Đề tài Rèn kỹ năng làm văn kể chuyện cho học sinh thcs

<span class='text_page_counter'>(1)</span>PHßNG GI¸O DôC & §µO T¹O Y£N LËP TRường thcs tHượng long. đề tài: rèn kỹ năng làm văn kể chuyện Cho häc sinh thCs HỌ VÀ TÊN :nguyÔn thÞ nguyÖt. Năm học 2009-2010. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> đề tài rÌn kü n¨ng lµm bµi v¨n kÓ chuyÖn cho häc sinh thcs a. đặt vấn đề Kể chuyện là loại văn thông dụng trong đời sống xã hội.Qua truyện ta biết được những diễn biến sự việc , việc làm , hành động tính cách phẩm chất của nhân vật. Con người ta ngay từ khi còn nhỏ đả có thể kể lại một việc nào đó mà mình nhận thức được nhưng để kể cho thành chuyện rõ ràng rành mạch, khúc triết và làm nổi bật ý nghĩa của câu chuyện thì đòi hỏiphải có kỹ năng ,phương pháp cụ thể. Ơ bậc tiểu học học chương trình của môn tiếng Việt đã dành một thời lượng đáng kể cho việc hình thành kỹ năng kể chuyện. Chính vì vậy các em bước đầu đã biết kể theo những câu chuyện đã có, tự kể những chuyện đời thường hoặc tưởng tượng để kể một câu chuyện theo một chủ đề nào đó. Nhưng kỹ năng kể chuyện của học sinh bậc tiểu học được hình thành chủ yếu dựa vào các bài văn mẫu , một khuôn mẫu nào đó chứ các em chưa được trang bị những kiến thức cơ bản về thể loại. Trong chương trình THCSviệc rèn kỹ năng làm bài văn kể chuyện tiếp tục được đạt ra trên cơ sở kỹ năng kể chuyện đã được hình thành từ bậc tiểu häc. Chương trình THCS mới được cải cách đã dành số tiết thích hợp cho kiểu bài này và chú trọng cả trang bị kiến thức lý luận lẫn thực tiễn thực hành.Nếu ở chương trình THCS cũ kiểu bài làm văn kể chuyện chỉ đưa vào lớp 7 vẻn vẹn có 9 tiết trong đó có 2 bài viết chiếm 4 tiết, còn 5 tiết vừa trang bị lý vừa luyện tập . Thì nay trong chương trình cải cách thay s¸ch kiÓu bµi lµm v¨n kÓ chuyÖn ®­îc ®­a vµo gi¶ng d¹y thµnh 2vßng : vßng mét ë lớp 6 với tổng số 21 tiết trong đó dạy lý luận chung về đặc điểm thể loại 8 tiết . Luyện tËp vµ tr¶ bµi 9 tiÕt . Bµi viÕt 4 bµi . Vßng 2 cña líp 8 : 13 tiÕt . Với một thời lượng đáng kể dành cho kiểu loại bài văn kể chuyện như vậy lại được bố trí theo hướng tích hợp với các phân môn ở từng đơn vị bài học . Người giáo viên dạy các đơn vị bài học theo hướng tích hợp giữa các phân môn cần chú trọng sâu chuỗi kiến thøc , kÜ n¨ng cña tõng ph©n m«n . Trong khi d¹y häc sinh kÜ n¨ng lµm bµi v¨n kÓ chuyÖn ë líp 6 cÇn gióp c¸c em n¾m v÷ng mét c¸ch cã hÖ thèng c¬ së lý luËn chung vÒ đặc điểm của thể loại từ đó hình thành các thao tác kỹ năng cơ bản qua các giờ luyện tập. B . Giải quyết vấn đề . I . Dạy học sinh lớp 6 làm bài văn kể chuyện trước hết người giáo viên phải nắm vững , đồng thời giúp học sinh có hiểu biết về đặc điểm đó là: 1. Kh¸i niÖm kÓ chuyÖn lµ g× . a. Kh¸i niÖm: Kể chuyện là phương thức trình bày một chuỗi các sự việc ;sự việc này dẫn đến sự việc kia rồi cuối cùng dẫn đến 1 kết thúc, thể hiện 1 ý nghĩa nào đó.Qua câu chuyện , giúp người kể giải thích sự việc tìm hiểu con người , bày tỏ thái độ khen chê đối với nhân vËt ; sù viÖc . 1 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> b. C¸c kiÓu lo¹i bµi v¨n kÓ chuyÖn -KÓ theo mét cèt chuyÖn cã s½n VÝ dô thay lêi ¢u C¬ kÓ l¹i cho c¸c ch¸u nghe vÒ truyÒn thuyÕt “Con Rång, ch¸u Tiªn” -Kể chuyện người thực việc thực như kể chuyện danh nhân, kể về những tấm gương đạo cao đức trọng,những tên tuổi có thật cần dựa vào sự thật, không hư cấu bịa đặt. Kể chuyện sinh hoạt đời thường : kể về những con người , những sự việc diễn ra trong đời sèng hµng ngµy nh­ kÓ vÒ «ng bµ cha mÑ, thÇy c« b¹n bÌ kÓ vÒ viÖc lµm tèt cña b¶n th©n hoặc của người khác. -Kể chuyện tưởng tượng :Chuyện tưởng tượng là những chuyện do người kể tự nghĩ ra bằng trí tưởng tượng của mình không có sẵn trong sách vở hay thực tế nhưng lại mang một ý nghĩa nào đó. Truyện tưởng tượng được kể ra một phần dựa vào những điều có thật trong đời sống. Tưởng tượng cần có cơ sở hợp lô gic không bịa đặt một cách vô lý.Để tưởng tượng được đòi hỏi người kể phải có vốn kiến thức, vốn hiểu biết thực tế cuộc sèng. c. Chủ đề của bài văn kể chuyện : chủ đề là vấn đề chủ yếu mà người viết muốn đặt ra trong v¨n b¶n. 2. C¸c yÕu tè nghÖ thuËt c¬ b¶n t¹o nªn mét t¸c phÈm tù sù (truyÖn) a. Cèt truyÖn Cốt truyện là yếu tố đầu tiên của văn bản tự sự có thể coi đây là những nét đặc trưng để phân biệt tự sự với các phương thức biểu đạt khác như văn miêu tả,văn nghị luận … Cốt truyện là hệ thống các sự việc hành động của con người cụ thể.Sự phát triển tính cách nhân vật trong mối quan hệ qua lại tác động lẫn nhau nhằm thể hiện chủ đề. Tuỳ thuộc vào quy mô dài ngắn khác nhau của tác phẩm mà cốt truyện có thể phức tạp hoặc đơn gi¶n, nhiÒu t×nh tiÕt hoÆc Ýt t×nh tiÕt. Tuy nhiên dù ở mức độ nào thì cốt truỵên cũng phải bao gồm một chuỗi các sự việc nối tiÕp nhau trong mét thêi gian vµ kh«ng gian cô thÓ cã nguyªn nh©n, diÔn biÕn, kÕt qu¶. Đặc biệt cốt truyện phải có ý nghĩa nhất định.Thực tế cho thấy sức hấp dẫn của cốt truyện tạo nên thành công của tác phẩm và ngược lại nếu cốt truyện quá sơ sài nhạt nhẽo thì khong đủ điều kiện tạo nên một tác phẩm hay có sức chinh phục người đọc người nghe. Cốt truyện thường được tạo nên một loại chất liệu cơ bản đó là sự kiện với các tình tiết cụ thể. Hệ thống các sự kiện tình tiết này không phải do nhà văn tạo ra mà thường có sẵn trong cuộc sống vốn dĩ nhiên đầy biến động , phong phú và phức tạp.Các nhà văn đã khai thác những sự kiện ấy, lựa chọn sắp sếp để tạo nên cốt chuỵện. Tính chân thực của hiÖn thùc cuéc sèng, tÝnh ch©n thùc cña c¸c sù kiÖn t×nh tiÕt chÝnh lµ yªu cÇu ®Çu tiªn mµ cốt truyện tự sự phải đạt được. b. Nh©n vËt Truyện luôn gắn liền với nhân vật. Do đó nhân vật là yếu tố nghệ thuật hết sức quan träng kh«ng thÓ thiÕu cña mç t¸c phÈm tù sù. Nbhan vËt lµ kÎ lµm ra sù viÖc, sù viÖc lµ cña nh©n vËt.Chonªn kh«ng thÓ kÓ chuyÖn mµ kh«ng cã nh©n vËt. 2 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Khái niệm nhân vật cần được hiểu theo nghĩa rộng. Trước hết nhân vật là những con người bằng xương bằng thịt, có tên tuổi diện mạo, tính cách và cuộc đời riêng.Nhân vật cã thÓ lµ c¸c vÞ thÇn hoÆc b¸n thÇn th¸nh nh­ trong thÇn tho¹i vµ truyÒn thuyÕt. Nh©n vËt cßn cã thÓ lµ loµi vËt. ThÕ giíi loµi vËt trongt¸c phÈm tù sù rÊt ®a d¹ng vµ phong phó. NÕu xÐt vÒ vai trß cña nh©n vËt th× cã nh©n vËt chÝnh vµ nh©n vËt phô.Nh©n vËt chÝnh lµ nhân vật xuất hiện nhiều, đóng vai trò chủ yếu trong việc thể hiện chủ đề tác phẩm, chi phèi toµn bé diÔn biÕn cña cèt truyÖn. Cßn nh©n vËt phô lµ nh©n vËt xuÊt hiÖn Ýt h¬n đóng vai trò hỗ trợ để làm nổi bật hình tượng của nhân vật chính cũng như chủ đề tác phÈm .Nh­ng dï lµ nh©n vËt chÝnh hay nh©n vËt phô nh©n vËt chÝnh diÖn hay nh©n vËt ph¶n diÖn th× trong t¸c phÈm tù sù nh©n vËt ®­îc hiÖn lªn víi mét tªn gÞ cô thÓ mét h×nh dáng cụ thể như: tốt- xấu, hiền-dữ, thông minh- đần độn, cao thượng- thấp hèn. c. Sù viÖc Cèt truyÖn ®­îc t¹o bëi mét chuçi c¸c sù viÖc, nh÷ng chi tiÕt nghÖ thuËt cã chi tiÕt đóng vai trò chín để dẫn dắt cốt truyện, lại có những chi tiết nhỏ chỉ đóng vai trò hỗ trợ làm rõ những chi tiết lớn. Tuy nhiên dù nhỏ hay lớn thì sự xuất hiện của các sự việc đều phải có ý nghĩa làm nổi bật đặc điểm của nhân vật(kể cả ngoại hình lẫn tính cách) cũng như bộc lộ chủ đề tác phẩm Sự việc phải đựoc trình bày một cách cụ thể, sự việc xảy ra trong thời gian địa điểm cụ thÓ do nh©n vËt cô thÓ thùc hiÖn cã nguyªn nh©n diÔn biÕn kÕt qu¶. Sù cÇn ®­îc s¾p xÕp theo một trật tự diễn biến hợp lý sao cho thể hiện được tư tưởng mà người kể muốn biểu đạt. 2. Ng«i kÓ vµ thø tù kÓ a. Ng«i kÓ Cã ng«i kÓ chuyÖn theo ng«i thø nhÊt hoÆc ng«i thø ba, còng cã thÓ kÕt hîp c¶ hai ng«i trên. Mỗi ngôi đều có ưu thế riêng của nó. Theo ngôi thứ nhất tức là người kể tự xưng là tôi trực tiếp xuất hiện để dẫn dắt toàn bộ câu chuyện. Tức là kể lại những gì mình nghe thấy, mình trải qua và vì thế cs thể trực tiếp nói ra cảm tưởng, ý nghĩ của mình. Còn kể theo ngôi thứ ba người kể tự dấu mìmh không xuất hiện trực tiếp mà gọi nhân vật bằng chính tên gọi của chúng bằng các đại từ nhân xưng ở ngôi thứ ba :ông(ấy), bà(ấy), anh(ấy), chị(ấy). Mọi diễn biến hành động thái độ của nhân vật đều được miêu tả một cách linh hoạt tự do không bị gò bó. Cách kể này có ưu thế đảm bảo được tính khách quan khiến người đọc người nghe có cảm giác toàn bộ diễn biến câu chuyện đang diễn ra như nó từng có trong cuộc sống và nhà văn là người thư kí ghi chép một cách sáng tạo. b.thø tù kÓ Khi kÓ chuyÖn cã thÓ sù viÖc nèi tiÕp nhau theo thø tù tù nhiªn9hay cßn gäi lµ kÓ xu«i theo trình tự thời gian), việc gì xảy ra trước kể trước việc gì xảy ra sau kể sau cho đến hết. Nhưng có khi để gây bất ngờ , gây chú ý hoặc thể hiện tình cảm của nhân vật người ta có thể đem kết quả ra kể trước sau đó mới kể đến nguyên nhân, diễn biến của sự việc. Đó là cách kể không theo thứ tự tự nhiên hay còn gọi là kể ngược. Trong cách kể nay hồi 3 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> tưởng có vai trò quan trọng và cần sắp xếp sự việc một cách lô gic hộp lí Tạo kết cấu hợp lÝ. 4. Lêi v¨n, ®o¹n v¨n tù sù a.Lêi v¨n Trong bµi kÓ chuyÖn cã lêi kÓ vµ lêi tho¹i. Lêi kÓ lµ lêi dÉn d¾t cèt truyÖn, b»ng viÖc giíi thiÖu kh«ng gian thêi gian. Lêi kÓ cßn lµ lêi giíi thiÖu nh©n vËt giíi thiÖu tªn tuæi lai lịch, đặc điểm hình dáng, tính tình, tài năng của nhân vật .Lời kể trong chuyện cũng rất linh hoạt bao gồm :trần thuật, miêu tả tường thuật có khi ngay trong cùng một đoạn v¨n tù sù . Lời thoại là lời đối thoại giữa các nhân vật. Lời thoại cũng phải rất sáng tạo.Người viết ph¶i chän lêi tho¹i hîp v¨n c¶nh, häp víi nh©n vËt.Trong lêi tho¹i ph¶i cã thªm tõ kÌm đệm để làm rõ thái độ của nhân vật, cần sử dụng ngôn ngữ đối thoại sát với đời thường. b. §o¹n v¨n Trong bài văn kể chuyện mỗi sự việc thường được trình bày một hay nhiều đoạn văn. Mỗi đoạn văn thường có một ý chính diễn đạt thành một câu gọi là câu chủ đề.Câu chủ đề có thể đứng ở đầu đoạn văn cũng có thể đứng ở cuối đoạn văn.Các câu khác diễn đạt những ý phụ dẫn đến ý chính hoặc giải thích ý nghĩa cho ý chính làm cho ý chính nổi lªn. Dêu hiÖu cña ®o¹n v¨n ®­îc b¾t ®Çu b»ng ch÷ viÕt hoa lïi ®Çu dßng kÕt thóc b»ng dấu chấm xuống dòng.Giữa các đoạn thường được liên kết bằng các từ hoặc tổ hợp từ chỉ kh«ng gian, thêi gian ch¼ng h¹n nh­ :ngµy x­a, khi cßn bÐ, mét h«m, bÊy giê, n¨m Êy, nửa đêm… II. H×nh thµnh cho häc sinh c¸c thao t¸c kü n¨ng c¬ b¶n khi lµm bµi v¨n kÓ chuyÖn 1. Cách xác định cốt truyện và tạo tình huống. Xác định cốt truyện là việc lầm đầu tiên khi làm bài văn kể chuyện. Đối với học sinh việc tìm cốt truyện thường rất khó khăn. Thông thường học sinh thường tạo ra những cốt truyện đơn giản, khuôn sáo, thiếu sức hấp dẫn thường dựa vào những cốt truyện có sẵn trong các bài đạo đức mà các em đã được học. Cót truyện các em xây dựng rất đơn điệu Ýt t×nh tiÕt thiÕu nh÷ng biÕn cè, nh÷ng m©u thuÉn. Yªu cÇu : Cèt truyÖn ph¶i cã nhiÒu t×nh tiÕt víi nh÷ng diÔn biÕn phong phó, khong nªn chọn cốt truyện quá đơn giản. Dù là kể chuyện người thực việc thực hay kể chuyện sáng t¹o th× cèt truþen còng ph¶i b¾t rÔ tõ thùc tÕ cuéc sèng. Cã thÓ h­ cÊu tøc lµ thªm bít, thay đổi để cốt truỵện hay hơn hấp dẫn hơn nhưng tránh bịa cốt truỵen có nghĩa đào cốt truyÖn nh÷ng t×nh tiÕt phi lÝ thiÕu thùc tiÔn. Cần xác định tình tiết nào chính tình tiết nào phụ để nhấn mạnh chỗ nào còn chỗ nào cần lướt qua từ đó tạo dấu ấn cho người đọc. CÇn t¹o t×nh huèng cho cèt truyÖn bÊt ngê linh ho¹t vµ khÐo lÐo.ViÖc x©y dùng t×nh huống đặc sắc là một trong những yếu tố quyết định sự thành công của câu chuyện. 2. C¸ch x©y dùng nh©n vËt 4 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Thông thường khi làm bài văn kể chuyện các em chỉ lưu ý tới cốt truyện mà bỏ qua yêu cÇu x©y dùng nh©n vËt. Bµi v¨n kÓ chuþªn cña c¸c em còng cã nh©n vËt nh­ng c¸c nh©n vật trong truyện xuất hiện rất mờ nhạt, không rõ đặc điểm. Các em chỉ quan tâm đến diễn biến câu chuyện mà chưa để ý tới khắc hoạ chân dung của nhân vật. Thường thì các em giíi thiÖu trùc tiÕp tÝnh c¸ch cña nh©n vËt chø khong th«ng qua miªu t¶. Do vËy gióp häc sinh cã ®­îc nh÷ng thao t¸c cÇn thiÕt khi x©y dùng nh©n vËt. Trước hết cần xác định số lượng nhân vật cho phù hợp với cốt truyện.Đồng thời xác định nhân vật chính, nhân vật phụ rồi đặt tên cho nhân vật. Việc đặt tên cho nhân vật cũng là một vấn đề thể hiện duy ý trí nghệ thuật của người kể. Tên đẹp, tên quý dành cho nhân vật có tính cách cao thượng, nhân vật chính diện. Tên ác tên xấu dành cho kẻ ác, kẻ xấu nh©n vËt ph¶n diÖn. Thø hai nh©n vËt dï chÝnh hay phô th× còng ph¶i ®­îc miªu t¶ b»ng mét ch©n dung cô thÓ d¸ng vãc, trang phôc, diÖn m¹o, tÝnh c¸ch.Tøc lµ ph¶i quan t©m tíi thao t¸c miªu t¶ ngo¹i h×nh lµm næi bËt t©m tr¹ng, tÝnh c¸ch cña nh©n vËt.ViÖc t¹o dùng ch©n dung nh©n vật với đặc điểm ngoại hình tính cách sẽ góp phần rất lớn trong quá trình làm nổi bật chủ đề tư tưởng của tác phẩm. Thứ ba là nhân vật phải được xây dựng từ nguyên mẫu nào đó ở ngoài đời với sự gia công đầy sáng toạ của người kể không nên bịa nhân vật mà dẫn tói những chân dung phi lÝ. 3. C¸ch x©y dùng sù viÖc Sự việc trong truyện phải có ý nghĩa bộc lộ chủ đề tác phẩm và làm rõ đặc điểm nhân vËt. C¸c sù viÖc ph¶i liªn kÕt víi nhau t¹o thµnh mét chuçi c¸c sù viÖc cã nguyªn nh©n, diÔn biÕn, kÕt qu¶ nh­ng ph¶i chó ý b»ng mét chuçi liªn kÕt kiÓu s¸ng, tr­a, chiÒu, tèi. Chuỗi các sự việc phải liên kết theo trình tự như: “ tôi cởi quần áo đi tắm, vặn vòi nước xoa xà phòng, kỳ cọ, xả nước hết xà phòng, lau khô, mặc quần áo, chải tóc đi giày dép.” Sù viÖc ph¶i x©y dùng trong mèi quan hÖ h÷u c¬ mËt thiÕt víi nh©n vËt. Sù viÖc do nhân vật gây ra hoặc sự việc xảy ra để tác động tới nhân vật. Mỗi sự việc xảy rađều nhằm bộc lộ đặc điểm tính cách của nhân vật và chủ đề tư tưởng của truyện kể. 4. C¸ch viÕt lêi kÓ vµ lêi tho¹i. Về lời kể người viết văn cần cân nhắc gọt rũa. Đây là lời dẫn dắt cốt truyện nên có ý nghĩa tạo sức lôi cuốn, chinh phục người đọc, người nghe. Thực tế bài làm của học sinh cho thấy các em không biết thay đổi lời kể cho linh hoạt dùng lời kể đơn điệu miễn sao đưa hết nội dung thông tin vào cốt truyện, cách diễn đạt thườnh lặp, vụng về thiếu sự liên kết, lời dẫn không liền mạch…Vì vậy phải hướng dẫn các em viết lời kể. - Lời kể phải rõ ràng, kín đáo, ý nhị. Không nên quá cầu kỳ dài dòng nhưng cũng không nên quá hời hợt, sơ lược. điều quan trọng là qua lời kể, Người viết phải làm toát lên được nội dung cốt truyện, chủ đề của câu chuyện cũng như thái độ, tình cảm của mình. Nừu như lời kể lấp lửng thì người đọc, người nghe cũng khó hiểu, có khi hiểu sai lệch. Nhưng nếu như lời kểquá chi tiết có nghĩa là nói toạc ra vấn đề thì câu chuyÖn thiÕu søc hÊp dÉn. 5 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> - Lời kể phải hết sức linh hoạt. Người kể phải biết phối hợp các kiểu câu có câu trần thuật, câu nghi vấn, có câu dài câu ngắn, có câu đảo trật tự cú pháp…Việc dùng các cụm từ chỉ thời gian để dẫn dắt, liên kết cũng phải hết sức linh hoạt. - Lêi kÓ ph¶i phï hîp víi ng«i kÓ. Khi dïng ng«i kÓ thø nhÊt th× lêi kÓ thiªn vÒ tù thuật, có thể nêu những chi tiết, những cảm nhận suy nghĩ thái độ, lời bình phẩm về c¸c sù viÖc diÔn ra trong cèt truyÖn. Cßn khi dïng ng«i kÓ thø ba th× lêi kÓ ph¶i mang tính khách quan để người đọc người nghe tự cảm nhận chủ đề tác phẩm qua tõng nh©n vËt tõng sù viÖc. Bªn c¹nh lêi kÓ lêi tho¹i còng cã mét vai trß quan träng. Nãi nh­ vËy kh«ng ph¶i bÊt cø bµi v¨n kÓ chuyÖn nµo còng ph¶i cã lêi tho¹i. Nh­ng còng kh«ng ai phñ nhËn r»ng nhiÒu lóc chÝnh lêi tho¹i gãp phÇn t¹o nªn søc hÊp dÉn cho bµi v¨n.Khi viÕt lêi tho¹i cần chú ý: phải nắm được đặc điểm, tính cách, tuổi tác, nghề nghiệp, giới tính của các nhân vật tham gia hội thoại để sử dụng cho phù hợp. Lêi tho¹i khong nªn viÕt qu¸ dµi dßng mµ cÇn viÕt lêi tho¹i ng¾n gän . Dùa vµo v¨n c¶nh chän lêi tho¹i cho hîp lý, nªn dïng nh÷ng kiÓu c©u ng¾n,c©u rót gän cã thÓ ®­îc bæ trî b»ng nh÷ng dÊu c©u. 5. C¸ch s¾p xÕp bè côc. ViÖc s¾p xÕp bè côc trong v¨n kÓ chuyÖn phô thuéc vµo ng«i kÓ vµ thø tù kÓ. V× vËy người kể phải vận dụng hết sức linh hoạt sao cho phù hợp với từng cốt truyện. - NÕu kÓ theo thø tù tù nhiªn cÇn kÓ theo mét dµn bµi cã ba phÇn râ rÖt: +Më bµi: Giíi thiÖu chung vÒ nh©n vËt, sù viÖc +Th©n bµi: KÓ diÕn biÕn sù viÖc +KÕt bµi: KÕt côc sù viÖc. - NÕu chän kÓ kh«ng theo thø tù tù nhiªn th× néi dung tõng phÇn trong dµn bµi lại có sự thay đổi: +Mở bài: Giới thiệu một tình huống sự việc có thể là một kết cục nào đó. + Th©n bµi: DiÔn biÕn sù viÖc võa nªu, nguyªn nh©n( lÇn l¹i qu¸ khø), diÔn biÕn tiÕp theo vÒ sè phËn nh©n vËt. + KÕt bµi: Rót ra bµi häc hoÆc kÕt côc sù viÖc sè phËn nh©n vËt. Trong cách bố cục này yếu hồi tưởng đóng vai trò quạn trọng trong việc đan xen giữa hiện tại và quá khứ, hiện tại và tương lai… 6. C¸ch vËn dông miªu t¶ trong v¨n kÓ chuyÖn Miêu tả đóng vai trò hết sức quan trọng. Miêu tả để làm nổi bật hoàn cảnh không gian, thời gian; miêu tả làm nổi rõ chân dung nhân vật. Nừu không quan tâm đến miêu tả câu chuyện sẽ trở nên thiếu sinh động, trở nên khô khan.Miêu tả trong văn kể chuyện nhằm mục đích làm nổi bật hoàn cảnh hay hành động, tâm trạng của nhânvật góp phần to¸t lªn tÝnh c¸ch, phÈm chÊt cña nh©n vËt. 6 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> 7. Các bước tiến hành làm bài văn kể chuyện. a. Tìm hiểu đề bài văn kể chuyện: cần xác định đề tài, nội dung, chủ đề câu chuyện cÇn kÓ.. b. Lập ý : xác định nhân vật, xây dựng cốt truyện( các sự việc, diễn biến, kết quả và ý nghÜa c©u chuyÖn) c. Lập dàn ý: để lập dàn ý hợp lý lô gic cần xác định ngôi kể và thứ tự kể, từ đó sắp xếp các sự việc đã lựa chọn trong bước lập ý theo một trật tự nhất định sự việc nào kể trước sự việc nào kể sau…để người đọc theo dõi và hiểu diễn biến của câu chuyện. d. ViÕt thµnh v¨n theo bè côc 3 phÇn *ViÕt më bµi: giíi thiÖu nh©n vËt t×nh huèng sù viÖc. *Viết thân bài: làm nổi bật con người, tính cách phẩm chất của nhân vật; những suy nghĩ cảm súc tình cảm của nhân vật trước các sự việc. Cần hướng dẫn các em khi viết th©n bµi cÇn dùng thµnh c¸c ®o¹n v¨n theo bè côc cã m¹ch ph¸t triÓn liªn tôc, cã liªn kếtgiữa các sự việc, kết hợp thích đáng kể và tả . Việc xen yếu tố miêu tả trong câu văn kể làm câu văn thêm sinh động, nổi bật hành đông, tâm trạng, phẩm chất tính cách của nh©n vËt. * ViÕt kÕt bµi: Cã thÓ viÕt kÕt bµi theo mét trong hai d¹ng sau: - Dạng gói lại : “ nhà vua bật cười, đuổi tên cận thần ra và thưởng cho người nông dân một nghìn rúp” (phần thưởng) - D¹ng më ra: “trêi sËp tèi, bçng nhí tíi nhµ quý téc, «ng véi v· ra ®i kh«ng kÞp nghỉ ngơi” (Tuệ Tĩnh và hai người bệnh). C. KÕt luËn Kể chuyện là loại văn thông dụng trong đời sống xã hội.Qua truyện ta biết được những diễn biến sự việc , việc làm , hành động tính cách phẩm chất của nhân vật. Con người ta ngay từ khi còn nhỏ đả có thể kể lại một việc nào đó mà mình nhận thức được nhưng để kể cho thành chuyện rõ ràng rành mạch, khúc triết và làm nổi bật ý nghĩa của câu chuyện thì đòi hỏiphải có kỹ năng ,phương pháp cụ thể. Ơ bậc tiểu học học chương trình của môn tiếng Việt đã dành một thời lượng đáng kể cho việc hình thành kỹ năng kể chuyện. Chính vì vậy các em bước đầu đã biết kể theo những câu chuyện đã có, tự kể những chuyện đời thường hoặc tưởng tượng để kể một câu chuyện theo một chủ đề nào đó. Nhưng kỹ năng kể chuyện của học sinh bậc tiểu học được hình thành chủ yếu dựa vào các bài văn mẫu , một khuôn mẫu nào đó chứ các em chưa được trang bị những kiến thức cơ bản về thể loại. Trong chương trình THCSviệc rèn kỹ năng làm bài văn kể chuyện tiếp tục được đạt ra trên cơ sở kỹ năng kể chuyện đã được hình thành từ bậc tiểu häc.. 7 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> 8 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span>