Tuần 8. Tam đại con gà

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (84.26 KB, 5 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Ngày soạn: 10/10/2017
Chuyên đề

TRUYỆN CƯỜI, TRUYỆN THƠ DÂN GIAN VIỆT NAM
(Từ tiết 28 đến tiết 30)

I. Nội dung chuyên đề

- Tam đại con gà và Nhưng nó phải bằng hai mày: tiết 28, 29.
- Đọc thêm: Tiễn dặn người yêu: tiết 30.

II. Mục tiêu

- Về kiến thức: Hs thấy được tiếng cười trào phúng của tác giả dân gian qua sự dốt nát của
thầy đồ nhưng lại giấu dốt.

+ Tiếng cười đả kích, mỉa mai, trào phúng của nhân dân về việc ăn đút lót trong xử kiện của
thầy lí. Qua đó lật tẩy mặt trái của tầng lớp quan lại trong xã hội phong kiến lúc bấy giờ.
- Về kĩ năng: rèn luyện kĩ năng đọc hiểu thể loại truyện cười dân gian.

- Về phẩm chất: phát huy phẩm chất yêu thơ ca của dân tộc, biết giữ gìn giá trị văn hóa của
lịch sử, dân tộc, tình yêu đối với tiếng Việt.

- Về năng lực: phát huy năng lực đọc hiểu, xử lí tình huống, vấn đề, năng lực tự học, năng
lực cảm thụ văn chương, năng lực trình bày vấn đề …..

III. Phương pháp và kĩ thuật dạy học

- Trao đổi giữa hs và gv: phát vấn, đặt tình huống, giải quyết vấn đề …
- Kết hợp phần tự học của hs

IV. Chuẩn bị

- Gv: thiết kế giáo án, đọc tài liệu tham khảo
- Hs: chuẩn bị bài

V. Hoạt động của dạy và học

NỘI DUNG 1:

Tiết 28, 29: “TAM ĐẠI CON GÀ” 
VÀ “NHƯNG NÓ PHẢI BẰNG HAI MÀY”

Hoạt động 1: Khởi động: Cảm nhận của em về những câu ca dao sau:
“Con vua thì lại làm vua

Con sải ở chùa lại quét lá đa
Bao giờ dân nổi can qua,

Con vua thất thế lại ra quét chùa”?
Hs trả lời. Gv nhận xét, vào bài

Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới:

Hđ của gv Hđ của hs Nội dung cần đạt

- Ổn định lớp
- Kiểm tra bài cũ

Gv cho hs tìm hiểu truyện

Hs ổn định lớp
Hs kiểm tra bài cũ

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

“Tam đại con gà”

Gv cho hs đọc tiểu dẫn
SGK

Gv cho hs đọc văn bản
Tình huống 1 của truyện?

Tình huống 2 bật lên tiếng
cười là gì?

Nhận xét về thầy đồ?

Tình huống 3 tạo nên tiếng
cười trào phúng như thế
nào?

Từ câu chuyện hãy cho biết
ý nghĩa trào phúng?

Gv cho hs tìm hiểu “Nhưng
nó phải bằng hai mày”.
Tình huống trào phúng xuất
phát từ nguyên nhân nào?

Mâu thuẫn trong xử kiện là
gì?

truyện “Tam đại con gà”
Hs đọc SGK

Hs đọc văn bản

Hs trả lời: dốt nhưng hay
nói chữ, khoe chữ

Hs trả lời

Hs nhận xét: dốt, mê tín
Hs trả lời: thầy dốt → bị
phát hiện → thầy chống
chế.

Hs nhận xét, đánh giá

Hs phát hiện, trả lời

Hs trả lời: hành động kết
hợp lời nói của lí trưởng.

I. Phân loại

II. Đặc điểm từng loại
B. Văn bản

I. Tam đại con gà

1. Tình huống trào phúng
gây cười

- Tình huống 1: Thầy đồ
dốt >< hay nói chữ.

→ Lộ diện là kẻ khốc lác,
háo danh.

- Tình huống 2:

+ Gặp chữ kê: khơng biết
Trị giục→ đọc “dủ dỉ…”
+ Thầy khấn thổ công
→ Đài âm dương
→ Thầy tự đắc: đọc to.
 Thầy dốt nát, lừa bịp trẻ
con, học trị, mê tín.

- Tình huống 3: Bố bọn trẻ
hỏi >< thầy bảo dạy đến
tam đại con gà.

 Thầy giấu dốt, chống
chế mà không ngượng
ngùng → lộ ra cái dốt.
2. Ý nghĩa phê phán của
truyện

- Phê phán những người

dốt nhưng lại giấu dốt.
- Ngầm ý khun răn mọi
người khơng nên giấu dốt
mà phải chịu khó học hỏi.
II. “Nhưng nó phải bằng
hai mày”

1. Tình huống trào
phúng.

- Mâu thuẫn 1: Cải >< Ngô
→ Đánh nhau.

→ Sự mỉa mai, trào phúng:
Cải đút lót thầy lí → thầy lí
nhận >< thầy lí nổi tiếng
xử kiện giỏi.

→ Hé lộ thầy giỏi vì xử
kiện: đút lót trước.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Cách giải quyết của lí
trưởng?

Ý nghĩa của tiếng cười trào
phúng?

Hs trả lời ý nghĩa của
truyện.

+ Xử: phạt Cải: chục roi.
+ Cải: xòe bàn tay phải
năm ngón → ngầm ý con
đã đút lót 5 đồng → thầy
xử kiện thắng cho con.
+ Thầy:

/ Hành động: năm ngón tay
phải, năm ngón tay trái úp
lên.

/ Lời nói: phải bằng hai
mày

→ ngầm ý nó đút lót gấp
hai mày.

→ xử nó thắng là điều hiển
nhiên.

 Tác giả dân gian đã lật
tẩy bộ mặt gian dối cuả
thầy lí trong xử kiện.

2. Ý nghĩa trào phúng
- Phê phán những kẻ như
Cải: tiếp tay cho bọn quan
lại ăn đút lót.

- Phê phán, vạch trần lối xử

kiện vì tiền của thầy lí.
 Vạch trần bộ mặt thối
nát của bọn quan tham
trong xã hội phong kiến.

Hoạt động 3: Ứng dụng: Nhận xét về tiếng cười ở hai văn bản?

Hoạt động 4: Luyện tập thực hành: Tìm đọc thêm một số truyện cười thể hiện thái
độ phê phán, mỉa mai của tác giả dân gian.

Hoạt động 5: Học sinh chuẩn bị bài về nhà:
- Học bài về nhà.

- Chuẩn bị bài Tiễn dặn người yêu.

NỘI DUNG 2:

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Em không yêu, quả pao rơi rồi,
Em yêu người nào, em bắt pao nào”?
Hs trả lời. Gv nhận xét, vào bài.

Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới:

Hđ của gv Hđ của hs Nội dung cần đạt

- Ổn định lớp
- Kiểm tra bài cũ

Gv cho hs đọc tóm tắt SGK
Là lời của ai?

Bố cục văn bản?

Gv cho hs đọc hiểu.

Gv chia nhóm hs đọc hiểu
văn bản.

- Nhóm 1: Chàng trai tiễn
dặn cơ gái những điều gì?
Qua đó cho thấy tình cảm
chàng trai đối với cơ gái sâu
đậm ra sao?

- Nhóm 2: Hành động của
cô gái khi về nhà chồng?
Hành động ấy đã nói lên
tình cảm của cô gái dành
cho chàng trai như thế nào?
- Nhóm 3: Tìm những câu
thơ thể hiện cảnh cô gái ở
nhà chồng và bị đánh đập,
đày đọa?

→ Nhận xét?

- Nhóm 4: Tình cảm, thái độ
của chàng trai trước nỗi đau
của cơ gái?

→ Nhận xét?

Gv cho đại diện nhóm trình

Hs ổn định lớp
Hs kiểm tra bài cũ
Hs đọc phần SGK
Hs trả lời: chàng trai.

Hs hoạt động theo nhóm.

Hs nhóm 2 hoạt động học
tập

Hs nhóm 3 hoạt động
theo nhóm

Hs nhóm 4 thực hiện
công việc

Đại diện các nhóm trình
bày vấn đề

I. Tìm hiểu chung
1. Tóm tắt

- SGK
2. Văn bản