Bài giảng môn học Đại số lớp 7 - Tiết 1: Bài 1: Tập hợp q các số hữu tỉ

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Phần đại số Chương I : Số hữu tỉ – Số thực §1.TËp hîp Q c¸c sè h÷u tØ. TiÕt 1:. Ngµy d¹y: Tõ ngµy 6/9/2004. A. Môc tiªu: +HS hiÓu ®­îc kh¸i niÖm sè h÷u tØ, c¸ch biÓu diÔn sç h÷u tØ trªn trôc sè vµ so s¸nh c¸c số hữu tỉ. Bước đầu nhận biết được mối quan hệ giữa các tập hợp số : N  Z  Q. +HS biÕt biÓu diÔn sè h÷u tØ trªn trôc sè, biÕt so s¸nh hai sè h÷u tØ. B. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: +Bảng phụ (hoặc đèn chiếu, giấy trong) ghi sơ đồ quan hệ giữa 3 tập hợp số : N, Z, Q vµ c¸c bµi tËp. +Thước thẳng có chia khoảng, phấn màu. -HS: +Ôn tập các kiến thức: Phân số bằng nhau, tính chất cơ bản của phân số, qui đồng mÉu sè c¸c ph©n sè, so s¸nh sè nguyªn, so s¸nh ph©n sè, biÓu diÔn sè nguyªn trªn trôc sè. +Giấy trong, bút dạ, thước thẳng có chia khoảng. C. Tổ chức các hoạt động dạy học: I.Hoạt động I: Tìm hiểu chương trình Đại số 7 (5 ph). Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh -Giới thiệu chương trình Đại số lớp 7 gồm 4 -Nghe GV hướng dẫn. chương. -Nªu yªu cÇu vÒ s¸ch, vë ghi, vë BT, dông -Ghi lại các yêu cầu cua GV để thực hiện. cụ học tập, ý thức và phương pháp học tập bé m«n to¸n. -Giới thiệu sơ lược về chương I Số hữu tỉ – -Mở mục lục trang 142 SGK theo dõi. Sè thùc. II.Hoạt động 2: Tìm hiểu số hữu tỉ (12 ph). H§ cña Gi¸o viªn -Cho c¸c sè: 3; -0,5; 0;. 2 5 ;2 3 7. -Em h·y viÕt mçi sè trªn thµnh 3 ph©n sè b»ng nã. -Hái: Mçi sè trªn cã thÓ viÕt thµnh bao nhiªu ph©n sè b»ng nã? -GV bæ xung vµo cuèi c¸c d·y sè c¸c dÊu …. H§ cña Häc sinh -5 HS lên bảng lần lượt viết mỗi số đã cho thành 3 phân sè b»ng nã. -C¸c HS kh¸c lµm vµo vë. -Tr¶ lêi: Cã thÓ viÕt mçi sè trªn thµnh v« sè ph©n sè b»ng nã.. Ghi b¶ng 1.Sè h÷u tØ:VD:. 3 6 9    ... 1 2 3 1 1 2    ... *  0,5  2 2 4 0 0 0   ... *0   1 1 2 2 2 4 4    ... *  3 3 6 6 5 19  19 38    ... *2  7 7  7 14 *3 . 1 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> -§Þnh nghÜa: Sè h÷u tØ lµ sè viÕt ®­îc dưới dạng phân số với a, b  Z, b  0 -KÝ hiÖu tËp hîp sè h÷u tØ: Q. -ở lớp 6 ta đã biết: Các ph©n sè b»ng nhau lµ c¸c c¸ch viÕt kh¸c nhau cña cùng một số, số đó được gọi lµ sè h÷u tØ. VËy c¸c sè trªn: 3; -0,5; 0;. 2 5 ; 2 đều là số 3 7. h÷u tØ. -Hái: VËy thÕ nµo lµ sè h÷u tØ? -Giíi thiÖu tËp hîp c¸c sè h÷u tØ ®­îc ký hiÖu lµ Q. -Yªu cÇu HS lµm. ?1. ?1 -Trả lời: Theo định nghĩa trang 5 SGK. -Lµm viÖc c¸ nh©n -Đại diện HS đọc kết quả và trả lời các số trên đều viết được dưới dạng phân số nên đều là số hữu tỉ (theo định nghÜa) -C¸ nh©n tù lµm ?2 vµo vë. -§¹i diÖn HS tr¶ lêi: Sè nguyªn a cã ph¶i lµ sè h÷u tØ, v× sè nguyªn a viÕt ®­îc. 6 3  10 5  125  5  *  1,25  100 4 1 4 * 1  Vậy các số trên đều 3 3 * 0,6 . -Yêu cầu đại diện HS đứng lµ sè h÷u tØ. t¹i chç tr¶ lêi, GV ghi kÕt qu¶ lªn b¶ng. ?2 -Yªu cÇu HS lµm ?2 +Sè nguyªn a cã ph¶i lµ sè a a  Z th× a   a  Q h÷u tØ kh«ng? V× sao? 1 -Hái thªm: n +Sè tù nhiªn n cã ph¶i lµ sè n  N th× n   n  Q 2 1 h÷u tØ kh«ng? V× sao? dưới dạng phân số là 3 +VËy em cã nhËn xÐt g× vÒ -Tương tù sè tù nhiªn n Q mèi quan hÖ gi÷a c¸c tËp còng lµ sè h÷u tØ. hîp sè N, Z, Q? Z N -Quan hÖ: N  Z; Z  Q. -Giới thiệu sơ đồ biểu diễn mối quan hệ giữa 3 tập hợp -Quan sát sơ đồ. BT 1: trªn. -Yªu cÇu HS lµm BT 1 trang -HS tù lµm BT 1 vµo vë bµi -3  N ; -3  Z ; -3  Q 2 2 tËp. 7 SGK vµo vë bµi tËp in.  Z; Q;N Z  Q. 3 3 -Yêu cầu đại diện HS trả lời. -Đại diện HS trả lới kết quả. III.Hoạt động 3: Biểu diễn số hữu tỉ trên trục số (10 ph). -VÏ trôc sè. -Yªu cÇu HS biÓu diÔn c¸c sè nguyªn –1; 1; 2 trªn trục số đã vẽ. -Gäi 1 HS lªn b¶ng biÓu diÔn. -Nói: Tương tự đối với số nguyªn, ta cã thÓ biÓu diÔn mäi sè h÷u tØ trªn trôc sè. VD nh­ biÓu diÔn sè h÷u tØ. -VÏ trôc sè vµo vë theo GV. 2.BiÓu diÔn sè h÷u tØ trªn -Tù biÓu diÔn c¸c sè nguyªn trôc sè: –1; 1; 2 trªn trôc sè. ?3 BiÓu diÔn sè –1; 1; 2 5 -1 HS lªn b¶ng biÓu diÔn. -L¾ng nghe GV nãi. -§äc VD1 vµ lµm theo GV.. 4. | -1. | | | | | | | | | 0 1M 2. VD 1: BiÓu diÔn sè h÷u tØ. 5 trªn trôc sè. 4. 5 trªn trôc sè. 4. 2 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> -Yêu cầu HS đọc VD 1 SGK -GV thùc hµnh trªn b¶ng vµ yªu cÇu HS lµm theo. (Chia đoạn thẳng đơn vị theo mẫu số; xác định điểm biÓu diÔn sht theo tö sè) -§äc VD 2 SGK, lµm vµo -Yêu cầu đọc và làm VD 2. vở. -Hái: -Tr¶ lêi: 2 +§Çu tiªn ph¶i viÕt dưới 3. d¹ng nµo? +Chia đoạn thẳng đơn vị thµnh mÊy phÇn? +§iÓm biÓu diÔn sè h÷u tØ. 2 xác định như thế nào? 3. 2 +§Èu tiªn viÕt dưới 3. VD 2: BiÓu diÔn sè h÷u tØ 2 trªn trôc sè. 3 2 2  ViÕt 3 3 2 3 | | | | | | |. -1 N. 0. | 2. 1. d¹ng ph©n sè cã mÉu sè dương. BT 2: +Chia đoạn thẳng đơn vị a)Nh÷ng ph©n sè biÓu diÔn thµnh ba phÇn b»ng nhau. 3 +LÊy vÒ bªn tr¸i ®iÓm 0 mét sè h÷u tØ  4 lµ: đoạn bằng 2 đơn vị mới.  15 24  27. -Gäi 1 HS lªn b¶ng biÓu diÔn. -Nãi: Trªn trôc sè, ®iÓm -HS tù lµm BT 2 trang 7 biÓu diÔn sè h÷u tØ x ®­îc SGK vµo vë bµi tËp. gäi lµ ®iÓm x. -Yªu cÇu lµm BT 2 trang 7. -2 HS lªn b¶ng lµm mçi em -Gäi 2 HS lªn b¶ng mçi em mét phÇn. mét phÇn. IV.Hoạt động 4: So sánh hai số hữu tỉ (10 ph).. ; ; 20  32 36 3 3  b) 4 4 3 4 | | | | |. -Yªu cÇu lµm. 3.So s¸nh hai sè h÷u tØ: ?4 So s¸nh 2 ph©n sè. ?4. -§äc vµ tù lµm. ?4. -1 A. 0. | 1. 2 4 vµ 3 5  2  10 4  4  12  ;   3 15  5 5 15 V× -10 > -12 2 4  Vµ 15>0 nªn 3 5. -Hái: Muèn so s¸nh hai ph©n sè ta lµm thÕ nµo? -Yªu cÇu 1 HS lªn b¶ng lµm. -Tr¶ lêi: ViÕt hai ph©n sè vÒ d¹ng cùng mẫu số dương. -1 HS lªn b¶ng lµm.. -Hỏi: Vậy để so sánh hai số h÷u tØ ta còng sÏ lµm nh­ thÕ nµo? -Cho lµm vÝ dô 1 SGK. -Trả lời: Viết chúng dưới d¹ng ph©n sè råi so s¸nh hai phân số đó. VD 1: So s¸nh hai sè h÷u tØ -Tù lµm VD 1 vµo vë 1 -0,6 vµ -1 HS nªu c¸ch lµm.. -Cho 1 HS nªu c¸ch lµm GV ghi lªn b¶ng. -Yªu cÇu tù lµm vÝ dô 2 vµo -Tù lµm vÝ dô 2 vµo vë vë.. 2 6 1 5  0,6  ;  10  2 10 v× -6 < -5 6 5  vµ 10 > 0 nªn 10 10 1 hay  0,6  2. 3 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> -Gäi 1 HS lªn b¶ng lµm. -Hái: Qua 2 VD, em h·y cho biÕt để so sánh hai số hữu tỉ ta cÇn lµm nh­ thÕ nµo? -Giíi thiÖu vÞ trÝ hai sè h÷u tØ x, y trªn trôc sè khi x < y -Giới thiệu số hữu tỉ dương, sè h÷u tØ ©m, sè h÷u tØ 0. -Hái: VËy tËp hîp sè h÷u tØ gåm cã nh÷ng lo¹i sè h÷u tØ nµo? -Yªu cÇu lµm. ?5. -Gäi 3 HS tr¶ lêi. -GV nªu nhËn xÐt: a  0 nÕu a, b cïng dÊu. b a  0 nÕu a, b kh¸c dÊu. b. -1 HS lªn b¶ng lµm. -Tr¶ lêi: +Viết hai số hữu tỉ dưới dạng cùng mẫu số dương. +So s¸nh hai tö sè, sè h÷u tØ nµo cã ttö sè lín h¬n sÏ lín h¬n.. 1 vµ 0 2 1 7 0 3  ;0  2 2 2 V× -7 < 0 vµ 2 > 0 7 0 1  hay  3 < 0 Nªn 2 2 2. VD 2: So s¸nh  3. Chó ý: -x <y ®iÓm x bªn tr¸i ®iÓm y -Nếu x > 0 : x là s.h.tỉdương -Tr¶ lêi: TËp hîp sè h÷u tØ x < 0 : x lµ s.h.tØ ©m. gồm số hữu tỉ dương, số hữu x = 0 : không dương tØ ©m vµ sè 0. còng kh«ng ©m. -Số âm < Số 0 < Số dương. ?5 -C¸ nh©n lµm. ?5. -3 HS lần lượt trả lời 3 câu hái. -L¾ng nghe vµ ghi chÐp nhËn xÐt cña GV.. 2 3 ; 3 5 3 1 ; ;4 Sè h÷u tØ ©m 7 5. Số hữu tỉ dương. Số hữu tỉ không dương cũng kh«ng ©m. 0 2. V.Hoạt động 5: Luyện tập củng cố (6 ph). -Hái: +ThÕ nµo lµ sè h÷u tØ? Cho vÝ dô. +§Ó so s¸nh hai sè h÷u tØ ta lµm thÕ nµo? -Cho hoạt động nhóm làm BT sau: §Ò bµi: Cho hai sè h÷u tØ: -0,75 vµ. 5 3. -Tr¶ lêi: +§Þnh nghÜa nh­ SGK trang 5. +Hai bước: Viết dưới dạng phân số cùng mẫu số dương rồi so sánh hai phân số đó. -Hoạt động nhóm: Ghi lêi gi¶i vµo phim trong hoÆc b¶ng phô Sau 3 phút treo kết quả lên trước lớp. §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy lêi gi¶i.. a)So sánh hai số đó. b)Biểu diễn các số đó trên trục số, nhận xét vị trí hai số đối với nhau và đối với điểm 0. VI.Hoạt động 6: Hướng dẫn về nhà (2 ph).. -Cần học thuộc định nghĩa số hữu tỉ, cách biểu diễn số hữu tỉ trên trục số, cách so s¸nh hai sè h÷u tØ. -BTVN: sè 3, 4, 5/ 8 SGK; Sè 1, 3, 4, 8/3,4 SBT. -¤n tËp qui t¾c céng, trõ ph©n sè; quy t¾c “dÊu ngoÆc”; quy t¾c “chuyÓn vÕ” (to¸n 6).. 4 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> TiÕt 2:. §2.Céng, trõ sè h÷u tØ Ngµy d¹y: Tõ 8/9/2004. A.Môc tiªu: +HS n¾m v÷ng c¸c qui t¾c céng trõ sè h÷u tØ, biÕt qui t¾c “chuyÓn vÕ” trong tËp hîp sè h÷u tØ. +HS có kỹ năng làm các phép tính cộng, trừ số hữu tỉ nhanh và đúng. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: Bảng phụ (hoặc đèn chiếu, giấy trong) ghi: +C«ng thøc céng, trõ sè h÷u tØ trang 8 SGK. +Qui t¾c “chuyÓn vÕ” trang 9 SGK vµ c¸c bµi tËp. -HS: +¤n tËp qui t¾c céng trõ ph©n sè, qui t¾c “chuyÓn vÕ” vµ qui t¾c “dÊu ngoÆc”. +Giấy trong, bút dạ, bảng phụ hoạt động nhóm. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I.Hoạt động 1: Kiểm tra(10 ph). Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh. -C©u 1: +ThÕ nµo lµ sè h÷u tØ? Cho vÝ dô 3 sè h÷u tØ (dương, âm, 0). +Ch÷a BT 3 trang 8 SGK.. -HS 1: +Phát biểu định nghĩa trang 5 SGK, lấy 3 VD theo yªu cÇu. +Ch÷a BT 3 trang 8 SGK: So s¸nh. 2  2  22  3  21    ;y= 7 7 77 11 77  22  21  V× -22 < -21 vµ 77 > 0 nªn x < y 77 77 3 b)-0,75 =  4  213 18   216   c)   300  25  300 . a)x =. HS 2: (Kh¸ giái) Ch÷a BT 5 trang 8 SGK. -C©u 2: +Ch÷a BT 5 trang 8 SGK.. a b ;y  (a, b, m  Z; m > 0 vµ x < y) m m  a<b 2a 2b ab ;y  ;z  Ta cã: x  2m 2m 2m V× a < b  a + a < a + b < b + b  2a < a + b < 2b 2a a  b 2b    2m 2m 2m hay x < z < y x. -Nãi: VËy trªn trôc sè, gi÷a hai ®iÓm biÓu diÔn sè h÷u tØ kh¸c nhau bÊt kú bao giê còng cã Ýt nhÊt mét ®iÓm h÷u tØ n÷a. VËy giøa hai sè h÷u tØ ph©n biÖt bÊt kú, bao giê còng cã v« sè sè h÷u tØ. §©y lµ sù kh¸c nhau c¨n b¶n cña tËp Z vµ tËp Q. -§V§: Trªn c¬ së cña phÐp céng hai ph©n sè ta cã thÓ x©y dùng ®­îc phÐp céng hai sè h÷u tØ nh­ thÕ nµo?. 5 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> II.Hoạt động 2: Cộng, trừ hai số hữu tỉ (13 ph). H§ cña Gi¸o viªn -Ta biết mọi số hữu tỉ đều viết được dưới dạng phân số. H§ cña Häc sinh -Lắng nghe đặt vấn đề của GV.. a víi a, b  Z, b  0. b. a b ;y  m m -Tr¶ lêi: §Ó céng, trõ hai sè (víi a, b, m  Z; m > 0) hữu tỉ có thể viết chúng dưới a b ab x y    d¹ng ph©n sè cïng mÉu sè m m m. -Hỏi: Vậy để cộng, trừ hai sè h÷u tØ ta cã thÓ lµm nh­ thÕ nµo? -Yªu cÇu nªu qui t¾c céng hai ph©n sè cïng mÉu, céng hai ph©n sè kh¸c mÉu. -VËy víi hai sè h÷u tØ x, y ta céng , trõ nh­ thÕ nµo? -Yªu cÇu nh¾c l¹i c¸c tÝnh chÊt cña phÐp céng ph©n sè. -Yªu cÇu tù lµm vÝ dô 1 -Gọi 1 HS đứng tại chỗ nêu c¸ch lµm GV ghi lªn b¶ng. -Yªu cÇu tù lµm tiÕp VD 2, l­u ý phÐp trõ cã thÓ thay bằng phép cộng với số đối cña sè trõ. -Gäi HS 2 nªu c¸ch lµm. -Yªu cÇu lµm ?1. Ghi b¶ng 1.Céng, trõ hai sè h÷u tØ: a)Qui t¾c: Víi x, y  Q viÕt x . dương rồi áp dụng qui tắc céng, trõ ph©n sè. -Ph¸t biÓu c¸c qui t¾c. -1 HS lªn b¶ng viÕt c«ng thøc céng , trõ x vµ y  Q. -Ph¸t biÓu c¸c tÝnh chÊt cña phÐp céng ph©n sè. -HS tù lµm VD 1 vµo vë. -HS 1 nªu c¸ch lµm. -HS tù lµm VD 2 vµo vë.. -HS 2 nªu c¸ch lµm.. x y . a b ab   m m m. b)VÝ dô:  7 4  49 12     3 7 21 21  49  12  37   21 21  3   12 3 * (3)        4 4  4  12  3  9   4 4 *. ?1 2 3 2    3 5 3 9  10  1    15 15 15 1 1 2 b)  (0,4)    3 3 5 5 6 11    15 15 15 a )0,6 . -Gäi 2 HS lªn b¶ng cïng lµm.. -2 HS lªn b¶ng lµm c¶ líp lµm vµo vë.. -Yªu cÇu HS lµm tiÕp BT 6 trang 10 SGK vµo vë BT. -2HS lªn b¶ng lµm BT 6 c¸c HS kh¸c lµm vµo vë BT. +HS 1 lµm c©u a, b +HS 2 lµm c©u c, d. ?1. III.Hoạt động 3: Qui tắc chuyển vế (10 ph). -Yªu cÇu HS nh¾c l¹i quy t¾c “chuyÓn vÕ” trong Z. -Tương tự, trong Q ta cũng cã quy t¾c “chuyÓn vÕ”.. -Ph¸t biÓu l¹i qui t¾c “chuyÓn vÕ” trong Z.. -Yêu cầu đọc quy tắc trang 9 SGK. GV ghi b¶ng.. -1 HS đọc qui tắc “chuyển vÕ” trong SGK.. 2.Quy t¾c “chuyÓn vÕ”: a)Víi mäi x, y, z  Q x+y=zx=z– y. 6 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> -Yªu cÇu lµm VD SGK.. -1 HS lªn b¶ng lµm VD c¸c HS kh¸c lµm vµo vë.. -Yªu cÇu HS lµm T×m x biÕt:. -2 HS lên bảng đồng thời lµm. ?2. 1 2  2 3 2 3 b)  x   7 4 a) x . b)VD: T×m x biÕt. ?2. KÕt qu¶:. 1 29 a) x  ; b) x  6 28. -Một HS đọc chú ý. -Yêu cầu đọc chú ý SGK IV.Hoạt động 4: Luyện tập củng cố (10 ph). Gi¸o viªn -Yªu cÇu lµm BT 8a, c trang 10 SGK. TÝnh:. 3 1 x 7 3 1 3 x  3 7 7 9 x  21 21 16 x 21. ?2. Häc sinh -Hai HS lªn b¶ng lµm, c¶ líp lµm vµo vë BT 8/10 SGK:. 3  5  3 a)         7  2  5. a) . 30  175  42  187 47     2 70 70 70 70 70. 4  2 7 c)      5  7  10. c) . 4 2  7 56 20  49 27       5 7 10 70 70 70 70. -Yªu cÇu lµm BT 7a trang 10 SGK. ViÕt sè h÷u tØ. 5 dưới dạng sau: 16. BT 7: a)HS t×m thªm vÝ dô:. a)Tæng cña 2 sè h÷u tØ ©m.  5  1  (4)  1  1    16 16 16 4.  5 1  3   VD: 16 8 16. Em h·y t×m thªm mét vÝ dô? -Yêu cầu hoạt động nhóm làm bài tập 9a,c vào bảng phụ, nhóm nào xong trước mang lªn treo.. -NÕu cã thêi gian cho lµm thiÕp bµi 10.. BT 9: T×m x a) x . 1 3  3 4 3 1 x  4 3 9 4 x  12 12 5 x 12. c)  x . 2 6  3 7 6 2 x  7 3 18 14 x  21 21 4 x 21. V.Hoạt động 5: Hướng dẫn về nhà (2 ph). -CÇn häc thuéc quy t¾c vµ c«ng thøc tæng qu¸t. -BTVN: bµi 7b; 8b,d; 9b,d; 10 trang 10 SGK; bµi 12, 13 trang 5 SBT. -¤n tËp qui t¾c nh©n, chia ph©n sè; c¸c tÝnh chÊt cña phÐp nh©n trong Z, phÐp nh©n ph©n sè.. 7 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> TiÕt 3:. §3.Nh©n, chia sè h÷u tØ Ngµy d¹y: Tõ 13/9/2004. A.Môc tiªu: +HS n¾m v÷ng c¸c qui t¾c nh©n, chia sè h÷u tØ. +HS có kỹ năng làm các phép tính nhân, chia số hữu tỉ nhanh và đúng. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: Bảng phụ (hoặc đèn chiếu, giấy trong) ghi: +Công thức nhân, chia số hữu tỉ, các tính chất của phép nhân số hữu tỉ, định nghĩa tØ sè cña hai sè, bµi tËp. +Hai bảng ghi BT 14 trang 12 SGK để tổ chức “trò chơi”. -HS: +Ôn tập qui tắc nhân, chia phân số, tính chất cơ bản của phép nhân phân số, định nghÜa tØ sè (líp 6). +GiÊy trong, bót d¹. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I.Hoạt động 1: Kiểm tra (7 ph). Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh. -C©u 1: +Muèn céng hoÆc trõ hai sè h÷u tØ x, y ta lµm thÕ nµo? ViÕt c«ng thøc tæng qu¸t.. -HS 1: +Phát biểu: Ta viết x, y dưới dạng hai phân số có cùng mẫu số dương rồi áp dụng quy t¾c céng, trõ ph©n sè. x. +Ch÷a BT 8d trang 10 SGK. -Sau khi HS chữa BT GV hướng dẫn HS giải theo cách bỏ ngoặc đằng trước có dấu “-“. -C©u 2: +Ph¸t biÓu quy t¾c “chuyÓn vÕ”. ViÕt c«ng thøc. +Ch÷a BT 9d trang 10 SGK. -Cho nhËn xÐt c¸c bµi lµm vµ söa ch÷a cÇn thiÕt. -Cho ®iÓm HS kÓ c¶ nh÷ng HS cã ý kiÕn hay. -§V§: Trªn c¬ së cña phÐp nh©n, chia hai ph©n sè ta cã thÓ x©y dùng ®­îc phÐp nh©n, chia hai sè h÷u tØ nh­ thÕ nµo? -Ghi ®Çu bµi.. a b ;y  (víi a, b, m  Z; m > 0) m m a b ab x y    m m m. +Ch÷a BT 8d trang 10 SGK: TÝnh 2  7   1 3  2 7 1 3 d )              3  4   2 8  3 4 2 8 16  42  12  9 79 7   3 24 24 24. HS 2: +Ph¸t biÓu vµ viÕt c«ng thøc nh­ SGK. +Ch÷a BT 9d trang 10 SGK T×m x:. 4 1 x 7 3 4 1 x  7 3 12  7 x 21 5 x 21. 8 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> II.Hoạt động 2: Nhân hai số hữu tỉ (10 ph). H§ cña Gi¸o viªn -Ta biết mọi số hữu tỉ đều viết được dưới dạng phân số. H§ cña Häc sinh -Lắng nghe đặt vấn đề của GV.. a víi a, b  Z, b  0. b. Ghi b¶ng 1.Nh©n hai sè h÷u tØ: a)Qui t¾c: Víi x, y  Q a c b d (víi a, b, c, d  Z; b, d  0) a c a.c x. y  .  b d b.d. viÕt x  ; y . -Tr¶ lêi: §Ó nh©n, chia hai sè h÷u tØ cã thÓ viÕt chóng dưới dạng phân số rồi áp dông qui t¾c nh©n, chia b)VÝ dô: -VËy víi hai sè h÷u tØ x, y ta ph©n sè. -Ph¸t biÓu qui t¾c nh©n ph©n *  3 .2 1   3 . 5  nh©n nh­ thÕ nµo? 4 2 4 2 -H·y ph¸t biÓu quy t¾c nh©n sè. (3).5  15 ph©n sè.   4.2 8 -Ghi d¹ng tæng qu¸t theo -Ghi d¹ng tæng qu¸t. c)C¸c tÝnh chÊt: GV. -Yªu cÇu tù lµm vÝ dô 1 -HS tù lµm VD 1 vµo vë. Víi x, y, z  Q -Gäi 1 HS lªn b¶ng lµm. -1 HS lªn b¶ng lµm. x.y = y.x -Ph¸t biÓu c¸c tÝnh chÊt cña (x.y).z = x.(y.z) -Yªu cÇu nh¾c l¹i c¸c tÝnh phÐp nh©n ph©n sè. x.1 = 1.x = x chÊt cña phÐp nh©n ph©n sè. 1 -PhÐp nh©n sè h÷u tØ còng x. = 1 (víi x  0) cã c¸c tÝnh chÊt nh­ vËy. x -Treo b¶ng phô viÕt c¸c tÝnh x.(y + z) = xy + xz chÊt cña phÐp nh©n sè h÷u tØ -HS c¶ líp lµm vµo vë BT -Yªu cÇu HS lµm BT 11 BT 11/12 SGK: TÝnh trang 12 SGK phÇn a, b, c KÕt qu¶: -3 HS lªn b¶ng lµm vµo vë BT 3 9 7 1 -Hỏi: Vậy để nhân, chia hai sè h÷u tØ ta cã thÓ lµm nh­ thÕ nµo?. a). 4. ; b). 10. ; c). 6. 1. 6. III.Hoạt động 3: chia hai số hữu tỉ (10 ph). -Víi x =. 2.Chia hai sè h÷u tØ: a)Quy t¾c:. a c ;y= (y  0) b d. -¸p dông qui t¾c chia ph©n sè, h·y viÕt c«ng thøc chia x -1 HS lªn b¶ng viÕt c«ng thøc chia x cho y. cho y. -Yªu cÇu HS lµm VD. -Yªu cÇu lµm. ?. -1 HS nªu c¸ch lµm GV ghi l¹i. -2 HS lªn b¶ng lµm.. a c ;y= (y  0) b d a c a d ad x: y  :  .  b d b c bc. -Víi x =. b)VD:  2 4 2  0,4 :     :   3  10 3 2 3 (2).3 3  .   5  2 5.(2) 5 ? KÕt qu¶: a)  4 9 ; b) 5 10 46. 9 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> -Yªu cÇu HS lµm BT 12/12 SGK: Ta cã thÓ viÕt sè h÷u tØ. 5 16. dưới các dạng sau: a)TÝch cña hai sè h÷u tØ. BT 12/12 SGK: -C¶ líp tù lµm vµo vë BT. -2 HS lªn b¶ng lÊy vÝ dô.. 5 5 1  . 16 2 8. a).  5  5 1 5 1  .  . .... 16 4 4 4 4. b). 5 5 5  : 4  : (4)... 16 4 4. b)Thương của hai số hữu tỉ -H·y t×m thªm vÝ dô IV.Hoạt động 4: chú ý (3 ph). -Yêu cầu đọc phần “chú ý”. -1 HS đọc phần “chú ý”, cả líp theo dâi. -Ghi chÐp theo GV.. 3.Chó ý: Víi x, y  Q; y  0 TØ sè cña x vµ y ký hiÖy lµ. -Ghi lªn b¶ng. -Yªu cÇu HS lÊy VD vÒ tØ sè -HS lªn b¶ng viÕt vÝ dô. cña hai sè h÷u tØ. -Nãi: TØ sè cña 2 sè h÷u tØ sÏ ®­îc häc tiÕp sau.. a b. hay x : y 1 2. 1 3 3 4. VÝ dô:  3,5 : ;2 : ;. V.Hoạt động 5: Luyện tập củng cố (12 ph). Gi¸o viªn -Yªu cÇu lµm BT 13a, c trang 12 SGK. TÝnh:  3 12  25  . .   4 5  6   11 33  3 c) : .  12 16  5. (3).12.(25)  3.1.5  15 1    7 4.(5).6 2.1.1 2 2 11 16 3 11.16.3 1.4.1 4 c)  . .    12 33 5 12.33.5 1.3.5 15 a) . a). BT 14/12 SGK: §iÒn sè thÝch hîp. Hai đội làm riêng trên 2 bảng phụ. -Yªu cÇu lµm BT 7a trang 10 SGK. ViÕt sè h÷u tØ. Häc sinh -Hai HS lªn b¶ng lµm, c¶ líp lµm vµo vë BT 8/10 SGK:. 5 dưới dạng sau: 16. -Tæ chøc “trß ch¬i” BT 14/12 SGK. Luật chơi: 2 đội mỗi đôi 5 HS, chuyền nhau 1 viên phấn, mỗi người làm 1 phép tính trong bảng. Đội nào đúng và nhành là đội th¾ng.. 1 32. : -8. . 4. = :. . :. =. 1 32. =. = . = =. VI.Hoạt động 5: Hướng dẫn về nhà (2 ph). -CÇn häc thuéc quy t¾c vµ c«ng thøc tæng qu¸t nh©n chia sè h÷u tØ, «n tËp gi¸ trÞ tuyệt đối của số nguyên, qui tắc cộng, trừ, nhân, chia số thập phân. -BTVN: bµi 15, 16 trang 13 SGK; bµi 10, 11, 14, 15 trang 4,5 SBT. -Hướng dẫn bài 15/13 SGK:. 10 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Tiết 4: Đ4.Giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ.. Céng, trõ, nh©n, chia sè thËp ph©n.. Ngµy d¹y: Tõ 15/9/2004. A.Môc tiªu: +HS hiểu khái niệm giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ. +Xác định được giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ. +Cã kü n¨ng lµm c¸c phÐp tÝnh céng, trõ, nh©n, chia c¸c sè thËp ph©n. +Có ý thức vận dụng tính chất các phép toán về số hữu tỉ để tính toán hợp lý. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: Bảng phụ (hoặc đèn chiếu, giấy trong) ghi bài tập, giải thích cách cộng, trừ, nhân, chia số thập phân. Hình vẽ trục số để ôn lại giá trị tuyệt đối của số nguyên a. -HS: +Ôn tập giá trị tuyệt đối của một số nguyên, qui tắc cộng, trừ, nhân, chia số thập phân, cách viết phân số thập phân dưới dạng số thập phân và ngược lại (lớp 5 và líp 6). +GiÊy trong, bót d¹, b¶ng phô nhãm. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I.Hoạt động 1: Kiểm tra (8 ph). Hoạt động của giáo viên -C©u 1: +Giá trị tuyệt đối của một số nguyên a là g×? +T×m: |15|; |-3|; |0|. +T×m x biÕt: |x| = 2.. -C©u 2: +VÏ trôc sè, biÓu diÔn trªn trôc sè c¸c sè. Hoạt động của học sinh -HS 1: +Phát biểu: Giá trị tuyệt đối của một số nguyên a là khoảng cách từ điểm a đến ®iÓm 0 trªn trôc sè. +T×m: |15| = 15; |-3| = 3; |0| = 0. +|x| = 2  x =  2 HS 2: +BiÓu diÔn trªn trôc sè c¸c sè h÷u tØ:. 1 h÷u tØ: 3,5 ; ; -2. 2. 3,5 ;. 1 ; -2. 2. | | | | | | | | | 1 -Cho nhËn xÐt c¸c bµi lµm vµ söa ch÷a cÇn -2 0 1 2 3 3,5 thiÕt. 2 -ĐVĐ: Trên cơ sở giá trị tuyệt đối của số nguyªn ta còng x©y dùng ®­îc kh¸i niÖm giá trị tuyệt đối của số hữu tỉ? -Ghi ®Çu bµi. II.Hoạt động 2: Giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ (12 ph). H§ cña Gi¸o viªn. H§ cña Häc sinh. Ghi b¶ng 1.Giá trị tuyệt đối của một sè h÷u tØ:. 11 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> -Nêu định nghĩa như SGK. -Yªu cÇu HS nh¾c l¹i. -Dựa vào định nghĩa hãy. -HS nhắc lại định nghĩa giá trị tuyệt đối của số hữu tỉ x.. 1 ; 0;  2 2. -HS tự tìm giá trị tuyệt đối theo yªu cÇu cña GV.. -Yªu cÇu lµm ?1 phÇn b. -Gäi HS ®iÒn vµo chç trèng.. -Tù lµm ?1. -§¹i diÖn HS tr×nh bµy lêi gi¶i.. t×m: 3,5 ;. -Hái: VËy víi ®iÒu kiÖn nµo cña sè h÷u tØ x th× x   x ?. -Tr¶ lêi: Víi ®iÒu kiÖn x lµ sè h÷u tØ ©m.. 1.Giá trị tuyệt đối của một sè h÷u tØ: -|x| : kho¶ng c¸c tõ ®iÓm x tíi ®iÓm 0 trªn trôc sè. 1 ; 0;  2 2 1 1  ; - 3,5  35 ; 2 2 0  0;  2  2 .. -T×m: 3,5 ;. ?1: b)NÕu x > 0 th× x  x NÕu x = 0 th× x  0 NÕu x < 0 th× x   x. -GV ghi tæng qu¸t. -Ghi vë theo GV.. -Yêu cầu đọc ví dụ SGK.. -§äc vÝ dô SGK.. -Yªu cÇu lµm ?2 SGK. -2 HS lªn b¶ng lµm ?2. HS kh¸c lµm vµo vë.. -Yªu cÇu tù lµm Bµi 1/11 vë BT in. -Yêu cầu đọc kết quả..  xneux  0 x   xneux 0. ?2: §¸p sè; a). 1 1 1 ; b) ; c)  3 ; d) 0. 7 7 5. Bµi 1/11 vë BT in: -Tù lµm Bµi 1/11 vë BT in. -2 HS đọc kết quả. III.Hoạt động 3: cộng, trừ, nhân, chia số thập phân (15 ph).. -Hướng dẫn làm theo qui tắc -Làm theo GV. viết dưới dạng phân số thập ph©n cã mÉu sè lµ luü thõa -Tù lµm c¸c vÝ dô cßn l¹i cña 10. vµo vë.. -Hướng dẫn cách làm thực hµnh céng, trõ, nh©n nh­ đối với số nguyên. -C¸c c©u cßn l¹i yªu cÇu HS tù lµm vµo vë. -Hướng dẫn chia hai số hữu tØ x vµ y nh­ SGK. -Yêu cầu đọc ví dụ SGK.. 2.Céng. trõ, nh©n, chia sè thËp ph©n: a)Quy t¾c céng, trõ, nh©n: -Viết dưới dạng phân số thËp ph©n… VD: (-1,13)+(-0,264)  113  264   100 1000  1130  (264)  1000  1394   1,394 1000. -Thùc hµnh:. (-1,13) + (-0,264) = -(1,13 + 0,264) = -1,394. -Lắng nghe GV hướng dẫn. -§äc c¸c vÝ dô SGK.. b)Qui t¾c chia: -Chia hai giá trị tuyệt đối. -§Æt dÊu “+” nÕu cïng dÊu. -§Æt dÊu “-” nÕu kh¸c dÊu.. 12 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> -Yªu cÇu lµm ?3 SGK. -2 HS lªn b¶ng lµm ?3, c¸c HS cßn l¹i lµm vµo vë.. -Yªu cÇu lµm bµi 2/12 vë BT. -Yêu cầu đại diện HS đọc kÕt qu¶.. -HS tù lµm vµo vë BT -Đại diện HS đọc kết quả.. ? 3: TÝnh. a)-3,116 + 0,263 = - (3,116 – 0,263) = -2,853 b)(-3,7) . (-2,16) = 3,7 . 2,16 = 7,992. Bµi 2/12 vë BT in: §¸p sè: a) -4,476 b)-1,38 c)7,268 d)-2,14. IV.Hoạt động 4: Luyện tập củng cố (8 ph). Gi¸o viªn -Yêu cầu HS nêu công thức xác định giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ. -Yªu cÇu lµm bµi 3 ( 19/15 SGK) vë BT in trang 12. a) Gi¶i thÝch c¸ch lµm. b) Chän c¸ch lµm hay.. -Yªu cÇu lµm Bµi 4 ( 20/15 SGK).. Häc sinh -Tr¶ lêi:  xneux  0 x   xneux 0. -Bµi 3 (19/15 SGK): lµm vµo vë BT a)Gi¶i thÝch: B¹n Hïng céng c¸c sè ©m víi nhau ®­îc (-4,5) råi céng tiÕp víi 41,5 ®­îc kÕt qu¶ lµ 37. B¹n Liªn nhãm tõng cÆp c¸c sè h¹ng cã tæng lµ sè nguyªn ®­îc (-3) vµ 40 råi céng hai sè nµy ®­îc 37. b)Cả hai cách đều áp dụng t/c giao hoán và kết hợp của phép cộng để tính hợp lý. Nh­ng lµm theo c¸ch cña b¹n Liªn nhanh h¬n. -Bµi 4 (20/15 SGK): lµm vµo vë BT TÝnh nhanh a)= (6,3+2,4)+[(-3,7)+(-0,3)] = 8,7+(-4) = 4,7 b)= [(-4,9)+4,9]+[5,5+(-5,5)] = 0+0 = 0 c)= 3,7 d)2,8.[(-6,5)+(-3,5)] = 2,8.(-10) = -28. VI.Hoạt động 5: Hướng dẫn về nhà (2 ph). -Cần học thuộc định nghĩa và công thức xác định giá trị tuyệt đối của một số hữu tØ, «n so s¸nh hai sè h÷u tØ. -BTVN: 21, 22, 24 trang 15, 16 SGK; bµi 24, 25, 27 trang 7, 8 SBT. -TiÕt sau luyÖn tËp, mang m¸y tÝnh bá tói.. 13 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> TiÕt 5:. LuyÖn t¹p Ngµy d¹y: Tõ 20/9/2004. A.Môc tiªu: +Củng cố qui tắc xác định giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ. +Rèn kỹ năng so sánh các số hữu tỉ, tính giá trị biểu thức, tìm x (đẳng thức có chứa dấu giá trị tuyệt đối), sử dụng máy tính bỏ túi. +Ph¸t triÓn t­ duy HS qua d¹ng to¸n t×m gi¸ trÞ lín nhÊt (GTLN), gi¸ trÞ nhá nhÊt (GTNN) cña biÓu thøc. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: Bảng phụ (hoặc đèn chiếu, giấy trong) ghi bài tập 26: Sử dụng máy tính bỏ túi. -HS: GiÊy trong, bót d¹, b¶ng phô nhãm, m¸y tÝnh bá tói. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I.Hoạt động 1: Kiểm tra (8 ph). Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh. -C©u 1: +Nêu công thức tính giá trị tuyệt đối của mét sè h÷u tØ x? +Ch÷a BT 24/7 SBT: T×m x Q biÕt: a)|x| = 2; b) |x| =. 3 vµ x < 0; 4. -C©u 2: +Ch÷a BT 27a,c,d/8 SBT: TÝnh b»ng c¸ch hîp lý a)(-3,8) + [(-5,7) + (+3,8)]; c)[(-9,6) + (+4,5)] + [(+9,6) + (-1,5)]; d)[(-4,9) + (-37,8)] + [(+1,9) + (+2,8))]. -Cho nhËn xÐt c¸c bµi lµm vµ söa ch÷a cÇn thiÕt. -§V§: H«m nay chóng ta luyÖn tËp c¸c phÐp tÝnh vÒ sè h÷u tØ. II.Hoạt động 2: luyện tập (35 ph).. 0,3;. 5 2 4 ;  1 ; ; 0; 6 3 13. -0,875..  xneux  0 x   xneux 0. +Ch÷a BT 24/7 SBT:. 2 c)|x| =  1 ; d) |x| = 0,35 vµ x > 0. 5. H§ cña Gi¸o viªn -Yªu cÇu më vë BT in lµm bµi 2 trang 13 (22/16 SGK): S¾p xÕp theo thø tù lín dÇn. -HS 1: +Nªu c«ng thøc: Víi x Q.. 3 4. b) x =  ;. a)x = 2,1;. c)Kh«ng cã gi¸ trÞ nµo cña x; d)x = 0,35. HS 2: §¸p sè: a)-5,7; c)3; d)-38. -NhËn xÐt bµi lµm cña b¹n. H§ cña Häc sinh -Lµm trong vë bµi tËp in. -1 HS đứng tại chỗ đọc kết qu¶ vµ nªu lý do s¾p xÕp: Vì số hữu tỉ dương > 0; số h÷u tØ ©m < 0; trong hai sè h÷u tØ ©m sè nµo cã gi¸ trÞ tuyệt đối nhỏ hơn thì lớn h¬n. Ghi b¶ng I.D¹ng 1: So s¸nh sè h÷u tØ 1.BT2 (22/16 SGK): S¾p xÕp theo thø tù lín dÇn 2 5 < -0,875 < <0< 3 6 4 0,3 < 13 1. 14 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> -Yêu cầu 1 HS đọc kết quả s¾p xÕp vµ nªu lý do. -Tiến hành đổi số thập phân ra phân số để so sánh.. V×:.  875  7  21   1000 8 24  5  20  21    0,875 6 24 24.  0,875 . vµ 0,3 . -Yªu cÇu lµm bµi 3 vë BT (23/16 SGK). -GV nªu tÝnh chÊt b¾c cÇu trong qua hÖ thø tù. -Gợi ý: Hãy đổi các số thập ph©n ra ph©n sè råi so s¸nh.. -§äc ®Çu bµi. -3 HS tr×nh bµy.. 2.Bµi 3 (23/16 SGK): TÝnh chÊt b¾c cÇu: NÕu x > y vµ y > z  x > z a). -Yªu cÇu lµm bµi 4 vë BT. -Gäi 1 HS lªn b¶ng lµm.. -1 HS lªn b¶ng lµm , HS kh¸c lµm vµo vë BT.. -Cho nhËn xÐt bµi lµm.. -HS nhËn xÐt vµ söa ch÷a. -Yªu cÇu lµm BT 28/8 SBT tÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc A. -Gäi 1 HS lªn b¶ng lµm.. -1 HS lªn b¶ng lµm, HS kh¸c lµm vµo vë.. -Cho nhËn xÐt.. b)Hái: Tõ ®Çu bµi suy ra ®iÒu g×?. 4 < 1 < 1,1; 5. b) –500 < 0 < 0,001: c). -Yªu cÇu lµm BT d¹ng t×m x có dấu giá trị tuyệt đối. -Trước hết cho nhắc lại nhận xÐt: Víi mäi x  Q ta lu«n cã |x| = |-x| -Gäi 1 HS nªu c¸ch lµm, GV ghi v¾n t¾t lªn b¶ng. 3 39 40 4    10 130 130 13. -HS đọc bài 5 trong vở BT vµ tiÕp tôc gi¶i trong vë.  x – 1,7 = 2,3 hoÆc –(x-1,7) =2,3 *NÕu x-1,7 = 2,3 th× x = 2,3 +1,7 x=4 *NÕu –(x – 1,7) = 2,3 th× x- 1,7 = -2,3 x = – 2,3 + 1,7 x = - 0,6.  12 12 12 1 13      37 37 36 3 39 13 < 38. II.D¹ng 2: TÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc. 1.Bµi 4 (24/16 SGK): TÝnh nhanh a)(-2,5 . 0,38 . 0,4) – [0,125 . 3,15 . (8)] = [(-2,5 . 0,4).0,38] – [(-8 . 0,125) . 3,15] = [-1 . 0,38] - [-1 . 3,15 ] = (-0,38) – (-3,15) = -0,38 + 3,15 = 2,77 2.BT 28/8 SBT: TÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc sau khi đã bỏ dấu ngoặc A = (3,1 – 2,5) – (-2,5 +3,1) = 3,1 – 2,5 + 2,5 – 3,1 = (3,1 – 3,1)+ (-2,5+2,5) =0 III.D¹ng 3: T×m x cã dÊu gi¸ trị tuyệt đối 1.Bµi 5(25/16 SGK): a) x  1,7  2,3  x  1,7  2,3 x  4  x  1,7  2,3   x  0,6  . 15 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> -HS suy ra x . -§­a b¶ng phô viÕt bµi 26/16 SGK lªn b¶ng. -Yªu cÇu HS sö dông m¸y tính bỏ túi làm theo hướng dÉn. -Sau đó yêu cầu HS tự làm c©u a vµ c. -GV có thể hướng dẫn thêm HS sö dông m¸y tÝnh CASIO lo¹i fx-500MS. -Yªu cÇu lµm BT 32/8 SBT. T×m gi¸ trÞ lín nhÊt cña : A = 0,5 - x  3,5 . -Hái: + x  3,5 cã gi¸ trÞ lín nhÊt nh­ thÕ nµo? +VËy - x  3,5 cã gi¸ trÞ nh­ thÕ nµo?  A = 0,5 - x  3,5 Cã gi¸ trÞ nh­ thÕ nµo?. 3 1  4 3. -Sö dông m¸y tÝnh CASIO lo¹i fx-500MS: a) Ên trùc tiÕp c¸c phÝm: ( - .) + ( - .) = 5.5497 c)Ên (- 0. ) (-.) M+ ( 10.) 0. M+ AC ALPHA M+ = -0,42. -§äc vµ suy nghÜ BT 32/8 SBT. -Tr¶ lêi: + x  3,5  0 víi mäi x +- x  3,5  0 víi mäi x  A = 0,5 - x  3,5  0,5 víi mäi x A cã GTLN = 0,5 khi x-3,5 =0  x = 3,5. 3 1  0 4 3 3 1 5 * x   x 4 3 12 3 1  13 *x    x  4 3 12. b) x . IV.D¹ng 4: Dïng m¸y tÝnh bá tói. Bµi 6(26/16 SGK): a)(-3,1597)+(-2,39) = -5,5497 c)(-0,5).(-3,2)+(-10,1).0,2 = -0,42 V.D¹ng 5: T×m GTLN, GTNN. 1.BT 32/8 SBT: T×m gi¸ trÞ lín nhÊt cña : A = 0,5 - x  3,5 . Gi¶i A = 0,5 - x  3,5  0,5 víi mäi x A cã GTLN = 0,5 khi x-3,5 =0  x = 3,5. III.Hoạt động 3: Hướng dẫn về nhà (2 ph). -Xem lại các bài tập đã làm. -BTVN: 26(b,d) trang 17 SGK; bµi 28b,d, 30, 31 trang 8, 9 SBT. -Ôn tập định nghĩa luỹ thừa bậc n của a, nhân, chia hai luỹ thừa của cùng cơ số.. 16 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> TiÕt 6: §5. luü thõa cña mét sè h÷u tØ. Ngµy d¹y: Tõ 22/9/2004. A.Môc tiªu: +HS hiÓu kh¸i niÖm luü thõa víi sè mò tù nhiªn cña mét sè h÷u tØ, biÕt c¸c qui t¾c tÝnh tích và thương của hai luỹ thừa cùng cơ số, qui tắc tính luỹ thừa của luỹ thừa. +Cã kü n¨ng vËn dông c¸c qui t¾c nªu trªn trong tÝnh to¸n. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: Bảng phụ (hoặc đèn chiếu, giấy trong) ghi bài tập, bảng tổng hợp các qui tắc tính tích và thương của hai luỹ thừa cùng cơ số, qui tắc tính luỹ thừa của luỹ thừa. Máy tính bá tói. -HS: +¤n tËp luü thõa víi sè mò tù nhiªn cña mét sè tù nhiªn, qui t¾c nh©n, chia, hai luü thõa cña cïng c¬ sè. +M¸y tÝnh bá tói, bót d¹, b¶ng phô nhãm. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I.Hoạt động 1: Kiểm tra (8 ph). Hoạt động của giáo viên. Hoạt động của học sinh. -C©u 1: TÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thøc:. -HS 1: Gi¸ trÞ cña biÓu thøc D =  3  3  3  2   5  1. D =   3  3     3  2  5. 4  4. 5. 5. 4. 4. 5. 5. F = -3,1. (-2,7) = 8,37 HoÆc F = -3,1. 3 – 3,1. (-5,7). F = -3,1. (3 – 5,7). = -9,3 + 17,67 -C©u 2: = 8,37 +Cho a  N. Luü thõa bËc n cña a lµ g×? - HS 2: +Viết kết quả dưới dạng một luỹ thừa: +Luü thõa bËc n cña a lµ tÝch cña n thõa sè 34.35; 58 : 52 b»ng nhau, mçi thõa sè b»ng a -Cho nhËn xÐt c¸c bµi lµm vµ söa ch÷a cÇn .a .a.... an = a   a ( n  0) thiÕt. n.thua . so §V§: Trªn c¬ së cña luü thõa cña sè tù +34 . 35= 39 nhiªn ta còng cã luü thõa cña sè h÷u tØ. Cho 58 : 52= 56 ghi ®Çu bµi. -HS c¶ líp nhËn xÐt bµi lµm trªn b¶ng.. II.Hoạt động 2: luỹ thừa với số mũ tự nhiên (7 ph).. 17 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> H§ cña Gi¸o viªn H§ cña Häc sinh -Tương tự với số thự nhiên, -Luỹ thừa bậc n của số hữu em hãy nêu định nghĩa luỹ tØ x lµ tÝch cña n thõa sè x. thõa bËc n cña mét sè h÷u tØ? -GV ghi c«ng thøc lªn b¶ng. -Ghi chÐp theo GV. -Nêu cách đọc.. Ghi b¶ng 1.luü thõa víi sè mò tù nhiªn: x .x .x.... xn =   x. -Giíi thiÖu c¸c qui ­íc. -Hái: NÕu viÕt sè h÷u tØ x. -Qui ­íc: x1 = x; xo = 1 (x 0). dưới dạng. a a th× xn =   b b. n. cã thÓ tÝnh nh­ thÕ nµo? -Cho ghi l¹i c«ng thøc. -Yªu cÇu lµm ?1 trang 17 -Cho lµm chung trªn b¶ng sau đó gọi 2 HS lên bảng lµm tiÕp.. -HS sử dụng định nghĩa để tính. Có thể trao đổi trong nhãm. -1 HS lªn b¶ng tÝnh trªn b¶ng nh¸p. -Ghi l¹i c«ng thøc. -Lµm ?1 trªn b¶ng cïng GV.. n.thua . so. (x  Q, n  N, n > 1). x lµ c¬ sè; n lµ sè mò. n. an a   = n b b. -?1:.  3 9   3 *   2  16 4  4  2 *(-0,5) = (-0,5).(-0,5) = 0,25 2.  2  8 2 *   2  125 5  5  *(-0,5)3 = (-0,5).(-0,5).(-0,5) = -0,125 *9,70 = 1 3. -Hai HS lªn b¶ng lµm nèt.. 2. 3. III.Hoạt động 3: Tích và thương hai luỹ thừa cùng cơ số (8 ph). -Yªu cÇu ph¸t biÓu c¸ch tÝnh tÝch cña hai luü thõa vµ thương của hai luỹ thừa của sè tù nhiªn? -Tương tự với số hữu tỉ x ta cã c«ng thøc tÝnh thÕ nµo? -Yªu cÇu HS lµm ?2/18 SGK.. -Ph¸t biÓu qui t¾c tÝnh tÝch, thương của hai lũ thừa cùng c¬ sè cña sè tù nhiªn. -Tù viÕt c«ng thøc víi x Q -Tù lµm ?2 -Hai HS đọc kết quả.. -§­a BT49/10 SBT lªn b¶ng -Nh×n lªn b¶ng chän c©u tr¶ phô hoÆc mµn h×nh lời đúng. Chọn câu trả lời đúng.. 2.Tích và thương của hai luỹ thõa cïng c¬ sè: *C«ng thøc: Víi x Q; m, n N xm. xn = xm+n xm : xm = xm-n (x 0, m n) *?2:Viết dưới dạng một luỹ thõa: a)(-3)2.(-3)3 = (-3)2+3 = (-3)5 b)(-0,25)5 : (-0,25)3 = (-0,25)5-3 = (-0,25)2 *BT 49/18 SBT: a)B đúng. b)A đúng. c)D đúng. d)E đúng.. IV.Hoạt động 4: Luỹ thừa của luỹ thừa (10 ph). -Yªu cÇu lµm ?3 SGK -Gợi ý: Dựa theo định nghĩa để làm. -2 HS lªn b¶ng lµm ?3, c¸c HS cßn l¹i lµm vµo vë.. 3.Luü thõa cña luü thõa: *? 3: TÝnh vµ so s¸nh a)(22)3 = 22.22.22 = 26. 18 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> -Yêu cầu đại diện HS đọc kÕt qu¶. -Hái: VËy qua 2 bµi ta thÊy khi tÝnh luü thõa cña mét luü thõa ta lµm thÕ nµo? -Ta cã thÓ rót ra c«ng thøc thÕ nµo?. -Yªu cÇu lµm ?4/18 SGK. -GV ghi bµi lªn b¶ng. -Đưa thêm bài tập đúng sai lªn b¶ng phô: a)23 . 24 = (23)4 ? b)52 . 53 = (52)3 ? -NhÊn m¹nh: Nãi chung am.an  (am)n -Hái thªm víi HS giái: Khi nµo cã am.an = (am)n ?. -Đại diện HS đọc kết quả. -Tr¶ lêi: Khi tÝnh luü thõa cña mét luü thõa, ta gi÷ nguyªn c¬ sè vµ nh©n hai sè mò. -Đại diện HS đọc công thức cho GV ghi lªn b¶ng,. -§iÒn sè thÝch hîp: a)6 b)2 -HS tr¶ lêi: a)Sai b)Sai Gi¶i:. 5. 2 2   1  2   1  1 b)       .  .  2   2   2  .  1 .   2 . 2.  1 .   2 . 2. 2.  1  1 .      2   2 . 10. *C«ng thøc:. *?4: §iÒn sè thÝch hîp: 2. 6   3  3   3 a)         4  4  . . . b) 0,14  0,18 *BT: Xác định đúng hay sai: a)Sai b)Sai 2. am.an = (am)n  m+n = m.n m  n  0 m  n  2. . V.Hoạt động 5: Củng cố luyện tập (10 ph).. 19 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Gi¸o viªn Häc sinh -Nhắc lại định nghĩa luỹ thừa bậc n của số -Tr¶ lêi c¸c c©u hái cña GV. h÷u tØ x. Nªu qui t¾c nh©n, chia hai luü thõa *BT 27/19 SGK: TÝnh 4 cña cïng c¬ sè, qui t¾c tÝnh luü thõa cña 1 1 1 1 1 1  1 . . . .     mét luü thõa. 3 3 3 3 3 81  3  -§­a b¶ng tæng hîp ba c«ng thøc trªn treo 3 3  9. 9. 9   729 1  9 ë gãc b¶ng.  2      -Yªu cÇu lµm BT 27/19 SGK 4 4.4.4 64   4   11. -Yêu cầu hoạt động nhóm làm BT 28/19 SGK. -Yªu cÇu dïng m¸y tÝnh bá tói lµm BT 33/20 SGK. -Yêu cầu tự đọc SGK rồi tính Giíi thiÖu c¸ch tÝnh kh¸c dïng m¸y CASIO fx 200 : TÝnh (1,5)4: 1,5 SHIFT xy 4 = Giíi thiÖu c¸ch tÝnh kh¸c dïng m¸y CASIO fx 500 MS: TÝnh (-0,12)3 ;(1,5)4: Ên ( - 0,12 ) x3 =; hoÆc (- 0,12) x3 = đều được -1,728 10-03 hiểu là -0,001728 Ên 1,5  4 = ®­îc 5,0625. 25 64. *BT 28/19 SGK: TÝnh 2. 3. 1  1 1  1    ;    4  2  8  2 . NhËn xÐt: Luü thõa bËc ch½n cña mét sè ©m là một số dương. Luỹ thừa bậc lẻ của một sè ©m lµ mét sè ©m. *BT 33/20 SGK: Dïng m¸y tÝnh bá tói: 3,52 = 12,25 (-0,12)3 = -0,001728 (1,5)4 = 5,0625. VI.Hoạt động 6: Hướng dẫn về nhà (2 ph). -Cần học thuộc định nghĩa luỹ thừa bậc n của số hữu tỉ và các qui tắc. -BTVN: 29, 30, 32 trang 19 SGK; bµi39, 40, 42, 43 trang 9 SBT. -§äc môc “cã thÓ em ch­a biÕt” trang 20.. TiÕt 7: §6. luü thõa cña mét sè h÷u tØ. Ngµy d¹y: Tõ 27/9/2004. A.Môc tiªu: +HS nắm vững hai qui tắc về luỹ thừa của một tích và luỹ thừa của một thương. +Cã kü n¨ng vËn dông c¸c qui t¾c nªu trªn trong tÝnh to¸n. B.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh: -GV: Bảng phụ (hoặc đèn chiếu, giấy trong) ghi bài tập và các công thức. -HS: M¸y tÝnh bá tói, bót d¹, b¶ng phô nhãm. C.Tổ chức các hoạt động dạy học: I.Hoạt động 1: Kiểm tra (8 ph).. 20 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>