Phương pháp dạy tiết tấu, ngữ âm, ngữ điệu trong các loại câu tiếng Anh ở trường THCS

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Phương pháp dạy tiết tấu, ngữ âm, ngữ điệu trong các loại câu tiếng Anh ở trường THCS ************************************************************* môc lôc PhÇn. Trang. A. Đặt vấn đề. 2. B. Giải quyết vấn đề. 4. 1. Träng ©m vµ ng÷ ®iÖu. 4 4. a. Träng ©m: a1) Träng ©m tõ. 4. a2) Träng ©m c©u.. 5 6. b. Ng÷ ®iÖu 2. Phương pháp dạy tiết tấu, ngữ âm, ngữ điệu trong các loại câu ở Tiếng Anh trường THCS.. 8. a. Phương pháp giảng chung khi dạy tiết tấu, ngữ điệu trong c¸c lo¹i c©u tiÕng Anh.. 8. b. Phương pháp dạy tiết tấu, ngữ điệu trong từng loại câu nói cô thÓ.. 8. b1) C©u trÇn thuËt:. 8. b2) C©u nghi vÊn:. 9. b3) C©u tr¶ lêi:. 10. b4) C©u lùa chän:. 10. b5) Câu hỏi có từ để hỏi:. 11. b6) C©u hái ®u«i:. 11. C. KÕt luËn. 12. 1. KÕt qu¶ nghiªn cøu.. 12. 2. Bµi häc kinh nghiÖm.. 12. 3. KiÕn nghÞ:. 13. Trường THCS Yển Khê. NguyÔn V¨n Ngäc Lop2.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Phương pháp dạy tiết tấu, ngữ âm, ngữ điệu trong các loại câu tiếng Anh ở trường THCS ************************************************************* A. Đặt vấn đề Chương trình tiếng Anh ở các trường THCS đã được đưa vào giảng dạy nhiều năm nay, nhưng nó vẫn là một môn mới đối với học sinh. Phương pháp để thực hiện các tiết dạy cũng như mục đích dạy và học Ngoại ngữ cũng kh¸c h¼n víi nh÷ng m«n häc kh¸c. Mục đích của việc giảng dạy và học Ngoại ngữ là rèn luyện cho học sinh giao tiÕp 4 kü n¨ng: Nghe (listening), nói (reading) đọc (reading) và viết (writing). Muốn hoàn thiện kỹ năng ngôn ngữ người học phải thực hành nhiều. Hầu như trong chương trình ở cấp THCS việc luyện tiết tấu, ngữ âm, ngữ điệu cho học sinh chưa được chú trọng, giáo viên chỉ rèn luyện cho học sinh đọc mà quên đi tiết tÊu, ng÷ ©m, ng÷ ®iÖu trong c¸c c©u nãi. Thùc tÕ, tiÕt tÊu, ng÷ ©m, ng÷ ®iÖu rÊt quan träng trong viÖc giao tiếp đàm thoại với người khác, đặc biệt là người nước ngoài. Có thể những từ mà sự phát âm chưa thật đúng như tiết tấu, ngữ âm, ngữ điệu mà đúng thì người nước ngoài cũng sẽ hiểu. Ngược lại nếu ta phát âm các từ đúng, mà tiết tấu, ngữ âm, ngữ điệu lại sai thì người nước ngoài cũng sẽ khó hiểu thậm chí không hiểu là gì. Nhiều người khi mới học tiếng Anh thường nghĩ rằng chỉ cần phát âm đúng các từ mà không chú ý đến tiết tấu, ngữ âm, ngữ điệu. Thực ra phát âm đúng các từ mới chỉ là điều kiện cần nhưng chưa đủ. Trong câu nói của người Anh ta thấy có hiện tượng khác hẳn, nhưng vẫn được "nhấn giọng" xuất hiện gần như cách đều nhau trong dòng chảy âm thanh, giữa chúng là vẫn nói nhanh và lướt qua - không nhấn mạnh, tạo cho người nghe cảm giác là người Anh nói nhanh hơn người Việt. Trong một câu tiếng Anh bình thường, những từ có ý nghĩa, có nội dung diễn đạt chính thường được "nhấn giọng". Những loại câu nói khác nhau sử dụng ngữ điệu kh¸c nhau. Trường THCS Yển Khê. NguyÔn V¨n Ngäc Lop2.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Phương pháp dạy tiết tấu, ngữ âm, ngữ điệu trong các loại câu tiếng Anh ở trường THCS ************************************************************* VÝ dô 1: I did that work Tôi đã làm công việc ấy. (Chính tôi đã làm công việc ấy chứ không phải ai khác). (Tôi hoặc nhiều người đã làm công việc ấy, không có sự khẳng định do chÝnh m×nh, b¶n th©n t«i).. VÝ dô 2: His name. is Tam. (Tªn anh Êy lµ Tam). Nh­ng: His name. is Tam?. (Tªn anh Êy lµ Tam ph¶i kh«ng?). C¨n cø vµo tÇm quan träng cña TiÕt tÊu, ng÷ ©m, ng÷ ®iÖu t«i xin được nêu phương pháp dạy Tiết tấu, ngữ âm, ngữ điệu trong các loại câu tiếng Anh ở trường THCS Yển Khê để giúp học sinh khắc phục được nhược ®iÓm trªn.. Trường THCS Yển Khê. NguyÔn V¨n Ngäc Lop2.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Phương pháp dạy tiết tấu, ngữ âm, ngữ điệu trong các loại câu tiếng Anh ở trường THCS ************************************************************* B. Giải quyết vấn đề 1. Träng ©m vµ ng÷ ®iÖu. a. Träng ©m: Trong tiÕng Anh cã hai lo¹i träng ©m, träng ©m tõ (word stress) vµ träng ©m c©u (sentence stress). a1) Träng ©m tõ Trọng âm từ là mức độ nhấn mạnh được sử dụng khi phát âm các âm tiÕt kh¸c nhau cña mét tõ cã tõ hai ©m tiÕt trë lªn. Trọng tâm từ luôn cố định VÝ dô: 'garden /'ga:dn/ Tuy nhiên, với cùng một từ, khi trọng âm thay đổi sẽ kéo theo sự thay đổi của từ loại và nghĩa của từ. VÝ dô:. danh tõ. -. động từ. 'record. -. re'cord. (đĩa hát, kỷ lục) hoÆc:. danh tõ, tÝnh tõ 'present (quµ tÆng, cã mÆt). (ghi ©m, ghi chÐp). -. động từ.. -. pre'sent (®­a, tr×nh, nép, d©ng).. Träng ©m tõ tiÕng Anh chia thµnh 4 lo¹i: träng t©m chÝnh (primary stress), träng ©m phô hoÆc thø hai (secondary stress), träng ©m thø ba (tertiary stress) vµ träng ©m yÕu hoÆc thø t­ (weak stress). Tài liệu này chỉ đề cập đến hai loại trọng âm đầu là trọng âm chính víi ký hiÖu " ' " vµ träng ©m phô víi ký hiÖu " , " Trường THCS Yển Khê. NguyÔn V¨n Ngäc Lop2.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Phương pháp dạy tiết tấu, ngữ âm, ngữ điệu trong các loại câu tiếng Anh ở trường THCS ************************************************************* VÝ dô: disagree/, disa'gri/ bicentennial/, baisen'tenial/. hoÆc :. Những từ có hai trọng âm thường có từ 3, 4 âm tiết trở lên. Trọng âm phô c¸ch träng ©m chÝnh mét ©m tiÕt. a2) Träng ©m c©u. Trọng âm câu là mức độ nhấn mạnh và được sử dụng khi phát âm các từ khác nhau trong một câu và thường gắn liền với ngữ điệu của câu. Nhìn chung, trọng âm trong một câu bình thường, thường rơi vào các từ quan trọng mang néi dung nghÜa (content words), cßn c¸c tõ chøc n¨ng (function words) nh­ giíi tõ (in, on, at...) hoÆc phã tõ (quickly, here, very...), m¹o tõ (a, the, an...)... thường không có trọng âm. Mỗi câu thường có ít nhất một trọng âm, nhưng đôi khi một câu có thể có hai hoặc nhiều trọng âm, tuỳ thuộc vào độ dài của câu hoặc tuỳ thuộc vào ý nghĩa mà người nói muốn chuyển tới người nghe. Một câu nh­ sau: "What are you doing?" cã thÓ cã hai träng ©m, mét ë "what" vµ mét ë "do". Mét c©u tr¶ lêi ng¾n nh­ "Yes, I did" cã thÓ cã hai träng ©m, mét ë "yes" vµ mét ë "did". Trọng âm câu không cố định như trọng âm từ. Trọng âm câu thay đổi tuỳ theo ngữ cảnh của câu và ý nghĩa của người nói muốn chuyển tới người nghe. VÝ dô:. I bought his new car 1. 2. 3. 4. 5. Khi ta nhÊn m¹nh träng ©m vµo tõ sè 1 (I), ta muèn tr¶ lêi c©u hái "Who bought his new car?" - "I bought it". Trường THCS Yển Khê. NguyÔn V¨n Ngäc Lop2.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Phương pháp dạy tiết tấu, ngữ âm, ngữ điệu trong các loại câu tiếng Anh ở trường THCS ************************************************************* Khi ta nhÊn träng ©m vµo tõ sè 2 (bought), ta muèn tr¶ lêi c©u hái "Did you sell his new car?" - "No, I bought it." Khi ta nhËn träng ©m vµo tõ sè 3 (his), ta muèn tr¶ lêi c©u hái "Did you buy her old car?" - "No, I bought his new car" Khi ta nhÊn träng ©m vµo tõ sè 4 (new), ta muèn tr¶ lêi c©u hái "Did you buy his old car?" - "No, I bought his new car" Khi ta nhÊn träng ©m vµo tõ sè 5 (car), ta muèn tr¶ lêi c©u hái: "Did you buy new car?" - "No, I bought his new car" b) Ng÷ ®iÖu: Ng÷ ®iÖu trong tiÕng Anh ®­îc ph©n lµm hai lo¹i chÝnh: - Ngữ điệu lên với ký hiệu thường được dùng là - Ngữ điệu xuống với ký hiệu thường được dùng là + Tuy nhiên, trong giao tiếp hàng ngày người ta còn dùng nhiều loại "tiểu" ngữ điệu để diễn đạt chính xác các ý khác nhau của mình. VÝ dô:. - Xuèng thÊp (Low Fall). - Xuèng réng cao (High Wide Fall). - Xuèng hÑp cao (High Narrow Fall). - Lªn thÊp (Low Rise). - Lªn réng cao (High Wide Rise).. Trường THCS Yển Khê. NguyÔn V¨n Ngäc Lop2.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Phương pháp dạy tiết tấu, ngữ âm, ngữ điệu trong các loại câu tiếng Anh ở trường THCS ************************************************************* - Lªn hÑp cao (High Narrow Rise). - Lªn - xuèng (Rise - Fall). - Xuèng - lªn (Fall - Rise). - Lªn - xuèng - lªn (Rise - Fall - Rise). Thậm chí, người Anh ở úc (Australia) còn sử dụng tới 13 tiểu ngữ ®iÖu kh¸c nhau trong giao tiÕp hµng ngµy. Ta đề cập tới hai loại ngữ điệu chính là "Ngữ điệu lên " (Rising Intonation) vµ "Ng÷ ®iÖu xuèng" (Falling Intonation). Ngữ điệu lên thường sử dụng ý chưa kết thúc và không khẳng định. Ngữ điệu xuống thường thể hiện ý kết thúc và khẳng định. TÇm quan träng cña ng÷ ®iÖu trong tiÕng Anh cã thÓ vÝ nh­ tÇm quan trọng của thanh điệu trong tiếng Việt. Từ "Ma" sẽ thay đổi nghĩa tuỳ theo thanh ®iÖu mµ ta sö dông: Ma - Mµ - M¸ - M¶ - M· - M¹". Tõ "Yes" trong tiêng Anh sẽ thay đổi tuỳ theo ngữ điệu mà ta sử dụng: Yes (víi ng÷ ®iÖu xuèng) cã nghÜa lµ : õ, v©ng, ph¶i, cã... Yes (với ngữ điệu lên ) có nghĩa là: gì cơ?, ai đấy?, được chứ?.... Yes (víi ng÷ ®iÖu lªn - xuèng - lªn ¸m chØ ý mØa mai, chª bai, nghi nghờ... tuỳ theo từng ngữ cảnh và tình huống mà người nói sử dụng) Thông thường ta dùng ngữ điệu lên với những câu hỏi trả lời bằng "Yes- No", với các phần trong câu liệt kê trước khi kết thúc, với phần đầu của câu hỏi lựa chọn, và với những câu trần thuật thông thường khi ta muốn ám chỉ để hỏi. VÝ dô:. "You under. stand." (Anh hiÓu chø?). Trường THCS Yển Khê. NguyÔn V¨n Ngäc Lop2.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Phương pháp dạy tiết tấu, ngữ âm, ngữ điệu trong các loại câu tiếng Anh ở trường THCS ************************************************************* Còn ngữ điệu xuống thường được sử dụng trong các câu hỏi đặc biệt ("Wh" question), c©u trÇn thuËt, c©u tr¶ lêi, phÇn cuèi cïng cña c©u liÖt kª vµ phÇn sau cña c©u hái lùa chän. 2. Phương pháp dạy tiết tấu, ngữ âm, ngữ điệu trong các loại câu ở tiếng Anh trường THCS. a. Phương pháp giảng chung khi dạy tiết tấu, ngữ điệu trong các lo¹i c©u tiÕng Anh. Thông thường dạy Tiết tấu, ngữ điệu cho học sinh, giáo viên cần tiến hành theo các bước: - Giáo viên đọc mẫu theo nhịp gõ động tác lên xuống của tay (có thể hai lÇn). - HoÆc cho häc sinh nghe b¨ng (nÕu cã). - Giáo viên gọi học sinh khá đọc trước, sau đó gọi học sinh trung bình và cuối cùng gọi học sinh yếu đọc. Giáo viên cần sử dụng nhịp gõ và động tác lªn xuèng cña tay gióp häc sinh nhÊn träng t©m vµ ng÷ ®iÖu lªn xuèng chÝnh x¸c, dÔ dµng. - ë mét sè c©u khã, gi¸o viªn ghi lªn b¶ng kÌm theo ký hiÖu träng ©m ngữ điệu. Giáo viên đọc rõ từng từ một trong câu (có thể một lần). Sau đó giáo viên đọc câu hoàn chỉnh, kết hợp nhịp gõ, động tác lên xuống của tay (có thể hai lần). Tiến hành luyện cho học sinh đọc lần lượt, tập thể lớp đọc. Giáo viên sử dụng nhịp ngõ, động tác lên xuống của tay giúp học sinh nhấn trọng t©m, ng÷ ®iÖu chÝnh x¸c, dÔ dµng. b. Phương pháp dạy tiết tấu, ngữ điệu trong từng loại câu nói cụ thể. b1) C©u trÇn thuËt: VÝ dô 1: This is Miss White Trường THCS Yển Khê. NguyÔn V¨n Ngäc Lop2.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Phương pháp dạy tiết tấu, ngữ âm, ngữ điệu trong các loại câu tiếng Anh ở trường THCS ************************************************************* - Giáo viên tiến hành luyện Tiết tấu, ngữ điệu theo phướng pháp chung. - Gi¸o viªn dïng nhÞp gâ ë c¸c tõ "This, Miss", träng ©m cña c©u, động tác tay xuống ở từ "White" - ngữ điệu xuống. VÝ dô 2: He is a. pupil. - Giáo viên tiến hành tiết tấu, ngữ điệu theo phương pháp chung. - Giáo viên dùng nhịp gõ ở từ "He", động tác tay xuống ở từ "pupil".. VÝ dô 3: She usually goes to school in the morning - Giáo viên tiến hành luyện tiết tấu, ngữ điệu theo phương pháp chung. - Gi¸o viªn dïng nhÞp gâ ë tõ "She, goes, school", ®iÖu bé xuèng ë tõ "morning". b2) C©u nghi vÊn: VÝ dô 1: Is Dick a student? - Giáo viên tiến hành luyện tiết tấu, ngữ điệu theo phương pháp chung. - Gi¸o viªn dïng nhÞp gâ ë tõ "Dick",. động tác tay lên ở từ. "student". VÝ dô 2: Can your brother swim? - Giáo viên tiến hành luyện tiết tấu, ngữ điệu theo phương pháp chung.. Trường THCS Yển Khê. NguyÔn V¨n Ngäc Lop2.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Phương pháp dạy tiết tấu, ngữ âm, ngữ điệu trong các loại câu tiếng Anh ở trường THCS ************************************************************* - Giáo viên dùng nhịp gõ ở từ "your brother", động tác tay lên ở từ "swim". VÝ dô 3: Do you go to school on Mondays? - Giáo viên tiến hành luyện tiết tấu, ngữ điệu theo phương pháp chung. - Giáo viên dùng dịp gõ ở các từ "go, school", động tác tay lên ở từ "Mondays". b3) C©u tr¶ lêi: VÝ dô 1: Yes, he is. - Giáo viên tiến hành luyện tiết tấu, ngữ điệu theo phương pháp chung. - Giáo viên dùng động tác tay xuống ở các từ "yes, is". VÝ dô 2: No, I. don't.. - Giáo viên tiến hành luyện tiết tấu, ngữ điệu theo phương pháp chung. - Giáo viên dùng động tác tay xuống ở các từ "No, don't". b4) C©u lùa chän: VÝ dô 1: Is Miss Young a doctor or a nurse? - Giáo viên tiến hành luyện tiết tấu, ngữ điệu theo phương pháp chung. - Giáo viên gõ nhịp ở các từ "Is, Young", động tác tay lên ở các từ "doctor", động tác tay xuống ở từ "nurse". VÝ dô 2: Are you a pupil or a student?. Trường THCS Yển Khê. NguyÔn V¨n Ngäc Lop2.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Phương pháp dạy tiết tấu, ngữ âm, ngữ điệu trong các loại câu tiếng Anh ở trường THCS ************************************************************* - Giáo viên tiến hành luyện tiết tấu, ngữ điệu theo phương pháp chung. - Giáo viên dùng nhịp gõ ở các từ "Are you", động tác tay lên ở từ "pupil", động tác tay xuống ở từ "student". b5) Câu hỏi có từ để hỏi: VÝ dô 1: Where's your wife? - Giáo viên tiến hành luyện tiết tấu, ngữ điệu theo phương pháp chung. - Giáo viên dùng nhịp gõ ở các từ "Where's", động tác tay lên ở từ "wife". VÝ dô 2: Who is. this?. - Giáo viên dùng nhịp gõ ở từ "Who", động tác tay xuống ở từ "this". VÝ dô 3: When's your birthday? - Giáo viên dùng nhịp gõ ở từ "When" , động tác tay xuống ở từ "birthday". b6) C©u hái ®u«i: VÝ dô 1: Daisy doesn't drink coffee, does she? - Giáo viên dùng nhịp gõ ở các từ "Daisy, doesn't, coffee", động tác tay xuèng ë tõ "does she". VÝ dô 2: You are happy, aren't you?. Trường THCS Yển Khê. NguyÔn V¨n Ngäc Lop2.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Phương pháp dạy tiết tấu, ngữ âm, ngữ điệu trong các loại câu tiếng Anh ở trường THCS ************************************************************* - Giáo viên dùng nhịp gõ ở các từ "You, happy", động tác tay xuống ở tõ "aren't you". C. KÕt luËn. 1. KÕt qu¶ nghiªn cøu. Trên đây là phương pháp dạy Tiết tấu, ngữ âm, ngữ điệu trong các loại câu tiếng Anh ở trường THCS Yển Khê mà tôi đã áp dụng giảng dạy cho đối tượng học sinh lớp 6,7,8,9. Bên cạnh đó tôi vẫn áp dụng phương pháp dạy cũ cho từng đối tượng học sinh lớp 6A,B(61 em), và khối 9(96 em), trong năm học 2008-2009. Kết quả cho thấy 80% học sinh khối 6,9 đã nắm chắc tiết tấu, ngữ điệu để diễn đạt nội dung trình bày, các em đã nhận rõ sự khác nhau vÒ tiÕt tÊu, ng÷ ®iÖu gi÷a tiÕng ViÖt vµ tiÕng Anh, c¸c em lÜnh héi tèt nh÷ng g× gi¸o viªn nãi. Cßn mét sè c¸c em kh¸c míi chØ dõng l¹i ë kh¶ n¨ng biết đọc, các em cùng sử dụng một tiết tấu, ngữ điệu trong các loại câu nói. Người nghe khó nhận rõ nội dung diễn đạt. Ngược lại các em cũng rất lúng tóng khi nghe gi¸o viªn ®ang nãi g×, cho r»ng gi¸o viªn nãi nhanh, khã hiÓu. 2. Bµi häc kinh nghiÖm. Gióp häc sinh n¾m v÷ng tiÕt tÊu, ng÷ ®iÖu trong c¸c lo¹i c©u nãi lµ ®iÒu quan träng trong gi¶ng d¹y bé m«n tiÕng Anh. TiÕt tÊu, ng÷ ®iÖu sai dÉn đến diễn đạt nội dung sai, áp dụng tiết tấu, ngữ điệu trong các loại câu nói như đã nêu trên giúp tôi có thể giản lược những câu diễn dịch bằng tiếng Việt phát triển tối đa khả năng nghe (listening), nói (speaking), đọc (reading) của häc sinh. Ngoài ra, trong trương chình đổi mới SGK Tiếng Anh THCS có phần nhÊn m¹nh vÒ kü n¨ng giao tiÕp. PhÇn ng÷ ©m lµ mét phÇn kh«ng thÓ thiÕu trong các bài thi, bài kiểm tra, đề thi............ Vì vậy việc dạy ngữ âm trong qu¸ tr×nh d¹y häc lµ kh«ng thÓ thiÕu.. Trường THCS Yển Khê. NguyÔn V¨n Ngäc Lop2.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Phương pháp dạy tiết tấu, ngữ âm, ngữ điệu trong các loại câu tiếng Anh ở trường THCS *************************************************************. 3. KiÕn nghÞ: Víi nh÷ng kinh nghiÖm trªn, t«i hy väng gãp phÇn nhá cña m×nh trong việc giúp đồng nghiệp và học sinh áp dụng và tiến hành có hiệu quả trong công việc dạy học. Thực tế là trong chương trình sách giáo khoa tiếng Anh THCS cã d¹y ng÷ ®iÖu, tiÕt tÊu nh­ng ch­a thùc sù cô thÓ , t«i cho r»ng đến lớp 12 mới cho các em làm quen, thực hành và vận dụng ngữ âm, tiết tấu, ngữ điệu là quá muộn, không phù hợp với đường hướng dạy tiếng Anh giao tiếp hiện nay. Từ những mong muốn đó tôi đề xuất giáo viên nên áp dụng dạy ngữ âm, tiết tấu, ngữ điệu từ chương trình lớp 6 THCS, thậm chí, tõ khi häc sinh b¾t ®Çu häc tiÕng Anh ë TiÓu Häc. §©y lµ nguyÖn väng thùc tế và là nhu cầu của giáo viên và học sinh nhằm đưa chất lượng học ngoại ngữ lên cao, đáp ứng với yêu cầu của thực tiễn và chương trình đề ra.. Trường THCS Yển Khê. NguyÔn V¨n Ngäc Lop2.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Phương pháp dạy tiết tấu, ngữ âm, ngữ điệu trong các loại câu tiếng Anh ở trường THCS ************************************************************* Phòng giáo dục- đào tạo thanh ba Trường thcs yển khê --------------------------------. phương pháp dạy tiết tấu, ngữ âm, ngữ điệu trong các loại câu tiếng anh ở trường THcs. Hä vµ tªn : NguyÔn V¨n Ngäc Chøc vô : Gi¸o viªn Tæ : Khoa häc x· héi. N¨m häc 2009 - 2010. Trường THCS Yển Khê. NguyÔn V¨n Ngäc Lop2.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span>