Giáo án Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 42: Ôn tập kiểm tra truyện Trung đại - Năm học 2011-2012

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Tuần : 9 Tiết PPCT: 42. Ngày soạn: 05/10/2011 Ngày dạy: 11/10/2011. ÔN TẬP KIỂM TRA TRUYỆN TRUNG ĐẠI A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: - Hệ thống hóa kiến thức về phần văn học trung đại - Biết vận dụng kiến thức đã học để tạo lập đoạn văn cụ thể. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG, THÁI ĐỘ: 1. Kiến thức: - Nắm vững chắc hơn các kiến thức về văn học trung đại Việt Nam: những thể loại chủ yếu, giá trị nội dung và nghệ thuật của những tác phẩm tiêu biểu 2. Kỹ năng: - Rèn cho HS kỹ năng hệ thống, phân tích và so sánh, trình bày vấn đề dưới nhiều hình thức khác nhau, trả lời câu hỏi, viết bài tự luận ngắn, trắc nghiệm… 3. Thái độ: - Giáo dục HS ý thức tích cực tự giác ôn tập củng cố kiến thức về văn học trung đại. C. PHƯƠNG PHÁP: - Phát vấn, đàm thoại, giải thích, khái quát hóa, thảo luận nhóm. D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: 1. Ổn định lớp: Kiểm diện HS 9A1: Sĩ số ……Vắng: ……(P:…………..; KP:…………..) 9A2: Sĩ số ……Vắng: ……(P:…………..; KP:…………..) 2. Kiểm tra bài cũ: KT sự chuẩn bị bài của HS 3. Bài mới: Tiết trước chúng ta đã tìm hiểu rất nhiều tác giả - tác phẩm văn học trung đại. Tiết học này là điều kiện để các em hệ thống lại những kiến thức đã học và để chuẩn bị cho tiết kiểm tra sắp tới đạt kết quả cao. Chúng ta đi vào bài ôn tập HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG BÀI DẠY BẢNG THỐNG KÊ CÁC TÁC I. LẬP BẢNG THỐNG KÊ CÁC TÁC GIẢ - TÁC PHẨM GIẢ - TÁC PHẨM VĂN HỌC VĂN HỌC TRUNG ĐẠI ĐÃ HỌC: TRUNG ĐẠI ĐÃ HỌC Bảng thống kê các tác giả - tác phẩm văn học trung đại đã học: ST TÊN VB, ĐOẠN TÁC GIẢ NỘI DUNG CHỦ YẾU ĐẶC SẮC NGHỆ T TRÍCH,T P THUẬT 1 Chuyện người con Nguyễn Dữ - Khẳng định vẻ đẹp truyền - Viết bằng chữ Hán. gái Nam Xương ( Thế kỷ 16) thống của người phụ nữ Việt - Khai thác vốn văn Nam. Cảm thương trước số học dân gian ( Truyền kỳ mạn phận bi kịch của họ dưới chế độ - Kết hợp giữa yếu tố lục) Phong kiến hiện thực và yếu tố truyền kì. - Thái độ của tác giả 2 Chuyện cũ trong Phạm Đình - Cuộc sống xa hoa, vô độ của - Tùy bút bằng chữ phủ chúa Trịnh Hổ bọn vua Lê - Chúa Trịnh Hán, kể chuyện, miêu tả sinh động, cụ thể, ( Vũ trung tùy bú t ( Thế kỷ 18) - Tùy bút viết trong lựa chọn sự việc tiêu biểu , có ý nghĩa phản những ngày mưa) - Thái độ bất bình của tác giả ánh bản chất sự việc –. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> 3. 4. 5. 6. 7. 8. Hồi thứ 14: Đánh Ngọc Hồi , quân Thanh bị thua trận, bỏ Thăng Long, Chiêu Thống trốn ra ngoài ( Hoàng Lê nhất thống chí) Truyện Kiều. Ngô Gia Văn Phái (Ngô Thì Nhậm, Ngô Thì Chí, Ngô Thì Du) (Thế kỷ 18). con người. - Tiểu thuyết lịch sử - Hình ảnh người anh hùng dân chương hồi viết bằng tộc Quang Trung – Nguyễn Huệ chữ Hán, cách kể nhanh gọn, khắc họa nhân vật qua hành - Sự thất bại thảm hại của quân động Thanh và bè lũ bán nước.. Nguyễn Du - Cuộc đời và sự nghiệp (Nửa cuối thế - Vai trò, vị trí trong lịch sử văn kỷ 18 đầu 19) học dân tộc - Tóm tắt truyện Kiều. - Giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật trong truyện Kiều Chị em Thúy Kiều Nguyễn Du - Ca ngợi vẻ đẹp chị em Thúy ( Truyện Kiều) Kiều + Thúy Vân: vẻ đẹp đoan trang, phúc hậu, dự báo cuộc đời êm đềm, trôi chảy + Thúy Kiều: vẻ đẹp sắc sảo, mặn mà, dự báo cuộc đời lênh đênh, sóng gió Cảnh ngày xuân Nguyễn Du - Bức tranh thiên nhiên và (Truyện Kiều) quang cảnh lễ hội mùa xuân - Cảnh chị em Thúy Kiều du xuân trở về. Kiều ở lầu Ngưng Nguyễn Du - Tâm trạng nhân vật Thúy Bích (1765-1820) Kiều: (Truyện Kiều) + Đau đớn, xót xa nhớ về Kim Trọng ->Tấm lòng chung thủy + Day dứt, thương nhớ gia đình -> hiếu thảo với cha mẹ - Hai bức tranh thiên nhiên trước lầu Ngưng Bích: + Bức tranh thứ nhất phản chiếu tâm trạng, suy nghĩ của Kiều + Bức tranh thứ hai: phản chiếu tâm trạng nhân vật với thực tại phủ phàng: cô đơn, tuyệt vọng, bế tắc… Lục Vân Tiên cứu Nguyễn Đình - Sơ giản về tác giả Nguyễn Kiều Nguyệt Nga Chiểu Đình Chiểu. Lop6.net. - Giới thiệu về tác giả - Tác phẩm truyện thơ Nôm lục bát - Tóm tắt nội dung, cốt truyện - Ước lệ, tượng trưng, điển cố - điển tích…. - Lấy thiên nhiên làm chuẩn mực để tả vẻ đẹp của con người - Giá trị nhân đạo sâu sắc. - Nghệ thuật tả cảnh đặc sắc, sử dụng từ ngữ, hình ảnh giàu nhạc điệu - Vịnh cảnh ngụ tình đặc sắc - Ngôn ngữ độc thoại nội tâm - Giá trị nhân đạo sâu sắc. - Giới thiệu tác giả, tác phẩm, truyện thơ.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> (Truyện Lục Vân Tiên). (1822-1888). - Đạo lí nhân nghĩa thể hiện qua Nôm nhân vật Lục Vân Tiên.và Kiều - Miêu tả nhân vật Nguyệt Nga thông qua cử chỉ, hành động, ngôn ngữ, lời nói - Ngôn ngữ mộc mạc, giản dị mang màu sắc Nam Bộ. LUYỆN TẬP. II. LUYỆN TẬP: 1. Vẻ đẹp và số phận, bi kịch của người phụ nữ qua Chuyện người con gái Nam Xương và các đoạn trích Truyện Kiều: GV: Sự xấu xa, bộ mặt của xã hội Phong kiến được thể hiện qua Vẻ đẹp Số phận bi kịch những đoạn trích nào? Tài sức vẹn toàn, chung thủy, sắc son Đau khổ, bất hạnh, oan khuất, tài Nội dung? (Vũ Thị Thiết- Vũ Nương) hoa, bạc mệnh: số phận và nỗi oan của Vũ Nương GV: Nét đẹp thể hiện Hiếu thảo, nhân hậu, khát vọng tự do, Bi kịch tình yêu, tan vỡ tình đầu, qua hình ảnh người anh công lý và chính nghĩa ( Thúy Kiều) trả hiếu, lưu lạc, phong trần giữa hùng Quang Trung cuộc đời) Nguyễn Huệ? 2. Phản ánh hiện thực xã hội Phong kiến: - Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh: thói ăn chơ, xa hoa, lãng phí tiền bạc, GV: Vẻ đẹp của người công sức của nhân dân anh hùng Lục Vân - Hoàng Lê nhất thống chí: Phản ánh bọn vua Lê - chúa Trịnh hèn nhát, bán Tiên? nước cầu vinh - Truyện Kiều, Mã Giám Sinh mua Kiều: Sự giả dối, bất nhân vì tiền mà HS tự nhắc lại kiên táng tận lương tâm thức cũ 3. Phân tích hình tượng nhân vật anh hùng: GV ôn lại để khắc sâu a. Quang Trung - Nguyễn Huệ: kiến thức cho HS - Yêu nước nồng nàn. Tài trí song toàn, nhân cách cao đẹp  Anh hùng dân tộc vĩ đại b. Lục Vân Tiên HS Thảo luận 5 phút- 4 - Người anh hùng với lý tưởng đạo đức cao đẹp  Quan niệm, tư tưởng nhóm của tác giả GV nhận xét, đánh giá - Quan niệm: phò đời, cứu nước, giúp dân. Trừng trị kẻ ác, cứu đời. Không mong đền đáp GV: Giá trị nhân đạo 4. Những nét chính về cuộc đời Nguyễn Du, thời đại, tóm tắt tác phẩm thể hiện như thế nào Truyện Kiều: qua đoạn trích “Chị em - Tóm tắc tác phẩm Truyện Kiều Thúy Kiều” – Nguyễn 5. Phân tích giá trị nhân đạo của Truyện Kiều: Du ? - Đề cao, khẳng định vẻ đẹp con người( Chị em Thúy Kiều) GV: Qua đoạn trích - Lên án, tố cáo thế lực tàn bạo chà đạp lên quyền sống của con người Mã Giám Sinh mua ( Mã Giám Sinh mua Kiều) Kiều, tác giả muốn nói - Thương xót, đồng cảm trước những cảnh khổ của con người lên điều gì ?. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> GV: Qua đoạn trích “Kiều ở lầu Ngưng Bích”, “Mã Giám Sinh mua Kiều”, tác giả muốn nói lên điều gì ? HƯỚNG DẪN TỰ HỌC GV gợi ý: Thứ 2 làm bài kiểm tra 1 tiết , chú ý đề có 2 phần trắc nghiệm (6 câu) và tự luận. ( Kiều ở lầu Ngưng Bích) - Đề cao tấm lòng bao dung, nhân hậu và ước mơ công lý, chính nghĩa ( Kiều báo ân, báo oán) 6. Phân tích giá trị tiêu biểu của Truyện Kiều: - Kể chuyện , miêu tả, bộc lộ tâm trạng cảm xúc - Tả thiên nhiên, giàu chất gợi hình - Xây dựng chân dung nhân vật bằng bút pháp ước lệ - Khắc họa nhân vật qua miêu tả ngoại hình, cử chỉ, hành động... - Miêu tả nhân vật bằng bút pháp tả cảnh ngụ tình, độc thoại nội tâm , đối thoại III.HƯỚNG DẪN TỰ HỌC - Ôn lại nội dung theo câu hỏi trong SGK. Bảng thống kê các tác giả - tác phẩm văn học trung đại đã học. - Chuẩn bị “Đồng chí” – Chính Hữu * Hướng dẫn làm bài kiểm tra truyện trung đại: - Học và xem lại các kiến thức liên quan đến nội dung và đặc sắc nghệ thuật. Chú ý kĩ năng phân tích, nghị luận về nhân vật, đoạn trích. Bài KT gồm 2 phần trắc nghiệm và tự luận. E. RÚT KINH NGHIỆM: ……………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………. ************************************. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>