Giáo án Ngữ văn 9: Đoàn thuyền đánh cá (Huy Cận)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>đoàn thuyền đánh cá ( Huy CËn ) A. Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh: ThÊy vµ hiÓu ®­îc sù thèng nhÊt cña c¶m høng vÒ thiªn nhiªn, vò trô và cảm hứng về lao động của tác giả đã tạo nên những hình ảnh đẹp, tráng lệ, giàu sức lãng mạn trong bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá". RÌn luyÖn kÜ n¨ng c¶m thô vµ ph©n tÝch c¸c yÕu tè nghÖ thuËt (h×nh ảnh, ngôn ngữ, âm điệu) vừa cổ điển vừa hiện đại trong bài thơ. B. Hoạt động dạy học: 1.Ôn định lớp. 2. KiÓm tra. Đọc thuộc lòng "bài thơ về tiểu đội xe không kính" ? Cho biết thể thơ, đề tài, nội dung của bài thơ? 3. Bµi míi. Gọi học sinh đọc chú thích. I. T×m hiÓu chung Tr×nh bµy hiÓu biÕt cña em vÒ nhµ th¬ 1). T¸c gi¶: Cï Huy CËn (1919 - 2005) quª Vò Huy CËn? Quang. Lµ nhµ th¬ tiªu biÓu cña phong trµo th¬ míi. ? Thơ ông có đặc điểm gì ? => Thơ ông có sự gắn bó bí ẩn giữa con người và vò trô bao la. - Sau c¸ch m¹ng th¸ng T¸m, «ng tham gia nhiÒu c«ng viÖc cña §¶ng. Th¬ «ng mang kh«ng khÝ vui tươi của thời đại mới. => Trë thµnh nhµ th¬ tiªu biÓu cña nÒn th¬ hiÖn đại Việt Nam. 2). T¸c phÈm: ? Nªu hoµn c¶nh s¸ng t¸c cña bµi th¬? - S¸ng t¸c 1958, trÝch trong tËp "Trêi mçi ngµy l¹i s¸ng"- 1958, trong thêi gian nhµ th¬ ®i thùc tÕ dµi ngµy ë Qu¶ng Ninh. Giäng hµo hïng khoÎ kho¾n. -Gọi học sinh đọc bài. - Bài thơ được viét theo phương thức biểu đạt nào? - Xác định đối tượng miêu tả ? Nh©n vËt tr÷ t×nh? Bài thơ là bài ca lao động trên biển theo mạch cám xúc đó em có thể chia ®o¹n?. II. Ph©n tÝch.. *§äc : -Miêu tả để biểu cảm. - Cảnh đoàn thuyền ra khơi, đánh cá, trở về. - Ta- tác giả- hoá thân vào người lao động. * Bè côc. + C©u h¸t c¨ng buåm ra kh¬i. + C©u h¸t kÐo c¸ trªn biÓn.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> + C©u h¸t c¨ng buåm trë vÒ. 1.” C©u h¸t c¨ng buåm cïng giã kh¬i”. Gọi hs đọc đoạn thơ 1. Thời điểm ra khơi đánh cá của đoàn thuyÒn ®­îc nãi tíi trong lêi th¬ nµo? - MÆt trêi xuèng biÓn - Sóng đã cài then, đêm sập cửa Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch s¸ng t¹o -> so s¸nh, nh©n ho¸. h×nh ¶nh thiªn nhiªn cña nhµ th¬? Từ đó em có thể hình dung cảnh thiên => Hoàng hôn trên biển kì vĩ , tráng lệ. nhiªn nh­ thÕ nµo? Trong khổ thơ đầu có sự đối lập hoạt - 2 câu đầu: biển cả đang dần khép lại. động giữa thiên nhiên và con người, - 2 câu sau: hoạt động của con ngưòi bắt đầu. em h·y chØ râ? - Đối lập ->nổi bật tư thế lao động của con người. Từ đó em hiểu nội dung của câu hát =>Ca ngợi sự lao động bền bỉ, dũng cảm lạc thứ nhất trong bài ca lao động này là quan của con người trước biển cả. g× ? 2.”Ta h¸t bµi ca gäi c¸ vµo” - Gọi học sinh đọc đoạn thơ 2. - Trong ®o¹n th¬ nµy t¸c gi¶ tËp - C¸. trung miªu t¶ c¸i g×? - Thuyền đánh cá. Em có nhận xét gì về cách sử dụng từ -Dùng đại từ em để gọi cá. ng÷ miªu t¶ vÒ c¸ ? §éng tõ: loÐ; tÝnh tõ: vµng choÐ. Việc sử dụng từ ngữ miêu tả như thế ->Tạo hình ảnh sinh động, mới lạ về cá ®em l¹i hiÖu qu¶ g×? biÓn.Dùng bøc tranh th¬ ®Çy mµu s¾c k× ¶o vÒ biển; lôI cuốn người đọc. Nhà thơ đã hoàn thiện bức tranh biển cña m×nh b»ng nh÷ng lêi th¬ vÒ thuyền đánh cá, cũng là về những con người lao động trên bển. - ThuyÒn ta l¸i giã víi buåm tr¨ng Em hãy đọc những câu thơ đó? Lướt giữa mây cao với biển bằng. C©u th¬ nµo cã søc miªu t¶ lín nhÊt? …. V× sao? -> C©u th¬ chøa nhiÒu chi tiÕt t¹o h×nh, gióp ta h×nh dung con thuyÒn dòng m·nh lao ®I gi÷a mênh mông biển trời. Là một cảnh tượng cao cả, tr¸ng lÖ. Em hình dung hoạt động của đoàn thuyền đánh cá như thế nào từ lời ->Hoạt động đánh bắt kì công, gian khó, táo bạo th¬:Ra ®Ëu dÆm …v©y gi¨ng ? vµ quyÕt liÖt Em h×nh dung ®­îc ®iÒu g× tõ lêi th¬: Sao mờ kéo lưới kịp trời sáng -> Khẩn trương , miệt mài, nặng nhọc nhưng Ta kÐo xo¨n tay chïm c¸ nÆng hiÖu qu¶.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Mặc dù lao động vất vả mệt nhọc như thế nhưng tâm tình của người lao động vẫn được bộc lộ như thế nào ? qua c©u th¬ nµo?. Ta h¸t …gäi c¸ vµo … Nuôi lớn đời ta.. ->lạc quan trong lao động, ân tình với biển cả, yªu biÓn vµ tin yªu cuéc sèng… 3 . “C©u h¸t c¨ng buåm víi giã kh¬I” C©u h¸t më ®Çu bµi th¬ cã g× kh¸c so C©u h¸t c¨ng buåm cïng ….-> thanh b»ng víi c©u h¸t nµy? C©u h¸t c¨ng buåm víi… -> thanh tr¾c- khoÎ T¸c dông? hơn, âm vang hơn.Tạo nên âm hưởng hào hùng. Đoàn thuyền đánh cá ra khơI khi mặt trêi xuèng biÓn… vµ trë vÒ lóc mÆt trời đội biển.. chạy đua cùng mặt trời. -Đoàn thuyền chở nặng , đầy cá, giương buồm Lời thơ đó goi dho em một hình dung lao nhanh trên biển cả vào lúc rạng đông. g×? Qua đó em cảm nhận cuộc sống lao ->nhịp sống hối hả; thành quả lao động to lớn. động như thế nào trên vùng biển của tæ quèc? Từ lời thơ em đọc được cảm xúc gì -Niềm phấn chấn, tự hào trước vẻ đẹp của cuộc cña t¸c gi¶? sèng n¬I biÓn c¶. III.Tæng kÕt. Đọc bài thơ em cảm nhận đựoc những - Thiªn nhiªn tr¸ng lÖ. vẻ đẹp nào của cuộc sống được phản - Con người lao động dũng cảm, giỏi giang, ¸nh? lµm chñ cuéc sèng. Từ đó tình cảm nào trong em được ->Yêu quý vẻ đẹp của thiên nhiên và con người bồi đắp? lao động. Tõ bµi th¬ em hiÓu thªm ®iÒu g× vÒ - Tác giả: yêu quuý đất nước và con người lao t¸c gi¶? động, tin yêu cuộc sống. Em häc tËp ®­îc kinh nghiÖm g× khi - Muèn biÓu c¶m s©u s¾c ph¶I cã c¶m xóc m·nh viÕt v¨n biÓu c¶m? liÖt, dåi dµo... *Hướng dẫn học bài : - Häc thuéc lßng bµi th¬ - So¹n bµi míi: Tæng kÕt tõ vùng. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span>