Giáo án Ngữ văn 6 - Tuần 6, Tiết 23: Chữa lỗi dùng từ

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Teân baøi daïy : CHỮA LỖI DÙNG TỪ Tieát chöông trình : Tieát : 23. Tuaàn : 06. Ngaøy daïy : I. Mục tiêu cần đạt: Giuùp hoïc sinh : -Nhận ra lỗi lặp từ và lẫn lộn những từ gần âm. -Có ý thức tránh mắc lỗi khi sử dụng từ. II. Chuaån bò : Giáo viên : Nghiên cứu SGK, SGV, tài liệu, soạn tốt giáo án, bảng phụ. Học sinh : Chuẩn bị bài mới, nắm bài cũ, giấy rời. III. Các họat động trên lớp : 1.Kieåm tra baøi cuõ : (5’) ? Truyện Thạch Sanh có những chi tiết kì lạ nào ? a. Thạch Sanh giết được chằn tinh, đại bàng tinh. b. Tiếng đàn của Thạch Sanh. c.Nieâu côm cuûa Thaïch Sanh. d.Caû b vaø c. ?.Nếu chọn đóng vai một trong hai nhân vật trong truyện “Thạch Sanh” thì em chọn nhân vật nào ? Vì sao ? 2. Giảng bài mới : a. Giới thiệu bài mới : (1’) Trong khi nói hay viết, có nhiều trường hợp dùng từ sai, dùng câu sai, cách diễn đạt lũng củng, trùng lập…cũng có khi trong văn viết, người viết có dụng ý sử dụng cách viết theo biện pháp nghệ thuật văn chương nào đó để nhằm diễn đạt một mục đích nhất định. Nói như thế để giúp các nhận ra lỗi dùng từ với biện pháp tu từ nghệ thuật trong văn viết, bài học hôm nay giúp các em nắm được điều đó. b.Tiến trình hoạt động dạy và học : TG NOÄI DUNG 15’ I. Lỗi lặp từ :. * VD 1a : -Từ “tre” lặp lại 7 lần. -Từ “giữ” lặp lại 4 lần. -Từ “anh hùng” lặp lại 2 lần. itaùc duïng cuûa vieäc laëp laïi naøy : tô đậm ý cần diễn đạt, tạo sự. HOẠT ĐỘNG CỦA GV. HOẠT ĐỘNG CỦA HS. * HÑ 1 : duøng baûng phuï coù 2 VD ở phần I cho hs đọc và quan sát để trả lời các câu hỏi : ?. Đoạn văn ở VDa có những từ nào giống nhau, các từ đó được lặp lại mấy lần ? (HS trả lời, GV keát kuaän). ?. Vieäc laëp laïi nhö theá coù taùc dụng gì ? (HS trả lời, GV kết kuaän).. -HS đọc nhanh 2 VD và quan sát theo dõi để trả lời toát caùc caâu hoûi. -Những từ giống nhau : tre, giữ, anh hùng; Tre lặp lại (7 lần), giữ (4 lần), anh hùng (2 laàn). -Tô đậm ý cần diễn đạt, tạo sự liên kết, tính mạch lạc…. - 55 -. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> lieân keát, tính maïch ñieän. -Không, vì cách lặp từ này ?. Đây có phải là lỗi lặp từ có tác dung riêng. Nó là không? Vì sao ? (HS trả lời, GV phép tu từ. iĐây không phải là lỗi lặp từ mà keát kuaän). là biện pháp tu từ. -HS đọc các VD và quan -Gv treo bảng phụ có VD 1b. sát để trả lời tốt các câu Cho hs đọc và quan sát, nêu câu hỏi. hoûi : ?. Nhóm từ nào trong VD trên -Từ ngữ được lặp lại là được lặp lại ? Việc lặp lại ở các “truyện dân gian” làm cho VD trên dẫn đến hậu quả gì cho lời văn dài dòng, nặng lời văn ? Nguyên nhân dẫn đến nề iNguyên nhân là do lỗi trên là do đâu ? (HS trả lời, thích viết dài mà nghèo vốn * VD 1b : từ. GV keát kuaän). -Nhóm từ được lặp lại : “Truyện daân gian”. -Haäu quaû : daøi doøng, naëng neà. -Nguyeân nhaân : thích vieát daøi mà nghèo vốn từ.. -Cách chữa : Em rất thích đọc truyeän daân gian vì truyeän coù nhiều chi tiết tưởng tượng kỉ ảo. 10’. ?. Cách chữa ở đây như thế -Bỏ bớt từ thừa “truyện dân nào ? (HS trả lời, GV kết kuận). gian”.. -GV chuyeån yù sang phaàn 2 cuûa baøi hoïc. * HÑ 2 : Duøng baûng phuï coù 2 VD ab, cho hs quan saùt vaø neâu caâu hoûi. ?. Trong hai câu VD trên những từ nào dùng không đúng ? chữa lại cho đúng ? Nguyên nhân của việc dùng từ sai ở trên là do * VD 1a : Từ dùng sai là từ đâu ? (HS trả lời, GV kết kuận). “thaêm quan”. * VD 1b : Từ dùng sai là từ “nhaáp nhaùy”. -Cách chữa lại cho đúng : + 1a : Tham quan. + 1b : maáp maùy. -Nguyên nhân dùng từ sai : do lẫn lộn các từ gần âm. II. Lẫn lộn các từ gần âm :. ?. Cách chữa và cách khắc phục. - 56 -. Lop6.net. -HS chuù yù laéng nghe. -HS chú ý quan sát để trả lời tốt các câu hỏi. -VD a từ “thăm”, VD b từ “nhấp nháy”. Chữa lại “tham quan” “maáp maùy” iSai là lẫn lộn các từ gần aâm..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> lỗi dùng từ sai ở trên như thế -Thay từ sai bằng từ đúng; -Cách chữa lỗi lẫn lộn từ : thay nào ? (HS trả lời, GV kết kuận). cách khắc phục là phải hiểu cho tới nơi. từ sai bằng từ đúng. -Cách khắc phục : phải hiểu từ cho tới nơi tới chốn, không dùng các từ mà ta chưa hiểu tường taän. -Sau đó GV khái quát lại bài và lưu ý cho hs chuyển sang phần -HS chú ý bước sang phần baøi taäp. baøi taäp. (10’) III. Luyeän taäp : Baøi taäp, SGK trang 68. -GV : Cho hs đọc bài tập, xác định yêu cầu bài tập, hướng dẫn cách làm bài tập, chia hai bài tập cho 2 daõy baøn thaûo luaän, truønh baøy, nhaän xeùt, GVKL cho ñieåm. -HS : Đọc BT, nắm yêu cầu BT, định hướng cách làm, thảo luận trình bày theo gợi ý sau : BT 1 : a). Lan là một lớp trưởng rất gương mẫu nên cả lớp đều rất qúi mến. (bỏ các từ : bạn, ai, cũng, rất, lấy làm, bạn, Lan). b). Sau khi nghe cô giáo kể, chúng tôi ai cũng thích những nhân vật trong câu chuyện ấy vì họ đều là người có phẩm chất đạo đức tốt. (bỏ : câu chuyện ấy, thay bằng câu chuyện này hay chuyện ấy, thay những vật ấy bằng đại từ thay thế “họ”, thay những nhân vật bằng những người. c). Quá trình vượt núi cao cũng là quá trình con người trưởng thành (bỏ từ : “lớn lê” vì nghĩa của từ này trùng với từ “trưởng thành”. BT 2 : a). Tiếng Việt có khả năng diễn tả sinh động mọi trạng thái tình cảm của con người. (nguyên nhân : là nhớ không chính xác hình thức ngữ âm). b). Có một số bạn còn bàng quan với lớp (nguyên nhân : nhớ không chính xác hình thức ngữ âm). c). Vùng này còn khá nhiều hủ tục, ma chay, cưới xinh đều cổ bàn linh đình, ốm không ai đi bệnh viện mà ở nhà cúng bái,….. (nhớ không chính xác hình thức ngữ âm). 3. Củng cố kiến thức : (3’) ? Lỗi lặp từ là do đâu ? A. Do dùng những từ không xác hợp. B. Do dùng từ không đúng nghĩa. C. Do dùng từ thừa, không cần thiết. ? Những cách nào sau đây cho biết cách chữa và khắc phục lỗi lẫn lộn từ gần âm ? A. Thay bằng từ đúng. B. Sửa lại cách diễn đạt. C. Hiểu từ đó tới nơi, tới chốn. 4. Daën doø : (1’) -Veà nhaø xem laïi baøi vaø caùc BT. -Chuẩn bị bài : Xem lại thể loại bài văn tự sự, tiết sau trả bài viết số 1.. - 57 -. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span>