Bài 23. Kinh tế, văn hoá thế kỉ XVI - XVIII

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (136.29 KB, 6 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

TRƯỜNG THCS NGUYỄN CHÍ THANH
TỔ VĂN - GDCD - SỬ - ĐỊA

GIÁO ÁN

DỰ THI GIÁO VIÊN GIỎI TRƯỜNG

Tuần: 25 Ngày soạn: 07/02 /2015
Tiết: 49 Ngày dạy:11 /02/2015

Lớp dạy: 7/3 (Bốc thăm)
Bài 23:

KINH TẾ - VĂN HÓA THẾ KỶ XVI – XVIII
I. KINH TẾ

A. Mục tiêu bài học: 
1. Kiến thức: Giúp Hs thấy được:

- Sự khác nhau của kinh tế nông nghiệp và kinh tế hàng hóa ở hai miền đất
nước. Nguyên nhân dẫn đến sự khác nhau đó.

- Mặc dù chiến tranh phong kiến thường xuyên xảy ra và kéo dài nhưng kinh tế
vẫn có những bước tiến bộ đáng kể đặc biệt là Đàng Trong.

2.Về tư tưởng: - Giáo dục ý thức nhận rõ tiềm năng kinh tế đất nước, tinh thần
lao động cầu cù, sáng tạo của nông dân, thợ thủ công nước ta thời bấy giờ.

3.Kĩ năng:

Biết liên hệ tìm hiểu lịch sử địa phương của Hs.

B.Đồ dùng dạy học:

Một số tranh ảnh về bến cảng kinh kỳ Hội An.
C.Hoạt động dạy học:

1.Ổn định:
2.Bài cũ:

CH: Thuật lại cuộc chiến tranh Trịnh – Nguyễn. Nêu hậu quả hai cuộc chiến
tranh Nam – Bắc Triều và Trịnh – Nguyễn?

Năm 1545 Nguyễn Kim chết ,Trịnh Kiểm nắm quyền lập ra nhà
Trịnh.Nguyễn Hoàng được cử vào trấn thủ Thuận Quảng ,về sau đối đầu họ
Trịnh  2 bên đánh nhau suốt từ năm 1627- năm 1672 ( có 7 lần đánh
nhau ).Khơng phân thắng bại cuối cùng lấy sông Gianh làm ranh giới chia ra
Đàng Trong –Đàng Ngoài

Hậu quả :Đất nước chia cắt, gây bao đau thương cho nhân dân, độc lập dân
tộc bị đe dọa .

3.Bài mới: Cuộc chiến tranh liên miên giữa hai tập đoàn phong kiến đã gây bao
đau thương tổn hại cho dân tộc ta. Sự chia cắt đất nước ảnh hưởng đến sự phát
triển chung của đất nước. Vậy tình hình kinh tế – văn hóa nước ta các thế kỷ
XVI – XVIII như thế nào hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu bài học.

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRỊ NỘI DUNG CẦN ĐẠT

Hoạt động 1:

CH:Sản xuất nông nghiệp ở Đàng Ngồi như

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

thế nào?

( Nơng nghiệp bị chiến tranh tàn phá; chúa
Trịnh không chăm lo khai hoang, tổ chức đê
điều. Ruộng đất bị bọn cường hào đem cầm
bán….)

CH: Ngun nhân nào dẫn đến tình trạng
đó?

(Xung đột giữa các tập đoàn PK, cường hào
bao chiếm ruộng đất công, tô thuế, binh dịch
nặng nề, nạn tham ô quan lại hoành hành)
CH: Việc cường hào đem cầm bán ruộng đất
cơng có ảnh hưởng đến sản xuất nơng nghiệp
và đời sống nhân dân ntn?

(Nơng dân khơng có ruộng cày nên:
+ Mất mùa đói kém xây ra dồn dập.
+ Nhiều người bỏ làng đi nơi khác...)

Chiếu ảnh nơng dân đói kém, bỏ làng đi nơi
khác.

CH: Ở Đàng Trong Chúa Nguyễn đã có
những biện pháp gì trong sản xuất nông
nghiệp?

(Chúa Nguyễn tổ chức di dân, khai hoang,

cấp nông cụ, lương ăn, lập thành làng ấp ở
vùng Thận-Quảng).

CH: Chúa Nguyễn ra sức khai thác vùng
Thuận Quảng nhằm mục đích gì?

(Làm giàu kinh tế để để củng cố cát cứ chống
lại họ Trịnh).

CH: Trong nơng nghiệp Chúa Nguyễn đã
có những chính sách rất hay, theo em đó là
những chính sách gì? Vì sao?

(Các chính sách: Cung cấp nông cụ, lương
ăn, lập làng, lập ấp ở Thuận Hóa. Chiêu tập
dân lưu vong, tha tơ thuế, binh dịch 3 năm trở
về quê làm ăn.

Vì: Số dân tăng 126.857 suất; số ruộng đất
tăng 265.507 mẫu, lập nhiều làng xóm mới).

CH: Trong số các làng, ấp mới có một phủ

- Sản xuất nông nghiệp bị tàn
phá nghiêm trọng, chính quyền ít
quan tâm đến thủy lợi và khai
hoang.

- Ruộng đất bỏ hoang, mất mùa
đói kém xảy ra đồn dập, nông

dân bỏ làng đi nơi khác.

*Đàng Trong:

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

rất lớn được thành lập trong giai đoạn này, đó
là phủ nào, do ai thành lập vào thời gian nào?
(Phủ Gia định, do Nguyễn Hử Cảnh lập vào
năm 1698).

CH: Phủ Gia Định gồm mấy dinh tồn tại
những tỉnh nào hiện nay?

(Hai dinh:

- Dinh Trấn Biên (Đồng Nai, Bà Rịa, Vũng
Tàu, Bình Dương, Bình Phước)

- Dinh Phiên Trấn (TPHCM, Long An, Tây
Ninh)

CH: Em hiểu biết gì về Nguyễn Hữu Cảnh?
CH: Nhờ vào đâu mà nền nông nghiệp Đàng
Trong phát triển nhanh, em hãy cho biết
nhanh nhất là vùng nào?

(Nhờ vào khai hoang và điều kiện tự nhiên
thuận lợi (Địa hình bẳng phẳng, đất đai màu
mỡ, khí hậu thuận lợi, nguồn nước dồi dào)
CH: Nơng nghiệp phát triển, thì đời sống
nhân dân như thế nào?

CH: Sự phát triển sản xuất có ảnh hưởng như
thế nào đến tình hình xã hội ?.

(Hình thành tầng lớp địa chủ chiếm đoạt
ruộng đất).

Thảo luận nhóm

CH: Em hãy cho biết sản xuất nơng nghiệp
giữa Đàng Trong và Đàng ngồi nơi nào phát
triển hơn, ngun nhân vì sao?

Đàng ngồi Đàng trong

- Khơng phát triển
- Nguyên nhân:
+ Do chiến tranh
giữa các thế lực
phong kiến.

+ Nhà nước không
quan tâm đến thủy
lợi và đê điều.

+ Cường hào ác bá,
chiếm đoạt ruộng
đất công, nông dân
mất ruộng phiêu tán.

- Phát triển
- Nguyên nhân:
+ Diện tích khơng
ngừng mở rộng-khai
hoang, lập ấp, ...
+ Điều kiện tự nhiện
thuận lợi...

Hoạt động 2:

Năm 1698 Nguyễn Hữu Cảnh
đặt phủ Gia Định.

Nông nghiệp phát triển, đời sống
nhân dân ổn định.

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

CH: Tình hình sản xuất thủ công nghiệp thế
kỷ XVII – XVIII như thế nào?

(Phát triển mạnh).
Chiếu hình

CH: Qua các hình ảnh vừa xem em hãy cho
biết nước ta có những ngành nghề thủ công
tiêu biểu nào ở thời kỳ này?.

(Dệt lụa, rèn sát, đúc đồng, làm giấy ...)

CH: Em hãy kế tên những làng nghề thủ
công nổi tiếng?.

Chiếu bản đồ

Gốm Thổ Hà (Bắc Giang); Bát Tràng, làng
dệt La Khê (Hà Nội); rèn sắt ở Nho Lâm
(Nghệ An); Hiền Lương, Phú Bài (Thừa
Thiên Huế); Mía đường ở (Quàng Nam).
Tích hợp: Em hãy cho biết các làng nghề
thủ công này hiện nay như thế nào?

hiện nay vẫn rất cịn nhiều ngành nghề vẫn
duy trì và tồn tại – Đây là nét văn hóa đặc
trưng của người Việt.

GV kết luận:

CH: Hoạt động thương nghiệp giai đoạn này
ntn?.

(Buôn bán rất phát triển).

CH: Buôn bán phát triển nhất ở khu vực
nào?.

(Đồng bằng và ven biển, đều có chợ và phố
xá).

CH: Việc xuất hiện nhiều chợ chứng tỏ điều
gì?

(Để trao đổi, buôn bán hàng hóa rất phát
triển)

CH: Em hãy kể tên những chợ, phố nào mà
em biết?

(Kẻ chợ (Thăng Long), Phố Hiên (Hưng
Yên), Thanh Hà (Thừa Thiên Huế), Hội An
(Quảng Nam), Gia Định (Sài Gòn)).

a. Thủ công nghiệp

- Xuất hiện nhiều làng thủ công
nổi tiếng với nhiều sản phẩm có
giá trị (Gốm Thổ Hà (Bắc
Giang), gạch Bát Tràng, dệt La
Khê (Hà Nội), rèn sắt Nho Lâm
(Nghệ An)...).

* Thương nghiệp:

- Buôn bán rất phát triển.

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

Chiếu hình ảnh.

CH: Tại sao Hội An trở thành phố cảng lớn
nhất Đàng Trong?

(Đây là trung tâm buôn bán, trao đổi hàng
hố. Vì gần biển thuận lợi bn bán thuyền

bè nước ngoài).

CH: Nêu hiểu biết của em về Hội An ngày
nay?

Khu phố cổ Hội An là một quần thể di tích
kiến trúc cổ gồm nhiều cơng trình nhà ở, hội
quán, đình chùa, miếu mạo, giếng cầu, nhà
thờ tộc, bến cảng, chợ ... Ngoài những giá trị
văn hóa qua kiến trúc đa dạng, Hội An cịn
lưu giữ được nhiều hoạt động văn hóa phi vật
thể với các lễ hội văn hóa đang được bảo tồn
và phát huy cùng các làng nghề thủ công
truyền thống, các món ẩm thực… làm cho
Hội An ngày càng trở thành điểm đến hấp
dẫn của du khách thập phương.

Tích hợp. Là người Việt nam chúng ta cần
phải biết bảo tồn văn hoá của dân tộc, đồng
thời giới thiệu và quảng bá tới khách quốc tế
về phố cổ Hội An.

CH: Chúa Trịnh-Chúa Nguyễn có thái độ ntn
trong việc bn bán với người nước ngoài?
(Ban đầu tạo điều kiện, về sau bị hạn chế).
CH: Vì sao đến giai đoạn sau chính quyền
Trịnh-Nguyện chủ trương hạn chế ngoại
thương?

(Vì sơ người Phương Tây có ý đồ xâm chiếm

nước ta)

- Nữa sau thế kỉ XVIII, ngoại
thương bị hạn chế.

4. Củng cố.

- Kinh tế Đàng Trong – Đàng Ngoài khác nhau như thế nào ?

- Đánh dấu các vị trí các làng thủ công nổi tiếng, các đô thị quang trọng ở Đàng
Trong và Đàng ngồi ?

5. Dăn dị.

Về nhà : Học bài cũ. Xem phần II.
DUYỆT CỦA TỔ TRƯỞNG CM

LÊ PHAN TRUNG

NGƯỜI THỰC HIỆN

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6></div>