Giáo án môn Ngữ văn lớp 6 - Tiết 3 - Bài 1 - Văn bản Từ và cấu tạo của từ tiếng Việt

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n: 17/8/2010 Ngµy gi¶ng: 18/8/2010 TiÕt 3 - Bµi 1 - V¨n b¶n. Tõ vµ cÊu t¹o cña tõ tiÕng ViÖt A/ Môc tiªu bµi häc: 1. Kiến thức: Hs hiểu được thế nào là từ và đặc điểm cấu tạo của từ tiếng Việt cô thÓ lµ: - Kh¸i niÖm vÒ tõ. - §¬n vÞ cÊu t¹o tõ (tiÕng) - Các kiểu cấu tạo từ (từ đơn/từ phức; từ ghép/từ láy) 2. KÜ n¨ng: nhËn diÖn tõ. 3. Thái độ: có ý thức sử dụng từ khi đặt câu. b/ chuÈn bÞ: 1. GV: Tham kh¶o tµi liÖu, nghiªn cøu sgk, sgv, chuÈn kiÕn thøc kÜ n¨ng…. so¹n gi¸o ¸n. B¶ng phô. 2. HS: §äc vµ so¹n bµi tríc ë nhµ. c/ kiÓm tra: KiÓm tra phÇn chuÈn bÞ ë nhµ cña hs. d/ hoạt động dạy và học: 1. Giíi thiÖu bµi: Hàng ngày chúng ta giao tiếp với nhau bằng ngôn ngữ, vậy đơn vị nào cấu t¹o nªn ng«n ng÷ giao tiÕp. Chóng ta cïng t×m hiÓu trong bµi häc h«m nay. 2. D¹y bµi míi: H® cña gv. H® cña gv. -GV ghi vÝ dô lªn b¶ng: ThÇn/ d¹y/ d©n/ c¸ch/ trång trät,/ ch¨n nu«i/ vµ/ Hs ghi chÐp c¸ch/ ¨n ë/. ? C©u v¨n trªn gåm mÊy -Gåm 9 tõ tõ?. Néi dung I/ Tõ lµ g×? 1/ VÝ dô. 2/ NhËn xÐt: Gåm: -9 tõ. ? Dùa vµo dÊu hiÖu nµo -Dùa vµo c¸c dÊu g¹ch mà em biết điều đó? chÐo. -12 tiÕng -12 tiÕng ? Cã bao nhiªu tiÕng? ->V× cã tõ cã mét tiÕng, ? T¹i sao l¹i nh­ vËy? cã tõ cã hai tiÕng. VD: ThÇn: 1 tiÕng Trång trät: 2 tiÕng ? Các đơn vị được gọi là tiÕng vµ tõ cã g× kh¸c -Tiếng dùng để tạo từ nhau? -Từ dùng để tạo câu. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> ? Khi nµo mét tiÕng ®­îc coi lµ mét tõ? -Khi mét tiÕng cã thÓ dùng để tạo câu, tiếng ấy trë thµnh tõ. ? VËy tõ lµ g×? ->Là đơn vị nhỏ nhất dùng để đặt câu. 3/ Ghi nhí (sgk) -Gọi hs đọc ghi nhớ đọc Bµi tËp nhanh: ? Trong c©u sau cã mÊy tõ, mÊy tiÕng? ThÇn gióp d©n giÖt trõ Ng­ Tinh, Hå Tinh, Méc Tinh. -7 tõ, 11 tiÕng. -GV: Tõ cã mét tiÕng, tõ cã hai tiÕng ®­îc gäi lµ g×? -Gọi hs đọc ví dụ. II/ Từ đơn và từ phức 1/ VÝ dô Cho c©u v¨n: Từ/ đấy,/ nước/ ta/ chăm/ nghÒ/ trång trät,/ ch¨n nu«i/ vµ/ cã/ tôc/ ngµy/ tÕt/ lµm/ b¸nh ch­ng,/ b¸nh giÇy/.. đọc. -GV treo b¶ng phô ? H·y ®iÒn c¸c tõ trong c©u trªn vµo b¶ng ph©n lo¹i sau: KiÓu cÊu t¹o tõ Từ đơn Tõ phøc. Tõ ghÐp Tõ l¸y. VÝ dô Từ, đấy, nước, ta, chăm, nghÒ, vµ, cã, tôc, ngµy, tÕt, lµm. ch¨n nu«i, b¸nh ch­ng, b¸nh giÇy. trång trät. ? Từ đơn và từ phức có ®iÓm g× kh¸c nhau? -Từ đơn chỉ có một tiếng -Tõ phøc cã hai tiÕng trë lªn. ? TiÕng lµ g×? ->Tiếng là đơn vị cấu tạo nªn tõ. ? Tõ phøc gåm mÊy lo¹i? -2 lo¹i ? Cêu t¹o cña tõ ghÐp vµ tõ l¸y cã ®iÓm g× gièng vµ kh¸c nhau? Lop6.net. 2/ NhËn xÐt: -Từ có một tiếng là từ đơn, tõ cã 2 tiÕng lµ tõ phøc.. -Ph©n lo¹i tõ ghÐp vµ tõ l¸y:.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> +Giống nhau: đều có 2 tiÕng (gäi chung lµ tõ phøc) +Kh¸c nhau: .Tõ ghÐp: c¸c tiÕng cã quan hÖ víi nhau vÒ nghÜa .Tõ l¸y: gi÷a c¸c tiÕng cã quan hÖ l¸y ©m. ? Từ đó em có nhận xét gì về từ đơn và từ phức? Tr¶ lêi 3/ Ghi nhí (sgk) -Gọi hs đọc ghi nhớ. §äc III/ LuyÖn tËp Bµi 1. -Gọi hs đọc bài 1 đọc -Gäi 3 hs lªn b¶ng ? C¸c tõ nguån gèc, con ch¸u thuéc kiÓu cÊu t¹o tõ Tr¶ lêi nµo?. Cho c©u v¨n: a/ Tõ: nguån gèc, con ch¸u thuéc kiÓu cÊu t¹o tõ ghÐp.. ? Tìm từ đồng nghĩa với từ -céi nguån, gèc g¸c, tæ nguån gèc? tiªn, cha «ng, gièng nßi, gèc rÔ, huyÕt thèng… b/ Từ đồng nghĩa: ? T×m thªm c¸c tõ ghÐp -«ng bµ, cha mÑ, chó b¸c, chØ quan hÖ th©n thuéc? c« d× …. Bµi 2 Quy t¾c s¾p xÕp c¸c tiÕng trong tõ ghÐp chØ quan hÖ th©n thuéc: -Theo giíi tÝnh: «ng bµ, cha mÑ, anh chÞ, cËu mî... -Theo bËc: b¸c ch¸u, chÞ em, cha con…. -Gäi 4 hs lªn b¶ng. -C¸ch chÕ biÕn b¸nh: b¸nh rán, bánh nướng, bánh hÊp, b¸nh tr¸ng… -Nªu tªn chÊt liÖu cña b¸nh: b¸nh nÕp, b¸nh tÎ, b¸nh khoai, b¸nh ng«, b¸nh s¾n, b¸nh ®Ëu xanh.. -Nªu tÝnh chÊt cña b¸nh: b¸nh dÎo, b¸nh dÎo, b¸nh xèp, b¸nh phång… -Nªu h×nhLop6.net d¸ng cña b¸nh:. Bµi 3.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> b¸nh gèi, b¸nh quÊn thõng, b¸nh tai voi…. ? T×m tõ l¸y kh¸c cã t¸c dông Êy? -nøc në, sôt sïi, r­ng røc, sôt sÞt, ti tØ, nghÑn ngµo…. Bµi 4: Tõ l¸y ®­îc in ®Ëm miªu t¶ tiÕng khãc cña người.. Bµi 5. - Thi t×m nhanh gi÷a c¸c bµn, theo d·y, mçi d·y mét ý. a/ Tả tiếng cười: khúc khÝch, s»ng sÆc, h« hè, ha h¶, hÒnh hÖch.. b/ T¶ tiÕng nãi: khµn khµn, lÌ nhÌ, thá thÎ, lÐo nhÐo, lÇu bÇu… c/ Tả dáng điệu: lừ đừ, lả lướt, nghênh ngang, tất bËt, bÖ vÖ…. -GV: Khi viÕt v¨n miªu t¶ lưu ý sử dụng đúng từ ngữ, phù hợp với đối tượng dược miêu tả. e/ cñng cè – dÆn dß: - Hs vÒ nhµ hoµn thiÖn c¸c bµi tËp. - Häc bµi - Soạn bài: Giao tiếp, văn bản và phương thức biểu đạt.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>