Bài 1. Các cấp tổ chức của thế giới sống

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (98.54 KB, 5 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Ngày soạn :
Người soạn :

Tiết 1 :

CÁC CẤP TỔ CHỨC CỦA THẾ GIỚI SỐNG

I. Mục tiêu:

- Sau khi học xong bài này học sinh cần:
 1. Kiến thức

- Giải thích được nguyên tắc tổ chức thứ bậc của thế giới sống và có cái nhìn
khái quát về thế giới sống

- Giải thích được tại sao tế bào lại là đơn vị cơ bản tổ chức nên sự sống

- Trình bày được đặc điểm chung của các cấp tổ chức sống và sự tương tác
giữa chúng.

2. Kĩ năng

- Rèn luyện kĩ năng hoạt động nhóm

- Rèn kĩ năng tư duy logic, khoa học và hệ thống
- Nâng cao phương pháp tự học môn sinh học
 3. Thái độ

- Giáo dục cho học sinh về tính logic trong đời sống thực tiễn. Từ đó, có
những ứng dụng vào thực tiễn nhất là trong phương pháp học tập.

II. Phương tiện dạy học

- Sách giáo khoa, sách giáo viên

- Tranh vẽ hình 1 SGK (trang 7) và những hình ảnh liên quan đến bài học
- Bài tập vận dụng

III. Tiến trình bài giảng

1. Ổn định tổ chức (1’): Kiểm tra sĩ số, chuẩn bị bài trước của học sinh
2. Kiểm tra bài cũ: Khơng kiểm tra vì bài đầu tiên của chương

3. Bài mới:

Hoạt động của GV- HS Nội dung bài học
Hoạt động 1(10’): Tìm hiểu các cấp

tổ chức của thế giới sống

GV: Sinh vật khác vật vơ sinh ở những
điểm nào?

GV: Lấy ví dụ, gợi ý HS tìm câu trả
lời: So sánh chiếc bàn HS và cây
phượng

HS: Vật sống được tổ chức theo thứ
bậc, có khả năng trao đổi chất và năng

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

lượng, sinh trưởng và phát triển, sinh
sản, cảm ứng và vận động

GV: Yêu cầu HS nghiên cứu mục I

SGK và trả lời câu hỏi sau: Hãy cho
biết thế giới sống có các cấp tổ chức
nào? Trong đó cấp nào là cơ bản?
HS: Đọc SGK và trả lời

GV: Nhận xét, bổ sung hoàn thiện kiến
thức

GV: Cấp độ nào là đơn vị cơ bản của
thế giới sống? Giải thích?

HS: Đơn vị cơ bản của thế giới sống là
“ Tế bào”

GV: Đưa ra ví dụ yêu cầu HS sắp xếp
theo đúng thứ tự các cấp tổ chức từ
thấp lên cao: Phân tử nước, nguyên tử
ôxi, bộ não, con cá, tế bào thần kinh, ti
thể, quần thể cá trắm, ao cá, trái đất.
HS: Nguyên tử ôxi-> phân tử nước->
tế bào thần kinh-> bộ não-> con cá->
quần thể cá trắm-> ao cá-> trái đất
GV: Có thể đổi vị trí của các tổ chức
trên được khơng? Tại sao?

HS: Ngiên cứu SGK và hiểu biết của
mình để trả lời

GV: Rút ra nhận xét

GV: Giải thích tại sao tế bào được coi
là đơn vị cơ bản cấu tạo nên mọi cơ thể
sống?

HS: Nghiên cứu SGK trả lời

* Các cấp tổ chức trong thế giới
sống:

- Tổ chức dưới tế bào: Nguyên tử
-phân tử - đại phân tử - bào quan
- Tổ chức từ tế bào trở lên: Tế bào
– mô – cơ quan – hệ cơ quan – cơ
thể - quần thể - quần xã – hệ sinh
thái – sinh quyển.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

GV: Yêu cầu HS thực hiện lệnh trong
SGK

HS: Tìm hiểu thơng tin SGK để trả lời
lệnh

GV: Nhận xét và hồn thiện kiến thức

* Hoạt động 2 (15’): Tìm hiểu đặc
điểm chung của các cấp tổ chức
trong thế giới sống

GV: Nguyên tắc thứ bậc là gì?
HS: Trả lời

GV: Thế nào là tính nổi trội? Cho ví
dụ?

HS: Trả lời

GV: Đặc điểm nổi trội đặc trưng của
sự sống là gì?

HS: Trả lời

GV lấy ví dụ và hỏi: Nếu tế bào cơ
tim, mơ cơ tim, quả tim, hệ tuần hồn
bị tách rời khỏi cơ thể chúng có hoạt
động được khơng? Tại sao?

HS: Khơng, vì: Thiếu sự phối hợp,
điều chỉnh của các hệ cơ quan khác
như hệ hơ hấp, hệ tiêu hóa...trong cơ
thể tồn vẹn.

GV: Lấy ví dụ để chuyển sang mục 2 :
+ Cây đậu sau khi nảy mầm sẽ lớn lên
nhờ chất dinh dưỡng từ đất

+ Khi cây quang hợp nó sẽ sử dụng khí
CO2 và nước từ mơi trường để tạo tinh

bột và khí O2

Từ 2VD trên, cho biết: Đặc điểm
chung của thế giới sống?

HS: Thế giới sống là hệ thống mở
GV: Hệ thống mở là gì? Phân tích mối
quan hệ giữa sinh vật với môi trường?
HS: Nghiên cứu SGK kết hợp với thực
tế để trả lời

* Nhận xét:

- Thế giới sinh vật được thể hiện
theo nguyên tắc thứ bậc rất chặt
chẽ

- Tế bào là đơn vị cơ bản cấu tạo
nên mọi cơ thể sinh vật

II. Đặc điểm chung của các cấp 
tổ chức trong thế giới sống

1.Tổ chức theo nguyên tắc thứ 
bậc

- Tổ chức sống cấp dưới làm nền
tảng để xây dựng nên tổ chức sống
cấp trên

- Đặc điểm nổi trội: Hình thành do
sự tương tác của các bộ phận cấu

thành và khơng thể có được ở cấp
độ nhỏ hơn

- Đặc điểm nổi trội đặc trưng cho
thế giới sống: Trao đổi chất và
năng lượng, sinh trưởng và phát
triển, sinh sản, cảm ứng và vận
động

2. Hệ thống mở và tự điều chỉnh
- Sinh vật mọi cấp tổ chức đều
không ngừng trao đổi vật chất và
năng lượng với môi trường

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

GV: Khả năng tự điều chỉnh là gì? Lấy
ví dụ?

HS: Nghiên cứu SGK để trả lời

GV: Nhờ đâu mà thế giới sống tiếp
diễn từ thế hệ này sang thế hệ khác?
HS: Nghiên cứu SGK để trả lời

GV: Cây xương rồng sống trên sa mạc
lá tiêu giảm thành gai nhọn. Do đâu
mà có sự thích nghi đó?

HS: Thảo luận và trả lời

GV: Nhận xét và củng cố kiến thức

3.Thế giới sống liên tục tiến hóa
- Nhờ cơ chế truyền thơng tin trên
phân tử ADN từ thế hệ này sang
thế hệ khác ...Duy trì và ổn định
các đặc điểm vốn có qua các thế hệ
- Sự đa dạng và thống nhất của thế
giới sống nhờ quá trình phát sinh
biến dị, tác động của quá trình chọn
lọc.

4. Củng cố và dặn dò (6’)
* Củng cố:

- Cấp tổ chức cao nhất và lớn nhất trong thế giới sống là gì?
- Sinh quyển là hệ mở hay kín?

- Virut là cở thể chưa có cấu tạo tế bào, kí sinh bắt buộc, kích thước
nhỏ bé... Vậy virut có phải là cơ thể sống hay khơng? Giải thích?

* Dặn dị:

- Trả lời các câu hỏi SGK và học bài cũ

- Chuẩn bị bài mới bằng cách trả lời các câu hỏi sau:

+ Câu 1: Dựa vào đâu các nhà khoa học sắp xếp các sinh vật vào
các bậc phân loại?

+ Câu 2: Điền dấu (+) nếu đúng và dấu (-) nếu sai vào ô trống của

bảng sau đây đúng với các đặc điểm của mỗi giới sinh vật?

Tên
giới

Đơn
bào

Đa
bào