Giáo án môn Vật lí Lớp 8 - Chương trình cả năm - Năm học 2010-2011 - Phạm Thị Hồng Hạnh

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸n VËt Lý 8. Tiết 1- Chuyển động cơ học. N¨m häc 2010 - 2011. Ngµy d¹y: I - Môc tiªu: - Vì đây là bài đầu của chương nên yêu cầu hướng dẫn cho HS mục tiêu cơ bản của chương cơ học bằng cách đọc mục đầu chương. - Nêu được ví dụ về chuyển động cơ học trong đời sống hằng ngày, có nêu được vËt lµm mèc. - Nêu được ví dụ về tính tương đối của chuyển động đứng yên, xác định được vật lµm mèc trong mçi tr¹ng th¸i. - Nêu được ví dụ về các dạng chuyển động cơ học thường gặp: Chuyển động thẳng, chuyển động cong, chuyển động tròn. II - ChuÈn bÞ: 1. Cho c¶ líp: - Tranh vẽ 1.2, 1.4, 1.5 phóng to thêm để HS xác định quỹ đạo chuyển động của mét sè vËt. - B¶ng phô ghi s½n néi dung ®iÒn tõ cho C6 vµ thÝ nghiÖm. 2. Cho mçi nhãm HS: Dông cô thÝ nghiÖm: + 1 xe l¨n. + 1 con bóp bª. + 1 khóc gç. + 1 qu¶ bãng bµn. III- Hoạt động dạy và học: Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tập (3 phút) - Giới thiệu chương. - T¹o t×nh huèng häc tËp. Hoạt động dạy 1. Giới thiệu chương trình Vật lý 8 - Gồm 2 chương Cơ học và Nhịêt học - Trong chương I, ta cần tìm hiểu bao nhiêu vấn đề, đó là vấn đề gì. - Bài 1: Chuyển động cơ học - Đặt vấn đề: Như SGK GV: cã thÓ nhÊn m¹nh, nh­ trong cuộc sống ta thường nói một vật là đang chuyển động hay đứng yên. Vậy theo em căn cứ nào để nói vật đó chuyển động hay vật đó là đứng yên? Ph¹m Ph¹m ThÞ ThÞ Hång Hång H¹nh H¹nh. Hoạt động học - Nghe giíi thiÖu - §äc SGK (trang 3) - Tìm hiểu các vấn đề cần nghiên cứu. - 1 HS đọc to các nội dung cần tìm hiểu. - Ghi ®Çu bµi.. 1 Lop8.net. Trường Trường THCS THCS Yªn Yªn Mü Mü.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸n VËt Lý 8 N¨m häc 2010 - 2011 Hoạt động 2: Tìm hiểu cách xác định vật chuyển động hay đứng yên (12 phút) I. Làm thế nào để biết một vật chuyển - Em nêu 2 ví dụ về vật chuyển động, 2 ví dụ về vật đứng yên. - Tại sao nói vật đó chuyển động ? - HS có thể nêu những hiện tượng nói vật đó chuyển động là: Do bánh xe quay, hoÆc do cã khãi.....RÊt Ýt em nãi là vị trí của vật đó so với mình hoặc gốc cây thay đổi. Do đó, sau khi HS nêu hiện tượng để khẳng định vật đó chuyển động thì GV có thể nêu ra: Vị trí của vật đó so với gốc cây thay đổi chứng tỏ vật đó đang chuyển động. - Vị trí vật đó so với gốc cây không đổi chứng tỏ vật đó đứng yên. - Vậy, khi nào vật chuyển động, khi nào vật đứng yên? - Yªu cÇu tr¶ lêi C1. - GV chuÈn l¹i c©u ph¸t biÓu cña HS, nÕu HS ph¸t biÓu cßn thiÕu (phÇn lín HS chỉ chú ý đến vị trí của vật so với vËt lµm mèc, mµ kh«ng chó ý chØ thêi gian so s¸nh). V× vËy, GV ph¶i lÊy vÝ dụ 1 vật lúc chuyển động, lúc đứng yên để HS khắc sâu kết luận. - Cho HS kém đọc lại kết luận SGK.. động hay đứng yên - Gäi 2 HS tr×nh bµy vÝ dô. - Tr×nh bµy lËp luËn chøng tá vËt trong VD đang chuyển động hay đứng yên.. - Tr¶ lêi C1. - HS kh¸ ®­a ra nhËn xÐt khi nµo nhËn biết được vật chuyển động hay đứng yªn. Muèn nhËn biÕt ®­îc vËt chuyÓn động hay đứng yên phải dựa vào vị trí của vật đó so với vật làm mốc. - Ghi bài: Cách xác định vật chuyển động.. - HS kém phát biểu hoặc đọc lại kết luận. KÕt luËn: Khi vÞ trÝ cña vËt so víi vËt làm mốc thay đổi theo thời gian thì vật chuyển động so với vật mốc. 2. VËn dông. - Tr¶ lêi c©u 2 (C2) - GV hướng dẫn HS chuẩn bị câu phát - Ví dụ của HS biÓu: VËt lµm mèc lµ vËt nµo? C3: Khi nào vật được coi là đứng yên ? - GV yªu cÇu nhËn xÐt c©u ph¸t biÓu - HS ®­a ra vÝ dô. cña b¹n. Nãi râ vËt nµo lµm mèc. Ph¹m Ph¹m ThÞ ThÞ Hång Hång H¹nh H¹nh. 2 Lop8.net. Trường Trường THCS THCS Yªn Yªn Mü Mü.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o ¸n VËt Lý 8 N¨m häc 2010 - 2011 - Hỏi thêm: Cái cây trồng bên đường - Ghi bài tiếp cách xác định vật đứng yên. là đứng yên hay chuyển động ? Nếu - HS trả lời câu hỏi thêm. là đứng yên thì đúng hoàn toàn không Hoạt động 3: II. Tính tương đối của chuyển động và đứng yên (10 phút) - Treo tranh 1.2 lªn b¶ng. - GV đưa ra thông báo 1 hiện tượng: hµnh kh¸ch ®ang ngåi trªn 1 toa tµu ®ang dêi nhµ ga. - NÕu HS chØ tr¶ lêi hµnh kh¸ch đứng yên hay chuyển động, GV ph¶i chuÈn l¹i so víi nhµ ga th× vÞ trÝ. 1. Tính tương đối của chuyển động và đứng yên. - HS tr¶ lêi C4 - Xem tranh 1.2 SGK.. của hành khách thay đổi  hành khách chuyển động so với nhà ga. - NÕu HS tr¶ lêi chuÈn råi th× GV nên gọi thêm một vài HS ở các đối tượng khác nhau trả lời lại để củng cố khái niệm vật chuyển động. - Tương tự C4: GV chuẩn lại sao cho kho¶ng 3 HS tr¶ lêi ®­îc. - Dựa vào nhận xét trạng thái đứng yên hay chuyển động của một vật như C4, C5 để trả lời C6. - Treo b¶ng phô. - Yªu cÇu HS lÊy mét vËt bÊt kú, xÐt nó chuyển động so với vật nào, đứng yên so với vật nào ?. 2. HS làm thí nghiệm đơn giản theo nhóm: 1 hộp bút đặt trên mặt bàn, 1 Ph¹m Ph¹m ThÞ ThÞ Hång Hång H¹nh H¹nh. - C4: Hành khách chuyển động so với nhµ ga v× vÞ trÝ cña hµnh kh¸ch so víi nhà ga là thay đổi. C5: So với toa tàu, hành khách đứng yên v× vÞ trÝ cña hµnh kh¸ch víi toa tµu lµ không đổi. C6: Một vật có thể là chuyển động đối với vật này nhưng lại là đứng yên đối với vËt kia. - HS ®iÒn vµo vë BT in (nÕu cã) - Xem b¶ng phô. C7: XÐt vËt....................................... Vật chuyển động so với:................... Vật đứng yên so với:......................... - Nhận xét: Vật chuyển động hay đứng yªn phô thuéc vµo viÖc chän vËt lµm mốc. Ta nói chuyển động hay đứng yên có tính tương đối. Tr¶ lêi: So víi c¸i hép bót th× bóp bª 3 Lop8.net. Trường Trường THCS THCS Yªn Yªn Mü Mü.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gi¸o ¸n VËt Lý 8 N¨m häc 2010 - 2011 con búp bê đặt trên xe lăn rồi đẩy ................do ..................................... xe l¨n. So víi xe l¨n, bóp bª......................... do....................................................... - GV để HS tự trả lời, sau đó gọi 3 - Xem bảng phụ. HS cã nh÷ng ý kiÕn kh¸c nhau  2. VËn dông hướng dẫn cho HS phân tích từng C8: Nếu coi một điểm gắn với TĐ làm mốc thì vị trí của MT thay đổi từ đông c¸ch tr¶ lêi cña mçi b¹n. - GV cã thÓ th«ng b¸o cho HS sang t©y. thông tin trong Thái dương hệ, Mặt Trời có khối lượng rất lớn so với các hành tinh khác, tâm của Thái dương hÖ s¸t víi vÞ trÝ cña MÆt Trêi, vËy coi Mặt Trời là đứng yên còn các hành tinh khác chuyển động. Hoạt động 4: III. Nghiên cứu một số chuyển động thường gặp (5 phút) - HS nghiên cứu tài liệu để trả lời - HS tr¶ lêi ®­îc: C©u hái: + Quỹ đạo chuyển động là đường mà vật chuyển động vạch ra. + Quỹ đạo chuyển động là gì ? + Nêu các quỹ đạo chuyển động mà + Quỹ đạo: Thẳng, cong, tròn.... em biÕt. C9: HS nêu thêm một số quỹ đạo - Cho HS thả bóng bàn xuống đất, xác định quỹ đạo. - Treo tranh vẽ để HS xác định quỹ đạo. Hoạt động 5: IV. Vận dụng (13 phút) - HS ®iÒn vµo vë BT 1. VËn dông (10 phót) - Treo tranh vẽ hình 1.4. Cho làm C10 C10: Người lái xe chuyển động so víi........................................ (c¸ nh©n) đứng yên so với......................... - Gäi mét sè HS tr×nh bµy. Ô tô chuyển động so với........... đứng yên so với......................... Người đứng bên cột điện đứng yên so víi................................. chuyển động so với.................. Nhận xét, nói vật đứng yên hay Ph¹m Ph¹m ThÞ ThÞ Hång Hång H¹nh H¹nh. 4 Lop8.net. Trường Trường THCS THCS Yªn Yªn Mü Mü.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Gi¸o ¸n VËt Lý 8. N¨m häc 2010 - 2011 chuyển động là phụ thuộc vào yếu tè........................................ C11: NhËn xÐt nh­ thÕ lµ ch­a thËt sù hoàn toàn đúng, mà muốn xét vật chuyển động hay đứng yên là phải xét vị trí của vật đó với vật làm mốc.. - §Ó HS tr¶ lêi. - HS nhận xét ví dụ của bạn. Nếu đúng th× GV cho HS nh¾c l¹i. Cßn nÕu ch­a đúng thì GV có thể lấy ví dụ của đầu c¸nh qu¹t m¸y khi quay vµ so s¸nh vÞ trÝ của đầu cánh quạt với trục của động cơ. - HS tr¶ lêi vµ ghi: 2. Cñng sè (3 phót) - Sự thay đổi vị trí của một vật so với - Thế nào gọi là chuyển động cơ học ? vật khác gọi là chuyển động cơ học. - Thế nào gọi là tính tương đối của - Chuyển động và đứng yên có tính tương đối tuỳ thuộc vào vật được chuyển động cơ học ? chọn làm mốc. Người ta thường - Các chuyển động cơ học thường gặp là chọn vật gắn với mặt đất là vật làm mèc. d¹ng nµo ? - GV có thể đưa ra một hiện tượng ném - Dạng chuyển động cơ học thường vật nằm ngang  quỹ đạo chuyển động gặp là dạng chuyển động thẳng và cong. cña nã lµ g× ? Hoạt động 6: * Hướng dẫn về nhà: (2 phút). - Häc phÇn ghi nhí. - Làm bài tập từ 1.1 đến 1.6 SBT. - Đọc thêm mục “có thể em chưa biết”. Treo hình 1.5 để HS đoán quỹ đạo chuyển động của đầu van xe đạp. - Hãy tìm một vật vừa chuyển động thẳng, vừa chuyển động cong  quỹ đạo chuyển động của nó là gì ? - Nếu HS mà nói hoặc hiểu được chuyển động của van xe đạp khi xe đạp chuyển động thì GV chuẩn lại để HS khác hiểu. Còn nếu HS không nói được thì GV có thể gợi ý để HS tự trả lời. IV/ RÚT KINH NGHIỆM: Yªn Mü, ngµy….th¸ng….n¨m2010 DuyÖt cña BGH. Ph¹m Ph¹m ThÞ ThÞ Hång Hång H¹nh H¹nh. 5 Lop8.net. Trường Trường THCS THCS Yªn Yªn Mü Mü.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Gi¸o ¸n VËt Lý 8. vËn tèc. TiÕt 2 :. Ngµy d¹y:. N¨m häc 2010 - 2011. I - Môc tiªu: - So sánh quãng đường chuyển động trong 1 giây của mỗi chuyển động để rút ra cách nhận biết sự nhanh, chậm của chuyển động. - N¾m ®­îc c«ng thøc vËn tèc v =. s vµ ý nghÜa kh¸i niÖm vËn tèc. §¬n vÞ chÝnh cña vËn t. tốc là m/s; km/h và cách đổi đơn vị vận tốc. - Vận dụng công thức tính vận tốc để tính quãng đường, thời gian của chuyển động. II - chuÈn bÞ: Cho c¶ líp: - B¶ng phô ghi s½n néi dung b¶ng 2.1 SGK. - Tranh vÏ phãng to h×nh 2.2 (tèc kª); Tèc kÕ thùc (nÕu cã) III - Hoạt động dạy: Hoạt động 1: Kiểm tra, tổ chức tình huống học tập (5 phút) 1. KiÓm tra (4 phót) - Chuyển động cơ học là gì ? Vật đứng yên là như thế nào? Lấy ví dụ và nói rõ vật ®­îc chän lµm mèc, ch÷a bµi tËp sè........ - Tính tương đối của chuyển động và đứng yên là gì ? Lấy ví dụ và nói rõ vật làm mèc - Ch÷a bµi tËp....... 2. Tæ chøc t×nh huèng häc tËp (1 phót) - Tæ chøc nh­ SGK. - Hoặc dựa vào bức tranh 2.1, GV hỏi: Trong các vận động viên chạy đua đó, yếu tè nµo trªn ®­êng ®ua lµ gièng nhau vµ kh¸c nhau? Dùa vµo yÕu tè nµo ta nhËn biÕt vËn động viên chạy nhanh, chạy chậm ? - Để xác định chuyển động nhanh hay chậm của một vật nghiên cứu bài vận tốc. - Bµi míi: VËn tèc Hoạt động 2: Nghiên cứu khái niệm vận tốc là gì ? (15 phút) Hoạt động dạy. Hoạt động học I. VËn tèc lµ g× ?. - Yêu cầu HS đọc thông tin trên bảng - Đọc bảng 2.1. 2.1. §iÒn vµo cét 4,5. Ph¹m Ph¹m ThÞ ThÞ Hång Hång H¹nh H¹nh. 6 Lop8.net. Trường Trường THCS THCS Yªn Yªn Mü Mü.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Gi¸o ¸n VËt Lý 8 - GV: Yêu cầu HS đọc thông tin trên b¶ng 2.1. §iÒn vµo cét 4,5. - Yêu cầu mỗi cột 2 HS đọc, nếu thấy đúng thì GV chuẩn bị cho HS chưa lµm ®­îc theo dâi. Cßn nÕu ch­a đúng, GV yêu cầu HS nêu cách làm. - GV: Qu·ng ®­êng ®i trong 1 s gäi lµ g× ? - Cho ghi: Kh¸i niÖm vËn tèc - Yªu cÇu lµm C3. N¨m häc 2010 - 2011 - Thảo luận nhóm để trả lời C1. - Cr¶ lêi C1: (5 phót) - Tr¶ lêi C2 : (5 phót) - Ghi vë: VËn tèc: qu·ng ®­êng ®i được trong 1 đơn vị thời gian. - Tr¶ lêi C3: 5 phót - Ghi vµo vë BT. Hoạt động 3: Xây dựng công thức tính vận tốc (2 phút) - HS cã thÓ ph¸t biÓu ®­îc biÓu thøc công thức vận tốc vì đã được học s v= t trong m«n to¸n. V× vËy, sau khi x©y dựng công thức, GV nên dành thời Trong đó: s là quãng đường t lµ thêi gian gian khắc sâu đơn vị các đại lượng và v lµ vËn tèc nhÊn m¹nh ý nghÜa vËn tèc. C¸ch trình bày một công thức tính một đại lượng nào đều phải biết giới thiệu các đại và điều kiện các đại lượng. Hoạt động 4: Xét đơn vị vận tốc (5 phút) - GV thông báo cho HS biết đơn vị - HS làm C4 (cá nhân) vận tốc phụ thuộc vào đơn vị chiều - 1 HS đọc kết quả. dµi qu·ng ®­êng ®i ®­îc vµ thêi gian đi hết quãng đường đó. - §¬n vÞ chÝnh lµ m/s. - HS trình bày cách đổi đơn vị vận tốc - Cho lµm C4 1km/h = ? m/s - Cả lớp cùng đổi: - GV có thể hướng dẫn HS cách đổi: v = 3m/s = ? km/h 3 km 100 3m 1 h = 3m/s = = 3600 1s. 3 3600 km x . = 10,8 km/h 1000 1 h. Hoạt động 5: Nghiên cứu dụng cụ vận tốc: Tốc kế (2 phút) Ph¹m Ph¹m ThÞ ThÞ Hång Hång H¹nh H¹nh. 7 Lop8.net. Trường Trường THCS THCS Yªn Yªn Mü Mü.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Gi¸o ¸n VËt Lý 8. N¨m häc 2010 - 2011. - Tèc kÕ lµ dông cô ®o vËn tèc. GV cã - Xem tèc kÕ h×nh 2.2. thể nói thêm nguyên lý hoạt động cơ - Nêu cách đọc tốc kế. bản của tốc kế là truyền chuyển động từ bánh xe qua dây công tơ mét đến một số bánh răng truyền chuyển động đến kim của đồng hồ công tơ mét. - Treo tranh tèc kÕ xe m¸y Hoạt động 6: Vận dụng - Củng cố (14 phút) 1. VËn dông - Chuyển động nào nhanh nhất, chậm nhÊt - GV xem kết quả, nếu HS không đổi về cùng một đơn vị thì phân tích cho HS thấy chưa đủ khả năng so sánh.. C5: a) ý nghÜa c¸c con sè: 36km/h; 10,8km/h; 10m/s b) HS tù so s¸nh. Nếu đổi về đơn vị m/s: v1 =. 36km 36000m = = 10m/s h 3600 s. v2 =. 10,8km 10800m = = 3m/s h 3600 s. v3 = 10m/s  v1 = v3 > v2 Chuyển động (1) và (3) nhanh hơn chuyển động (2) - Yêu cầu HS đổi ngược lại ra vận tốc C6: km/h. - Yªu cÇu HS tãm t¾t ®Çu bµi C6 (cã thÓ HS ch­a quen tãm t¾t )  GV hướng dẫn HS tóm tắt. s 81km v1 = = =? t = 1,5h t 1,5h s = 81 km. 81000m v2 = =? v1 (km/h) = ? 1,5 x3600 s v2 (m/s) = ? C7: 40. 2. - HS tù tãm t¾t (gäi 3 HS lªn b¶ng) t = 40 phót = 60 h = 3 h tr×nh bµy 3 bµi C5, C6, C7) Ph¹m Ph¹m ThÞ ThÞ Hång Hång H¹nh H¹nh. 8 Lop8.net. Trường Trường THCS THCS Yªn Yªn Mü Mü.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Gi¸o ¸n VËt Lý 8 - HS dưới lớp vẫn tự giải - GV cho HS so s¸nh kÕt qu¶ víi HS trên bảng để nhận xét - Hướng dẫn: + Cần chú ý đổi đơn vị + Suy diÔn c«ng thøc SÏ cã HS cø vËn dông nguyªn c«ng thøc s = v.t , mà không đổi đơn vị. - Còng nªn chän 1 HS kh¸, 1 HS trung b×nh, 1 HS giái.. N¨m häc 2010 - 2011 v = 12 km/h s = ? km v=. s  s = v.t t. s = 12km/h.. 2 h=? 3. C8: HS tù lµm vµo vë v× gièng bµi C7. v = 4km/h t = 30 phót s=?. 2. Cñng cè - §é lín cña vËn tèc cho biÕt ®iÒu g× ? - C«ng thøc tÝnh vËn tèc - Đơn vị vận tốc ? nếu đổi đơn vị thì số đo vận tốc có thay đổi không ? * Hướng dẫn về nhà: (2 phút) - Häc phÇn ghi nhí. §äc môc “Cã thÓ em ch­a biÕt” - Làm bài tập từ 2.1 đến 2.5 SBT. - Cho đọc bài 2.5. + Muốn biết người nào đi nhanh hơn phải tính gì ? + Nếu để đơn vị như đầu bài có so sánh được không ? IV- Rót kinh nghiÖm Yªn Mü, ngµy….th¸ng….n¨m2010 DuyÖt cña BGH. Ph¹m Ph¹m ThÞ ThÞ Hång Hång H¹nh H¹nh. 9 Lop8.net. Trường Trường THCS THCS Yªn Yªn Mü Mü.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Gi¸o ¸n VËt Lý 8. N¨m häc 2010 - 2011 TiÕt 3. Chuyển động đều - chuyển động không đều Ngµy d¹y: I - môc tiªu: KiÕn thøc: - Phát biểu được định nghĩa của chuyển động đều và chuyển động không đều. Nêu được những ví dụ về chuyển động đều và không đều thường gặp. - Xác định được dấu hiệu đặc trưng cho chuyển động đều là vận tốc không thay đổi theo thời gian. Chuyển động không đều là vận tốc thay đổi theo thời gian. - Vận dụng để tính vận tốc trung bình trên một đoạn đường. - Làm thí nghiệm và ghi kết quả tương tự như bảng 3.1. Kü n¨ng: Từ các hiện tượng thực tế và kết quả thí nghiệm để rút ra được quy luật của chuyển động đều và không đều. Thái độ: TËp trung nghiªm tóc, hîp t¸c khi thùc hiÖn thÝ nghiÖm. II - ChuÈn bÞ : 1. Cho cả lớp: Bảng phụ ghi vắn tắt các bước TN; kẻ sẵn bảng kết quả mẫu như h×nh ( B¶ng 3.1) SGK. 2. Cho mçi nhãm HS : - 1 máng nghiêng; 1 bánh xe; 1 bút dạ để đánh dấu. - 1 đồng hồ điện tử hoặc đồng hồ bấm giây. III - hoạt động dạy - học: Hoạt động 1: Kiểm tra và tổ chức tình huống học tập (5 phút) - HS1: Độ lớn của vận tốc được xác định như thế nào ? Biểu thức ? Đơn vị các đại lượng. Chữa bài tập số......... - HS2: Độ lớn vận tốc đặc trưng cho tính chất nào của chuyển động. Chữa bài tập sè........ - GV đặt vấn đề: Vận tốc cho biết mức độ nhanh chậm của chuyển động. thực tế khi em đi xe đạp có phải luôn nhanh hoặc chậm như nhau ? Bài hôm nay ta giải quyết các vấn đề liên quan. Cho ghi đầu bài. Ph¹m Ph¹m ThÞ ThÞ Hång Hång H¹nh H¹nh. 10 Lop8.net. Trường Trường THCS THCS Yªn Yªn Mü Mü.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Gi¸o ¸n VËt Lý 8 Hoạt động 2: Định nghĩa (20 phút). N¨m häc 2010 - 2011. Hoạt động dạy. Hoạt động học. 1. GV yêu cầu HS đọc tài liệu (2 phót). Tr¶ lêi c¸c c©u hái: - Chuyển động đều là gì ? Lấy 1 ví dụ chuyển động đều trong thực tế. - Chuyển động không đều là gì ? Lấy 1 ví dụ chuyển động không đều trong thực tế. - Mỗi trường hợp, GV gọi 2 HS nêu câu trả lời của mình. Hướng dÉn HS nhËn xÐt. - GV hái: T×m vÝ dô thùc tÕ vÒ chuyển động đều và chuyển động không đều, chuyển động nào dễ t×m h¬n ? V× sao?. - HS đọc 2 phút - Tr¶ lêi vµ lÊy vÝ dô theo yªu cÇu cña GV.. - Chuyển động đều là chuyển động mà vận tốc không thay đổi theo thời gian. - Chuyển động không đều là chuyển động mà vận tốc thay đổi theo thời gian. VD: chuyển động đều là chuyển động của đầu kim đồng hồ, của Trái đấu quay xung quanh MÆt Trêi, cña MÆt Tr¨ng xung quanh Trái đất... - Chuyển động không đều thì gặp rất nhiều như chuyển động của ô tô, xe đạp, m¸y bay.... - Lµm TN theo nhãm: §äc C1, nghe hướng dẫn. - §iÒn kÕt qu¶ vµo b¶ng: Tªn AB B CD DE EF qu·ng C ®­êng 2. ThÝ nghiÖm ChiÒu - Treo b¶ng phô dµi (m) - Cho đọc C1. Thêi - Hướng dẫn cho HS cứ 3 giây là gian (s) đánh dấu. Điền kết quả vào bảng. - Nếu dùng đồng hồ điện tử thì để 2 hoặc 3 tín hiệu hãy đánh dấu vị - Thảo luận thống nhất trả lời C1, C2. - Chuyển động quãng đường ........... là trÝ cña b¸nh xe. - Vận tốc trên quãng đường nào đều. - Chuyển động quãng đường .......... là b»ng nhau ? - Vận tốc trên quãng đường nào không đều. C2: kh«ng b»ng nhau - Chuyển động quãng đường.........là đều. - HS nghiªn cøu C2 vµ tr¶ lêi - Chuyển động quãng đường........là đều và .........dÇn. Ph¹m Trường Ph¹m ThÞ ThÞ Hång Hång H¹nh H¹nh Trường THCS THCS Yªn Yªn Mü Mü 11 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Gi¸o ¸n VËt Lý 8. N¨m häc 2010 - 2011 - Chuyển động quãng đường..............là đều và.................dần.. Hoạt động 3: Nghiên cứu vận tốc trung bình của chuyển động không đều (10 phót) - Cho đọc SGK - Trªn qu·ng ®­êng AB, BC, CD chuyển động của bánh xe có đều kh«ng? - Cã ph¶i vÞ trÝ nµo trªn AB vËn tèc cña vËt còng cã gi¸ trÞ = vAB kh«ng ? - vAB chØ cã thÓ gäi lµ g× ? - TÝnh vAB, vBC, vCD, v¸P DÔNG nhËn xÐt kÕt qu¶. - vtb ®­îc tÝnh b»ng biÓu thøc nµo ? GV hướng dẫn để HS hiểu ý nghĩa vtb trên đoạn đường nào, bằng số s đó chia cho thêi gian ®i hÕt qu·ng đường đó. Chó ý vtb  trung b×nh céng vËn tèc. C3: §äc SGK vAB =. S AB t AB. vBC =. S BC t BC. vCD =. S CD t CD. vAD =. S AD t AD. vtb =. S t. s lµ qu·ng ®­êng t lµ thêi gian ®i hÕt qu·ng ®­êng vtb lµ vËn tèc trung b×nh trªn c¶ ®o¹n ®­êng. - Qua kÕt qu¶ tÝnh to¸n ta thÊy trôc bánh xe chuyển động nhanh dần lên Hoạt động 4: Vận dụng - Củng cố (10 phút) C4: 1. VËn dông - yêu cầu HS bằng hình thức thực tế - Ô tô chuyển động không đều vì khi để phân tích hiện tượng chuyển động khởi động, v tăng lên. Khi ®­êng v¾ng: v lín cña « t«. Khi đường đông: v nhỏ - Rót ra ý nghÜa cña v = 50km/h Khi dõng: v gi¶m ®i v = 50 km/h vtb trªn qu·ng ®­êng tõ Hµ Néi ®i H¶i Phßng - HS ghi ®­îc tãm t¾t: GV chuÈn l¹i C5: s1 = 120m t1 = 30s c¸ch ghi tãm t¾t cho HS s2 = 60m t2 = 24s - HS tù gi¶i, GV chuÈn l¹i cho HS vtb = ?; vtb2 = ?; vtb = ? Ph¹m Ph¹m ThÞ ThÞ Hång Hång H¹nh H¹nh. 12 Lop8.net. Trường Trường THCS THCS Yªn Yªn Mü Mü.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Gi¸o ¸n VËt Lý 8 nếu HS chỉ thay đổi số mà không có biÓu thøc ?. N¨m häc 2010 - 2011. - NhËn xÐt trung b×nh céng vËn tèc. vtb1 =. s1 = 40 m/s t1. vtb2 =. s2 = 5/2 m/s t2. vtb =. v1  v 2 víi vtb 2. s1  s 2 = 10/3 m/s t1  t 2. - Yªu cÇu 2 HS lªn b¶ng gi¶i c©u C6, C7. HS của lớp tự làm để nhận xét. C6: - Yêu cầu các bước làm: t = 5h + Tãm t¾t vtb = 30 km/h + §¬n vÞ s =? + BiÓu thøc + TÝnh to¸n + Tr¶ lêi s = vtb . t - GV yªu cÇu HS nªu thêi gian ch¹y cña m×nh råi tÝnh v ? 2. Cñng cè (2 phót) C7: s = 60m - Chuyển động đều là gì ? t= Gọi 2 HS trả lời, đúng thì ghi vở. v = ? m/s - Chuyển động không đều là gì ? v = ? km/h Gọi 2 HS trả lời, đúng thì ghi vở. - Chuyển động đều là chuyển động - vtb trªn 1 qu·ng ®­êng ®­îc tÝnh ....................................................... nh­ thÕ nµo ? - Chuyển động không đều là chuyển - PhÇn “Cã thÓ em ch­a biÕt” động.................................. v lín nhÊt ? s vtb = v nhá nhÊt ? t Muốn so sánh chuyển động nhanh Xác định v của chuyển động cùng 1 hay chậm, ta phải thực hiện như thế đơn vị rồi so sánh nhanh hay chậm. nµo ? Hướng dẫn về nhà (1 phút) - Häc phÇn ghi nhí. LÊy vÝ dô - Làm bài tập 3.1 đến 3.7 SBT; C7 SGK. - Nghiên cứu lại bài học và tác dụng của lực trong chương trình lớp 6. IV/ RÚT KINH NGHIỆM: Yªn Mü, ngµy….th¸ng….n¨m 2010 DuyÖt cña BGH. Ph¹m Ph¹m ThÞ ThÞ Hång Hång H¹nh H¹nh. 13 Lop8.net. Trường Trường THCS THCS Yªn Yªn Mü Mü.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Gi¸o ¸n VËt Lý 8. N¨m häc 2010 - 2011 TiÕt 4- BiÓu diÔn lùc. Ngµy d¹y: I - môc tiªu: KiÕn thøc: - Nêu được ví dụ thể hiện lực tác dụng làm thay đổi vận tốc. - Nhận biết được lực là đại lượng véc tơ. Biểu diễn được véc tơ lực. Kü n¨ng: BiÓu diÔn lùc II - chuÈn bÞ : - HS: KiÕn thøc vÒ lùc. T¸c dông cña lùc. - 6 bộ thí nghiệm: Giá đỡ, xe lăn, năm châm thẳng, 1 thỏi sắt. III - Hoạt động dạy - học: Hoạt động 1: Kiểm tra - ôn lại kiến thức cũ - tạo tình huống học tập (7 phút) 1- ổn định tổ chức 2- KiÓm tra - HS 1: Chuyển động đều là gì ? Hãy nêu 2 ví dụ về chuyển động đều trong thực tế. Biểu thức tính vận tốc của chuyển động đều. Chữa bài tập. - HS 2: Chuyển động không đều là gì ? Hãy nêu 2 ví dụ về chuyển động không đều. Biểu thức của chuyển động không đều. Chữa bài tập. - HS 3: Có 2 vật chuyển động trên cùng một quãng đường chuyển động, thời gian chuyển động như nhau. Một vật chuyển động đều, một vật chuyển động không đều. So sánh vận tốc của chuyển động đều và vận tốc của chuyển động không đều. Chữa bài tập. 3. T¹o t×nh huèng häc tËp – Bµi míi - Một vật có thể chịu tác động của 1 hoặc đồng thời nhiều lực. Vậy làm thế nào để biÓu diÔn lùc ? Để biểu diễn lực cần tìm hiểu quan hệ giữa lực và sự thay đổi vận tốc của vật, em h·y nªu t¸c dông cña lùc. LÊy vÝ dô. Hoạt động 2: Tìm hiểu quan hệ giữa lực và sự thay đổi của vận tốc (10 phút) Hoạt động dạy Hoạt động học - Cho lµm TN h×nh 4.1 vµ tr¶ lêi C1. - Quan s¸t tr¹ng th¸i cña xe l¨n khi bu«ng tay - M« t¶ h×nh 4.2. C1: Lµm thÝ nghiÖm nh­ h×nh 4.1. Ho¹t động nhóm. - Nguyên nhân làm xe biến đổi chuyển động - Vật..................tác dụng vào lưới, tác dụng làm lưới..................................... VËy t¸c dông lùc lµm cho vËt biÕn đổi chuyển động hoặc bị biến dạng. - T¸c dông cña lùc ngoµi phô thuéc Hoạt động 3: Biểu diễn lực (13 phút) - Trọng lực có phương và chiều như Ph¹m Ph¹m ThÞ ThÞ Hång Hång H¹nh H¹nh. 14 Lop8.net. Trường Trường THCS THCS Yªn Yªn Mü Mü.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Gi¸o ¸n VËt Lý 8 thÕ nµo ? r - H·y nªu vÝ dô t¸c dông cña lùc phô F thuộc vào độ lớn, phương và chiều ? - Nếu HS chưa trả lời đầy đủ thì GV cã thÓ yªu cÇu HS nªu t¸c dông cña lực trong các trường hợp sau.. N¨m häc 2010 - 2011. r F. r F. a) b) c) T¸c dông cña: - Trường hợp a: Vật bị................... - Trường hợp b: Vật bị................... - Trường hợp c: Vật bị................... - Kết quả tác dụng lực có giống nhau Kết quả cùng độ lớn nhưng phương kh«ng ? Nªu nhËn xÐt chiÒu kh¸c nhau th× t¸c dông lùc còng kh¸c nhau. Vậy lực là đại lượng có độ lớn, phương 2. C¸ch biÓu diÔn và chiều gọi là đại lượng véc tơ. - GV thông báo cho HS biểu diễn lực - HS đọc thông báo b»ng: độ dài Gèc. phương, chiều. - Gèc mòi tªn biÓu diÔn............lùc - Phương chiều mũi tên biểu diễn - HS nghiên cứu các đặc điểm của ............................................. lực. mòi tªn biÓu diÔn yÕu tè nµo cña lùc. - §é dµi mòi tªn biÓu diÔn ............... lùc theo một tỉ xích cho trước. - GV th«ng b¸o: r. r VÐc t¬ lùc ký hiÖu: F - Ký hiÖu vÐc t¬ lùc: F - GV cã thÓ m« t¶ l¹i cho HS lùc - HS m« t¶ h×nh 4.3 SGK ®­îcbiÓu diÔn trong h×nh 4.3 hoÆc HS nghiªn cøu tµi liÖu vµ tù m« t¶ l¹i.. 1. VËn dông. Hoạt động 4: Vận dụng - Củng cố (13 phút) Hoạt động cá nhân:. - HS lªn b¶ng th× GV cho tØ xÝch C2: VD1: m = 5kg P = 50N trước. Chän tØ xÝch 0,5 cm øng víi 10N Ph¹m Ph¹m ThÞ ThÞ Hång Hång H¹nh H¹nh. 15 Lop8.net. Trường Trường THCS THCS Yªn Yªn Mü Mü.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Gi¸o ¸n VËt Lý 8 - GV hướng dẫn HS trao đổi cách lÊy tØ xÝch sao cho phï hîp. - GV chÊm nhanh 3 bµi cña HS - Lớp trao đổi bài của 2 HS trên b¶ng - Yªu cÇu tÊt c¶ HS lµm vµ m« t¶ vµo vë bµi tËp. - Trao đổi kết quả của HS, thống nhÊt, ghi vë. N¨m häc 2010 - 2011 0,5cm 10 N. VD2: HS ®­a ra tØ xÝch 1cm 5000 N. TØ xÝch. C3: F1 = 20N, theo phương thẳng đứng hướng từ dưới lên. F2 = 30N theo phương nằm ngang từ trái sang ph¶i.. F3 300. F3 = 30N có phương chếch với phương n»m ngang 1gãc 300 2- Cñng cè - Lực là đại lượng vô hướng hay có hướng ? Vì sao ? - Lùc ®­îc biÓu diÔn nh­ thÕ nµo ? 5- Hướng dẫn về nhà:5 phút - Häc phÇn ghi nhí. - Làm bài tập từ 4.1 đến 4.5 SBT IV/ RÚT KINH NGHIỆM:. Yªn Mü, ngµy….th¸ng….n¨m2010 DuyÖt cña BGH. Ph¹m Ph¹m ThÞ ThÞ Hång Hång H¹nh H¹nh. 16 Lop8.net. Trường Trường THCS THCS Yªn Yªn Mü Mü.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Gi¸o ¸n VËt Lý 8 TiÕt 5. N¨m häc 2010 - 2011 Sù c©n b»ng lùc - qu¸n tÝnh. Ngµy d¹y: I - Môc tiªu : KiÕn thøc: - Nêu được một số ví dụ về hai lực cân bằng, nhận biết đặc điểm của hai lực cân b»ng vµ biÓu thÞ b»ng vÐc t¬ lùc. - Từ kiến thức đã nắm được từ lớp 6, HS dự đoán và làm thí nghiệm kiểm tra dự đoán để khẳng định được “Vật được tác dụng của hai lực cân bằng thì vận tốc không đổi, vật sẽ đứng yên hoặc chuyển động thẳng đều mãi mãi” - Nêu được một số ví dụ về quán tính. Giải thích được hiện tượng quán tính. KÜ n¨ng: - BiÕt suy ®o¸n. - KÜ n¨ng tiÕn hµnh thÝ nghiÖm ph¶i cã t¸c phong nhanh nhÑn, chuÈn x¸c Thái độ: Nghiêm túc, hợp tác khi làm thí nghiệm II - ChuÈn bÞ: - Cả lớp: Bảng phụ kẻ sẵn sàng bảng 5.1 để điền kết quả một số nhóm; 1 cốc nước + 1 băng giấy (10 x 20 cm) bút dạ để đánh dấu. - Mỗi nhóm 1 máy Atút - 1 đồng hồ bấm giây hoặc đồng hồ điện tử; 1 xe lăn, 1 khóc gç h×nh trô (hoÆc 1 con bóp bª) III - hoạt động dạy - học: Hoạt động 1: Kiểm tra - tạo tình huống học tập 1. KiÓm tra: 5 phót - HS 1: VÐc t¬ lùc ®­îc biÓu diÔn nh­ thÕ nµo ? Ch÷a bµi tËp 4.4 SBT. - HS 2:BiÓu diÔn vÐc t¬ lùc sau:Träng lùc cña vËt lµ 1500N, tØ xÝch tuú chän vËt A. 2. T¹o t×nh huèng häc tËp - HS tù nghiªn cøu t×nh huèng häc tËp (SGK) - Bài học hôm nay nghiên cứu hiện tượng vật lí nào ? Ghi đầu bài. Hoạt động 2: Nghiên cứu lực cân bằng (20 phút) Hoạt động dạy. Hoạt động học. - Hai lùc c©n b»ng lµ g× ? T¸c 1. Hai lùc c©n b»ng lµ g× ? dụng của 2 lực cân bằng khi tác - HS trả lời bằng kiến thức đã học ở lớp 6. Ph¹m Trường Ph¹m ThÞ ThÞ Hång Hång H¹nh H¹nh Trường THCS THCS Yªn Yªn Mü Mü 17 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Gi¸o ¸n VËt Lý 8 N¨m häc 2010 - 2011 dụng vào vật đang đứng yên sẽ - Vật đứng yên chịu tác dụng của 2 lực cân làm vận tốc của vật đó có thay bằng thì vẫn đứng yên  vận tốc không đổi không ? đổi = 0 - Xem h×nh 5.1 - Ph©n tÝch c¸c lùc t¸c dông lªn quyÓn - Ph©n tÝch lùc t¸c dông lªn quyÓn s¸ch, qu¶ cÇu, qu¶ bãng (cã thÓ th¶o luËn s¸ch vµ qu¶ bãng. BiÓu diÔn c¸c trong nhãm) lực đó. - Cïng mét lóc 3 HS lªn b¶ng, mçi HS biÓu diÔn 1 h×nh theo tØ xÝch tuú chän. r P lµ träng lùc cña Q - Yªu cÇu lµm C1 quyÓn s¸ch. s¸ch - GV: Vẽ sẵn 3 vật trên bảng để Q là phản lực của HS lªn biÓu diÔn lùc (cho nhanh) bµn lªn quyÓn s¸ch - Yªu cÇu 3 HS lªn tr×nh bµy trªn  Pr vµ Qr lµ 2 lùc b¶ng r c©n b»ng P + BiÓu diÔn lùc. v=0 + So sánh điểm đặt, cường độ, phương, chiều của 2 lực cân bằng r r P c©n b»ng T r T. r P. r T. q.cÇu r P. lµ träng lùc lµ søc c¨ng cña d©y. vµ. r T. lµ 2 lùc c©n b»ng. r P. r T. tương tự quyển sách. q.bãng r P. - Qua 3 vÝ dô em nhËn xÐt khi vËt đứng yên chịu tác dụng của 2 lực Nhận xét: cân bằng thì kết quả là ?  Nhận + Khi vật đứng yên chịu tác dụng của 2 lực cân bằng sẽ đứng yên mãi mãi : v = 0 xÐt. + §Æc ®iÓm 2 lùc c©n b»ng. 2. T¸c dông cña 2 lùc c©n b»ng lªn vËt - Cho chốt lại đặc điểm của 2 lực đang chuyển động. Ph¹m Ph¹m ThÞ ThÞ Hång Hång H¹nh H¹nh. 18 Lop8.net. Trường Trường THCS THCS Yªn Yªn Mü Mü.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Gi¸o ¸n VËt Lý 8 c©n b»ng: + T¸c dông vµo cïng 1 vËt. + Cùng độ lớn (cường độ) + Ngược hướng (cùng phương, ngược chiều) - Vậy vật đang chuyển động mà chÞu t¸c dông cña 2 lùc c©n b»ng thì trạng thái chuyển động của chúng thay đổi như thế nào ? - Nguyên nhân của sự thay đổi vËn tèc lµ g× ? - NÕu lùc t¸c dông lªn vËt mµ c©n. N¨m häc 2010 - 2011. a) HS dù ®o¸n. b) ThÝ nghiÖm kiÓm chøng - §äc thÝ nghiÖm theo h×nh. - §¹i diÖn nhãm m« t¶ thÝ nghiÖm b»ng nhau  F = O  vËn tèc - Lµm thÝ nghiÖm theo nhãm. Tr¶ lêi C2, C3, C4 của vật có thay đổi không ? - Yêu cầu đọc nội dung thí C2. T×nh huèng a nghiÖm (b) h×nh 5.3 - Yªu cÇu m« t¶ bè trÝ vµ qu¸ tr×nh lµm thÝ nghiÖm. - GV mô tả lại quá trình đặc biệt l­u ý h×nh d. - GV yªu cÇu HS lµm thÝ nghiÖm để kiểm chứng. mA. mB. PA PB PA = F = P B  vA = 0 C3: - Bấm đồng hồ sau 2 s thì đánh dấu. . - Qu¶ nÆng A chÞu t¸c dông cña những lực nào ? Hai lực đó như thế nào ? Quả nặng chuyển động hay kh«ng ? - Để HS đặt giá trong A’ lên theo dõi chuyển động của quả A sau 23 lần, rồi tiến hành đo. Để lỗ K thấp xuống dưới. Ph¹m Ph¹m ThÞ ThÞ Hång Hång H¹nh H¹nh. v1 = ? v2 = ?. - Nhận xét chuyển động của A là chuyển động...............dần - Phân công trong nhóm trước khi làm C5 (em đọc giờ, em đánh dấu trên thước, em ghi kÕt qu¶, em bÊm m¸y tÝnh c¸ nh©n....) C4, C5 v1’ = ................. Trường Trường THCS THCS Yªn Yªn Mü Mü 19 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Gi¸o ¸n VËt Lý 8. N¨m häc 2010 - 2011 v2 = ................. - NhËn xÐt: v1’ =................. v2’ PA FK PB - §¹i diÖn nhãm c«ng bè kÕt qu¶ thÝ nghiÖm. GV ghi vµo b¶ng phô 5.1. - PA, FK lµ 2 lùc c©n b»ng. Kết luận: Khi 1 vật đang chuyển động mà chÞu t¸c dông cña 2 lùc c©n b»ng nhau th× sẽ chuyển động thẳng đều mãi mãi. ’. - Yêu cầu HS đọc C4, C5 nêu cách làm thí nghiệm  mục đích đo đại lượng nào ? DÞch lç K lªn cao. §Ó qu¶ nÆng A, A’ chuyển động, qua K A’ gi÷ l¹i  tÝnh vËn tèc khi A’ bÞ gi÷ l¹i. §Ó HS th¶ 2-3 lÇn råi b¾t ®Çu ®o. - Phân tích hiện tượng F tác dụng lªn qu¶ nÆng A. - PK vµ PK lµ hai lùc nh­ thÕ nµo ? - Vật đang chuyển động chịu tác dông cña 2 lùc c©n b»ng th× cã thay đổi chuyển động không ? Vận tốc có thay đổi không.. Hoạt động 3: Nghiên cứu quán tính là gì ? Vận dụng quán tính trong đời sống vµ kü thuËt (20 phót) - Yêu cầu HS đọc nhận xét và phát biểu ý kiến của bản thân đối với nhận xét đó. Sau đó nêu thêm ví dụ chứng minh ý kiến đó.. - Lµm thÝ nghiÖm C6 + KÕt qu¶ + Gi¶i thÝch:. Ph¹m Ph¹m ThÞ ThÞ Hång Hång H¹nh H¹nh. 1. NhËn xÐt - Khi cã F t¸c dông kh«ng thÓ lµm vËn tèc của vật thay đổi đột ngột được vì mọi vật đều có quán tinhs. 2. VËn dông: Mçi HS tù lµm thÝ nghiÖm C6, C7. vbbª = 0 F > O  bóp bª ng· vÒ phÝa sau. Gi¶i thÝch: Búp bê không kịp thay đổi vận tốc xe thì thay đổi vận tốc về phía trước. Do đó búp bª bÞ ng· vÒ phÝa sau. 20 Lop8.net. Trường Trường THCS THCS Yªn Yªn Mü Mü.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>