Giáo án môn Ngữ văn lớp 6 - Tiết 123 đến tiết 130

<span class='text_page_counter'>(1)</span>TIEÁT 123. TIEÁNG VIEÄT.. NGHĨA TƯỜNG MINH VAØ HAØM Ý I. MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: -Hiểu thế nào là nghĩa tường minh và hàm ý . - Xác định được nghĩa tường minh và hàm ý trong câu. - Biết sử dụng hàm ý trong trong giao tiếp. II. KIẾN THỨC CHUẨN : 1. Kiến thức: -Khái niệm nghĩa tường minh và hàm ý. - Taùc duïng cuûa vieäc taïo haøm yù trong giao tieáp haøng ngaøy. 2. Kyõ naêng: - Nhận biết được nghĩa tường minh và hàm ý trong câu. - Giải đoán được hàm ý trong văn cảnh cụ thể . - Sử dụng hàm ý sao cho phù hợp với tình huống giao tiếp. III. HƯỚNG DẪN- THỰC HIỆN: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG * Hoạt động 1 (KHỞI ĐỘNG). -Ổn định lớp: +Kiểm tra nề nếp, sĩ số, vệ -Lớp trưởng báo cáo. sinh. -Kieåm tra baøi cuõ: +Kiểm tra phần chuẩn bị -Tổ trưởng báo cáo. cuûa HS. -Giới thiệu bài: +Trong đời sống hàng ngày,hoạt động giao tiếp là không thể thiếu giữa người với người. Có khi muốn cho người đối diện hiểu rõ vấn đề thì ta phaûi noùi thaät roõ raøng. Nhöng cuõng coù khi vì lí do lòch sö, teá nhò hay vì leõ gì khaùc maø ñoâi luùc ta cần phải nói khéo để người khaùc hieåu yù mình. Tieát hoïc hoâm nay seõ giuùp chuùng ta tìm hieåu veà caùc caùch noùi aáy qua baøi Nghĩa tường minh và hàm ý. * Hoạt động 2 (HÌNH THAØNH KIẾN THỨC I.Phân biệt nghĩa tường minh MỚI) vaø haøm yù: - Tích hợp kiến thức đã học về - Chú ý từ Hán Việt, gợi ý nghĩa tường minh, haøm yù -Gọi HS đọc đoạn trích. -HS đọc. -Gọi HS đọc ngữ liệu (I) 1, xác -HS đọc. trả lời theo yêu cầu: định yêu cầu. Thực hiện. + Từ các từ ngữ trong câu, em + Vấn đề thời gian ( cuộc gặp hãy cho biết anh thanh niên gỡ còn chút ít thời gian là chia Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> nói đến vấn đề gì? + Ngoài ý nghĩa vừa nêu em coøn coù theå hieåu theâm yù naøo trong caâu noùi cuûa anh thanh nieân? Laøm sao em hieåu ñieàu naøy? -Gọi HS đọc ngữ liệu (I)2 , xác định yêu cầu. Thực hiện như phần tìm hiểu trước . -Hỏi: Đó chính là hai cách nói tường minh và hàm ý. Vậy nghĩa tường minh và hàm ý là gì? LÖU YÙ :  Haøm yù coù theå duøng chung vaø duøng rieâng: + Haøm yù duøng chung. ví duï : Coâ giaùo hoûi: - Hôm nay lớp chúng ta có đi lao động đầy đủ không? Lớp trưởng : - Chæ coù 27 baïn tham gia. ( sỉ số lớp 30, vậy hàm ý là không đủ , vắng 03 bạn)  haøm yù naøy coù theå duøng trong những trường hợp tương tự. + Haøm yù duøng rieâng: Nam: - Chiều nay bạn đi đá boùng cuøng toâi nheù! Khoa : - Meï toâi veà queâ roài! ( Hàm ý từ chối, chỉ có trong văn cành này mới hiểu được, không dùng được trong trường hợp khác được).  Ñaëc tính cuûa haøm yù: - Hàm ý có thể giải đoán , người nghe có năng lực thì có thể giải đoán ( nội dung này sẽ được tìm hiểu ở tiết 128 ) - Người sử dụng hàm ý có thể từ chối hàm ý mà mình đã nói .  Giáo dụcsử dụng hàm ý, ý thức trong sử dụng hàm ý để đảm bảo lịch sự , lễ phép…., Coù khi ta khoâng neân duøng haøm yù…, haøm yù khoâng neân quaù khoù suy ra… * Chuyển ý: Để hiểu thêm về. tay)  nghĩa tường minh +Anh muoán noùi raèng “anh raát tieác”, nhöng anh khoâng muoán nói thẳng điều đó có thể vì ngại nguøng, vì muoán che giaáu tình cảm của mình. Em suy ra từ tình huống và các từ trong câu.  nghóa haøm yù. -HS đọc. trả lời: + Câu nói thứ hai không chứa ẩn ý.  nghĩa tường minh 1.Nghĩa tường minh: là -Trả lời (như nôïi dung ghi). phần thông báo được diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong caâu. 2. Haøm yù: laø phaàn thoâng báo tuy không diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu nhưng có thể suy ra từ những từ những từ ngữ ấy.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> nghĩa tường minh và hàm ý chúng ta sẽ thực hiện phần luyeän taäp. * Hoạt động 3 (LUYEÄN TAÄP) II. Luyeän taäp -Gọi HS đọc BT1, xác định -HS đọc, chia nhóm thảo luận. 1 yêu cầu. Thực hiện (HĐ nhóm Đại diện nêu ý kiến (như nội a.Câu “Nhà hoạ sĩ tặc lưỡi 2 baøn). dung ghi). đứng dậy”, từ “tặc lưỡi” chứng tỏ điều ấy. b.mặt đỏ ửng (ngượng); nhaän laïi chieác khaên (khoâng tránh được); quay vội đi (quá ngượng). Các chi tiết ấy chứng tỏ cô gái đang bối rối đến vụng về vì ngượng, vì định kín đáo để khăn lại làm kỉ vật cho người thanh niên, theá maø anh quaù thaät thaø tưởng cô bỏ quên, nên gọi cô -Gọi HS đọc BT2, xác định -HS đọc. Trả lời (như nôïi dung để trả lại. 2.Hàm ý là “Ông hoạ sĩ già yêu cầu. Thực hiện. ghi). chưa kịp uống nước chè đấy.” -Gọi HS đọc BT3, xác định -HS đọc. Trả lời (như nôïi dung 3.Câu “cơm chín rồi!” có chứa hàm ý đó là “Ông vô ăn cơm yêu cầu. Thực hiện. ghi). ñi!”  Liên hệ thực tế giáo dục H/S sử dụng hàm ý trong giao tiếp với người lớn, với người xung quanh caàn thaän troïng. -Gọi HS đọc BT4, xác định -HS đọc, chia nhóm thảo luận. 4.Các câu in đậm trong đoạn yêu cầu. Thực hiện (HĐ nhóm Đại diện nêu ý kiến (như nội trích không chứa hàm ý 3 bàn, thực hiện vào bảng dung ghi). -Hà, nắng gớm, về nào…. là con). câu nói lảng(chuyển đề tài) - Tôi thấy người ta đồn….. là câu nói dỡ dang.( chưa nói hét yù) * Hoạt động 4 (CUÛNG COÁ, DAËN DOØ) -Gọi HS đọc ghi nhớ ở SGK. -HS đọc. -Hoïc baøi. - Chuaån bò “nghò luaän veà moät đoạn thơ, bài thơ”. * Câu hỏi soạn: BT phaàn I tr 77, 78 SGK. Nghị luận đoạn thơ bài thơ coù yeâu caàu gì gioáng , gì khaùc so với nghị luận về tác phẩm truyện hoặc đoạn trích? Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> TIEÁT 124. TAÄP LAØM VAÊN.. NGHÒ LUAÄN VEÀ MỘT ĐOẠN THƠ, BAØI THƠ I. MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: -Hiểu và biết cách làm bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ. II. KIẾN THỨC CHUẨN : 1. Kiến thức: -Đặc điểm, yêu cầu đối với bài văn nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ. 2. Kyõ naêng: - Nhận diện được bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ. - Tạo lập văn bản nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ. III. HƯỚNG DẪN- THỰC HIỆN: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY * Hoạt động 1 (KHỞI ĐỘNG). -Ổn định lớp: +Kieåm tra neà neáp, só soá, veä sinh. -Kieåm tra baøi cuõ: +Kieåm tra phaàn chuaån bò cuûa HS. -Giới thiệu bài: +Muoán laøm toát baøi nghò luận về một đoạn thơ, bài thơ, cần có năng lực cảm thụ văn chương, đồng thời cần nắm vững, thành thục phương pháp laøm moät baøi nghò luaän. Tieát hoïc hoâm nay seõ giuùp chuùng ta hieåu bước dầu về bài nghị luận một đoạn thơ, bài thơ. * Hoạt động 2 (HÌNH THAØNH KIẾN THỨC MỚI) -Gọi HS đọc văn bản “khác vọng hoà nhập, dâng hiến cho đời”. -Gọi HS đọc câu a, xác định yêu cầu. Thực hiện.. HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ. NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG. -Lớp trưởng báo cáo.. -Tổ trưởng báo cáo.. -HS đọc.. -HS đọc. Trả lời: Vấn đề hình aûnh muøa xuaân vaø tình caûm thieát tha cuûa Thanh Haûi trong baøi thô “muøa xuaân nho nhoû”. -Gọi HS đọc câu b, xác định -HS đọc. Trả lời: Những luận yêu cầu. Thực hiện. ñieåm: +Hình aûnh muøa xuaân mang nhieàu taàng nghóa, hình aûnh naøo cũng gợi cảm, đáng yêu. +Hình ảnh mùa xuân rạo rực Lop6.net. I.Tìm hieåu baøi nghò luaän veà một đoạn thơ, bài thơ: -Nghị luận về một đoạn thô, baøi thô laø trình baøy nhaän xét, đánh giá của mình về nội dung và nghệ thuật của đoạn thô, baøi thô aáy. -Noäi dung vaø ngheä thuaät cuỉa đoạn thơ, bài thơ được thể hiện qua ngôn từ, hình aûnh, gioïng ñieäu, … Baøi nghò luaän caàn phaân tích caùc yeáu toá ấy để có những nhận xét,.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> -Gọi HS đọc câu c, xác định yêu cầu. Thực hiện (HĐ nhóm 2 bàn, thực hiện vào bảng con).. -Gọi HS đọc câu d, xác định yêu cầu. Thực hiện. -Hỏi: Nghị luận về một đoạn thô, baøi thô laø nhö theá naøo? Noäi dung, ngheä thuaät vaø boá cuïc cuûa noù ra sao? * Chuyển ý: Chúng ta sẽ thực hiện phần luyện tập để hiểu theâm veà caùc luaän ñieåm trong baøi thô “muøa xuaân nho nhoû”. * Hoạt động 3 (LUYEÄN TAÄP) -Gọi HS đọc BT, xác định yêu cầu. Thực hiện (HĐ nhóm 3 bàn, thực hiện vào bảng con). GV gợi ý thêm chẳng hạn về kết cấu, giọng điệu trữ tình hay ước mong hoà nhập, cống hieán cuûa nhaø thô. * Hoạt động 4 (CUÛNG COÁ, DAËN DOØ) -Gọi HS đọc ghi nhớ ở SGK. -Hoïc baøi. Chuaån bò “caùch laøm bài nghị luận vềmột đoạn thơ, bài thơ”. (đọc trước bài). của thiên nhiên, đất nước trong caûm xuùc thieát tha trìu meán cuûa nhaø thô. +Thể hiện khát vọng hoà nhập, daâng hieán.  Để chứng minh cho các luận điểm, người viết đã chọn giảng, bình caùc caâu thô, hình aûnh ñaëc sắc, phận tích giọng điệu trữ tình, keát caáu cuûa baøi thô. -HS đọc, chia nhóm thảo luận. Đại diện nêu ý kiến: +Mở bài (từ đầu … trân trọng). +Thaân baøi (hình aûnh … cuûa muøa xuaân). +Keát baøi (phaàn coøn laïi).  Giữa các phần của văn bản có sự liên kết tự nhiên về ý và về diễn đạt. -HS đọc. Trả lời: Làm nổi bật được luận điểm. -Trả lời (như nôïi dung ghi).. đánh giá cụ thể, xác đáng. -Baøi nghò luaän veà moät đoạn thơ, bài thơ cần có bố cục mạch lạc, rõ ràng; có lời văn gợi cảm, thể hiện rung động chân thành của người vieát.. II.Luyeän taäp: -HS đọc, chia nhóm thảo luận. (yêu cầu HS ghi vào vở Đại diện nêu ý kiến (như nội những ý đúng, hay). dung ghi).. . -HS đọc. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> TIEÁT 125. TAÄP LAØM VAÊN.. CAÙCH LAØM BAØI NGHÒ LUAÄN VỀ MỘT ĐOẠN THƠ, BAØI THƠ I. MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: - Nắm vững hơn cách viết bài nghị luận về đoạn thơ, bài thơ. II. KIẾN THỨC CHUẨN : 1. Kiến thức: -Đặc điểm yêu cầu đối với bài văn nghị luận về đoạn thơ, bài thơ. - Các bước khi làm bài văn nghị luận về đoạn thơ, bài thơ. 2. Kyõ naêng: - Tiến hành các bước làm bài văn nghị luận về đoạn thơ, bài thơ. - Tổ chức triển khai các luận điểm. III. HƯỚNG DẪN- THỰC HIỆN : HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY * Hoạt động 1 (KHỞI ĐỘNG). -Ổn định lớp: +Kieåm tra neà neáp, só soá, veä sinh. -Kieåm tra baøi cuõ: + Nghị luận về một đoạn thô, baøi thô laø gì? -Giới thiệu bài: +Ở tiết học trước các em đã hiểu bước đầu về bài nghị luận một đoạn thơ, bài thơ. Hôm nay, chuùng ta seõ tieáp tuïc tìm hieåu veà cach laøm baøi nghò luaän veà moät đoạn thơ, bài thơ * Hoạt động 2 (HÌNH THAØNH KIẾN THỨC MỚI) -Gọi HS đọc 8 đề ở SGK. -Gọi HS đọc câu a, xác định yêu cầu. Thực hiện. -Gọi HS đọc câu b, xác định yêu cầu. Thực hiện.. HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ. NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG. . -Lớp trưởng báo cáo.. -Trả lời: Phần I ở vở.. -HS đọc. -HS đọc. Trả lời: Yêu cầu, phạm vi, đối tượng. -HS đọc. Trả lời: Có những đề đã định hướng tương đối rõ. Có những đề đòi hỏi người làm bài phải biết tự khuôn hẹp, tự xác định để tập trung vào hướng nào, phương diện nào đáng chú ý nhất của đối tượng (đề 4,7 ).. -Gọi HS đọc kỹ đề bài, tìm hiểu đề, tìm ý để hiểu được yêu cầu, -HS đọc và tìm hiểu. Lop6.net. I.Caùch laøm baøi nghò luaän veà một đoạn thơ, bài thơ: *Baøi nghò luaän veà moät đoạn thơ, bài thơ cần được bố cuïc maïch laïc theo caùc phaàn: a.-Mở bài: Giới thiệu đoạn thơ, bài thơ và bước đầu nêu nhận xét, đánh giá của mình. (Neáu phaân tích moät đoạn thơ nên nêu rõ vị trí của đoạn thơ ấy trong tác phẩm vaø khaùi quaùt noäi dung caûm xuùc cuûa noù.) b.Thân bài: Lần lượt trình bày những suy nghĩ,.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> phương pháp thực hiện bước đầu tieân naøy khi laøm baøi nghò luaän về một đoạn thơ, bài thơ. -Hướng dẫn HS đọc kỹ phần lập dàn bài trong SGK theo từng -HS đọc và tìm hiểu. phần mở bài, thân bài, kết bài để nắm vững yêu cầu, cách làm đối với mỗi bước. Cần chú ý kết hợp hài hoà giữa việc phân tích, nhaän xeùt baøi thô “queâ höông”, giúp HS nắm được phương pháp chung khi thựchiện từng phần cuûa baøi nghò luaän. -Gọi HS đọc văn bản “quê hương trong tình thương, nỗi -HS đọc. nhớ”. -Gọi HS đọc câu a, xác định yêu -HS đọc. Trả lời: cầu. Thực hiện từng phần. +Mở bài (từ đầu … rực rỡ): doøng caûm xuùc daït daøo, lai laùng chảy suốt đời thơ Tế Hanh trong đó bài thơ “quê hương” laø thaønh coâng xuaát saéc coù yù nghĩa khởi đầu. +Thân bài (tiếp đó … của Tế Hanh): trình baøy caûm nhaän veà caûm xuùc noàng naøn, maïnh meõ, luùc laéng saâu, tinh teá cuûa Teá Hanh khi ca ngợi vẻ đẹp thiên nhiên, cuộc sống lao động của queâ höông, hình aûnh, nhòp ñieäu ñaëc saéc cuûa baøi thô. +Keát baøi (phaàn coøn laïi) Khaúng định sức hấp dẫn của bài thơ, ý nghĩa bồi đắp tâm hồn người đọc của bài thơ. (HS nêu nhận xeùt veà tình yeâu queâ höông trong baøi thô phaàn thaân baøi). Khẳng định bằng sự phân tích, bình giaûng cuï theå hình aûnh, ngôn từ, giọng điệu, … Phần thân bài được nối kết với mở bài một cách chặt chẽ, tự -Hỏi: Văn bản có sức thuyết nhiên. phuïc, haáp daãn khoâng? Vì sao? -Trả lời: Có vì bố cục mạch lạc, sáng rõ, người viết trình baøy caûm nghó baèng caû loøng meán yeâu, rung caûm thieát tha -Hỏi: Từ đó có thể rút ra bài đối với bài thơ; … học gì qua cách làm bài nghị -Trả lời (như nôïi dung ghi). Lop6.net. đánh giá về nội dung và nghệ thuật của đoạn thơ, bài thơ. c.Keát baøi: Khaùi quaùt giá trị, ý nghĩa của đoạn thơ, baøi thô. *Baøi nghò luaän veà moät đoạn thơ, bài thơ cần nêu được các nhận xét, đánh giá và cảm thụ riêng của người viết. Những nhận xét, đánh giá ấy phải gắn với sự phân tích, bình giá ngôn từ, hình aûnh, gioïng ñieäu, noäi dung caûm xuùc, … cuûa taùc phaåm..

<span class='text_page_counter'>(8)</span> luaän vaên hoïc naøy? * Chuyeån yù: sau ñaây chuùng seõ taäp phaân tích moät khoå thô cuûa một bài thơ đã học và lập dàn ý qua phaàn luyeän taäp. * Hoạt động 3 (LUYEÄN TAÄP) Gọi HS đọc BT, xác định yêu cầu. Thực hiện (HĐ nhóm 3 bàn, thực hiện vào bảng con). * Đọc thêm: -Gọi HS đọc phần đọc thêm * Hoạt động 4 (CUÛNG COÁ, DAËN DOØ) -Gọi HS đọc ghi nhớ ở SGK. -Hoïc baøi. Chuaån bò “maây vaø soùng”. * Câu hỏi soạn: 1.Lời mời gọi của mây và sóng nhö theá naøo? 2.Hình aûnh em beù?. II.Luyeän taäp: -HS đọc, chia nhóm thảo luận. (yêu cầu HS ghi dàn ý vào Đại diện nêu ý kiến (như nội vở). dung ghi). -HS đọc.. -HS đọc.. Kyù duyeät 24/02/2011. Huyønh Coâng Traïng. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> TUAÀN 28 Ngày soạn: 28/02/2011 Ngaøy daïy: 07/3/2011  12/03/2011. BAØI 25 TIEÁT 126. VAÊN HOÏC.. MAÂY VAØ SOÙNG I. MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: -Cảm nhận được ý nghĩa thiêng liêng của tình mẫu tử và những nét đặc sắc nghệ thuật trong việc tạo dựng những cuộc đối thoại tưởng tượng và xây dựng các hình ảnh thiên nhiên cuûa taùc giaû. II. KIẾN THỨC CHUẨN : 1. Kiến thức:-Tình mẫu tử thiêng liêng qua lời thủ thỉ chân tình của em bé với mẹ vềnhững cuộc đối thoại tưởng tượng giữa em và những người sống trên “mây và sóng”. - Những sáng tạo độc đáo về hình ảnh thơ qua trí tưởng tượng bay bổng của tác giaû. 2. Kyõ naêng : - Đọc- hiểu một văn bản dịch thuộc thể loại thơ văn xuôi. - Phân tích để thấy được ý nghĩa sâu sắc của bài. III. HƯỚNG DẪN- THỰC HIỆN : HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY * Hoạt động 1 (KHỞI ĐỘNG). -Ổn định lớp: +Kieåm tra neà neáp, só soá, veä sinh. -Kieåm tra baøi cuõ: + Đọc và phân tích đoạn 1 của bài thơ “nói với con”? + Đọc và phân tích đoạn 2 của bài thơ “nói với con”? -Giới thiệu bài: +Ta-go là một nhà thơ đã gaëp nhieàu ñieàu khoâng may trong cuoäc soáng gia ñình. Trong 6 năm, từ 1902 đến 1907, ông mất 5 người thân: vợ, con gái thứ hai, cha, anh, con trai đầu. Đó cũng chính là một trong những nguyên nhân khiến cho tình cảm gia đình đã trở thành một trong những đề taøi quan troïng cuûa thô Ta-go, maø baøi hoïc hoâm nay seõ laø moät minh chứng cho điều ấy.. HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ. -Lớp trưởng báo cáo.. -Trả lời: Đọc thuộc lòng và phần phân tích 1 ở vở. -Trả lời: Đọc thuộc lòng và phần phân tích 2 ở vở.. Lop6.net. NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> * Hoạt động 2 (ĐỌC HIỂU VĂN BẢN) -Gọi HS đọc chú thích *. -HS đọc. -Hướng dẫn HS đọc văn bản: -HS đọc. Đọc chậm rãi, thể hiện tình cảm. GV đọc mẫu một đoạn rồi gọi HS đọc. -Gọi HS nêu xuất xứ của văn -Trả lời (như nôïi dung ghi). baûn. * Chuyeån yù: Chuùng ta seõ tìm hiểu lời mời gọi của mây và sóng với em bé qua phần phân tích. -Hỏi: Em bé đã tưởng tượng ra những thử thách nào đã quyến ruõ em xa meï? -Hoûi: Caûm nhaän cuûa em veà cuoäc vui naøy? * Chuyển ý: Em bé có thái độ như thế nào trước sự mời gọi haáp daãn cuûa maây vaø soùng, chuùng ta seõ tìm hieåu phaàn tieáp theo. -Hỏi: Lúc đầu em bé hỏi đường đi nhưng sau đó thì sao? Caâu hoûi cuûa em theå hieän ñieàu gì? -GV tích hợp với tiếng Việt (nghóa haøm yù). -Hỏi: Em bé đã sáng tạo trò chôi gì? -Hoûi: Qua troø chôi aáy, em coù nhaän xeùt gì veà em beù? -Hoûi: Em haõy phaân tích yù nghóa cuûa caâu thô cuoái baøi “Vaø khoâng … choán naøo”? -Hỏi: Ngoài ý nghĩa ca ngợi tình meï con, baøi thô coøn coù theå gợi cho ta suy ngẫm thêm điều gì nữa?. -Hoûi: Xaùc ñònh ngheä thuaät được sử dụng trong bài?. -Trả lời (như nôïi dung ghi).. -Trả lời (như nôïi dung ghi).. -Trả lời (như nôïi dung ghi).. -Trả lời (như nôïi dung ghi). -Trả lời (như nôïi dung ghi). -Trả lời: Tình mẫu tử ở khắp nôi, thieâng lieâng, baát dieät, khoâng thể tách rời chia cắt. -Trả lời: +Trong cuộc sống người thường gặp những cám dỗ và quyến rũ. Muốn khước từ chúng cần có điểm tựa vững chắc mà tình mẫu từ là một trong những điểm tựa aáy. +Haïnh phuùc khoâng phaûi la øñieàu gì xa xoâi, bí aån, do ai ban cho maø ngay treân traàn theá, do chính con người tạo dựng. (HS có thể có thêm những ý tưởng khác). -Trả lời (như nôïi dung ghi).. Lop6.net. I.Tìm hieåu chung: 1.Taùc giaû: Ra-bin-ñra-naùt Ta-go (1861-1941) ,laø nhaø thơ hiện đại lớn nhất của Ân Độ Ông để lại gia tài văn hóa nghệ thuật đồ sộ. 1913, taäp thô Daâng cuûa ông được nhận giải No- ben veà Vaên hoïc. 2.Taùc phaåm: a.Xuất xứ: Bài thơ được viết bằng tiếng Ben-gan, in trong taäp thô Si-su (treû thơ), xuất bản 1909 và được chính Ta-go dòch ra tieáng Anh, in trong taäp traêng non, xuaát baûn 1915. b.Đại ý: Baøi thô ngợi ca tình mẹ con bất diệt c. Boá cuïc 2 phaàn: II.Phaân tích vaên baûn: A. NOÄI DUNG:. 1.Lời mời gọi của mây và soùng: -Vui chơi từ sáng đến chieàu. -Chơi với bình minh vàng vaø vaàng traêng baïc. -Ca hát từ Bình Minh đến tối. -Ngao du nhieàu nôi.  Cảnh đẹp, vui, hấp dẫn đầy quyến rũ. 2.Hình aûnh em beù: -Em bé từ chối lời rủ rê. -Saùng taïo troø chôi: +Con laø maây, meï laø trăng, con choàng tay ôm lấy mẹ, mái nhà trời xanh. +Con laø soùng, meï laø beán bờ, con sẽ lăn, lăn mãi, cùng tiếng cười vỡ tan vào lòng mẹ.  Em beù yeâu meï tha thieát, không muốn rời xa mẹ. C. NGHEÄ THUAÄT:. - Boá cuïc baøi thô thaønh 2 phaàn gioáng nhau ( thuaät laïi.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> -Hỏi: Em hãy nhận xét nét -Trả lời (như nôïi dung ghi). chính veà noäi dung cuûa baøi thô?. lời rủ rê - thuật lại lời từ chối và lý do từ chối – trò chơi do em bé sáng tạo) – sự giống nhau nhöng khoâng truøng laäp về ý và lời. - Sáng tạo nên những hình aûnh thieân nhieân bay boång, lung linh, kyø aûo song vẫn rất sinh động và chân thực, gợi nhiều liên tưởng. B. TOÅNG KEÁT:. -Ca ngợi tình mẫu tử thieâng lieâng, baát dieät. -Xây dựng hình ảnh thiên nhiên giàu ý nghĩa tượng trưng, kỳ ảo nhưng chân thực. * Hoạt động 3 ( LUYEÄN TAÄP) -Ngoài ý nghĩa ca ngợi tình mẹ con , bài thơ có gợi cho em những suy nghĩ gì khác khoâng ?. -Trả lời: Trong cuoäc soáng coù raát nhieàu cám dỗ,cần có điểm tựa vững chắc để vượt qua. Haïnh phuùc khoâng phaûi laø ñieàu xa xoâi maø do chính con người tạo dựng. Nhận ra mối quan hệ giữa tình yêu và sự sáng tạo.. * Hoạt động 4 (CUÛNG COÁ, DAËN DOØ) -Hỏi: Tình cảm mà em đã -Trả lời: (tuỳ theo ý kiến cá daønh cho meï mình nhö theá nhaân cuûa HS). naøo? -Hoïc baøi. Chuaån bò “oân taäp veà thơ”. Soạn các câu hỏi từ 1  6 tr 89, 90 SGK.. Lop6.net. III . Luyeän taäp:.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> TIEÁT 127. VAÊN HOÏC.. OÂN TAÄP VEÀ THÔ I. MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: -Hệ thống lại và nắm được những kiến thức về các tác phẩm thơ đã học trong chương trình ngữ văn lớp 9. II. KIẾN THỨC CHUẨN : 1. Kiến thức: - Hệ thống những kiến thức về các tác phẩm thơ đã học. 2. Kyõ naêng: - Tổng hợp và hệ thống hóa những kiến thức về các tác phẩm thơ đã học. III. HƯỚNG DẪN – THỰC HIỆN : * Hoạt động 1 (KHỞI ĐỘNG) -OÅn ñònh: Kieåm tra neà neáp HS, só soá, veä sinh. -Kieåm tra baøi cuõ : +Trình bày về tác giả Ta-go? Nhận xét tình cảm mẹ con được thể hiện trong bài? -Giới thiệu bài: Tiết học hôm nay sẽ giúp chúng ta ôn lại các tác phẩm thơ hiện dại Việt Nam được học trong chương trình cả hai học kỳ gồm 11 bài thơ. Để học tốt tiết học này, phần chuẩn bị bài ở nhà của các em rất quan trọng vì số lượng câu hỏi nhiều, nội dung kiến thức phong phuù. * Hoạt động 2 (OÂN TAÄP) -GV yêu cầu HS một vài HS nhắc lại tên các bài thơ đã học . Nêu yêu cầu các kiến thức tối thiểu cần nhớ được về mỗi tác phẩm. -GV kẻ trên bảng mẫu thống kê, chia cột theo các mục đã nêu ở câu 1 SGK. Gọi HS thực hiện điền vào theo sự chuẩn bị ở nhà. 1.Thống kê các tác phẩm thơ hiện đại Việt Nam: S TT. Teân baøi thô. Taùc giaû. Naêm saùng taùc 1948. 1. Đồng chí. Chính Hữu. 2. Baøi thô veà tieåu đội xe khoâng kính. Phaïm Tieán Duaät. 1969. 3. Đoàn. Huy. 1958. Theå thô. Tự do. Toùm taét noäi dung. Tình đồng chí dựa trên cơ sở cùng chung cảnh ngộ và lí tưởng chiến đấu trong mọi hoàn cảnh tạo nên sức mạnh và vẻ đẹp tinh thần của người lính cách mạng. Tự do Khắc hoạ hình ảnh những người lính lái xe trên tuyến đường Trường Sơn trong kháng chiến chống Mỹ với tö theá hieân ngang, tinh thaàn duõng caûm vaø yù chí chiến đấu giải phóng miền Nam. Bảy chữ Những bức tranh đẹp, rộng Lop6.net. Ñaëc saéc ngheä thuaät Chi tieát, hình ảnh ngôn ngữ giaûn dò, chaân thực cô động, giàu sức biểu caûm. Chaát lieäu hieän thực, sinh động, hình ảnh độc đáo; giọng điệu tự nhiên, khoẻ khoaén, giaøu tính khẩu ngữ. Nhieàu hình aûnh.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> thuyeàn đánh cá. Caän. 4. Bếp lửa. Baèng Vieät. 1963. 5. Khuùc haùt ru những em beù lớn trên löng meï AÙnh traêng. Nguyeãn Khoa Ñieàm. 1971. Nguyeãn Duy. 1978. Naêm chữ. 7. Con coø. Cheá Lan Vieân. 1962. Tự do. 8. Muøa xuaân nho nhoû. Thanh Haûi. 1980. Naêm chữ. 9. Vieáng laêng Baùc. Vieãn Phöông. 1976. Taùm chữ. 10. Sang thu. Hữu Thænh. Sau 1977. Naêm chữ. 6. lớn, tráng lệ về thiên nhiên, vũ trụ và người lao động trên biển. Qua đó thể hiện caûm xuùc veà thieân nhieân vaø lao động, niềm vui trong cuộc sống mới. Kết hợp Những kỷ niệm đầy xúc bảy chữ động về bà và tình bà cháu; vaø taùm loøng kính yeâu, bieát ôn cuûa chữ cháu đối với bà, với gia đình, quê hương, đất nước.. đẹp, rộng lớn được sáng tạo bằng liên tưởng và tưởng tượng; âm hưởng khoẻ khoaén, laïc quan. Kết hợp giữa biểu cảm với mieâu taû vaø bình luaän; saùng taïo hình ảnh bếp lửa gắn liền với hình ảnh người bà. Chuû yeáu Tình yeâu thöông con cuûa baø Khai thaùc ñieäu laø taùm meï daân toäc Taø-oâi gaén lieàn ru ngoït ngaøo, chữ với lòng yêu nước, tinh thần trìu mến. chiến đấu và khát vọng về töông lai. Từ hình ảnh ánh trăng trong thành phố, gợi lại những năm tháng đã qua của cuộc đời người lính gắn bó với thiên nhiên, đất nước bịnh dị, nhắc nhở thái độ soáng tình nghóa, thuyû chung. Từ hình tượng con cò trong lời hát ru, ca ngợi tình mẹ và ý nghĩa của lời ru đối với đời sống của mỗi con người. Cảm xúc trước mùa xuân của thiên nhiên và đất nước, thể hiện ước nguyện chaân thaønh goùp muøa xuaân nho nhỏ của đời mình vào cuộc đời chung. Loøng thaønh kính vaø nieàm xúc động sâu sắc của nhà thơ đối với Bác Hồ trong một lần từ miền Nam ra vieáng laêng Baùc. Bieán chuyeån cuûa thieân nhiên lúc giao mùa từ hạ sang thu qua sự cảm nhận tinh teá cuûa nhaø thô.. Lop6.net. Hình aûnh bình dò maø giaøu yù nghĩa biểu tượng; gioïng ñieäu chaân thaønh, nhoû nheï maø thaám saâu.. Vaän duïng saùng taïo hình aûnh vaø giọng điệu lời ru cuûa ca dao. Nhaïc ñieäu trong saùng, tha thieát gần với dân ca, những so sánh aån duï saùng taïo. Gioïng ñieäu trang troïng vaø tha thieát, hình aûnh ẩn dụ đẹp và gợi caûm, … Hình aûnh thieân nhiêngợi tả bằng nhieàu caûm giaùc tinh nhaïy, ngoân ngữ gợi cảm..

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Thể hiện sự gắn bó, niềm Cách nói giàu tự hào về quê hương và đạo hình ảnh, cụ thể, lí soáng cuûa daân toäc. gợi cảm, ý nghĩa saâu xa. -Caùc caâu hoûi 2,3,4,5,6 GV yeâu caàu HS thaûo luaän nhoùm vaø trình baøy. Nhoùm khaùc nhaän xeùt. GV nhaän xeùt.. * Hoạt động 3 (CUÛNG COÁ, DAËN DOØ) -Xem laïi baøi. -Chuẩn bị “Nghĩa tường minh và hàm ý (tiếp theo)”. * Câu hỏi soạn: BT 1,2 (I) tr 90, 91 SGK. --------------------------------------------------------------------------------------------------------11. Nói với con. Y Phöông. Sau 1975. Tự do. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> TIEÁT 128. TIEÁNG VIEÄT.. NGHĨA TƯỜNG MINH VAØ HAØM Ý (TIEÁP THEO) I. MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: -Nắm được hai điều kiện sử dụng hàm ý liên quan đến người nói người nghe. II. CHUAÅN BÒ : 1.Kiến thức : - Hai điều kiện sử dụng hàm ý liên quan đến người nói người nghe. 2. Kyõ naêng: Giải đoán và sử dụng hàm ý. III. HƯỚNG DẪN- THỰC HIỆN : HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG * Hoạt động 1 (KHỞI ĐỘNG). -Ổn định lớp: . +Kiểm tra nề nếp, sĩ số, vệ -Lớp trưởng báo cáo. sinh -Kieåm tra baøi cuõ: +Hãy phân biệt nghĩa -Trả lời: Phần I ở vở, xác định tường minh và hàm ý? GV cho theo yêu cầu. ví dụ (bảng phụ), gọi HS đọc vaø xaùc ñònh nghóa haøm yù. -Giới thiệu bài: +Ở tiết trước các em đã hiểu được thế nào là tường minh và haøm yù. Hoâm nay, chuùng ta seõ tieáp tuïc tìm hieåu veà ñieàu kieän sử dụng hàm ý. * Hoạt động 2 (HÌNH THAØNH KIẾN THỨC I.Điều kiện sử dụng hàm ý: MỚI) -Gọi HS đọc đoạn trích. -HS đọc. -Gọi HS đọc câu 1, xác định -HS đọc. Trả lời: +Câu nói thứ nhất của chị Dậu yêu cầu. Thực hiện. Để sử dụng hàm ý cần có có hàm ý “sau bữa ăn này con đủ hai điều kiện sau đây: không còn được ở nhà với thầy -Người nói (người viết) có mẹ và các em nữa. Mẹ đã bán ý thức đưa hàm ý vào câu nói. con”. Ñaây laø ñieàu ñau loøng neân -Người nghe (người đọc) chò traùnh noùi thaúng ra. có năng lực giải đoán hàm ý. +Câu nói thứ hai của chị Dậu có hàm ý “mẹ đã bán con cho nhà cụ Nghị thôn Đoài”. -Gọi HS đọc câu 2, xác định -HS đọc. Trả lời: Hàm ý thứ hai yêu cầu. Thực hiện. rõ hơn vì cái Tí không hiểu được hàm ý thứ nhất. Sự giãy nảy và Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> caâu noùi trong tieáng khoùc cuûa caùi Tí “U bán con thật đấy ư?” cho thấy Tí đã hiểu ý mẹ. -Hỏi: Khi sử dụng hàm ý phải -Trả lời (như nôïi dung ghi). caàn ñieàu kieän gì? * Chuyển ý: Chúng ta sẽ thực hiện phần luyện tập để hiểu thêm về điều kiện sử dụng hàm yù. * Hoạt động 3 (LUYEÄN TAÄP) II.Luyeän taäp: -Gọi HS đọc BT1, xác định -HS đọc. Trả lời (như nôïi dung 1.a.Người nói là anh yêu cầu. Thực hiện từng phần. ghi). thanh niên, người nghe là ông hoạ sĩ và cô gái. Hàm ý của câu in đậm là “Mời bác và cô vào uống nước.”. Hai người nghe điều hiểu hàm ý đó, qua chi tieát “OÂng lieàn theo … trong nhaø” vaø “ngoài xuoáng gheá” cho bieát ñieàu naøy. b.Người nói là anh Tấn, người nghe là chị hàng đậu (ngày trước). Hàm ý của câu in đậm là “chúng tôi không thể cho được”. Người nghe hiểu được hàm ý đó thể hiện ở câu cuối cùng: “Thật là … giaøu coù!” c.Người nói là Thuý Kiều, người nghe là Hoạn Thư. Hàm ý câu in đậm thứ nhất là “giễu cợt”. Hàm ý câu in đậm thứ hai là “hãy chuẩn bị nhận sự báo oán thích đáng”. Hoạn Thư hiểu được hàm ý đó, cho nên “hồn -Gọi HS đọc BT2, xác định -HS đọc, chia nhóm thảo luận. lạc phách xiêu – khấu đầu yêu cầu. Thực hiện (HĐ nhóm Đại diện nêu ý kiến (như nội …”. 2 bàn, thực hiện vào bảng dung ghi). 2.Hàm ý của câu in đậm là con). “chắc giùm nước để cơm khỏi nhaõo”. Em beù duøng haøm yù vì trước đó đã nói thẳng mà không có hiệu quả nên bực mình và thời gian quá bức bách (tránh để nhão cơm). Sử duïng haøm yù khoâng thaønh coâng vì anh Saùu vaãn ngoài im -Gọi HS đọc BT3, xác định -HS đọc, chia nhóm thảo luận. tức là anh không tỏ ra cộng tác (vờ như không nghe, Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> yêu cầu. Thực hiện (HĐ nhóm 3 bàn, thực hiện vào bảng con). -Gọi HS đọc BT4, xác định yêu cầu. Thực hiện.. Đại diện nêu ý kiến (như nội không hiểu). dung ghi). 3.(yêu cầu HS ghi vào vở những cách trả lời đúng). -HS đọc. Trả lời (như nôïi dung ghi). 4.Haøm yù cuûa Loã Taán: Tuy. -Gọi HS đọc BT5, về nhà thực -HS đọc. hieän. * Hoạt động 4 (CUÛNG COÁ, DAËN DOØ) -Gọi HS đọc ghi nhớ ở SGK. -Hoïc baøi. Chuaån bò “kieåm tra về thơ” (đọc gợi ý một số nội dung kieåm tra tr 96, 97 SGK).. -HS đọc.. Lop6.net. hy voïng chöa coù theå noùi laø thực hay hư, nhưng cố gắng thực hiện thì có thể đạt được. 5.( về nhà thực hiện).

<span class='text_page_counter'>(18)</span> TIEÁT 129. VAÊN HOÏC.. KIEÅM TRA VEÀ THÔ I. MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: -Kiểm tra và đánh giá kết quả học tập các tác phẩm thơ hiện đại Việt Nam trong chương trình ngữ văn lớp 9, học kỳ II. -Rèn luyện và đánh giá kỹ năng viết văn (sử dụng từ ngữ, viết câu, đoạn văn và bài văn). HS cần huy động được những tri thức và kỹ năng về tiếng Việt và tập làm văn vào bài làm. II. KIẾN THỨC CHUẨN : 1. Kiến thức -Các tác phẩm thơ hiện đại Việt Nam trong chương trình ngữ văn lớp 9, học kỳ II. 2. Kyõ naêng: - Rèn luyện và đánh giá kỹ năng . III. HƯỚNG DẪN- THỰC HIỆN: * Hoạt động 1 (KHỞI ĐỘNG) -OÅn ñònh: Kieåm tra neà neáp HS, só soá, veä sinh. * Hoạt động 2 (THỰC HIỆN BAØI KIỂM TRA) -GV đọc và ghi đề lên bảng để HS làm. Đề: Câu 1: Hãy viết bài thơ “Sang thu”. Cho biết tác giả và hoàn cảnh sáng tác của bài thơ. ( 2ñ) Câu 2: Em suy nghĩ gì về tình mẫu tử trong cuộc sống qua hai câu thơ : (3đ) “ Con dù lớn vẫn là con của mẹ, Đi hết đời , lòng mẹ vẫn theo con.” (Con coø - Cheá Lan Vieân) Câu 3: Viết một đoạn văn khoảng 15 câu phân tích khổ thơ đầu của bài thơ “Viếng lăng Baùc” cuûa Vieãn Phöông.(5ñ) --HS thực hiện kiểm tra. * Hoạt động 3 (THU BAØI, DAËN DOØ) -GV thu baøi. -Chuẩn bị “Trả bài tập làm văn số 6”. (nghiên cứu lại đề bài đã làm).. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> TIEÁT 130. TAÄP LAØM VAÊN.. TRAÛ BAØI TAÄP LAØM VAÊN. SOÁ 6. I. MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: -Giúp HS nhận ra những ưu khuyết điểm trong bài viết của mình về nộ dung và hình thức. -Thấy được phương hướng khắc phục, sửa chữa các lỗi. -Oân tập lại lí thuyết và kỹ năng làm bài nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích). II. KIẾN THỨC CHUẨN : 1. Kiến thức: -Caùch laøm baøi nghò luaän veà moät taùc phaåm truyeän . 2. Kyõ naêng: - Kỹ năng làm bài nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích). III . HƯỚNG DẪN- THỰC HIỆN: * Hoạt động 1 (KHỞI ĐỘNG) -Kieåm tra neà neáp, só soá, veä sinh. * Hoạt động 2 (TRAÛ BAØI KIEÅM TRA) Bước 1: Nêu lại đề bài và tập trung phân tích, tìm hiểu đề bài. -Gọi HS nêu lại đề bài. Đề: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong tuyện ngắn Làng của Kim Lân. -Yêu cầu HS phân tích đề: chỉ ra các yêu cầu về nội dung, hình thức. -Tổ chức cho HS thảo luận, xây dựng đáp án (dàn ý) cho bài viết. -GV nhận xét và bổ sung cho hoàn chỉnh dàn ý (ở sổ chấm trả bài) và các yêu cầu cần đạt. Bước 2: Nhận xét và đánh giá bài viết: -GV cho HS tự nhận xét bài viết của mình (ưu điểm, nhược điểm) từ việc đối chiếu với dàn ý và các yêu cầu vừa nêu. -GV nhận xét, đánh giá của mình về bài viết của HS: ưu, nhược điểm; những lỗi cơ bản cần khắc phục (nhận xét chung và cho ví dụ cụ thể theo bài làm của HS). Có thể đọc một vài đoạn có lập luận tốt trong bài làm của HS. Bước 3: Bổ sung và sửa chữa lỗi của bài viết: -Cho HS trao đổi hướng sửa chữa các lỗi về nội dung (ý và sắp xếp các ý; các luận điểm, luận cứ, cách lập luận, …), về hình thức (bố cục, trình bày, diễn đạt, chính tả, ngữ pháp . . .) theo gợi ý ở SGK. -GV bổ sung, kết luận về hướng sửa chữa và cách sửa lỗi. * Hoạt động 3 (CUÛNG COÁ- DAËN DOØ) -Về xem lại bài làm. Chuẩn bị “tổng kết văn bản nhật dụng”(đọc bài trước).. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Kyù duyeät 04 / 03 / 2010. Huyønh Coâng Traïng. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>