Giáo án môn Vật lí Lớp 8 - Tiết 16, Bài 14: Định luật về công - Năm học 2009-2010 - Phan Xuân Sơn

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Trường THCS cẩm Lạc. Giáo VËt lý 8. Phan Xuân Sơn. Ngµy:14 / 12 / 2009. Tuaàn : 17 Tieát : 16. Bµi 14 : §Þnh luËt vÒ C«ng. I. Môc tiªu 1. KiÕn thøc - Phát biểu được định luật về công dưới dạng : Lợi bao nhiêu lần về lực thì thiệt bấy nhiªu lÇn vÒ ®­êng ®i. - Vận dụng định luật để giải các bài tập về mặt phẳng nghiêng, ròng rọc động (nếu có thể giải được bài tập về đòn bẩy). 2. KÜ n¨ng Quan sát thí nghiệm để rút ra mối quan hệ giữa các yếu tố : Lực tác dụng và quãng đường dịch chuyển để xây dựng được định luật về công. 3. Thái độ CÈn thËn, nghiªm tóc, chÝnh x¸c. II. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS * HS : Mçi nhãm * GV : - 1 thước đo có GHĐ : 30 cm ; ĐCNN : 1mm - 1 đòn bẩy - 1 giã đỡ - 2 thước thẳng - 1 thanh n»m ngang - 1 qu¶ nÆng 200g - 1 rßng räc - 1 qu¶ nÆng 100g - 1 qu¶ nÆng 100 - 200g - 1 lùc kÕ 2,5N - 5N - 1 dây kéo là cước. III. Phương pháp: Làm TN, Thuyết trình, vấn đáp, hoạt động nhóm IV. Các bước lên lớp: A, ổn định lớp: B, KiÓm tra: HS1 : - ChØ cã c«ng c¬ häc khi nµo ? - Viết biểu thức tính công cơ học, giải thích kí hiệu và ghi rõ đơn vị các đại lượng có mặt trong c«ng thøc. - Ch÷a bµi tËp 13.3 C. Bµi míi: 1- Hoạt động 1 : Tổ chức tình huống học tập ở lớp 6 các em đã được học máy cơ đơn giản (MCĐG) nào ? Máy cơ đó giúp cho ta có lợi nh­ thÕ nµo ? - MC§G cã thÓ gióp ta n©ng vËt lªn cã lîi vÒ lùc. VËy c«ng cña lùc n©ng vËt cã lîi kh«ng ? Bài học hôm nay sẽ trả lời câu hỏi đó. 2- Hoạt động 2 : Làm thí nghiệm để so sánh công của MCĐG với công kéo vật khi không dïng MC§G Néi dung kiÕn thøc Hoạt động của gi¸o viªn và học sinh. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Trường THCS cẩm Lạc. Giáo VËt lý 8. Phan Xuân Sơn. Yªu cÇu HS nghiªn cøu thÝ nghiÖm SGK, tr×nh bµy I- ThÝ nghiÖm tóm tắt các bước tiến hành : KÕt qu¶: HS: hoạt động nhóm, trả lời câu hỏi Các đại lượng Kéo trực Dùng B1 : TiÕn hµnh thÝ nghiÖm nh­ thÕ nµo ? cần xác định tiÕp rßng räc B2 : TiÕn thµnh thÝ nghiÖm nh­ thÕ nµo ? Lùc (N) - GV yêu cầu HS quan sát, hướng dẫn và làm thí nghiÖm. HS: tiến hành các phép đo như đã trình bày. Ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng. - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u C1, C2, C3? HS: Th¶o luô© nhãm C!, C2, C3 - Do ma s¸t nªn A2 > A1.. S (m) C«ng (J). C1 : F2  1/2F1 C2 : S2 = 2S1 C3 : A1= F1.S1 = 1.0,05 = 0,05(J) A2 = F2.S2 = 0,5.0,1= 0,05(J)  A1 = A2 C4 NhËn xÐt : Dùng ròng rọc động được lợi 2 lần về GV: Bỏ qua ma sát và trọng lượng ròng rọc, dây thì lực thì thiệt 2 lần về đường đi. Nghĩa lµ kh«ng cã lîi g× vÒ c«ng. A1 = A2  HS rót ra nhËn xÐt C4. HS: Rót ra nhËn xÐt C4. II- §Þnh luËt vÒ c«ng Hoạt động 3 : Định luật về công - GV thông báo cho HS : Tiến hành thí nghiệm tương - Ví dụ ở đòn bẩy. tự đối với các MCĐG khác cũng có kết quả tương tự. h2 - Em có thể phát biểu định luật về công ? P2 HS: phát biểu định luật về công. h1 - Nếu để HS phát biểu, đa phần các em sẽ chỉ phát P1 biÓu : Dïng MC§G cho ta lîi vÒ lùc .... nh­ng P1>P2 thiếu cụm từ "và ngược lại". h1< h2 - GV thông báo có trường hợp cho ta lợi về đường đi nh­ng l¹i thiÖt vÒ lùc. C«ng kh«ng cã lîi vµ ®­a ra VD. - §Þnh luËt vÒ c«ng : Kh«ng cã MC§G nµo cho ta lîi vÒ c«ng. §­îc - GV:phát biểu đầy đủ về định luật về công.. lîi bao nhiªu lÇn vÒ lùc th× thiÖt bÊy HS: Ghi vë nhiêu lần về đường đi và ngược lại. III- VËn dung C5 : Hoạt động 4 : Vận dụng P = 500N - Yªu cÇu C5 vµ C6 h = 1m - HS: ph¶i ghi l¹i tãm t¾t th«ng tin råi míi gi¶i bµi l1 = 4m tËp vµ tr¶ lêi. l2 = 2 m GV: Cã thÓ gîi ý : a) Dïng mÆt ph¼ng nghiªng kÐo vËt + Dïng mÆt ph¼ng nghiªm n©ng vËt lªn cã lîi nh­ lªn cho ta lîi vÒ lùc, chiÒu dµi l cµng thÕ nµo ? lín th× lùc kÐo cµng nhá. Vậy trường hợp 1 lực kéo nhỏ hơn. F1 < F2 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Trường THCS cẩm Lạc. Giáo VËt lý 8. Phan Xuân Sơn. F1 = F2/2 b) Công kéo vật trong 2 trường hợp là bằng nhau (theo định luật về công). A = P.h = 500N. 1m = 500J. b) Trường hợp nào công lớn hơn ? HS: So s¸nh c«ng trong 2 TH råi tr¶ lêi c) TÝnh c«ng. D. Cñng cè: - Cho HS phát biểu lại định luật về công. - Trong thùc tÕ dïng MC§G n©ng vËt bao giê còng cã søc c¶n cña ma s¸t, cña träng lùc ròng rọc, của dây ... Do đó công kéo vật lên A2 bao giờ cũng lớn hơn công kéo vật không có lùc ma s¸t .... (tøc lµ c«ng kÐo vËt kh«ng dïng MC§G). - HD C6: C6 : P = 420N Gi¶i S = 8m a) Dùng ròng rọc động lợi 2 lần về lực : a) F = ? h = ? F = P/2 = 210(N) b) A = ? Qu·ng ®­êng dÞch chuyÓn thiÖt 2 lÇn h = S/2 = 4 (m) b) A = P.h hoÆc A = F.S - §äc phÇn "Cã thÓ em ch­a biÕt". A A2 > A1 ; H = 1 .100%  H < 1 A2. E. Hướng dẫn về nhà : - Học thuộc định luật về công. - Lµm bµi tËp SBT. - Ôn lại toàn bộ lý thuyết và bài tập đã học từ đầu năm học Hai tiÕt sau «n tËp chuÈn bÞ cho kiÓm tra HKI. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Trường THCS cẩm Lạc. Giáo VËt lý 8. Lop8.net. Phan Xuân Sơn.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Trường THCS cẩm Lạc. Giáo VËt lý 8. Phan Xuân Sơn. Ngµy:21/ 12 / 2009. Tuaàn : 18 Tieát : 17. «n tËp. I. Môc tiªu: 1, Kiến thức: Ôn lai và củng cố toàn bộ lý thuyết trong chương trình môn vật lý 8 đã học từ tiết 1 đến tiết 15 2, Kü n¨ng: ¤n tËp 3, Thái độ: Nghiêm túc trong học tập II. ChuÈn bÞ: GV: Néi dung cÇn «n tËp HS: Ôn lại lý thuyết đã được học từ đầu năm học III. Phương pháp: Tổng hợp, thuyết trình, vấn đáp, hoạt động nhóm IV. Các bước lên lớp: A. ổn định tổ chức: B. KiÓm tra bµi cò: (KÕt hîp trong bµi) C. Bµi míi: Néi dung kiÕn thøc Hoạt động của gi¸o viªn và học sinh H§1 : ¤n t¹p lý thuyÕt I. Lý thuyÕt: GV : Nêu k/n về chuyển động cơ học ? 1, - Chuyển động cơ học là chuyển động mà vị và nêu các dạng CĐ thường gặp ? trí của vật so với vật mốc thay đổi theo thời gian. HS : §øng t¹i chç tr¶ lêi - Các dạng chuyển động thường gặp: CĐ GV : THế nào là CĐ đều và CĐ không th¼ng, C§ cong, C§ trßn. đều ? 2, - Chưyển động đều là CĐ mà vận tốc có độ lớn không đổi theo thời gian HS : §øng t¹i chç tr¶ lêi - Chưyển động không đều là CĐ mà vận tốc có độ lớn thay đổi theo thời gian. GV : Nªu c¸ch biÓu diÔn 1 vect¬ lùc ? 3, C¸ch biÓu diÔn 1 vect¬ lùc gåm cã: - Gốc: Điểm đặt của lực HS : §øng t¹i chç nªu c¸ch biÓu diÔn - Phương, chiều: Trùng với phương, chiều của lùc GV : ThÕ nµo lµ 2 lùc c©n b»ng ? - Cường độ lực: Biểu diễn theo một tỷ xích cho trước. HS : §øng t¹i chç tr¶ lêi 4, Hai lực cân bằng là hai lực cùng đặt lên một GV : Phát biểu Đ/N về áp suất ? và cách vật, có cường độ bằng nhau, cùng phương, ngược chiều lµm t¨ng ¸p suÊt ? 5, - áp súât là độ lớn của áp lực trên một đơn vị diÖn tÝch bÞ Ðp . HS : §øng t¹i chç tr¶ lêi - Cã 3 c¸ch lµm t¨ng ¸p suÊt: GV : Ph¸t biÓu néi dung §/L vÒ c«ng ? + T¨ng ¸p lùc + Gi¶m diÖn tÝch mÆt bÞ Ðp HS : §øng t¹i chç ph¸t biÓu §/L + Thực hiện cả 2 phương án trên 6, Đ/l về công: Không 1 máy cơ đơn giản nào Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Trường THCS cẩm Lạc. Giáo VËt lý 8. H§2 : ¤n l¹i mét sè c«ng thøc GV : ViÕt c«ng thøc tÝnh vËn tèc vµ vËn tèc TB ? HS : 1 HS lên bảng, HS dưới lớp viết ra vë GV : ViÕt c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt vµ ¸p suÊt chÊt láng ? HS : 1 HS lên bảng, HS dưới lớp viết ra vë GV : ViÕt c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt khÝ quyÓn ? HS : 1 HS lên bảng, HS dưới lớp viết ra vë GV : Viết công thức tính độ lớn của lực ®Èy Acsimet ? HS : 1 HS lên bảng, HS dưới lớp viết ra vë GV : ViÕt c«ng thøc tÝnh c«ng ? HS : 1 HS lên bảng, HS dưới lớp viết ra vë GV : Y/c HS hoµn thµnh C7 Bµi 8 SGK HS tr¶ lêi c©u C6. Phan Xuân Sơn. cho ta lîi vÒ c«ng. §­îc lîi bao nhiªu lÇn vÒ lùc th× thiÖt bÊy nhiªu lµn vÒ ®­êng ®i vµ ngược lại II. Mét sè c«ng thøc: 1, C«ng thøc tÝnh: VËn tèc VËn tèc TB v=. S t. vTB =. S1  S 2  ...  S n t1  t2  ...  tn. 2, C«ng thøc tÝnh: ¸p suÊt ¸p suÊt chÊt láng p . p  d.h. F S. 3, C«ng thøc tÝnh ¸p suÊt khÝ quyÓn:. P0  d Hg .hHg. 4, Công thức tính độ lớn của lực đẩy Acsimet F A  d .V. 5, C«ng thøc tÝnh c«ng: A  F .s C7 : h1 = 1,2m h2 = 1,2m-0,4m = 0,8m pA = d.h1 = 10000.1,2 = 12000(N/m2) pB = d.(hA - 0,4) = 8000(N/m2). 2, Ch÷a bµi tËp 8.6 Tãm t¾t : - GV th«ng b¸o : h lín tíi hµng ngh×n h = 18 mm d1 = 7,000 N/m3 mÐt  p chÊt láng lín. d2 = 10.300 N/m3 - Yêu cầu HS ghi tóm tắt đề bài. h1 = ? Bµi gi¶i - Gäi HS lªn ch÷a bµi. XÐt 2 ®iÓm A, B trong 2 nh¸nh n»m trong GV : HDHS lµm BT 8.6 SBT cïng 1 mÆt ph¼ng n»m ngang trïng víi mÆt GV : Y/c HS tãm t¾t bµi to¸n phân cách giữa xăng và nước biển. Ta có : HS : Đứng tại chỗ đọc tóm tắt pA = pB h1. d1. = h2 . d2 GV : C«ng thøc tÝnh ¸p suÊt chÊt láng ? h1. d1 = d2 (h1- h) HS : §äc c«ng thøc h1 . d1 = h1. d2 - h . d2 h1(d2 - d1) = h . d2 GV : HDHS suy ra c¸ch tÝnh h1 HS : TÝnh h1 theo HD 18. 10300 h . d2  h1 = = = 76(mm) d 2  d1. D. Cñng cè: V×: A2  A1 ;H =. A1 . 100 %  H  1 A2. E. Hướng dẫn về nhà: - Xem l¹i toµn bé c¸c bµi tËp trong SGK + SBT d· häc Lop8.net. 10300  7000.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Trường THCS cẩm Lạc. Giáo VËt lý 8. Phan Xuân Sơn. - ChuÈn bÞ cho giß sau «n tËp. TuÇn TiÕt 17 S: «n tËp (TiÕt 2) G: I. Môc tiªu: 1, Kiến thức: Biết vận dụng kiến thức đã học để giải một số bài tập cơ bản 2, Kỹ năng: Ôn tập, vận dụng, hoạt động nhóm 3, Thái độ: Nghiêm túc trong học tập II. ChuÈn bÞ: GV: Néi dung cÇn «n tËp HS: lý thuyết đã được học từ đầu năm học III. Phương pháp: Tổng hợp, thuyết trình, vấn đáp, hoạt động nhóm IV. Các bước lên lớp: A. ổn định tổ chức: 8A: 8B: B. KiÓm tra bµi cò: (KÕt hîp trong bµi) C. Bµi míi: Néi dung kiÕn thøc Hoạt động của gi¸o viªn và học sinh C7 : h1 = 1,2m GV : Y/c HS hoµn thµnh C7 Bµi 8 SGK h2 = 1,2m-0,4m HS tr¶ lêi c©u C6 = 0,8m pA = d.h1 = 10000.1,2 = 12000(N/m2) - GV th«ng b¸o : h lín tíi hµng ngh×n mÐt  p pB = d.(hA - 0,4) = 8000(N/m2) chÊt láng lín. 2, Ch÷a bµi tËp 8.6 - Yêu cầu HS ghi tóm tắt đề bài. Tãm t¾t : - Gäi HS lªn ch÷a bµi. h = 18 mm GV : HDHS lµm BT 8.6 SBT d1 = 7,000 N/m3 GV : Y/c HS tãm t¾t bµi to¸n d2 = 10.300 N/m3 HS : Đứng tại chỗ đọc tóm tắt h1 = ? Bµi gi¶i XÐt 2 ®iÓm A, B trong 2 nh¸nh n»m trong cïng 1 mÆt ph¼ng n»m ngang trïng víi mÆt phân cách giữa xăng và nước GV : C«ng thøc tÝnh ¸p suÊt chÊt láng ? biÓn. Ta cã : HS : §äc c«ng thøc pA = pB h1. d1. = h2 . d2 h1. d1 = d2 (h1- h) GV : HDHS suy ra c¸ch tÝnh h1 h1 . d1 = h1. d2 - h . d2 HS : TÝnh h1 theo HD h1(d2 - d1) = h . d2 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Trường THCS cẩm Lạc. Giáo VËt lý 8. . Phan Xuân Sơn. h1 =. h . d2 = d 2  d1. 18. 10300 = 76 (mm) 10300  7000. D. Cñng cè: GV dùng C5 và C6 Bài 10 SGK để củng cố bài : C5: C6 : F®A = d.VA F®1 = dd.V F®B = d.VB F®2 = dn.V VA = VB  F®A = F®B dn > dd  F®2 > F®1 thỏi nhúng trong nước có lực đẩy chất lỏng lớn hơn. E. Hướng dẫn về nhà: - Ôn tập lại toàn bộ kiến thức đã học. - Xem l¹i c¸c BT - ChuÈn bÞ cho giê sau KTHK I. Ngµy:23 / 11 / 2009. Tuaàn : 14 Tieát : 13. Bài 11: thực. hành và kiểm tra thực hành Nghiệm lại lực đẩy acsimét. a. Mục tiêu : 1. Kiến thức.  Viết được công thức tính độ lớn luực đẩy Ac-si-met F=PV chất lỏng mà vật chiếm chỗ.  Nêu được tên cấc đại lượng và đo các đại lượng trong cônng thức.  Tập đề xuất phương án thí nghiệm trên cơ sở thí nghiệm đã có. 2. Kĩ năng: Sử dụng lực kế; bình chia độ để làm thí nghiệm kiểm chứng độ lớn lực đẩy ác-si-met. 3. Thái độ: Thái độ nghiêm túc, trung thực trong thí nghiệm. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Trường THCS cẩm Lạc. Giáo VËt lý 8. Phan Xuân Sơn. b. Chuẩn bị : Mỗi nhóm HS: 1lực kế , 1 vật nặng không thấm nước, 1 bình chia độ; giá đỡ; bình nước; khăn lău khô; mẫu báo cáo TH. c. Tổ chức hoạt động dạy học. 1. ổn định tổ chức(2’). 2. Tạo tình huống học tập(2’). 3. Bài Mới. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Giới thiệu mục tiêu của bài thực hành, Phân phối dụng cụ thí nghiệm (5’) GV nêu rõ mục tiêu của bài thực hành. HS nắm được mục tiêu của bài thực hành Giới thiệu dụng cụ thí nghiệm. và dụng cụ thí nghiệm. GV phân phối dụng cụ thí nghiệm cho + Đại diện nhóm lên nhận dụng cụ thí nghiệm. các nhóm HS Hoạt động 2: Tổ chức HS trả lời câu hỏi (8’) GV: Kiểm tra mẫu báo cáo TN công thức tính lực đẩy ác-si-met FA = PN + Yêu cầu HS viết công thức tính lực chất lỏng mà vật chiếm chỗ. đẩy FA = d.V ác-si-met FA : là lực đẩy của chất lỏng lên vật + Nêu được tên và đơn vị của các V: là thể tích chất lỏng . d : là trọng lượng riêng đơn vị có trong công thức 1.Kiểm chứng độ lớn lực đẩy. -Yêu cầu HS nêu phương án thí + Đo P1 vật trong không khí. nghiệm kiểm chứng + Đo P2 vật trong chất lỏng. (Gợi ý HS : Cần phải đo những đại FA= P1 – P2 2. ĐO trọng lượng chất lỏng mà vật lượng nào?) chiếm chỗ. + Đo vật bằng cách VV =V2 - V1 - V1là thể tích nước ban đầu - V2: là thể tích khi nhúng chìm vật trong nước * Đo trọng lực của vật * Đo P1 bằng cách đổ nước vào bình đo GV hướng dẫn HS thực hiện theo bằng lực kế * Đổ nước đến V2 đo P2 phương án chung. Pn bị chiếm chỗ bằng P2 – P1 KL: FA = Pn mà vật chiếm chỗ HOAT ĐộNG 3: tổ chức làm thí nghiệm(20’) GV: Yêu cầu HS sử dụng lực kế đo a. Đo lực đẩy ác-si-met. trọng lượng của vật và hợp lực của B1 : Học sinh trả lời câu hỏi C5 ; C4 ghi vào trọng lượng và lực đẩy ác-si-met.tác mẫu báo cáo dụng lên vật khi nhúng chìm trong B2: Hs tiến hành 10 phút nước (đo 3 lần). FA = F1+ F2+F3/ 3 b. Đo trọng lưọng của vật chiếm chỗ - Yêu cầu HS xác định trọng lượng HS: Tiến hành đo *Ghi kết qủa vào bảng báo cáo thí nghiệm phần nước bị vật chiếm chỗ (thựcLop8.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Trường THCS cẩm Lạc. hiện đo 3 lần). Giáo VËt lý 8. Phan Xuân Sơn. * Tính Pn của vật chiêm chỗ c. Nhận xét kết quả đo và rút ra kết luận. GV theo dõi và hướng dẫn cho các nhóm HS gặp kó khăn. Hoạt động 4: Hoàn thành báo cáo (5’) GV: Từ kết quả đo yêu cầu HS hoàn HS hoàn thành báo cáo, rút ra nhận xét về thành báo cáo TN, rút ra nhận xét từ kết quả đo và kết luận. kết quả đo và rút ra kết luận. + Yêu cầu HS nêu được nguyên nhân - Rút ra được nguyên nhân dẫn đến sai số dẫn đến sai số và khi thao tác cần và những điểm cần chú ý khi thao tác thí phải chú ý gì? nghiệm. Củng cố(2’) : GV: Nhận xét quá trình làm thí nghiệm của các nhóm . Chú ý: Trong khi làm thí nghiệm cần phải cẩn thạn tránh đổ vỡ và ướt sách vở. GV: Thu báo cáo thí nghiệm. Hướng dẫn học ở nhà(1’) : - Nghiên cứu lại bài lực đẩy ác-si-met và tìm các phương án khác để làm thí nghiệm kiểm chứng - Đọc trước bài : Sự nổi.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span>