“Bài học kinh nghiệm từ Nhật Bản” định hướng cơ bản tái thiết đô thị nhằm sử dụng hiệu quả dòng sông

Quy hoạch và phát triển kè bờ sơng Sài Gịn và sơng, kênh nội thành và các giải pháp
để hồn thành cơ bản kè sơng Sài Gịn, sơng và kênh nội thành vào năm 2025

“BÀI HỌC KINH NGHIỆM
TỪ NHẬT BẢN”
ĐỊNH HƯỚNG CƠ BẢN
TÁI THIẾT ĐƠ THỊ
NHẰM SỬ DỤNG HIỆU
QUẢ DỊNG SÔNG
TS.KTS.Nguyễn Lâm
Trung tâm Nghiên cứu Kiến trúc
Sở Quy hoạch - Kiến trúc

Tóm tắt: Nội dung trình bày tóm tắt định hướng
quy hoạch nhằm khai thác sử dụng hiệu quả dòng sông
phục vụ cho phát triển đô thị. Nội dung chủ yếu các
biện pháp định hướng tái thiết đô thị nhấn mạnh yếu tố
tận dụng triệt để sử dụng hợp lý đặc tính của dịng sơng,
lập quy hoạch tổng thể với phương châm - bảo tồn phát triển - chỉnh trang cho các dịng sơng, thúc đẩy sự
tham gia của cộng đồng.
Từ khóa: định hướng quy hoạch, đặc tính dịng sơng,
tái thiết đơ thị

1. Lời nói đầu
Trong xã hội hiện đại, thành phố là nơi dân cư tập trung phát triển đơng đúc và dịng sơng là
một trong số ít khơng gian mở tự nhiên cịn lại. Dịng sơng trong thành phố có khơng gian mơi trường
thân thuộc gần gũi với con người là nơi có thể chơi thể thao và giải trí nhưng khơng gian cũng bị hạn
chế để động vật và thực vật có thể sinh sống và phát triển. Tuy nhiên, nơi đây là khơng gian rất có giá
trị cho cư dân sống trong thành phố có cơ hội tiếp xúc với thiên nhiên. Ngồi ra, những dịng sơng cịn
phát huy vai trị sơng nước gắn với yếu tố văn hóa, lịch sử địa phương.
Đối với dịng sơng người dân địa phương mong muốn tìm kiếm cảnh quan vẻ đẹp bình an,

điều này góp phần tạo cho dịng sơng có ý nghĩa hơn trong cuộc sống. Hiện tại các dịng sơng ở các
thành phố phải đối mặt với nhiều vấn đề khó khăn khác nhau như hệ thống thốt nước khơng thể theo
kịp tốc độ đơ thị hóa, nước thải từ các hộ gia đình nhà máy chảy trực tiếp vào sơng, chất lượng nước
của dịng sơng trong thành phố xuống cấp nhanh chóng. Sự phát triển sử dụng rộng rãi các con đường
trải nhựa trong khu vực đơ thị hóa, chức năng giữ nước của lưu vực đã giảm, cùng với mưa lớn, bão
trong mùa mưa và đã có những đợt ngập lụt thường xuyên ở các thành phố trên cả nước. Nhiều con
sông vừa và nhỏ trong thành phố vẫn tập trung vào chức năng thoát nước và có nhiều con sơng xây
dựng bằng bê tơng làm cho mơi trường sinh vật khó phát triển tốt.
Để giải quyết những vấn đề trên, Chính phủ Nhật Bản, đặc biệt là Bộ du lịch giao thông hạ
tầng đất đai Nhật Bản (MLIT) đề xuất về “Định hướng cơ bản tái thiết đơ thị sử dụng hiệu quả dịng
sơng”, nhằm hướng dẫn, định hướng quy hoạch, cải tạo, chỉnh trang, phát triển các dịng sơng trên các
địa phương Nhật Bản.

54


Quy hoạch và phát triển kè bờ sơng Sài Gịn và sơng, kênh nội thành và các giải pháp
để hồn thành cơ bản kè sơng Sài Gịn, sơng và kênh nội thành vào năm 2025

2. Quan điểm tiếp cận
Dịng sơng ban đầu được hình thành bởi tự nhiên, cịn đơ thị được cấu thành tổng thể bởi các
vật thể hữu hình do con người xây dựng nên như cơ sở hạ tầng đơ thị, cống rãnh, đường xá, tịa
nhà…và các vật thể tự nhiên như sơng, núi...vv. Do đó, quan điểm tiếp cận về quy hoạch đô thị không
nên coi việc tạo ra các dịng sơng mà làm thế nào đó để có thể chấp nhận các dịng sơng như là các vật
thể tự nhiên vốn có trong đơ thị và sử dụng dịng sơng có hiệu quả mới là điều quan trọng.
Trên thế giới, dịng sơng cịn được coi như biểu tượng bộ mặt của đô thị, tượng trưng cho văn
hóa, thổ nhưỡng của khu vực đó. Do đó, cần phải nhận thức rằng việc cải tạo dịng sơng liên quan đến
sự phát triển thịnh vượng, bền vững của thành phố.
3. Định hướng chung
(a) Sử dụng hiệu quả đặc tính của dịng sơng

Các dịng sơng được hình thành kéo dài từ khu vực miền núi thượng nguồn đến các cửa sông hạ
lưu tạo thành không gian sông liên tục. Tại khu vực đơ thị dịng sơng được định hình nên bộ khung
của đơ thị với vai trị khơng gian cơng cộng rộng lớn trong thành phố. Ngồi ra, các dịng sơng trở
thành điểm nhấn cho mỗi thành phố, với sự thay đổi cảnh quan trong 4 mùa giúp mang đến môi
trường trong lành hơn. Đây cũng là nơi cần thiết để hình thành mơi trường sống và mơi trường sinh
trưởng cho các loài động vật và thực vật khác nhau và đa dạng. Hơn nữa, sự hình thành các dịng sơng
có mối quan hệ liên quan với con người rất đa dạng và đây là một yếu tố tạo thành nét văn hóa độc
đáo.
Dịng sơng hình thành tự nhiên, mỗi dịng sơng có hình dạng (chiều rộng, độ sâu, độ dốc, v.v.)
và dòng chảy (lượng nước, tốc độ dòng chảy, chất lượng nước, v.v.) khác nhau và do đó gắn với mỗi
dịng sơng có hệ sinh thái ln khác nhau và đa dạng, phong phú. Từ quan điểm quản lý môi trường
đô thị việc cải tạo chỉnh trang các dịng sơng cần phải được xem xét đầy đủ các đặc tính các dịng
sơng trong thành phố.
(b) Quan điểm tuần hồn nước ở lưu vực dịng sơng
Ở các khu vực đô thị tồn tại các vấn đề như thay đổi hệ tuần hoàn nước, thiệt hại do lũ lụt và
suy giảm chất lượng nước thường xuyên xảy ra, nên cần có quan điểm nhìn rộng ra chất lượng nước
cho cả khu vực đơ thị chứ khơng chỉ dịng sơng. Đặc biệt, để thúc đẩy các biện pháp kiểm soát lũ lụt
tại các thành phố, khơng chỉ suy nghĩ về tính nhất quán của hệ thống nước mà cần suy nghĩ đến chức
năng giữ nước và giải trí của lưu vực, quy hoạch phát triển và quy hoạch sử dụng đất trong tương lai.
Đồng thời, chia sẻ vai trò phù hợp trong lưu vực và tích cực thúc đẩy các biện pháp kiểm sốt lũ tồn
diện trên tồn lưu vực, đảm bảo các chức năng thẩm thấu, dự trữ tích hợp với sự phát triển của cộng
đồng.
(c) Hợp tác quy hoạch phát triển
Dịng sơng là yếu tố quan trọng cấu thành nên đô thị, nên quy hoạch phát triển cần đảm bảo
chức năng đa dạng của dịng sơng. Trong tương lai, cơ quan chính quyền địa phương và các nhà quản
lý dịng sơng sẽ làm việc cùng nhau để suy nghĩ xem xét quy hoạch phát triển dọc theo bờ sông và
dịng sơng. Sử dụng hiệu quả địa hình tự nhiên, đảm bảo tính liên tục khơng gian khu vực ven sơng và
dịng sơng (địa hình, cấu trúc, chức năng, cảnh quan, v.v.). Mặt khác, chỉnh trang cải tạo dịng sơng,
ngồi việc đảm bảo các chức năng kiểm soát lũ, việc cải thiện các chức năng mơi trường, sử dụng
thích hợp các dịng sơng là mục tiêu quang trọng.

Trong thành phố, có nhiều cơ sở hạ tầng khác nhau như cơng viên, không gian xanh và giao
thông đường phố. Đối với các dịng sơng cũng vậy với vai trị là cơ sở hạ tầng đô thị nên việc lập quy
hoạch cần tích hợp, thống nhất với các cơ sở hạ tầng đô thị khác lại với nhau. Hơn nữa, trong khu vực
ven sơng khi thiết kế dịng sơng và các cơ sở hạ tầng kỹ thuật cần thống nhất đảm bảo tính liên tục
khơng gian đơ thị. Điều quan trọng là phải thúc đẩy sự tham gia của người dân địa phương ngay từ
giai đoạn lập quy hoạch cho các dòng sông và ý tưởng phát triển thành phố.

55


Quy hoạch và phát triển kè bờ sơng Sài Gịn và sơng, kênh nội thành và các giải pháp
để hồn thành cơ bản kè sơng Sài Gịn, sơng và kênh nội thành vào năm 2025

(d) Không gian hỗ trợ các hoạt động đô thị
Trong các khu vực ven sông và dịng sơng, thúc đẩy việc sử dụng khơng gian sơng thích hợp
cho phép các hoạt động đơ thị đa dạng cùng với việc cân bằng việc bảo tồn môi trường tự nhiên. Để
giảm tác động môi trường của CO2 trong các thành phố cần sử dụng hiệu quả việc làm mát bằng hơi
nước của các dịng sơng hiện nay khơng được sử dụng. Ngoài việc sử dụng hiệu quả giao thông vận
tải đường sông, cần xem xét việc xây dựng bến tàu như một cơ sở trung chuyển kết nối với giao thông
đường bộ, đường sắt.
Sử dụng hiệu quả không gian ngầm của các khơng gian dịng sơng liên tục có khả năng thu nạp
cơ sở hạ tầng kỹ thuật đô thị như nước thải, điện... Để tăng cường sức hấp dẫn của thành phố và tái
sinh khu vực, cần đánh giá giải pháp sử dụng chỉnh trang cải tạo các dịng sơng dựa trên các đặc trưng
khơng gian dịng sông.

Sông Sumida- Tokyo

4. Phương châm cơ bản chỉnh trang các dịng sơng đơ thị
(a) Đảm bảo khơng gian cơng cộng
Cùng với việc chỉnh trang xây dựng các không gian công cộng như không gian giao thông và

không gian xanh dọc theo các con sơng nhằm cải thiện chức năng phịng chống thiên tai của thành
phố và bảo tồn không gian sông nước tự nhiên trong thành phố.
(b) Thúc đẩy cải thiện chức năng phòng chống thiên tai
Chức năng phòng chống thiên tai vốn có của dịng sơng cần thúc đẩy sử dụng hiệu quả hơn nữa
bằng cách quy hoạch dọc các dịng sơng xây dựng các tịa nhà bằng vật liệu chống cháy, cải thiện
chức năng lan truyền lửa trong trường hợp hỏa hoạn. Đảm bảo giao thông đủ rộng an toàn cho xe cứu
hỏa khẩn cấp, cho người dân thốt hiểm và bố trí khơng gian xanh dọc theo sông.
Khi gặp trường hợp khẩn cấp, mạng lưới với các tuyến đường sơng có thể sử dụng chữa cháy,
sử dụng nước dùng cho sinh hoạt của người dân. Ngoài ra, có thể sử dụng thuyền để vận chuyển hàng
hóa trong trường hợp khẩn cấp.

56


Quy hoạch và phát triển kè bờ sơng Sài Gịn và sơng, kênh nội thành và các giải pháp
để hồn thành cơ bản kè sơng Sài Gịn, sơng và kênh nội thành vào năm 2025

(c) Hình thành mạng lưới sơng nước và cây xanh
Hình thành mạng lưới sơng nước và cây xanh trong khu vực nội đơ, bố trí cây xanh trên hành
lang quản lý dịng sơng. Bố trí quy hoạch khu vực dọc sông cơ bản phải đảm bảo tạo ra lối di chuyển
và có thể vận chuyển khi xảy ra trường hợp khẩn cấp.
(d) Sáng tạo và bảo tồn không gian môi trường thân thuộc gần gũi
Bảo tồn thiên nhiên gần gũi còn lại trong những khu vực ven sông. Để hồi phục tự nhiên gần
gũi thân thuộc trong đơ thị cần thúc đẩy hình thái dịng sơng đơ thị với tính đa cấp tự nhiên xem xét
tính liên tục với môi trường của khu vực ven sông. Ngoài ra, cần nỗ lực để bảo tồn các khu vực ven
sông và cải tạo vành đai ven sông.
(e) Sự hồi sinh của không gian bờ sông trong đô thị
Để hình thành các khơng gian các dịng sơng trở nên quyến rũ…v.v đã bị chơn vùi trong q
trình đơ thị hóa hoặc những khu vực tối tăm được hồi sinh cùng lúc với quy hoạch phát triển của
thành phố. Thời điểm đó, cần tích cực thúc đẩy việc tái sử dụng nước thải đã qua xử lý.

5. Cải tạo dựa trên việc sử dụng hiệu quả đặc tính của khơng gian dịng sơng
Cải tạo khơng gian ven sơng để tạo ra một thành phố nhộn nhịp, nhiều điểm hấp dẫn mới, cần
phát triển hài hịa giữa ven sơng với dịng sơng dựa trên văn hóa, lịch sử, khí hậu, địa phương. Cần
thiết phải xem xét tính pháp lý về quy định cho phép chiếm dụng và cấu trúc của dòng sơng.
(a) Hình thành tính thẩm mỹ cảnh quan ven sơng
Từ quan điểm phát triển đô thị, khu vực dọc theo dịng sơng có tiềm năng hình thành cảnh quan
quyến rũ, nên cần xem xét cảnh quan hệ thống cơ sở quản lý sơng như bờ kè... Quy chế kiểm sốt và
hướng dẫn chiều cao, màu sắc, thiết kế...v.v, các tòa nhà trong khu vực ven dịng sơng. Hơn nữa,
hướng đến tạo lập một bộ mặt sông nước với cảnh quan, bố trí chiều rộng đường giao thơng phải rộng
hơn trước lúc chỉnh trang để tạo lối đi ven dịng sơng trong thành phố.
Vì lý do này, khi chỉnh trang cải tạo dịng sơng được tích hợp với phát triển quy hoạch đô thị
như điều chỉnh đất, điều chỉnh được thực hiện sao cho các không gian như đường phố và khơng gian
xanh được duy trì càng nhiều càng tốt.
Mặt nước trong vắt là một trong những yếu tố quan trọng khi đánh giá cảnh quan dịng sơng. Vì
vậy khuyến khích sự tham gia của người dân ở khu vực ven sơng mỗi hộ gia đình sẽ giảm xả nước rác
thải và thúc đẩy tổ chức làm sạch các dịng sơng.
(b) Thúc đẩy cải tạo dịng sơng sử dụng hiệu quả văn hóa, thổ nhưỡng, lịch sử, địa phương
Cần nỗ lực giới thiệu và bảo tồn những dịng sơng có khả năng truyền tải được văn hóa, thổ
nhưỡng, lịch sử, địa phương. Và khi tiến hành chỉnh trang cải tạo cần chú ý phải phù hợp với cảnh
quan khu vực dọc sông. Thông qua những sự kiện giao lưu truyền thống địa phương, tổ chức sự kiện
giao lưu truyền thống được thực hiện thơng qua các dịng sơng, việc chỉnh trang phát triển dịng sơng
được thực hiện để hỗ trợ các hoạt động này.
Như vậy, điều quan trọng là phải xem xét khơng chỉ là mơi trường tự nhiên mà cịn những nội
dung đa dạng, có chiều sâu về văn hóa của địa phương, nắm bắt những đặc trưng phản ánh văn hóa xã hội, nghệ thuật.
(c) Tạo sự sống động, hấp dẫn
Thúc đẩy việc tổ chức các sự kiện, lễ hội sử dụng các không gian ven sông, xem xét việc thiết
kế xây dựng đường đi dạo và không gian nghỉ ngơi vui chơi ven dịng sơng để tăng sức hấp dẫn của
thành phố, thu hút người dân và giúp hồi sinh khu vực tạo sức sống động.
(d) Cải tạo dịng sơng mới hài hịa với khu vực ven sơng
Sau khi kiểm tra cẩn thận tác động của việc kiểm sốt lũ lụt, xây dựng tích hợp tịa nhà và bờ

kè, dẫn nước vào khu vực dân cư, xây dựng tích hợp dịng sơng với khu vực ven sơng. Nhằm hình
thành một khơng gian bờ sơng hấp dẫn sử dụng hiệu quả khơng gian mặt nước. Ngồi ra, tại những
khu vực mật độ cao, để sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên đất đai cải tạo tích hợp hồ điều tiết với
dịng sơng và cơng trình kiến trúc.

57


Quy hoạch và phát triển kè bờ sơng Sài Gịn và sơng, kênh nội thành và các giải pháp
để hồn thành cơ bản kè sơng Sài Gịn, sơng và kênh nội thành vào năm 2025

Mặt khác, không gian công cộng dọc theo sơng là khơng gian rất có giá trị để cải thiện môi
trường sông và tái thiết thành phố. Để giữ cho không gian công cộng ở khu vực ven sông vĩnh viễn
tồn tại mặc dù bị hạn chế về mặt tài chính, nếu có thể nỗ lực đảm bảo đất công cộng càng nhiều càng
tốt.
(e) Sử dụng phương tiện giao thông thủy
Thúc đẩy việc sử dụng vận tải đường sông để giảm giảm các tác động môi trường, diều tiết
tắc nghẽn giao thông đường bộ trong thành phố. Vì lý do này, cần xem xét các biện pháp cải tạo,
chỉnh trang cải thiện bến tàu như một nút với giao thơng đường bộ. Ngồi ra, khi khẩn cấp cần có biện
pháp sử dụng như lúc bình thường. Hơn nữa, để sử dụng mặt nước một cách thích hợp, thúc đẩy các
biện pháp cấm tàu neo đậu bất hợp pháp.
(f) Sử dụng cho hoạt động vui chơi, giải trí
Tối ưu hóa việc sử dụng hiệu quả các đặc tính vốn có của dịng sơng như một khơng gian tự
nhiên q giá cịn sót lại trong thành phố, thúc đẩy việc chỉnh trang cải tạo không gian đi bộ và không
gian mặt nước thân thiện, nhằm tăng cơ hội tương tác với nước.
Ngồi ra, khơng gian mặt nước thân thiện, đẩy mạnh sử dụng hoạt động khơng gian giải trí
dựa trên các đặc tính của dịng sơng.
(g) Cải tạo tích hợp với hệ thống hạ tầng đô thị
Để thúc đẩy cải tạo phát triển hệ thống hạ tầng đô thị trong thành phố, sử dụng hệ thống cơ sở
hạ tầng thông tin, nước thải ngầm, không gian ngầm của các con sông được tạo ra liên tục bởi các

kênh sông ngầm và đường hầm quản lý các dịng sơng.

Kênh Sibuya Tokyo

58


Quy hoạch và phát triển kè bờ sơng Sài Gịn và sơng, kênh nội thành và các giải pháp
để hồn thành cơ bản kè sơng Sài Gịn, sơng và kênh nội thành vào năm 2025

6. Giải pháp cải tạo toàn diện cho việc lập quy hoạch sử dụng hiệu quả các dịng sơng
Việc lập quy hoạch sử dụng hiệu quả các dịng sơng sẽ ngày càng trở nên quan trọng hơn
trong tương lai. Vì vậy, cần xem xét nhiều quan điểm khác nhau của dịng sơng trong đơ thị và phân
chia thành các khu vực như lưu vực sông, ven sơng và khu vực sơng.
Ngồi ra, từ quan điểm nâng cao tính hiệu quả trong việc thực thi quy hoạch, cần làm rõ quy
hoạch cho các dịng sơng trong thành phố. Về nguyên tắc, thiết kế cải tạo các dòng sơng trong thành
phố thì quyết định thuộc đồ án quy hoạch đô thị.
Đặc biệt, tại các khu vực nội đô hiện tại bao gồm (khu vực tập trung dân số: DID), điều quan
trọng là phải phối hợp các kế hoạch và dự án phát triển dịng sơng đồng thời thực hiện với việc cải tạo
phát triển các dự án đô thị.
(a) Lập quy hoạch sử dụng hiệu quả các dòng sơng
Dịng sơng là một cấu thành quan trọng của các thành phố và trong đồ án quy hoạch tổng thế dịng
sơng cũng phải được đóng vai trị tích cực trong nội dung đồ án. Quy hoạch dịng sơng nhìn từ góc độ
diện rộng, phương châm cải tạo chỉnh trang cơ bản dịng sơng trên phạm vi cấp tỉnh được lập trên nền
tảng của quy hoạch chung vùng đô thị với phương châm bảo tồn phái triển chỉnh trang.
Ngoài ra, để sử dụng hiệu quả chức năng phòng chống thiên tai và chức năng mơi trường là
đặc tính của các dịng sông, liên kết với các cơ quan liên quan, cơ sở khác và dưới vai trị được phân
chia thích hợp, vai trị của dịng sơng được xác định trong các đồ án như quy hoạch phòng chống thiên
tai địa phương và quy hoạch cơ bản mảng xanh.
(b) Lập quy hoạch bờ sông

Để chỉnh trang cải tạo và sử dụng các khu vực ven sơng và dịng sơng một cách tích hợp, điều
quan trọng là phải phối hợp phương pháp sử dụng, phương pháp chỉnh trang điều chỉnh phù hợp thiết
kế, cấu trúc hỗ trợ lẫn nhau để phát huy được đặc tính dịng sơng.
Vì lý do này, dựa trên Đồ án quy hoạch chung bao gồm phương châm bảo tồn phát triển cải tạo lập và
điều chỉnh quy hoạch cải tạo dịng sơng và đồng thời, địa phương cần lập quy hoạch dịng sơng đảm
bảo hiệu quả đặc tính dịng sơng về mơi trường, chức năng phịng chống thiên tai của dịng sơng.

Ý tưởng quy hoạch thiết kế ven sơng đường cao tốc Hanshin - Osaka

59


Quy hoạch và phát triển kè bờ sơng Sài Gịn và sơng, kênh nội thành và các giải pháp
để hồn thành cơ bản kè sơng Sài Gịn, sơng và kênh nội thành vào năm 2025

7. Chia sẻ vai trò - Hợp tác công tư PPP
Để thúc đẩy việc lập quy hoạch đơ thị tích hợp dịng sơng và khu vực ven sơng, trước tiên nhà
quản lý dịng sơng, dân cư địa phương, chính quyền địa phương, dựa trên sự gắn kết mật thiết giữa các
cơ quan hữu quan cần có phân chia chi phí cho phù hợp với mỗi vai trị đó được phát huy. Hơn nữa,
khi tiến hành chỉnh trang cải tạo cấp địa phương không lập sổ tay mang tính thống nhất, mà căn cứ vào
hiện trạng khu vực, tiến hành chỉnh trang dựa trên điều kiện có sẵn mà khơng bị gị bó, hạn chế bởi các
sổ tay hướng dẫn.
(a)Vai trị của địa phương
Chính quyền địa phương là chủ thể lập quy hoạch nên việc nắm được nguyện vọng ý chí của
dân cư địa phương là dễ nhất, và với vai trị là đơn vị chính lập quy hoạch để đề xuất ý tưởng quy
hoạch sử dụng hiệu quả dịng sơng cần sự hỗ trợ của nhà quản lý dịng sơng. Ngồi ra, từ góc độ phát
triển cộng đồng về mặt quản lý cải tạo dịng sơng đô thị cần xem xét một hệ thống các chủ thể tham
gia có thể chủ động đáp ứng vấn đề khi xảy ra tại địa phương.
(b) Thúc đẩy sự tham gia của cộng đồng
Cần coi các con sông trong thành phố là không gian môi trường quen thuộc và cần tích hợp vào

đồ án, cư dân địa phương khơng chỉ đơn thuần tham gia vào quy hoạch và đề xuất ý tưởng mà cịn có
quyền tự chủ và tham gia lập quy hoạch chung. Để đạt được điều đó, cần phải sự tương tác giữa người
dân địa phương và dòng sơng như sử dụng các dịng sơng vào việc thiết lập một nơi giáo dục môi
trường, cung cấp thông tin về các dịng sơng như mức độ an tồn kiểm sốt lũ hiện tại.
Ngồi ra, cần có thế chể chính sách để cho người dân, cộng đồng có thể tham gia tích cực khơng
chỉ ở giai đoạn lên ý tưởng và lập quy hoạch, mà cả ở giai đoạn duy trì quản lý cải tạo dịng sơng. Ví
dụ, đầu tiên xem xét việc cải tạo môi trường sinh học, bảo vệ chất lượng nước, sử dụng hiệu quả tham
quan cho lĩnh vực giáo dục, quan hệ đối tác với người dân địa phương và tổ chức NPO và quản lý
thông qua quan hệ đối tác bao gồm quan điểm học hỏi từ dịng sơng.
Hơn nữa, xem xét hỗ trợ giải pháp cho hoạt động giáo dục đào tạo nguồn nhân lực cần thiết cho việc
lập quy hoạch tích hợp giữ dịng sơng và quy hoạch chung và nội dung này thể hiện ý kiến của người
dân địa phương được phản ánh trong đồ án quy hoạch.
(c) Vai trò của người quản lý sông
Để thúc đẩy lập quy hoạch đề xuất ý tưởng cho quy hoạch sử dụng hiệu quả dòng sơng, các nhà
quản lý sơng cần tích cực cung cấp thông tin liên quan đến điều kiện sử dụng, lịch trình cải tạo, nội
dung quy hoạch ý tưởng chỉnh trang dịng sơng. Ngồi ra, tích cực hỗ trợ cư dân địa phương và các
hoạt động của tổ chức NPO liên quan đến dịng sơng và cung cấp thơng tin có hệ thống bằng Internet
(liên kết đến trang web, v.v.) và xuất bản trên các tạp chí, các phương tiện khác nhau.
(d) Sự tham gia của các doanh nghiệp tư nhân
Để nhận được hỗ trợ kinh phí và khai thác mối quan hệ cộng tác của doanh nghiệp tư nhân
nhằm cải tạo dịng sơng, cầm xem xét giải pháp chỉnh trang không gian ven sông dựa trên doanh
nghiệp tư nhân, cải tạo bờ kè được tích hợp với các tịa nhà tư nhân dọc theo sơng và đưa dịng sơng
vào khu vực đất tư nhân.

60


Quy hoạch và phát triển kè bờ sơng Sài Gịn và sơng, kênh nội thành và các giải pháp
để hồn thành cơ bản kè sơng Sài Gịn, sơng và kênh nội thành vào năm 2025

8. Kết luận
Trên cơ sở nội dung định hướng cơ bản tái thiết đô thị sử dụng hiệu quả dịng sơng của MLIT
về vấn đề giải pháp chỉnh trang cải tạo các dịng sơng. Những nội dung chủ yếu về các biện pháp
chỉnh trang cải tạo mà Thành phố có thể tham khảo:
- Chỉnh trang cải tạo dịng sơng phải coi trọng quan điểm tuần hồn nước, lưu vực nước, cùng với tận
dụng triệt để sử dụng hợp lý đặc tính của dịng sơng.
- Với các dịng sơng là yếu tố cấu thành quan trọng của đô thị, nên cần lập quy hoạch tổng thể với
phương châm - bảo tồn - phát triển - chỉnh trang.
- Dịng sơng với vai trị là hạ tầng đơ thị được phê duyệt bảng quy hoạch đô thị, chỉnh trang đơ thị,
phát huy đặc trưng dịng sơng.
- Sơng trong đơ thị ngồi chức năng kiểm sốt lũ, đảm bảo chức năng mơi trường cùng với chức năng
phịng thiên tai, chỉnh trang không gian hỗ trợ các hoạt động đô thị.
-Việc chỉnh trang cải tạo cây xanh, giao thông dọc các dịng sơng sẽ giúp cải thiện chức năng phịng
chống thiên tai của thành phố.
- Nỗ lực phục hồi bảo tồn tính tự nhiên quen thuộc vốn có của dịng sơng trong đơ thị.
- Dựa trên nền tảng về văn hóa, khí hậu, thổ nhưỡng, lịch sử của khu vực mà cân bằng hài hịa dịng
sơng và khu vực ven dịng sơng.
- Khơng gian dịng sơng sử dụng cho các hoạt động giao thơng thủy, giải trí. Ngồi ra, dịng sơng cịn
được coi là được sử dụng khơng gian lưu trữ cho cuộc sống đô thị.

Tham khảo
1. />2. />3. />izube6.pdf
4. />5. />6. />7. />8. />
61