Giáo án dạy Ngữ văn 8 tiết 122: Chữa lỗi diễn đạt

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Giáo án Ngữ Văn 8 ngày soạn : 17 / 4 / 05 Tieát 122. I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT : Giúp HS nhận ra lỗi và biết cách chữa lỗi trong những câu được SGK dẫn ra; qua đó trau dồi khả năng lựa chọn cách diễn đạt đúng trong những trường hợp tương tự khi nói và viết. II. CHUAÅN BÒ : GV : Soạn giáo án, bảng phụ. GS : Xem bài trước ở nhà. II. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC : 1. OÅN ÑÒNH (1’) Kieåm tra só soá, taùc phong HS 2. BAØI MỚI GIỚI THIỆU (1’) Trong khi nói và viết, người ta có thể gặp những lỗi về diễn đạt. Lỗi diễn đạt không chỉ thuần tuý liên quan đến mặt sử dụng ngôn ngữ, mà còn liên quan đến tư duy của người nói, người viết. Vì vậy, để tránh lỗi diễn đạt, 1 mặt phải nắm vững những quy tắc sử dụng ngôn ngữ, mặt khác phải không ngừng rèn luyện năng lực tư duy. Bài học hôm nay sẽ giúp các em tìm hiểu về vấn đề này. TL HOẠT ĐỘNG CỦA HOẠT ĐỘNG HS KIẾN THỨC GIAÙO VIEÂN HOẠT ĐỘNG 1 HOẠT ĐỘNG 1 30’ BAØI TAÄP 1  Quan saùt kó caùc caâu SGK BAØI TAÄP 1 ? Những câu dưới đây Caâu (a)  Hướng trả lời mắc 1 số lỗi diễn đạt Câu (a) là kiểu câu “ A và B khác” thì A + Chúng em đã giúp liên quan đến lôgíc. Hãy và B phải cùng loại, trong đó A là từ ngữ các bạn HS những phát hiện và chữa những có nghĩa hẹp, B là từ ngữ có nghĩa rộng. vùng bị bão lụt quần aùo, giaøy deùp vaø nhieàu loãi aáy. Có thể sửa theo các cách sau : đồ dùng học tập . a) Chúng em đã giúp các + Chúng em đã giúp các bạn HS những + Chúng em đã giúp bạn HS những vùng bị vuøng bò baõo luït quaàn aùo, giaøy deùp vaø các bạn HS những baõo luït quaàn aùo, giaøy nhiều đồ dùng học tập . vuøng bò baõo luït saùch dép và nhiều đồ dùng + Chúng em đã giúp các bạn HS những hoïc taäp khaùc. vùng bị bão lụt sách vở và nhiều đồ dùng vở và nhiều đồ dùng hoïc taäp khaùc. hoïc taäp khaùc. Caâu (b) Caâu (b) laø kieåu caâu “ A noùi chung vaø B nói riêng” thì A phải là từ có nghĩa rộng + Trong thanh niên nói chung vaø trong hoïc hôn B. sinh, sinh vieân noùi Có thể sửa như sau : rieâng,nieàm say meâ laø b) Trong thanh nieân noùi + Trong thanh nieân noùi chung vaø trong chung và trong bóng đá hoïc sinh, sinh vieân noùi rieâng, nieàm say meâ nhaân toá quan troïng dẫn đến thành công. noùi rieâng, nieàm say meâ là nhân tố quan trọng dẫn đến thành laø nhaân toá quan troïng coâng. dẫn đến thành công. Giaùo vieân : Taï Thò Hoa Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Giáo án Ngữ Văn 8 c) Lão Hạc, Bước đường cùng và Ngô Tất Tố đã giuùp chuùng ta hieåu saâu sắc thân phận của người nông dân Việt Nam trước Caùch maïng thaùng Taùm 1945.. d) Em muốn trở thành người trí thức hay 1 bác só ?. e) Baøi thô khoâng chæ hay veà ngheä thuaät maø coøn sắc sảo về ngôn từ.. g) Treân saân ga chæ coøn lại 2 người. Một người thì cao gầy, còn 1 người thì maëc aùo ca roâ.. h) Chò Daäu raát caàn cuø, chịu khó nên chị rấtmực yeâu thöông choàng con.. +Trong theå thao noùi chung vaø trong boùng đá nói riêng, niềm say mê là nhân tố quan trọng dẫn đến thành công. Câu (c) có kiểu kết hợp “A, B và C” , các yếu tố có mối quan hệ đẳng lập với nhau, thì A, B và C phải cùng 1 trường từ vựng với nhau. Có thể sửa như sau : + Lão Hạc, Bước đường cùng và Tắt đèn đã giúp chúng ta hiểu sâu sắc thân phận của người nông dân Việt Nam trước Cách maïng thaùng Taùm 1945. + Nam Cao, Nguyeãn Coâng Hoan vaø Ngoâ Tất Tố đã giúp chúng ta hiểu sâu sắc thân phận của người nông dân Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám 1945. Câu (d) là kiểu câu hỏi lựa chọn “A hay B” thì A vaø B coù nghóa khoâng bao haøm nhau. Có thể sửa như sau : +Em muốn trở thành người trí thức hay một người lao động ? + Em muốn trở thành một giáo viên hay moät baùc só ? Caâu ( e) laø kieåu caâu “ khoâng chæ A maø coøn B” thì nghóa A cuõng khoâng theå bao haøm nghóa B. Cách sửa : + Baøi thô khoâng chæ hay veà ngheä thuaät maø coøn saéc saûo veà noäi dung. + Baøi thô khoâng chæ hay veà boá cuïc maø còn sắc sảo về ngôn từ. Câu (g) cần chọn các yếu tố đối lập trong cùng 1 trường từ vựng. Cách sửa : + Trên sân ga chỉ còn lại 2 người. Một người thì cao gầy, còn 1 người thì mập luøn. + Trên sân ga chỉ còn lại 2 người. Một người thì mặc áo sơ mi trắng , còn 1 người thì mặc áo ca rô. Câu (h) không thể dùng quan hệ từ chỉ nhân quả “nên” mà dùng từ chỉ quan hệ boå sung “vaø”.. Giaùo vieân : Taï Thò Hoa Lop8.net. +Trong theå thao noùi chung vaø trong boùng đá nói riêng, niềm say meâ laø nhaân toá … Caâu (c) + Lão Hạc, Bước đường cùng và Tắt đèn đã giúp chúng ta hiểu saâu saéc thaân phaän cuûa người nông dân Việt Nam trước Cách mạng thaùng Taùm 1945. + Nam Cao, Nguyeãn Coâng Hoan vaø Ngoâ Taát Tố đã giúp chúng ta hieåu ……... Caâu (d) +Em muốn trở thành người trí thức hay một người lao động ? + Em muốn trở thành moät giaùo vieân hay moät baùc só ? Caâu (e) + Baøi thô khoâng chæ hay veà ngheä thuaät maø coøn saéc saûo veà noäi dung. + Baøi thô khoâng chæ hay veà boá cuïc maø coøn sắc sảo về ngôn từ. Caâu (g) + Treân saân ga chæ coøn lại 2 người. Một người thì cao gaày, coøn 1 người thì mập lùn. + Treân saân ga chæ coøn lại 2 người. Một người thì maëc aùo sô mi traéng, còn 1 người thì mặc áo ca roâ..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Giáo án Ngữ Văn 8. i) Neáu khoâng phaùt huy những đức tính tốt đẹp của người xưa thì người phụ nữ Việt Nam ngày nay không thể có được những nhiệm vụ vinh quang và nặng nề đó. k) Hút thuốc lá vừa có hại cho sức khoẻ vừa laøm giaûm tuoåi thoï cuûa con người.. BAØI TAÄP 2 10’ Hãy tìm những lỗi diễn đạt tương tự trong bài làm của em hoặc của bạn, và đề ra cách sửa ?. (3’). Cách sửa : + Chò Daäu raát caàn cuø, chòu khoù vaø raát mực yêu thương chồng con. Câu (i) không thể dùng từ “ có được” mà phải dùng “hoàn thành được” Nếu không phát huy những đức tính tốt đẹp của người xưa thì người phụ nữ Việt Nam ngày nay không thể hoàn thành được những nhiệm vụ vinh quang và nặng nề đó.. Caâu (h) + Chò Daäu raát caàn cuø, chịu khó và rất mực yeâu thöông choàng con. Caâu (i) Neáu khoâng phaùt huy những đức tính tốt đẹp của người xưa thì người phụ nữ Việt Nam ngaøy nay khoâng theå hoàn thành được những nhiệm vụ vinh Caâu (k) hai veá cuûa caâu coù tính chaát gioáng quang…. nhau, nên phải sửa : Caâu (k) Hút thuốc lá vừa có hại cho sức khoẻ vừa Hút thuốc lá vừa có toán keùm veà tieàn baïc. hại cho sức khoẻ vừa toán keùm veà tieàn baïc. BAØI TAÄP 2  Thaûo luaän nhoùm Ví duï : -- Coù bieát bao nhaø thô vieát veà tình yeâu lứa đôi, nhưng chưa có bài thơ nào gây xúc động như bài “Núi đôi” của Vũ Cao. Cách sửa : Có biết bao bài thơ viết về tình yêu lứa ñoâi, nhöng chöa coù baøi thô naøo gaây xuùc động như bài “Núi đôi” của Vũ Cao. -- Hãy chia đống củi này ra làm 2 nhóm : một bên gồm những thanh củi lớn, một bên gồm những thanh củi thẳng. Cách sửa : + Hãy chia đống củi này ra làm 2 nhóm : một bên gồm những thanh củi cong, một bên gồm những thanh củi thẳng. + Hãy chia đống củi này ra làm 2 nhóm : một bên gồm những thanh củi lớn, một bên gồm những thanh củi nhỏ.. HƯỚNG DẪN HỌC TẬP + Nắm bài học, nhận biết và biết cách sửa chữa 1 số lỗi diễn đạt liên quan đến lôgíc. + Chuaån bò baøi OÂn taäp Tieáng Vieät.. Giaùo vieân : Taï Thò Hoa Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span>