Giáo án môn học Vật lý lớp 7 - Tiết 3 - Bài 3 : Ứng dụng của định luật truyền thẳng của ánh sáng

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n: 23-8-09 Ngµy gi¶ng: 7A1 : 25-8-09. 7A2 : …………………. TiÕt 3. Bµi 3 : ứng dụng của định luật truyền thẳng cña ¸nh s¸ng.. I - Môc tiªu 1. KiÕn thøc: - Nhận biết đựơc bóng tối, bóng nửa tối và giải thích. - Giải thích được vì sao có hiện tượng nguyệt thực ; nhật thực. 2. KÜ n¨ng: - Vận dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng giải thích một số hiện tượng trong thực tế và hiểu được một số ứng dụng của định luật truyền thẳng ánh sáng. - Lµm thÝ nghiÖm. 3. Thái độ: Tích cực hợp tác nhóm, có ý thức vận dụng kiến thức vào giải thích các hiẹn tượng thực tế. II - ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn: - Chuẩn bị cho mỗi nhóm: 1 cây nến ; 1 đèn pin ; 1 vật cản bằng bìa ; 1 màn chắn sáng. - 1 h×nh vÏ nhËt thùc vµ nguyÖt thùc. 2. Häc sinh: - Học thuộc bài cũ và đọc trớc bài mới. III – Phương pháp : - Phương pháp nhóm - Phương pháp vấn đáp - Phương pháp thực hành IV- Các hoạt động dạy học : H§1 : KiÓm tra ®Çu giê(4’) Hoạt động của HS Trî gióp cña GV 2 HS lªn b¶ng thùc hiÖn : - HS1: ? Phát biểu định luật truyền thẳng ¸nh s¸ng. §­êng truyÒn cña tia s¸ng ®­îc biÓu diÔn nh­ thÕ nµo. Lµm bµi 1-2.1 Bµi 1-2.1 : B (SBT). Bµi 1-2.2 : D - HS2: ? Ch÷a bµi 1-2.2 ; 1-2.3.(SBT) Bµi 1-2.3 : a, GH§ : 10cm ; §CNN :0,5cm b, GH§ : 10cm ; §CNN : 0,1cm (1mm) GV nhận xét đánh giá và cho điểm HĐ2 : Khởi động (3’) - MT : T¹o høng thó cho HS tiÕp thu kiÕn thøc - §DDH : - Phương pháp : Vấn đáp , sử dụng kĩ thuật “động não” Ban ngµy trêi n¾ng, kh«ng cã m©y, ta nh×n thÊy bãng cña mét cét ®iÖn in râ nÐt trªn mÆt đất. Khi có một đám mây mỏng che khuất Mét vµi HS tr×nh bµy ý kiÕn : mặt trời thì bóng đó bị nhoè đi. Vì sao có sự biến đổi đó ? - Do ánh sáng mặt trời bị đám mây che mất Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> - Vì không có ánh sáng từ bóng đó truyền tới m¾t ta.. §Ó tr¶ lêi c©u hái nµy chóng ta ®i t×m hiÓu bµi h«m nay. H§3 : Quan s¸t, h×nh thµnh kh¸i niÖm bãng tèi, bãng nöa tèi (15 ph). - MT : HS quan s¸t vµ ph¸t hiÖn bãng tèi vµ bãng nöa tèi ; ph¸t biÓu ®­îc kh¸i niÖm cña bãng nöa tèi vµ bãng tèi. - §DDH : §Ìn pin, mµn ch¾n, miÕng b×a - Phương pháp : vấn đáp, thực hành, hoạt động nhóm. Yªu cÇu HS h® nhãm tiÕn hµnh TN vµ I. Bãng tèi - Bãng nöa tèi. th¶o luËn tr¶ lêi C1,C2(7’) * ThÝ nghiÖm 1: - Hướng dẫn HS làm theo các bước: - ChuÈn bÞ thÝ nghiÖm vµ quan s¸t thÝ + Để đèn ra sa cho có bóng rõ nét. nghiÖm + Tr¶ lêi C1 - Tr¶ lêi : C1 : Gi¶i thÝch : vÏ ®­êng truyÒn tia sáng từ đèn qua vật cản đến màn chắn. H×nh vÏ : Nhận xét: Trên màn chắn đặt phía sau vËt c¶n cã mét vïng kh«ng nhËn ®­îc ¸nh s¸ng tõ nguån s¸ng tíi gäi lµ bãng tèi. - Yªu cÇu HS lµm thÝ nghiÖm 2 vµ tr¶ lêi * ThÝ nghiÖm 2: C2 : - Tr¶ lêi : Hiện tượng có gì khác ở thí nghiệm 1? - Cây nến to đốt cháy tạo nguồn sáng - Nguyên nhân có hiện tượng đó ? réng. - §é s¸ng cña c¸c vïng nh­ thÕ nµo? C2 : - Gi÷a thÝ nghiÖm 1 vµ 2, bè trÝ dông cô cã + Vïng bãng tèi ë gi÷a mµn ch¾n. g× kh¸c? + Vïng s¸ng ë ngoµi cïng. - Bãng nöa tèi kh¸c bãng nöa s¸ng nh thÕ + Vïng xen gi÷a bãng tèi vµ vïng s¸ng nµo? lµ bãng nöa tèi. - Nguån s¸ng réng so víi mµn ch¾n dẫn đến tạo ra bóng đen và xung quanh cã bãng nöa tèi. * Nhận xét: Trên màn chắn đặt phía sau vật cản có vùng chỉ nhận đợc ánh s¸ng tõ mét phÇn cña nguån s¸ng tíi gäi lµ bãng nöa tèi. H§4 : H×nh thµnh kh¸i niÖm nhËt thùc vµ nguyÖt thùc (10 ph). - MT : - HS ph¸t biÓu ®­îc kh¸i niÖm nhËt thùc, nguyÖt thùc. Nªu ®­îc nhËt thùc, nguyÖt thùc khi nµo ? - §DDH : - Phương pháp : Vấn đáp, trực quan - Hãy trình bày quỹ đạo chuyển động của II. NhËt thùc – NguyÖt MÆt Tr¨ng, MÆt Trêi vµ Tr¸i §Êt. thùc. - Th«ng b¸o : Khi MÆt Trêi, MÆt Tr¨ng, a) NhËt thùc : Tr¸i §Êt n»m trªn cïng 1 ®­êng th¼ng. HTTC: c¶ líp -Hãy vẽ tia sáng từ Mặt Trời để nhận thấy hiện tượng nhật thực. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> - VÏ tia s¸ng: - Tr¶ lêi : C3 : + Nguån s¸ng: MÆt Trêi. + MÆt Tr¨ng: vËt c¶n + Trái đất: màn chắn + MÆt Trêi, MÆt Tr¨ng, Tr¸i §Êt n»m trªn cïng 1 ®­êng th¼ng. - Tr¶ lêi : + NhËt thùc toµn phÇn: §øng trong vïng bãng tèi, kh«ng nh×n thÊy MÆt Trêi. + Nhật thực một phần: đứng trong vïng nöa tèi, nh×n thÊy mét phÇn MÆt Trêi. b) NguyÖt thùc:. - Yªu cÇu HS lµm C3. - Khi nµo cã nhËt thùc toµn phÇn ? - Khi nµo cã nhËt thùc mét phÇn ?. - Khi nµo cã nguyÖt thùc ? - Yªu cÇu HS lµm C4. Nguyệt thực: ban đêm Mặt Trăng bị che khuất không đựơc Mặt Trời chiếu s¸ng n÷a. - Tr¶ lêi : C4 : MÆt Tr¨ng ë vÞ trÝ 1 lµ nguyÖt thùc ; vÞ trÝ 2 vµ 3 tr¨ng s¸ng. H§ 5 : VËn dông – Cñng cè (10) - MT : Vận dụng kiến thức vào giải thích các hiện tượng thực tế - ĐDDH: Bóng đèn dây tóc, màn chắn, tấm bìa - Phương pháp : vấn đáp, trực quan III. VËn dông. GV lµm thÝ nghiÖm yªu cÇu HS quan s¸t vµ - VÏ h×nh vµo vë rót ra nhËn xÐt C5 C5: - yªu cÇu HS t×m hiÓu vµ tr¶ lêi C6 C6 : Bóng đèn dây tóc có nguồn sáng + So s¸nh sù kh¸c nhau gi÷a nguån s¸ng nhá ; vËt c¶n lín so víi nguån nªn của bóng đèn dây tóc và bóng đèn ống ? không có ánh sáng tới bàn. Bóng đèn èng cã nguån s¸ng réng so víi vËt c¶n nªn bµn n»m trong vïng nöa tèi sau quyển vở. Do đó nhận được 1 phần ánh sáng truyền tới vở vẫn đọc được sách. HĐ6: Hướng dẫn về nhà - Häc thuéc bµi theo SGK : nhËt thùc ; nguyÖt thùc ; bãng tèi ; bãng nöa tèi. - Làm bài : 3.1 đến 3.4 (SBT-5). Đọc phần có thÓ em cha biÕt. - Đọc trước bài 4: Định luật phản xạ ánh s¸ng. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>