Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tiết 73: Tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất (Tiếp)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>0 Ngµy so¹n: 31/12/2010 Ngµy gi¶ng: 3/1/2011 Tiết73: tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất I. Mục tiêu cần đạt : Giúp học sinh hiểu sơ lược thế nào là tục ngữ; hiểu nội dung, một số hình thức nghệ thuật (kÕt cÊu, nhÞp ®iÖu, c¸ch lËp luËn) vµ ý nghÜa cña nh÷ng c©u tôc ng÷ trong bµi häc. RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch ý nghÜa cña tôc ng÷, häc thuéc lßng. Bước đầu có ý thức sử dụng tục ngữ phù hợp khi nói, viết. II. C¸c kÜ n¨ng sèng c¬ b¶n ®­îc gi¸o dôc trong bµi: Giao tiÕp, hîp t¸c... III. ChuÈn bÞ : 1 Gv : - PP và kĩ thuật dạy học: + Thuyết trình, vấn đáp, thảo luận... + Kĩ thuật động não. - SGK, SGV, gi¸o ¸n., b¶ng phô... 2. Hs : Häc bµi cò , so¹n bµi míi. IV. TiÕn tr×nh bµi d¹y : 1. ổn định lớp.( 1 phút ) 2. KiÓm tra bµi cò : ( 0 phót ) 3 Bµi míi ( 42 phót ) Hoạt động 1.GV giới thiệu bài Hoạt động 2. GV đọc mẫu,HS đọc lại GV nhËn xÐt ? Dùa vµo chó thÝch sao cho biÕt thÕ nµo lµ tôc ng÷ ? GV hướng dẫn HS tìm hiểun chú thích khác. Hoạt động 3 ? Theo em, câu tục ngữ nào thuộc đề tài th/nh, câu nào thuộc lao động sx? - Gv : Hướng dẫn hs phân tích từng câu tục ng÷, t×m hiÓu c¸c mÆt: + NghÜa cña c©u tôc ng÷. + C¬ së thùc tiÔn cña kinh nghiÖm nªu trong c©u tôc ng÷. + Trường hợp vận dụng. GV cã thÓ chia nhãm HS hoạt động trong 7 phút ? Kinh nghiÖm trªn kh«ng ph¶i bao giê còng đúng hay không ? HS : chí mang tính chất tương đối…. I. §äc vµ t×nm hiÓu chó thÝch: 1. §äc : 2. T×m hiÓu chó thÝch: a) ThÕ nµo lµ tôc ng÷ ? ( SGK trang 3-4 ) b) chó thÝch kh¸c: ( SGK ) II. §äc – hiÓu v¨n b¶n:. 1. Nh÷ng c©u tôc ng÷ vÒ thiªn nhiªn: * C©u 1: - Tháng 5 đêm ngắn / ngày dài Tháng 10 đêm dài / ngày ngắn - VËn dông: TÝnh to¸n t/g, s¾p xÕp c«ng viÖc cho phï hîp, gi÷ g×n søc kháe cho phï hîp víi tõng mïa. * C©u 2: - Đêm trước trời có nhiều sao, ngày hôm sau có nắng to.( và ngược lại) - VËn dông: Nh×n sao dù ®o¸n ®­îc thêi tiết để chủ động trong công việc ngày - Liªn hÖ: h«m sau (sx hoÆc ®i l¹i). + “Th¸ng 7 heo may, chuån chuån bay th× * C©u 3: b·o”. - Ch©n trêi xuÊt hiÖn nh÷ng ¸ng m©y cã + “ Tháng 7 kiến đàn, đại hàn hồng thủy”. mµu mì gµ lµ trêi s¾p cã b·o. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> - Gv. Chèt.. - Gv: Hướng dẫn hs tìm hiểu nhóm 2- những câu tục ngữ về lao động sản xuất. + NghÜa cña tõng c©u tôc ng÷. + Xđ kinh nghiệm được đúc rút. + Bài học từ kinh nghiệm đó. ? C¸ch nãi nh­ c©u tôc ng÷ cã hîp lÝ ko? T¹i sao đất quý hơn vàng? ? Vận dụng câu này trong trường hợp nào? - Gv: Chèt. ? T×m nh÷ng c©u tôc ng÷ kh¸c nãi lªn vai trß cña nh÷ng yÕu tè nµy? - Một lượt tát, 1 bát cơm. - Người đẹp vì lụa, .... - Gv hướng dẫn hs tìm hiểu đặc điểm nghệ thuËt cña c¸c c©u tôc ng÷. HS ph¸t biÓu GV nhËn xÐt, chèt vµ ghi b¶ng HS ghi chÐp.. - Vận dụng: Dự đoán bão, chủ động giữ g×n nhµ cöa hoa mµu. * C©u 4: - KiÕn bß nhiÒu lªn cao vµo th¸ng 7 lµ dÊu hiÖu trêi s¾p m­a to, b·o lôt. - Vận dụng: chủ động phòng chống bão lôt. 2. Những câu tục ngữ về lao động sản xuÊt. * C©u 5: - §Êt ®­îc coi nh­ vµng, thËm chÝ quý h¬n vµng. - Vận dụng: Phê phán hiện tượng lãng phí đất , đề cao giá trị của đất. * C©u 6: - Nãi vÒ thø tù c¸c nghÒ, c¸c c«ng viÖc ®em l¹i lîi Ých kinh tÕ: nu«i c¸ - lµm vườn- làm ruộng. - VËn dông: Khai th¸c tèt ®iÒu kiÖn, h/c để làm ra nhiều của cải vật chất. * C©u 7: - Khẳng định thứ tự q/trọng của các yếu tố nước, phân, chăm sóc, giống đối với nghề trồng trọt, đặc biệt là lúa nước. - Vận dụng: Cần bảo đảm đủ 4 yếu tố thì lóa tèt, mïa mµng béi thu. * C©u 8: - K/định tầm q/trọng của thời vụ và của việc cày xới, làm đất với nghề trồng trọt. - Vận dụng: - Gieo cấy đúng thời vụ. - Cải tạo đất sau mỗi vụ. 3. §Æc ®iÓm NT cña tôc ng÷ . - Ng¾n gän, xóc tÝch. - VÇn l­ng, nhÞp. - C¸c vÕ: §èi xøng c¶ vÒ h×nh thøc lÉn néi dung. - LËp luËn chÆt chÏ, h×nh ¶nh cô thÓ sinh động, sử dụng cách nói quá, so sánh. III. Tæng kÕt. * Ghi nhí: sgk (5).. Hoạt động 3.(5p) - Hs đọc ghi nhớ, đọc thêm. ? Tìm thêm tục ngữ thuộc 2 chủ đề trên? 4.Cñng cè ( 1 phót ) GV kh¸i qu¸t ND bµi häc. 5. Hướng dẫn học ở nhà: ( 1 phút ) - Häc thuéc lßng c¸c c©u tôc ng÷. - Häc thuéc c¸c phÇn ghi nhí vµ hoµn thµnh c¸c BT. - Soạn bài : Chương trình địa phương phần Văn và Tập làm văn. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Ngµy so¹n: 1/1/2011 Ngµy gi¶ng: 4/1/2011. TiÕt74:. Chương trình địa phương ( Phần Văn và Tập làm văn ). I. Mục tiêu cần đạt : - Giúp học sinh biết cách sưu tầm ca dao, tục ngữ theo chủ đề và bước đầu biết chọn lọc, s¾p xÕp vµ t×m hiÓu ý nghÜa cña chóng. - Tăng thêm hiểu biết và tình cảm gắn bó với địa phương, quê hương mình. - GD ý thøc tùn gi¸c häc tËp. II. C¸c kÜ n¨ng sèng c¬ b¶n ®­îc gi¸o dôc trong bµi: Giao tiÕp, hîp t¸c... III. ChuÈn bÞ : 1 Gv : - KÜ thuËt d¹y häc: giao nhiÖm vô. - SGK, SGV, gi¸o ¸n.... 2. Hs : ChuÈn bÞ bµi. IV. TiÕn tr×nh bµi d¹y : 1. ổn định lớp.( 1 phút ) 2. KiÓm tra bµi cò : ( 0 phót ) 3 Bµi míi ( 42 phót ) Hoạt động 1.GV giới thiệu bài Hoạt động 2. - Hs «n l¹i kh¸i niÖm tôc ng÷, ca dao, d©n ca (đặc điểm, khái niệm). Hoạt động 3.(7p) - Gv nªu yªu cÇu thùc hiÖn. S­u tÇm nh÷ng c©u tôc ng÷, ca dao, d©n ca nói về địa phương . - Hs ph©n biÖt tôc ng÷, ca dao l­u hµnh ë địa phương và tục ngữ, ca dao về địa phương. - H. Ph©n biÖt: C©u ca dao - bµi ca dao. C©u ca dao - c©u lôc b¸t.. I. Ôn lại đặc điểm của ca dao và tục ngữ. II. Néi dung thùc hiÖn. * Mét sè ®iÒu cÇn l­u ý. 1. ThÕ nµo lµ “c©u ca dao”? - Ýt nhÊt lµ 1 cÆp lôc b¸t: cã vÇn, luËt, râ rµng vÒ néi dung. 2. Mçi dÞ b¶n ®­îc tÝnh lµ mét c©u. 3. Yªu cÇu: - S­u tÇm kho¶ng 20 c©u. - Thêi gian hoµn thµnh: hÕt tuÇn 29.. Hoạt động 4.(10p). III. Phương pháp thực hiện. 1. C¸ch s­u tÇm. - Gv chốt 1 số yêu cầu. Hướng dẫn cách - Tìm hỏi cha mẹ, người địa phương. thùc hiÖn. - §äc, chÐp l¹i tõ s¸ch b¸o. (Lưu ý hs sưu tầm phong phú về sản vật, 2. Phương pháp. di tÝch, danh lam, danh nh©n...). - §äc ®­îc, ghi chÐp l­u t­ liÖu. - Ph©n lo¹i ca dao, tôc ng÷. - S¾p xÕp theo thø tù A,B,C. Hoạt động 5.(15p) - Gv cho 1 sè c©u. - Hs ph©n lo¹i vÒ thÓ lo¹i, néi dung.. IV. LuyÖn tËp. a, Gió đưa cành trúc la đà... Tây Hồ. b, Phån hoa thø nhÊt Long thµnh. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Thø tù: (a) - (b) - (c). a, Th¾ng c¶nh. b, Văn hóa đô thị. c, §Þa danh.). Phè gi¨ng m¾c cöi, ®­êng quanh bµn cê. c, Sông Tô nước chảy trong ngần Con thuyÒn buåm tr¾ng ch¹y gÇn ch¹y xa Thon thon hai mòi chÌo hoa Lướt đi lướt lại như là bướm bay.. 4.Cñng cè ( 1phót ) GV kh¸i qu¸t ND bµi häc. 5. Hướng dẫn học ở nhà: ( 1 phút ) - Sưu tầm ca dao tục ngữ địa phương. - ChuÈn bÞ bµi míi : T×m hiÓu chung vÒ v¨n nghÞ luËn.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Ngµy so¹n: 2/1/2011 Ngµy gi¶ng: 5/1/2011. TiÕt 75 : T×m hiÓu chung vÒ v¨n nghÞ luËn. I. Mục tiêu cần đạt : - Giúp học sinh hiểu được nhu cầu nghị luận trong đời sống xã hội và đặc điểm chung cña v¨n b¶n nghÞ luËn. - Rèn kĩ năng nhận diện nghị luận trong văn bản và trong đời sống. - GD ý thøc häc tËp. II. C¸c kÜ n¨ng sèng c¬ b¶n ®­îc gi¸o dôc trong bµi: Giao tiÕp, hîp t¸c... III. ChuÈn bÞ : 1 Gv : - PP và kĩ thuật dạy học: + Thuyết trình, vấn đáp, thảo luận... + Kĩ thuật động não, giao nhiệm vụ. - SGK, SGV, gi¸o ¸n., b¶ng phô... 2. Hs : Häc bµi cò , so¹n bµi míi. IV. TiÕn tr×nh bµi d¹y : 1. ổn định lớp.( 1 phút ) 2. KTBC : ( 0 p ) 3 Bµi míi ( 35 phót ) Hoạt động 1. GV giới thiệu bài I. Nhu cÇu nghÞ luËn vµ v¨n b¶n nghÞ luËn: Hoạt động 2. - H. Tr¶ lêi c©u hái sgk tr7. 1. Nhu cÇu nghÞ luËn. Cho c¸c vÝ dô hái kh¸c. + VÝ dô: -V× sao em ®i häc? ? Hãy chỉ ra những VBNL thường gặp trên - Vì sao con người phải có bạn? báo chí, trên đài phát thanh? -> KiÓu c©u hái nµy rÊt phæ biÕn. - H: C¸c bµi x· luËn, b×nh luËn, c¸c môc Tr¶ lêi b»ng v¨n nghÞ luËn (dïng lÝ lÏ, nghiªn cøu... dÉn chøng, lËp luËn, kh¸i niÖm ...) + Mét sè kiÓu v¨n b¶n nghÞ luËn: Chøng minh, gi¶i thÝch, ph©n tÝch, b×nh luËn. 2. ThÕ nµo lµ v¨n b¶n nghÞ luËn? a. VÝ dô - HS đọc văn bản (7). V¨n b¶n: “Chèng n¹n thÊt häc”. ? Bác Hồ viết văn bản này nhằm hướng đến b. Nhận xét: ai? Nãi víi ai? + Mục đích của văn bản: Kêu gọi nhân - H. Nói với mọi người dân VN. d©n häc, chèng n¹n thÊt häc, mï ch÷. ? Bác viết bài này nhằm mục đích gì? + C¸c ý chÝnh: ? Để thực hiện mục đích ấy, Bác đưa ra - Nêu nguyên nhân của việc nhân dân ta nh÷ng ý kiÕn nµo? thÊt häc, d©n trÝ thÊp vµ t¸c h¹i cña nã. H. th¶o luËn, tr¶ lêi. - Khẳng định công việc cấp thiết lúc này là G nhËn xÐt, chèt. n©ng cao d©n trÝ. - Quyền lợi và bổn phận của mỗi người trong viÖc tham gia chèng thÊt häc. ? Tìm những câu văn thể hiện nội dung đó ? + C¸c c©u mang luËn ®iÓm: ? Em hiÓu thÕ nµo lµ c©u luËn ®iÓm ? - “Mét trong nh÷ng c«ng viÖc ph¶i lµm (Là những câu văn khẳng định 1 ý kiến, 1 cấp tốc ... dân trí”. quan điểm tư tưởng của tác giả). - “Mọi người Việt Nam phải hiểu biết Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> ? §Ó ý kiÕn cã søc thuyÕt phôc, bµi viÕt ®­a quyÒn lîi ... ch÷ quèc ng÷”. ra lÝ lÏ nµo? - H. ph¸t hiÖn, tr¶ lêi. + Nh÷ng lÝ lÏ: ? Em có nhận xét gì về cách nêu vấn đề và - Tình trạng thất học, lạc hậu trước CM thuyết phục của người viết? th¸ng 8 (95% d©n sè mï ch÷). - H. NhËn xÐt. - Những điều kiện cần phải có để người - H. §äc ghi nhí (9) dân tham gia xây dựng nước nhà (biết đọc, - Gv. Chốt ý. VBNL phải hướng đến giải biết viết). quyết những vấn đề đặt ra trong cuộc sống. - Nh÷ng kh¶ n¨ng thùc tÕ trong viÖc chèng n¹n thÊt häc. - LuËn ®iÓm râ rµng lÝ lÏ, dÉn chøng thuyÕt phôc. ? Qua t×m hiÓu v¨n b¶n trªn em hiÓu thÕ nµo lµ VBNL ? HS ph¸t biÓu GV nhËn xÐt, chèt, rót ra kÕt luËn HS đọc ghi nhớ.. c. Ghi nhí: sgk (9).. 4.Cñng cè ( 1 phót ): - ThÕ nµo lµ v¨n b¶n nghÞ luËn? - §Æc ®iÓm cña VBNL? 5. Hướng dẫn học ở nhà: ( 1 phút ): - Học bài, đọc lại VB nắm chắc luận điểm, lí lẽ.,sưu tầm VBNL. - ChuÈn bÞ: T×m hiÓu chung vÒ v¨n nghÞ luËn (tiÕp).. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Ngµy so¹n: 2/1/2011 Ngµy gi¶ng: 5/1/2011. TiÕt 76 : T×m hiÓu chung vÒ v¨n nghÞ luËn ( tiÕp ). I. Mục tiêu cần đạt : - Thông qua việc phân tích đặc điểm của VBNL, tiếp tục củng cố kiến thức về văn nghị luận cho hs. Học sinh biết phân biệt VBNL so với các VB khác, bước đầu nắm được các c¸ch nghÞ luËn: trùc tiÕp, gi¸n tiÕp. - Rèn kĩ năng nhận diện nghị luận trong văn bản và trong đời sống, phân tích đặc điểm cña v¨nn nghÞ luËn. - GD ý thøc häc tËp. II. C¸c kÜ n¨ng sèng c¬ b¶n ®­îc gi¸o dôc trong bµi: Giao tiÕp, hîp t¸c... III. ChuÈn bÞ : 1 Gv : - PP và kĩ thuật dạy học: + Thuyết trình, vấn đáp, thảo luận... + Kĩ thuật động não, giao nhiệm vụ. - SGK, SGV, gi¸o ¸n., b¶ng phô... 2. Hs : Häc bµi cò , so¹n bµi míi. IV. TiÕn tr×nh bµi d¹y : 1. ổn định lớp.( 1 phút ) 2. KTBC : ( 0 p ) 3 Bµi míi ( 35 phót ) Hoạt động 1. GV giới thiệu bài Hoạt động 2. Bµi 1: 20p - H. §äc v¨n b¶n (9).. II. LuyÖn tËp: 1. Bµi v¨n: CÇn t¹o ra thãi quen tèt ... (a) §©y lµ 1 bµi v¨n nghÞ luËn. - Vấn đề nêu ra để bàn luận và giải quyết là v.đ XH, 1 v.đ thuộc lối sống đạo đức. - Gv dẫn dắt, hướng dẫn hs trả lời câu hỏi. - Tác giả sử dụng rất nhiều lí lẽ, lập luận và dẫn chứng để thuyết phục. L­u ý hs t×m luËn ®iÓm, lÝ lÏ. (b) + LuËn ®iÓm: - H. Th¶o luËn, t×m hiÓu vb. CÇn t¹o ra nh÷ng thãi quen tèt trong - Gv chèt ý. x· héi. - H. Ghi vë. + LÝ lÏ: - Khái quát về thói quen của con người. - Nªu nh÷ng biÓu hiÖn cña thãi quen xÊu. + Khuyªn: Cần rèn luyện thói quen tốt (dù điều đó rÊt khã) vµ kh¾c phôc thãi quen xÊu trong cuộc sống từ những việc làm tưởng chừng rÊt nhá. (c) T¸n thµnh ý kiÕn trªn v× nh÷ng ý kiÕn ? Theo em, vb trên có thể chia thành mấy t/g nêu ra đều đúng đắn, cụ thể. (d) Bè côc: phÇn? + MB: Kh¸i qu¸t c¸c thãi quen tèt vµ xÊu. - H.Th¶o luËn. - G. Lưu ý: Nhan đề bài nghị luận là một ý + Thân bài: - C¸c biÓu hiÖn cña thãi quen tèt. kiÕn, mét luËn ®iÓm. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> - C¸c biÓu hiÖn cña thãi quen xÊu. + KÕt bµi: §Ò xuÊt ý kiÕn. Bµi 2: 15p - H. §äc vb “Hai biÓn hå”. - Gv nªu v.®. (1) Cã ý kiÕn cho r»ng: A, VB trªn thuéc kiÓu vb miªu t¶, miªu t¶ 2 biÓn hå ë Pa- let- xtin. B, KÓ chuyÖn vÒ 2 biÓn hå. C, BiÓu c¶m vÒ 2 biÓn hå. D, NghÞ luËn vÒ cuéc sèng (vÒ 2 c¸ch sèng) qua viÖc kÓ chuyÖn vÒ 2 biÓn hå. ? Theo em, ý kiến nào đúng ? Vì sao ? - H. ý (d). Gi¶i thÝch. - H. Ph¸t hiÖn yÕu tè kÓ, t¶, b/c trong vb.. 2. Bµi v¨n: Hai biÓn hå.. NhËn xÐt v¨n b¶n: - Vb cã t¶: t¶ hå, cuéc sèng tù nhiªn vµ con người quanh hồ. - Vb cã kÓ: kÓ vÒ cuéc sèng cña c­ d©n. ? Theo em, mục đích của người viết là muốn - Vb có biểu cảm: cảm nghĩ về hồ. nªu lªn ®iÒu g×? - Mục đích: làm sáng tỏ về 2 cách sống. C¸ch sèng c¸ nh©n. - Gv: VBNL thường chặt chẽ, rõ ràng, trực tiếp C¸ch sèng chia sÎ. nh­ng còng cã khi ®­îc tr×nh bµy 1 c¸ch gi¸n tiếp, h/a, kín đáo. ? Trong 2 vb trªn, theo em, v.® nµo ®­îc nghÞ -> Vb “CÇn t¹o ra thãi quen tèt...” -> NghÞ luËn trùc tiÕp, v.® nµo ®­îc nghÞ luËn gi¸n luËn trùc tiÕp. tiÕp? Vb “Hai biÓn hå” -> NghÞ luËn gi¸n tiÕp. 4.Cñng cè ( 1 phót ) - VBNL thường đảm bảo rõ 4 yếu tố: ... - Cã 2 kiÓu nghÞ luËn: trùc tiÕp, gi¸n tiÕp. - VBNL thường ngắn gọn, rõ ràng, đề cập đến v.đ của đời sống xã hội. 5. Hướng dẫn học ở nhà: ( 1 p) - TiÕp tôc t×m hiÓu vÒ v¨n nghÞ luËn. - Chuẩn bị: Tục ngữ về con người và xã hội.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> NS: 7/1/2011 NG: 10/1/2011 Tiết77 : Tục ngữ về con người và xã hội I. Mục tiêu cần đạt : - Giúp HS hiểu đc k/nghiệm sống, đồng thời là lời khuyên của nd về p/chất, học tập tu dưỡng và q/hệ ứng xử của c/người; Nắm đc 1số HT diễn đạt của những câu TN. - RÌn häc thuéc lßng, c¶m thô vÒ tôc ng÷. - GD ý thøc häc tËp. II. C¸c kÜ n¨ng sèng c¬ b¶n ®­îc gi¸o dôc trong bµi: Giao tiÕp, hîp t¸c... III. ChuÈn bÞ : 1 Gv : - PP và kĩ thuật dạy học: + Thuyết trình, vấn đáp, thảo luận... + Kĩ thuật động não, giao nhiệm vụ. - SGK, SGV, gi¸o ¸n., b¶ng phô... 2. Hs : Häc bµi cò , so¹n bµi míi. IV. TiÕn tr×nh bµi d¹y : 1. ổn định lớp.( 1 phút ) 2. KTBC : ( 5 p ) ) §äc thuéc c¸c c©u tôc ng÷ vÒ th/nh. Ph©n tÝch 1 bµi. 3 Bµi míi ( 37 phót ) Hoạt động 1.GV giới thiệu bài. I. §äc vµ t×nm hiÓu chó thÝch( 5 P ) 1. §äc : Hoạt động 2. GV đọc mẫu,HS đọc lại,mGV nhận xét 2. Tìm hiểu chú thích ( SGK trang 12 ) GV hướng dẫn HS tìm hiểun chú thích. II. Đọc – hiểu văn bản ( 28 P ) Hoạt động 3.(22p) 1. Những k/nghiệm, bài học về p/chất con người. Chia 8 c©uTN thµnh 3 nhãm vµ gäi tªn * C©u 1: - ND :Người quý hơn của gấp bội lần. nhóm đó. HS đọc câu 1. - ý nghÜa : ? Tìm hiểu nội dung, nghệ thuật và ý +Đề cao giá trị của c/người so với của cải. nghÜa, liªn hÖ më réng...? + Phê phán những kẻ coi của hơn người. - Liên hệ : Người sống đống vàng ; + An ủi động viên những người mất của. Người là vàng, của là ngãi ; Người làm ra của chứ của ko làm ra người ; người * C©u 2: ®i thay cña. - ND: Nh÷ng chi tiÕt nhá nhÊt còng lµm thµnh HS đọc câu 2 ? Góc con người nên hiểu theo nghĩa vẻ đẹp con người. - ý nghÜa: nµo : +Khuyên nhủ c/người phải biết giữ gìn, chăm A. 1 phần của cơ thể con người. sóc răng, tóc cho sạch đẹp. (B). Dáng vẻ, đường nét con người. - Gv : R¨ng, tãc ®­îc nhËn xÐt trªn +H·y hoµn thiÖn m×nh tõ nh÷ng ®iÒu nhá nhÊt. phương diện thẩm mĩ, là những chi tiết + Thể hiện cách nhìn nhận, đánh giá, bình phẩm con người của nhân dân. nhá nhÊt. ? Tõ c©u nµy em cã thÓ suy réng ra * C©u 3: ®iÒu g×? ? NhËn xÐt vÒ h×nh thøc ? “ §ãi, r¸ch”, - Néi dung: "Sạch, thơm” chỉ về điều gì ở con + Nghĩa đen:đói vẫn phải ăn uống sạch sẽ, quần ¸o r¸ch vÉn ph¶i gi÷ cho s¹ch th¬m. người? + NghÜa bãng: Dï nghÌo khæ, thiÕu thèn vÉn + §ãi, r¸ch: khã kh¨n vÒ v/chÊt. + Sạch, thơm: Những phẩm chất tốt đẹp phải sống trong sạch, đưìng vì nghèo khổ mà lµm viÖc xÊu. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> mà con người cần có. ? C©u tôc ng÷ cã ý nghÜa ntn? - Liên hệ: Chết trong còn hơn sống đục. GiÊy r¸ch ph¶i gi÷ lÊy lÒ.. HS đọc câu 4 ? Nhận xét đặc điểm ngôn từ? ý nghĩa cña c©u tôc ng÷? ? Thùc chÊt cña “häc gãi, häc më” lµ g×? - Liªn hÖ: Ăn trông nồi, ngồi trông hướng. ¡n tïy n¬i, ch¬i tïy chèn. Mét lêi nãi dèi, s¸m hèi b¶y ngµy. Nãi hay h¬n hay nãi.. HS đọc câu 5 ? Gi¶i nghÜa c¸c tõ trong c©u tôc ng÷? NghÜa cña c©u tôc ng÷ lµ g×? ? Bµi häc nµo ®­îc rót ra tõ kinh nghiệm đó? ? 2 c©u tôc ng÷ 5,6 cã m©u thuÉn nhau ko? V× sao? - Gv: 2 c©u bæ sung ý nghÜa cho nhau, cùng đề cao việc học tập. - H. T×m hiÓu nghÜa, rót ra bµi häc... - Liªn hÖ:. Lá lành đùm lá rách. Tiªn tr¸ch kØ, hËu tr¸ch nh©n. Bầu ơi thương lấy.... - Liên hệ: Uống nước nhớ nguồn.. - ý nghÜa: + Tù nhñ, tù r¨n b¶n th©n. + Nhắc nhở người khác phải có lòng tự trọng. 2. Những k/nghiệm,bài học về học tập tu dưỡng. * C©u 4: - Néi dung: ¡n nãi ph¶i gi÷ phÐp t¾c, ph¶i biÕt häc xung quanh, học để biết làm, biết giao tiếp với mọi người. - ý nghÜa: NhÊn m¹nh viÖc häc toµn diÖn, tØ mØ. * C©u 5: - Kh«ng thÇy d¹y b¶o sÏ ko lµm ®­îc viÖc g× thµnh c«ng. - ý nghÜa: Ph¶i t×m thÇy giái míi cã c¬ thµnh đạt; không được quên công ơn của thầy. * C©u 6: - §Ò cao ý nghÜa cña viÖc häc b¹n. - ý nghÜa; +Phải t/cực, chủ động trong việc học tập. + Muèn häc tèt ph¶i më réng sù häc ra xung quanh, nhất là liên kết sự học với bạn bè, đồng nghiÖp. 3. Nh÷ng kinh nghiÖm,bµi häc vÒ q/hÖ øng xö. * C©u 7: - Phải biết yêu thương những người xung quanh cũng như yêu thương chính bản thân mình. - ý nghÜa: + H·y sèng b»ng lßng nh©n ¸i, vÞ tha. + Kh«ng nªn sèng Ých kØ. * C©u 8: - Khi hưởng thành quả phải nhớ công ơn người đã vất vả làm ra thành quả đó. - ý nghĩa: Cần trân trọng sức l.đ của mọi người. + Không được lãng phí; phải biết ơn người đi trước, ko được phản bội quá khứ. * C©u 9: - §oµn kÕt sÏ t¹o thµnh søc m¹nh, chia rÏ sÏ ko viÖc nµo thµnh c«ng. - ý nghÜa : Tr¸nh lèi sèng c¸ nh©n ; CÇn cã tinh thÇn tËp thÓ trong lèi sèng vµ lµm viÖc. III. Tæng kÕt. .(3p). ? VÒ h×nh thøc, vb tôc ng÷ nµy cã g× đặc biệt? Vì sao nhân dân chọn hình thøc Êy? + Lêi khuyªn tù nhiªn, thÊm thÝa. + Diễn đạt: - B»ng so s¸nh c©u 1,6,7. - B»ng h×nh ¶nh Èn dô c©u 8,9. - B»ng tõ vµ c©u cã nhiÒu nghÜa c©u 2,3,4,8,9. Hoạt động 4? K/qu¸t g/trÞ ND, NT cña c¸c c©u TN? H. đọc ghi nhớ. * Ghi nhí: sgk (13). 4.Cñng cè ( 4 phót ): GV kh¸i qu¸t ND bµi häc 5. Hướng dẫn học ở nhà: ( 1 phút ): - Häc thuéc lßng c¸c c©u tôc ng÷,phÇn ghi nhí, n¾m ch¾c ND vµ ý nghÜa c¸c c©u. - ChuÈn bÞ bµi míi : Rót gän c©u. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Ngµy so¹n: 7/1/2011 Ngµy gi¶ng: 11/1/2011. TiÕt 78 : Rót gän c©u. I. Mục tiêu cần đạt : - Häc sinh n¾m ®­îc c¸ch rót gän c©u,hiÓu ®­îc t¸c dông cña c©u rót gän. - Rèn cách chuyển đổi từ câu đầy đủ sang câu rút gọn và ngược lại. - GD ý thøc sd c©u phï hîp ví v¨n c¶nh. II. C¸c kÜ n¨ng sèng c¬ b¶n ®­îc gi¸o dôc trong bµi: Giao tiÕp, hîp t¸c... III. ChuÈn bÞ : 1 Gv : - PP và kĩ thuật dạy học: + Thuyết trình, vấn đáp, thảo luận... + Kĩ thuật động não, giao nhiệm vụ. - SGK, SGV, gi¸o ¸n., b¶ng phô... 2. Hs : Häc bµi cò , so¹n bµi míi. IV. TiÕn tr×nh bµi d¹y : 1. ổn định lớp.( 1 phút ) 2. KTBC : ( 5 p ) Theo em c¸c th/phÇn chÝnh nµo b¾t buéc ph¶i cã mÆt trong c©u? 3 Bµi míi ( 35 phót ) Hoạt động 1. GV giới thiệu bài Hoạt động 2. - HS đọc ví dụ. ? Cấu tạo trong hai câu đã cho có từ ngữ nào kh¸c nhau? ? T×m nh÷ng tõ ng÷ cã thÓ lµm CN trong c©u (a)? - H. T×m tõ vµ ®iÒn phï hîp. ? Theo em, v× sao chñ ng÷ trong c©u (a) cã thể được lược bỏ? - H. §äc vÝ dô phÇn (4). ? Trong 2 c©u nµy thµnh phÇn nµo cña c©u được lược bỏ? Tại sao có thể lược bỏ được mµ vÉn hiÓu ®­îc nghÜa cña c©u? - H. NhËn xÐt, gi¶i thÝch. ? Tác dụng của việc lược bỏ những thành phÇn nµy? GV : Nh÷ng c©u trªn ®­îc rót gän. ? Thế nào là rút gọn câu? Mục đích của việc rót gän c©u? H. §äc ghi nhí. Hoạt động 3. H t×m hiÓu vÝ dô (Sgk) ? NhËn xÐt c¸ch rót gän c©u trong vÝ dô?. I. ThÕ nµo lµ rót gän c©u ? ( 10 P ) 1. VÝ dô 1: sgk (14,15). - C©u (a) thiÕu chñ ng÷. Câu (b) có đủ CN- VN - CN cho câu (a) :chúng ta, tôi, con người... - Có thể lược CN câu (a) vì : tục ngữ ko nói riêng về ai mà đúc rút và đưa ra những lời khuyên chung cho mọi người. 2. VÝ dô 2( trang 15) - Câu (a) lược bỏ VN. - Câu (b) lược bỏ cả CN, VN. -> T¸c dông: Lµm cho c©u gän h¬n, tr¸nh lặp từ ngữ mà vẫn đủ thông tin.. * Ghi nhí: sgk (15).. II. C¸ch dïng c©u rót gän ( 7 P ) 1. VÝ dô: (sgk). 2. NhËn xÐt: - Ví dụ 1: lược bỏ cả CN -> khó hiểu. ? CÇn thªm nh÷ng tõ ng÷ nµo vµo c©u rót gän - VÝ dô 2: S¾c th¸i b/c ch­a phï hîp. trªn cho phï hîp? -> Kh«ng nªn rót gän c©u. - Thªm thµnh phÇn: Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> VÝ dô 1: Chñ ng÷: Em, C¸c b¹n n÷, c¸c b¹n nam... VÝ dô 2: Tõ b/c: mÑ ¹; Th­a mÑ,....¹! * Ghi nhí 2: sgk (16) Hoạt động 4. III. LuyÖn tËp ( 15 P ) - H. Làm bài độc lập. Bµi 1: X.® c©u rót gän. T¸c dông: - H. Th¶o luËn c©u hái. TËp kh«i phôc thµnh - C©u (b): rót gän chñ ng÷: Chóng ta. phÇn. - Câu (c): rút gọn CN: Người...người. - Gv. Chốt đáp án. - C©u (d): rót gän nßng cèt c©u: Chóng ta nªn nhí r»ng. -> Ng¾n gän, nªu quy t¾c øng xö chung. - H. Th¶o luËn nhãm. ? X.đ các thành phần bị lược bớt? Bµi 2: Kh«i phôc thµnh phÇn. NÕu kh«i phôc ta cÇn sö dông tõ ng÷ nµo? - Rót gän chñ ng÷. - T¸c dông: Ng¾n, vÇn, phï hîp thÓ th¬. ? Cho biết vì sao trong thơ, ca dao thường có - Khôi phục thành phần:... nhiÒu c©u rót gän nh­ vËy? - H. §äc bµi tËp, gi¶i thÝch. Bµi 3,4: - Gv. Chèt ®iÒu cÇn chó ý. Hiện tượng rút gọn câu dễ gây hiểu lầm; gây cười vì rút gọn đến mức ko hiểu được - G. Cho bµi tËp. vµ rÊt th« lç. - H. Nªu c¸ch rót gän. -> Bµi häc: Ph¶i cÈn thËn khi dïng c©u rót gọn vì dùng câu rút gọn ko đúng có thể Bµi 5: TËp rót gän c©u: g©y hiÓu lÇm. a, MÑ ¬i! Sao mÑ ®i l©u vÒ thÕ ? M·i mÑ ko vÒ! b, - Những ai ngồi đấy? - Ông Lí cựu với ông Chánh hội ngồi đấy! ? Khi rót gän c©u cÇn l­u ý ®iÒu g×? - H. Xem ghi nhí.. 4.Cñng cè ( 1 phót ) - Rót gän c©u lµ mét trong nh÷ng c¸ch gãp phÇn lµm cho viÖc nãi, viÕt trë nªn sinh động, có hiệu quả hơn. - Muèn rót gän c©u ph¶i phô thuéc vµo ng÷ c¶nh (t×nh huèng giao tiÕp). 5. Hướng dẫn học ở nhà: ( 1 p) - Häc thuéc lßng hai phÇn ghi nhí SGK, hoµn thµnh l¹i c¸c BT. - ChuÈn bÞ: §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n nghÞ luËn.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Ngµy so¹n: 7/1/2011 Ngµy gi¶ng: 12/1/2011. TiÕt 79 : §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n nghÞ luËn. I.Mục tiêu cần đạt : - Gióp häc sinh nhËn biÕt râ c¸c yÕu tè c¬ b¶n cña bµi v¨n nghÞ luËn vµ mèi quan hÖ cña chúng với nhau; Bước đầu biết cách xác định luận điểm, luận cứ và lập luận trong 1 VBNL; biết xây dựng luận điểm, luận cứ và triển khai lập luận cho một đề bài. - Rèn kĩ năng nhận diện các văn bản nghị luận dựa vào các đặc điểm của nó. - GD ý thøc häc tËp. II. C¸c kÜ n¨ng sèng c¬ b¶n ®­îc gi¸o dôc trong bµi: Giao tiÕp, hîp t¸c... III. ChuÈn bÞ : 1 Gv : - PP và kĩ thuật dạy học: + Thuyết trình, vấn đáp, thảo luận... + Kĩ thuật động não, giao nhiệm vụ. - SGK, SGV, gi¸o ¸n., b¶ng phô... 2. Hs : Häc bµi cò , so¹n bµi míi. IV. TiÕn tr×nh bµi d¹y : 1. ổn định lớp.( 1 phút ) 2. KTBC : ( 5 p ) ThÕ nµo lµ v¨n b¶n nghÞ luËn? 3 Bµi míi ( 37 phót ) Hoạt động 1. GV giới thiệu bài Hoạt động 2. I.LuËn ®iÓm, luËn cø vµ lËp luËn (22 P ) HS đọc lại VD bài 18 V¨n b¶n: Chèng n¹n thÊt häc. + LuËn ®iÓm: nh÷ng ý chÝnh cña VB, lµ ý 1. LuËn ®iÓm: kiến thể hiện tư tưởng, q.đ của bài văn NL. + LuËn ®iÓm ®­îc biÓu hiÖn tËp trung ë nhan đề “ Chống nạn thất học” như một khÈu hiÖu. H. Th¶o luËn c©u hái trong sgk (18,19). + Luận điểm được trình bày đầy đủ ở câu: “ Mọi người . . . chữ Quốc ngữ”. - Gv. Chèt kiÕn thøc. + Cô thÓ ho¸ thµnh viÖc lµm: Yªu cÇu vÒ luËn ®iÓm. + Được thể hiện trong nhan đề, dưới dạng câu - Những người biết chữ dạy cho những khẳng định nhiệm vụ chung (luận điểm người chưa biết chữ. - Những người chưa biết cố gắng học cho chÝnh) vµ nhiÖm vô cô thÓ (luËn ®iÓm phô) + Phải rõ ràng, đúng đắn, sâu sắc, có tính biết. - Phô n÷ l¹i cµng cÇn ph¶i häc . phổ biến đáp ứng nhu cầu thực tế. * KL 1: HS đọc ghi nhớ chấm 2 - Luận điểm là ý kiến thể hiện tư tưởng, quan ®iÓm trong bµi v¨n nghÞ luËn. ? Người viết triển khai ý chính bằng cách 2. Luận cứ: + ~ lµ nh÷ng lÝ lÏ, dÉn chøng lµm c¬ së nµo? Vai trß cña lÝ lÏ vµ dÉn chøng ntn? cho luận điểm, giúp l.đ sáng rõ, đúng đắn, - Gv gi¶i thÝch thªm: + Lí lẽ là những đạo lí, lẽ phải đã được thừa có sức thuyết phục. + LÝ lÏ: nhận nói ra là được đồng tình. + Dẫn chứng là sự việc số liệu, bằng cớ để - Do chính sách ... không tiến bộ. - Nay nước độc lập rồi ... đất nước. x¸c nhËn cho lÝ lÏ + DÉn chøng: Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> ? X.® luËn cø trong bµi viÕt? - H. Th¶o luËn. - Gv. L.đ thường có tính khái quát cao. Vì thế, muốn cho người đọc hiểu và tin, luận cứ phải cụ thể, sinh động, chặt chẽ. ? NÕu kh«ng tr×nh bµy nh÷ng luËn cø nµy mµ chØ ®­a ra nh÷ng c©u v¨n nªu luËn ®iÓm th× cã ®­îc kh«ng ? ? Theo em,luËn cø cÇn nh÷ng yªu cÇu g×? ? LËp luËn lµ g×? Vai trß cña lËp luËn trong VBNL? ? H·y chØ ra tr×nh tù lËp luËn cña v¨n b¶n “Chèng n¹n thÊt häc” . NhËn xÐt vÒ c¸ch lËp luËn trªn?. - H. §äc ghi nhí. Hoạt động 3 - H. §äc l¹i vb “CÇn t¹o ra thãi quen ...”. - H. Th¶o luËn chØ râ luËn ®iÓm, luËn cø, c¸ch lËp luËn trong bµi. - Gv: Chèt ý.. - Những người đã biết chữ . . . - Vî ch­a biÕt . . . - Em ch­a biÕt . . . + C¸c luËn cø tr¶ lêi c¸c c©u hái: - V× sao? - §Ó lµm g×? - Nh­ thÕ nµo? * KÕt luËn 2: - Luận cứ phải chân thật, đúng đắn, tiêu biÓu míi khiÕn cho luËn ®iÓm cã søc thuyÕt phôc. - LuËn cø ph¶i cã hÖ thèng vµ b¸m s¸t luËn ®iÓm. 3. LËp luËn : + Lµ c¸ch lùa chän s¾p xÕp , tr×nh bµy luận cứ một cách phù hợp để làm rõ luận ®iÓm . + Tr×nh tù lËp luËn trong v¨n b¶n . - Nªu lÝ do v× sao ph¶i chèng n¹n thÊt häc - Chống nạn thất học để làm gì ? - Chèng n¹n thÊt häc b»ng c¸ch nµo ? -> LËp luËn chÆt chÏ , giµu søc thuyÕt phôc , lÝ lÏ , dÉn chøng s¾p xÕp theo thêi gian , løa tuæi , giíi tÝnh , giai cÊp hîp lý. * Ghi nhí : sgk (19). II. LuyÖn tËp (15p) Bµi v¨n: CÇn t¹o ra thãi quen tèt... + Luận điểm: (Nhan đề). + LuËn cø : * LÝ lÏ: - Khái quát về thói quen của con người. - Thãi xÊu rÊt khã söa. - Thãi quen xÊu sÏ g©y h¹i. - Thãi quen tèt sÏ lµm cuéc sèng trë nªn tốt đẹp hơn. * DÉn chøng: - Nh÷ng biÓu hiÖn cña thãi quen xÊu. + LËp luËn chÆt chÏ, cã søc thuyÕt phôc. 4.Cñng cè ( 1 phót ) - C¸c yÕu tè trong VBNL? - Mèi quan hÖ cña c¸c yÕu tè? 5. Hướng dẫn học ở nhà: ( 1 p) - Häc bµi cò… - ChuÈn bÞ: §Ò v¨n nghÞ luËn vµ viÖc lËp ý cho bµi v¨n nghÞ luËn. Ngµy so¹n: 7/1/2011 Ngµy gi¶ng: 12/1/2011 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> TiÕt 80 : §Ò v¨n nghÞ luËn vµ viÖc lËp ý cho bµi v¨n nghÞ luËn I. Mục tiêu cần đạt : - Học sinh nhận rõ đặc điểm và cấu tạo của đề bài văn nghị luận; Nắm được các bước tìm hiểu đề, cách lập ý và các yêu cầu chung của bài văn nghị luận. - Rèn kĩ năng nhận biết luận điểm, tìm hiểu đề bài nghị luận và tìm ý, lập ý. - GD ý thøc häc tËp cho HS. II. C¸c kÜ n¨ng sèng c¬ b¶n ®­îc gi¸o dôc trong bµi: Giao tiÕp, hîp t¸c... III. ChuÈn bÞ : 1 Gv : - PP và kĩ thuật dạy học: + Thuyết trình, vấn đáp, thảo luận... + Kĩ thuật động não, giao nhiệm vụ. - SGK, SGV, gi¸o ¸n., b¶ng phô... 2. Hs : Häc bµi cò , so¹n bµi míi. IV. TiÕn tr×nh bµi d¹y : 1. ổn định lớp.( 1 phút ) 2. KTBC : ( 5 p ) V¨n nghÞ luËn cÇn cã nh÷ng yÕu tè nµo ? Vai trß cña mçi yÕu tè ? Trong VBNL, người viết phải vận dụng chủ yếu là: lí lẽ/ hình ảnh/ chi tiÕt/ dÉn chøng? §Æc ®iÓm cña lÝ lÏ, dÉn chøng? 3 Bµi míi ( 35 phót ) Hoạt động 1. GV giới thiệu bài Hoạt động 2. I. Tìm hiểu đề văn nghị luận . ( 10 P) - H. Đọc đề bài (sgk 21). 1. ND và tính chất của đề văn nghị luận. Th¶o luËn, tr¶ lêi c©u hái sgk. a. §Ò bµi : sgk (21). ? Những câu đã cho có thể xem là b. Nhận xét : - Các đề nêu ra các vấn đề khác nhau nhưng đều một đề bài , đầu đề được không ? - Được , nêu ra một vấn đề cần xem bắt nguồn từ cuộc sống XH con người. xét đánh giá , làm rõ. ? Các đề bài trên có phải là đề văn nghÞ luËn ko? V× sao? - Cã;V× hµm chøa mét kh¸i niÖm, vÊn đề, lý luận, tư tưởng ... ? Đặt ra đề như vậy nhằm mục đích - Mục đích : Để người viết bàn luận, làm sáng rõ. gì? Những v.đ được đưa ra đó gọi là - Đó là các luận điểm. g×? ? Các đề bài trên cần được giải quyết - Tính chất của đề sẽ định hướng cho người viết để biết vận dụng phương pháp, có thái độ, giọng điệu bằng phương pháp làm văn nào? (phân tích, chứng minh, giải thích) cho phù hợp với đề bài đã cho. ? Vậy tính chất của đề bài có ý nghĩa - Hầu hết các đề nêu ra một luận điểm. Các đề gì đối với việc làm văn? 2,8,9,10 : mçi luËn ®iÓm gåm 2 luËn ®iÓm nhá. - H. So s¸nh, ph¸t hiÖn, ph©n tÝch l.® c. Ghi nhí : (23). ở các đề 2,8,9,10. - Gv: Muốn có l.đ nhỏ hơn để làm bài, người viết tự mình phải suy nghĩ vµ ph©n t¸ch 1 c¸ch hîp lÝ. 2. Tìm hiểu đề văn nghị luận. HS đọc văn bản a. VÝ dô: §Ò v¨n “ Chí nªn tù phô” ? Em hiÓu thÕ nµo lµ “tù phô”? + Vấn đề nghị luận : Tác hại của tính tự phụ và sự H. Tự cho mình là giỏi nên xem cần thiết của việc con người không nên tự phụ. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> thường người khác. - H. §äc, suy nghÜ, th¶o luËn, tr¶ lêi c¸c c©u hái tr 22. - Gv: Hướng dẫn hs sắp xếp cho hợp lý cho bµi v¨n. H. Nhắc lại kiến thức cơ bản về đề văn, tìm hiểu đề, lập ý cho bài văn nghÞ luËn. Hoạt động 3 H. LËp dµn ý cô thÓ. G. Chèt.. H. §äc ghi nhí. Hoạt động 4 G Hướng dẫn H làm bài tập.. -> LuËn ®iÓm: CÇn ph¶i khiªm tèn. + Đối tượng và phạm vi nghị luận: Tính tự phụ của con người với tác hại của nó. + Khuynh hướng tư tưởng của đề: - Phủ định tính tự phụ của con người. + Nh÷ng ý chÝnh cña bµi: HiÓu thÕ nµo lµ tÝnh tù phô? NhËn xÐt nh÷ng biÓu hiÖn cña tÝnh tù phô. Phân tích tác hại của nó để khuyên răn con người. b. Khi tìm hiểu đề cần: - X.đ đúng vấn đề (đúng luận điểm). - X.đ đúng phạm vi, tính chất của đề. II. LËp ý cho bµi v¨n nghÞ luËn. ( 15 P ) §Ò bµi: “ Chí nªn tù phô” 1. LuËn ®iÓm. + Tự phụ là thói quen xấu của con người. + Tự phụ đề cao vai trò của bản thân thiếu tôn trọng người khác. + Tù phô khiÕn cho b¶n th©n bÞ chª tr¸ch, mäi người xa lánh. + Tự phụ luôn mâu thuẫn với khiêm nhường, học hái. 2. LuËn cø. + Tự phụ tự cho mình là giỏi nên coi thường người kh¸c: BÞ c« lËp; Lµm viÖc g× còng khã; Kh«ng tù đánh giá được mình. + Tác hại: Thường tự ti khi thất bại; Ko chịu học hỏi, ko tiến bộ, Hoạt động bị hạn chế, dễ thất bại. + DÉn chøng: T×m trong thùc tÕ, LÊy dÉn chøng tõ b¶n th©n, DÉn chøng tõ s¸ch b¸o, bµi häc… 3. X©y dùng lËp luËn: + Tù phô lµ g×? + Nh÷ng t¸c h¹i cña tù phô(dÉn chøng) +Vì sao con người ta không nên tự phụ? + Söa thãi xÊu nµy b»ng c¸ch nµo? * Ghi nhí: sgk (23) III. LuyÖn tËp. ( 10 P ) LĐ1: C/ người ko thể thiếu bạn (lí lẽ, d/c) LĐ2: Sách là người bạn lớn của c/người. LĐ 3:Cần gắn bó với sách, ham mê đọc sách.. 4.Cñng cè ( 1 phót ) - Đặc điểm đề văn nghị luận? - Khi lập ý cho đề văn nghị luận là chúng ta làm những gì? 5. Hướng dẫn học ở nhà: ( 1 p) - Häc thuéc lßng ghi nhí SGK - Chuẩn bị bài mới : Tinh thần yêu nước của nhân dân ta. Ngµy so¹n:14 /1/2011 Ngµy gi¶ng: 17/1/2011 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Tiết 81 : Tinh thần yêu nước của nhân dân ta. ( Hå ChÝ Minh) I. Mục tiêu cần đạt : - Giúp hs hiểu được tinh thần yêu nước là một truyền thống quý báu của dân tộc ta. T/cảm đó được biểu hiện rực rỡ trong từng thời kì chống ngoại xâm. - N¾m ®­îc nghÖ thuËt nghÞ luËn chÆt chÏ, s¸ng gän, cã tÝnh mÉu mùc cña bµi v¨n. Nhí ®­îc c©u chèt cña bµi vµ h/a so s¸nh trong bµi v¨n. - Rèn kĩ năng đọc, tìm hiểu, phân tích bố cục, cách nêu luận điểm, cách luận chứng trong bµi v¨n nghÞ luËn chøng minh. - GD lòng yêu nước, yêu quê hương… II. C¸c kÜ n¨ng sèng c¬ b¶n ®­îc gi¸o dôc trong bµi: Giao tiÕp, hîp t¸c... III. ChuÈn bÞ : 1 Gv : - PP và kĩ thuật dạy học: + Thuyết trình, vấn đáp, thảo luận... + Kĩ thuật động não, giao nhiệm vụ. - SGK, SGV, gi¸o ¸n., b¶ng phô... 2. Hs : Häc bµi cò , so¹n bµi míi. IV. TiÕn tr×nh bµi d¹y : 1. ổn định lớp.( 1 phút ) 2. KTBC : ( 5 p ) + Đọc thuộc lòng những câu tục ngữ về con người và xã hội? Phân tích hai c©u mµ em thÊy hay nhÊt ? 3 Bµi míi ( 35 phót ) Hoạt động 1. GV giới thiệu bài Hoạt động 2. H. Nh¾c l¹i kh¸i niÖm v¨n nghÞ luËn. - G. Hướng dẫn đọc : giọng mạch lạc, râ rµng, døt kho¸t. - H. Đọc vb. Nhận xét cách đọc. - G Gi¶i nghÜa 1 sè tõ : KiÒu bµo, ®iÒn chñ, vïng t¹m chiÕm, quyªn, nång nµn. Hoạt động 3 (17p) ? Bài văn NL về vấn đề gì? Câu nêu néi dung c¬ b¶n cña v.® NL trong bµi ? V¨n b¶n cã thÓ chia thµnh mÊy phÇn? Nªu néi dung tõng phÇn? - H. Th¶o luËn, chia ®o¹n.. I. §äc, t×m hiÓu chó thÝch. 1. §äc 2. T×m hiÓu chó thÝch. a. T¸c gi¶, t¸c phÈm.(Sgk) - Hå ChÝ Minh. b.Gi¶i thÝch tõ khã.. II. §äc hiÓu v¨n b¶n. 1. ThÓ lo¹i: NghÞ luËn x· héi.(Chøng minh) 2. Bè côc: - Đ1: Nhận định chung về lòng yêu nước. - Đ2,3: Chứng minh biểu hiện của lòng yêu nước. - §o¹n 4: NhiÖm vô cña chóng ta. 3. Ph©n tÝch: ? Giải thích từ: nồng nàn yêu nước, a. Nhận định chung về lòng yêu nước. + Vấn đề NL: Truyền thống yêu nước của nhân t/thèng, quý b¸u? ? Nhận xét cách dùng BPNT, động từ dân ta. (Câu 1,2) được sử dụng trong câu 3 có gì đặc - Các từ “nồng nàn”, “t/thống quý báu” đã cụ thể hóa mức độ t/thần yêu nước: sôi nổi, mạnh mẽ, biÖt? d©ng trµo. - H/a so s¸nh: chÝnh x¸c, míi mÎ. - Động từ “lướt, nhấn chìm” -> thể hiện sự linh Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> ho¹t, nhanh chãng, bÒn v÷ng, m¹nh mÏ cña t/thÇn yêu nước. ? NhËn xÐt vÒ c¸ch nªu v.® cña t/g? + Cách nêu v.đ ngắn gọn, rõ ràng, sinh động, hấp dẫn theo lối trực tiếp, khẳng định, so sánh cụ thể - H. Ph¸t hiÖn, suy luËn, nhËn xÐt. vµ më réng. ? Đặt trong bố cục bài văn nghị luận b. Những biểu hiện của lòng yêu nước. đoạn mở đầu này có vai trò, ý nghĩa - Từ xa xưa dân ta đã chứng tỏ lòng yêu nước qua g×? nh÷ng trang sö vÎ vang : ? Lòng yêu nước của nhân dân ta ®­îc nhÊn m¹nh trªn lÜnh vùc nµo? Tại sao ở lĩnh vực đó tinh thần yêu nước lại bộc lộ mạnh mẽ và to lớn - Dẫn chứng: Thời đại Bà Trưng, Bà Triệu, Trần nhÊt? H­ng §¹o, Lª Lîi,... ? Để làm rõ nhận định trên, tác giả đã -> Dẫn chứng tiêu biểu, được liệt kê theo trình tự ®­a ra nh÷ng dÉn chøng nµo? (t) lÞch sö. S¾p xÕp theo tr×nh tù nµo? - C¸ch lËp luËn chÆt chÏ. - Dẫn chứng bằng cách liệt kê. Hành động thể ? Nhận xét về cách đưa d/c, cách lập hiện sự yêu nước khác nhau. luËn trong ®.v? - C¸ch lËp luËn gi¶n dÞ, chñ yÕu lµ d/c, ®iÖp cÊu - H. Ph©n tÝch, nhËn xÐt. trúc “từ... đến”. - G. L­u ý hs mçi ®.v ®­îc cÊu tróc c. NhiÖm vô cña chóng ta. hoµn chØnh, chÆt chÏ.... + H/a so sánh đặc sắc: ? H/a so sánh ở đoạn cuối có tác dụng Tinh thần yêu nước như các thứ của quý. g×? -> Đề cao giá trị của t/thần yêu nước. + Lòng yêu nước có 2 dạng tồn tại: ? Em hiểu thế nào là lòng yêu nước - Bộc lộ rõ ràng đầy đủ. được trưng bày và lòng yêu nước giấu - Tiềm tàng kín đáo. kÝn? -> Cả hai đều đáng quý. - Liªn hÖ. + Bổn phận của chúng ta: tuyên truyền, động viên, ? Khi bàn về bổn phận của chúng ta, tổ chức, khích lệ tiềm năng yêu nước của mọi t/g đã bộc lộ q.đ yêu nước ntn? người được thực hành vào công cuộc k/c. * Cách diễn đạt bằng hình ảnh rất cụ thể dễ hình ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch lËp luËn dung, dÔ hiÓu. C¸ch kÕt thóc tù nhiªn, hîp lÝ, gi¶n cña t¸c gi¶ trong ®o¹n v¨n nµy? dÞ, râ rµng, chÆt chÏ, thuyÕt phôc. Hoạt động 4 (3p) III. Tæng kÕt. Bài văn NL này có gì đặc sắc? (Bè côc, lËp luËn, d/c...) Ghi nhí: (sgk 27) - H. §äc ghi nhí. 4.Cñng cè ( 1 phót ) - Qua bµi v¨n, em nhËn thøc thªm ®­îc ®iÒu g×? 5. Hướng dẫn học ở nhà: ( 1 p) - Häc thuéc ghi nhí. §äc kÜ bµi, häc c¸ch lËp luËn, ®­a dÉn chøng. - Lµm bµi luyÖn tËp (27). - Chuẩn bị bài mới : Câu đặc biệt. Ngµy so¹n:14 /1/2011 Ngµy gi¶ng: 18/1/2011 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Tiết 82 : Câu đặc biệt. I. Mục tiêu cần đạt : - Học sinh nắm được khái niệm về câu đặc biệt, hiểu tác dụng câu đặc biệt. - Biết cách sử dụng câu đặc biệt trong nói hoặc viết. - GD ý thøc tù gi¸c häc tËp... II. C¸c kÜ n¨ng sèng c¬ b¶n ®­îc gi¸o dôc trong bµi: Giao tiÕp, hîp t¸c... III. ChuÈn bÞ : 1 Gv : - PP và kĩ thuật dạy học: + Thuyết trình, vấn đáp, thảo luận... + Kĩ thuật động não, giao nhiệm vụ. - SGK, SGV, gi¸o ¸n., b¶ng phô... 2. Hs : Häc bµi cò , so¹n bµi míi. IV. TiÕn tr×nh bµi d¹y : 1. ổn định lớp.( 1 phút ) 2. KTBC : ( 5 p ) ThÕ nµo lµ c©u rót gän? T¸c dông vµ c¸ch dïng c©u rót gän? Cho VD. 3 Bµi míi ( 35 phót ) Hoạt động 1. GV giới thiệu bài Hoạt động 2. ( 10 P) - H. §äc vÝ dô, th¶o luËn (sgk).. I. Thế nào là câu đặc biệt? 1. VÝ dô: (sgk 27) 2. NhËn xÐt: ? Em hiểu thế nào là câu đặc biệt? - C©u “¤i, em Thuû!” lµ mét c©u kh«ng thÓ cã CN - H. Rót ra kÕt luËn. hay VN. - H. Vận dụng tìm câu đặc biệt: Nã ko ph¶i lµ c©u rót gän v× ko kh«i phôc ®­îc “ Rầm! Mọi người ngoảnh lại nhìn. thành phần. Hai chiÕc xe m¸y ®©m vµo nhau. ThËt -> Câu đặc biệt. khñng khiÕp!” * Ghi nhí: (sgk 28) - H. Phân biệt câu đặc biệt với câu đơn 2 thành phần và câu rút gọn. GV yªu cÇu HS lÊy VD... Hoạt động 3 (12p) - H. §äc kÜ vÝ dô sgk 28. ? X.đ tác dụng của câu đặc biệt ? - H. Ph¸t hiÖn, tr¶ lêi, t×m thªm mçi lo¹i 2 c©u. * Bµi tËp vËn dông : “Hai «ng sî vî t©m sù víi nhau. Mét «ng thë dµi: - H«m qua, sau 1 trËn c·i v· t¬i bêi khãi löa tí buéc bµ Êy ph¶i quú... - BÞa ! - ThËt mµ ! - ThÕ c¬ µ ? Råi sao n÷a ? - Bà ấy quỳ xuống đất và bảo : Thôi ! Bò ra khỏi gậm giường đi ! ” H. VËn dông lµm bµi tËp. §äc Ghi nhí (Sgk). II. Tác dụng của câu đặc biệt. 1. Xác định thời gian, nơi chốn. VD: Một đêm mùa xuân. 2. LiÖt kª, th«ng b¸o vÒ sù tån t¹i cña sù vËt, hiện tượng. VD: TiÕng reo, tiÕng vç tay. 3. Béc lé c¶m xóc. VD: Trêi ¬i! 4. Gọi, đáp. VD: - S¬n! Em S¬n! S¬n ¬i! - ChÞ An ¬i!. * Ghi nhí 2: (sgk 29). Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Hoạt động 4(15p) III. LuyÖn tËp. - H. §äc bµi tËp. Bài 1: Xác định câu đặc biệt, câu rút gọn. ? Xác định câu đặc biệt và câu rút a, - Không có câu đặc biệt. gän ? - 3 c©u rót gän (...) b, - Câu đặc biệt: “Ba gi©y...Bèn gi©y...L©u qu¸!” - Kh«ng cã c©u rót gän. c, - Câu đặc biệt: “Một hồi còi” - Kh«ng cã c©u rót gän. d, - Câu đặc biệt: “Lá ơi!” - C©u rót gän: (2 c©u). Bài 2: Tác dụng của câu đặc biệt và rút gọn. - Xác định thời gian: Ba giây... ? Nªu t¸c dông cña c¸c c©u trªn ? - Béc lé c¶m gi©y: L©u qu¸! ? Về cấu tạo, câu đặc biệt có đặc - Tường thuật: Một hồi còi. ®iÓm g× ? - Gọi đáp: Lá ơi! - H. §­îc cÊu t¹o : 1 tõ, 1 côm tõ. ? ViÕt ®o¹n v¨n (5 - 7 c©u), cã sö Bµi 3: TËp viÕt ®o¹n v¨n. dụng câu đặc biệt ? - Tả cảnh quê hương. - H. TËp viÕt. 4.Cñng cè ( 1 phót ) - Khái niệm? Tác dụng của câu đặc biệt? - Phân biệt câu đặc biệt và câu rút gọn? 5. Hướng dẫn học ở nhà: ( 1 p) - Häc thuéc lßng ghi nhí SGK , hoµn thiÖn bµi tËp 3. - Chuẩn bị bài mới : Bố cục và phương pháp lập luận trong bài văn nghị luận.. Ngµy so¹n: 14 /1/2011 Ngµy gi¶ng: 19/1/2011 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>