Giáo án Văn 8-Tiết 82-Tuần 23: Thuyết minh một danh lam thắng cảnh

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Trường THCS Lục Sĩ Thành Tuaàn 23. Tieát 83 NS : ND:. GV: Trần Thị Thu. THUYEÁT MINH MOÄT DANH LAM THAÉNG CAÛNH. I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: 1.Kiến thức: - Đặc điểm hình thức của câu cầu khiến. - Chức năng của câu cầu khiến. 2 .Kỹ năng: a. Kĩ năng chuyên môn: - Nhận biết câu cầu khiến trong văn bản. - Sử dụng câu cầu khiến phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp. b. Kĩ năng sống: - Ra quyết định: nhận ra và biết sử dụng câu cầu khiến theo mục đích giao tiếp cụ thể.. - Giao tiếp: trình bày suy nghĩ, ý tưởng, trao đổi về đặc điểm, cách sử dụng câu cầu khiến. - Ứng xử: có cách ứng xử phù hợp với hoàn cảnh và đối tượng giao tiếp. 3. Thái độ: - Có ý thức khi đặc câu hỏi phù hợp mục đích giao tiếp. - Tự hào về sự giàu đẹp của ngữ pháp tiếng Việt.. II- CHUẨN BỊ: 1.Chuẩn bị của GV: - Giáo viên: Nghiên cứu SGK, SGV, chuẩn kiến thức, giáo dục kĩ năng sống và các tài liệu liên quan, bảng phụ, phiếu học tập. 2.Chuẩn bị của HS: -Học sinh: Đọc SGK, soạn bài theo định hướng SGK và sự hướng dẫn của GV.. III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC. Noäi dung. 1-OÅn ñònh : 2-Kieåm tra baøi cuõ :. 3-Giới thiệu bài mới :. Hoạt động Thầy Hoạt đông 1: Khởi động: -Kiểm diện. Hoạt động trò. - Lớp trưởng báo cáo.. Ngoài chức năng dùng để hỏi, câu nghi vấn còn có những chức năng nào -HS trả lời. khác ? Cho ví dụ ? Gợi ý : Ngoài chức năng dùng để hỏi, câu nghi vấn còn có chức năng dùng để đe doạ, phủ định, khẳng định, bộc lộ tình cảm, cảm xúc. HS tự lấy ví dụ. - KTDHTC: Động não, hỏi – đáp dẫn dắt HS vào bài giảng bằng cách trả lời câu hỏi sau: HS nghe và ghi tựa bài. -> Tự nhận thức, tự tin, giao tiếp, lắng nghe tích cực, hợp tác. Chọn cách nói nào trong những phát ngôn sau? Vì sao? a. Bạn rời khỏi đây ngay! b. Bạn không nên ở đây một chút nào nữa! c. Bạn cút đi! Giáo án văn 8-Tiết 82-Tuần 23 Lop8.net. 1.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Trường THCS Lục Sĩ Thành. GV: Trần Thị Thu. Hoạt đông 2 : Tìm hiểu bài mới I. Đặc điểm hình thức và Hướng dẫn học sinh tìm hiểu đặc điểm hình thức và chức năng của chức năng: caâu caàu khieán . 1. Tìm hieåu ví duï : - GV gọi HS đọc đoạn trích và trả A. Tìm câu cầu khiến và chức lời câu hỏi (SGK Tr 30) naêng cuûa noù . - Xaùc ñònh caâu caàu khieán. Ñaëc a. “Thôi đừng lo lắng” (khuyên điểm hình thức nhận biết ? baûo) . - Câu cầu khiến trong đoạn trích “cứ về đi” (yêu cầu) . trên để làm gì ? b. “Ñi thoâi con” (yeâu caàu) - GV gọi HS đọc bàt tập 2- trả lời B. So sánh câu “Mở cửa” caâu hoûi: a. Câu trả lời (Câu trần thuật). - GV đọc lại nếu chưa đúng ngữ b. Câu đề nghị, ra lệnh (Câu điệu ? caàu khieán) . - Cách đọc câu b) có gì khác so Cách đọc : Câu cầu khiến phát với câu a) dùng để làm gì ? âm với giọng được nhấn mạnh - Khác câu a) ở chỗ nào? hôn . - Qua ñaây em haõy neâu ñaëc ñieåm hình thức và chức năng của câu caàu khieán ?. - HS đọc – trả lời - Caâu caàu khieán: a) Thôi đừng lo lắng cứ về đi b) Ñi thoâi con.. a) khuyeân baûo, yeâu caàu b) yeâu caàu - HS đọc – nhận xét cách đọc.. - Câu a) dùng để trả lời câu hỏi (caâu traàn thuaät). - Câu b) dùng để đề nghị ra lệnh (caâu caàu khieán) .. - GV hệ thống hoá kiến thức : Câu cầu khiến là câu có những từ cầu khiến như: hãy, đừng, chớ. . đi, thôi, nào. . . hay ngữ điệu cầu khiến, dùng để ra lệnh, yêu cầu, đề nghị, khuyeân baûo Khi viết câu cầu khiến thuờng kết thuùc baèng daáu chaám than nhöng khi yù cầu khiến không được nhấn mạnh thì coù theå keát thuùc baèng daáu chaám.. - GV gọi một học sinh đọc thành - HS đọc ghi nhớ SGK Tr 31.  Câu cầu khiến là câu có tiếng phần ghi nhớ . những từ cầu khiến như: hãy, đừng, chớ. . đi, thôi, nào. . . hay ngữ điệu cầu khiến, dùng để ra lệnh, yêu cầu, đề nghị, khuyên baûo  Khi viết câu cầu khiến thuờng keát thuùc baèng daáu chaám than nhöng khi yù caàu khieán khoâng được nhấn mạnh thì có thể kết thuùc baèng daáu chaám. Hoạt động 3 : Luyện tập 2. GHI NHỚ: SGK/31.T2. Giáo án văn 8-Tiết 82-Tuần 23 Lop8.net. 2.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Trường THCS Lục Sĩ Thành. GV: Trần Thị Thu -HS đọc và nêu yêu cầu: Xác định Bài tập 1: Đặc điểm hình thức Bài tập 1: (SGK tr 31) nhaän bieát caâu caàu khieán: -GV cho HS đọc và nêu yêu cầu câu cầu khiến thông qua đặc điểm hình thức của nó . cuûa muïc 1.II a) Coù “haõy” b) Coù “ñi” c) Có “đừng”. - GV cho HS xaùc ñònh caâu caàu khiến và nêu đặc điểm hình thức . -HS trả lời :. a) Coù “haõy” - Chủ ngữ trong 3 câu trên đều Gợi ý : + Câu a) từ ngữ nào có tính đặc b) Có “đi” chỉ người đối thoại a) Vắng CN .CN chỉ người đối điểm cầu khiến và đặc điểm hình c) Có “đừng” thoại nhưng phải dựa vào ngữ thức cầu khiến là gì ? cảnh mới biết (Lang Liêu) .. + Câu b,c GV thực hiện như câu a.. -HS trả lời theo hệ thống câu hỏi b) CN là ông giáo , ngôi thứ 2 + GV cho HS tìm chủ ngữ của các của GV caâu caàu khieán treân . soá ít . - HS nhaän xeùt .. c) CN là: chúng ta: ngôi thứ I số + Các chủ ngữ đó như thế nào nhiều (dạng ngôi gộp: có người trong câu ? đối thoại). + Có thể thay chủ ngữ đó không ? - Có thể thay đổi CN của các - GV nhận xét và sửa chữa . caâu treân. a) Theâm CN: Con haõy laáy gaïo laøm baùnh maøleã tieãn vöông: không thay đổi ý nghĩa mà chỉ làm cho đối tượng tiếp nhận được thể hiện rõ hơn và lời yêu caàu nheï hôn tình caûm hôn. b) Bớt CN: Hút trước đi (ý nghĩa cầu khiến dường như mạnh hơn, câu nói kém lịch sự hơn. c) Thay CN: “Nay caùc anh đừng. . . .được không (thay đổi ý nghĩa cơ bản của câu, đối với câu thứ 2, trong số những người tiếp nhận lời đề nghị không có người nói). Baøi taäp 2: Xaùc ñònh caâu caàu Baøi taäp 2 : SGK tr 32 . khieán - GV cho HS đọc và nêu yêu cầu a) Thoâi, im caùi ñieäu haùt möa cuûa baøi taäp 2 . dần sựt sụt ấy đi. - GV cho HS tìm caùc caâu caàu b) Các em đừng khóc. khieán trong a,b,c vaø yeâu caàu HS nhận xét sự khác nhau về hình c) Ñöa tay cho toâi mau! thức biểu hiện ý nghĩa giữa những Caàm laáy tay toâi naøy! Câu a: có từ cầu khiến : đi; câu đó : vaéng CN. + Tìm chủ ngữ .. b) Từ ngữ . . “đừng”. CN ngôi + Nói rõ chủ ngữ có đặc điểm như Giáo án văn 8-Tiết 82-Tuần 23 Lop8.net. - HS đọc - HS tìm caùc caâu caàu khieán : a) Thoâi, im caùi ñieäu haùt möa daàn sựt sụt ấy đi. b) Các em đừng khóc. c) Ñöa tay cho toâi mau! Caàm laáy tay toâi naøy! - HS trả lời câu hỏi của GV . 4.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Trường THCS Lục Sĩ Thành thứ 2 số nhiều .. GV: Trần Thị Thu -HS nhaän xeùt. theá naøo ?. c) Có ngữ điệu cầu khiến vắng + Đặc vào văn cảnh thì các chủ CN. ngữ đó ra sao ? - GV nhận xét và sửa chữa . Bài tập 3: So sánh hình thức và Bài tập 3 : SGK tr 32 yù nghóa cuûa 2 caâu caàu khieán. - GV cho HS đọc và nêu yêu cầu - HS đọc và nêu yêu cầu của bài a) Haõy coá ngoài daäy huùp ít chaùo cuûa baøi taäp 3 . taäp . cho đỡ xót ruột. - GV yeâu caàu HS so saùnh hình - HS so saùnh vaø neâu yù nghóa cuûa b) Thầy em hãy cố ngồi dậy thức và nêu ý nghĩa của hai câu hai câu cầu khiến . caàu khieán . huùp ít chaùo. . . xoùt ruoät. - HS nhaän xeùt Câu a Vắng CN, b. CN ngôi thứ - GV nhận xét và sửa chữa. 2 soá ít . Câu b nhờ có CN nên ý câu cầu khieán nheï hôn, theå hieän roõ hôn tình cảm người nói đối với người nghe. Baøi taäp 4,5: Thực hiện ở nhà Củng cố-dặn dò - GV hướng dẫn cho HS thực _Lắng nghe để thực hiện. hiện ở nhà : BT4: + Vai veá cuûa Deá Choaét vaø Deá Meøn . + Ngôn từ của Dế Choắt : Khiêm nhừng, rào trước , đón sau . + Trong lời Dế Choắt yêu cầu Dế Mèn , Tô Hoài không dùng câu caàu khieán maø duøng caâu nghi vaán . + Caùch duøng caâu caàu khieán nhö thế rất phù hợp với vai Dế Choắt : yù caâu caàu khieán nheï hôn , ít roõ ràng hơn , phù hợp với tính cách của Dế Choắt đối với Dế Mèn . BT5: Không thể thế cho nhau được, vì : - Khaùc nhau veà nghóa . - Trong đoạn văn trên, câu nói “Đi đi con !” : Người mẹ dùng để khuyên con vững tin bước vào đời . - Trái lại đoạn văn trong “Cuộc chia tay của những con búp bê” : Giáo án văn 8-Tiết 82-Tuần 23 Lop8.net. 5.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Trường THCS Lục Sĩ Thành. GV: Trần Thị Thu Người mệ bảo con đi cùng mình . *** Coù theå noùi theâm veà caâu caàu khieán trong I.1.a : Con Caù Vaøng không thể nói với ông lão đánh cá “Cứ về thôi” mà phải nói “Cứ về ñi” vì : Chæ coù oâng laõo veà . *Củng cố: -> Giao tiếp, tự tin, tìm kiếm sự hỗ trợ, quản lý thời gian, tư duy phân tích, tìm hiểu kiến thức. ? Em hãy nêu đặc điểm hình thức -Trả lời. và chức năng của câu cầu khiến ? *Dặn dò: a. Học bài: -Lắng nghe để chuẩn bị. - Học nắm được nội dung bài . - Làm bài tập còn lại . - Bài tập thêm : Viết một đoạn văn ngắn trong đó có dùng những câu cầu khiến với những chức năng khác nhau. - Tìm các câu cầu khiến trong một vài văn bản đã học. - Biết phê phán cách sử dụng câu cầu khiến không lịch sự, thiếu văn hóa. b. Soạn bài: - Soạn : TM một danh lam thắng cảnh . + I/- HS đọc và trả lời các câu hỏi 1,2,3,4,5/ SGK trang 33,34 . + II/- HS chuẩn bị (soạn) các bài tập 1,2,3,4 SGK/35 .. Giáo án văn 8-Tiết 82-Tuần 23 Lop8.net. 5.

<span class='text_page_counter'>(6)</span>