Giáo án Đại số 7 tiết 23 đến 46

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngày Soạn : …. ./ …. / 2009 Ngày giảng : Lớp 7A : …../……/ 2009 Lớp 7B : …./……/2009 TiÕt 23 Đại lượng tỉ lệ thuận A. môc tiªu:. 1/ KiÕn thøc: - Biết công thức biểu diễn mố i liên hệ giữa hai đại lượng tỉ lệ thuận. - Biết hai đại lượng có tỉ lệ thuận hay không. - Biết các tính chất của hai đại lượng tỉ lệ thuận. 2/ KÜ n¨ng : - Biết cách tìm hệ số tỉ lệ khi biết một cặp giá trị tương ứng của hai đại lượng tỉ lệ thuận, tìm giá trị của một đại lượng khi biết hệ số tỉ lệ và giá trị tương ứng của đại lượng kia. 3/ Thái độ : - RÌn tÝnh nhanh nhÑn, cÈn thËn cho HS. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:. + Giáo viên : Bảng phụ ghi định nghĩa hai đại lượng tỉ lệ thuận, bài tập, tính chất của hai đại lượng tỉ lệ thuận. + Học sinh : Xem trước bài ở nhà. C. TiÕn tr×nh d¹y häc:. I/ ổn định lớp : (1phút) SÜ sè : Líp 7A : ……………………………………………………………….. Líp 7B : ……………………………………………………………….. Ii/ KiÓm tra bµi cò :. më ®Çu (5 phót). - GV giới thiệu sơ lược về chương ''Hàm số và đồ thị'' - Nhắc lại thế nào là hai đạilượng tỉ lệ thuËn? VÝ dô.. III/ bµi míi : 1 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Hoạt động của GV và HS. Néi dung. Hoạt động 1 : (10 ph). 1. §Þnh nghÜa. - Cho HS lµm ?1.. ?1.(SGK – Tr51) : a) S = 15.t. b) m = D.V ? Em h·y rót ra nhËn xÐt vÒ sù gièng m = 7800V nhau gi÷a c¸c c«ng thøc trªn? * §/N: SGK. - GV giới thiệu định nghĩa SGK. y = kx y tØ lÖ thuËn víi x theo hÖ sè tØ lÖ k. - GV lưu ý HS: Khái niệm hai đại lượng tỉ lệ thuận học ở tiểu học là một trường hîp riªng cña k  o - Cho HS lµm ?2.. ?2.. 3 .x (v× y tØ lÖ thuËn víi x) 5 5 x=- y 3. y=. VËy x tØ lÖ thuËn víi y theo hÖ sè tØ lÖ lµ   5  1 1   a=-  3  3 k    5  . - GV giíi thiÖu phÇn chó ý vµ yªu cÇu * Chó ý ( SGK – Tr52) : HS nhËn xÐt vÒ hÖ sè tØ lÖ: y tØ lÖ thuËn víi x theo hÖ sè tØ lÖ k ( 0) th× x tØ lÖ thuËn víi y theo hÖ sè tØ lÖ nµo? - GV yêu cầu HS đọc lại phần chú ý trong SGK. ?3.(SGK – Tr52) : Cét ChiÒu cao (mm) Khối lượng (tấn). - Cho HS lµm ?3.. a b 10 8 10 8. c d 50 30 50 30. 2) tÝnh chÊt. Hoạt động 2 : (12 ph). ?4.(SGK – Tr53) : a) Vì y và x là hai đại lượng tỉ lệ thuận  y1 = kx hay 6 = k . 3  k = 2. VËy hÖ. - GV cho HS lµm ?4.. 2 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> số tỉ lệ của y đối với x là 2. - GV giải thích thêm về sự tương ứng b) y2 = kx2 = 2 . 4 = 8; y3 = 2 . 5 = 10 ; y4 = 2 . 6 = 12 cña x1 vµ y1; x2 vµ y2 ... y1 y2 y3 y4     2 (chÝnh lµ hÖ sè x1 x2 x3 x4. c) tØ lÖ). - GV giới thiệu hai tính chất của hai đại * T/C (SGK – Tr53) : lượng tỉ lệ thuận SGK. - Cho biết tỉ số hai giá trị tương ứng của chúng luôn không đổi là số nào? Lấy VD. IV. Cñng cè - LT Hoạt động 3 : (16 ph) + GV cho HS lµm bµi 1 SGK-Tr53 - HS : lµm bµi 1 vµo vë ? y và x là hai đại lượng ntn ? - HS trả lời : x và y là hai đại lượng tỉ lệ thuËn víi nhau ? Tìm hệ số tỉ lệ k của y đối với x - 1HS lªn b¶ng t×m,HS kh¸c lµm vµo vë ? Em h·y biÓu diÔn y theo x? - HS đứng tại chỗ trả lời ? TÝnh gi¸ trÞ cña y khi x = 9 ; x = 15, em lµm ntn? - HS nêu cách tính, sau đó lên bảng tính. + Bµi 1(SGK – Tr53) : a) Vì hai đại lượng x và y tỉ lệ thuận với nhau nªn y = kx thay x = 6 vµo ta cã:. + GV cho HS lµm bµi 3 SGK – Tr54. Các giá trị tương ứng của v và m được cho trong b¶ng sau : - Yªu cÇu 2 HS lªn b¶ng ®iÒn vµo « trèng.. + Bµi 3 (SGK – Tr54) : a) v 1 2 3 4 m 7,8 15,6 23,4 31,2. ? m vµ v cã tØ lÖ thuËn víi nhau hay kh«ng? V× sao? - HS : tr¶ lêi + GV hái thªm : Em h·y t×m hÖ sè tØ lÖ? - HS : m tØ lÖ thuËn víi v theo hÖ sè tØ lÖ lµ 7,8. V tØ lÖ thuËn víi m theo hÖ sè tØ lÖ lµ. b) m và v là hai đại lượng tỉ lệ thuận vì. 4= k.6  k = b) y =. 4 2  6 3. 2 x 3 2 3. c) x = 9  y = .9  6 2 3. x = 15  y = .15  10. m v. 7,8. 7,8. m = 7,8  m = 7,8v v. 1 10  7,8 78. + GV nhÊn m¹nh : y vµ x tØ lÖ thuËn víi nhau : y = kx. Víi mçi gi¸ trÞ x1, x2,x3,… 3 Lop7.net. 7,8. 7,8. 5 39 7,8.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Khác 0 của x ta được một gtrị tương ứng y1 = kx1, y2 = kx2, y3 = k x3, …cña y. Do y1 y2 y3    ...  k vµ x1 x2 x3 x1 y1 x1 y1  ,  ,...... x2 y2 x3 y3. đó :. V. Hướng dẫn về nhà : (2 ph). - Häc bµi theo SGK vµ vë ghi. - Lµm bµi 2,4 (SGK – Tr54) vµ Bµi 1,2 (tr 42 – SBT) - Nghiên cứu bài: Một số bài toán về đại lượng tỉ lệ thuận. ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………..……. 4 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Ngày Soạn : …. ./ …. / 2009 Ngày giảng : Lớp 7A : …../……/ 2009 Lớp 7B : …./……/2009 TiÕt 24 mét sè bµi to¸n vÒ đại lượng tỉ lệ thuận ( tiết 1 ) A. môc tiªu:. 1/ KiÕn thøc: - Biết cách làm các bài toán cơ vản về đại lượng tỉ lệ thuận và chia tỉ lệ. 2/ KÜ n¨ng : - Rèn kĩ năng giải toán về đại lượng tỉ lệ thuận. 3/ Thái độ : - RÌn tÝnh nhanh nhÑn, cÈn thËn cho HS. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:. + Gi¸o viªn : B¶ng phô . + Học sinh : Học và làm bài đầy đủ ở nhà.. C. TiÕn tr×nh d¹y häc:. I/ ổn định lớp : (1phút) SÜ sè : Líp 7A : ……………………………………………………………….. Líp 7B : ……………………………………………………………….. Ii/ KiÓm tra bµi cò : ( 8phót). - HS1: a) Định nghĩa hai đại lượng tỉ lệ + Bài 4 (SGK – Tr54) : V× z tØ lÖ thuËn víi y theo hÖ sè tØ lÖ k nªn thuËn? b) Ch÷a bµi 4 SGK – Tr54. z = ky (1) V× y tØ lÖ thuËn víi x theo hÖ sè tØ lÖ h nªn y = hx (2) Tõ (1) vµ (2) suy ra z = k(hx) = (k.h)x. VËy z tØ lÖ thuËn víi x theo hÖ sè tØ lÖ lµ k.h. +Bµi 2(SGK – tr54) : - HS2: a) Ph¸t biÓu tÝnh chÊt cña hai Ta cã x4= 2; y4= - 4 đại lượng tỉ lệ thuận Vì x và y là 2 đại lượng tỉ lệ thuận nên y4 = k. x4 b) Ch÷a bµi 2 SGK – tr54  k = y4 : x4 = - 4 : 2 = -2 x -3 -1 1 2 5 y 6 2 -2 -4 -10. 5 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Iii/ bµi míi : Hoạt động của GV và HS. Néi dung. Hoạt động 1 : (23 ph). 1) Bµi to¸n 1. + GV ®­a ®Çu bµi to¸n 1 lªn b¶ng phô. ? §Çu bµi cho biÕt g×, hái g×? ? Khối lượng và thể tích của chì là hai đại lượng như thế nào? Nếu gọi khối lượng của hai thanh trì lần lượt là m1 (g) vµ m2 (g) th× ta cã tØ lÖ thøc nµo? m1 vµ m2 cßn cã quan hÖ g×? Vậy làm thế nào để tìm được m1, m2? - HS tr¶ lêi + GV ghi lªn b¶ng. Khối lượng và thể tích của hai thanh trì là hai đại lượng tỉ lệ thuận với nhau. Gọi khối lượng của hai thanh trì lần lượt lµ m1 (g) vµ m2 (g) th× ta cã tØ lÖ thøc:. + GV : Yêu cầu HS làm ?1. GV hướng dẫn HS phân tích đề. - HS lµm ?1 vµo vë. ?1.(SGK – Tr55) :P. m1 m2  vµ m2 - m1 = 56,5 (g) 12 17. . m1 m2 m m 56,5   11,3 vËy = 2 1 12 17 17  12 5. m1  11,3  m1 = 11,3 . 12 = 135,6 12 m2  11,3  m2 = 11,3 . 17 = 192,1 17. Giả sử khối lượng của mỗi thanh kim loại tương ứng là m1(g) và m2(g). ? Giả sử khối lượng của mỗi thanh kim Do khối lượng và thể tích của vật thể là loại tương ứng là m1(g) và m2(g).thì ta hai đại lượng tỉ lệ thuận nên ta có: m1 m2 m1  m2 222,5 cã tØ lÖ thøc nµo?     8,9 10. 15. 10  15. 25. m - HS : tr¶ lêi GV ghi b¶ng VËy 1  8,9  m1 = 8,9 . 10 = 89 (g) ? m1 vµ m2 cßn cã quan hÖ g×? 10 m2 Vậy làm thế nào để tìm được m1, m2?  8,9  m2 = 8,9 .15 = 133,5 (g). - HS tr¶ lêi : m1+ m2 = 222,5g 15 + GV gíi thiÖu c¸ch lµm b»ng b¶ng : VËy hai thanh kim lo¹i nÆng 89g vµ 3 V(cm 10 15 10+15 1 133,5g. ) m(g) 222,5 Gợi ý : Do khối lượng và thể tích của vật thể là hai đại lượng tỉ lệ thuận nên ta cã:. HÖ sè tØ lÖ k =. 222,5  8,9  m1 = 8,9 . * Chó ý (SGK – Tr55) : 25. 10 = 89 (g) vµ m2 = 8,9 .15 = 133,5 (g). + GV : §Ó gi¶i ®­îc bµi to¸n trªn em phải nắm được m và v là hai đại lượng tØ lÖ thuËn vµ sö dông t/c cña d·y tØ sè bằng nhau để giải. 6 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> - HS đọc phần chú ý trong SGK Hoạt động 2 : (12 ph). IV. LuyÖn tËp- cñng cè : (12 ph). + Bµi 5 (SGK – Tr55) :. - GV ®­a ®Çu bµi5 SGK-Tr55 lªn b¼ng phô. ? ở bảng a) hai đại lượng x và y có tỉ lệ thuËn víi nhau hay kh«ng? V× sao? - HS tr¶ lêi. GV ghi lªn b¶ng ? ở bảng b) hai đại lượng x và y có tỉ lệ thuËn víi nhau hay kh«ng? V× sao? - HS tr¶ lêi. GV ghi lªn b¶ng ? Vậy hai đại lượng x và y tỉ lệ thuận víi nhau khi nµo ? - HS : Hai đại lượng x và y tỉ lệ thuận víi nhau khi. a) x vµ y tØ lÖ thuËn v×: y1 y2 y   ...  5  9 x1 x2 x5. b) x vµ y kh«ng tØ lÖ thuËn v×: 12 24 60 72 90     12 2 5 6 9. y1 y2 y3    ...  k x1 x2 x3. + Bµi 6 (SGK – Tr56) : Vì khối lượng của cuộn dây thép tỉ lệ thuËn víi chiÒu dµi nªn: a) y = kx  y = 25 . x (v× mçi d©y thÐp nÆng 25g) b) V× y = 25 x nªn khi y = 4,5 kg = 4500g th× x = 4500 : 25 = 180. VËy cuén d©y dµi 180m.. + GV cho HS lµm bµi 6 (SGK – Tr56) - HS lµm bµi 6 vµo vë + GV hướng dẫn HS làm. - HS làm bài theo sự hướng dẫn của GV + GV có thể hướng dẫn HS cách giải kh¸c. a) 1(m) d©y thÐp nÆng 25(g) x(m) d©y thÐp nÆng y(g) Vì khối lượng của cuộn dây thép tỉ lệ thuËn víi chiÒu dµi nªn: 1 25   y  25 x x y. b) 1(m) d©y thÐp nÆng 25(g) x(m) d©y thÐp nÆng 4500(g) Cã :. 1 25 4500  x  180(m) x 4500 25. - HS ghi bµi gi¶i vµo vë V. hướng dẫn về nhà : (1 ph). - Ôn lại bài, tự làm lại các bài tập đã chữa trên lớp. - Lµm bµi tËp 7, 8 (tr11 –SGK) vµ lµm bµi to¸n 2 trong SGK trang 55. ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… 7 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> ……………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………. Ngày Soạn : …. ./ …. / 2009 Ngày giảng : Lớp 7A : …../……/ 2009 Lớp 7B : …./……/2009 TiÕt 25 mét sè bµi to¸n vÒ đại lượng tỉ lệ thuận ( tiết 2 ) A. môc tiªu:. 1/ KiÕn thøc: - Biết cách làm các bài toán cơ vản về đại lượng tỉ lệ thuận và chia tỉ lệ. 2/ KÜ n¨ng : - Rèn kĩ năng giải toán về đại lượng tỉ lệ thuận. 3/ Thái độ : - RÌn tÝnh nhanh nhÑn, cÈn thËn cho HS.. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:. + Gi¸o viªn : B¶ng phô . + Học sinh : Học và làm bài đầy đủ ở nhà.. C. TiÕn tr×nh d¹y häc:. I/ ổn định lớp : (1phút) SÜ sè : Líp 7A : ……………………………………………………………….. Líp 7B : ……………………………………………………………….. Ii/ KiÓm tra bµi cò : ( 8phót). + GV nªu c©u hái kiÓm tra : a) Định nghĩa hai đại lượng tỉ lệ thuËn? b) Phát biểu tính chất của hai đại lượng tỉ lệ thuận - HS : tr¶ lêi,®iÒn kÕt qu¶ vµo b¶ng sau :. - HS : §iÒn kÕt qu¶ vµo b¶ng + Vì x và y là 2 đại lượng tỉ lệ thuận nên y = k. x  k = y : x = 15 : 5 = 3 x y. Cho x và y là 2 đại lượng tỉ lệ thuận. §iÒn sè thÝch hîp vµo « trèng trong b¶ng sau x 1 -2 4 -3 5 y 15 - HS dưới lớp nhận xét bài của bạn trên b¶ng. + GV nhËn xÐt,cho ®iÓm HS ®­îc kiÓm 8. Lop7.net. 1 3. -2 -6. 4 12. -3 -9. 5 15.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> tra. III/ bµi míi : Hoạt động của GV và HS. Néi dung. Hoạt động 1 : (15 ph) 1) Bµi to¸n 2 + GV đưa bài toán 2 lên bảng phụ.Yêu  ABC có Aˆ , Bˆ , Cˆ lần lượt tỉ lệ với 1;2;3 cầu HS hoạt động theo nhóm ?2. TÝnh sè ®o c¸c gãc cña  ABC. ? §Çu bµi cho biÕt g×, hái g×? - HS làm ?2. GV hướng dẫn HS phân tích đề.. ?2.(SGK – Tr55) :. - Yêu cầu đại diện 1 nhóm lên bảng Gọi số đo các góc của  ABC là A, B, C tr×nh bµy, GV nhËn xÐt vµ chèt l¹i. thì theo đề bài ta có: A B C A  B  C 1800      300 1 2 3 1 2  3 6. VËy A = 1. 300 = 300 B = 2 . 300 = 600 C = 3 . 300 = 900 Do đó số đo các góc của  ABC là 300, 600, 900. IV.LuyÖn tËp cñng cè : (20 ph). Hoạt động 1 : (20 ph). + Bµi 7( SGK – Tr56) : - GV ®­a ®Çu bµi 7 lªn b¼ng phô. Vì khối lượng dâu y(kg) tỉ lệ thuận - HS đọc đề bài7, làm bài7 vào vở: với khối lượng đường x(kg), nên ta có : ? Ai đúng và vì sao ? y = kx. - HS tr¶ lêi vµ gi¶i thÝch + NÕu HS kh«ng gi¶i thÝch ®­îc th× GV 2 = k.3 nªn k = 2 vµ c«ng thøc trë 3 hướng dẫn HS làm. 2 3 thµnh y  x . Khi x = 2,5 th× x = . y 3 2 3  x  .2,5  3, 75 . VËy b¹n H¹nh nãi 2. đúng. + Gv cho HS lµm bµi 10 SGK – Tr56 - HS lµm bµi 10 trong SGK ? Nếu gọi các cạnh của tam giác lần lượt + Bài10(SGK – Tr56) : Gọi các cạnh của tam giác lần lượt là là x,y,z. Theo đề bài ra ta có điều gì ? x,y,z. Theo đề bài ra ta có : - HS tr¶ lêi 9 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> x + y + z = 45 vµ. x y z   2 3 4. Theo tÝnh chÊt cña d·y tØ sè b»ng ? ¸p dông tÝnh chÊt cña d·y tØ sè b»ng x y z x  y  z 45 nhau,em h·y tÝnh x,y,z ?  5 nhau,ta cã :    2 3 4 23 4 9 - HS : Lªn b¶ng thùc hiÖn + GV nhÊn m¹nh : §Ó gi¶i ®­îc bµi to¸n trên em phải nắm được các đại lượng tỉ Do đó : x = 2.5 = 10 y = 3.5 = 15 lÖ thuËn vµ sö dông t/c cña d·y tØ sè z = 4.5 = 20 bằng nhau để giải. Vậy các cạnh của tam giác lần lượt là 10cm ; 15cm ; 20cm. + GV cho HS lµm bµi 11 SGK – Tr56 - HS lµm bµi 11 + Bµi11(SGK – Tr56) : ? Kim giê quay 1 vßng th× kim phót quay ®­îc bao nhiªu vßng? Kim giê quay 1 vßng th× kim phót - HS tr¶ lêi : quay 12 vßng, kim phót quay 1 vßng th× ? Kim phót quay 1 vßng th× kim gi©y kim gi©y quay 60 vßng. quay ®­îc bao nhiªu vßng? VËy khi kim giê quay 1 vßng th× kim - HS tr¶ lêi : phót quay 12 vßng vµ kim gi©y quay : ? VËy khi kim giê quay 1 vßng th× kim 12.60 = 720 (vßng) phót quay 12 vßng vµ kim gi©y quay ®­îc bao nhiªu vßng ? - HS tr¶ lêi : V. hướng dẫn về nhà : (1 ph) - Ôn lại bài đại lượng tỉ lệ thuận, tự làm lại các bài tập đã chữa. - Lµm bµi 8,9 tr56 – SGK vµ bµi 8 tr 44 - SBT. - Đọc trước bài 3. Đại lượng tỉ lệ nghịch. ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… 10 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> ……………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………. Ngày Soạn : …. ./ …. / 2009 Ngày giảng : Lớp 7A : …../……/ 2009 Lớp 7B : …./……/2009 TiÕt 26: đại lượng tỉ lệ nghịch A. môc tiªu:. 1/KiÕn thøc: - Biết được công thức biểu diễn mối liên hệ giữa hai đại lượng tỉ lệ nghịch. - Biết được hai đại lượng có tỉ lệ nghịch hay không. - Biết các tính chất của hai đại lượng tỉ lệ nghịch. 2/ KÜ n¨ng : - Biết cách tìm hệ số tỉ lệ nghịch, tìm giá trị của một đại lượngkhi biết hệ số tỉ lệ và giá trị tương ứng của đại lượng kia. 3/ Thái độ : - RÌn tÝnh cÈn thËn khi lµm to¸n. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:. + Giáo viên : Bảng phụ ghi định nghĩa hai đại lượng tỉ lệ nghịch, tính chất của hai đại lượng tỉ lệ nghịch và bài tập. + Học sinh : Học và làm bài đầy đủ ở nhà. C. TiÕn tr×nh d¹y häc:. I/ ổn định lớp : (1phút) SÜ sè : Líp 7A : ……………………………………………………………….. Líp 7B : ……………………………………………………………….. Ii/ KiÓm tra bµi cò : ( 5phót). + GV nªu c©u hái kiÓm tra : Nêu định nghĩa và tính chất của hai đại lượng tỉ lệ thuận? - HS tr¶ lêi : + GV nhËn xÐt vµ cho ®iÓm. + GV đặt vấn đề vào bài mới. 11 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Iii/ bµi míi : Hoạt động của GV và HS. Néi dung. Hoạt động 1 : (12 ph). 1.§Þnh nghÜa. - Cho HS ôn lại kiến thức về hai đại lượng tỉ lệ nghịch đã học ở tiểu học. - Cho HS lµm ?1. ? Em h·y tÝnh diÖn tÝch cña HCN. - HS : ? Em hãy tính lượng gạo trong tất cả các bao. - HS tr¶ lêi miÖng,GV ghi lªn b¶ng ? Em h·y tÝnh qu·ng ®­êng ®i ®­îc cña chuyển động đều - HS tr¶ lêi miÖng,GV ghi lªn b¶ng. ?1.(SGK – Tr56) : a) DiÖn tÝch h×nh ch÷ nhËt: S = xy = 12 (cm2) y=. 12 x. b) Lượng gạo trong tất cả các bao là: xy = 5 00 (kg) y=. 500 x. c) Qu·ng ®­êng ®i ®­îc cña chuyÓn động đều là : v.t = 16 (km) v=. 16 t. Hái : Rót ra nhËn xÐt vÒ sù gièng nhau gi÷a c¸c c«ng thøc trªn? - HS rót ra nhËn xÐt nh­ (SGK-Tr57) * NhËn xÐt : (SGK-Tr57) : (Đại lượng này bằng một hằng số chia cho đại lượng kia). - GV giới thiệu định nghĩa hai đại lượng tØ lÖ nghÞch. * §Þnh nghÜa: SGK-Tr57. a - Yêu cầu HS đọc lại định nghĩa. y = hay x.y = a + GV : Cho HS lµm ?2. - HS lµm c©u ?2. x. ?2(SGK – Tr57) : y tØ lÖ víi x theo hÖ sè tØ lÖ a = - 3,5 y=. ? So sánh với hai đại lượng tỉ lệ thuận? - HS tr¶ lêi : - Yêu cầu HS đọc chú ý SGK. Hoạt động 2 : (10 ph).  3,5  3,5 x x y. VËy nÕu y tØ lÖ nghÞch víi x theo hÖ sè tØ lÖ - 3,5 th× x tØ lÖ nghÞch víi y theo hÖ sè tØ lÖ - 3,5. y=. a a x x y. * Chó ý (SGK – Tr57) : 2) TÝnh chÊt. + GV : Cho HS lµm ?3. ?3( SGK – Tr57) : - GV gîi ý cho HS : a) x1`y1 = a  a = ? a) x1`y1 = a  a = 60 b) y2 = ? ; y3 = ? ; y4 = ? b) y2 = 20 ; y3 = 15; y4 = 12 12 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> c) Em cã nhËn xÐt g× vÒ tÝch hai gia trÞ c) x1y1 = x2y2 = x3y3 = x4 y4 = 60 (b»ng tương ứng x1y1 , x2y2 , x3y3 , x4 y4 của x hệ số tỉ lệ) vµ y ? a - HS tr¶ lêi,GV ghi lªn b¶ng * y vµ x tØ lÖ nghÞch víi nhau : y = . + GV nhÊn m¹nh: y vµ x tØ lÖ nghÞch víi x nhau : y =. a a a . Khi đó, với mỗi giá trị x1, y1 = , y2 = ,…; x x1 x2. x2, x3,…kh¸c 0 cña x ta cã mét gi¸ trÞ. x1y1 = x2y2 = x3y3 =…= a. a a tương ứng y1 = , y2 = , … cña y, x1  y2 ; x1  y3 ; …….. x1 x2 x2 y1 x3 y1 x1 y2  do đó x1y1 = x2y2 = x3y3 =…= a, x2 y1 x1 y3  ; …….. x3 y1 * T/C (SGK – Tr58) : x y Cã x1y1 = x2 y2  1  2 x2 y1. + GV giíi thiÖu tÝnh chÊt. Yªu cÇu HS đọc tính chất. - So sánh với hai tính chất của hai đại lượng tỉ lệ thuận. IV. LuyÖn tËp cñng cè :(16 ph). Hoạt động 3 : (16 ph). + GV cho HS lµm bµi 12 SGK – Tr58. +Bµi 12(SGK – Tr58) : - HS lµm bµi 12 trong SGK – Tr58 a) Vì x và y là hai đại lượng tỉ lệ nghịch ?Vì x và y là hai đại lượng tỉ lệ nghịch y = a  a = x.y . Thay x = 8 và y = 15 nªn ta cã c«ng thøc nµo. x a ta cã: - HS : y = a = x.y = 8. 15 = 120 x 120 ? Em h·y biÓu diÔn y theo x. b) y = - HS lªn b¶ng biÓu diÔn y theo x vµ tÝnh x 120 gi¸ trÞ cña y khi x=6 , x = 10  20 c) Khi x = 6  y = 6 120  12 Khi x = 10  y = 10. + GV cho HS lµm bµi 13 SGK ? Dựa vào cột nào để tính hệ số a? + Bµi 13 (SGK – Tr58) : - HS TÝnh hÖ sè tØ lÖ a + GV : Yªu cÇu HS lªn b¶ng ®iÒn c¸c « a = 1,5.4 = 6 cßn l¹i. - HS : ®iÒn kÕt qu¶ vµo b¶ng x 0,5 -1,2 2 -3 + GV nhÊn m¹nh l¹i néi dung bµi häc y 12 -5 3 -2 a y vµ x tØ lÖ nghÞch víi nhau : y = hay x. a = x.y . Khi đó ta có : 13 Lop7.net. 4 1,5. 6 1.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> y1 =. a a , y2 = ,…; x1 x2. x1y1 = x2y2 = x3y3 =…= a. x1 y2 x1 y3  ;  ; …….. x2 y1 x3 y1. - HS nghe vµ ghi nhí ngay t¹i líp V. Hướng dẫn về nhà : (2 ph). - Nắm vững định nghĩa và tính chất của hai đại lượng tỉ lệ nghịch (so sánh với hai đại lượng tỉ lệ thuận). - Lµm bµi 14, 15 SGK- Tr58 vµ bµi18, 19 tr 45 - SBT. - Xem trước bài: Một số bài toán về đại lượng tỉ lệ nghịch. ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… 14 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………….. Ngày Soạn : …. ./ …. / 2009 Ngày giảng : Lớp 7A : …../……/ 2009 Lớp 7B : …./……/2009 TiÕt 27 mét sè bµi to¸n vÒ đại lượng tỉ lệ nghịch(tiết 1) A. môc tiªu:. 1/ KiÕn thøc : - Học sinh biết cách làm các bài toán cơ bản về đại lượng tỉ lệ nghịch. 2/ KÜ n¨ng : - Có kĩ năng sử dụng thành thạo các tính chất của dãy tỉ số bằng nhau để giải to¸n. 3/ Thái độ : - RÌn tÝnh cÈn thËn, chÝnh x¸c,râ rµng. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:. + Giáo viên : Bảng phụ ghi đề bài toán 1 và lời giải. + Học sinh : Học và làm bài đầy đủ ở nhà. C. TiÕn tr×nh d¹y häc: I/ ổn định lớp : (1phút) SÜ sè : Líp 7A : ……………………………………………………………….. Líp 7B : ……………………………………………………………….. Ii/ KiÓm tra bµi cò : ( 10phót). -HS1: a) Định nghĩa hai đại lượng tỉ lệ thuận và định nghĩa hai đại lượng tỉ lệ nghịch. b) Ch÷a bµi 15 SGK.. +Bµi 15 a) TÝch xy lµ h»ng sè (sè m¸y cµy c¶ cánh đồng) nên x và y tỉ lệ nghịch với nhau. b) x+y lµ h»ng sè (sè trang cña quyÓn s¸ch) nªn x vµ y kh«ng tØ lÖ nghÞch víi nhau. -HS2: a) Nêu tính chất của hai đại lượng tỉ lệ c) Tích ab là hằng số (chiều dài đoạn thuận, hai đại lượng tỉ lệ nghịch. So sánh đường AB) nên a và b tỉ lệ nghịch với (viết dưới dạng công thức). nhau. b) Ch÷a bµi 19 tr 45 SBT. +Bµi 19 SBT +GV : gäi 2 HS lªn b¶ng kiÓm tra a) a = xy = 7. 10 = 70 - HS nhËn xÐt bµi cña hai b¹n trªn b¶ng 15 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> + GV nhËn xÐt, cho ®iÓm 2 HS ®­îc b) y = 70 kiÓm tra. x + GV đặt vấn đề vào bài mới : c) x = 5  y = 14 ; x = 14  y = 5. Iii/ bµi míi :. Hoạt động của GV và HS. Néi dung. Hoạt động : (13 ph). 1. Bµi to¸n 1. + GV ®­a ®Çu bµi to¸n 1 lªn b¶ng phô, hướng dẫn HS phân tích để tìm ra cách gi¶i. ? §Çu bµi cho biÕt g×? Hái g× ? - HS tr¶ lêi : ? NÕu gäi vËn tèc cò vµ míi cña « t« lÇn lượt là v1 và v 2 (km/h). Thời gian tưong øng víi c¸c vËn tèc lµ t1 vµ t2 (h).VËn tốc và thời gian là hai đại lượng ntn? - HS tr¶ lêi : VËn tèc vµ thêi gian lµ hai đại lượng tỉ lệ nghịch. ? Vậy theo đề bài ra, ta có tỉ số nào bằng nhau? - HS : cã ? cã. Gäi vËn tèc cò vµ míi cña « t« lÇn lượt là v1 và v 2 (km/h). Thời gian tưong øng víi c¸c v©nk tèc lµ t1 vµ t2 (h). Do vận tốc và thời gian là hai đại lượng tỉ lệ nghịch nên : t1 v2  mµ t1 = 6 ; v2 = 1,2 .v1 t2 v1 6 6 5 do đó :  1,2  t2  t2 1,2. VËy : nÕu ®i víi vËn tèc míi th× « t« đó đi từ A đến B hết 5h.. t1 v2  t2 v1. t1 v2   t2  ? t2 v1. - HS lªn b¶ng t×m t2 : +GV : ghi lªn b¶ng - HS ghi vµo vë : + GV nhấn mạnh: Vì t và v là hai đại lượng tỉ lệ nghịch nên tỉ số giữa hai giá trị bất kì của đại lượng này bằng nghịch đảo tỉ số hai giá trị tương ứng của đại lượng kia. Hoạt động 2 : (20 ph). IV.Cñng cè : (20 ph). + GV cho HS lµm bµi 16 SGK- tr60, yªu cÇu HS tr¶ lêi miÖng. - HS tr¶ lêi miÖng vµ gi¶i thÝch + GV ghi lªn b¶ng. +Bµi 16(SGK – Tr60) : a) Hai đại lượng x và y có tỉ lệ nghịch víi nhau v×: 1.120 = 2. 60 = 4. 30 = 5. 24 = 8. 15. 16 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> - HS ghi vµo vë ? Hai đại lượng x và y tỉ lệ nghịch với nhau khi nµo ? - Hai đại lượng x và y tỉ lệ nghịch với nhau khi : x1y1 = x2y2 = x3y3 =…= a (hÖ sè tØ lÖ) + GV cho HS lµm bµi 19 (SGK – TR61). - HS lµm bµi 19 vµo vë. + GV treo b¶ng phô ghi s½n bµi 19: Cho hai đại lượng x và y tỉ lệ nghịch với nhau. §iÒn sè thÝch hîp vµo « trèng trong b¶ng sau : x 1 -8 10 2 y 8 -4 1,6 2. (=120) b) Hai đại lượng x và y không tỉ lệ nghÞch v×: 5. 12,5  6. 10. + Bµi 17(SGK – Tr61) : Hai đại lượng x và y có tỉ lệ nghịch với nhau nªn ta cã : xy = a hay a = 10.1,6 = 16. Do đó a a y  ; x  , suy ra kÕt qu¶ : x y. x y. 3. 1 16. 2 8. -4 -4. - HS lªn b¶ng ®iÒn kÕt qu¶ vµ gi¶i thÝch + GV nhận xét,chốt lại kết quả đúng. 6 2. 2 3. -8 -2. 10 1,6. + Bµi 20 (SGK – Tr61) : V× vËn tèc vµ thêi gian ( cña c® trªn cùng 1 quãng đường) là hai đại lượng tỉ lÖ nghÞch, nªn theo ®iÒu kiÖn bµi to¸n vµ tính chất của hai đại lượng tỉ lệ nghịch, ta cã :. + GV cho HS lµm bµi 20 (SGK – TR61). Cho HS hoạt động theo nhóm. Nhắc các nhóm xác định mối quan hệ giữa các đại lượng rồi lập tỉ lệ thức tương ứng. tsutu vvoi 1 1 - Yêu cầu đại diện nhóm lên bảng trình tvoi  vsutu  1,5  tsutu  1,5 .12  8 (giây) bµy. Tương tự, ta tính được : + GV gọi đại diện các nhóm trình bày 1 tchã s¨n= .12  7,5 (gi©y) bµi gi¶ cña nhãm m×nh. 1, 6 - HS : 1 Tngùa= .12  6 (gi©y) 2. Vậy thành tích của đội là : 12+8+7,5+6 =33,5 (gi©y). V.Hướng dẫn về nhà : (2 ph). - Xem lại cách giải bài toán về tỉ lệ nghịch, tự làm lại các bài tập đã chữa ở trên lớp. Biết chuyển từ bài toán chia tỉ lệ nghịch sang chia tỉ lệ thuận. Ôn tập đại lượng tỉ lệ thuËn, tØ lÖ nghÞch. - Lµm bµi 18, 19 , 21 (SGK – Tr61) vµ bµi 25 (tr 46 – SBT). ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… 17 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………. Ngày Soạn : …. ./ …. / 2009 Ngày giảng : Lớp 7A : …../……/ 2009 Lớp 7B : …./……/2009 TiÕt 28 mét sè bµi to¸n vÒ đại lượng tỉ lệ nghịch(tiết 2) A. môc tiªu:. 1/ KiÕn thøc : - Học sinh biết cách làm các bài toán cơ bản về đại lượng tỉ lệ nghịch. 2/ KÜ n¨ng : - Có kĩ năng sử dụng thành thạo các tính chất của dãy tỉ số bằng nhau để giải to¸n. 3/ Thái độ : - HS biÕt më réng vèn sèng th«ng qua c¸c bµi tËp mang tÝnh thùc tÕ: bµi tËp vÒ năng suất, bài tập về chuyển động... B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:. + Giáo viên : Bảng phụ, đề bài toán 2 và lời giải. + Học sinh : Học và làm bài đầy đủ ở nhà.. C. TiÕn tr×nh d¹y häc:. I/ ổn định lớp : (1phút) SÜ sè : Líp 7A : ……………………………………………………………….. Líp 7B : ……………………………………………………………….. Ii/ KiÓm tra bµi cò : ( 8phót). +GV : Hãy lựa chọn số thích hợp trong các số sau để điền vào các ô trống trong hai b¶ng sau: B¶ng 1 x và y là hai đại lượng tỉ lệ nghịch x -2 -1 5 y -15 30 15 10 - HS lªn b¶ng ®iÒn kÕt qu¶ : x -2 -1 5 1 2 3 y -15 -30 30 15 10 10 + GV : Yªu cÇu HS gi¶i thÝch 18 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> - HS : giải thích vì x và y là hai đại lượng tỉ lệ nghịch,ta có : xy = a suy ra a = 30 a a y  ; x  , suy ra kÕt qu¶ : x y. Iii/ bµi míi : Hoạt động của GV và HS. Néi dung 2. Bµi to¸n 2. Hoạt động 1: (15 ph). Gi¶i Gọi số máy của mỗi đội lần lượt là + GV ®­a ®Çu bµi lªn b¶ng phô, yªu x1, x2, x3 ,x4 theo đề bài ra, ta có: cÇu HS tãm t¾t ®Çu bµi. x1 +x2 + x3 +x4 = 36 - HS : V× sè m¸y cµy vµ sè ngµy hoµn Tãm t¾t Bốn đội có 36 máy cày (cùng năng thành công việc tỉ lệ nghịch với nhau nªn : suÊt, c«ng viÖc b»ng nhau). 4.x1 = 6.x2 = 10 x3 = 12 x4 §éi 1 HTCV trong 4 ngµy. x x x x §éi 2 HTCV trong 6 ngµy.  1 2 3  4 1 1 1 1 §éi 3 HTCV trong 10 ngµy 4 6 10 12 §éi 4 HTCV trong 12 ngµy ¸p dông tÝnh chÊt d·y tØ sè b»ng nhau ta Hỏi mỗi đội có bao nhiêu máy? cã: + GV hướng dẫn HS giảI bài toán 2. ? Gọi số máy của mỗi đội lần lượt là x1, x1  x2  x3  x4 = x1  x2  x3  x4  36 1 1 1 1 36 1 x2, x3 ,x4 theo đề bài ra, ta có x1, x2, x3 1 1 1    4 6 10 12 60 4 6 10 12 ,x4 ntn víi nhau? = 60 - HS : x1 +x2 + x3 +x4 = 36 ? Sè m¸y cµy vµ sè ngµy hoµn thµnh VËy : x = 1 . 60 = 15 1 c«ng viÖc nth víi nhau? 4 1 - HS : sè m¸y cµy vµ sè ngµy hoµn thµnh x2 = . 60 = 10 c«ng viÖc tØ lÖ nghÞch víi nhau 6 1 ? Ta cã c¸c tÝch nµo b»ng nhau ? x3 = . 60 = 6 - HS : 4.x1 = 6.x2 = 10 x3 = 12 x4 10 1 ? Tõ 4.x1 = 6.x2 = 10 x3 = 12 x4 ta cã x4 = . 60 = 5 d·y tØ sè nµo b»ng nhau? 12 x x x x Trả lời: Số máy của bốn đội lần lượt là - HS : 1  2  3  4 1 1 1 1 15, 10, 6, 5. 4. 6. 10. 12. + GV ghi lªn b¶ng - HS ghi vµo vë. ?.. + GV cho HS lµm ? trong SGK – Tr60 - HS lµm c©u hái trong SGK. a) x vµ y tØ lÖ nghÞch  x = 19. Lop7.net. a y.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> vµ y vµ z tØ lÖ nghÞch  y =. b z. a a  .z cã d¹ng x = kz  x tØ lÖ b b z a thuËn víi z( hÖ sè tØ lÖ lµ ). + GV : Qua hai bµi to¸n vµ ? trªn ta b thÊy mèi quan hÖ gi÷a "Bµi to¸n tØ lÖ b) x vµ y tØ lÖ nghÞch  x = a thuËn" vµ "Bµi to¸n tØ lÖ nghÞch". y. x=. vµ y vµ z tØ lÖ thuËn  y = bz x=. a a hay xz = hoÆc bz b. a x = b vËy x tØ lÖ nghÞch víi z(hÖ sè tØ lÖ z a lµ b. Hoạt động : (20 ph). IV. Cñng cè – LT : (20 ph). + GV cho HS lµm bµi 18 (SGK – Tr61) : - HS lµm bµi 18 trong SGK vµo vë ? Trên cùng một cánh đồng và với năng xuất như nhau thì số người làm cỏ hết cánh đồng và số giờ là hai đại lượng ntn. - HS : Cùng một công việc nên số người làm cỏ hết cánh đồng và số giờ là hai đại lượng tỉ lệ nghịch. ? Nếu gọi số giờ để 12 người làm cỏ hết cánh đồng là x. Theo tính chất của đại lượng tỉ lệ nghịch, ta có tỉ số nào bằng nhau? - HS : ? Vậy 12 người làm cỏ cánh đồng hÕt bao nhiªu thêi gian? - HS tr¶ lêi :. Bµi 18 Cùng một công việc nên số người làm cỏ hết cánh đồng và số giờ là hai đại lượng tỉ lệ nghịch. Gọi số giờ để 12 người làm cỏ hết cánh đồng là x. Theo tính chất của đại lượng tỉ lệ nghịch, ta có : 3 x 3.6  x  1,5 12 6 12. Vậy : 12 người làm cỏ cánh đồng hÕt 1,5 giê. Bµi 19 + GV cho HS lµm bµi 19 SGK – Tr61. Cïng mét sè tiÒn: 51m v¶i lo¹i I gi¸ a ®/m Yªu cÇu HS tãm t¾t ®Çu bµi. x m v¶i lo¹i II gi¸ 85 % a ®/m - HS tóm tắt đề bài 19 vào vở + GV hướng dẫn HS lập tỉ lệ thức ứng Có số m vải mua được và giá tiền một m vải là hai đại lượng tỉ lệ nghịch. với hai đại lượng tỉ lệ nghịch. 51 85%a 85 51.100 - 1HS lªn b¶ng : T×m x.   x  60 (m) x. 20 Lop7.net. a. 100. 85.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>