Giáo án lớp 8 môn Hóa học - Tiết 6 – Bài 5: Nguyên tố hoá học

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n: 25 / 8 / 2011 Ngµy gi¶ng: 30 / 8/ 2011. TiÕt 6 – Bµi 5: nguyªn tè ho¸ häc I. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - Tr×nh bµy ®­îc nguyªn tè ho¸ häc lµ tËp hîp nh÷ng nguyªn tö cïng lo¹i, những nguyên tử có cùng số protron trong hạt nhân, kí hiệu hoá học được dùng để biÓu diÔn nguyªn tè, mçi kÝ hiÖu cßn chØ 1 nguyªn tö cña nguyªn tè, c¸ch ghi & nhí kí hiệu của một số nguyên tố, tỉ lệ về thành phần khối lượng các nguyên tố trong vỏ trái đất & những nguyên tố có nhiều trong vỏ trái đất . 2. KÜ n¨ng: - Kĩ năng đọc tên nguyên tố,tra bảng, cách viết kí hiệu các nguyên tố hoá học. 3. Thái độ: - Gi¸o dôc ý thøc t×m hiÓu m«n häc & yªu thÝch m«n II. Phương pháp /Kĩ thuật dạy học III.§å dïng d¹y häc: 1.Giáo viên: - Chuẩn bị tranh vẽ: tỉ lệ về thành phần khối lượng các nguyên tố trong vỏ trái đất - B¶ng mét sè c¸c nguyªn tè ho¸ häc , phiÕu häc tËp 2. Häc sinh: Đọc trước bài 5 sgk ,nghiªn cøu SGK - Vấn đáp , quan sát IV . Tæ chøc giê d¹y: 1. ổn định tổ chức: (1’) Sĩ số 2.Khởi động : KiÓm tra ®Çu giê : (5’): - Nguyªn tö lµ g× ? Nguyªn tö ®­îc cÊu t¹o bëi nh÷ng lo¹i h¹t nµo ? dùa vµo s¬ đồ nguyên tử magiê hãy cho biết số p, số e, số lớp e, số lớp e ngoài cùng của nguyên tö magiª ? - Vì sao nói khối lượng hạt nhân được coi là khối lượng nguyên tử ? Vì sao các nguyªn tö cã thÓ liªn kÕt ®­îc víi nhau ? * Mở bài: Trên nhãn hộp sữa, ghi rõ từ canxi kèm theo hàm lượng coi như một thông tin về giá trị dinh dưỡng của sữa & giới thiệu chất canxi có lợi cho xương, phòng chống bệnh loãng xương. Thực ra phải nói: Trong thành phần sữa có nguyên tố hoá häc canxi. Bµi häc nµy gióp c¸c em mét sè hiÓu biÕt vÒ nguyªn tè ho¸ häc. 3.Bài mới Hoạt động của giáo viên và học sinh Hoạt động 1: (21’) *Môc tiªu: Tr×nh bµy ®­îc nguyªn tè ho¸ häc lµ tËp hîp nh÷ng nguyªn tö cïng lo¹i, nh÷ng nguyªn tö cã cïng sè protron Lop6.net. Néi dung ghi bµi I. Nguyªn tè ho¸ häc lµ g× ?.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> trong h¹t nh©n, , kÝ hiÖu ho¸ häc ®­îc dïng để biểu diễn nguyên tố, mỗi kí hiệu còn chỉ 1 nguyªn tö cña nguyªn tè. * C¸ch tiÕn hµnh :. 1/ §Þnh nghÜa VD : H, O .Cu, Fe.... - G/v thuyết trình: Khi nói đến những lượng nguyên tử vô cùng lớn người ta nói “nguyên - Nguyên tố hoá học là tập hợp tè ho¸ häc” thay cho côm tõ “lo¹i nguyªn nh÷ng nguyªn tö cïng lo¹i, cã cïng sè protron trong h¹t nh©n tö ” - Gi¸o viªn ®­a ra vÝ dô sgk - VËy nguyªn tè ho¸ häc lµ g× ? - G/v gọi một h/s đọc định nghĩa chữ in nghiªng phÇn (1) tr.17 sgk - G/v chèt kiÕn thøc - G/v th«ng b¸o c¸c nguyªn tö thuéc cïng mét nguyªn tè ho¸ häc cã t/c ho¸ häc nh­ nhau - G/v ®­a ra néi dung bµi tËp 1: a) H·y ®iÒn sè thÝch hîp vµo c¸c pp trèng ë b¶ng sau: Nguyªn tö 1 Nguyªn tö 2 Nguyªn tö 3 Nguyªn tö 4 Nguyªn tö 5. Sè p 19. Sè n 20. 20. 20. 19. 21. 17. 18. 17. 20. Sè e. - Như vậy số p là số đặc trưng của mét nguyªn tè ho¸ häc. b) Trong 5 nguyªn tö trªn, nh÷ng cÆp nguyªn tö nµo thuéc cïng mét nguyªn tè ho¸ häc ? v× sao ? c) Tra bảng (sgk tr.42) để biết tên các nguyên tố đó ? - G/v treo b¶ng “ Mét sè nguyªn tè ho¸ häc ” - Y/c th¶o luËn nhãm bµn nhãm thèng nhÊt kÕt qu¶ - G/v treo b¶ng ®/d nhãm lªn ®iÒn vµo b¶ng nhãm kh¸c bæ xung - G/v nhËn xÐt & ®­a b¶ng chuÈn kiÕn thøc Sè p. Sè n. Sè e Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Nguyªn 19 20 19 tö 1 Nguyªn 20 20 20 tö 2 Nguyªn 19 21 19 tö 3 Nguyªn 17 18 17 tö 4 Nguyªn 17 20 17 tö 5 - Nguyªn tö 1 & 3 thuéc cïng mét nguyªn tè ho¸ häc v× cã cïng sè p (kali) - Nguyªn tö 4 & 5 thuéc cïng mét nguyªn tè ho¸ häc v× cã cïng sè protron (clo) - G/v giíi thiÖu: Mèi nguyªn tè ®­îc biÓu diÔn b»ng 1 hay 2 ch÷ c¸i (ch÷ c¸i ®Çu viÕt ë d¹ng ch÷ in hoa) gäi lµ kÝ hiÖu ho¸ - g/v hướng dẫn h/s ghi bài - G/v giíi thiÖu kÝ hiÖu mét sè nguyªn tè trong b¶ng tr.42 sgk - Y/c häc sinh tËp viÕt kÝ hiÖu cña mét sè nguyên tố hoá học thường gặp: oxi, sắt, bạc, kÏm, magiª, natri, bari ... - Cã thÓ gäi h/s lªn b¶ng viÕt h/s kh¸c bæ xung - G/v l­u ý víi h/s khi viÕt kÝ hiÖu ho¸ häc: + Ch÷ c¸i ®Çu viÕt b»ng ch÷ in hoa. Ch÷ cái thứ hai (nếu có) viết chữ thường & viết nhá h¬n ch÷ c¸i ®Çu - G/v nhận xét & đưa đáp án đúng: + O, Fe, Ag, Zn, Mg, Na, Ba .... - G/v ghiíi thiÖu: Mçi kÝ hiÖu cña nguyªn tè còn chỉ một nguyên tử của nguyên tố đó. + VÝ dô: H chØ mét nguyªn tö hi®ro Fe chØ mét nguyªn tö s¾t & nÕu viÕt 2Fe th× chØ hai nguyªn tö s¾t - G/v thông báo: Kí hiệu hoá học qui định thèng nhÊt trªn toµn thÕ giíi - Gi¸o viªn chèt. 2. KÝ hiÖu ho¸ häc. - Mçi nguyªn tè ho¸ häc ®­îc biÓu diÔn b»ng mét kÝ hiÖu ho¸ häc - VÝ dô: KÝ hiÖu cña nguyªn tè canxi : Ca KÝ hiÖu cña nguyªn tè nh«m: Al. II. Cã bao nhiªu nguyªn tè ho¸ häc Hoạt động 2 : (11’) *Mục tiêu:Xác định các nguyên tố, cách Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> ghi & nhí kÝ hiÖu cña mét sè nguyªn tè, tØ lệ về thành phần khối lượng các nguyên tố trong vỏ trái đất & những nguyên tố có nhiều trong vỏ trái đất * Cách tiến hành: G/v thông báo: đến nay khoa học đã biÕt ®­îc trªn 110 nguyªn tè. Trong sè nµy cã 92 nguyªn tè tù nhiªn, cßn l¹i lµ c¸c nguyªn tè nh©n t¹o ( g/v cã thÓ kÓ thªm vÒ mét sè nguyªn tè phãng x¹) - Lượng các nguyên tố tự nhiên có trong vỏ trái đất không đồng đều - G/v treo tranh vÏ: TØ lÖ vÒ thµnh phÇn khối lượng các nguyên tố trong vỏ trái - Đến nay khoa học đã biết được trên đất ? Dùa vµo tranh vÏ em cho biÕt nh÷ng 110 nguyªn tè. Trong sè nµy cã 92 nguyªn tè nµo cã nhiÒu nhÊt trong vá nguyªn tè tù nhiªn, cßn l¹i lµ c¸c trái đất ? nguyªn tè nh©n t¹o . - H/s tr¶ lêi h/s kh¸c bæ xung - Lượng các nguyên tố tự nhiên có trong vỏ trái đất không đồng đều - G/v chèt kiÕn thøc - Hiđro chiếm 1% về khối lượng vỏ trái - 4 nguyên tố có nhiều nhất trong vỏ đất nhưng xét về số nguyên tử thì nó chỉ trái đất: Oxi chiếm 49% ; Silic 25,8% ; đứng sau oxi Nh«m 7,5% ; S¾t 4,7%. - Trong sè 4 nguyªn tè thiÕt yÕu nhÊt cho sinh vËt lµ C, H, O, N th× C & N lµ 2 nguyên tố khá ít nhất trong vỏ trái đất ( C 0,08 % ; N 0,03 %) 4. Tổng kết và hướng dẫn ở nhà: (7’) * Cñng cè -KTĐG 1. Hãy cho biết trong các câu sau, câu nào đúng câu nào sai ? a. TÊt c¶ c¸c nguyªn tö cã cïng sè n¬tron b»ng nhau thuéc cïng mét nguyªn tè ho¸ häc b.Tất cả những nguyên tử có số protron như nhau đều thuộc cùng một số nguyên tố ho¸ häc c.Trong h¹t nh©n nguyªn tö: sè pro trron lu«n b»ng sè n¬tron d.Trong mét nguyªn tö sè protron lu«n b»ng sè electron. V× vËy nguyªn tö trung hoµ vÒ ®iÖn 2. Em h·y ®iÒn tªn, kÝ hiÖu ho¸ häc & c¸c sè thÝch hîp vµo nh÷ng « trèng trong b¶ng sau: Tªn nguyªn kÝ hiÖu ho¸ tè häc. Tæng sè h¹t trong nguyªn tö 34. Sè p. 15 Lop6.net. Sè e. Sè n 12 16.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> 18. 6 16. 16. Sè p. Sè e. Sè n. 11 15 6 16. 11 15 6 16. 12 16 6 16. * Đáp án: 1/ Câu đúng b, d 2/ Tªn nguyªn tèkÝ hiÖu ho¸Tæng sè h¹t trong nguyªn häc tö Natri Na 34 Ph«t pho P 46 Cacbon C 18 L­u huúnh S 48. * Hướng dẫn ở nhà - BTVN: bài 1, 2, 3 tr.20 sgk - Đọc trước phần II bài 5 sgk. --------------------------------------------------------------------. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Ngµy so¹n: 03 / 11 / 2010 Ngµy gi¶ng: 05 / 11/ 2010 8A. TiÕt 3: «n tËp vÒ nguyªn tè ho¸ häc I. Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - Cñng cè vÒ nguyªn tè ho¸ häc lµ tËp hîp nh÷ng nguyªn tö cïng lo¹i, kÝ hiÖu hãa häc cña c¸c nguyªn tè. 2. KÜ n¨ng: - Kĩ năng đọc tên nguyên tố,tra bảng, cách viết kí hiệu các nguyên tố hoá học. 3. Thái độ: - Gi¸o dôc ý thøc tù gi¸c häc tËp. II. §å dïng d¹y häc: 1.Gi¸o viªn: B¶ng mét sè c¸c nguyªn tè ho¸ häc , phiÕu häc tËp 2. Häc sinh: ¤n tËp vÒ nguyªn tè hãa häc. III. Phương pháp dạy học: - Vấn đáp , quan sát IV . Tæ chøc giê d¹y: A .Khởi động : 1. ổn định tổ chức: (1’) Sĩ số 8A1................. 8A2.................. 2. KiÓm tra ®Çu giê : (kh«ng ’): Lång vµo giê häc 3. Đặt vấn đề: (40’) : B.Các hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Néi dung ghi bµi Hoạt động1 : Kiến thức cơ bản ? (17’) *Môc tiªu: - Cñng cè vÒ nguyªn tè ho¸I. KiÕn thøc c¬ b¶n ? häc lµ tËp hîp nh÷ng nguyªn tö cïng lo¹i, kÝ hiÖu hãa häc cña c¸c nguyªn tè. 1. §Þnh nghÜa * C¸ch tiÕn hµnh : - G/v nh¾c l¹i kiÕn thøc vª nguyªn tè. - Gi¸o viªn ®­a ra vÝ dô sgk - VËy nguyªn tè ho¸ häc lµ g× ? - G/v chèt kiÕn thøc - G/v th«ng b¸o c¸c nguyªn tö thuéc cïng mét nguyªn tè ho¸ häc cã t/c ho¸ häc nh­ nhau - G/v mçi nguyªn tè ®­îc biÓu diÔn b»ng 1 hay 2 ch÷ c¸i (ch÷ c¸i ®Çu viÕt ë d¹ng ch÷ in hoa) gäi lµ kÝ hiÖu ho¸ - Gv hướng dẫn h/s ghi bài. VD : H, O .Cu, Fe... - Nguyªn tè ho¸ häc lµ tËp hîp nh÷ng nguyªn tö cïng lo¹i, cã cïng sè protron trong h¹t nh©n. 2. KÝ hiÖu ho¸ häc. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> - G/v giíi thiÖu kÝ hiÖu mét sè nguyªn tè trong b¶ng tr.42 sgk - Y/c häc sinh tËp viÕt kÝ hiÖu cña mét sè nguyên tố hoá học thường gặp: oxi, sắt, bạc, kÏm, magiª, natri, bari ... - G/v nhận xét & đưa đáp án đúng: + O, Fe, Ag, Zn, Mg, Na, Ba .... - G/v ghiíi thiÖu: Mçi kÝ hiÖu cña nguyªn tè còn chỉ một nguyên tử của nguyên tố đó. + VÝ dô: H chØ mét nguyªn tö hi®ro Fe chØ mét nguyªn tö s¾t & nÕu viÕt 2Fe th× chØ hai nguyªn tö s¾t - G/v thông báo: Kí hiệu hoá học qui định thèng nhÊt trªn toµn thÕ giíi - Gi¸o viªn chèt Hoạt động 2 : Bài tập (23’) *Mục tiêu:Xác định các nguyên tè, c¸ch ghi & nhí kÝ hiÖu cña mét sè nguyên tố, tỉ lệ về thành phần khối lượng c¸c nguyên tố trong vỏ trái đất & những nguyên tố có nhiều trong vỏ trái đất * C¸ch tiÕn hµnh: - Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh lµm bµi tËp 1: - H·y cho biÕt trong c¸c c©u sau, c©u nào đúng câu nào sai ? a. TÊt c¶ c¸c nguyªn tö cã cïng sè n¬tron b»ng nhau thuéc cïng mét nguyªn tè ho¸ häc b.TÊt c¶ nh÷ng nguyªn tö cã sè protron như nhau đều thuộc cùng một số nguyên tè ho¸ häc c.Trong h¹t nh©n nguyªn tö: sè pro trron lu«n b»ng sè n¬tron d.Trong mét nguyªn tö sè protron lu«n b»ng sè electron. V× vËy nguyªn tö trung hoµ vÒ ®iÖn - Gi¸o viªn gäi häc sinh lªn b¶ng lµm bµi tËp 1 - Häc sinh trae lêi ,nhËn xÐt. - Gi¸o viªn chèt kiÕn thøc.. Lop6.net. - Mçi nguyªn tè ho¸ häc ®­îc biÓu diÔn b»ng mét kÝ hiÖu ho¸ häc - VÝ dô: KÝ hiÖu cña nguyªn tè canxi : Ca KÝ hiÖu cña nguyªn tè nh«m: Al. II. Bµi tËp Bµi tËp1: Câu đúng b, d. Bµi tËp 2 Tªn kÝ hiÖuTæng sè Sè p Sè e Sè n nguyªn ho¸ h¹t tè häc trong nguyªn tö Natri Na 34 11 11 12.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> - Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh lµm bµi tËp 2: - Em h·y ®iÒn tªn, kÝ hiÖu ho¸ häc & c¸c sè thÝch hîp vµo nh÷ng « trèng trong b¶ng sau: Tªn kÝ nguyªn hiÖu tè ho¸ häc. Tæng sè h¹t Sè trong p nguyªn tö 34 15 18 6. Sè e. Ph«t pho Cacbon L­u huúnh. P C S. 46 18 48. Sè n 12 16. 16. 16. - Häc sinh trae lêi ,nhËn xÐt. - Gi¸o viªn chèt kiÕn thøc. C. Tổng kết và hướng dẫn ở nhà: (4’) * Cñng cè : Gi¸o viªn gäi häc sinh nh¾c l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n * Hướng dẫn ở nhà - BTVN: bài 3 tr.20 sgk - Ôn tập về đơn chất, hợp chất, phân tử.. Lop6.net. 15 6 16. 15 6 16. 16 6 16.

<span class='text_page_counter'>(9)</span>