Giáo án Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 15: Chủ đề và dàn bài của tự sự

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: Ng÷ v¨n - Bµi 4 - TiÕt 15. Chủ đề và dàn bài của văn tự sự. I. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc; Hiểu yêu cầu về sự thống nhất của chủ đề trong văn tự sự. Những biểu hiện của mối quan hệ giữa chủ đề, sự việc trongn bài văn tự sự. Bè côc cña bµi v¨n tù sù 2. KÜ n¨ng: Biết tìm chủ đề và lập dàn bài ; kĩ năng viết phần mở bài của bài văn tự sự 3. Thái độ: Có ý thức, thói quen tìm chủ đề và lập dàn ý trước khi làm bài văn. II. ChuÈn bÞ + GV B¶ng phô + Học sinh : soạn bài trước ở nhà III. Phương pháp: Thuyết trình , thảo luận nhóm, vấn đáp IV. TiÕn tr×nh tæ chøc giê häc. 1 ổn định tổ chức . 2 KiÓm tra: ThÕ nµo lµ sù viÖc vµ nh©n vËt trong v¨n tù sù? 3 TiÕn tr×nh lªn líp. * Khởi động Các em đã biết sự việc và nhân vật là 2 yếu tố cơ bản làm nên một tác phẩm tự sự qua các sự việc và nhân vật ta hiểu được chủ đề mà các tác giả phản ánh . và các sự việc trong tác phẩm tự sự cũng phải được sắp xếp theo một bố cục ( dàn ý ) hợp lý .vậy chủ đề là gì ? làm thế nào để xây dựng được chủ đề và dàn ý của một tác phẩm tự sự ? Bài học hôm nay chóng ta cïng t×m hiÓu . Hoạt động của thầy và trò * Hoạt động 1: Chủ đề và dàn bài của bài v¨n tù sù . * Mục tiêu: Hiểu được chủ đề và dàn bài của bài văn tự sự, mối quan hệ giữa chủ đề vµ sù viÖc trong 1 t¸c phÈm tù sù . HS đọc bài tập.. TG Néi dung 20p I. Tìm hiểu chủ đề và dàn bài cña bµi v¨n tù sù .. 1. Chủ đề: a. Bµi tËp :. H: T×m néi dung chÝnh cña bµi v¨n? - Ca ngợi thầy Tuệ Tĩnh qua thái độ hết Lop6.net. b. NhËn xÐt - Ca ngîi tÊm lßng cña danh y.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> lòng cứu giúp người nghèo của ông.. Tuệ Tĩnh với người bệnh.. H: Chủ đề của bài văn được thể hiện trực tiÕp trong nh÷ng c©u v¨n nµo? - Tuệ Tĩnh …..người bệnh. H: Sự việc tiếp theo thể hiện vấn đề chính nh­ thÕ nµo? - §Æt TuÖ TÜnh vµo mét t×nh h­èng ph¶i lùa chọn chữa bệnh cho nhà giàu trước hay chữa cho chú bé con nhà nghèo trước? . .. không chần chừ ông chọn chữa cho đứa bé bệnh nặng con nhà nghèo trước. -> Sự việc tiếp theo thể hiện vấn đề chính đã nêu ở câu đầu. HS: Đọc các nhan đề trong SGK ( T - 45) H: Hãy chọn nhan đề cho thích hợp và nêu lÝ do? - Tuệ Tinh và 2 người bệnh . - TÊm lßng thÇy TuÖ TÜnh. - Y đức Tuệ Tĩnh. -> Cả ba tên truyện đều thích hợp nhưng s¾c th¸i kh¸c nhau. TÊm lßng nhÊn m¹nh tíi khÝa c¹nh t×nh c¶m cña TuÖ TÜnh, cßn y đức là đạo đức nghề y, nói tới đạo đức nghề nghiệp của Tuệ Tĩnh. Nhan đề 1 nêu lên tình huống buộc phải lựa chọn, qua đó bộc lộ phẩm chất cao đẹp của Tuệ Tĩnh.. - Chủ đề của bài văn được thể hiÖn ë c©u ®Çu : TuÖ TÜnh …người bệnh.. H: Em có thể đặt tên nhan đề khác cho bài v¨n trªn? - Một lòng vì người bệnh. - Ai có bệnh nguy hiểm hơn thì chữa trước cho người đó. H: Việc lựa chọn nhan đề nên như thế nào cho cã hiÖu qu¶? - Nhan đề nhắc đến nhân vật chính của truyÖn. - Kh¸i qu¸t phong c¸ch cña nh©n vËt chñ chèt. H: ý chính, vấn đề chính trong văn bản tự sự thường ở vị trí nào?. Lop6.net. - ý chính, vấn đề chính có thể ở phÇn ®Çu, phÇn cuèi hoÆc phÇn gi÷a, hoÆc to¸t ra tõ néi dung truyÖn..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> H: Chủ đề là gì ? muốn xác định chủ đề ta ph¶i lµm g×?. -> Chủ đề là ý chính, vấn đề chÝnh. 2. Dµn bµi v¨n tù sù : a. Bµi tËp :. HS đọc BT H: ChØ ra dµn ý cña bµi v¨n? C¸c phÇn trªn đã thực hiện những yêu cầu gì của bài văn tù sù? Ta cã thÓ bá phÇn nµo trong bè côc 3 phÇn, v× sao? - Kh«ng thÓ bá phÇn nµo v× mçi phÇn cã nhiÖm vô riªng, lµm nªn mét t¸c phÈm tù sù hoµn chØnh . H: Trước khi làm bài văn tự sự ta có cần lËp dµn ý kh«ng? V× sao? Th¶o luËn 3p B¸o c¸o nhËn xÐt GV kÕt luËn - Sự cần thiết phải lập dàn ý trước khi làm bài văn . Vì dàn ý là cái sườn, là các ý lớn ,ý nhá ®­îc s¾p xÕp theo mét tr×nh tù nhÊt định … H: Thế nào là chủ đề? Dàn ý của bài văn tự sù gåm mÊy phÇn, nhiÖm vô cña tõng phÇn? HS: §äc ghi nhí. GV: Kh¾c s©u kiÕn thøc.. Cã 3 phÇn - Më bµi : giíi thiÖu nh©n vËt ; sù viÖc (§1) - Th©n bµi: kÓ diÔn biÕn sù viÖc (§ 2,3) - KÕt bµi :KÓ kÕt thóc (§4) b. NhËn xÐt: - Dàn ý là cái sườn, là các ý lớn ,ý nhá ®­îc s¾p xÕp theo mét trình tự nhất định … - Lập dàn ý giúp người làm bài s¾p xÕp ý mét c¸ch liÒn m¹ch , l« gÝch , tr¸nh bá sãt ý.. 3. Ghi nhí : (SGK T45). Hoạt động 2 : Luyện tập 15p II. LuyÖn tËp: * Môc tiªu : Lµm ®­îc bµi tËp cñng cè lý thuyÕt HS: Đọc và xác định yêu cầu bài tập 1: HS: Th¶o luËn nhãm. 1. Bµi tËp 1(45) TG: 5’ HS: Cử đại diện nhóm trả lời và nhận xét cho nhau. GV: NhËn xÐt, kÕt luËn. a. Chủ đề: H: Chủ đề của truyện nhằm biểu dương và Biểu dương lòng trung thành chÕ giÔu g×? víi vua vµ sù kh«n khÐo cña Thể hiện tập trung ở việc người nông người nông dân; chế diễu tên dân xin được thưởng 50 roi và đề nghị chia quan tham lam. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> đôi phần thưởng đó. H: ChØ ra 3 phÇn : më bµi ; th©n bµi; kÕt bµi b. Dµn bµi : 3 phÇn. Më bµi: Tõ ®Çu-> d©ng tiÕn nhµ vua. Th©n bµi: TiÕp -> 25 roi. KÕt bµi: PhÇn con l¹i. H: TruyÖn nµy víi truyÖn TuÖ TÜnh cã g× gièng vµ kh¸c nhau? Th¶o luËn 4p B¸o c¸o nhËn xÐt . GV kÕt luËn - Chủ đề khác nhau: phần mở bài trong truyện Tuệ Tĩnh đã bộc lộ được chủ đề , ở truyện phần thưởng chủ đề không bộc lộ rõ mµ Èn hiÖn trong c¸c sù viÖc …. c. Sù gièng vµ kh¸c nhau: TuÖ tÜnh Phần thưởng *MB: Nªu râ *MB:Nªu chủ đề. t×nh huèng. * KB: gîi ra 1 KB: Nªu kÕt cuéc ch÷a thóc sù viÖc. bÖnh - Gièng nhau: Bè côc 3 phÇn. - Kh¸c nhau: VÞ trÝ béc lé chñ đề. + Tuệ tĩnh: Chủ đề nằm ở đầu vb. + Phần thưởng :Người đọc tự ®o¸n tõ néi dung c©u truyÖn d. §iÒu bÊt ngê thó vÞ : Xin vua thưởng cho 50 roi - Phần thưởng l¹ lïng.. 4. Tổng kết và hướng dẫn học bài Thế nào là chủ đề, nhiệm vụ của từng phần trong bố cục dàn bài ra sao? GV: Kh¸i qu¸t kiÕn thøc. Hướng dẫn học bài + Bài cũ: Nắm chắc chủ đề và dàn bài của bài văn tự sự. Lµm bµi tËp 2 ( SGK) §äc phÇn: Nh÷ng c¸ch më bµi trong v¨n tù sù. Bài mới: Chuẩn bị bài: Tìm hiểu đề và cách làm bài văn tự sự.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>