Giáo án Bồi dưỡng học sinh giỏi Vật lí Lớp 8 - Tiết 1 đến 8 - Năm học 2008-2009 - Trường THCS Lâm Xuyên

<span class='text_page_counter'>(1)</span>HSG VËt Lý 8 - THCS L©m Xuyªn Ngµy gi¶ng: …/ …./ 2008. TiÕt 1 + 2 Bµi to¸n hai vËt gÆp nhau. I. Môc Tiªu: 1. Kiến thức: Nắm được phương pháp và giải được bài tập hai vật gặp nhau. 2. KÜ N¨ng: RÌn kÜ n¨ng gi¶i bµi tËp. 3. Thái độ: Nghiêm túc, cẩn thận kiên trì. II. ChuÈn bÞ: 1. Giáo viên: Phương pháp giải và một số bài tập liên quan. 2. Học sinh: Ôn lại kiến thức liên quan đến bài. III. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y häc: 1. ổn định tổ chức lớp (1 phút): Tổng số: …… vắng: ………… 2. KiÓm tra bµi cò (5 phót):  Câu hỏi: Để so sánh chuyển động nhanh hay châm thì ta căn cứ vào gì?  Tr¶ lêi: C¨n cø vµo vËn tèc. 3. Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1 (15 phút): Tìm hiểu các I. Các bước giải bài tập. -Tìm hiểu, tóm tắt đề bài,vẽ hình minh bước giải bài tập vật lí. GV: Thông báo các bước giải bài tập vật hoạ (nếu có). - Ph©n tÝch bµi to¸n, t×m c«ng thøc liªn lÝ. quan đến các đại lượng cần tìm - Vận dụng các công thức đã học để giải HS: TiÕp thu, ghi nh¬. bµi to¸n - KiÓm tra, biÖn luËn kÕt qu¶. II phương pháp giải bài toán hai vật gÆp nhau. - Nếu 2 vật chuyển động ngược chiều: Khi gÆp nhau, tæng qu·ng ®­êng c¸c vËt đã đi bằng khoảng cách ban đầu giữa 2 vËt. - Nếu 2 vật chuyển động cùng chiều: Khi gÆp nhau, hiÖu qu·ng ®­êng c¸c vËt HS: Ghi nhí. đã đi bằng khoảng cách ban đầu giữa 2 vËt. GV: Lấy VD bài 4 tr7 (sách PPGBTVL) VD1: Hai người cùng xuất phát một lúc vµ yªu cÇu hs tãm t¨t, vÏ h×nh minh ho¹. tõ 2 ®iÓm A vµ B c¸ch nhau 60km. Người thứ nhất đi xe máy từ A về B với vận tốc v1=30km/h. Người thứ 2 đi xe HS: Tãm t¾t, vÏ hinh đạp từ B gặp về A với vận tốc v2=10km/h. Hỏi sau bao lâu hai người GV: Yêu cầu HS nêu hướng giải gặp nhau và xác định chỗ gặp nhau đó. Hoạt động 2 (60 phút). Tìm hiểu phương pháp giải bài toán hai vật gặp nhau. GV: Thông báo phương pháp giải.. 1 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> HSG VËt Lý 8 - THCS L©m Xuyªn Hoạt động của thầy và trò Néi dung HS: Nêu hướng giải Coi chuyển động của 2 xe là đều. Gi¶i GV: NhËn xÐt, bæ xung, vµ yªu cÇu HS S1 = v1.t = 30.t hoµn thiÖn trªn b¶ng. S2 = v2.t = 10.t HS: Hoµn thiÖn. Khi gÆp nhau: S1 + S2 = 60 30t + 10t = 60 => t = 1,5 h. S1 = 30.1,5 = 45km GV: §­a ra VD2 (bµi 3 tr 9- PPGBTVL) VD2: Hai vËt xuÊt ph¸t tõ A vµ B c¸ch Yªu cÇu HS tãm t¾t, th¶o luËn ®­a ra nhau 400m, chuyển động cùng chiều c¸ch gi¶i theo hướng từ A đến B. Vật thứ nhất chuyển động đều từ A với vận tốc HS: Nêu cách giải sau đó trình bày trên 36km/h, vật thứ hai chuyển động đều từ b¶ng. B víi vËn tèc 18km/h. Sau bao l©u hai vËt hai vËt gÆp nhau? GÆp chç nµo. GV: NhËn xÐt, chØnh söa. Gi¶i S1 = v1.t GV: Yªu cÇu HS hoµn thiÖn bµi tËp trªn S2 = v2.t b¶ng vµ vë bµi tËp. Khi gÆp nhau: S1 – S2 = AB = 400 S1 – S2 = (v1 – v2)t AB => t = =80s v1  v 2 AC = v1.t = 10.80 = 800m 4. Củng cố (8 phút): Nhắc lại các bước giải bài tập, phương pháp giải bài toán hai vËt gÆp nhau. 5. Hướng dẫn học ở nhà (1 phút): 1.40; 1.47; 1.39 (500 BTVL) Ngµy gi¶ng: …/ …./ 2008. TiÕt 3 + 4 Bµi to¸n ba vËt gÆp nhau. I. Môc Tiªu: 1. Kiến thức: Nắm được phương pháp và giải được bài tập ba vật gặp nhau. 2. KÜ N¨ng: RÌn kÜ n¨ng gi¶i bµi tËp. 3. Thái độ: Nghiêm túc, cẩn thận, kiên trì. II. ChuÈn bÞ: 1. Giáo viên: Phương pháp giải và một số bài tập liên quan. 2. Học sinh: Ôn lại kiến thức liên quan đến bài. III. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y häc: 1. ổn định tổ chức lớp (2 phút): Tổng số: …… vắng: ………… 2. KiÓm tra bµi cò (8 phót):  Câu hỏi: Nêu các bước giải bài tập? 2 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> HSG VËt Lý 8 - THCS L©m Xuyªn  Tr¶ lêi: +Tìm hiểu, tóm tắt đề bài,vẽ hình minh hoạ (nếu có). +Phân tích bài toán, tìm công thức liên quan đến các đại lượng cần tìm +Vận dụng các công thức đã học để giải bài toán +KiÓm tra, biÖn luËn kÕt qu¶. 3. Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1 (10 phút). Tìm hiểu một I. một số chú ý khi giải bài toán 3 vật sè chó ý khi gi¶i bµi to¸n 3 vËt gÆp gÆp nhau. - NÕu 3 vËt xuÊt ph¸t cïng mét lóc th× nhau. GV: Chó ý cho HS khi lµm bµi tËp d¹ng khi gÆp nhau chóng cã cïng thêi gian. 3 vËt gÆp nhau. HS: Ghi nhí. Hoạt động 2 (60 phút). Bài tập vận II. Bµi tËp vËn dông dông. GV: LÊy VD bµi 1.56 (500BTVL) vµ VD1: Bµi 1.56 (500 BTVL) yªu cÇu hs tãm t¨t, vÏ h×nh minh ho¹. Gi¶i: HS: Tãm t¾t, vÏ hinh S1 = v1.t = 8t GV: Yêu cầu HS nêu hướng giải S2 = v2.t = 4t HS: Nêu hướng giải S3 = v3t = 15t GV: NhËn xÐt, bæ xung, vµ yªu cÇu HS Khi 3 người gặp nhau thì: hoµn thiÖn trªn b¶ng. S1 + S2 = AB = 48 HS: Hoµn thiÖn.  (v1 + v2)t = 48 => t = 4h => S3 = 4.15 = 60km GV: §­a ra VD2 (§Ò thi 06 - 07) Yªu VD2: T¹i hai ®Çu A , B cña mét ®o¹n cÇu HS tãm t¾t, th¶o luËn ®­a ra c¸ch đường dài 5km có 2 người khởi hành gi¶i cùng một lúc chạy ngược chiều nhau với vËn tèc vA=12km/h , vB= 8km/h. Mét con chã cïng xuÊt ph¸t vµ ch¹y cïng chiÒu víi A víi vËn tèc 16km/h. Trªn đường khi gặp người B nó lập tức quay lại và khi gặp người A nó lại lập tức quay l¹i vµ cø ch¹y ®I ch¹y l¹i nh­ thÕ cho đến khi cả 3 cùng gặp nhau a, Tính tổng đoạn đường mà chó đã chạy b, Hai người gặp nhau ở đâu? HS: Tãm t¾t, vÏ hinh Gi¶i SA = vA.t = 12t GV: Yêu cầu HS nêu hướng giải SB = vB.t = 8t SC = vCt = 16t HS: Nêu cách giải sau đó trình bày trên Khi 3 vËt gÆp nhau th×: b¶ng. SA + SB = AB = 5  (vA + vB)t = 5 => t = 0,25h GV: NhËn xÐt, chØnh söa. => SC = 16.0,25 = 4km Thay t = 0,25 vµo (1) ta cã: 3 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Hoạt động của thầy và trò GV: Yªu cÇu HS hoµn thiÖn bµi tËp trªn b¶ng vµ vë bµi tËp.. HSG VËt Lý 8 - THCS L©m Xuyªn Néi dung SA = vA.t = 12t =3 km KL: tổng đoạn đường mà chó đã chạy: 4 Hai người gặp nhau cách A 3 km. HS: Hoµn thiÖn. 4. Củng cố (5 phút): Nhắc lại một số chú ý khi giải bài tập 3 người gặp nhau. 5. Hướng dẫn học ở nhà (2 phút): 1.53; 1.54; 1.55 (500 BTVL) Ngµy gi¶ng: …/ …./ 2008. TiÕt 5 + 6 Vận tốc trung bình của chuyển động không đều. I. Môc Tiªu: 1. Kiến thức: Nắm được phương pháp và giải được bài tập vận tốc trung bình của chuyển động không đều. 2. KÜ N¨ng: RÌn kÜ n¨ng gi¶i bµi tËp. 3. Thái độ: Nghiêm túc, cẩn thận kiên trì. II. ChuÈn bÞ: 1. Giáo viên: Phương pháp giải và một số bài tập liên quan. 2. Học sinh: Ôn lại kiến thức liên quan đến bài. III. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y häc: 1. ổn định tổ chức lớp (1 phút): Tổng số: …… vắng: ………… 2. KiÓm tra bµi cò (5 phót):  C©u hái: Nªu mét sè chó ý khi gi¶i bµi tËp cña 3 vËt gÆp nhau?  Trả lời: Thường thì thời gian bằng nhau. 3. Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1 (10 phút): Tìm hiểu I. Phương pháp tính vận tốc trung phương pháp giải bài tập. bình của chuyển động: GV: Yªu cÇu HS nh¾c l¹i c«ng thøc tÝnh s1  s 2  ...  s n vtb = vận tốc của chuyển động không đều và t 1  t 2  ...  t n mét sè chó ý khi tÝnh vËn tèc trung b×nh Trong đó: s1  s2  ...  s n và HS: C¸ nh©n tr¶ lêi yªu cÇu cña gv. t1  t 2  ...  t n lµ nh÷ng qu·ng ®­êng vµ thời gian để đi hết quãng đường đó. GV: NhËn xÐt, bæ xung. *Chó ý: Kh«ng dïng c«ng thøc: v  v  ...  v tbn vtb = tb1 tb 2 n Hoạt động 2 (60 phút). Giải bài tập. GV: Yªu cÇu HS th¶o luËn nhãm lµm bµi tËp 1.7 tr 11 (q’ 500 BTVL) theo. II. Bµi tËp. Bµi 1.7 (500 BTVL) t x = 2tl. 4 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> HSG VËt Lý 8 - THCS L©m Xuyªn Hoạt động của thầy và trò Néi dung hướng dẫn. vx = 2vl - TÝnh t lªn dèc, xuèng dèc vl = 30km/h - TÝnh s lªn rèc, xuèng rèc. vtb= ? * KÕt hîp tÝnh vtb theo c«ng thøc. Gi¶i Ta cã: Sl = vl.tl HS: Th¶o luËn gi¶i bµi tËp. Sx = vx.tx = 2vl.2tl =4Sl Suy ra: S = Sl + Sx = 5Sl GV: Yêu cầu 1 hs đại diện trình bày trên Thời gian tổng cộng để đi quãng đường b¶ng, c¸c b¹n kh¸c nhËn xÐt, bæ xung t = tx + tl = 3tl nÕu cÇn thiÕt. VËn tèc trung b×nh trªn c¶ qu·ng ®­êng HS: Thùc hiÖn yªu cÇu cña GV. s 5s 5 lµ: vtb = = l = .30 = 50km/h t 3 3t l GV: Yªu cÇu HS th¶o luËn nhãm lµm Bµi 1.9 tr 11 (q’ 500 BTVL) bµi tËp 1.9 tr 11 (q’ 500 BTVL) theo Gi¶i: hướng dẫn. s s - TÝnh t1, t2 -> vtb  vtb = s s t1  t 2  HS: Th¶o luËn gi¶i bµi tËp 2v1 2v 2 s 2  GV: Yêu cầu 1 hs đại diện trình bày trên  s 1 1  1  1 b¶ng, c¸c b¹n kh¸c nhËn xÐt, bæ xung    2  v1 v 2  v1 v 2 nÕu cÇn thiÕt. HS: Thùc hiÖn yªu cÇu cña GV.. => v 2 . v 1 .v tb  6 km / h 2 v 1  v tb. 4. Củng cố (10 phút): Nhắc lại phương pháp giải bài tập và một số chú ý khi giải bµi tËp cña tÝnh vËn tèc trung b×nh. 5. Hướng dẫn học ở nhà (4 phút): 1.40; 1.47; 1.39 (500 BTVL) Ngµy gi¶ng: …/ …./ 2008. TiÕt 7 + 8 Giải bài tập bằng đồ thị. I. Môc Tiªu: 1. Kiến thức: Nắm được phương pháp và giải được bài tập liên quan đến đồ thị. 2. KÜ N¨ng: RÌn kÜ n¨ng gi¶i bµi tËp. 3. Thái độ: Nghiêm túc, cẩn thận, kiên trì. II. ChuÈn bÞ: 1. Giáo viên: Phương pháp giải và một số bài tập liên quan. 2. Học sinh: Ôn lại kiến thức liên quan đến bài. III. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y häc: 1. ổn định tổ chức lớp (1 phút): Tổng số: …… vắng: ………… 5 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> HSG VËt Lý 8 - THCS L©m Xuyªn 2. KiÓm tra bµi cò (5 phót):  C©u hái: ViÕt vµ gi¶i thÝch c«ng thøc tÝnh vËn tèc trung b×nh. s1  s 2  ...  s n  Tr¶ lêi: vtb = t 1  t 2  ...  t n 3. Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1 (10 phút): Tìm hiểu phương pháp giải bài tập.. Néi dung I. Phương pháp giải bài toán bằng đồ thÞ. - Thường chọn gốc toạ độ trùng với ®iÓm xuÊt ph¸t cña mét trong 2 chuyÓn động. Chọn chục tung là ox trục hoành lµ oy - Viết phương trình đường đi của mỗi chuyển động có dạng: x = xo + s = xo + v.(t – to) Trong đó: xo là toạ độ ban đầu của vật; to lµ thêi ®iÓm xuÊt ph¸t – thêi ®iÓm ®­îc chän lµm mèc. - Vẽ đồ thị của mỗi chuyển động. Dựa vào giao điểm của các đồ thị để tìm thời ®iÓm vµ vÞ trÝ gÆp nhau.. GV: Thông báo phương pháp giải bài toán bằng đồ thị HS: Ghi nhí.. Hoạt động 2 (60 phút). Giải bài tập. II. Bµi tËp. GV: Yªu cÇu HS th¶o luËn nhãm lµm Bµi 6 tr 26 (q’ VL c¬ b¶n vµ n©ng cao) bµi tËp 6 tr 26 (q’ VL c¬ b¶n vµ n©ng cao) theo hướng dẫn. HS: Th¶o luËn gi¶i bµi tËp. GV: Yêu cầu 1 hs đại diện trình bày trên b¶ng, c¸c b¹n kh¸c nhËn xÐt, bæ xung nÕu cÇn thiÕt. HS: Thùc hiÖn yªu cÇu cña GV. GV: Yªu cÇu HS th¶o luËn nhãm lµm bµi tËp 1.57 tr 19 (q’ 500 BTVL) theo hướng dẫn. HS: Th¶o luËn gi¶i bµi tËp GV: Yêu cầu 1 hs đại diện trình bày trên b¶ng, c¸c b¹n kh¸c nhËn xÐt, bæ xung nÕu cÇn thiÕt. HS: Thùc hiÖn yªu cÇu cña GV.. Bµi 1.57 tr 19 (q’ 500 BTVL) Gi¶i: Xe thứ nhất c/đ từ A đến B gồm 3 giai ®o¹n: - Chuyển động trong thời gian 1/2h với 20 vËn tèc v1 =  40 km / h (®o¹n AC) 1 2. 4. Củng cố (10 phút): Nhắc lại phương pháp giải bài tập và một số chú ý khi giải bài tập bằng đồ thị. 5. Hướng dẫn học ở nhà (4 phút): Giải các bài tập liên quan. 6 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span>