Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tiết 93 - Tuần 24 : Đức tính giản dị của Bác Hồ

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n 10-202011 Ngµy d¹y 12-2-2011. TuÇn 24. TiÕt 93 §øc tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c Hå (Ph¹m V¨n §ång). I. Môc tiªu: Học sinh cảm nhận được một trong những phẩm chất cao đẹp của Bác Hồ, đó là đức tính giản dị: giản dị trong lối sống, trong quan hệ với mọi người, trong việc làm và lời nói, bài viết. Nhận ra và hiểu được nghệ thuật nghị luận của tác giả trong bài, đặc biÖt lµ c¸ch nªu dÉn chøng cô thÓ, toµn diÖn, râ rµng, kÕt hîp víi gi¶i thÝch, b×nh luËn ng¾n gän mµ s©u s¾c. Giáo dục lòng kính yêu và học tập theo gương của Bác. Rèn kĩ năng đọc và phân tích VBNL. II. Hoạt động dạy - học: * Hoạt động 1 : Khởi động. 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra: - Nêu 2 luận điểm chính trong bài “Sự giàu đẹp ...”? Tác giả đã đưa những luận cứ ntn để CM? 3. Giíi thiÖu bài: ởlớp 6 các em đã được học tác phẩm nào viết về Bác? Tác phẩm ấy cho em biết gì về Bác? Đó là phẩm chất cao đẹp của HCM .phẩm chất và đạo đức của Bác còn được thể hiện thật cao đẹp như thế nào trong cuộc sống đời thường? Hôm nay cô cùng các em sẽ được biết thêm qua bài viết của người cộng sự đắc lực nhiều năm hoạt động CM cùng Bác.Đó là trích đoạn Đức tính gián dị của BH của cố thủ tướng P V Đ.(tên đầu bài do người biên sạn sgk đặt) Máy chiếu tên bài Hả 2 * Hoạt động 2: Kiến thức mới. I . tác giả, tác Em trình bày những hiểu biết về tg PV Đphẩm. 1. T¸c gi¶: (1906 Máy chiếu hình ảnh P V Đ Ha3 GV: -P V Đ sinh ra và lớn lên ở xã Đức Tân –huyện Mộ Đức 2000) Tỉnh Quảng Ngãi .một miền quê hiếu học và giầu truyền thống . cách mạng. Tiếp thu truyền thống yêu nước của quê hương ,ông tham gia cách mạng từ rất sơm.từng bị TDP bắt và tù đày ở Côn Đảo .Ông là người có nhiều thời gian hoạt động cùng Bác Hồ trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ nên có -> Lµ nhµ CM, nhµ những hiểu biết tường tận về phong cách HCM.Có 70 năm v¨n ho¸ lín. hoạt động Cm và đứng ở những cương vị lãnh đạo quan trọng. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> trong bộ máy lãnh đạo của nhà nước đặc biệt là lĩnh vực ngoại giao.Mất tại HN 29-4-2000 thọ 94 tuổi. GV chốt -Lµ mét häc trß xuÊt s¾c, céng sù gÇn gòi cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh. - H¬n 30 n¨m sèng vµ lµm viÖc víi B¸c. - Cã nhiÒu cuèn s¸ch, bµi b¸o vÒ B¸c thÓ hiÖn sù hiÓu biÕt tường tận và t/c kính yêu, chân thành, thắm thiết.. 2. §o¹n trÝch : a. XuÊt xø : -Trích : « Chủ tịch HCM tinh hoa và khí phách của dân Xuất xứ đoạn trớch ? Là đoạn trích từ bài diễn văn đọc trong tộc,lương tõm của lÔ kØ niÖm 80 n¨m ngµy sinh nhËt B¸c (19/5/1970) thời đại » bĐọc,chú thích ,bố cục - G. ...Viết về Bác, Thủ tướng PVĐ ko chỉ nói về cuộc đời hoạt -Đọc động CM và tư tưởng mà còn rất chú ý đến con người, lối sống, phẩm chất đạo đức tốt đẹp... - Cách đọc : mạch lạc, sôi nổi, lưu ý những câu cảm. -Chú thích - H. §äc vb, nhËn xÐt. Chú thích -Bè côc: (2 phÇn) ? Bài văn nghị luận về vấn đề gì? Xđ bố cục bài văn? - Tõ ®Çu ... “tuyÖt. Ha4. đẹp”: Nhận định chung vÒ B¸c. - G. L­u ý: XuÊt xø, vb ko cã kÕt luËn v× ®©y chØ lµ ®o¹n - PhÇn cßn l¹i: Nh÷ng biÓu hiÖn cña trÝch. Dựng kiểu vb nghị luận tg bài viết đó làm rừ đức tớnh giản dị đức tính giản dị. của Bác ntn chúng ta sẽ tìm hiểu ở phần II c.Kiểuvănbản:Nghị luận II. T×m hiÓu v¨n b¶n. Chuyển ý II. 1. 1. NhËn định chung vÒ B¸c. ? L® ®­îc nªu ë c©u thø nhÊt phÇn 1 lµ g×?(nhất quán là - LuËn ®iÓm: Sù nhất quán giữa đời thống nhất từ đầu đến cuối ) Luận điểm này chứa đựng 2 ý là ý nào ?í nào là nội dung hoạt động ch/trị và đ/sống bình thường chính mà bài viết tập trung? vô cùng giản dị của Bác. . -> C¸ch nªu v®: C©u 2 cã ý nghÜa ntn?. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> nêu trực tiếp - Câu 2: giải thích, mở rộng phẩm chất đặc biệt được giữ nhấn mạnh được nguyên vẹn qua cđ 60 năm hoạt động tÇm quan träng cña v®. ? NhËn xÐt vÒ c¸ch nªu v® cña t/g?(trực tiếp hay gián tiếp-tác dụng của cách nêu ấy? 15p -------------------------------------------------------------------------------Chuyển ý 2(Những biểu hiện của đức tính giản dị được tg bài viết giới thiệu là gì….) ? Để làm rõ đức tính giản dị của Bác Hồ, tác giả đã chứng minh ở những phương diện nào trong đời sống và con người cñaB¸c?( có thể nói gọn luận điểm này được thể hiện trên hai ý lớn đó là:Giản dị trong lối sống hàng ngày và giản dị trong lời nói,bài viết). Sự giản dị trong lối sống hàng ngày của B được giới thiệu trên những khía cạnh nào trong cuộc sống ?(Ăn ,ở,làm việc, mối quan hệ với mọi người ) Theo Bác P V Đ cho biết bữa ăn của B ,Cách sinh hoạt ăn uống của Người ntn?. 2. Nh÷ng biÓu hiÖn của đức tính giản dÞ.20p. aBác giản dị trong lối sống hàng ngày. * Giản dị trong b÷a ¨n:. Ha 5 - Chỉ vài ba món giản đơn. - Lúc ăn không để rơi vãi một hạt cơm. - ¡n xong c¸i b¸t bao giê còng s¹ch, thøc ¨n cßn l¹i ®­îc s¾p xếp tươm tất. Em có nhận xét gì về các dẫn chứng đưa ra? Tg nêu những chi tiết cụ thể nói lên cách ăn giản dị của B.PV Đ đã từng có nhiều năm hoạt động CM bên Bác nên mới có thể nói một cách tỉ mỉ,cụ thể cách ăn của Bác như vậy. Bữa ăn đạm .Có phải Người không thích ăn ngon ,không thích hưởng thụ bạc,dân dã tiết hay vì một lí do nào khác? Không phải như vậy….B vẫn kiệm thường tâm sự :Đất nước ta còn nghèo,dân ta còn nhiều khó khăn nên B cháu ta phải thực hành tiết kiệm.Một lído nữa mà trong bài viết này bác P V Đ cũng đã nhận xét về cách ăn của Người đó là B thể hiện sự quý träng biÕt bao kÕt qu¶ sx cña con người và k/trọng người phục. thời gian B ở VB –:Bắt con ốc khe chặt nải chuối rừng … có những này cháo bẹ măng tre, Người đã đồng cam cộng khổ với. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> đồng bào và chiến sĩ đó . Cách sinh hoạt ấy thể hiện thật cảm động đạo đức cao cả của B. Như vậy theo em ,em nhận xét gì về bữa ăn và cáchsinh hoạt *Nơi ở ăn uống của B? Chuyển ý Cũng nói về cách sinh hoạt của B Nơi ở của B được tg giới thiệu và nhận xét ntn? Ha6 - VÎn vÑn cã 3 phßng. - Léng giã vµ ¸nh s¸ng. -> NhËn xÐt: Thanh b¹ch vµ tao nh·. (Tg đã lập luận tương phản giữa tâm hồn và cách ở của B:tâm hồn thì”lộng gió thời đại” mà nhà ở của Bác chỉ là nhà sàn “vẻn vẹn chỉ có và ba phòng’..Tg đã bình và ca ngợi cách ở giản dị của B ntn?(thanh bạch và tao nhã biết bao) Lối viết ở phần này có giống phần trên không? cũng giống phần trên dc+nhận xét TD?Cách viết vừa đưa d/c lại vừa xen lời bình luận khiến cho bài viết vừa chặt chẽ,có sức thuyết phục lại vừa bộc lộ được sự ngưỡng mộ của người viết theo quan niệm của người xưa ,đứng đầu của một nước gọi là vua .Nơi ở của một ông vua ntn…còn B của chúng ta thì…. Lối sống giản dị của B đã trở thành nguồn cảm hứng trong nhiều sáng tác thi ca: Một nhà sàn đơn sơ vách nứa Bốn bề suối chảy cá bơi vui. Đấy là những năm tháng Ngưới sống ở VB.Và sau này khi trở về thủ đô HN B vẫn giữ nguyên thói quen sinh hoạt ấy; Nhà gác đơn sơ một góc vườn Nơi ở đơn sơ ,thanh Gỗ thường mộc mạc chẳng mùi sơn bạch ,tao nhã Giường mây chiếu cói đơn chăn gối Tủ nhỏ vừa treo mấy áo sờn.. Kết hợp với những bài viết khác cho em biết nơi B ở Ntn?  trong viÖc Ở một khí cạnh khác cũng nói về sự giản dị của B mà bài viết lµm và mối nhắc đến đó là Người giản dị trong việc làm và mối quan hệ quan hệ với với mọi người. mọi người Phong cách làm việc và mối qh với mọi người của B được tg giới thiệu như thế nào ?Tg bài viết có lời nhận xét ntn? -Suốt đời làm việc,suốt ngày làm việc ,từ việc rất lớn…đến việc rất nhỏ… - Thường tự làm lấy, ít cần người phục vụ - Gần gũi, thân thiện với mọi người: thăm hỏi, đặt tên.... Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> -> Nhận xét: đời sống vật chất giản dị càng hoà hợp với đời sống tinh thần phong phú cao đẹp. (Gv:1911B ra đi tìm đường cứu nước…Sáng ra bờ suối… Viêccj lơns là…nhỏ như..) hình ảnh :Bác vẫn đi kia giữa cánh đồng Thăm từng ruộng lúa ,hỏi từng bông . Ghé từng hợp tác qua thôn xóm Xem mấy trường tươi,mấy giếng trong. Bác vẫn về kia …Những sớm trưa Hỏi lò than ,xưởng máy ,giàn tơ. Hỏi anh hỏi chị công nhân ấy Vàng ngọc thi đua được mấy giờ. Suy nghĩ của em về lối làm việc và mối quan hệ của B với mọi người? Chốt :Bác giản dị trong đời sống hàng ngày từ bữa ăn đến nơi ở trong việc làm và cả mối quan hệ với mọi người. Gv đọc đoạn “Nhưng chớ hiểu lầm…thế giới ngày nay” Trong đoạn này tg sử dụng dẫn chứng hay lí lẽ? Tg chêm xen một doạn văn giải thích và bình luận bằng lí lẽ để đi sâu vào vấn đề bằng cách phân biệt lối sống giản dị nhưng vẫn sôi nổi ,phong phú của Bác khác với lối sống khắc khổ của các nhà tu hành hay lối sống thanh tao cô độc của nhà hiền triết sống ẩn dật.theo tg thì đây là một lối sống thực sự văn minh ,văn hóa .Lối sống ấy trở thành một tấm gương sáng trong thế giới ngày nay. Td của lời bình luận này ? Ở luận cứ thứ hai Thủ tướng P V Đ đã giới thiệu về sự giản dị của Bác trong lời nói và bài viết.Em có nhận xét gì về cách đưa hai dẫn chứng? - “ Không có gì quý hơn độc lập, tự do” - “ Nước Việt Nam là một...” Hai dẫn chứng này trích trong tuyên ngôn độc lập ( lµ 2 c©u nãi næi tiÕng cña B¸c, c©u nãi ng¾n gän, dÔ nhí, mäi người đều hiểu.) Vậy theo em cách nói và cách viết của Bác Như thế nào? Đúng như vậy cách nói của Bác dễ nghe ,dễ hiểu,có sức thuyết phục cao .Cảm xúc về cách nói ấy nhà thơ Th đã viết Người đọc tuyên ngôn… rồi chợt hỏi “Đồng bào nghe tôi nói rõ không? Ôi câu hỏi hơn một lời kêu gọi. Lop7.net. -Làm việc tận tụy -Thân mật,gần gũi với mọi người. b. Gi¶n dÞ trong lêi nãi, bµi viÕt:. Dễ nghe,dễ hiểu có sức thuyết phục cao.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Rất đơn sơ mà ấm bao lòng. ==== Bác Hồ đó ,lòng ta yên tĩnh Ôi người cha đôi mắt hiền sao Giọng của Người không phải sấm trên cao Thấm từng tiếng ấm vào lòng mong ước. ? Bên cạnh các d/c, ở mỗi lđ người viết thường xen kẽ nh÷ng lêi b×nh luËn ntn? T¸c dông cña lêi b×nh luËn? ? T (Thể hiện t/c của người viết với Bác, đề cao sức mạnh phi thường của lời nói giản dị mà sâu sắc của Bác. Đó là sức mạnh khơi dậy lòng yêu nước, ý chí CM trong quần chúng nhân dân) * LuËn cø tiªu biÓu, toµn diÖn, cô thÓ, gÇn gòi; nhËn xÐt b×nh luËn ng¾n gän mµ thÓ hiÖn t×nh c¶m s©u s¾c. C¸ch lËp luËn chÆt chÏ: giíi thiÖu luËn ®iÓm - chøng minh b×nh luËn. Tổng kết? NhËn xÐt vÒ nh÷ng dÉn chøng vµ c¸ch lËp luËn CM cña t/g? Nội dung bài vết cho em biết điều gì? ? Qua vb nµy, em hiÓu biÕt ®iÒu g× vÒ B¸c? ? Em häc tËp ®­îc ®iÒu g× tõ c¸ch nghÞ luËn cña t/g PV§?. III. Tæng kÕt. - Bµi v¨n cho thÊy gi¶n dÞ trong lèi sèng, nãi, viÕt lµ 1 vẻ đẹp cao quý trong con người HCM. - Sù kÕt hîp CM, gi¶i thÝch, b×nh luËn lµm VBNL thªm sinh động, thuyết phục. - DÉn chøng cô thÓ, tiªu biÓu, gÇn gòi. * Ghi nhí: (sgk 55). §äc ghi nhí GV Bác để tình thương cho chúng con… * Hoạt động 3: Luyện tập, củng cố. Theo quan niệm của một số người hiện nay đời sống vật chất ngày càng đầy đủ sung túc nên không cần phải tiết kiệm ?Em thấy quan niệm đó đúng hay sai?vì sao? -Sau khi học bài này em hãy liên hệ với lối sống của mình Nghe hát –Xem hình ảnh * Hoạt động 4: Hướng dẫn. - S­u tÇm nh÷ng c©u chuyÖn vÒ B¸c. - Bµi tËp 1 (tr 55) - Chuẩn bị: Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span>