Giáo án môn Ngữ văn lớp 6 - Phương pháp tả cảnh viết bài tập làm văn tả cảnh (làm ở nhà)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n : 22/ 2/ 2011 Ngµy gi¶ng: 25/ 2/ 2011 Ng÷ v¨n tiÕt 88. Phương pháp tả cảnh ViÕt bµi tËp lµm v¨n t¶ c¶nh (lµm ë nhµ) I. Môc tiªu 1. KiÕn thøc - N¾m ®­îc yªu cÇu cña bµi v¨n t¶ c¶nh. - N¾m ®­îc bè côc, thø tù miªu t¶, c¸ch x©y dùng ®o¹n v¨n vµ lêi v¨n trong bµi v¨n t¶ c¶nh. 2. KÜ n¨ng - KÜ n¨ng quan s¸t c¶nh vËt. - Trình bày những điều đã quan sát về cảnh vật theo một số trình tự hợp lí. 3. Thái độ Có thái độ tự giác, tích cực trong học tập và sinh hoạt. II. Các kĩ năng sống được giáo dục trong bài Suy nghĩ sáng tạo, nêu vấn đề, tìm kiếm xử lí thông tin, giao tiếp ứng xử... III. §å dïng 1. Gi¸o viªn: B¶ng phô. 2. Häc sinh: Vë bµi so¹n. IV. Phương pháp, kĩ thuật dạy học: Kĩ thuật động não, thảo luận, trình bày 1 phút, cặp đôi chia sẻ, thực hành có hướng dẫn…. V. Tổ chức hoạt động 1. ổn định đầu giờ: 1 phút. 2. KiÓm tra ®Çu giê: 3 phót. Vai trò của các yêu tố quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miªu t¶? VÝ dô minh häa. 3. Bµi míi * Khởi động:1 phút. GV: Trong những buổi học trước, chúng ta đã được tìm hiểu một số kiến thức về v¨n miªu t¶. Trong buæi häc h«m nay, chóng ta cïng nhau ®i vµo t×m hiÓu tiÕp mét sè kiÕn thøc vÒ v¨n miªu t¶. * Hoạt động 1: Phương pháp viết văn tả cảnh: 23 phút. Mục tiêu: HS: Nắm được phương pháp viết văn tả cảnh; có kĩ năng, ý thức theo yªu cÇu cña bµi häc. I. Phương pháp viết văn tả cảnh 1. Bµi tËp GV: Yêu cầu HS đọc các đoạn văn trong SGK, tr¶ lêi c¸c c©u hái: - V¨n bản đầu tiên miêu tả hình ảnh Dượng Hương Thư, trong một chặng đường Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> của cuộc vượt thác. Tại sao có thể nãi, qua nh©n vËt, ta cã thÓ h×nh dung ®­îc nh÷ng nÐt tiªu biÓu cña c¶nh s¾c ë khóc s«ng cã nhiÒu th¸c d÷? - V¨n b¶n thø hai t¶ quang c¶nh g×? Người viết đã miêu tả cảch vật ấy theo mét thø tù nµo? - V¨n b¶n thø 3 lµ mét bµi v¨n miªu tả có ba phần tương đối trọn vẹn. Em h·y chØ ra vµ tãm t¾t c¸c ý cña mçi phần. Từ dàn ý đó hãy nhận xét về thø tù miªu t¶ cña t¸c gi¶ trong ®o¹n v¨n. HS: Th¶o luËn theo kÜ thuËt kh¨n tr¶i bµn tr¶ lêi c©u hái. GV: NhËn xÐt bæ sung (sö dông b¶ng phu nÕu cã). * Đoạn a: Tả người chống thuyền vượt thác. Qua hình ảnh DHT, người đọc cã thÓ h×nh dung ®­îc phÇn nµo c¶nh s¾c ë khóc s«ng nhiÒu th¸c d÷. §ã lµ bởi vì người vượt thác đã phải đem hết gân sức, tinh thần để chiến đấu cïng th¸c d÷: “Hai hµm r¨ng c¾n chÆt, cÆp m¾t n¶y löa, quai hµm b¹nh ra, b¾p thÞt cuån cuén, nh­ hiÖp sÜ của Trường Sơn oai linh” (Nhờ tả ngoại hình và các động tác). * §o¹n b t¶ c¶nh s¾c mét vïng s«ng nước Cà Mau - Năm Căn. - Theo trình tự từ dưới mặt sông nhìn lên bờ, từ gần đến xa - Tr×nh tù t¶ nh­ thÕ lµ rÊt hîp lÝ bëi người tả đang ngồi trên thuyền xuôi tõ kªnh ra s«ng. TÊt nhiªn, c¸i ®Ëp vào mắt người ngồi trước hết phải là cảnh dòng sông, nước chảy, rồi mới tíi c¶nh vËt hai bªn bê s«ng. NÕu t¶ khác đi, ngược lại chẳng hạn thì người tả cũng phải ngồi ở chỗ khác ®i. * §o¹n c: dµn ý gåm 3 phÇn: - Më ®o¹n gåm 3 c©u ®Çu: T¶ kh¸i qu¸t vÒ t¸c dông, cÊu t¹o, mÇu s¾c Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> cña luü tre lµng. - Th©n ®o¹n: T¶ kÜ 3 vßng cña luü tre. - Kết đoạn: Tả măng tre dưới gốc. - NhËn xÐt vÒ tr×nh tù miªu t¶: Tõ khái quát đến cụ thể, từ ngoài vào trong (tr×nh tù kh«ng gian). C¸ch t¶ nh­ vËy còng rÊt hîp lÝ bëi c¸i nh×n của người tả là hướng từ bên ngoài. - NÕu t¶ theo trËt tù thêi gian th× ch¾c ch¾n ph¶i t¶ kh¸c.. 2. NhËn xÐt - Những bước cơ bản để làm một bài GV: Qua viÖc ph©n tÝch bµi tËp trªn văn tả cảnh: xác địnhđối tượng miêu em h·y cho biÕt muèn t¶ c¶nh ta cÊn t¶; quan s¸t, lùa chon nh÷ng h×nh ¶nh ph¶i lµm g×? Bè côc cña mét bµi v¨n tiªu biÓu; tr×nh bµy nh÷ng ®iÒu quan t¶ c¶nh? s¸t theo mét tr×nh tù. HS: Tr¶ lêi. - Bè côc cña bµi v¨n t¶ c¶nh GV: NhËn xÐt bæ sung. + Më bµi: giíi thiÖu c¶nh ®­îc t¶. + Th©n bµi: t¶ c¶nh vËt chi tiÕt theo mét thø tù. + Kết bài: phát biểu cảm tưởng về cảnh vật đó. 3Ghi nhí: (SGK tr 47).. GV: Yêu cầu học sinh đọc ghi nhớ tronh SGK, lÊy vÝ dô minh häa. HS: Lµm theo yªu cÇu. GV: NhËn xÐt bæ sung. * Hoạt động 2: Luyện tập phương pháp viết văn tả cảnh và bố cục bài văn tả c¶nh: 15 phót. - Mục tiêu: HS: Có kĩ năng, thái độ theo yêu cầu của bài học. II. Luyện tập phương pháp viết v¨n t¶ c¶nh vµ bè côc bµi v¨n t¶ c¶nh 1. Bµi tËp NÕu ph¶i t¶ quang c¶nh líp häc GV: Yêu cầu HS đọc bài tập 1, thảo trong giờ viết bài TLV thì em sẽ miªu t¶ nh­ sau: luËn tr¶ lêi c¸c c©u hái trong bµi. HS: Th¶o luËn theo kÜ thuËt kh¨n tr¶i a. Tõ ngoµi vµo trong (Tr×nh tù kh«ng gian) bµn. GV: Yêu cầu các nhóm trình bày bài b. Từ lúc trống vào lớp đến khi hết lµm cña m×nh, c¸c nhãm nhËn xÐt giê. c. KÕt hîp c¶ hai tr×nh tù trªn chÐo. - Nh÷ng h×nh ¶nh cô thÓ tiªu biÓu. HS: Lµm theo yªu cÇu. GV: Nhận xét, bổ sung (sử dụng - Cảnh HS nhận đề, một vài gương Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> b¶ng phô).. mÆt tiªu biÓu - C¶nh HS ch¨m chó lµm bµi, GV quan s¸t HS lµm bµi. - C¶nh bªn ngoµi líp häc: S©n trường, gó, cây... 2. Bµi tËp vÒ nhµ: Bµi tËp 2, 3. 4. Tổng kết và hướng dẫn học sinh học ở nhà: 3 phút. - Muốn tả cảnh, người viết cần làm gì? Bố cục của bài văn tả cảnh gồm những phÇn nµo? - Về nhà đọc bài, trả lời các câu hỏi chuẩn bị giờ sau: Luyện nói về quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả. Về nhà viết bài tập làm văn số 5: §Ò bµi: T¶ quang c¶nh líp häc trong giê viÕt bµi tËp lµm v¨n.. Ngµy so¹n : 23/ 2/ 2011 Ngµy gi¶ng: 25 – 26/ 2/ 2011 Ng÷ v¨n tiÕt 89 - 90. Luyện nói về quan sát, tưởng tượng, so s¸nh vµ nhËn xÐt trong v¨n miªu t¶ I. Môc tiªu 1. KiÕn thøc - Nắm được những yêu cầu cần đạt đối với việc luyện nói. - ôn luyện lại những kiến thức đã học về quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xÐt trong v¨n miªu t¶. 2. KÜ n¨ng - BiÕt s¾p xÕp c¸c ý theo mét tr×nh tù hîp lÝ. - §­a c¸c h×nh ¶nh cã phÐp tu tõ so s¸nh vµo bµi nãi. - Nói trước tập thể lớp một cách rõ ràng, mạch lạc, biểu cảm, nói đúng nội dung, t¸c phong tù nhiªn. 3. Thái độ Có thái độ tích cực, tự giác, tự tin trước tập thể. II. Các kĩ năng sống được giáo dục trong bài Suy nghĩ sáng tạo, nêu vấn đề, tìm kiếm xử lí thông tin, giao tiếp ứng xử... III. §å dïng 1. Gi¸o viªn: B¶ng phô. 2. Häc sinh: Vë bµi so¹n. IV. Phương pháp, kĩ thuật dạy học: Kĩ thuật động não, thảo luận, trình bày 1 phút, cặp đôi chia sẻ, thực hành có hướng dẫn….. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> V. Tổ chức hoạt động 1. ổn định đầu giờ: 1 phút. 2. KiÓm tra ®Çu giê: kÕt hîp trong giê. 3. Bµi míi * Khởi động:1 phút. GV: Trong buổi học trước chúng ta đã được tìm hiểu một số kiến thức, kĩ năng về v¨n miªu t¶. Trong buæi häc h«m nay, chóng ta cïng nhau ®i vµo «n luyÖn l¹i những kiến thức, kĩ năng đó. * Hoạt động 1: Tìm hiểu bài học: 10 phút. Môc tiªu: HS: N¾m ®­îc tÇm quan träng, ý nghÜa cña viÖc luyÖn nãi, yªu cÇu cña giê häc. I. T×m hiÓu bµi häc GV: Em h·y cho biÕt tÇm quan träng cña viÖc luyÖn nãi. HS: Tr×nh bµy. GV: NhËn xÐt bæ sung. GV: Nªu yªu cÇu cña giê häc, giao nhiÖm vô cho häc sinh chuÈn bÞ thùc hµnh. HS: Chó ý l¾ng nghe vµ lµm theo hướng dẫn yêu cầu của giáo viên. GV: Em h·y nh¾c l¹i vai trß cña c¸c yếu tố quan sát, tưởng tượng, so sánh vµ nhËn xÐt trong v¨n miªu t¶. HS: Nh¾c l¹i theo yªu cÇu. GV: NhËn xÐt bæ sung. * Hoạt động 2: Luyện nói trên lớp: 75 phút. Mục tiêu: Biết cách trình bày và diễn đạt một vấn đề bằng miệng trước tập thể, có thái độ theo yêu cầu của bài học. II. LuyÖn nãi trªn líp 1. Bµi tËp 1 GV: Yêu cầu HS đọc bài tập 1, thảo a. Nhân vật Kiều Phương luận lập dàn ý để trình bày ý kiến của - Hình dáng: gầy, thanh mảnh, mặt lọ mình trước lớp theo các câu hỏi trong lem, mắt sáng, miệng rộng, răng khÓnh SGK. HS: Th¶o luËn nhãm theo kÜ thuËt - TÝnh c¸ch: hån nhiªn, trong s¸ng, kh¨n tr¶i bµn. nhân hậu, độ lượng tài năng b. Nhân vật người anh GV: Yêu cầu các nhóm cử đại diện - Hình dáng: không tả rõ nhưng có tr×nh bµy dµn ý, c¸c nhãm kh¸c nhËn thÓ suy ra tõ c« em g¸i, ch¼ng h¹n: gầy, cao, đẹp trai, sáng sủa. xÐt chÐo. - TÝnh c¸ch: ghen tÞ, nhá nhen, mÆc HS: C¸c nhãm lµm theo yªu cÇu. c¶m, ©n hËn, ¨n n¨n, hèi lçi. GV: NhËn xÐt bæ sung. - Hình ảnh người anh thực và người. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> HÕt tiÕt 89 chuyÓn 90 GV: Yªu cÇu HS lËp dµn ý vµo vë nh¸p nh÷ng néi dung cÇn tr×nh bµy để mọi người hình dung được các đặc điểm nổi bật về người anh (chị) của m×nh. HS: Lµm theo yªu cÇu. GV: Yêu cầu HS kể trước lớp. HS: KÓ theo yªu cÇu cña gi¸o viªn. GV: NhËn xÐt bæ sung. GV: Yªu cÇu HS lËp dµn ý cho bµi văn miêu tả một đêm trăng theo gợi ý cña SGK. HS: Lµm theo yªu cÇu. GV: Yªu cÇu HS tr×nh bµy dµn ý cña bµi v¨n miªu t¶ theo gîi ý. HS: Lµm theo yªu cÇu. GV: Yªu cÇu HS dùa vµo dµn ý trªn, hãy nói trước các bạn trong klớp về đêm trăng ấy. HS: Lµm theo yªu cÇu. GV: NhËn xÐt bæ sung.. anh trong bøc tranh, xem kÜ th× không khác nhau. Hình ảnh người anh trai trong bøc tranh thÓ hiÖn b¶n chất và tính cách của người anh qua c¸i nhiµn trong s¸ng, nh©n hËu cña người em. 2. Bµi tËp 2. 3. Bµi tËp 3 a, Mở bài: Đó là đêm trăng như thế nµo? b, Th©n bµi - Những nét đặc sắc, tiêu biểu của đêm trăng. - So sánh những hình ảnh của đêm tr¨ng. c, KÕt bµi: C¶m nhËn chung.. 4. Bµi tËp vÒ nhµ: Bµi tËp 4. 4. Tổng kết và hướng dẫn học sinh học ở nhà: 3 phút. - Nhắc lại vai trò của quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu t¶. - Về nhà học bài chuẩn bị bài giờ sau: Phương pháp tả người.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span>