Giáo án môn Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 8: Các phương châm hội thoại (Tiếp theo) - Năm học 2010-2011

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy gi¶ng: 9A………. 9B……….. TiÕt 8 C¸C PH¦¥NG CH¢M HéI THO¹I (TiÕp theo). I. Mục tiêu cần đạt: Gióp HS: - Nắm được nội dung các phương châm quan hệ, phương châm cách thức, phương châm lÞch sù. - Biết vận dụng những phương châm này trong giao tiếp. II. ChuÈn bÞ: 1. §å dïng d¹y häc: HS: b¶ng nhãm 2. Phương pháp: Ph©n tÝch mÉu, luyÖn tËp. III. Hoạt động dạy- học 1.Tæ chøc: 9A………………………9B…………………………. 2. KiÓm tra: Thế nào là phương châm về lượng, phương châm về chất? Lấy VD 3. Bµi míi:. Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1. Tìm hiểu phương châm I. Phương châm quan hệ. 1. VÝ dô (sgk) quan hÖ GV: C©u thµnh ng÷ “¤ng nãi gµ, bµ 2. NhËn xÐt: dïng chØ t×nh huèng héi nói vịt” dùng để chỉ tình huống hội thoại nói một đằng trả lời một nẻo, tho¹i nµo? không đúng nội dung giao tiếp. HS th¶o luËn, tr¶ lêi. . GV: §iÒu g× x¶y ra khi xuÊt hiÖn t×nh huèng trong héi tho¹i nh­ vËy? HS : Khi đó, con người sẽ không giao tiÕp víi nhau ®­îc, kh«ng hiÓu nhau GV: Từ đó em có thể rút ra nhận xét 3. Kết luận: g× trong giao tiÕp? Khi giao tiếp cần nói đúng vào đề tài mà hội thoại đang đề cập - tránh nói lạc đề. HS: Khi giao tiếp cần nói đúng vào đề tài mà hội thoại đang đề cập tránh nói lạc đề. HS đọc phần ghi nhớ trong SGK. II. Phương châm cách thức Hoạt động 2. Tìm hiểu phương châm c¸ch thøc 1. VÝ dô (sgk) GV: Thµnh ng÷ cã c©u “D©y cµ ra 2.NhËn xÐt:. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> dây muống”, thành ngữ này dùng để chØ c¸ch nãi nh­ thÕ nµo? HS tr¶ lêi. GV: Cách nói đó ảnh hưởng như thế nào đến giao tiếp? HS: Cách nói đó làm cho người nghe khã tiÕp nhËn hoÆc tiÕp nhËn kh«ng đúng nội dung truyền đạt, làm cho giao tiếp không đạt hiệu quả. GV: Từ đó em có thể rút ra bài học g×? HS: tr¶ lêi HS: đọc truyện cười “Mất rồi” GV : V× sao «ng kh¸ch cã sù hiÓu lÇm nh­ vËy? LÏ ra cËu bÐ ph¶i tr¶ lêi nh­ thÕ nµo? HS: ¤ng kh¸ch hiÓu lÇm v× cËu bÐ tr¶ lêi qu¸ rót gän. ..bè ch¸u vÒ quª. Khi ®i bè ch¸u cã để lại mảnh giấy nhưng không may ch¸u lµm ch¸y mÊt råi ¹. HS: đọc VD2 GV: nªu c¸ch hiÓu cña b¶n th©n. HS: tr¶ lêi GV: Qua truyÖn “ MÊt råi” vµ qua VD em rót ra ®­îc KL g× khi giao tiÕp? HS: trả lời, đọc phần ghi nhớ trong SGK. Hoạt động 3. Tìm hiểu phương châm lÞch sù. HS: đọc mẩu chuyện trong SGK. GV: v× sao «ng l·o ¨n xin vµ cËu bÐ trong câu chuyện đều cảm thấy như mình đã nhận được từ người kia một cái gì đó? HS: Đó là tình cảm của hai người đối với nhau, đặc biệt là tình cảm của cậu bé đối với ông lão ăn xin. Cậu bé kh«ng tá ra khinh miÖt xa l¸nh mµ vẫn có thái độ và lời nói hết sức chân thµnh, thÓ hiÖn sù t«n träng vµ quan tâm đến người khác.. Cách nói rườm rà, không rõ ràng, rành m¹ch.. 3. KÕt luËn: - Khi nãi ph¶i rµnh m¹ch, râ rµng, ng¾n gän.. - Nói đầy đủ, tránh cách nói mơ hồ.. III. Phương châm lịch sự 1. VÝ dô: 2. NhËn xÐt:. Trong giao tiếp, dù người đối thoại ở địa. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> GV: Cã thÓ rót ra bµi häc g× tõ c©u chuyÖn nµy? HS: trả lời, đọc phần ghi nhớ trong SGK. H§4 HS: Lµm bµi 1,3 , nhËn xÐt GV: ch÷a. Hoạt động nhóm N1: ý a N2: ý b N3: ý c HS: th¶o luËn, tr×nh bµy, nhËn xÐt GV: ch÷a. vÞ x· héi vµ hoµn c¶nh nµo còng ph¶i thÓ hiện sự khiêm nhường, lịch sự. IV. LuyÖn tËp: Bµi 1(23) - Chim kh«n kªu tiÕng r¶nh rang Người khôn nói tiếng dịu dàng dễ nghe. - Hoa th¬m ai nì bá r¬i Người khôn ai nỡ nói nhau nặng lời. Bµi3(23) Tõ cÇn ®iÒn: a. nãi m¸t b. nãi hít c. nãi mãc d. nãi leo e. nói ra đầu ra đũa Bµi 4(23-24) a. Được sử dụng khi người nói chuẩn bị hỏi hoặc nói một vấn đề mà không đúng với đề tài khi hai hoặc nhiều người đang trao đổi. b. Được sử dụng khi người nói vì một lí do nào đó mà khi nói có thể đụng chạm đến thể diện của người đối thoại với m×nh c. Được s/d khi người đối thoại không tu©n thñ p/c lÞch sù, y/c ph¶i chÊm døt sù kh«ng tu©n thñ Êy.. 4. Cñng cè: Nh¾c l¹i KT c¬ b¶n vÓ 5 p/c héi tho¹i 5. Hướng dẫn: Viết đoạn văn tuân thủ phương châm cách thức ChuÈn bÞ bµi: Sö dông yÕu tè miªu t¶ trong v¨n b¶n thuyÕt minh.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span>