CHƯƠNG VII
MẮT VÀ CÁC DỤNG CỤ QUANG
Lăng
kính
Kính thiên văn
Thấu
kính
Kính hiển vi
Kính lúp
Mắt
Tiết 48.
Hình ảnh về lăng kính
I. Cấu tạo của lăng kính.
- Lăng kính là một khối chất trong suốt, đồng chất (thủy
tinh, nhựa…), thường có dạng lăng trụ tam giác.
A
Cạnh
Mặt bên
Mặt bên
n
B
A
B
Mặt đáy
C
- Lăng kính được đặc trưng bởi:
• Góc chiết quang A.
• Chiết suất n.
C
ABC tiết diện thẳng
của lăng kính
II. Đường đi của tia sáng qua lăng kính.
1. Tác dụng tán sắc ánh sáng trắng.
Lăng kính có tác dụng phân tích chùm
ánh sáng trắng thành một dải màu biến thiên
liên tục từ đỏ đến tím. Đó là sự tán sắc ánh
sáng trắng.
2. Đường truyền của tia sáng qua lăng kính
A
i1
I
J
r1
r2
i2
R
S
B
C
A
i1
S
D
I
J
r1
r2
i2
R
B
C
- Chùm sáng hẹp đơn sắc chiếu qua mặt bên của lăng kính thì
tia ló ra khỏi lăng kính lệch về phía đáy lăng kính so với tia tới
- Góc lệch D: là góc tạo bởi tia ló và tia tới.
III. Các cơng thức lăng kính
• sini1
= nsinr1
• sini2 = nsinr2
• A = r1 + r2
• D = i1 + i2 - A
• i1
* Nếu góc i1, A nhỏ (< 100)
= nr1
• i2 = nr2
• A = r1 + r2
• D = (n-1) A
IV. CƠNG DỤNG CỦA LĂNG KÍNH
1. Máy quang phổ.
Chùm sáng
đơn sắc
Buồng ảnh
C
S
JJ
L
Nguồn
sáng
L1
P
L2
Lăng kính P
F
Quang phổ của
nguồn J
2. Lăng kính phản xạ tồn phần
- Lăng kính phản xạ tồn phần là lăng kính có tiết diện
thẳng là một tam giác vng cân.
- Lăng kính phản xạ tồn phần được dùng trong một số
dụng cụ quang học để tạo ảnh thuận chiều.
B
B
R
J
A
45o
C
S
A
C
Lăng kính phản xạ
tồn phần
Phản xạ tồn phần trong
máy ảnh , ống nhịm, kính
tiềm vọng…..
Cơng dụng của lăng kính trong thực tế
Phản xạ tồn phần
Kính tiềm
vọng