Giáo án Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 1 đến 45

<span class='text_page_counter'>(1)</span>N gµy so¹n……………. Ngµy d¹y 6A:…………….. 6B:……………... Bµi 1 V¨n b¶n :. TiÕt 1. Con rång ch¸u tiªn (truyÒn thuyÕt). I. Môc tiªu.. -Hs hiểu được định nghĩa sơ lược về truyền thuyết. - HiÓu néi dung, ý nghÜa cña truyÒn thuyÕt. -Nhận biết và nắm được ý nghĩa của các chi tiết tưởng tượng kì ảo. -RÌn luyÖn kÜ n¨ng kÓ chuyÖn, liªn hÖ víi c¸c truyÖn cña c¸c d©n téc kh¸c cùng giải thích về nguồn gốc về loài người. -Giáo dục thái độ, tình cảm đúng đắn và tự hào về nguồn gốc của loài người.. II. ChuÈn bÞ.. GV: v¨n b¶n, tµi liÖu tham kh¶o, gi¸o ¸n, b¶ng phô,tranh ¶nh.... HS: Đọc kĩ văn bản, tìm hiểu nội dung qua hệ thống câu hỏi đọc hiểu (sgk).. III. Các bước lên lớp.. 1. Ôn định tổ chức.1' 2 .TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c H§ d¹y häc .. Hoạt động của thầy và trò. T/G. 1' HĐ1:Khởi động. TruyÒn thuyÕt “Con rång ch¸u tiªn” lµ truyÖn tiªu biÓu më ®Çu cho chuçi truyền thuyết về thời đại các vua hïng còng nh­ truyÒn thuyÕt ViÖt Nam nãi chung. Néi dung, ý nghÜa của truyền thuyết đó là gì chúng ta cïng t×m hiÓu bµi h«m nay. HĐ 2:Hướng dẫn đọc – hiểu vă n 13' b¶n. Hướng dẫn cách đọc: Đọc to, rõ rµng, béc lé c¶m xóc khi ¢u C¬ nãi víi L¹c Long Qu©n. Đọc mẫu đoạn 1; gọi hs đọc tiếp đến hÕt. Nhận xét cách đọc. KÓ tãm t¾t c©u chuyÖn. Lop6.net. N«Þ dung. I. §äc – th¶o luËn chó thÝch. 1. §äc – KÓ..

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Hoạt động của thầy và trò. T/G. L­u ý phÇn chó thÝch (sgk) , chó ý c¸c chó thÝch: 1,2,3,5,7 Nªu hiÓu biÕt cña em vÒ thÓ lo¹i truyÒn thuyÕt? (T¸c phÈm thÓ hiÖn râ sù suy t«n nguồn gốc và ý thức cộng đồng của người Việt. Chính ý thức đó đã biến mét thÇn tho¹i suy nguyªn vÒ nguån gốc con người thành một truyền thuyÕt.. N«Þ dung 2 .Chó thÝch. -TruyÒn thuyÕt: +Lo¹i truyÖn d©n gian truyÒn miÖng, kÓ vÒ c¸c nh©n vËt, sù kiÖn cã liªn quan đến quá khứ. + Có yếu tố tưởng tượng kì ảo. + Thể hiện thái độ của nhân dân với sự kiÖn vµ nh©n vËt.. 2'. V¨n b¶n trªn ®­îc chia lµm mÊy phÇn, néi dung cña tõng phÇn?. T×m nh÷ng chi tiÕt miªu t¶ L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬ (vÒ nguån gèc vµ 20' h×nh d¹ng )? NhËn xÐt vÒ nguån gèc vµ h×nh d¹ng cña 2 nh©n vËt? (Kì lạ, lớn lao, đẹp đẽ ).. II. Bè côc.. V¨n b¶n ®­îc chia thµnh 3 phÇn: - Phần 1: Từ đầu đến “long trang” (giíi thiÖu vÒ L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬). -Phần 2: Tiếp theo đến “lên ®­êng”(ViÖc sinh në cña ¢u C¬, cuéc chia tay vµ chia con). -PhÇn 3: Cßn l¹i ( Gi¶i thÝch vÒ nguån gốc người VN).. III. T×m hiÓu v¨n b¶n. 1. NH©n vËt L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬. a. Nguån gèc vµ h×nh d¹ng. §Æc ®iÓm Nguån gèc. H×nh d¹ng. Cho biÕt nh÷ng viÖc lµm cña L¹c Long Qu©n?NhËn xÐt vÒ nh÷ng viÖc làm đó? (Những việc làm tốt đẹp đó đã làm cho đời sống của nhân dân ngày càng yên ổn, ổn định cuộc sống bền lâu ) Sö dông tranh ¶nh giíi thiÖu cho hs Việc kết duyên của 2 người có gì lạ? ND ta để 2 người kết duyên nhằm mục đích gì?. L¹c Long Qu©n ThÇn nßi rång, sống dưới nước. Con thÇn Long N÷. Søc khoÎ v« địch, có nhiều phÐp l¹.. ¢u C¬ Dßng tiªn ë trªn nói. Dßng hä thÇn n«ng. Xinh đẹp tuyệt trÇn. b.Sự nghiệp mở nước. -L¹c Long Qu©n : Gióp d©n diÖt Ng­ Tinh, Hå Tinh, Méc Tinh. D¹y d©n c¸ch trång trät, ch©n nu«i ¨n ë. c. ViÖc sinh në cña ¢u C¬ vµ viÖc chia con.. 2 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Hoạt động của thầy và trò. T/G. Thaỏ luận nhóm(2 người).2' ViÖc ¢u C¬ sinh në cã g× l¹?. N«Þ dung - ViÖc sinh con: sinh mét bäc tr¨m trøng, në mét tr¨m con, kh«ng cÇn bó mím vÉn lín nhanh nh­ thæi - Việc chia con: Năm mươi người con theo cha xuống biển, năm mươi người con theo mÑ lªn nói, chia nhau cai quản các phương.Người con cả được tôn làm vua, hiệu là Hùng Vương * NghÖ thuËt kÓ chuyÖn. Tưởng tượng với nhiều chi tiết kì ảo nhằm tô đậm tính chất kì lạ đẹp đẽ của nh©n vËt, thÇn k× ho¸ nßi gièng thÓ hiÖn lßng tù hµo d©n téc, t¨ng søc hÊp dÉn cña truyÖn.. Sö dông kªnh h×nh, cho hs kÓ l¹i c¶nh chia tay. NhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt kÓ chuyÖn cña t¸c gi¶ d©n gian ? ý nghÜa? Em hiểu thế nào là chi tiết tưởng tượng kì ảo? Hãy nêu vai trò của chi tiÕt nµy trong truyÖn? ( Lµ chi tiÕt kh«ng cã thËt, ®­îc s¸ng tạo nhằm mục đích nhất định. §Ó chØ c¸c chi tiÕt nµy, cã thÓ dïng nh÷ng kh¸i niÖm: chi tiÕt (yÕu tè) thần kì, lạ thường, hư cấu, hoang đừơng,… Trong truyÖn, c¸c chi tiÕt k× ¶o cã ý nghÜa: t« ®Ëm tÝnh chÊt k× l¹ lín lao đẹp đẽ của nhân vật, sự kiện ; thần kì ho¸, linh thiªng ho¸ nguån gèc cña giống nòi, dân tộc, để chúng ta thêm tù hµo tin yªu, t«n kÝnh tæ tiªn, d©n téc m×nh Lµm t¨ng søc hÊp dÉn cña truyÖn.. HĐ 3: Hướng dẫn tổng kết. C©u chuyÖn mang ý nghÜa g×? ( người VN, dù miền xuôi hay miền ngược, dù miền núi, đồng bằng, miền biển, trong nước hay nước ngoài đều cùng chung cội nguồn, đều là con của mẹ Âu Cơ. ( đồng bào: cùng một bọc ). Vì vậy phải luôn thương yêu ®oµn kÕt. Câu chuyện liên quan đến sự kiện lÞch sö nµo? (vua Hùng dựng nước) ChÝnh nhê yÕu tè lÞch sö nµy nªn c©u. 2. ý nghÜa cña truyÖn. - Gi¶i thÝch nguån gèc d©n téc. -§Ò cao tinh thÇn ®oµn kÕt thèng nhÊt cña nh©n d©n.. 3 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Hoạt động của thầy và trò. T/G. chuyện thần thoại đã được lịch sử ho¸, trë thµnh truyÖn truyÒn thuyÕt. Rót ra nh÷ng ®iÒu cÇn ghi nhí Đọc ghi nhớ (SGK) , xác định nội dung cÇn ghi nhí. Hướng dẫn hs kể theo ngôi thứ 3 hoặc đóng vai nhân vật để kể. Hướng dẫn hs đọc phần đọc thêm (sgk).. N«Þ dung. III. Ghi nhí (SGK). IV. LuyÖn tËp. 3'. KÓ l¹i c©u chuyÖn. 3' H§4.HD häc vµ chuÈn bÞ bµi: 3. Cñng cè . 1' - Em hiÓu truyÖn truyÒn thuyÕt lµ g×? - C©u chuyÖn “ Con rång ch¸u tiªn” mang ý nghÜa g×? 4.Hướng dẫn học bài.1' - Bµi cò: KÓ l¹i c©u truyÖn, häc thuéc ghi nhí - Bµi míi: §äc kÜ v¨n b¶n”B¸nh ch­ng b¸nh giÇy”, tr¶ lêi c©u hỏi phần đọc hiểu --------------------------------------------Ngµy so¹n……………… Ngµy d¹y 6A:………………… 6B:………………….. Bµi 1 -. V¨n b¶n:. TiÕt 2- (HD tù häc ). B¸nh ch­ng , b¸nh giÇy (truyÒn thuyÕt). I. Môc tiªu. - HS n¾m ®­îc néi dung, ý nghÜa cña truyÖn. - Nắm được ý nghĩa các chi tiết kì ảo tưởng tượng của truyện. - RÌn kÜ n¨ng kÓ chuyÖn. 4 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> -Gi¸o dôc tinh thÇn ch©n träng, g×n gi÷ vµ ph¸t huy truyÒn thèng b¶n s¾c d©n téc. II. ChuÈn bÞ. -GV: V¨n b¶n, tµi liÖu tham kh¶o, tranh minh ho¹, b¶ng phô. -HS: Đọc kĩ văn bản,trả lời câu hỏi phần đọc hiểu (sgk) . III. Các bước lên lớp. 1. ổn định tổ chức.1' 2. KiÓm tra bµi cò.5' Hái: KÓ l¹i c©u chuyÖn “ Con rång ch¸u tiªn”, nªu ý nghÜa cña truyÖn? 3. TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c H§ d¹y vµ häc. Hoạt động của thầy và trò. HĐ 1: Khởi động.. Néi dung. T/G 1'. Hµng n¨m, mçi khi xu©n vÒ tết đến , nhân dân ta – con ch¸u cña c¸c vua Hïng tõ miền ngược đến miền xuôi lại nô nức trở lá dong xay đỗ giã g¹o gãi b¸nh. Quang c¶nh Êy lµm chóng ta thªm yªu quý tù hµo vÒ nÒn v¨n ho¸ cæ truyÒn độc đáo của dân tộc. Vậy nền văn hoá đó có nguồn gốc từ 10' ®©u, chóng ta cïng t×m hiÓu bµi h«m nay.. I. §äc –Th¶oluËn chó thÝch. 1. §äc.. HĐ 2: Hướng dẫn đọc hiÓu v¨n b¶n.. GV: hướng dẫn hs cách đọc. Chú ý đọc to rõ ràng, đúng chÝnh t¶ . §äc thÓ hiÖn râ giäng cña tõng nh©n vËt . GV: Đọc mẫu đoạn 1, hs đọc phÇn cßn l¹i . Nhận xét cách đọc.. 2.TL chó thÝch.. L­u ý c¸c 2,3,4,7,8.11,12,13.. GV: Hướng dẫn hs tìm hiểu 3' mét sè chó thÝch tiªu biÓu (sgk). ( tÝch hîp víi tiÕng viÖt ). II. Bè côc.. thÝch. Chia 3 phÇn : - Phần 1: Hoàn cảnh, ý định, cách thức chọn người nối ngôi của vua Hïng. - PhÇn2: Lang liªu ®­îc thÇn gióp đỡ làm bánh. 5. Lop6.net. chó.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Hái: Bµi v¨n ®­îc chia lµm mÊy phÇn? Giíi h¹n, néi dung chÝnh cña tõng phÇn? HS: kÓ tãm t¾t tõng phÇn, kÓ 20' tãm t¾t c¶ bµi.. Hỏi: Nêu hoàn cảnh dẫn đến việc Vua Hùng chọn người nèi ng«i? Hỏi: theo ý vua, người nối ngôi vua phải là người như thế nµo? Hái: T×m nh÷ng chi tiÕt nãi vÒ cách chọn người nối ngôi của vua Hïng? Em nhËn xÐt g× vÒ c¸ch thøc tæ chøc nµy? Hái: T¹i sao Lang Liªu l¹i chän lµm b¸nh lÔ Tiªn Vương? Hái: T¹i sao thÇn kh«ng gióp c¸c lang kh¸c mµ l¹i gióp Lang Liêu? Qua đó gửi gắm ­íc m¬ g× cña nh©n d©n? HS: Thảo luận nhóm (2 người ) (Phï hîp víi thÓ lo¹i truyÖn vµ ­íc m¬ gióp kÎ yÕu cña nh©n d©n ta.) Hái: V× sao hai thø b¸nh cña Lang Liªu ®­îc vua cha chän để tế trời đất Lang Liêu được nối ngôi vua? Qua đó em hiểu Lang Liêu là người như thế nµo? HS:Thảo luận (4người ).3'. - PhÇn 3: Vua hïng chän b¸nh cña Lang Liêu lễ Tiên Vương, tục làm b¸nh cña nh©n d©n. III. T×m hiÓu v¨n b¶n. 1. Vua Hùng chọn người nối ngô - Hoµn c¶nh: GiÆc ngoµi yªn, vua cã thÓ ch¨m lo cho d©n. Vua giµ, cÇn người nối ngôi. - ý vua: Người nối ngôi phải là người nèi trÝ cña vua, kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i là con trưởng. - Hình thức: gần như một câu đố (ai lµm võa ý vua nh©n ngµy lÔ tiªn vương sẽ được chọn nối ngôi ). 2. Lang liêu được thần giúp đơ làm bánh lễ tiên vương. - Chàng là người “ thiệt thòi nhất”. - Cã tÝnh tù lËp, gÇn gòi víi d©n thường. - Người hiểu và thực hiện được ý thÇn. 3. Lang Liªu ®­îc nèi ng«i vua. - Hai thø b¸nh cña Lang Liªu ®­îc vua cha chọn để tế trời đất, vì: + ThÓ hiÖn quý träng h¹t g¹o, quý trong nghÒ n«ng. +Tượng trưng cho trời đất, muôn loµi. + Lµm võa ý vua cha > Lang Liêu là người tài đức thông minh vµ hiÕu th¶o. 4. ý nghÜa cña truyÖn. _Gi¶i thÝch nguån gèc sù vËt (nguån gèc b¸nh ch­ng b¸nh dÇy ). - Đề cao lao động (nghề nông ) - Bªnh vùc kÎ yÕu. IV. Ghi nhí. (sgk ). 1'. HĐ3: Hướng dẫn tổng kết, rót ra ghi nhí. 6 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> 2'. Hái: Nªu ý nghÜa cña truyÖn? GV:Liªn hÖ víi tôc lµm b¸nh ngµy tÕt. HS: §äc ghi nhí (sgk ) x¸c định kiến thức cơ bản cần ghi nhí. HĐ 4: Hướng dẫn luyện tập. V. LuyÖn tËp.. Bµi tËp 1: §Ò cao nghÒ n«ng, sù thê cóng tæ tiên trời đất. Loại bánh có ý nghĩa giữ g×n b¶n s¾c d©n téc. Bµi tËp 2: Hs tù lùa chän chi tiÕt vµ nªu lÝ do lùa chän.. GV: Hướng dẫn hs làm bài tập 1 , 2 (sgk ).. H§5.HD häc vµ chuÈn bÞ bµi: 4.Cñng cè:1' -TruyÖn”b¸nh ch­ng b¸nh dÇy”mang ý nghÜa g×?. 5. Hướng dẫn học bài;1'. - Häc thuéc ghi nhí, tËp kÓ l¹i truyÖn - ChuÈn bÞ bµi míi:§äc kÜ v¨n b¶n : Th¸nh giãng vµ tr¶ lêi c©u hái phÇn đọc hiểu. --------------------------------------------------------------. Ngµy so¹n ………………. Ng¶y d¹y 6A:………………. 6B:………………. Bµi 1.. TiÕt 3. Tõ vµ cÊu t¹o tõ cña TiÕng ViÖt I. Môc tiªu. -HS nắm được khái niệm về từ, đơn vị cấu tạo từ, các kiểu cấu tạo từ (từ đơn, từ ghép, từ láy) - Rèn kĩ năng nhận diện , sử dụng từ đạt hiệu quả cao.. II. ChuÈn bÞ.. -GV: SGK, tµi liÖu tham kh¶o, gi¸o ¸n, b¶ng phô. -HS: ChuÈn bÞ bµi theo hÖ thèng c©u hái trong sgk.. III. Các bước lên lớp. 1. ổn định tổ chức.1'. 7 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> 2. KiÓm tra bµi cò.2'.KT viÖc chuÈn bÞ bµi cña hs 3. TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c H§ d¹y vµ häc.. Hoạt động của thầy và trß. T/G. Néi dung. HĐ1: Khởi động. 3' Hỏi: Dựa vào kiến thức đã học ở tiểu học, xác định các từ trong c©u sau: ThÇn/ gióp/ d©n/ diÓt trõ/ Ng­ tinh/ Hå tinh/ Méc tinh. Hái: NhËn xÐt vÒ cÊu t¹o cña c¸c tõ trong c©u trªn? (Cã tõ ®­îc cÊu t¹o lµ mét tiÕng, cã tõ ®­îc cÊu t¹o hai tiÕng ). GV: Kh¸i qu¸t vµ dÉn vµo bµi 10' míi. H§ 2: H×nh thµnh kiÕn thøc míi. HS: §äc ng÷ liÖu (sgk) Xác định các từ trong câu, rót ra nhËn xÐt vÒ cÊu t¹o tõ, ph©n biÖt tõ vµ tiÕng.. I. Tõ lµ g×?. 1. Bµi tËp.(sgk). * Ph©n tÝch ng÷ liÖu. Tõ. ThÇn D¹y D©n C¸ch Trång trät Ch¨n nu«i Vµ C¸ch ¡n ë. CÊu t¹o 1 tiÕng 1 tiÕng 1 tiÕng 1 tiÕng 2 tiÕng 2 tiÕng 1 tiÕng 1 tiÕng 2 tiÕng. * NhËn xÐt: - Tiếng dùng để tạo từ. - Từ dùng để tạo câu. - Khi một tiếng có thể dùng để tạo c©u ®­îc gäi lµ tõ. 2 Ghi nhí (sgk ) Hái: Qua vÝ dô trªn, nªu kh¸i qu¸t tõ lµ g×? GV: Rót ra néi dung cÇn ghi nhí.. * Bµi tËp bæ sung: Xác định các từ trong các câu sau: a. GiÆc ¢n/ nhiÒu/ lÇn/ x©m lÊn/ bê câi. 8 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Hoạt động của thầy và trß. T/G. Néi dung. HS : §äc ghi nhí (sgk ). b. Giặc ngoài / đã/ dẹp/ yên/, nhưng/ nh©n d©n/ cã/ Êm no/ ngai vµng/ míi/ v÷ng. c. Cµng/ ngÉm nghÜ/ chµng/ cµng/ thấy/ lời/ thần/ nói/ đúng.. HS: Lªn b¶ng lµm (mçi hs lµm 1c©u ). II. Từ đơn và từ phức.. 15'. 1. Bµi tËp (sgk )  Ph©n tÝch ng÷ liÖu . Từ đơn. Tõ đấy Nước Ta ch¨m NghÒ Vµ Cã Tôc Ngµy TÕt Lµm. HS: §äc bµi tËp (sgk) GV: Sö dông b¶ng phô : B¶ng ph©n lo¹i cña tõ. HS: lªn b¶ng ®iÒn. Tõ phøc Tõ ghÐp Tõ l¸y Ch¨n nu«i Trång trät B¸nh ch­ng B¸nh dµy.  NhËn xÐt: Từ đơn Tõ phøc: Cã 2 tiÕng trë lªn. Hỏi: Phân biệt từ đơn và từ phøc, tõ ghÐp vµ tõ l¸y? HS: thảo luận nhóm (2 người ). GV: Dùng bảng phụ để nhận xÐt vµ kh¸i qu¸t néi dung.. 1' 11'. III. Ghi nhí (sgk ) IV. LuyÖn tËp.. GV: Kh¸i qu¸t néi dung bµi häc vµ rót ra néi dung ghi nhí.. Bµi tËp 1 /14. 9. Lop6.net. Lµ tõ cã mét tiÕng Tõ C¸c tiÕng cã ghÐp quan hÖ víi nhau vÒ mÆt nghÜa Tõ l¸y C¸c tiÕng cã quan hÖ víi nhau vÒ mÆt l¸y l¹i tiÕng gèc.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Hoạt động của thầy và trß. T/G. HS: §äc néi dung ghi nhí (sgk ). HĐ3: Hướng dẫn luyện tập. Néi dung - Tõ : nguån gèc, con ch¸u lµ tõ ghÐp. - §ång nghÜa: céi nguån, gèc g¸c. - Tõ ghÐp chØ quan hÖ th©n thuéc: cËu mî, c« d×, chó ch¸u, anh em. Bµi tËp 2/14. - Theo giíi tÝnh: (nam/n÷): «ng bµ, cha mÑ, anh chÞ,cËu mî, chó d×…. - Theo bậc(trên/dưới) : bác cháu, chị em, d× ch¸u, … Bµi tËp 4/ 15 C¸ch chÕ biÕn (b¸nh) r¸n, b¸nh nướng,. HS: hoạt động cá nhân. HS: Lªn b¶ng lµm ( mçi hs lµm mé phÇn ). ChÊt liÖu cña (b¸nh) nÕp, t«m, b¸nh khóc, khoai, tÎ, gai, TÝnh chÊt cña (b¸nh) dÎo, xèp, b¸nh. GV: Sö dông b¶ng phô. HS: Lªn b¶ng ®iÒn vµo b¶ng phô.. H×nh d¸ng cña (b¸nh) gèi, b¸nh Bµi t©p 5/14. -Tả tiếng cười: khúc khích, rinh rích, s»ng sÆc, ha h¶, h« h«,… -T¶ tiÕng nãi: lÌ nhÌ, oang oang, lÐo nhÐo, lÇu bÇu,… - Tả dáng điệu: lừ đừ, co ro, nghênh ngang, lói hói, lom khom,…. HS: Th¶o luËn nhãm ( mçi nhãm lµm mét phÇn).3'. H§ 4 .HD häc vµ chuÈn bÞ bµi: 4. Cñng cè: 1' - Từ là gì? phân biệt từ đơn với từ phức, từ ghép vơí từ láy? 5. Hướng dẫn học bài:1' -Bµi cò: Häc thuéc ghi nhí, lµm bµi tËp cßn l¹i > - Bµi míi: chuÈn bÞ 10 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> _______________________________________________ Ngµy so¹n………………….. Ngµy d¹y 6A:……………… 6B:……………….. Bµi 1. đạt. TiÕt 4. Giao tiếp, văn bản và phương thức biểu. I. Môc tiªu. -Hình thành khái niệm: văn bản, mục đích giao tiếp, phương thức biểu đạt. -Rèn kĩ năng nhận biết các phương thức biểu đạt cụ thể, sử dụng đúng mục đích giao tiếp.. II. ChuÈn bÞ.. -GV: Sgk, tµi liÖu tham kh¶o, gi¸o ¸n, b¶ng phô, c¸c lo¹i v¨n b¶n kh¸c nhau lµm gi¸o cô trùc quan -HS: chuẩn bị trước bài theo hệ thống câu hỏi (sgk).. III. Các bước lên lớp 1. ổn định tô chức.1' 2.KiÓm tra bµi cò.1'. KiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña hs ë nhµ 3. TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c H§ d¹y häc. Hoạt động của thầy và trò. T/G. 1' HĐ 1: Khởi động. GV: Trong thực tế, các em đã được tiếp xúc và sử dụng các văn bản vào mục đích khác nhau: đọc báo, đọc truyện, viết thư, viết đơn,…nhưng có thể chưa gọi đó là văn bản, và cũng chưa gọi các mục đích cô thÓ thµnh mét tªn gäi kh¸i qu¸t lµ giao tiÕp. Bµi häc h«m nay sÏ gióp c¸c em hiÓu ®­îc thÕ nµo lµ v¨n b¶n vµ chøc n¨ng giao tiÕp cña tõng lo¹i v¨n b¶n. H§ 2: H×nh thµnh kiÕn thøc míi.. 11 Lop6.net. Néi dung.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Hoạt động của thầy và trò. T/G. 20' HS: §äc sgk/15(môc a ) C¶ líp suy nghÜ vµ tr¶ lêi c©u hái HS: Tự đặt ra những tình huống giao tiếp VD: -T«i cã 2 vÐ xem phim, b¹n cã ®i kh«ng? - ThÝch qu¸, cho tí ®i cïng. GV: Mở rộng: Nói và viết là hoạt động giao tiÕp. Nãi: +§èi tho¹i trùc tiÕp. +Xuất hiện người nói và người nghe. +Th«ng qua ng«n tõ. ViÕt:+ §èi tho¹i gi¸n tiÕp . +Xuất hiện người đọc không xuất hiện người nghe. +Người đọc hiểuqua văn bản. => Hoạt động giao tiếp thông qua ngôn từ để truyền đạt, tiếp nhận tư tưởng tình c¶m. Hỏi: Hoạt động giao tiếp có vai trò như thế nào trong đời sống? HS: §äc sgk ( môc b/ 15 ) C¶ líp cïng suy nghÜ vµ tr¶ lêi c©u hái .. Néi dung. I. T×m hiÓu chung vÒ văn bản và phương thức biểu đạt. 1. Văn bản và mục đích giao tiÕp. * Bµi tËp. a. Khi có tư tưởng, tình cảm, nguyện vọng, cần biểu đạt cho người khác biết thì nói hoÆc viÕt.. HS: §äc sgk(môc c/16) Th¶o luËn nhãm tr¶ lêi c©u hái môc c. Hái: Qua c¸c ng÷ liÖu trªn, em hiÓu thÕ nµo lµ giao tiÕp, v¨n b¶n?. 12 Lop6.net. b. Muốn biểu đạt tư tưởng tình cảm đày đủ, trọn vẹn cho người khác hiểu được thì phải nãi cã ®Çu cã ®u«i, cã m¹ch m¹ch l¹c, lÝ lÏ ( ph¶i t¹o lËp v¨n b¶n ) c. C©u ca dao Ai ¬i gi÷ chÝ cho bÒn Dù ai xoay hướng đổi nÒn mÆc ai. - Mục đích: nêu ra một lời khuyªn. - Chủ đề: Giữ chí cho bền,.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Hoạt động của thầy và trò. T/G. GV: Më réng: hái c¸c c©u hái c, d, e. - d. Lêi ph¸t biÓu còng lµ v¨n b¶n, v× lµ chuỗi lời, có chủ đề( thầy hiệu trưởng nêu thµnh tÝch n¨m qua, nªu nhiÖm vô n¨m häc míi, kªu gäi cæ vò gv, hs hoµn thµnh tèt nhiÖm vô n¨m häc ) lµ v¨n b¶n nãi. - ®. Bøc th­ lµ v¨n b¶n viÕt, cã thÓ thøc, có chủ đề xuyên suốt là thông báo tình hìnhvà quan tâm tới người nhận thư. - e. Các thiếp mời, đơn xin đều là văn bản, vì chúng có mục đích, yêu cầu thông tin và thể thức nhất định.. GV: Dïng b¶ng phô tr×nh bµy c¸c kiÓu v¨n b¶n.. Néi dung không giao động khi người khác thay đổi chí hướng. - Phương tiện liên kết: theo luËt th¬ lôc b¸t( vÇn )C¸c tõ hø¬ng vµo th«ng b¸o - M¹ch l¹c:Quan hÖ gi¶i thÝch, c©u sau lµm râ ý cho câu trước. => Câu ca dao đã biểu dạt đầy đủ một ý chọn vẹn ( được coi lµ mét v¨n b¶n) * NhËn xÐt. -Giao tiếp: Là truyền đạt, tiếp nhận tư tưởng, tình cảm bằng ng«n tõ. - V¨n b¶n: Lµ lêi nãi hay bµi viết có chủ đề, có liên kết mạch lạc , có phương thức biểu đạt phù hợp.. Lần lượt giới thiệu từng kiểu văn bản sẽ được học trong chương trình từ lớp 6 đến líp 9.. HS: Lµm bµi tËp (sgk / 17 ) Thảo luận nhóm 2người ) a. §¬n tõ b. Tù sù c. Miªu t¶ d. ThuyÕt minh e. BiÓu c¶m f. NghÞ luËn HS: Đọc ghi nhớ (sgk ), xác định kiến thøc cÇn ghi nhí.. HĐ3: Hướng dẫn luyện tập. HS: Hoạt động cá nhân, đọc và xác định 13 Lop6.net. 2. KiÓu v¨n b¶n vµ phương thức biểu đạt cña v¨n b¶n. TT. KiÓu vb, phương thøc biÓu đạt. Môc đích giao tiÕp. vÝ dô. 1. Tù sù. Tr×nh bµy diÔn biÕn sù viÖc. TruyÖn sù tÝch b¸nh ch­ng, b¸nh.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Hoạt động của thầy và trò. T/G. yªu cÇu cña bµi tËp, nªu ý kiÕn cña m×nh.. HS: Hoạt động cá nhân (xem lại văn bản “ con rồng cháu tiên”, xác định kiểu văn b¶n ).. Néi dung 2. Miªu t¶. 3. BiÓuc¶m Bµy. 4. nghÞ luËn. Nªu ý kiÐn đánh giá, bµn liËn. 5. ThuyÕt minh. 6. HC-CV. Giíi thiệu đặc ®iÓm,tÝnh chÊt, phương ph¸p Tr×nh bµy ý muèn, quyÕt định nào đó, thể hiÖn quyuÒn h¹n, tr¸ch nhiÖm gi÷a người và người. T¸I hiÖn tr¹ng thai sù vËt, con người tá t×nh c¶m, c¶m xóc. 2' 20'. dÇy C¸nh đồng lóa chÝn quª em C¶m xóc cña em trong ngµy khai trường Gi¶i thÝch c©u tôc ng÷ “ tấc đất tÊc vµng” ThuyÕt minh vÒ loµi c©y em yªu đơn từ, b¸o c¸o, th«ng b¸o, giÊy mêi,…. II. Ghi nhí (sgk/ 17 ) III. LuyÖn tËp. Bµi tËp 1. 14 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Hoạt động của thầy và trò. T/G. Néi dung a.tự sự ( vì có người, có việc, cã diÔn biÐn ) b.miªu t¶ ( v× cã c¶nh thiªn nhiªn ) c. nghÞ luËn (v× bµn luËn ý kiến về vấn đề lầm cho dân giầu nước mạnh ) d. biÓu c¶m (v× thÓ hiiÖn t×nh c¶m tù tin tù hµo cña c« g¸i ) ®. ThuyÕt minh ( v× gi¶i thÝch hướng quay của địa cầu ) Bµi tËp 2. TruyÒn thuyÕt “ con rång ch¸u tiªn “ thuéc kiÓu v¨n b¶n tù sù . V× kÓ l¹i diÔn biÕn c¸c sù viÖc k× l¹.. H§4.HD häc vµ chuÈn bÞ bµi: 3.Cñng cè:1' - Em hiÓu giao tiÕp lµ g×? v¨n b¶nlµ g×? - Có mấy kiểu văn bản? hình thức biểu đạt của từng kiểu văn bản có gièng nhau kh«ng? 4. Hướng dẫn học bài.1' - Bµi cò: Häc thuéc ghi nhí, lµm l¹i c¸c bµi tËp vµo vë bµi tËp. - Bài mới: Chuẩn bị trước bài “ Tìm hiểu chung về văn tự sự “ theo hệ thèng c©u hái (sgk) ----------------------------------------Ngµy so¹n ……………… Ngµy d¹y 6A:………….. 6B:…………... Bµi 2 V¨n b¶n. TiÕt 5. Th¸nh giãng ( truyÒn thuyÕt ). 15 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> I. Môc tiªu. -HS n¾m ®­îc néi dung, ý nghÜa vµ mét sè nÐt nghÖ thuËt tiªu biÓu cña truyÖn Th¸nh Giãng - RÌn kÜ n¨ng kÓ truyÖn , ph©n tÝch néi dung , ý nghÜa truyÖn d©n gian. -Bồi dưỡng lòng yêu nước và bảo vệ truyền thống anh hùng dân tộc.. II. ChuÈn bÞ.. GV: V¨n b¶n, tµi liÖu tham kh¶o, gi¸o ¸n, b¶ng phô, tranh minh ho¹. HS: Đọc kĩ văn bản, trả lời câu hỏi phàn đọc hiểu (sgk ), tập tó tắt văn b¶n.. III. Các bước lên lớp.. 1. ổn định tổ chức.1' 2. KiÓm tra bµi cò.5' Hái: KÓ tãm t¾t truyÖn “ Con rång ch¸u tiªn “. Nªu ý nghÜa cña truyÖn ? ( ý nghÜa: Gi¶i thÝch, suy t«n nguån gèc gièng nßi. Thể hiện ý nguyện đoàn kết thống nhất cộng đồng người ViÖt ). 3. TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c H§ d¹y häc.. Hoạt động của thầy và trò. T/G. 1' HĐ1 : Khởi động. GV: Giíi thiÖu bµi míi. Chủ đề đánh giặc cứu nước thắng lợi là chủ đề lớn xuyên suốt lịch sö v¨n häc VN nãi chung vµ v¨n häc d©n gian nãi riªng. Th¸nh giãng lµ truyÖn d©n gian rÊt tiªu biểu cho chủ đề đó.Truyện kể về ý thức và sức mạnh đánh giặccó từ sớm của người Việt cổ. Truyện cã nhiÒu chi tiÕt nghÖ thuËt hay và đẹp, chứng tỏ tài năng sáng t¹o cña nh©n d©n ta thêi x­a. Truyện còn đóng vai trò quan räng trong viÖc gi¸o dôc lßng yêu nước và bảo vệ truyền thống anh hïng d©n téc qua c¸c thêi đại cho đến nay. HĐ 2: Hướng dẫn đọc – hiểu 10' v¨n b¶n. GV: Hướng dẫn hs cách đọc văn b¶n.. Néi dung. I. §äc vµ th¶o luËn chó thÝch. 1. §äc vµ kÓ.. 16 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Hoạt động của thầy và trò. T/G. - Giäng kÓ håi hép khi Giãng ra đời. - Giäng tr¶ lêi sø gi¶:dâng d¹c nghiªm trang. - Khi đánh giặc giọng khẩn trương, mạnh mẽ GV: Đọc mẫu đoạn 1, hs đọc tiếp đến hết. Nhận xét cách đọc.. 2.Chó thÝch. - Sứ giả: người vâng mệnh vua. - Trượng: đơn vị đo bằng 10 thước TQ cæ ( rÊt cao ).. GV: Hướng dẫn hs kể tóm tắt truyÖn . GV: Hướng dẫn hs tìm hiểu các chó thÝch (sgk ) . Chó ý c¸c chó thÝch 1, 2, 4, 11, 17, 18, 19. 2' Hái: T×m c¸c tõ cã yÕu tè gi¶. -độc giả, thính giả, khán giả, … (Tích hợp với bài từ mượn) Hái: V¨n b¶n trªn ®­îc chia lµm mÊy phÇn? Néi dung cña tõng phÇn? GV: Cho hs quan s¸t tranh, hs kÓ l¹i néi dung ®o¹n v¨n theo tranh Hái: TruyÖn gåm mÊy nh©n vËt ? 20' Nh©n vËt nµo lµ chÝnh? Hỏi: Sự ra đời của Thánh Gióng ®­îc x©y dùng b»ng rÊt nhiÒu chi tiết tưởng tượng kì ảo và giàu ý nghÜa. H·y t×m vµ liÖt kª nh÷ng chi tiết đó?. Hái: V× sao nh©n d©n muèn sù ra đời của Gióng kì lạ như thế? - Để về sau Gióng thành người anh hïng. (Trong quan niệm dân gian, đã là bậc anh hùng thì phi thường, k× l¹ trong mäi biÓu hiÖn, kÓ c¶ 17 Lop6.net. Néi dung. II. Bè côc. V¨n b¶n chia lµm 4 phÇn: - Phần 1: Sự ra đời của Gióng. - Phần 2: Gióng trước khi đi đánh giÆc. - Phần 3: Gióng đánh giặc và về trêi. - PhÇn 4: DÊu tÝch vÞ anh hïng lµng Giãng.. III. T×m hiÓu v¨n b¶n.. 1. Nh©n vËt Th¸nh Giãng.. a. Sự ra đời của Gióng. -MÑ ­ím vµo vÕt ch©n l¹, mang thai 12 th¸ng míi sinh ra Giãng - Giãng lªn 3 vÉn kh«ng biÕt nãi, cười, không biết đi, đặt đâu nằm đấy. =>Ra đời kì lạ, đẻ về sau Gióng trở thành người anh hùng..

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Hoạt động của thầy và trò. T/G. lóc míi sØnh ra ). Hỏi: Ra đời kì lạ, nhưng Gióng l¹i lµ con cña mét bµ mÑ n«ng dân phúc đức. Em nghĩ gì về nguån gèc cña Giãng? -Gióng còn là con của người nông dân lương thiện. -Gióng gần gũi với mọi người. -Gióng là người anh hùng của nh©n d©n. HS: §äc phÇn 2. Hái: TiÕng nãi ®Çu tiªn cña Gióng là tiêng nói đòi đI đánh giÆc: “ Ta sÏ ph¸ tan lò giÆc nµy “. TiÕng nãi Êy cã ý nghÜa g×? GV: C©u nãi ®Çu tiªn víi sø gi¶ là lời yêu cầu cứu nước, là niềm tin chiÕn th¾ng giÆc ngo¹i x©m. Giọng nói đĩnh đạc, đàng hoàng, cứng cỏi lạ thường. Chi tiết kì lạ nh­ng hµm chøa mét sù thËt r»ng ở một đất nướcluôn luôn bị giặc ngoại xâm đe doạ như đát nước ta thì nhu cầu đánh giặc phải luôn thường trực từ tuổi bé thơ đáp ứng lời kêu gọi của tổ quốc göi vµo miÖng sø gi¶. Lòng yêu nước là tình cảm lớn nhất, thường trực nhất của Gióng, còng lµ cña nh©n d©n ta Hỏi: Gióng đòi ngựa sắt, roi sắt, giáp sắt để đi đánh giặc, điều đó cã ý nghÜa g×? (Đánh giặc cần lòng yêu nước, nhưng cần cả vũ khi sắc bén để th¾ng giÆc ) Hỏi: Vua đã lập tức cho rền ngựa sắt roi sắt, giáp sắt theo đúng yêu cầu của Gióng. điều đó có ý nghÜa g×?. Néi dung .. b.Gióng đòi đi đánh giặc. - TiÕng nãi ®Çu tiªn cña Giãng lµ tiếng nói đòi đi đánh giặc. => Biểu lộ lòng yêu nước sâu sắc, ý thức đánh giặc cứu nước.. -Gióng đòi ngựa sắt, roi sắt, áo giáp sắt để đánh giặc.. => Đánh giặc cứu nước là ý chí của toàn dan tộc. Gióng là người thùc hiÖn ý chÝ vµ søc m¹nh cña toµn d©n téc. c. Gióng được nuôi lớn để đi đánh giặc. -Giãng lín nhanh nh­ thæi, c¬m ¨n mÊy còng kh«ng no, ¸o võa mÆc xong đã đứt chỉ. 18 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Hoạt động của thầy và trò. T/G. GV: TruyÖn kÓ r»ng, tõ sau h«m gÆp sø gi¶, Giãng lín nhanh nh­ thæi. Hái: Cã g× k× l¹ trong c¸ch l¬n lªn cña Giãng? GV: Trong d©n gian cßn truyÒn tông nh÷ng c©u ca vÒ søc ¨n uống phi thường của Gióng: “B¶y nong c¬m ba nong cµ Uống một hơI nước, cạn đà khóc s«ng” Hỏi: Điều đó nói lên suy nghĩ gì vµ ­íc mong g× cña nh©n d©n vÒ người anh hùng đánh giặc? -Người anh hùng là người khổng lå trong mäi sù viÖc, kÓ c¶ viÖc ¨n uèng. - Ước mong Gióng lớn nhanh để kịp đánh giặc cứu nước. Hỏi: Những người nuôi Gióng lín lªn lµ ai? Nu«i b»ng c¸ch nµo? Hái: Nh­ thÕ Giãng lín lªn b»ng c¬m g¹o cña lµng. Theo em ®iÒu đó có ý nghĩa gì? GV: §Ó th¾ng giÆc, Giãng ph¶i trë thµnh tr¸ng sÜ. Hỏi; Trong truyện đã kể Gióng trë thµnh tr¸ng sÜ nh­ thÕ nµo? Hỏi: Em nghĩ gì về cái vươn vai thÇn k× cña Giãng? GV: B×nh: - Còn là cái vươn vai của cả dân tộc khi đứng lên chống ngoại x©m. - Lµ mét yÕu tè thÇn k× trong truyện dân gian. Người anh hùng là người đạt tới sự khổng lồ. Cái. -Cha mÑ Giãng lµm lông nu«i con. Bµ con lµng xãm vui lßng gom gãp g¹o nu«i Giãng => Anh hïng Giãng thuéc vÒ nh©n d©n. søc m¹nh cña Giãng lµ sức mạnh của cộng đồng. d. Gióng đánh thắng giặc và trở vÒ trêi. - Gióng vươn vai trở thành tráng sĩ oai phong lÉm liÖt =>Là cái vươn vai phi thường,là ước mơ của nhân dân về người anh hùng đánh giặc.. - Gióng đánh giặc bằng cả vũ khí thô sơ, bình thường nhất.=> Thể hiÖn tinh thÇn tiÕn c«ng m·nh liệtcủa người anh hùng.. 19 Lop6.net. Néi dung.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Hoạt động của thầy và trò. T/G. vươn vai của Gióng là để đạt tới sù khænglå Êy. GV: Cho hs quan s¸t tranh vÏ ( sgk / 20, 21 ) và tường thuật lại cách đánh giặc của Gióng. Hái: Theo em, chi tiÕt “ Giãng nhæ nh÷ng côm tre bªn ®­êng quËt vµo giÆc” khi roi s¾t g·y, cã ý nghÜa g×?. Néi dung. -Gióng là người có công đánh giặc nh­ng kh«ng mµng danh lîi - Dấu tích chiến công Gióng để lại cho quê hương.. GV: B×nh. Cả những vật bình thường nhất ở quê hương cũng cùng Gióng đánh giặc. Tre là sản phẩm của quê hương, cả quê hương sát cánh cùng Gióng đánh giặc. ở nước ta, đến cả cỏ cây cũng thành vũ khí giết thù, đúng như lêi B¸c Hå:” Ai cã sóng dïng súng, ai có gươm dùng gươm, không có súng gươm thì dùng cuèc, thuæng, gËy géc” Hái: TruyÖn kÓ r»ng, sau khi đánh tan giặc” Gióng cởi giáp sắt bỏ lại, rồi cả người lẫn ngựa từ từ bay lªn trêi”. Theo em, chi tiÕt nµy cã ý nghÜa g×?. 2. ý nghĩa của hình tượng Th¸nh Giãng. -Gióng là hình tượng tiêu biểu, rực rỡ của người anh hùng đánh giặc giữ nước. - Gióng là người anh hùng mang sức mạnh của cả cộng đồng ở buổi đầu dựng nước. ( Chi tiÕt nµy thÓ hiÖn quan niÖm của nhân dânvề người anh hùng: tất cả đều phi thường. Nh©n d©n muèn gi÷ m·i h×nh ảnh cao đẹp, rực rỡ của người anh hùng cứu nước.) Hỏi: Hình tượng Thánh Gióng cho em nh÷ng suy nghÜ g×vÒ quan niÖm vµ ­íc m¬ cña nh©n d©n? (Trong vh d©n gian nãi riªng vµ vh VN nãi chung ®©y lµ h×nh 20 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>