Giáo án Ngữ văn 6 - Tập 1 - Năm học 2006-2007

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ng÷ V¨n 6 : 2006-2007. Ai muốn co bộ giáo án này tôi gửi mail cho với giá 500 nghìn đồng hày vào nick: thcsddhy. tuÇn 1 - Bµi 1.TiÕt 1: (Ngµy 03/9/05) V¨n b¶n. Con rång - ch¸u tiªn A/ Mục tiêu cần đạt:. Gióp häc sinh: - Hiểu đ−ợc định nghĩa sơ l−ợc về truyền thuyết. - HiÓu néi dung, ý nghÜa cña truyÒn thuyÕt Con Rång - Ch¸u Tiªn. - ChØ ra vµ hiÓu ®−îc ý nghÜa cña nh÷ng chi tiÕt t−ëng t−îng, k× ¶o cña truyÖn. - KÓ l¹i truyÖn. B. TiÕn tr×nh bµi d¹y:. * Kiểm tra: bài soạn của học sinh; ổn định lớp. * Bµi míi: Mỗi con ng−ời chúng ta đều thuộc về một dân tộc. Mỗi dân tộc lại có nguån gèc riªng cña m×nh göi g¾m trong nh÷ng truyÒn thuyÕt, truyÒn thuyÕt kì diệu. Dân tộc Việt chúng ta đời đời sinh sống trên dải đất dài và hẹp hình ch÷ S bªn bê biÓn §«ng, b¾t nguån tõ mét truyÒn thuyÕt xa x¨m, huyÒn ¶o TruyÒn thuyÕt "Con Rång - Ch¸u Tiªn" tr−íc hÕt chóng ta cÇn hiÓu truyÒn thuyÕt lµ g×? I/ Giíi thiÖu chung:. Học sinh đọc chú thích SGK (7) Gi¸o viªn l−u ý häc sinh vÒ thÓ lo¹i "truyÒn thuyÕt" II. §äc, hiÓu v¨n b¶n:. 1. §äc, kÓ: * §äc râ rµng, m¹ch l¹c, nhÊn m¹nh c¸c chi tiÕt li kú, t−ëng t−îng. 1 §µo ThÞ Chinh – THCS §µo D−¬ng Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Ng÷ V¨n 6 : 2006-2007. Ai muốn co bộ giáo án này tôi gửi mail cho với giá 500 nghìn đồng hày vào nick: thcsddhy. - Cố gắng thể hiện hai lời đối thoại của 2 nhân vật Lạc Long Quân và ¢u C¬. - Giáo viên đọc. - Học sinh đọc, nhận xét, sửa. * T×m c¸c sù viÖc chÝnh trong truyÖn? Gi¸o viªn treo b¶ng phô. GT n/v:. - Nguån gèc, h×nh d¹ng, tµi n¨ng hai vÞ thÇn. - L¹c Long Qu©n kÕt duyªn cïng ¢u C¬, sinh bäc tr¨m. trøng. - L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬ chia tay nhau, chia con. - Sù nghiÖp dùng n−íc. - Nguån gèc d©n téc ViÖt Nam. -> §ã lµ chuçi c¸c sù viÖc, c¸c t×nh tiÕt chÝnh cña c©u chuyÖn. Khi kÓ học sinh bám sát vào các tình tiết đó để phát triển thành nội dung câu chuyÖn. - Gi¸o viªn kÓ phÇn ®Çu. - Häc sinh kÓ, nhËn xÐt. 2. Chó thÝch: Trªn c¬ së häc sinh chuÈn bÞ bµi ë nhµ, gi¸o viªn l−u ý c¸c em nh÷ng chó thÝch chñ yÕu lµ tõ H¸n ViÖt (1, 2, 4, 5). 3. Bè côc: ? Em cã biÕt bè côc th−êng gÆp cña mét c©u chuyÖn d©n gian? ? Bè côc cña v¨n b¶n nµy nh− thÕ nµo? - Më truyÖn: tõ ®Çu... "Long trang"? - Diễn biến truyện: tiếp đến "Lên đ−ờng". - KÕt thóc truyÖn: PhÇn cßn l¹i. 4. Ph©n tÝch: 2 §µo ThÞ Chinh – THCS §µo D−¬ng Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Ng÷ V¨n 6 : 2006-2007. Ai muốn co bộ giáo án này tôi gửi mail cho với giá 500 nghìn đồng hày vào nick: thcsddhy. a, Më truyÖn: Giíi thiÖu nh©n vËt, Học sinh đọc phần mở truyện.. nguån gèc, h×nh d¸ng, tµi n¨ng cña. ? PhÇn më truyÖn nµy cho em biÕt L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬. ®iÒu g×? ? Trong trÝ t−ëng t−îng cña ng−êi - L¹c Long Qu©n nßi Rång, con thÇn x−a, L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬ hiÖn Long N÷, quen sèng ë d−íi n−íc; ¢u lên với những đặc điểm nào?. C¬ lµ dßng Tiªn ë trªn nói, thuéc dßng hä ThÇn N«ng. - Lạc Long Quân có sức khoẻ vô địch, có nhiều phép lạ. Âu cơ xinh đẹp tuyÖt trÇn, yªu thiªn nhiªn, c©y cá. - L¹c Long Qu©n gióp d©n diÖt trõ yªu qu¸i, d¹y d©n c¸ch trång trät, ch¨n nu«i, ¨n ë.. ? Qua những chi tiết giới thiệu đó, em -> Sự kỳ lạ, lớn lao, tài năng phi cã nhËn xÐt nh− thÕ nµo vÒ 2 vÞ thÇn?. th−ờng, vẻ đẹp cao quý của hai vị. (Vµ L¹c Long Qu©n kÕt duyªn cïng thÇn. Âuu Cơ có nghĩa là những vẻ đẹp cao quÝ cña thÇn tiªn ®−îc hoµ hîp. Sù hoà hợp đó diễn ra nh− thế nào? kết qu¶ ra sao) b. DiÔn biÕn truyÖn: - L¹c Long Qu©n kÕt duyªn cïng ¢u C¬, sinh bäc tr¨m trøng, në ra tr¨m ng−ời con khoẻ đẹp. ? Theo em, chi tiÕt mÑ ¢u C¬ sinh Chi tiÕt kú l¹ gi¶i thÝch mäi ng−êi bọc trăm trứng, nở thành trăm ng−ời Việt ta đều là anh em ruột thịt do 3 §µo ThÞ Chinh – THCS §µo D−¬ng Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Ng÷ V¨n 6 : 2006-2007. Ai muốn co bộ giáo án này tôi gửi mail cho với giá 500 nghìn đồng hày vào nick: thcsddhy. con khoẻ đẹp có ý nghĩa gì?. cïng mét cha mÑ sinh ra. §ã lµ mét. (Từ "đồng bào" mà Bác Hồ nói có nguồn gốc thật đẹp, thật cao quí; nghÜa lµ cïng bµo thai, mäi ng−êi niÒm tù hµo, t«n kÝnh vÒ nßi gièng trên đất n−ớc ta đều cùng chung một dân tộc. nguån gèc. Nh− vËy trong t−ëng t−îng méc m¹c cña ng−êi ViÖt Cæ, nguồn gốc dân tộc chúng ta thật đẹp, lµ con ch¸u thÇn tiªn, lµ kÕt qu¶ cña mét t×nh yªu, mét mèi l−¬ng duyªn Tiªn - Rång). ? Nh−ng L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬ l¹i - Thùc tÕ hai thÇn thuéc hai nßi kh¸c ph¶i chia con vµ chia tay. Em hiÓu ý biÖt nhau: nói vµ n−íc, nªn xa nhau lµ nghÜa chi tiÕt nµy nh− thÕ nµo?. kh«ng thÓ tr¸nh khái.. (Häc sinh th¶o luËn). Đàn con đông đúc tất nhiên cũng phải chia đôi: nửa khai phá rừng hoang cïng mÑ, nöa vïng vÉy chèn biÓn kh¬i cïng cha.. ? Qua sù viÖc trªn, ng−êi x−a muèn - §Êt n−íc ®−îc më mang vÒ c¶ hai thÓ hiÖn ý nguyÖn g×?. h−íng: BiÓn vµ rõng.. (và vẫn trong dòng t−ởng t−ợng mộc - Mọi ng−ời trên đất Việt đều chung m¹c, ng−êi x−a ®N ®−a ra kÕt thóc mét dßng m¸u, ®oµn kÕt, g¾n bã l©u bÒn cïng nhau.. cho c©u chuyÖn nh− thÕ nµo?). C. KÕt thóc truyÖn: ? Qua những chi tiết đó, em biết thêm Con cháu Tiên - Rồng lập n−ớc Văn gì về xy hội, phong tục, tập quán của Lang với các triều đại Vua Hùng. ng−êi ViÖt cæ x−a? (Tªn n−íc ®Çu tiªn cña chóng ta lµ 4 §µo ThÞ Chinh – THCS §µo D−¬ng Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Ng÷ V¨n 6 : 2006-2007. Ai muốn co bộ giáo án này tôi gửi mail cho với giá 500 nghìn đồng hày vào nick: thcsddhy. Văn Lang –nghĩa là đất nứoc t−ơi đẹp, sáng ngời, có văn hoá. Thủ đô ®Çu tiªn cña V¨n Lang lµ Phong Châu. Các triều đại Vua Hùng nối tiếp nhau -> XN hội Văn Lang thời đại Hïng V−¬ng lµ mét xN héi v¨n ho¸ dï cßn s¬ khai). 5. T×m hiÓu ý nghÜa - Ghi nhí: ? Qua truyÒn thuyÕt nµy, em hiÓu g× - D©n téc ta cã nguån gèc thiªng vÒ d©n téc ta? (§ã lµ c¸ch gi¶i thÝch liªng, cao quÝ, lµ mét khèi ®oµn kÕt, cña ng−êi ViÖt Cæ vÒ nguån gèc d©n v÷ng bÒn. téc ta) ? Truyền thuyết này đy bồi đắp trong Yêu quí, tự hào về truyền thống dân em nh÷ng t×nh c¶m nµo? (häc sinh téc; ®oµn kÕt, yªu th−¬ng mäi ng−êi. th¶o luËn). ? TruyÒn thuyÕt bao giê còng cã c¸i. Yếu tố lịch sử: Triều đại các vua. "lâi sù thËt lÞch sö ", vËy "..." cña. Hïng. truyÒn thuyÕt nµy lµ g×? ? Bên cạnh đó, yếu tố chính làm nên Yếu tố, chi tiết t−ởng t−ợng, kì ảo. thµnh c«ng cña truyÒn thuyÕt nµy lµ gì? Học sinh đọc ghi nhớ: SGK-8. *) Ghi nhí: sgk. 5 §µo ThÞ Chinh – THCS §µo D−¬ng Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Ng÷ V¨n 6 : 2006-2007. Ai muốn co bộ giáo án này tôi gửi mail cho với giá 500 nghìn đồng hày vào nick: thcsddhy. III. LuyÖn tËp:. ? Em thích đoạn truyện nào nhất? Hyy kể lại đoạn đó? ? (Cã thÓ cho häc sinh kÓ tiÕp søc theo nhãm) ? T×m c¸c c©u chuyÖn kh¸c còng nh»m gi¶i thÝch nguån gèc d©n téc ViÖt nh− truyÖn "Con Rång, ch¸u Tiªn" - "Qu¶ trøng to në ra con ng−êi " (D©n téc M−êng) - "Qu¶ bÇu mÑ" (D©n téc Kh¬ mó) IV/ H−íng dÉn vÒ nhµ:. - HiÓu kh¸i niÖm truyÒn thuyÕt. - Kể đảm bảo cốt truyện. - Nªu c¶m nghÜ vÒ nguån gèc d©n téc ViÖt - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo. TiÕt 2: (Ngµy 03/9/2005) V¨n b¶n: B¸nh ch−ng, b¸nh giÇy (TruyÒn thuyÕt - Tù häc cã h−íng dÉn) A. Môc tiªu bµi häc:. Gióp häc sinh hiÓu: - Néi dung, ý nghÜa cña truyÖn. - ChØ ra vµ hiÓu ®−îc ý nghÜa nh÷ng chi tiÕt k× ¶o trong truyÖn. - KÓ ®−îc truyÖn. B. TiÕn tr×nh bµi d¹y:. * ổn định lớp: *KiÓm tra bµi cò: ? Em hiÓu thÕ nµo lµ "truyÒn thuyÕt"? Nh÷ng chi tiÕt hoang ®−êng, k× ¶o cã vai trß nh− thÕ nµo trong lo¹i truyÖn nµy? 6 §µo ThÞ Chinh – THCS §µo D−¬ng Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Ng÷ V¨n 6 : 2006-2007. Ai muốn co bộ giáo án này tôi gửi mail cho với giá 500 nghìn đồng hày vào nick: thcsddhy. ? KÓ l¹i truyÖn "Con rång - Ch¸u tiªn". Nªu c¶m nhËn c¶m em vÒ v¨n b¶n nµy? * Bµi míi: Hàng năm, mỗi khi xuân về, tết đến, nhân dân ta - những con cháu vua Hùng - lại hồ hởi chở lá dong, xay đỗ, giy gạo gói bánh. Bánh ch−ng, bánh giầy là hai thứ bánh không những rất ngon, rất bổ, luôn có mặt để làm nªn h−¬ng vÞ tÕt cæ truyÒn d©n téc mµ cßn hµm chøa bao ý nghÜa s©u xa, lý thú. Hai thứ bánh đó gợi chúng ta nhớ lại một truyền thuyết từ rất xa xăm... I. Giíi thiÖu chung:. Truyện thuộc thể loại truyện truyền thuyết về thời đại các vua Hùng. II. §äc hiÓu v¨n b¶n:. 1. §äc, kÓ; * §äc giäng chËm ryi, t×nh c¶m, chó ý lêi nãi cña thÇn trong giÊc mộng của Lang Liêu cần đọc giọng âm vang, xa vắng, giọng vua Hùng đĩnh đạc, chắc khoẻ. * KÓ: + T×m c¸c sù viÖc chÝnh trong truyÖn. - Hïng v−¬ng chän ng−êi nèi ng«i. - Lang Liêu đ−ợc thần giúp đỡ. - Lang Liªu lµm b¸nh. - Hai thứ bánh của Lang Liêu đ−ợc vua cha chọn để tế trời, đất và Lang Liªu ®−îc chän nèi ng«i vua. + KÓ VB. 2. Chó thÝch: L−u ý chó thÝch: 1, 2, 3, 4, 7, 8, 9, 12, 13 ( tõ cæ, tõ ghÐp, thµnh ng÷). 3. Bè côc. 3 phÇn: ? V¨n b¶n cã thÓ chia thµnh mÊy phÇn? PhÇn 1: Tõ ®Çu... "Chøng gi¸m" 7 §µo ThÞ Chinh – THCS §µo D−¬ng Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Ng÷ V¨n 6 : 2006-2007. Ai muốn co bộ giáo án này tôi gửi mail cho với giá 500 nghìn đồng hày vào nick: thcsddhy. Giíi h¹n & néi dung tõng phÇn?. PhÇn 2: TiÕp ... "NÆn h×nh trßn" PhÇn 3: Cßn l¹i.. 4. Ph©n tÝch: a. Hïng V−¬ng chän ng−êi nèi ng«i. ? §äc phÇn 1 ? Vua Hïng chän ng−êi nèi ng«i - Hoµn c¶nh: giÆc ngoµi ®y yªn, vua trong hoàn cảnh nào? ý định của vua có thể tập trung chăm lo cho dân đ−ợc ra sao vµ chän b»ng h×nh thøc g×? lo Êm, vua ®y giµ muèn truyÒn ng«i. (Gi¸o viªn cho 3 nhãm chuÈn bÞ ý) - ý cña vua: ng−êi nèi ng«i ph¶i nèi ®−îc chÝ vua, kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i lµ con tr−ëng. - H×nh thøc chän: vua ®−a ra mét c©u đó đặc biệt để thử tài các lang. Ai làm võa ý vua sÏ ®−îc vua truyÒn ng«i.. ? Qua đó, em hiểu gì về ý định của vua? (Nèi chÝ vua ph¶i lµ ng−êi biÕt lo cho d©n, cho n−íc, duy tr× ®−îc c¶nh th¸i b×nh cho mu«n d©n, biÕt lÊy d©n lµm gèc). ? Qua c¸ch thøc chän ng−êi nèi ng«i cña vua em thÊy ®−îc h×nh thøc sinh hoạt văn hoá nào? (Thi giải đố là mét h×nh thøc rÊt khã kh¨n mang tÝnh thö th¸ch cao). Gi¸o viªn cã thÓ liªn hÖ: “Em bÐ th«ng minh” b, Lang liªu cïng thi tµi Häc sinh theo dâi phÇn 2: 8 §µo ThÞ Chinh – THCS §µo D−¬ng Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Ng÷ V¨n 6 : 2006-2007. Ai muốn co bộ giáo án này tôi gửi mail cho với giá 500 nghìn đồng hày vào nick: thcsddhy. ? Để làm đẹp lòng cha và mong −ớc - Các lang đua nhau làm cỗ thật to, ®−îc nèi ng«i vua, c¸c lang ®y lµm thËt hËu. g×? (HËu: tèt, réng rNi, dµy) - Lang Liªu rÊt buån v× chµng. ? Cßn Lang Liªu th× sao? (vµ mét. chØ cã khoai, lóa.. đêm, chàng nằm mộng thấy...). - Lang Liêu đ−ợc thần giúp đỡ. ? Vì sao, trong các con vua chỉ có - Thần giúp đỡ Lang Liêu vì: Lang Liêu đ−ợc thần giúp đỡ. + Chµng lµ ng−êi thiÖt thßi nhÊt.. (ý thần đó là: Trong trời đất không có + Tuy là lang nh−ng chàng chăm lo gì quí bằng hạt gạo. Các thứ khác tuy việc đồng áng, trồng khoai lúa. Phận ngon, khan hiÕn, con ng−êi kh«ng lµm cña chµng gÇn gòi trong d©n th−êng ra ®−îc. ý thÇn chÝnh lµ ý cña nh©n tuy th©n lµ con vua. dân, trân trọng lúa gạo của trời đất + Chàng là ng−ời duy nhất hiểu đ−ợc còng lµ tr©n träng kÕt qu¶ må h«i ý thÇn vµ thùc hiÖn ®−îc ý thÇn. c«ng søc cña nh©n d©n, bëi nh©n d©n - Lang Liªu lµm b¸nh. coi h¹t g¹o lµ ngäc thùc-c¸i ¨n quÝ nh− ngäc). ? Qua viÖc Lang Liªu lµm 2 lo¹i b¸nh Lang Liªu lµ ng−êi th«ng minh, cã lÔ TV em hiÓu nh− thÕ nµo vÒ chµng?. suy nghĩ sâu sắc. Phẩm chất tốt đẹp. (Trong tâm trí chúng ta, Lang Liêu đó khiến chàng xứng đáng với quyền hiÖn lªn nh− mét ng−êi anh hïng. kÕ vÞ. H×nh ¶nh cña chµng khiÕn chóng ta nhớ đến hình ảnh của Mai An Tiêm trong sù tÝch d−a hÊu. C¶ Lang Liªu và Mai An Tiêm đều là...) c. Lang Liªu nèi ng«i vua: §äc phÇn 3: 9 §µo ThÞ Chinh – THCS §µo D−¬ng Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Ng÷ V¨n 6 : 2006-2007. Ai muốn co bộ giáo án này tôi gửi mail cho với giá 500 nghìn đồng hày vào nick: thcsddhy. - Trong lÔ TV, b¸nh cña Lang Liªu ®y ®−îc vua cha chän vµ vua Hïng ®y nãi nh− thÕ nµo vÒ lÔ vËt nµy? - Qua đó, em có thể hiểu đ−ợc vì sao Hai thứ bánh của Lang Liêu có: 2 thø b¸nh cña Lang Liªu lµm võa ý + ý nghÜa thùc tÕ: quý träng nghÒ vua cha? n«ng, h¹t g¹o - nh÷ng thø nu«i sèng (Vµ Lang Liªu ®N ®−îc nèi ng«i vua. con ng−êi vµ do chÝnh bµn tay lao Chàng thật xứng đáng vì chàng chứng động của con ng−ời làm ra, có mặt tỏ đ−ợc tài đức của con ng−ời có thể trong đời sống hàng ngày. nèi chÝ vua. §em c¸i quÝ nhÊt cu¶ + ý t−ëng s©u xa: t−îng trêi, t−îng trời đất, của ruộng đồng, do chính tay đất,t−ợng muôn loài. m×nh lµm ra mµ cóng tiÕn Tiªn V−ơng, dâng lên vua cha thì đúng là ng−êi con tµi n¨ng, th«ng minh hiÕu th¶o, tr©n träng ng−êi sinh thµnh ra m×nh ) III. Tæng kÕt - ghi nhí. ? Qua hình ảnh Lang Liêu, truyện - Truyện đề cao lao động, sáng tạo, đề nhằm đề cao, ca ngợi điều gì?. cao nghề nông; ca ngợi tài đức của. (th¶o luËn). Lang Liªu, chµng hiÖn lªn nh− mét ng−êi anh hïng v¨n ho¸.. ? §ång thêi, truyÖn cßn nh»m gi¶i - TruyÖn nh»m gi¶i thÝch nguån gèc thÝch ®iÒu g×?. cña b¸nh ch−ng, b¸nh giÇy.. ? YÕu tè gióp truyÖn sèng myi víi - TruyÖn cã nhiÒu chi tiÕt nghÖ thuËt thêi gian.. tiªu biÓu cho truyÖn d©n gian (thi tµi, ®−îc thÇn gióp).. - §äc ghi nhí T12.. * Ghi nhí: SGK. 10 §µo ThÞ Chinh – THCS §µo D−¬ng Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Ng÷ V¨n 6 : 2006-2007. Ai muốn co bộ giáo án này tôi gửi mail cho với giá 500 nghìn đồng hày vào nick: thcsddhy. VI. LuyÖn tËp:. - KÓ chuyÖn: h×nh thøc kÓ tiÕp søc hoÆc x× ®iÖn. - Th¶o luËn: ý nghÜa phong tôc lµm b¸nh ch−ng, b¸nh giµy trong ngµy TÕt. Đề cao nghề nông, đề cao sự thờ kính trời, đất và tổ tiên của nhân dân ta. «ng cha ta ®y x©y dùng phong tôc tËp qu¸n cña m×nh tõ nh÷ng ®iÒu gi¶n dÞ nh−ng rÊt thiªng liªng, giµu ý nghÜa. Quang c¶nh ngµy TÕt, nh©n d©n ta lµm 2 loại bánh này còn có ý nghĩa giữ gìn nét đẹp văn hoá đậm đà bản sắc dân tộc vµ lµm sèng l¹i c©u chuyÖn "B¸nh ch−ng, b¸nh giÇy". - Chi tiÕt nµo lµm em thÝch nhÊt? V× sao? (VD: Lang Liªu n»m méng thÊy thÇn -> chi tiÕt thÇn kú ®−îc x©y dùng bëi trÝ t−ëng t−îng phong phó cña nh©n d©n, lµm t¨ng søc hÊp dÉn cho c©u chuyÖn. Trong lóc Lang Liªu buån, tñi th©n vµ t−ëng chõng nh− thÊt väng th× chàng đ−ợc thần giúp đỡ. Đây là kiểu mô típ ta th−ờng hay bắt gặp trong các truyÖn cæ tÝch sau nµy nh− anh Khoai khi kh«ng thÓ t×m ®−îc c©y tre tr¨m đốt... ngoài ra chi tiết còn có ý nghĩa đề cao giá trị của hạt gạo và đó chính là giá trị lao động của con ng−ơì). V. H−íng dÉn vÒ nhµ:. - §äc, kÓ l¹i truyÖn. - Bøc tranh SGK - 10 minh ho¹ cho ®o¹n truyÖn nµo? Em hyy kÓ l¹i đoạn văn bản đó. - Thay lêi Lang Liªu kÓ l¹i lÝ do v× sao chµng l¹i lµm hai lo¹i b¸nh (trong t©m tr¹ng v« cïng mõng rì v× ®N lµm võa ý vua cha) - Tìm đọc: Sự tích trầu cau. Sù tÝch d−a hÊu -> gi¶i thÝch nguån gèc sù vËt - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo.. 11 §µo ThÞ Chinh – THCS §µo D−¬ng Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Ng÷ V¨n 6 : 2006-2007. Ai muốn co bộ giáo án này tôi gửi mail cho với giá 500 nghìn đồng hày vào nick: thcsddhy. TiÕt 3: Tõ vµ cÊu t¹o cña tõ tiÕng viÖt A. Mục tiêu cần đạt:. Gióp häc sinh: - Hiểu đ−ợc thế nào là từ và đặc điểm cấu tạo từ tiếng Việt, cụ thể là: Khái niệm về từ, đơn vị cấu tạo từ, các kiểu cấu tạo từ. - LuyÖn kü n¨ng nhËn diÖn vµ sö dông tõ. B. TiÕn tr×nh bµi d¹y:. * ổn định lớp: * KT chuÈn bÞ cña häc sinh. * Bµi míi: Hàng ngày, chúng ta vẫn th−ờng dùng từ để tạo nên câu trong khi nói và viết. Vậy từ là gì? đặc điểm cấu tạo của từ Tiếng Việt ra sao? I. tõ lµ g×:. a. VÝ dô: Cho c©u v¨n: “ThÇn d¹y d©n c¸ch trång trät, ch¨n nu«i vµ c¸ch ¨n ë.” (Con Rång, ch¸u Tiªn) b. NhËn xÐt: ? Dùa vµo kiÕn thøc ®y häc, em hyy - cã 9 tõ , 12 tiÕng. lËp danh s¸ch c¸c tiÕng vµ danh s¸ch c¸c tõ trong VD trªn? ? Xác định xem đơn vị nào vừa là 1 - Đơn vị vừa là 1 từ, vừa là 1 tiếng: tõ, võa lµ 1 tiÕng?. "ThÇn, d¹y, d©n, c¸ch, vµ" - §¬n vÞ lµ tõ gåm 2 tiÕng: "Trång trät, ch¨n nu«i, ¨n ë". ? Vậy đơn vị tiếng đ−ợc dùng làm gì? - Tiếng dùng để tạo từ. Đơn vị từ đ−ờng dùng để làm gì?. - Từ dùng để tạo câu. 12 §µo ThÞ Chinh – THCS §µo D−¬ng Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Ng÷ V¨n 6 : 2006-2007. Ai muốn co bộ giáo án này tôi gửi mail cho với giá 500 nghìn đồng hày vào nick: thcsddhy. ? Khi nµo mét tiÕng ®−îc coi lµ 1 tõ?. - Khi một tiếng có thể dùng để tạo. Qua đó em hiểu nh− thế nào là từ?. c©u, tiÕng Êy trë thµnh tõ.. c. Ghi nhí: SGK 13. (Đ/n trên nêu lên đặc điểm của từ) + Đặc điểm về chức năng: Từ là đơn vị dùng để đặt câu. Nhờ đặc điểm nµy chóng ta ph©n biÖt tõ víi tiÕng, bëi tiÕng chØ cã chøc n¨ng t¹o tõ. Mét tiếng có thể dùng đặt câu tạo nên 1 từ đơn. Trong số các đơn vị tạo câu, từ là đơn vị nhỏ nhất. Lớn hơn từ là cụm từ bao gåm nh÷ng tõ. II. Từ đơn và từ phức:. a. VÝ dô: Cho câu văn: “Từ đấy, n−ớc ta chăm nghề trồng trọt, chăn nuôi và có tôc ngµy TÕt lµm b¸nh ch−ng, b¸nh giÇy.” b. NhËn xÐt: Gi¸o viªn ph¸t phiÕu cho nhãm. Từ đơn: từ, đấy, n−ớc, ta, chăm,.... Häc sinh ®iÒn tõ vµo b¶ng ph©n lo¹i. Tõ phøc: - Tõ ghÐp: Ch¨n nu«i, b¸nh ch−ng, b¸nh giÇy. - Tõ l¸y: trång trät.. ? Dùa vµo b¶ng ph©n lo¹i, em thÊy TiÕng cÊu t¹o nªn tõ. đơn vị nào cấu tạo nên từ? ? Cã nh÷ng lo¹i tõ nµo?. Từ đơn và từ phức. ? Phân biệt từ đơn và từ phức?. Từ đơn là từ chỉ có 1 tiếng. Từ phức là tõ gåm 2 hoÆc nhiÒu tiÕng.. ? Em cã thÓ cho VD tõ phøc cã nhiÒu tiÕng (th¶o luËn nhãm). ? Trong tõ phøc, em hyy ph©n biÖt tõ C¸c tiÕng trong tõ phøc cã quan hÖ 13 §µo ThÞ Chinh – THCS §µo D−¬ng Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Ng÷ V¨n 6 : 2006-2007. Ai muốn co bộ giáo án này tôi gửi mail cho với giá 500 nghìn đồng hày vào nick: thcsddhy. l¸y vµ tõ ghÐp?. l¸y ©m -> Tõ l¸y C¸c tiÕng trong tõ phøc cã quan hÖ vÒ nghÜa -> Tõ ghÐp. - Học sinh lên bảng điền vào sơ đồ câm: Tõ. c. Ghi nhí: SGK - 14. III. LuyÖn tËp:. Bµi tËp 1: - Th¶o luËn nhãm. - Ph©n c¸ch tõ trong c©u b»ng dÊu (/) a. "Nguån gèc, con ch¸u": tõ ghÐp. b. "Nguồn gốc" đồng nghĩa "nguyên do, cội rễ, gốc gác, cội nguồn". c. Tõ ghÐp chØ quan hÖ th©n thuéc: cËu mî, c« d×, chó b¸c, anh em... Bµi tËp 2: Quy t¾c s¾p xÕp c¸c tiÕng trong tõ ghÐp chØ quan hÖ th©n thuéc: - Theo giíi tÝnh: Anh chÞ, cËu mî... - Theo bËc: Cha anh, con ch¸u... Bµi tËp 3: LiÖt kª tõ ghÐp theo c¸c nhãm tõ ghÐp: (Ph©n c«ng c¸c nhãm thi ®iÒn tiÕp søc, tæ nµo nhanh h¬n, nhiÒu h¬n). - C¸ch chÕ biÕn: r¸n, n−íng, hÊp, nhóng, tr¸ng-cuèn, ch−ng. - ChÊt liÖu lµm b¸nh: nÕp tÎ, khoai, s¾n, ng«, ®Ëu xanh, m×, t«m... - TÝnh chÊt cña b¸nh: dÎo, phång. - H×nh d¸ng cña b¸nh;: gèi, khóc, xèp, quÈy. 14 §µo ThÞ Chinh – THCS §µo D−¬ng Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Ng÷ V¨n 6 : 2006-2007. Ai muốn co bộ giáo án này tôi gửi mail cho với giá 500 nghìn đồng hày vào nick: thcsddhy. Bµi tËp 4: "Thót thÝt": tiÕng khãc nhá trong häng khi cã ®iÒu tñi th©n, Êm øc: t−¬ng ®−¬ng sôt sïi, r−ng røc, ti tØ. Bµi tËp 5: Thi t×m nhanh c¸c tõ l¸y - T¶ tiÕng c−êi: khóc khÝch, s»ng sÆc... - T¶ tiÕng nãi: lÐo nhÐo, lÌ nhÌ.. - Tả dáng điệu: lừ đừ, nghênh ngang. - §o¹n v¨n cã 3 c©u sö dông tõ l¸y (viÕt vÒ ng−êi). IV. H−íng dÉn vÒ nhµ. - Hoµn thµnh bµi tËp. - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo.. 15 §µo ThÞ Chinh – THCS §µo D−¬ng Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Ng÷ V¨n 6 : 2006-2007. Ai muốn co bộ giáo án này tôi gửi mail cho với giá 500 nghìn đồng hày vào nick: thcsddhy. TËp lµm v¨n:. Giao tiÕp, v¨n b¶n và ph−ơng thức biểu đạt A. môc tiªu bµi häc:. - Huy động kiến thức của học sinh về các loại văn bản mà các em đy biết. - Hình thành sơ bộ các khái niệm: văn bản, mục đích giao tiếp, ph−ơng thức biểu đạt. B. tiÕn tr×nh bµi d¹y:. * ổn định lớp. * KiÓm tra bµi cò: PhÇn chuÈn bÞ bµi ë nhµ. * Bµi míi: Trong thùc tÕ, c¸c em ®y tiÕp xóc vµ sö dông c¸c v¨n b¶n vµo c¸c môc đích khác nhau: đọc báo, truyện, viết th−, viết đơn... nh−ng có thể ch−a gọi chúng là văn bản và cũng ch−a gọi các mục đích cụ thể thành 1 tên gọi khái qu¸t lµ giao tiÕp. VËy , bh h«m nay,... I. Tìm hiểu chung về văn bản và ph−ơng thức biểu đạt:. ? Trong đời sống cần khuyên nhủ 1. Văn bản và mục đích giao tiếp: ng−êi kh¸c, hay béc lé lßng yªu mÕn a. Khi cÇn khuyªn nhñ ng−êi kh¸c, b¹n hoÆc muèn tham gia mét ho¹t béc lé lßng yªu mÕn b¹n,... chóng ta động do nhà tr−ờng tổ chức em làm sẽ nói hoặc viết để cho ng−ời ta biết thế nào để bộc lộ những điều đó?. nguyÖn väng cña m×nh. Nh− thÕ gäi lµ giao tiÕp.. Gi¸o viªn: Giao tiÕp lµ g×? (ghi nhí ý 1). * Giao tiÕp lµ.... - §óng vËy, khi nãi hay viÕt cho VD: - §õng! ng−êi ta biÕt nguyÖn väng cña m×nh,. - §õng trÌo c©y.. có thể biểu đạt điều đó bằng 1 tiếng, 1. - Bạn đừng trèo cây, chẳng may. 16 §µo ThÞ Chinh – THCS §µo D−¬ng Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Ng÷ V¨n 6 : 2006-2007. Ai muốn co bộ giáo án này tôi gửi mail cho với giá 500 nghìn đồng hày vào nick: thcsddhy. c©u, nhiÒu c©u.. ngy th× khæ.. ? Nh−ng khi muốn biểu đạt t− t−ởng, b. Muốn biểu đạt ý đầy đủ, trọn vẹn t×nh c¶m, nguyÖn väng Êy cña m×nh th× ph¶i t¹o lËp v¨n b¶n nghÜa lµ ph¶i một cách đầy đủ cho ng−ời khác hiểu nói, viết có đầu, có đuôi, có mạch lạc, th× em cÇn ph¶i lµm g×?. đủ lý lẽ.. (đó là giao tiếp thông qua văn bản) §Ó hiÓu râ vÒ v¨n b¶n, chóng ta quan s¸t VD c. ? C©u ca dao nµy s¸ng t¸c ra nh»m c. "Ai ¬i gi÷ chÝ cho bÒn mục đích gì? Muốn nói lên vấn đề gì? Dù ai xoay h−ớng đổi nền mặc ai" (chủ đề gì?) (GT': chí h−ớng = hoài - Mục đích: nêu lên một lời khuyên. bNo, lý t−ëng).. - Chủ đề: giữ chí cho bền (tức là không dao động khi thấy ng−ời khác thay đổi chí h−ớng).. ? C©u ca dao ®−îc lµm theo thÓ th¬ CÆp lôc b¸t cã sù liªn kÕt gi÷a luËt nµo? Em thÊy cÆp lôc b¸t nµy liªn kÕt th¬ vµ ý. víi nhau nh− thÕ nµo vÒ luËt th¬ vµ ý? + VÒ luËt th¬: Liªn kÕt b»ng c¸ch hiÖp vÇn "bÒn - nªn" + Về ý: Câu 6 nêu chủ đề, câu 8 làm rõ ý, gi¶i thÝch, bæ sung cho c©u 6. ? Vậy em thấy câu ca dao đy biểu đạt Biểu đạt 1 ý trọn vẹn: khuyên mỗi trän vÑn 1 ý ch−a?. ng−êi cÇn gi÷ v÷ng ý chÝ, kh«ng nªn dao động cho dù ng−ời khác có đổi thay. C©u ca dao lµ mét v¨n b¶n. * Ghi nhí SGK.. ? VËy v¨n b¶n lµ g×? Häc sinh th¶o luËn ý, d, ®, e (16) 17 §µo ThÞ Chinh – THCS §µo D−¬ng Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Ng÷ V¨n 6 : 2006-2007. Ai muốn co bộ giáo án này tôi gửi mail cho với giá 500 nghìn đồng hày vào nick: thcsddhy. - Bức th− là văn bản viết, có thể thức, có chủ đề xuyên suốt là thông b¸o t×nh h×nh häc tËp, sinh ho¹t... vµ quan t©m tíi ng−êi nhËn th−. - Lời phát biểu của cô HT là văn bản có chủ đề xuyên suốt, có mạch l¹c, liªn kÕt, nªu thµnh tÝch n¨m häc qua, nhiÖm vô n¨m häc míi, kªu gäi cæ vò gi¸o viªn, häc sinh hoµn thµnh tèt nhiÖm vô n¨m häc. - Thiếp mời, đơn xin... đều là văn bản vì chúng đều có mục đích giao tiếp, yêu cầu thông tin và có thể thức nhất định. ? Hyy kÓ nh÷ng v¨n b¶n mµ em biÕt. Nh− vËy, cã nhiÒu lo¹i v¨n b¶n kh¸c nhau. Mçi v¨n b¶n l¹i cã môc đích giao tiếp và ph−ơng thức biểu đạt khác nhau. 2. Kiểu văn bản và ph−ơng thức biểu đạt của văn bản. ? Quan sát bảng trang 16, em hyy liệt kê các ph−ơng thức biểu đạt th−ờng đ−ợc sử dụng; trình bày mục đích giao tiếp của từng kiểu văn bản với các ph−ơng thức biểu đạt phù hợp? ? Cho ví dụ cụ thể phù hợp với từng ph−ơng thức biểu đạt đó? ? (Vấn đề phân chia các ph−ơng thức biểu đạt ứng với các kiểu văn bản và văn bản cụ thể chỉ là t−ơng đối bởi trong một văn bản tự sự vẫn có thể có những ph−ơng thức biểu đạt khác) VD: Văn bản CR-CT: đó là kiểu văn bản đ−ợc viết theo ph−ơng thức tự sự mà trong đó chúng ta vẫn có thể tìm thấy những yếu tố miêu tả ( những yÕu tè béc lé t×nh c¶m, c¶m xóc...) * Bµi tËp nhanh: Xác định và lựa chọn kiểu văn bản và ph−ơng thức biểu đạt phù hợp víi c¸c t×nh huèng giao tiÕp. (LÇn l−ît nh− sau). - §¬n. - Hµnh chÝnh c«ng vô.. - T−êng thuËt. - Tù sù 18 §µo ThÞ Chinh – THCS §µo D−¬ng Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Ng÷ V¨n 6 : 2006-2007. Ai muốn co bộ giáo án này tôi gửi mail cho với giá 500 nghìn đồng hày vào nick: thcsddhy. - T¶. - Miªu t¶.. - Giíi thiÖu. - ThuyÕt minh.. - Lßng yªu. - BiÓu c¶m.. - B¸c bá ý kiÕn. - NghÞ luËn.. (Trong ch−¬ng tr×nh Ng÷ V¨n THCS, c¸c em sÏ hiÓu kü tõng kiÓu v¨n bản với các ph−ơng thức biểu đạt t−ơng ứng.) * §äc l¹i ghi nhí: II. LuyÖn tËp:. Bµi 1: §äc c¸c vÝ dô: Xác định ph−ơng thức biểu đạt của các ví dụ đó: a. Tù sù. c. NghÞ luËn. b. Miªu t¶. d. BiÓu c¶m.. ®. ThuyÕt minh.. Bµi 2: T2 "CR-CT" (kiÓu v¨n b¶n tù sù v× T2 nµy ®N tr×nh bµy diÔn biÕn sù viÖc nh»m gi¶i thÝch nguån gèc ng−êi ViÖt, nguån gèc d©n téc ViÖt) ? KÓ tªn mét v¨n b¶n tù sù kh¸c mµ em biÕt? III. H−íng dÉn vÒ nhµ:. - HiÓu néi dung phÇn ghi nhí. - Hoµn thµnh bµi tËp. - T×m thªm vÝ dô vÇ c¸c kiÓu v¨n b¶n. - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo.. TuÇn 2 - Bµi 2. TiÕt 5: 10.9.05. V¨n b¶n. Th¸nh giãng. A. môc tiªu bµi häc.. 19 §µo ThÞ Chinh – THCS §µo D−¬ng Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Ng÷ V¨n 6 : 2006-2007. Ai muốn co bộ giáo án này tôi gửi mail cho với giá 500 nghìn đồng hày vào nick: thcsddhy. Gióp häc sinh: - N¾m ®−îc néi dung ý nghÜa vµ mét sè nÐt nghÖ thuËt tiªu biÓu cña truyÖn Th¸nh Giãng. - KÓ l¹i ®−îc v¨n b¶n nµy. B. tiÕn tr×nh bµi d¹y:. * ổn định lớp. * KiÓm tra bµi cò. - Em hyy kÓ l¹i truyÖn "B¸nh Ch−ng b¸nh Giµy". - Nªu ý nghÜa cña truyÖn? * Bµi míi: Mỗi khi đọc những lời thơ của Tố Hữu: ¤i søc trÎ, x−a trai Phï §æng. V−¬n vai, lín bçng dËy ngµn c©n. C−ìi l−ng ngùa s¾t bay phun löa. Nhæ bôi tre lµng, ®uæi giÆc ¢n. lại gợi chúng ta nhớ đến một truyền thuyết tiêu biểu về chủ đề đánh giặc cứu n−ớc ở thời đại các vua Hùng, đó là Truyền thuyết "Thánh Gióng". Vậy câu chuyện đó mang những vẻ đẹp nào? Giờ học... I. giíi thiÖu chung.. ? TruyÖn thuéc thÓ lo¹i TruyÒn thuyÕt nµo?. TruyÖn thuéc thÓ lo¹i TruyÒn thuyÕt lÞch sö (§©y lµ thêi gian −íc lÖ, kh«ng chÝnh kÓ vÒ thêi Vua Hïng thø 6. xác để nói về các thời đại với nhiều đời vua kế tiếp nhau. Đó là thời đại Hùng V−ơng, thời đại mở đầu lịch sử dân tộc; g¾n víi nguån gèc d©n téc vµ c«ng cuéc dùng n−íc, gi÷ n−íc cña thêi c¸c vua Hïng). II. đọc, hiểu văn bản.. 1. §äc, tãm t¾t v¨n b¶n. * Đọc to, rõ ràng, ngắt nghỉ đúng chỗ, có ngữ điệu. * Tãm t¾t nh÷ng sù viÖc chÝnh trong v¨n b¶n. - Vào đời vua Hùng thứ 6, ở làng Gióng, tỉnh Bắc Ninh có hai vợ chång giµ kh«ng cã con. 20 §µo ThÞ Chinh – THCS §µo D−¬ng Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>