cao su làm trụ để trồng tiêu đã
diễn ra tại một số nơi bất chấp khuyến cáo của ngành chức năng. Chủ một DN kinh
doanh cao su thừa nhận, tuy thị trường truyền thống Trung Quốc có thắt chặt thu
mua nhưng các nước khác vẫn có nhu cầu mua cao su với số lượng lớn, nhưng lại
yêu cầu khắt khe về chất lượng mà mủ cao su ở Việt Nam chưa đáp ứng được.
Tương tự, với các loại cây ăn quả như bơ, sầu riêng cũng gặp khó khăn khơng ít về
đầu ra. Ơng Hồng Văn Vinh, xã Cư Suê (huyện Cư M’gar) chia sẻ, các loại trái
cây hiện nay chủ yếu nhập cho các thương lái, đại lý nên đầu ra rất bấp bênh. Năm
nào thị trường dễ tiêu thụ thì thương lái đặt cọc trước và thu mua tận vườn, còn
ngược lại thì khơng có người mua, ơng phải thu từng quả mang đến tận các đại lý

để bán. Hiện tại, tuy thị trường bơ, sầu riêng vẫn tiêu thụ bình thường, nhưng
khơng ai dám chắc thời gian tới đầu ra của hai loại nông sản này sẽ như thế nào,
bởi đa số chúng được bán tươi, rất khó bảo quản để lâu. Bà Phạm Thị Thúy, xã Ea
M’droh (Cư M’gar) có 20 cây bơ booth trái mùa 1 năm tuổi trăn trở: cây ăn quả
thường 4 – 5 năm sau mới thu được lợi nhuận, bơ booth trái mùa đang nóng, giá
thu mua tại vườn đầu mùa đạt trên 30.000 đồng/kg, thậm chí có lúc lên đến 60.000

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

2

Trồng vượt quy hoạch, nông dân huyện Krông Ana thiệt đơn thiệt kép do

khoai lang rớt giá.

Nhiều loại cây trồng truyền thống không hiệu quả, cộng với thời gian qua giá tiêu
luôn đạt đỉnh nên người dân các địa phương đua nhau chuyển sang trồng tiêu, khiến
diện tích loại cây này tăng đột biến và đang tiềm ẩn nhiều rủi ro cung vượt cầu,
hoặc đối tác hạn chế thu mua (như tình trạng cây cao su) thì người trồng tiêu sẽ lao
đao... Theo đánh giá của các chuyên gia tại buổi tọa đàm “Liên kết phát triển nông
sản và du lịch” được tổ chức vào đầu tháng 7 vừa qua, các loại nơng sản trong nước
nói chung, Đắk Lắk nói riêng hiện đang tồn tại nhiều bất cập: sản xuất nhỏ lẻ, manh
mún; liên kết lỏng lẻo khiến chi phí sản xuất cao, năng suất thấp, chất lượng chưa
ổn định; thiếu hỗ trợ về mặt kỹ thuật, pháp lý, tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm đối
với sản phẩm nông nghiệp để thực hiện hiệu quả cam kết trong hội nhập; vốn khoa
học công nghệ chưa phát triển đồng bộ…

<b>Vai trò Nhà nước phải là hàng đầu trong “bốn nhà” </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

3
có thể dễ dàng nhìn thấy từ quả dưa hấu ở Quảng Nam, Quảng Ngãi, hành tây ở
Lâm Đồng, hành tím ở Sóc Trăng… Cịn tại Đắk Lắk, cảnh nơng sản rơi vào tình

trạng được mùa mất giá, được giá mất mùa không được bao tiêu kịp thời cũng xảy
ra thường xuyên như sắn, dưa hấu, thuốc lá, và mới đầu năm nay là khoai lang tại
huyện Krơng Ana. Ơng Võ Văn Nam, Trưởng phòng NN – PTNT huyện Krông
Ana chia sẻ, theo kế hoạch, vụ đơng xn 2014 – 2015 tồn huyện gieo trồng 20 ha
khoai lang, nhưng người dân trồng vượt quy hoạch lên gần 400 ha, bất chấp những
khuyến cáo của ngành chức năng và tất yếu dẫn đến hệ quả là giá khoai rớt thảm,
chỉ còn 800 – 3.200 đồng/kg vào mùa thu hoạch tháng 4 – 2015 (năm 2014 là 6.000
– 7.000 đồng/kg).

Thu mua bơ tại một đại lý trái cây ở huyện Cư M’gar.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

4
cho rằng, căn nguyên của sự thiếu liên kết là các chủ thể liên kết, chính các đối tác
này đang tồn tại nhiều bất cập trong q trình phát triển… Vì lẽ đó, các nhà liên kết
mà trước hết là nhà khoa học cần tăng cường hơn nữa cơng tác hỗ trợ chính quyền
địa phương xác định lợi thế so sánh từng vùng để Nhà nước lên kế hoạch dài hạn
cho việc đầu tư xây dựng hệ thống kho chứa nông sản ở vùng chun canh, có
chính sách hỗ trợ bà con nông dân sản xuất, xây dựng thương hiệu nông sản; nhà
doanh nghiệp cần tích cực tìm kiếm khách hàng, đầu tư, quảng bá, tuyên truyền sản
phẩm trên các phương tiện thông tin đại chúng, xây dựng kênh phân phối hiệu quả
và liên kết giữa các doanh nghiệp cùng ngành để đăng ký và bảo hộ nhãn hiệu
thương mại, liên kết chặt chẽ với nông dân. Riêng với người nông dân, cần xóa bỏ
ngay thói quen sản xuất ồ ạt chạy theo thời giá, sản lượng mà quên đi vấn đề cốt
yếu giúp sản phẩm nông nghiệp tồn tại trên thị trường chính là chất lượng…

Trên thực tế, vai trị kết nối giữa các bên vẫn là Nhà nước, bởi đây là đầu mối có đủ
thẩm quyền tác động tới các bên liên quan. Do vậy, bên cạnh quản lý chung, chính
quyền các cấp cần nâng cao hơn nữa vai trò trung gian kết nối các nhà bằng việc
cung cấp các thông tin thiết yếu giúp các bên thắt chặt mối liên kết và đứng ra giải
quyết mâu thuẫn có thể xảy ra trong chuỗi liên kết đó.

<b>Thanh Hường</b>

</div>

<!--links-->