Đề khảo sát chất lượng môn ngữ văn năm học 2019 - 2020

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (507.87 KB, 4 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

UBND TỈNH BẮC NINH
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

ĐỀ KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG 
NĂM HỌC 2019-2020

Môn: Ngữ văn 9

Thời gian: 120 phút, không kể thời gian phát đề

I. PHẦN ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)

Đọc đoạn thơ sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới: 
Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời

Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy 
Võng mắc chông chênh đường xe chạy 
Lại đi, lại đi trời xanh thêm.

Khơng có kính, rồi xe khơng có đèn, 
Khơng có mui xe, thùng xe có xước, 
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước: 
Chỉ cần trong xe có một trái tim.

(Trích Ngữ văn 9, Tập một)

1. Đoạn thơ trên nằm trong tác phẩm nào? Giới thiệu ngắn gọn về tác giả và hoàn cảnh
sáng tác của tác phẩm ấy.

2. Tìm và nêu tác dụng của phép tu từ điệp ngữ được sử dụng trong khổ thơ cuối của
đoạn thơ trên?

3. Tại sao nói hình ảnh những chiếc xe khơng kính là một sáng tạo độc đáo của Phạm
Tiến Duật?

II. PHẦN LÀM VĂN (7,0 điểm) 
Câu 1. (2,0 điểm)

Viết một đoạn văn (khoảng 10 đến 15 câu) nói về tác hại của bao bì ni lông đối
với con người.

Câu 2. (5,0 điểm)

Cảm nhận của em về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn Làng của nhà văn Kim
Lân (từ khi nghe tin làng chợ Dầu theo giặc đến khi tin đó được cải chính).

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG 
NĂM HỌC 2019-2020

Môn: Ngữ văn

(Hướng dẫn chấm có 03 trang)

Phần Câu Nội dung Điểm

I

1 - Bài thơ “Bài thơ về tiểu đội xe khơng kính” 0,25
- Tác giả: Phạm Tiến Duật sinh năm 1941, năm 1964 gia nhập quân

đội, hoạt động trên tuyến đường Trường Sơn và trở thành một trong

những gương mặt tiêu biểu của thế hệ các nhà thơ trẻ thời chống Mĩ
cứu nước. Thơ ông có giọng điệu sơi nổi, trẻ trung, tập trung thể
hiện hình ảnh thế hệ trẻ trong cuộc kháng chiến chống Mĩ.

0,5

- Sáng tác năm 1969 lúc cuộc kháng chiến chống đế quốc Mĩ đang
diễn ra vô cùng ác liệt.

0,25
2 - Hình ảnh điệp ngữ: khơng có được nhắc lại 3 lần 0,25

-Tác dụng: Điệp ngữ “khơng có” nhắc lại ba lần như nhân lên nhiều
lần thử thách khốc liệt. Nhấn mạnh khó khăn, thử thách, thiếu thốn
về vật chất mà người chiến sĩ phải đối mặt trong quá trình lái xe
thời kỳ kháng chiến chống Mỹ. Từ đó ngợi ca ý chí quyết tâm, lịng
u nước cháy bỏng, nhiệt tình cách mạng của người lính.

0,75

3 Hình ảnh những chiếc xe khơng kính rất độc đáo vì:

- Đó là những chiếc xe (khơng hề được lãng mạn hóa như trong thơ
ca thường miêu tả) trên tuyến đường Trường Sơn trong thời kì
chống Mĩ và đã đi vào thơ Phạm Tiến Duật thực đến trần trụi, nó
khơng hiếm trong chiến tranh nhưng phải là người có tâm hồn nhạy
cảm mới phát hiện và đưa vào trong thơ.

0,5

- Hình ảnh ấy vừa nói lên cái khốc liệt của chiến tranh vừa làm nổi
bật chân dung tinh thần của người lính; thể hiện phong cách thơ của
Phạm Tiến Duật: nhạy cảm với nét ngang tàng, tinh nghịch, yêu
thích cái lạ.

0,5

II 1 Viết một đoạn văn (khoảng 10 đến 15 câu) nói về tác hại của 
bao bì ni lơng đối với con người

2,0 
* u cầu về hình thức: Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn, có

câu mở đoạn và câu câu kết đoạn. Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ
nghĩa, ngữ pháp tiếng Việt.

0,25
* Yêu cầu về nội dung: Thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách

song cần phải đảm bảo các ý sau:

- Bao bì ni lơng được sử dụng nhiều trong đời sống hàng ngày. Tuy
nhiên, hầu hết mọi người đều dùng vì sự tiện lợi của nó mà khơng
hề biết hậu quả mà nó ảnh hưởng rất lớn đối với môi trường và sức
khỏe con người.

0,25

- Theo thống kê chưa đầy đủ, mỗi hộ gia đình Việt Nam thường sử
dụng 5 - 7 túi nilon/một ngày bao gồm cả túi to, túi nhỏ và những

túi siêu nhỏ... Như vậy hàng triệu túi nilon được sử dụng và thải ra
mơi trường hàng ngày.

0,5

- Bao bì ni lông không chỉ hủy hoại môi trường sống của sinh vật
mà còn là tác nhân bào mòn sức khoẻ con người. Trong túi ni lơng
có chứa các kim loại, khi dùng làm túi chuyên dụng đựng đồ ăn,
thức uống có thể đầu độc cơ thể đặc biệt là não bộ và là tác nhân
gây nên bệnh ung thư, suy giảm miễn dịch cơ thể.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

- Cần đề ra những giải pháp quán triệt sử dụng bao bì ni lông đúng
cách; tổ chức các cuộc thi, các cuộc vận động tìm hiểu về tác hại
của bao bì ni lơng, nâng cao ý thức của mỗi người trong việc sử
dụng túi ni lơng. Khuyến khích người dân sử dụng bao bì tự hủy
sinh học thay thế các loại ni lông này. Thực hiện các chiến dịch
"Hành động vì mơi trường", "Nói khơng với ni lơng",...

0,5

2 Cảm nhận của em về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn Làng 
của nhà văn Kim Lân (từ khi nghe tin làng chợ Dầu theo giặc 
đến khi tin đó được cải chính).

5,0

* Yêu cầu chung

a. Nội dung: Biết cách làm bài nghị luận cảm nhận về nhân vật
trong tác phẩm truyện. Làm rõ tâm trạng của nhân vật ông Hai

trong truyện ngắn Làng của nhà văn Kim Lân với diễn biến tâm lí 
phức tạp khi nghe tin làng quê mình theo giặc để làm nổi bật những
phẩm chất cao quý của nhân vật ông Hai, một nông dân cần cù, chất
phác, phải đi tản cư nhưng có lịng u làng, yêu nước sâu sắc, tinh
thần kháng chiến cao, trung kiên với cách mạng.

b. Hình thức:

- Bài viết đảm bảo bố cục 3 phần (mở bài, thân bài, kết bài) 
- Lập luận chặt chẽ, mạch lạc, lí lẽ xác thực.

- Dẫn chứng phong phú, tiêu biểu.
1. Giới thiệu tác giả, tác phẩm.

- Giới thiệu tác giả Kim Lân và truyện ngắn Làng

- Nhận xét, cảm nhận về nhân vật nhân vật ông Hai, một nông dân
cần cù, chất phác, phải đi tản cư nhưng có lịng u làng, u nước
sâu sắc, tinh thần kháng chiến cao, trung kiên với cách mạng.

0,5

2. Để khắc họa nhân vật ông Hai, nhà văn Kim Lân đã đặt nhân 
vật vào một tình huống tâm lí và tập trung miêu tả tâm trạng 
của ông Hai nhất là từ khi nghe tin làng Chợ Dầu theo Tây đến 
khi tin đó được cải chính.

* Khi nghe tin:

- Thoạt đầu nghe tin làng chợ Dầu theo giặc từ người đàn bà tản cư

nói ra, ơng lão bàng hồng, sững sờ, khơng thể tin được.

- Khi cái tin ấy được khẳng định chắc chắn, ông lão buộc lịng phải
tin. Tâm trạng ơng bị ám ảnh day dứt với mặc cảm là kẻ phản bội
* Khi về đến nhà:

- Tủi thân thương con: “Chúng nó cũng là trẻ con làng Việt gian
đấy ư?...”

- Ông giận lây và trách cứ những người trong làng phản bội, nhưng
lòng yêu làng, tin vào những người cùng làng khiến ơng vẫn bán tín
bán nghi tin làng theo giặc

- Trước những chứng cứ nghe được và suy luận riếng, ông phải tin
và thương dân làng chợ Dầu, thương mình phải mang tiếng là dân
làng Việt gian.

* Những ngày sau đó

- Ln sống trong tâm trạng nơm nớp lo sợ, xấu hổ, nhục nhã trốn
biệt ở trong nhà.

-Tác giả tiếp tục đặt nhân vật vào thử thách căng thẳng và quyết liệt
hơn đó là khi nghe mụ chủ nhà báo sẽ đuổi hết những người làng
Dầu ở nơi tản cư vì làng Dầu Việt gian theo Tây. Ông cảm nhận hết
nỗi nhục nhã, lo sợ tuyệt đường sinh sống

0,75

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

- Bị đẩy vào đường cùng, tâm trạng vơ cùng bề tắc, chính trong tình
thế tưởng chừng như tuyệt vọng ấy lại càng bộc lộ tình yêu làng hòa
hợp sâu sắc với tình yêu nước, trung thành với cách mạng với
kháng chiến. Trở về làng là cam chịu kiếp sống nô lệ, nhục nhã. Bởi
thế, ông đã quyết định một cách đau đớn nhưng dứt khốt “Làng thì
u thật nhưng làng theo Tây mất rồi thì phải thù”.

- Tâm sự với đứa con để củng cố niềm tin vào cách mạng, kháng
chiến và tin vào cụ Hồ.

* Khi nghe tin cải chính:

- Ơng thay đổi thái độ đối với con, mua quà cho con.
- Mặt ông vui tươi, rạng rỡ hẳn lên so với mọi ngày.

- Về nhà, ông chia quà cho lũ trẻ xong liền chạy khắp xóm để loan
tin.

- Ông qua nhà bác Thứ và kể chuyện về làng của mình khoe tin làng
được cải chính, khoe cả việc làng mình, nhà mình bị Tây đốt đó là
một minh chứng để chứng minh là làng mình là làng kháng chiến
chứ không phải như tin đồn

=> Đó là niềm hạnh phúc vô bờ bến của ông Hai, một người dân
Việt Nam yêu làng, yêu nước....

0,75

3. Nhận xét

- Ông Hai là một người nơng dân thuần hậu, chất phác, có tình u
làng tha thiết, mãnh liệt, có lịng tự trọng sâu sắc. Ở ơng, tình u
làng hịa nhập, thống nhất với lòng yêu nước, kiên trung với cách
mạng.

- Nhà văn Kim Lân đã thành công trong việc xây dựng cốt truyện,
sử dụng ngôn ngữ kể chuyện qua đối thoại, độc thoại, độc thoại nội
tâm, ngôn ngữ nhân vật; đặt nhân vật vào tình huống thử thách, đấu
tranh nội tâm căng thẳng để bộc lộ tính cách, tâm trạng và thái độ
của nhân vật.

0,5

4. Đánh giá chung.

- Ông Hai tiêu biểu cho hình ảnh người nơng dân thời chống Pháp.
- Qua nhân vật ông Hai, tác giả muốn biểu đạt một cách thấm thía,
xúc động tình yêu làng, yêu nước sâu sắc của người nông dân trong
kháng chiến chống Pháp.

- Tác giả viết bằng trái tim, tình cảm của mình nên dễ tìm được sự
đồng cảm từ bạn đọc.

0,5

d. Chính tả, dùng từ, đặt câu: Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ 
nghĩa, ngữ pháp Tiếng Việt.

e. Sáng tạo: Có cách diễn đạt mới mẻ, thể hiện suy nghĩ sâu sắc về

vấn đề nghị luận.

0,25

</div>