Bài 27. Ôn tập phần Tiếng Việt (Khởi ngữ, Các thành phần biệt lập,...)

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.23 MB, 20 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Nhiệt nhiệt chào mừng các

thầy cô giáo về dự giờ thăm

lớp! Chúc thầy cô sức khoẻ,

chúc các em học tốt!

GV thực hiện:

Đào Thị Lan

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

Các đơn vị kiến thức chính:

- Khởi ngữ và các thành phần

biệt lập.

- Nghĩa tường minh và hàm ý.

- Liên kết câu và liên kết đoạn

văn.

I. Khởi ngữ và các thành phần biệt

lập

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

-

Khởi ngữ:

Là thành phần câu đứng trước chủ ngữ để

nêu đề tài được nói đến trong câu.

- Thành phần tình thái:

Được dùng để thể hiện cách

nhìn của người nói đối với sự việc được nói đến trong

câu.

- Thành phần cảm thán:

được dùng để bộc lộ tâm lí của

người nói ( vui, buồn, mừng, giận,…)

- Thành phần gọi – đáp:

được dùng để tạo lập hoặc duy

trì quan hệ giao tiếp.

Thành phần phụ chú:

được dùng để bổ sung một số

chi tiết cho nội dung chính của câu.

Thành phần biệt lập:

Thành phần biệt lập:

là thành phần không tham gia

là thành phần không tham gia

vào diễn đạt nghĩa sự việc của câu.

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Nối cột A sao cho phù hợp với khái niệm ở cột B

CỘT A

CỘT B

a. Được dùng để tạo lập hoặc duy

trì quan hệ giao tiếp.

b. Được dùng để bổ sung một số

chi tiết cho nội dung chính của

câu.

c. Được dùng để thể hiện cách

nhìn của người nói đối với sự

việc được nói đến trong câu.

d. Được dùng để bộc lộ tâm lí

của người nói.

3. T/P phụ chú

2. T/P gọi - đáp

1. T/P tình thái

4. T/P cảm thán

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

I. Khởi ngữ và các thành phần biệt lập

1. Lý thuyết

2. Bài tập

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

Hãy cho biết mỗi từ ngữ in đậm trong các đoạn trích sau đây là

thành phần gì của câu.

a) Xây cái lăng ấy cả làng phục dịch, cả làng gánh gạch, đập đá, làm phu cho nó. 
 (Làng – Kim Lân)

- Xây cái lăng ấy

là thành phần khởi ngữ.

b) Tim tôi đập không rõ. Dường như vật duy nhất vẫn bình tĩnh, phớt lờ mọi biến 
động chung là chiếc kim đồng hồ.

(

Lê Minh Khuê

- Những ngôi sao xa xơi)

- Dường như

là thành phần tình thái.

c) Đến lượt cơ gái từ biệt. Cơ chìa tay ra cho anh nắm, cẩn trọng, rõ ràng, như người 
ta cho nhau cái gì chứ khơng phải là cái bắt tay. Cơ nhìn thẳng vào mắt anh -

những người con gái sắp xa ta , biết không bao giờ gặp lại ta nữa, hay nhìn ta 
như vậy.

( Nguyễn Thàng Long - Lặng lẽ Sa Pa)

-

những người con gái sắp xa ta, biết không bao giờ gặp lại ta nữa,

hay nhìn ta như vậy

là thành phần phụ chú.

d) – Thưa ông, chúng cháu ở Gia Lâm lên đấy ạ. Đi bốn năm hôm mới lên đến đây,

vất vả quá! ( Làng- Kim Lân)

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

Bảng tổng kết về khởi ngữ và

các thành phần biệt lập

Khởi

ngữ

Thành phần biệt lập

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

Bảng tổng kết về khởi ngữ và

các thành phần biệt lập

Khởi

ngữ

Xây cái

lăng ấy

Thành phần biệt lập

Tình thái

Dường

như

Cảm thán

Vất vả

q

Gọi – đáp

Thưa ơng

Phụ chú

Những người

con gái … nhìn

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

I. Khởi ngữ và các thành phần biệt lập

1. Lý thuyết
2. Bài tập

Bài tập 1:
Bài tập 2:

Bài tập 2: Viết một đoạn văn

ngắn giới thiệu truyện ngắn

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

Đoạn văn

Bến quê

là một câu chuyện về cuộc đời –

cuộc đời vốn rất bình lặng quanh ta - với những

nghịch lí khơng dễ gì hố giải. Hình như trong

cuộc sống hơm nay, ta có thể gặp ở đâu đó một số

phận giống hoặc gần giống với số phận của nhân

vật Nhĩ trong câu chuyện của Nguyễn Minh Châu.

Người ta có thể mải mê kiếm danh, kiếm lợi để rồi

khi gần hết cuộc đời, vì một lí do nào đó phải nằm

một chỗ, con người mới nhận ra rằng gia đình

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

I. Khởi ngữ và các thành phần biệt lập

1. Lý thuyết

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

Liên kết câu và liên kết đoạn văn

Các đoạn văn trong một văn bản cũng như các câu trong một

đoạn văn phải liên kết chặt chẽ với nhau về nội dung và hình

thức.

-

Về nội dung

:

+ Các đoạn văn phải phục vụ chủ đề chung của văn bản, các

câu phải phục vụ chủ đề của đoạn văn (liên kết chủ đề) ;

+ Các đoạn văn và các câu văn phải được sắp xếp theo một

trình tự hợp lí (liên kết lơ-gíc).

-

Về hình thức

, các câu và các đoạn văn có thể được liên kết với

nhau bằng một số biện pháp chính như: Phép lặp từ ngữ, phép

nối, phép thế, phép đồng nghĩa, phép trái nghĩa, phép liên

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13></div>
(14)<div class='page_container' data-page=14></div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

I. Khởi ngữ và các thành phần biệt lập

1. Lý thuyết

2. Bài tập

II. Liên kết câu và liên kết đoạn văn

1. Lý thuyết
2. Bài tập

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

Bài tập 1: Hãy cho biết mỗi từ ngữ in đậm trong các đoạn trích dưới đây phếp liên 
kết nào?

a) ở rừng mùa này thường như thế. Mưa. Nhưng mưa đá. Lúc đầu tôi không biết.

Nhưng rồi có tiếng lanh canh gõ trên nóc hang. Có cái gì vơ cùng sắc xé khơng khí 
ra từng mảnh vụn. Gió. Và tơi thấy dâu ướt ở má.

(Lê Minh Khuê, Những ngôi sao xa xôi)

- Nhưng, Nhưng rồi, Và thuộc phép nối

b. Từ phịng bên kia một cơ bé rất xinh mặc chiếc áo may ơ con trai và vẫn cịn cầm 
thu thu một đoạn dây sau lưng chạy sang. Cô bé bên nhà hàng xóm đã quen với

cơng việc này. Nó lễ phép hỏi Nhĩ: “ Bác cần nằm xuống phải không ạ ?”. 
 
 . (Nguyễn Minh Châu, Bến quê)

- Cô bé – Cô bé thuộc phép lặp; Cơ bé – Nó thuộc phép thế.

c. Nhưng cái “ com – pa” kia lấy làm bất bình lắm, tỏ vẻ khinh bỉ, cười kháy tôi như 
cười kháy một người Pháp không biết đến Nã Phá Luân, một người Mỹ không biết

đến Hoa Thịnh Đốn vậy ! Rồi nói:

- Quên à! Phải, bây giờ cao sang rồi thì để ý đâu đến bọn chúng tơi nữa !
 Tơi hoảng hốt, đứng dậy nói :

- Đâu có phải thế ! Tơi... (Lỗ Tấn, Cố Hương)

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

Phép liên kết

Lặp từ

ngữ

Đồng

nghĩa, trái

nghĩa và

liên tưởng

Thế

Nối

Từ ngữ

tương ứng

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

Phép liên kết

Lặp từ

ngữ

Đồng

nghĩa, trái

nghĩa và

liên tưởng

Thế

Nối

Từ ngữ

tương ứng

Cơ bé

Nó

thế

Nhưng rồi,

Nhưng,

Và

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

Tiết 137, 138

Ôn tập phần Tiếng Việt

I. Khởi ngữ và các thành phần biệt lập

1. Lý thuyết
2. Bài tập

II. Liên kết câu và liên kết đoạn văn

1. Lý thuyết
2. Bài tập

III. Nghĩa tường minh và hàm ý

1. Lý thuyết - Nghĩa tường minh là phần

thông báo được diễn đạt trực 
tiếp bằng từ ngữ trong câu.

- Hàm ý là phần thông báo tuy 
không được diễn đạt trực tiếp 
bằng từ ngữ trong câu nhưng có 
thể suy ra từ những từ ngữ ấy.

2. Bài tập
Bài tập 1:

Ở dưới ấy các nhà giàu chiếm hết 
cả chỗ rồi.

Hàm ý là:

- Địa ngục là nơi dành cho 
những kẻ nhà giàu như ông.

- Keo kiệt như ông chết sẽ bị đày 
xuống địa ngục

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

Bài 27. Ôn tập phần Tiếng Việt (Khởi ngữ, Các thành phần biệt lập,...)

<i><b>Nhiệt nhiệt chào mừng các </b></i>

<i><b>thầy cô giáo về dự giờ thăm </b></i>

<i><b>lớp! Chúc thầy cô sức khoẻ, </b></i>

<i><b>chúc các em học tốt!</b></i>

<i><b>GV thực hiện:</b></i>

<b>Đào Thị Lan</b>

<b>Các đơn vị kiến thức chính:</b>

<i><b> - Khởi ngữ và các thành phần </b></i>

<i><b>biệt lập. </b></i>

<i><b> - Nghĩa tường minh và hàm ý.</b></i>

<i><b> - Liên kết câu và liên kết đoạn </b></i>

<i><b>văn.</b></i>

<b>I. Khởi ngữ và các thành phần biệt </b>

<b>lập</b>

-

<b><sub> Khởi ngữ:</sub></b>

<b><sub> Là thành phần câu đứng trước chủ ngữ để </sub></b>

<b>nêu đề tài được nói đến trong câu.</b>

<b>- Thành phần tình thái:</b>

<b>- Thành phần tình thái:</b>

<b> Được dùng để thể hiện cách </b>

<b> Được dùng để thể hiện cách </b>

<b>nhìn của người nói đối với sự việc được nói đến trong </b>

<b>nhìn của người nói đối với sự việc được nói đến trong </b>

<b>câu.</b>

<b>câu.</b>

<b>- Thành phần cảm thán:</b>

<b>- Thành phần cảm thán:</b>

<b> được dùng để bộc lộ tâm lí của </b>

<b> được dùng để bộc lộ tâm lí của </b>

<b>người nói ( vui, buồn, mừng, giận,…)</b>

<b>người nói ( vui, buồn, mừng, giận,…)</b>

<b>- Thành phần gọi – đáp:</b>

<b>- Thành phần gọi – đáp:</b>

<b> được dùng để tạo lập hoặc duy </b>

<b> được dùng để tạo lập hoặc duy </b>

<b>trì quan hệ giao tiếp.</b>

<b>trì quan hệ giao tiếp.</b>

<b>Thành phần phụ chú:</b>

<b>Thành phần phụ chú:</b>

<b> được dùng để bổ sung một số </b>

<b> được dùng để bổ sung một số </b>

<b>chi tiết cho nội dung chính của câu. </b>

<b>chi tiết cho nội dung chính của câu. </b>

<b> </b>

<b><sub> </sub></b>

<b>Thành phần biệt lập:</b>

<b><sub>Thành phần biệt lập:</sub></b>

<b> là thành phần không tham gia </b>

<b><sub> là thành phần không tham gia </sub></b>

<b>vào diễn đạt nghĩa sự việc của câu.</b>

<b>Nối cột A sao cho phù hợp với khái niệm ở cột B </b>

<b>CỘT A</b>

<b>CỘT B</b>

<b>a. Được dùng để tạo lập hoặc duy </b>

<b>a. Được dùng để tạo lập hoặc duy </b>

<b>trì quan hệ giao tiếp.</b>

<b>trì quan hệ giao tiếp.</b>

<b>b. Được dùng để bổ sung một số </b>

<b>b. Được dùng để bổ sung một số </b>

<b>chi tiết cho nội dung chính của </b>

<b>chi tiết cho nội dung chính của </b>

<b>câu.</b>

<b>câu.</b>

<b>c. Được dùng để thể hiện cách </b>

<b>c. Được dùng để thể hiện cách </b>

<b>nhìn của người nói đối với sự </b>

<b>nhìn của người nói đối với sự </b>

<b>việc được nói đến trong câu.</b>

<b>việc được nói đến trong câu.</b>

<b>d. Được dùng để bộc lộ tâm lí </b>

<b>d. Được dùng để bộc lộ tâm lí </b>

<b>của người nói.</b>

<b>của người nói.</b>

<b>3. T/P phụ chú</b>

<b>3. T/P phụ chú</b>

<b>2. T/P gọi - đáp</b>

<b>2. T/P gọi - đáp</b>

<b>1. T/P tình thái</b>