Các vấn đề chung về kế toán NLVL NLVL tại XN X -18 Qúa trình phát triển của xí nghiệp

Chu ThÞ Minh LuËn Líp 38A7
1
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
1
Chu Thị Minh Luận Lớp 38A7
CHNG I
Các vấn đề chung về kế toán nguyên liệu vật liệu
1.KHI NIM C IM VAI TRề CA K TON NLVL :
1.1 Khỏi nim c im ca nguyờn liu vt liu :
- Khỏi nim :
Nguyờn liu vt liu trong cỏc doanh nghiệp sản xuất l i tng lao ng -
mt trong ba yu t c bn s dng trong quỏ trỡnh sản xuất kinh doanh, cung
cp dch v - l c s vt cht cu to nờn thc th ca sn phm .
-c im : Nguyờn liu vt liu
+ ch tham gia vo mt chu kì sản xuất ch to sn phm v cung cp dch v
+ khi tham gia vo quỏ trỡnh sn xut nguyên liệu vật liệu thay i hon ton
hỡnh thỏi vt cht ban u v giỏ tr c chuyn ton b,mt ln vo chi phí sản
xuất kinh doanh .
1.2 Vai trũ ca NLVL trong quỏ trỡnh sn xut kinh doanh :
Nguyờn vt liu cú vai trũ l c s vt cht hỡnh thnh nờn sn phm , l mt
trong ba yu t khụng th thiu trong quỏ trỡnh sản xuất kinh doanh .Vic cung
cp nguyên liệu vật liệu cú kp thi hay khụng ,s lng chng loi cú phự hp
hay khụng, iu ny nh hng trc tip ti quỏ trỡnh sản xuất kinh doanh .Mt
khỏc chi phớ nguyên liệu vật liệu thng chim t trng rt ln trong tng chi phí
sản xuất . Vỡ vy trong quỏ trình sản xuất kinh doanh cn phi theo dừi qun lớ
cht ch nguyên liệu vật liệu v c mt hin vt v giỏ tr tt c cỏc khõu mua
sm d tr, bo qun v s dng .
- khõu mua hng phi qun lớ vic thc hin k hoch mua hng v s lng
, khi lng ,cht lng ,qui cỏch, phm cht ,chng lo, giỏ mua , chi phớ mua
cng nh m bo ỳng tin thi gian ỏp ng kp thi nhu cầu của sản xuất
kinh doanh trong doanh nghiệp .

2
Báo cáo thực tập tốt nghiệp
2
Chu Thị Minh Luận Lớp 38A7
- khõu bo qun phi t chc tt kho tng bn bói ,trang b y cỏc
phng tin o lng cn thit ,t chc v kim tra vic thc hin ch bo
qun với tng loại nguyên liệu vật liệu tránh h hng, mt mát m bo an ton
tài sản.
- khõu s dng ũi hi phi s dng hp lớ, tit kim chp hnh tt cỏc nh
mc d toỏn nhm tit kim chi phớ nguyên liệu vật liệu gúp phn quan trng
vo vic h giỏ thnh sn phm , tng doanh thu v tớch lu cho n v .
2. PHN LOI NGUYấN LIU VT LIU :
2.1 Phõn loi nguyờn liu vt liu :
Trong doanh nghip sn xut kinh doanh sử dụng nhiều loại, thứ nguyên liệu
vật liệu có vai trò, chức năng và có đặc tính lí hoá khác nhau . Đ tin hnh
cụng tỏc qun lớ v hch toỏn nguyên liệu vật liệu cú hiu qu thỡ cn phi phõn
loi nguyên liệu vật liệu .
Phõn loi nguyên liệu vật liệu l cn c vo vai trũ cỏc tiờu thc nht nh
chia nguyên liệu vật liệu s dng trong doanh nghiệp thnh tng loi, tng th ,
tng nhúm .
*Phõn loi nguyên liệu vật liệu theo vai trũ tỏc dng ca nguyên liệu vật
liệu trong quỏ trình sản xuất kinh doanh gm :
-Nguyên liệu vật liệu chớnh : ( bao gm c nửa thành phẩm mua ngoi ) l cỏc
nguyên vật liệu khi tham gia vo quỏ trỡnh sản xuất cu thnh thc th vt cht
ca sn phm .
- Nguyên liệu vật liệu ph : l nhng nguyên liệu vật liệu khi tham gia vo quỏ
trình sản xuất không cu thnh thc th ca sn phm nhng cú vai trũ nht nh
v cn thit trong quỏ trình sản xuất .
Cn c vo cụng dng NLVL ph c chia thnh cỏc nhúm :
+ nhúm vật liệu lm tng cht lng nguyên liệu vật liệu chính

+ nhúm vật liệu lm tng cht lng sn phm
+ nhúm vật liệu m bo iu kin cho quỏ trỡnh sản xuất
3
Báo cáo thực tập tốt nghiệp
3
Chu Thị Minh Luận Lớp 38A7
- nhiờn liu :l loi vật liệu ph trong quỏ trỡnh s dng cú tỏc dng cung cp
nhit lng . Nhiờn liu cú th tn ti cỏc th rn , th lng ,th khớ.
- Ph tựng thay th : l nhng chi tit ph tựng mỏy múc thit b c d tr
s dng cho vic thay th ,sa cha cỏc b phn ca tài sản cố định hữu hình.
- Vật liệu v thit b xõy dng c bn : l cỏc vật liệu v thit b dựng cho cụng
tỏc xõy dng c bn hỡnh thnh ti sn c nh .
- Vật liệu khỏc bao gm : Cỏc loại vật liệu cha c phn ỏnh nhng loại vật
liệu trên .
Để phục vụ cho công tác quản lí và kế toán chi tiết nguyên liệu vật liệu trong các
doanh nghiệp sản xuất ,có thể căn cứ vào đặc tính lí hoá của từng loại để chia
thành từng nhóm, từng thứ, nguyên liệu vật liệu .
2.2 ỏnh giỏ nguyờn liu vt liu:
- Nguyờn tc ỏnh giỏ nguyờn liu vt liu :
L dựng thc o tin t biu hin giỏ tr ca chỳng theo nhng nguyên tc
nht nh .V nguyờn tc k toỏn hng tn kho (trong ú bao gm c nguyên liệu
vật liệu) phi c ghi nhn theo nguyờn tc giỏ gc.Trng hp giỏ tr thun
cú th thc hin c thp hn giỏ gc thỡ phi tớnh theo giỏ tr thun cú th
thc hin c . S danh im nguyên liệu vật liệu .
22.1 ỏnh giỏ nguyờn liu vt liu theo nguyờn tc giỏ gc:
Giá gc hng tn kho bao gm : chi phí mua, chi phí ch bin v các chi phí liờn
quan trc tip khỏc phỏt sinh cú c hng tn kho a im v trng thỏi
hin ti .
Nguyên liệu vật liệu trong doanh nghiệp đợc hình thành từ nhiều nguồn khác
nhau, nên nội dung các yếu tố cấu thành giá gốc của nguyên liệu vật liệu đợc xác

định theo từng trơng hợp nhập xuất
. Giỏ gc ca nguyên liệu vật liệu nhp kho :
- Giỏ gc NLVL mua ngoi nhp kho c tớnh theo cụng thc sau:
Giỏ gc nguyờn Giỏ mua ghi trờn Cỏc loi thu Chi phi cú
4
Báo cáo thực tập tốt nghiệp
4
Chu Thị Minh Luận Lớp 38A7
liu,vt liu mua = hoỏ n sau khi tr + khụng c + liờn quan
ngoi nhp kho i cỏc khon chit hon li trc tip n
khu gim giỏ vic mua hng

Cỏc chi phí cú liờn quan trực tiếp n vic mua hng bao gm: chi phí vn
chuyn, bc xp,bo qun trong quỏ trỡnh mua hng v cỏc chi phớ khỏc cú liờn
quan trc tip n vic mua hng tn kho (chi phí bao bỡ, chi phí của bộ phận thu
mua độc lập ,chi phí thuờ kho , thuờ bói ) .
- Giỏ gc ca NLVL t ch bin nhp kho c tớnh theo cụng thc :
Giỏ gc nguyờn liu, Giỏ gc nguyờn liu Chi phớ
vt liu nhp kho = vt liu xut kho + ch bin
Chi phí ch bin hng tn kho bao gmnhững chi phí cú liờn quan trc tip n
sn phm sản xuất nh :Chi phí nhân công trc tip ,chi phí sản xuất chung c
nh . Chi phí sản xuất chung bin i phỏt sinh trong quỏ trỡnh ch bin nguyên
liệu vật liệu .
-Giỏ gc NLVL thuờ ngoi gia công chế biến nhp kho c tớnh theo cụng
thc :
Chi phớ vn
Giỏ gc nguyờn Giỏ gc nguyờn Tin cụng Chuyn bc d
liu vt liu thuờ = liu vt liu xut + phi tr cho + v cỏc chi phớ
GCCB nhp kho kho thuờ GCCB ngi ch bin cú liờn quan trc
tip khỏc.

- Giỏ gc ca NLVL nhn gúp vn liờn doanh ,vn c phn hoc thu hi vn
gúp :
c ghi nhn theo giỏ thc t do Hi ng nh giỏ li v ó c chp thun
cng vi cỏc chi phí tip nhn (nu cú) .
- Giỏ gc ca nguyên liệu vật liệu nhn biu tng :
5
Báo cáo thực tập tốt nghiệp
5
Chu Thị Minh Luận Lớp 38A7
Giỏ gc nguyờn Giỏ tr hp lớ ban u Cỏc chi phớ khỏc cú liờn
liu vt liu = ca nhng nguyờn liu + quan trc tip n vic
nhp kho vt liu tng ng tip nhn
-Giỏ gc ca nguyên liệu vật liệu c cp :
Giỏ gc nguyờn Giỏ ghi trờn s ca n v Chi phớ vn chuyn
liu, vt liu = cp trờn hoc giỏ c ỏnh + bc d, chi phớ cú
nhp kho giỏ li theo giỏ tr thun liờn quan trc tip
- Giỏ gc ca ph liu thu hi: L giỏ c tớnh theo giỏ tr thun cú th thc
hin c .
. Giỏ gc ca nguyên liệu vật liệu xut kho :
Do giá gốc của nguyên liệu vật liệu nhập kho từ các nguồn nhập khác nhau nh
đã trình bày ở trên ,để tính giá gốc hàng xuất kho, kế toán có thể sử dụng một
trong các phơng pháp tính giá trị hàng tồn kho sau :
- Phng phỏp tớnh theo giỏ ớch danh :
Giỏ tr thc t ca nguyên liệu vật liệu xut kho tớnh theo giỏ thc t ca tng lụ
hng nhp . p dng i vi nhng doanh nghiệp s dng ớt thứ nguyên liệu vật
liệu cú giỏ tr ln v cú thể nhận diện đợc .
- Phng phỏp bỡnh quõn gia quyn :
Giỏ tr ca loi nguyên liệu vật liệu tn kho c tớnh theo giỏ tr trung bỡnh ca
tng loi nguyên liệu vật liệu tn kho tng t u k v giỏ tr tng loi nguyên
liệu vật liệu tn kho c mua hoc sản xuất trong k (bỡnh quõn gia quyn cui

k ). Giỏ tr trung bỡnh cú th c tớnh theo thi k hoc mi khi lụ hng v ,
ph thuc vo tỡnh hỡnh doanh nghiệp (bỡnh quõn gia quyn sau mi ln nhp ).
Giỏ tr thc t S lng nguyờn n giỏ bỡnh
6
Báo cáo thực tập tốt nghiệp
6
Chu Thị Minh Luận Lớp 38A7
Nguyờn liu, vt = liu , vt liu + quõn gia quyn
liu xut kho xut kho
Trong ú giỏ n v bỡnh quõn cú th tớnh mt trong cỏc phng ỏn sau :
Phng ỏn 1: Tớnh theo giỏ bỡnh quõn gia quyn c k d tr

Giỏ tr thc t NLVL Giỏ tr thc t NLVL
n giỏ bỡnh tn kho u k + nhp kho trong k
quõn gia quyn =
c k d tr S lng NLVL tn S lng NLVL nhp
kho trc khi nhp + kho trong k
Phng phỏp 2: Tớnh theo giỏ bỡnh quõn gia quyn sau mi ln nhp ( cũn
gi l giỏ bỡnh quõn gia quyn liờn hon ) :
Giỏ tr thc t NLVL Giỏ tr thc t NLVL nhp
n giỏ bỡnh tn kho trc khi nhp + kho ca tng ln nhp
quõn gia quyn =
sau mi ln nhp S lng NLVL tn S lng NLVL nhp kho
kho trc khi nhp + ca tng ln nhp
- Phng phỏp nhp trc xut trc :
Trong phng phỏp ny ỏp dng da trờn gi nh l nguyên liệu vật liệu
tn kho c mua trc hoc sản xuất trc thỡ c xut trc , v nguyên liệu
vật liệu tn kho cũn li cui k l nguyên liệu vật liệu c mua hoc sản xuất
gn thi im cui k . Theo phng phỏp ny thỡ tr giỏ nguyên liệu vật liệu
xut kho c tớnh theo giỏ ca lụ nguyên liệu vật liệu nhp kho ti thi iểm

u k hoc gn u k , giỏ tr ca nguyên liệu vật liệu tn kho c tớnh theo
giỏ ca nguyên liệu vật liệu nhp kho ở thời điểm cuối kỳ hoặc gần cuối kỳ còn
tồn kho .
7
Báo cáo thực tập tốt nghiệp
7
Chu Thị Minh Luận Lớp 38A7
- Phơng pháp nhập sau xuất trớc :
Trong phng phỏp ny ỏp dng dựa trên gi nh là nguyên liệu vật liệu tn
kho c mua sau hoặc sản xuất sau thỡ c xut trc , v nguyên liệu vật liệu
tn kho cũn li cui k l nguyên liệu vật liệu c mua hoặc sản xuất trc ú .
Theo phng phỏp ny thỡ tr giỏ nguyên liệu vật liệu xuất kho c tớnh theo giỏ
ca lụ nguyên liệu vật liệu nhp sau hoc gn sau cựng , giỏ tr ca nguyên liệu
vật liệu tn kho c tớnh theo giỏ tr ca nguyên liệu vật liệu nhp kho u k
hoc gn u k cũn tn kho.
- Phng phỏp giỏ hch toỏn :
p dng vi nhng doanh nghiệp cú quy mụ ln, sản xuất nhiu mt hng
thng s dng nhiu loại, nhóm, thứ nguyên liệu vật liệu, hot ng nhp, xut
nguyên liệu vật liệu din ra thờng xuyên ,liờn tc nu ỏp dng nguyờn tc tớnh
theo giỏ gc (giỏ tr thc t ) thỡ rt phc tp,khú m bo yờu cu kp thi ca
k toỏn . doanh nghiệp cú th xõy dng h thng giỏ hch toỏn ghi chộp hng
ngy trờn phiu nhp,phiu xut,v s k toỏn chi tit nguyên liệu vật liệu .
Giỏ hch toỏn là giá do k toỏn ca doanh nghiệp t xõy dng cú th l giỏ k
hoch, hoặc giỏ tr thun cú th thc hin c trờn th trng .Giỏ hch toỏn
c s dng thng nht trong ton doang nghiệp v c s dng tng i ổn
nh lõu di.Trng hp cú s bin ng ln v giỏ c doanh nghiệp cn xõy
dng li h thng giỏ hch toỏn .
K toỏn tng hp nguyên liệu vật liệu phi tuõn th nguyờn tc tớnh theo giỏ
thc t . Cui thỏng k toỏn phi xỏc nh h s chờnh lch gia giỏ tr thc t v
giỏ tr hch toỏn ca tng th (nhúm hoc loi ) nguyên liệu vật liệu iu

chnh giỏ hch toỏn xut kho thnh giỏ thc t .
8
Báo cáo thực tập tốt nghiệp
8
Chu ThÞ Minh LuËn Líp 38A7
Hệ số chênh lệch giữa giá thực tế và giá hạch toán của từng loại nguyên
liệu, vật liệu được tính theo công thức sau :

Giá trị thực tế NLVL Giá trị thực tế NLVL
Hệ số chênh tồn kho đầu kỳ + nhập kho trong kỳ
lệch giá =
Giá trị hạch toán NLVL Giá trị hạch toán NLVL
tồn kho đầu kỳ + nhập kho trong kỳ
Giá trị thực tế Giá trị hạch toán nguyên Hệ số chênh
nguyên liệu,vật = liệu,vật liệu xuất kho x lệch giá
liệu xuất kho
3 . NHIỆM VỤ CỦA KẾ TOÁN NGUYÊN LIỆU VẬT LIỆU:
Để phát huy vai trò và chức năng của kế toán trong công tác quản lí nguyªn
liÖu vËt liÖu trong doanh nghiÖp kế toán cần thực hiện tốt các nhiệm vụ cơ bản
sau :
- Tổ chức ghi chép,phản ánh chính xác kịp thời số lượng,khối lượng, phẩm chất,
quy cách và giá trị thực tế của từng loại , từng thứ nguyªn liÖu vËt liÖu nhập, xuất
và tồn kho.
- Vận dụng đúng đắn các phương pháp hạch toán , phương pháp tính giá nguyªn
liÖu vËt liÖu nhập,xuất kho . Hướng dẫn và kiểm tra các bộ phận phòng ban chấp
hành các nguyên tắc , thủ tục nhập xuất và thực hiện nghiêm chỉnh chế độ chứng
từ kế toán .
- Mở các loại Sổ (Thẻ ) kế toán chi tiết theo từng thứ nguyên liÖu, vật liệu
theo đúng chế độ và phương pháp quy định.
- Kiểm tra việc thực hiện kế hoạch mua hàng , tình hình dự trữ và sử dụng

nguyên vật liệu theo dự toán , tiêu chuẩn , định mức chi phí và phát hiện
9
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
9
Chu ThÞ Minh LuËn Líp 38A7
các trường hợp vật tư ứ đọng, hoặc bÞ thiếu hụt, tham ô, lãng phí ,xác định
nguyên nhân và biện pháp xử lí .
-Tham gia kiểm kê và đánh giá nguyªn liÖu vËt liÖu theo chế độ quy định của nhà
nước
- Cung cấp thông tin về tình hình nhập, xuất ,tồn kho nguyªn liÖu vËt liÖu phục
vụ công tác quản lí . Định kỳ tiến hành phân tích tình hình mua hàng , bảo quản
và sử dụng nguyªn liÖu vËt liÖu .
4. THỦ TỤC QUẢN LÍ NHẬP - XUẤT - TỒN KHO NGUYÊN LIỆU VẬT
LIỆU VÀ CÁC CHỨNG TỪ KẾ TOÁN CÓ LIÊN QUAN :
4.1 Thủ tục nhập kho :
Bộ phận cung cấp vật tư căn cứ theo kế hoạch mua hàng và hợp đồng mua
hàng đã kí kết , phiếu báo giá để tiến hành mua hàng .Khi hàng về tới nơi, nếu
xét thấy cần thiết có thể lập ban kiểm nghiệm để kiểm nhận và đánh giá hàng
mua về các mặt số lượng , khối lượng ,chất lượng và quy cách , căn cứ vào kết
quả kiểm nghiệm ban kiểm nghiệm lập" Biên bản kiểm nghiệm vật tư " .Sau đó
bộ phận cung cấp hàng lập " Phiếu n hập kho " trên cở sở hoá đơn , giấy báo
nhận hàng và biên bản kiểm nhận giao cho người mua hàng làm thủ tục nhập
kho .Thủ kho sau khi cân , đong
đo , đếm sẽ ghi số lượng thực nhập vào Phiếu nhập và sử dụng để phản ánh số
lượng nhập và tồn của từng thứ vật tư vào Thẻ kho,trường hợp phát hiện thừa
thiếu sai quy và phẩm chất Thủ kho phải báo cho bộ phận cung ứng biết và cùng
người giao lập biên bản .Hàng ngày hoặc định kỳ Thủ kho chuyển giao Phiếu
nhập kho cho kế toán vật tư làm căn cứ để ghi sổ kế toán .
4.2 Thủ tục xuất kho NLVL :
Căn cứ vào kế hoạch sản xuất kinh doanh các bộ phận sử dụng vật tư viết

phiếu xin lĩnh vật tư .Căn cứ vào Phiếu xin lĩnh vật tư bộ phận cung
cấp vật tư viÕt phiÕu xuất kho trình giám đốc duyệt .Căn cứ vào Phiếu xuất kho,
Thủ kho xuất vật liệu và ghi số thực xuất vào Phiếu xuất , sau đó ghi số lượng
10
B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp
10