i
Trờng đại học kinh tế quốc dân
!"
#
ii
Trờng đại học kinh tế quốc dân
!"
!" #$ %&'()'(*'*+
Ng i hư ng d n khoa h c:
#
iii
L I CAM ðOAN
Tơi xin cam đoan Lu n án “Nghiên c u h th ng tài kho n k toán áp
d ng trong các doanh nghi p s n xu#t $ kinh doanh % Vi t Nam” do t tơi
nghiên c u và hồn thành, các s li u và tài li u trung th c. N#u có gì sai tơi hồn
tồn ch&u trách nhi m.
Tác gi' Lu n án
Nguy)n Th+ Bình Y n
iv
M CL C
Trang ph bìa
L0i cam đoan
M cl c
Danh m c các ch4 vi t t6t
Danh m c sơ ñ8 và b ng
L I M9 ð:U.......................................................................................................................1
1. Lý do ch*n ñ+ tài ...............................................................................................................1
2. M.c tiêu nghiên c u ..........................................................................................................4
3. ð i tư3ng và ph5m vi nghiên c u .....................................................................................5
4. Câu h9i nghiên c u ............................................................................................................6
5. Phương pháp nghiên c u ...................................................................................................6
6. Nh=ng đóng góp m>i c?a đ+ tài.......................................................................................12
7. K#t cBu c?a ñ+ tài.............................................................................................................13
CHƯƠNG 1 ........................................................................................................................14
TCNG QUAN NGHIÊN CFU VG HH THING TÀI KHOLN KM TOÁN DOANH
NGHIHP..............................................................................................................................14
KMT LUPN CHƯƠNG 1 ..................................................................................................26
CHƯƠNG 2 ........................................................................................................................27
CƠ S9 LÝ LUPN VG TÀI KHOLN KM TOÁN VÀ HH THING TÀI KHOLN KM
TOÁN ÁP DVNG TRONG CÁC DOANH NGHIHP SLN XUYT $ KINH DOANH.27
2.1. K tốn, khn kh\ pháp lu]t và các quy đ+nh v_ k tốn doanh nghi p .............27
2.1.1. Mơ hình k# tốn .........................................................................................................27
2.1.2. Khn khD pháp lu t và các quy đ&nh v+ k# tốn doanh nghi p ...............................32
2.2. Tài kho n k toán và h th ng tài kho n k toán trong doanh nghi p s n xu#t $
kinh doanh ..........................................................................................................................34
2.2.1. Tài kho'n k# toán.......................................................................................................34
2.2.2. H th ng tài kho'n k# toán trong doanh nghi p s'n xuBt H kinh doanh.....................37
2.2.3. Nguyên tIc, yêu cJu và nKi dung ph'n ánh c?a h th ng tài kho'n k# toán trong
doanh nghi p s'n xuBt H kinh doanh .........382.3. Kinh nghi m xây dbng và hồn thi n h
th ng tài kho n k tốn doanh nghi p s n xu#t $ kinh doanh cca các nưec trên th
giei và bài hfc kinh nghi m áp d ng cho Vi t Nam .......................................................44
2.3.1. Kinh nghi m c?a các nư>c trên th# gi>i ....................................................................44
2.3.2. Bài h*c kinh nghi m áp d.ng cho Vi t Nam.............................................................53
KMT LUPN CHƯƠNG 2 ..................................................................................................54
CHƯƠNG 3 ........................................................................................................................55
KMT QUL NGHIÊN CFU VG HH THING TÀI KHOLN KM TOÁN HIHN HÀNH
ÁP DVNG TRONG CÁC DOANH NGHIHP SLN XUYT $ KINH DOANH 9 VIHT
NAM....................................................................................................................................55
3.1. Quá trình hình thành và phát trihn h th ng tài kho n k toán áp d ng trong các
doanh nghi p s n xu#t$kinh doanh % Vi t Nam..............................................................55
3.1.1. Giai ño5n tP năm 1954 ñ#n năm 1995 .......................................................................55
3.1.2. Giai ño5n tP năm 1995 ñ#n tháng 3/2006..................................................................60
3.1.4. Giai ño5n tP tháng 3/2006 ñ#n nay............................................................................63
v
3.2. Thbc tring h th ng tài kho n k toán hi n hành áp d ng trong các doanh
nghi p s n xu#t $ kinh doanh % Vi t Nam ......................................................................65
3.2.1. V+ ñ i tư3ng v n d.ng ..............................................................................................66
3.2.2. V+ s lư3ng, mã hi u và tên g*i tài kho'n.................................................................68
3.2.3. V+ kh' năng cung cBp thông tin.................................................................................70
3.2.4. V+ nKi dung ph'n ánh ................................................................................................73
3.2.5. V+ kh' năng v n d.ng ...............................................................................................76
3.2.6. V+ ñK linh ho5t c?a h th ng tài kho'n .....................................................................78
KMT LUPN CHƯƠNG 3 ..................................................................................................81
CHƯƠNG 4 ........................................................................................................................82
THLO LUPN KMT QUL NGHIÊN CFU VÀ ðG XUYT GILI PHÁP HOÀN THIHN
HH THING TÀI KHOLN KM TOÁN HIHN HÀNH ÁP DVNG TRONG CÁC
DOANH NGHIHP SLN XUYT –KINH DOANH 9 VIHT NAM .................................82
4.1. Th o lu]n k t qu nghiên c u v_ h th ng tài kho n k toán hi n hành áp d ng
trong các doanh nghi p s n xu#t $ kinh doanh % Vi t Nam..........................................82
4.1.1. V+ quy đ&nh c?a ch# đK k# tốn.................................................................................82
4.1.2. V+ tình hình v n d.ng h th ng tài kho'n k# toán t5i các doanh nghi p ..................85
4.1.3. V+ quan điVm hồn thi n và xây d ng h th ng tài kho'n k# toán doanh nghi p s'n
xuBt H kinh doanh m>i ..........................................................................................................86
4.2. Gi i pháp xây dbng và hoàn thi n h th ng tài kho n k toán hi n hành áp d ng
trong các doanh nghi p s n xu#t – kinh doanh % Vi t Nam ..........................................92
4.2.1. Th ng nhBt lo5i và nhóm tài kho'n ...........................................................................93
4.2.2. Xây d ng và hoàn thi n các tài kho'n lo5i 1 "Tài s'n ngIn h5n" .............................95
4.2.3. Xây d ng và hoàn thi n các tài kho'n lo5i 2 "Tài s'n dài h5n" ..............................107
4.2.4. Xây d ng và hoàn thi n các tài kho'n lo5i 3 “N3 ph'i tr'” ....................................112
4.2.5. Xây d ng và hoàn thi n các tài kho'n lo5i 4 "NguYn v n ch? sZ h=u" ..................120
4.2.6. Xây d ng và hoàn thi n các tài kho'n lo5i 5 “Doanh thu và thu nh p khác” .........124
4.2.7. Xây d ng và hoàn thi n các tài kho'n lo5i 6 “Chi phí ho5t đKng”..........................130
4.2.8. Xây d ng và hồn thi n các tài kho'n lo5i 7 “K#t qu' ho5t ñKng” .........................138
4.2.9. Lo5i b9 các tài kho'n ngồi b'ng cân đ i k# toán ...................................................139
4.3. ði_u ki n thbc hi n gi i pháp hoàn thi n h th ng tài kho n k toán hi n hành áp
d ng trong các doanh nghi p s n xu#t – kinh doanh % Vi t Nam ..............................139
4.3.1. V+ phía Nhà nư>c và các cơ quan qu'n lý Nhà nư>c..............................................139
4.3.2. V+ phía các doanh nghi p ........................................................................................142
KMT LUPN CHƯƠNG 4 ................................................................................................143
KMT LUPN CHUNG.......................................................................................................144
DANH MVC CÁC CƠNG TRÌNH CƠNG BI CoA TÁC GIL.................................147
DANH MVC CÁC TÀI LIHU THAM KHLO..............................................................148
PHV LVC..........................................................................................................................155
vi
DANH MVC CÁC CHp VIMT TqT
BCðKT
B'ng cân ñ i k# tốn
BCTC
Báo cáo tài chính
BCLCTT
Báo cáo lưu chuyVn ti+n t
CðKT
Ch# đK k# tốn
CMKT
Chu^n m c k# tốn
CNHHHðH
Cơng nghi p hóaH Hi n đ5i hóa
GTGT
Giá tr& gia tăng
KKðK
KiVm kê đ&nh kỳ
KKTX
Kê khai thư`ng xuyên
KQHðKD
K#t qu' ho5t ñKng kinh doanh
NSNN
Ngân sách Nhà nư>c
SXKD
S'n xuBt kinh doanh
TKKT
Tài kho'n k# toán
TK
Tài kho'n
TNDN
Thu nh p doanh nghi p
TNHH
Trách nhi m h=u h5n
TP
Trái phi#u
TSCð
Tài s'n c ñ&nh
XDCB
Xây d ng cơ b'n
XHCN
Xã hKi ch? nghĩa
vii
DANH MVC BLNG
B'ng 3.1
Danh m.c các lo5i tài kho'n k# tốn ban hành theo
Trang
57
Quy#t đ&nh s 425HTC/CðKT năm 1970
B'ng 3.2
Danh m.c 9 lo5i tài kho'n k# toán ban hành theo Quy#t
59
ñ&nh s 212HTC/CðKT năm 1989
B'ng 3.3
Danh m.c 9 lo5i tài kho'n k# tốn ban hành theo Quy#t
61
đ&nh s 1141HTC/CðKT năm 1995
B'ng 3.4
Danh m.c 9 lo5i TKKT ban hành theo Quy#t ñ&nh s
64
15/2006/Qð H BTC ngày 20/3/2006
DANH MVC BIrU ðs
BiVu ñY 3.1
Phân lo5i doanh nghi p ñã kh'o sát theo tiêu chí sZ h=u
67
và thành phJn kinh t#
BiVu đY 3.2
Phân lo5i doanh nghi p đã kh'o sát quy mơ v n
67
BiVu đY 3.3
Ch# đK k# tốn áp d.ng t5i nhóm doanh nghi p khác đã
68
kh'o sát có quy mơ nh9 và vPa
1
L I M9 ð:U
1. Lý do chfn ñ_ tài
H th ng k# toán là mKt bK ph n cBu thành quan tr*ng c?a h th ng công c.
qu'n lý kinh t# H tài chính, có vai trị tích c c ph.c v. cho vi c qu'n lý, ñi+u hành
và kiVm sốt các ho5t đKng kinh t#. V>i xu hư>ng hKi nh p kinh t# th# gi>i và khu
v c, địi h9i h th ng k# toán doanh nghi p cJn thi#t ph'i đư3c hồn thi n mKt cách
đYng bK và phù h3p trong vi c cung cBp thông tin nhgm ñáp ng nh=ng yêu cJu
qu'n lý m>i. H th ng k# tốn doanh nghi p có nhi+u nKi dung, trong đó h th ng
tài kho'n k# tốn (TKKT) là nKi dung quan tr*ng, có liên quan và có 'nh hưZng
quy#t ñ&nh ñ#n tBt c' các nKi dung còn l5i c?a h th ng k# tốn doanh nghi p đó.
Thơng qua h th ng TKKT doanh nghi p, k# toán ti#n hành phân lo5i, ph'n
ánh, ghi chép và xk lý các nghi p v. kinh t# phát sinh rõ ràng, k&p th`i và đJy đ?.
TP đó giúp cho vi c cung cBp, kiVm tra và phân tích đJy đ? các thơng tin v+ các
nghi p v. kinh t# phát sinh theo yêu cJu qu'n tr& doanh nghi p, nhgm giúp ban lãnh
ñ5o doanh nghi p ñưa ra các quy#t ñ&nh kinh t# và đi+u hành qu'n lý k&p th`i. ðYng
th`i, thơng qua h th ng TKKT doanh nghi p, k# toán ti#n hành thu th p các thông
tin cJn thi#t làm cơ sZ cho vi c l p và trình bày báo cáo tài chính (BCTC), sn là căn
c đáng tin c y ñV các nhà qu'n lý ñánh giá ñúng tình tr5ng tình hình tài chính, d
báo đư3c nhu cJu tài chính trong tương lai c?a doanh nghi p. Vì v y, h th ng
TKKT đóng vai trị quan tr*ng trong vi c quy#t đ&nh chBt lư3ng, thơng tin k# tốn
cũng như chBt lư3ng cơng tác k# tốn. Do v y, trong q trình hồn thi n h th ng
k# tốn doanh nghi p thì u cJu ti#p t.c hồn thi n h th ng TKKT doanh nghi p
ñư3c ñpt lên hàng ñJu.
q phJn l>n các nư>c ñã và ñang phát triVn (trP các nư>c Pháp, Ti p KhIc,
Nga, …), Nhà nư>c khơng quy đ&nh h th ng TKKT đV doanh nghi p ph'i áp d.ng
th ng nhBt. q các nư>c này, Nhà nư>c thư`ng ban hành Lu t K# toán, các văn b'n
hư>ng dsn Lu t K# toán và các chu^n m c k# toán (CMKT). Các doanh nghi p
ph'i t thi#t k# và th c hi n h th ng TKKT cho phù h3p v>i ñpc ñiVm kinh doanh
và u cJu qu'n lý đV có thV cung cBp ñJy ñ? thông tin cho ñi+u hành, qu'n lý c?a
2
doanh nghi p (theo yêu cJu c?a k# toán qu'n tr&) và có đ? thơng tin cho vi c l p và
trình bày BCTC (theo yêu cJu c?a Lu t K# tốn, CMKT). Có nh=ng nư>c như Mt,
Singapore, Malaixia, các nư>c thuKc kh i Liên minh Châu Âu (EU),… CMKT
không ph'i do cơ quan Nhà nư>c ban hành mà do các tD ch c ngh+ nghi p v+ k#
toán, kiVm tốn ban hành. Theo quy đ&nh c?a EU, tBt c' các doanh nghi p là đơn v&
có l3i ích cơng chúng như cơng ty niêm y#t, tD ch c tín d.ng, doanh nghi p b'o
hiVm bIt buKc ph'i áp d.ng các CMKT qu c t#. ðYng th`i, Z các nư>c phát triVn,
ho5t đKng ngh+ nghi p k# tốn rBt phát triVn do các doanh nghi p (ñpc bi t là các
doanh nghi p nh9 và vPa) có nhu cJu đư3c cung cBp d&ch v. k# toán như ghi sD và
l p BCTC ngày càng tăng ñV ti#t ki m chi phí và đ'm b'o chBt lư3ng c?a BCTC.
Các tD ch c, cá nhân ph'i ñ? ñi+u ki n hành ngh+ chuyên nghi p m>i ñư3c cung
cBp d&ch v. ghi sD và l p BCTC. Các t p đồn l>n trên th# gi>i ñ+u thuê các hãng
phJn m+m qu c t# xây d ng phJn m+m k# tốn đV áp d.ng th ng nhBt Z công ty mx
và các công ty con trong t p đồn cho phù h3p v>i đpc thù kinh doanh c?a tPng lĩnh
v c. V>i tình hình trên, trên th# gi>i chưa có các đ+ tài, các nghiên c u v+ h th ng
TKKT.
q Vi t Nam, qua các th`i kỳ, BK Tài chính đã có rBt nhi+u c gIng trong
vi c nghiên c u và ñã xây d ng ñư3c h th ng TKKT áp d.ng cho các doanh
nghi p. ðây là cơ sZ pháp lý ñV hư>ng dsn và triVn khai Ch# ñK k# toán (CðKT)
trong các doanh nghi p ñV th c hi n t t cơng tác k# tốn.
Mpc dù h th ng TKKT ñang áp d.ng cho các doanh nghi p s'n xuBt – kinh
doanh (SXKD) hi n nay Z nư>c ta ñã có nhi+u ska ñDi, c'i ti#n nhưng vsn chưa
th c s phù h3p ñV ñáp ng ñư3c yêu cJu ñDi m>i c?a n+n kinh t# và phù h3p v>i
thông l qu c t#. H th ng TKKT áp d.ng trong các doanh nghi p SXKD hi n hành
còn quá ph c t5p, cịn mang tính khn msu, c ng nhIc, chưa phát huy đư3c tính
ch? đKng, sáng t5o c?a các doanh nghi p.
Th c t# cho thBy, bên c5nh h th ng TKKT quy ñ&nh trong CðKT doanh
nghi p ban hành theo Quy#t ñ&nh s 15/2006/Qð H BTC ngày 20/3/2006 (sau ñây
g*i tIt là Quy#t ñ&nh s 15) c?a BK trưZng BK Tài chính, cịn có h th ng TKKT áp
3
d.ng cho doanh nghi p nh9 và vPa ban hành theo Quy#t đ&nh s 48/2006/Qð H BTC
ngày 14/9/2006. Ngồi ra, trên cơ sZ Quy#t ñ&nh 15, các ngành và doanh nghi p
kinh doanh đpc thù cịn đư3c phép xây d ng và ban hành h th ng TKKT riêng
(T p đồn ði n l c, T p đồn Bưu chính H Vizn thơng, T p đồn DJu khí, TDng
Cơng ty Hàng khơng, ...). Mpt khác, do nh=ng qui đ&nh c?a ch# đK TKKT khơng
theo k&p s phát triVn c?a n+n kinh t# nên BK Tài chính ph'i thư`ng xuyên ska ñDi,
bD sung h th ng TKKT (các thông tư Thông tư s 138/2011/TT H BTC ngày
4/10/2011 v+ ska ñDi, bD sung ch# đK k# tốn doanh nghi p nh9 và vPa; Thông tư s
244/2009/TT H BTC ngày 31/12/2009 bD sung, ska ñDi CðKT doanh nghi p ban
hành theo Quy#t ñ&nh s 15/2006/Qð H BTC ngày 20/3/2006; ...).
Vi c tYn t5i nhi+u h th ng TKKT áp d.ng cho các doanh nghi p và ph'i
thư`ng xuyên bD sung, c p nh t như quy ñ&nh hi n hành sn gây ra khó khăn trong
vi c v n hành h th ng thơng tin k# tốn doanh nghi p. ð i v>i cán bK k# toán Z
doanh nghi p, vi c ph'n ánh và xk lý các nghi p v. kinh t# phát sinh vào các
TKKT trZ nên ph c t5p, ñpc bi t là khi thay đDi nơi cơng tác tP doanh nghi p l>n
sang doanh nghi p nh9 và vPa hopc sang các doanh nghi p ñpc thù. Các doanh
nghi p xây d ng phJn m+m k# toán cũng ph'i mBt nhi+u th`i gian trong quá trình
nghiên c u, thi#t k# phJn m+m do có nhi+u h th ng TKKT và có s khác bi t v+ h
th ng TKKT cho tPng lo5i hình doanh nghi p. ð i v>i cán bK trong các cơ quan
Nhà nư>c khi th c hi n cơng tác thanh tra, kiVm tra k# tốn, kiVm toán t5i các doanh
nghi p ph'i mBt nhi+u tư duy đV nh> do có nhi+u h th ng TKKT khác nhau. Bên
c5nh đó, các cơ sZ đào t5o cũng gpp khơng ít khó khăn trong vi c đào t5o và hư>ng
dsn th c hành k# toán cho h*c viên, sinh viên v+ h th ng k# toán hi n hành đV có
thV đáp ng đư3c nhu cJu v+ nhân l c c?a các doanh nghi p.
Mpt khác, vi c bIt buKc ph'i th c hi n h th ng TKKT các cBp như h th ng
TKKT ñang áp d.ng cho các doanh nghi p hi n nay chưa linh ho5t và chưa tăng
cư`ng tính t ch&u trách nhi m c?a doanh nghi p do chưa cho phép doanh nghi p
ñư3c ch? ñKng mZ chi ti#t TKKT các cBp, chưa yêu cJu doanh nghi p ph'i t thi#t
k# và th c hi n h th ng TKKT và phương pháp k# tốn trên cơ sZ đ'm b'o tn
4
th? CMKT và các quy đ&nh có liên quan đ#n l p và trình bày BCTC cũng như đáp
ng u cJu qu'n lý c?a Nhà nư>c và doanh nghi p. Vi c quy ñ&nh ñV áp d.ng
th ng nhBt TKKT và phương pháp k# tốn sn khơng cịn phù h3p khi th c t# các
chính sách, ch# đK kinh t#, tài chính, thu# ln đư3c ban hành m>i hopc ska ñDi, bD
sung hopc ho5t ñKng kinh doanh ña d5ng trong xu th# hKi nh p kinh t#.
q Vi t Nam, cũng đã có khá nhi+u cơng trình nghiên c u v+ tài kho'n (TK)
và h th ng TKKT nhưng hJu h#t các cơng trình nghiên c u này ch| dPng Z m c
nghiên c u tình hình v n d.ng h th ng TKKT t5i mKt công ty hay tDng cơng ty mà
chưa có mKt cơng trình nghiên c u nào mang tJm qu c gia v+ h th ng TKKT áp
d.ng trong các doanh nghi p SXKD. Do v y, đV có đư3c mKt h th ng TKKT làm
cơ sZ pháp lý áp d.ng th ng nhBt cho tBt c' các doanh nghi p SXKD thuKc m*i lĩnh
v c, khơng phân bi t quy mơ và lo5i hình doanh nghi p, đYng th`i cho phép doanh
nghi p đư3c hồn tồn ch? đKng, linh ho5t trong vi c mZ chi ti#t các TKKT đV có
đ? thơng tin đáp ng u cJu k# tốn qu'n tr& và k# tốn tài chính, đpc bi t là có đ?
thơng tin làm cơ sZ cho vi c l p và trình bày BCTC thì vi c nghiên c u nhgm hoàn
thi n h th ng TKKT áp d.ng cho các doanh nghi p SXKD Z Vi t Nam là mKt địi
h9i có tính th`i s , cBp bách, cJn thi#t hi n nay; là mKt nKi dung quan tr*ng trong
q trình hồn thi n h th ng k# tốn Vi t Nam, t5o đi+u ki n thu n l3i cho ngư`i
làm công tác k# toán cũng như các cơ quan h=u quan và các cơ sZ đào t5o k# tốn;
đYng th`i, góp phJn thúc ñ^y quá trình hKi nh p c?a n+n kinh t#.
TP nh=ng phân tích cơ b'n như trên, tác gi' đã l a ch*n ñ+ tài v>i tên g*i
“Nghiên c u h th ng tài kho n k toán áp d ng trong các doanh nghi p s n
xu#t $ kinh doanh % Vi t Nam" làm ñ+ tài nghiên c u sinh ti#n sĩ c?a mình.
2. M c tiêu nghiên c u
M.c tiêu cơ b'n, xuyên su t c?a ñ+ tài là ng d.ng khung lý thuy#t v+
TKKT, h th ng TKKT áp d.ng trong các doanh nghi p SXKD và sk d.ng d= li u
v+ h th ng TKKT doanh nghi p SXKD; phân tích, đánh giá h th ng TKKT áp
d.ng trong các doanh nghi p SXKD Z Vi t Nam hi n hành; tP đó tìm ra gi'i pháp
phù h3p đV hồn thi n và xây d ng h th ng TKKT áp d.ng trong các doanh nghi p
5
SXKD Z Vi t Nam nhgm nâng cao chBt lư3ng ho5t đKng k# tốn và cung cBp thơng
tin cho các nhà qu'n lý.
TP m.c tiêu cơ b'n đó, các m.c tiêu nghiên c u chính đư3c xác đ&nh là:
H Làm rõ b'n chBt và vai trò c?a tài kho'n và h th ng TKKT áp d.ng trong
các doanh nghi p SXKD;
H Phân tích và đánh giá th c tr5ng h th ng TKKT áp d.ng trong các doanh
nghi p SXKD hi n hành Z Vi t Nam nhgm kh~ng ñ&nh nh=ng thành công và h5n
ch# c?a h th ng TKKT áp d.ng trong các doanh nghi p SXKD hi n hành c' v+
ch# ñK ban hành lsn áp d.ng trong th c tizn;
H ð+ xuBt các gi'i pháp cơ b'n ñV hoàn thi n và xây d ng h th ng TKKT
áp d.ng trong các doanh nghi p SXKD hi n hành Z Vi t Nam nhgm nâng cao chBt
lư3ng ho5t đKng k# tốn và thơng tin k# tốn trong các doanh nghi p SXKD.
3. ð i tưvng và phim vi nghiên c u
ð i tư ng nghiên c u:
ð+ tài nghiên c u v+ h th ng TKKT áp d.ng trong các doanh nghi p SXKD
hi n hành Z Vi t Nam. V>i ñ i tư3ng này, ñ+ tài ñi sâu nghiên c u các vBn ñ+ lý
lu n cơ b'n và ti#n hành kh'o sát th c tr5ng ch# đK k# tốn v+ h th ng TKKT cũng
như th c tr5ng v n d.ng h th ng TKKT hi n hành trong các doanh nghi p SXKD
cùng v>i vi c đ+ xuBt gi'i pháp hồn thi n h th ng TKKT hi n hành áp d.ng trong
các doanh nghi p SXKD Z Vi t Nam.
Ph m vi nghiên c u:
Lu n án t p trung nghiên c u h th ng TKKT hi n hành áp d.ng trong các
doanh nghi p SXKD Z Vi t Nam và gi'i pháp hoàn thi n k#t h3p xây d ng h
th ng TKKT áp d.ng trong các doanh nghi p SXKD. C. thV:
+ V n i dung: Lu n án gi>i h5n nghiên c u các vBn ñ+ lý lu n và th c tizn
liên quan ñ#n h th ng TKKT doanh nghi p SXKD.
+ V không gian: Gi>i h5n nghiên c u ch# đK k# tốn v+ h th ng TKKT
doanh nghi p SXKD Z Vi t Nam và th c tizn v n d.ng h th ng TKKT hi n hành
trong các doanh nghi p SXKD Z Vi t Nam.
6
+ V th i gian: Nghiên c u h th ng TKKT áp d.ng trong các doanh nghi p
SXKD Z Vi t Nam tP năm 1954 đ#n nay, trong đó chú tr*ng giai ño5n tP tháng
3/2006 ñ#n nay là giai ño5n áp d.ng h th ng TKKT hi n hành trong các doanh
nghi p SXKD.
4. Câu hwi nghiên c u
ðV ñ5t ñư3c m.c tiêu nghiên c u ñ+ ra, lu n án t p trung gi'i ñáp câu h9i
tDng quát: H th ng TK k# toán hi n hành áp d.ng trong các doanh nghi p SXKD Z
Vi t Nam có 'nh hưZng như th# nào đ#n k#t qu' và hi u qu' ho5t đKng k# tốn nói
chung và chBt lư3ng thơng tin k# tốn nói riêng c?a doanh nghi p?
TP đó, lu n án ph'i gi'i đáp đư3c các câu h9i c. thV sau:
H Nh=ng ñpc trưng c?a TK và h th ng TKKT áp d.ng trong các doanh
nghi p SXKD?
H Nh=ng nhân t nào 'nh hưZng ñ#n h th ng TKKT áp d.ng trong các
doanh nghi p SXKD?
H Nh=ng gi'i pháp và đ+ xuBt nào thích h3p đV hoàn thi n và xây d ng h
th ng TKKT áp d.ng trong các doanh nghi p SXKD?
5. Phương pháp nghiên c u
Cơng trình nghiên c u sk d.ng k#t h3p phương pháp nghiên c u ñ&nh lư3ng
v>i phương pháp ñ&nh tính. Phương pháp nghiên c u ñ&nh lư3ng ñư3c lu n án v n
d.ng tP cách th c ti#p c n dizn gi'i, còn phương pháp nghiên c u ñ&nh tính ñư3c
v n d.ng tP cách th c ti#p c n qui n5p.
Phương pháp ñ&nh lư3ng ñư3c tác gi' sk d.ng trong lu n án thơng qua vi c
tính tốn, đo lư`ng v+ h th ng TKKT doanh nghi p SXKD và s lư3ng các doanh
nghi p SXKD hi n ñang áp d.ng nhgm th c hi n các phân tích th ng kê d a trên cơ
sZ d= li u thu th p đư3c s hóa. Bgng cách sk d.ng h th ng b'ng h9i (phi#u ñi+u
tra) ñư3c chu^n b& trư>c, t p trung ch? y#u vào nh=ng tYn t5i, nh=ng khi#m khuy#t
và bBt ti n c?a h th ng TKKT doanh nghi p SXKD hi n hành, lu n án đã ti#n hành
thu th p thơng tin sơ cBp tP 58 chuyên gia và tP 105 doanh nghi p thuKc các lo5i
7
hình doanh nghi p khác nhau. Trên cơ sZ các s li u ñi+u tra th c t# theo phương
pháp ñi+u tra s l>n, dizn gi'i logic d a trên mKt qui mơ msu kh'o sát nhBt đ&nh,
bgng cách s hóa d= li u, lu n án đã đưa ra nh=ng nh n ñ&nh, ñánh giá v+ h th ng
TKKT doanh nghi p SXKD hi n hành áp d.ng trong các doanh nghi p SXKD Z
Vi t Nam. TP đó, lu n án ch ng minh s cJn thi#t ph'i nghiên c u đV hồn thi n và
xây d ng mKt h th ng TKKT doanh nghi p mang tính mZ, t5o ñi+u ki n cho doanh
nghi p phát huy ñư3c tính ch? ñKng, sáng t5o và nâng cao kh' năng thích ng cũng
như đáp ng u cJu phát triVn c?a n+n kinh t# và yêu cJu hKi nh p kinh t# khu v c
và th# gi>i.
D a trên k#t qu' phân tích và d báo đ&nh lư3ng k#t h3p v>i lý lu n v+ h
th ng TKKT doanh nghi p, tác gi' lu n án ñã ñưa ra ñư3c mKt s gi'i pháp nhgm
hoàn thi n và xây d ng h th ng TKKT áp d.ng trong các doanh nghi p SXKD Z
Vi t Nam. Tuy nhiên, mpt trái c?a phương pháp ñ&nh lư3ng mà tác gi' c'm nh n
ñư3c khi sk d.ng trong nghiên c u là nh=ng sai s do ñ i tư3ng ñư3c ph9ng vBn,
ñi+u tra tr' l`i khơng đúng các câu h9i vì khơng nh> hopc do hiVu sai hay tr' l`i
hoàn toàn theo cách hiVu ch? quan c?a h*.
ðV v n d.ng phương pháp nghiên c u đ&nh tính, lu n án gi' đ&nh rgng, h
th ng TKKT doanh nghi p SXKD áp d.ng trong các doanh nghi p hi n hành Z Vi t
Nam là khơng phù h3p v>i đi+u ki n và tình hình hi n t5i cũng như khơng đáp ng
u cJu phát triVn và hKi nh p c?a n+n kinh t#. Vì th#, vi c nghiên c u đV hồn
thi n và xây d ng mKt h th ng TKKT doanh nghi p SXKD là hồn tồn cJn thi#t.
TP đó, lu n án ti#n hành th c hi n các quan sát, ñánh giá h th ng TKKT doanh
nghi p SXKD hi n hành c' v+ ch# đK lsn tình hình v n d.ng trong th c tizn t5i các
doanh nghi p SXKD hi n hành Z Vi t Nam trên quan ñiVm c?a tác gi'. Vi c sk
d.ng phương pháp đ&nh tính nhgm hồn ch|nh nh=ng thơng tin đ&nh lư3ng thu ñư3c
trong các kh'o sát và các nghiên c u ñánh giá; ñYng th`i, bD tr3 cho phương pháp
ñ&nh lư3ng bgng cách xác ñ&nh các ch? ñ+ phù h3p v>i phương pháp đi+u tra, giúp
gi'i thích các m i quan h gi=a các bi#n s ñư3c phát hi n trong nghiên c u ñ&nh
lư3ng.
8
Vi c k#t h3p sk d.ng c' 2 phương pháp nghiên c u đ&nh tính và đ&nh lư3ng
trong lu n án sn làm tăng ñK tin c y c?a các phân tích và đánh giá vì có đư3c các
minh ch ng tP nhi+u nguYn, t5o cách nhìn đa chi+u v+ cùng mKt vBn đ+, có thV bD
tr3 cho nhau và ph.c v. hi u qu' cho m.c tiêu nghiên c u. Mpt khác, vi c sk d.ng
k#t h3p c' 2 phương pháp này trong nghiên c u sn làm cho k#t qu' nghiên c u ñáp
ng t t hơn m.c tiêu c?a ñ+ tài, gi'i ñáp ñư3c câu h9i nghiên c u mKt cách ñJy ñ?,
rõ ràng, b'o ñ'm cho k#t qu' nghiên c u vPa có tính khái qt nh` phương pháp
đ&nh lư3ng, vPa có tính c. thV nh` phương pháp đ&nh tính v>i các trư`ng h3p
nghiên c u điVn hình. Nh` đó, các k#t lu n mà đ+ tài ñưa ra sn b'o ñ'm cơ sZ khoa
h*c và mang tính kh' thi cao.
Q trình nghiên c u c?a lu n án ñư3c chia làm 3 giai ño5n:
Giai ño n 1: Nghiên c u, h th ng hóa và tDng h3p cơ sZ lý lu n v+ TKvà
h th ng TKKT doanh nghi p SXKD và s ñánh giá th c tr5ng nghiên c u h
th ng TKKT doanh nghi p SXKD áp d.ng trong các doanh nghi p.
Giai ño n 2: Kh'o sát th c tizn v+ h th ng TKKT doanh nghi p SXKD
và tình hình v n d.ng h th ng TKKT doanh nghi p SXKD hi n hành t5i doanh
nghi p Z Vi t Nam.
H Giai đo5n 3: Phân tích, xk lý s li u; trên cơ sZ đó, rút ra các k#t lu n v+
các nKi dung nghiên c u.
Sau khi hoàn tBt giai ño5n 1, giai ño5n ti#p theo lu n án ti#n hành giai ño5n
kh'o sát th c tizn v+ h th ng TKKT doanh nghi p SXKD và tình hình v n d.ng h
th ng TKKT doanh nghi p SXKD hi n hành t5i doanh nghi p Z Vi t Nam. Bên
c5nh vi c thu th p d= li u th cBp (các ch# đK k# tốn, ch# đK TKKT doanh nghi p
SXKD do BK Tài chính ban hành), có thV nói, vi c thu th p d= li u sơ cBp h#t s c
khó khăn và t n nhi+u cơng s c. D= li u sơ cBp là nguYn d= li u chưa qua xk lý,
ñư3c thu th p lJn ñJu và thu th p tr c ti#p tP các doanh nghi p SXKD Z Vi t Nam
thông qua các cuKc ñi+u tra. Mpc dJu nguYn d= li u sơ cBp ñáp ng t t yêu cJu
nghiên c u nhưng do ph5m vi c?a lu n án và s lư3ng doanh nghi p các doanh
9
nghi p SXKD rBt l>n (trên 375.000 doanh nghi p th c t# ñang ho5t ñKng1) và phân
b trên khIp c' nư>c nên lu n án không thV ti#n hành kh'o sát h#t đư3c. Vì th#, tác
gi' lu n án áp d.ng phương pháp ch*n msu nhgm ti#n hành thu th p thơng tin trên
msu; tP đó, đưa ra các k#t lu n. Các doanh nghi p ñư3c ch*n ph.c v. cho nghiên
c u ñ+ tài ñư3c th c hi n trên cơ sZ các yêu cJu: (1) Các doanh nghi p ñư3c ch*n
ph'i là doanh nghi p ho5t ñKng trong lĩnh v c SXKD có cùng tính chBt v>i các ñơn
v& tDng thV (lĩnh v c s'n xuBt, thương m5i, d&ch v., xây d ng cơ b'n); (2) Quá trình
ch*n msu ph'i th c hi n theo nguyên tIc ngsu nhiên; (3) S lư3ng msu ñư3c ch*n
ph'i ñ? l>n.
ðV khIc ph.c như3c ñiVm này, tác gi' lu n án khơng ti#n hành đi+u tra h#t
tồn bK các doanh nghi p mà ch| ñi+u tra ngsu nhiên mKt s doanh nghi p. Msu
doanh nghi p nghiên c u ñư3c l a ch*n trên cơ sZ d= li u danh b5 các doanh
nghi p ñăng ký kinh doanh t5i Hà NKi và mKt s đ&a bàn khác như: H'i Phịng, H'i
Dương, ðà N•ng, Qu'ng Ninh, Lào Cai, ... ðây là nh=ng ñ&a bàn mà tác gi' lu n
án có ñi+u ki n kh'o sát. Hơn n=a, nh=ng ñ&a bàn ñư3c l a ch*n cũng là nh=ng đ&a
bàn có nhi+u doanh nghi p SXKD ho5t ñKng kinh doanh trên nhi+u lĩnh v c, đa
d5ng v+ quy mơ và lo5i hình sZ h=u v n.
Căn c vào các yêu cJu trên, tác gi' lu n án ñã ch*n ngsu nhiên ra 150
doanh nghi p ñV ti#n hành thu th p d= li u. Vi c ti#p c n các doanh nghi p (msu
l a ch*n) ñư3c th c hi n bgng cách ti#p c n theo danh sách và ti#p c n v>i cán bK
k# tốn trong doanh nghi p. Theo đó, khi ti#p c n theo danh sách, tác gi' lu n án
căn c vào danh b5 các doanh nghi p phát hành bZi Phịng Thương m5i & Cơng
nghi p Vi t Nam (VCCI), danh b5 các doanh nghi p trong Nh=ng Trang Vàng
(Yellow Page) đư3c phát hành bZi T p đồn Cơng ty Bưu chính Vizn thơng và các
cơ sZ d= li u khác trên internet (danh sách các công ty cD phJn niêm y#t công b
bZi †y ban Ch ng khoán Nhà nư>c, bZi SZ Giao d&ch ch ng khoán Hà NKi, ...) t5i
các ñ&a bàn kh'o sát. Vi c ti#p c n tr c ti#p qua các cán bK k# toán trong các doanh
1
Niên giám Th ng kê 2012.
10
nghi p ñư3c tác gi' lu n án căn c vào danh sách cán bK k# toán t5i các doanh
nghi p, vào s gi>i thi u c?a ngư`i quen.
Ban ñJu, các doanh nghi p ñư3c l a ch*n ti#p c n đ+ tài thơng qua trao đDi
tr c ti#p qua ñi n tho5i hopc trao ñDi qua ngư`i quen nhgm làm rõ m.c tiêu, ph5m
vi nghiên c u, ñK tin c y c?a thơng tin đư3c cung cBp, ... K#t qu' có 98 doanh
nghi p trong s 150 doanh nghi p d ñ&nh kh'o sát (t‡ l 65,3% doanh nghi p)
ñYng ý tham gia ph9ng vBn và 07 doanh nghi p đYng ý tham gia dư>i hình th c tr'
l`i phi#u ñi+u tra (chi#m 4,7%). Các cuKc ph9ng vBn ñư3c th c hi n theo hai cách
ti#p xúc tr c ti#p và gián ti#p v>i 01 (mKt) hopc 02 (hai) cán bK k# tốn có kinh
nghi m Z m‰i đơn v& kh'o sát. Thông tin v+ các doanh nghi p tham gia kh'o sát,
nKi dung phi#u ñi+u tra doanh nghi p và k#t qu' kh'o sát ñư3c kèm theo t5i các ph.
l.c Z cu i lu n án (Ph. l.c 1: Phi#u kh'o sát doanh nghi p; Ph. l.c 2: TDng h3p k#t
qu' kh'o sát doanh nghi p; Ph. l.c 5: Danh sách các doanh nghi p tham gia ph9ng
vBn; Ph. l.c 6: TDng h3p k#t qu' các doanh nghi p tham gia ph9ng vBn; Ph. l.c 7:
Danh sách các doanh nghi p gki phi#u ñi+u tra). K#t qu' kh'o sát doanh nghi p
ñư3c lu n án sk d.ng ñV minh ch ng th c t# v+ h th ng TKKT hi n hành áp d.ng
trong các doanh nghi p. MKt s k#t qu' ñư3c sk d.ng ñV làm căn c đ+ ra các gi'i
pháp xây d ng và hồn thi n h th ng TKKT.
M.c tiêu nghiên c u c?a đ+ tài là nghiên c u đV hồn thi n và xây d ng h
th ng TKKT doanh nghi p SXKD hi n hành nên ñ i tư3ng tham gia kh'o sát còn
bao gYm c' các chuyên gia trong lĩnh v c tài chính, k# tốn và kiVm tốn. TBt c' có
58 chun gia hYi đáp trong tDng s 100 chuyên gia nh n l`i tham gia ñi+u tra. Vi c
l a ch*n chuyên gia ñư3c bIt ñJu bgng cách thơng qua đi n tho5i hopc email, tác
gi' liên h v>i các chuyên gia v+ các nKi dung ñi+u tra. Do đi+u ki n th`i gian và
cơng vi c, các chun gia đ+u chBp nh n tham gia thơng qua phi#u ñi+u tra và hJu
h#t ñ+u ñYng ý ñV l5i các thông tin cá nhân liên quan (tên, tuDi, nơi cơng tác, lĩnh
v c ho5t đKng, ...). Thơng tin v+ k#t qu' kh'o sát chun gia đư3c trình bày t5i Ph.
l.c 3: Phi#u kh'o sát chuyên gia và Ph. l.c 4: TDng h3p k#t qu' kh'o sát chun
gia đính kèm theo Z cu i lu n án. K#t qu' kh'o sát chuyên gia là mKt trong nh=ng
11
căn c quan tr*ng ñV tác gi' ñ+ xuBt các gi'i pháp xây d ng và hoàn thi n h th ng
TKKT doanh nghi p SXKD Z Vi t Nam.
Các câu h9i ñi+u tra, ph9ng vBn ñư3c xây d ng ch? y#u d a trên câu h9i
nghiên c u và các m nh ñ+, ñư3c thi#t l p cho m.c ñích ñi+u tra và thu th p d=
li u. Các cuKc ph9ng vBn tr c ti#p hay gián ti#p ñ+u ñư3c th c hi n trên cơ sZ các
câu h9i mZ nhgm t5o ñi+u ki n thu n l3i cho nh=ng ngư`i tham gia ph9ng vBn trình
bày ý ki#n hay quan ñiVm cá nhân c?a h*; ñYng th`i, giúp tác gi' có thV phát hi n
vBn đ+ m>i trong q trình đi+u tra. NKi dung các câu h9i ph9ng vBn ch? y#u xoay
quanh th c tr5ng v n d.ng h th ng TKKT cùng nh=ng khó khăn và thu n l3i cùng
v>i nh=ng ñ+ xuBt, ki#n ngh& mong mu n c?a nh=ng ngư`i làm k# toán t5i doanh
nghi p. Do nh=ng lý do t# nh& mà nh=ng ngư`i tham gia ph9ng vBn không cho phép
ghi âm nên k#t qu' ph9ng vBn ñư3c tác gi' lu n án th c hi n dư>i hình th c ghi
chép l5i.
ð i v>i các câu h9i trong phi#u đi+u tra, ngồi nh=ng câu h9i liên quan đ#n
thơng tin chung v+ doanh nghi p (Tên và đ&a ch| Cơng ty; Tên và ch c v. c?a ngư`i
tr' l`i b'ng kh'o sát trong Công ty; ð&a bàn ho5t đKng c?a Cơng ty; Năm thành l p
Cơng ty; 5. S lư3ng lao đKng c?a Cơng ty hi n hành; Lo5i hình tD ch c và ho5t
đKng c?a Cơng ty; ...) là nh=ng thơng tin liên quan đ#n h th ng k# tốn và TKKT
mà cơng ty đang áp d.ng (áp d.ng ch# đK k# tốn ban hành theo quy#t đ&nh nào;
hình th c tD ch c cơng tác k# tốn; đánh giá chBt lư3ng ho5t đKng k# tốn c?a cơng
ty hi n nay; h th ng TKKT sk d.ng; các TK đpc thù; thu n l3i, khó khăn khi áp
d.ng h th ng TKKT hi n hành; gi'i pháp hoàn thi n; ki#n ngh&; ...). ðây là nh=ng
câu h9i ñư3c xây d ng nhgm tr' l`i cho vi c th c hi n các m.c tiêu nghiên c u c?a
lu n án; trong đó, mKt s câu h9i nhgm tr' l`i cho m.c tiêu nghiên c u th hai v+
phân tích và đánh giá th c tr5ng h th ng TKKT doanh nghi p hi n hành. Các câu
h9i còn l5i nhgm tr' l`i cho m.c tiêu nghiên c u th ba v+ ñ+ xuBt các gi'i pháp cơ
b'n đV hồn thi n h th ng TKKT áp d.ng trong các doanh nghi p SXKD hi n
hành Z Vi t Nam nhgm nâng cao chBt lư3ng ho5t đKng k# tốn và thơng tin k# tốn
trong các doanh nghi p SXKD.
12
Các câu h9i đư3c trình bày logic, b'o đ'm s k#t n i gi=a câu h9i ph9ng vBn
v>i câu h9i nghiên c u và ñ&nh hư>ng c?a m nh ñ+ nghiên c u thơng qua các ch?
đ+ đư3c tDng k#t tP nghiên c u lý lu n và khung lý thuy#t ñã ñư3c phát triVn c?a ñ+
tài.
K#t qu' ñi+u tra, ph9ng vBn ñư3c s cho phép c?a nh=ng ngư`i tham gia ch|
sk d.ng ñV ph.c v. cho nghiên c u và đư3c cơng b dư>i hình th c mKt cơng trình
nghiên c u khoa h*c.
Giai đo5n 3 c?a q trình nghiên c u bao gYm các công vi c như phân tích,
xk lý s li u; trên cơ sZ đó, rút ra các k#t lu n v+ các nKi dung nghiên c u. Sau khi
d= li u ñã ñư3c thu th p, tác gi' lu n án ti#n hành xk lý nhgm tDng h3p, phân lo5i,
sàng l*c, l a ch*n và tóm lư3c d= li u đV có thV sk d.ng đư3c. Q trình xk lý d=
li u thu th p bao gYm các công vi c như: phê chu^n d= li u, hi u đính d= li u, l p
b'ng tính, xác đ&nh và tính tốn các đpc trưng c?a d= li u, nh p d= li u vào máy
tính và sk d.ng các phJn m+m thích h3p đV xk lý và phân tích d= li u nhgm đáp
ng m.c tiêu nghiên c u. ð i v>i các d= li u thu th p qua ñi+u tra tr c tuy#n ñư3c
xk lý tr c ti#p bgng phJn m+m Google Docs, còn các d= li u thu th p tr c ti#p qua
ph9ng vBn hay do doanh nghi p cung cBp đư3c xk lý và phân tích bgng phJn m+m
SPSS và bgng phJn m+m xk lý d= li u văn phịng Microsoft Office (phân tích th ng
kê đơn gi'n c?a Exel) k#t h3p v>i vi c mô t' s li u thơng qua s tuy t đ i, s
tương đ i k#t h3p v>i ñY th& hopc biVu ñY. Bên c5nh đó, tác gi' cịn sk d.ng các
phương pháp phân tích mang tính nghi p v. H kt thu t khác như so sánh, đ i chi#u,
tDng h3p, phân tích và phương pháp chun gia đV xét đốn phù h3p v>i tư duy
bi n ch ng và l&ch sk. Các k#t qu' phân tích d= li u đư3c sk d.ng ñV trình bày k#t
qu' nghiên c u Z các phJn ti#p theo c?a đ+ tài.
6. Nh4ng đóng góp mei cca ñ_ tài
Trên cơ sZ phân tích, ñánh giá th c tr5ng h th ng TKKT áp d.ng trong các
doanh nghi p SXKD c' v+ ch# đK k# tốn qua các th`i kỳ và th c t# th c hi n cũng
như kinh nghi m c?a các nư>c trên th# gi>i, lu n án đã tDng h3p, phân tích, đánh
giá và ñưa ra các quan ñiVm cũng như các gi'i pháp ch? y#u nhgm hoàn thi n h
13
th ng TKKT hi n hành áp d.ng trong các doanh nghi p SXKD Z Vi t Nam trong
ngIn h5n và dài h5n. Các vBn ñ+ mà ñ+ tài ñ+ c p có ý nghĩa c' v+ lý lu n khoa h*c
và th c tizn trong c' ngIn h5n và dài h5n. C. thV, lu n án có các đóng góp ch? y#u
sau:
H H th ng hóa và làm rõ hơn nh=ng vBn ñ+ lý lu n cơ b'n v+ TK và h
th ng TKKT áp d.ng trong các doanh nghi p.
H Phân tích và đánh giá mKt cách khách quan nh=ng tYn t5i c?a h th ng
TKKT hi n hành áp d.ng trong các doanh nghi p SXKD Z Vi t Nam.
H Nghiên c u 'nh hưZng c?a các nhân t ch? quan và khách quan tác ñKng
t>i h th ng TKKT doanh nghi p SXKD.
H ð+ xuBt các gi'i pháp và ñi+u ki n th c hi n gi'i pháp hoàn thi n và xây
d ng h th ng TKKT hi n hành áp d.ng trong các doanh nghi p SXKD Z Vi t
Nam.
7. K t c#u cca ñ_ tài
V>i tên g*i “Nghiên c u h th ng tài kho n k toán áp d ng trong các
doanh nghi p s n xu"t # kinh doanh $ Vi t Nam", ngồi mZ đJu, k#t lu n, danh
m.c b'ng biVu, sơ ñY, ph. l.c, danh m.c tài li u tham kh'o, lu n án ñư3c chia làm
4 chương:
Chương 1: TDng quan nghiên c u v+ h th ng tài kho'n k# toán doanh nghi p;
Chương 2: Cơ sZ lý lu n v+ tài kho'n k# toán và h th ng tài kho'n k# toán áp d.ng
trong các doanh nghi p SXKD;
Chương 3: K#t qu' nghiên c u v+ h th ng tài kho'n k# toán hi n hành áp d.ng
trong các doanh nghi p SXKD Z Vi t Nam;
Chương 4: Th'o lu n k#t qu' nghiên c u và ñ+ xuBt gi'i pháp hoàn thi n h th ng
tài kho'n k# toán hi n hành áp d.ng trong các doanh nghi p SXKD Z Vi t Nam.