Bài soạn môn Đại số 7 năm 2010 - 2011 - Tiết 53, 54

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n: 08/02/2011. Ngµy d¹y: ……………………D¹y líp 7E. TiÕt 53:. Đ3. đơn thức 1. Môc tiªu: a. VÒ kiÕn thøc - Nhận biết được một biểu thức đại số nào đó là đơn thức. - Nhận biết được đơn thức thu gọn. Nhận biết được phần hệ số, phần biến của đơn thøc. b. VÒ kÜ n¨ng - Biết nhân hai đơn thức. - Biết cách viết gọn một đơn thức ở dạng chưa thu gọn thành dạng thu gọn. c. Về thái độ - BiÕt vËn dông vµo bµi tËp 2. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: a. ChuÈn bÞ cña GV - Giáo án, sgk, thước kẻ, bảng phụ ghi các bài tập. b. ChuÈn bÞ cña HS - Ôn bài cũ – xem trước bài mới 3. TiÕn tr×nh bµi d¹y a. KiÓm tra bµi cò (5 phót) ? Để tính giá trị của biểu thức đại số khi biết giá trị của các biến trong biểu thức đã cho, ta lµm thÕ nµo? Lµm bµi tËp 9/29 SGK: HS : . . . §¸p ¸n : Để tính giá trị của biểu thức đại số tại những giá trị cho trước của các biến, ta thay các giá trị cho trước đó vào biểu thức rồi thực hiện các phép tính *Ch÷a BT9/29 SGK: 3. Thay x=1 vµ y=1/2 vµo biÓu thøc ta cã:. x2y3. 1 1 1 1 5 + xy = 1    1.    2 8 2 8 2 2. VËy gi¸ trÞ cña biÓu thøc x2y3 + xy t¹i x = 1 vµ y = 1/2 lµ 5/8 Gv : NhËn xÐt cho ®iÓm * Đặt vấn đề vào bài mới (1 phút) : Hôm nay ta tìm hiểu dạng biểu thức gọi là đơn thøc. b. D¹y néi dung bµi míi Hoạt động của GV & HS Néi dung Hoạt động 1 (10 phút) 1.§¬n thøc: GV Y/c hs lµm ?1 ?1 <sgk – 30> HS . . . BiÓu thøc chøa +, - BiÓu thøc cßn l¹i: GV Nói: Các biểu thức ở nhóm 2 là các đơn 3-2y; 10x+y; 4xy2; -3/5x2y3x; thức, còn ở nhóm 1 không phải là đơn 5(x+y) 2x2(-1/2)y3x; 2x2y…. thøc. ? Vậy theo em thế nào là đơn thức? HS §¹i diÖn HS tr¶ lêi: §¬n thøc lµ biÓu thức đại số chỉ gồm một số, hoặc một biÕn, hoÆc mét tÝch gi÷a c¸c sè vµ c¸c biÕn. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> ?. -Theo em số 0 có phải là đơn thức không ? V× sao? HS Số 0 cũng là một đơn thức vì số 0 cũng lµ 1 sè. GV Số 0 được gọi là đơn thức không. giíi thiÖu chó ý SGK. HS §äc chó ý GV Yêu cầu làm ?2, chú ý lấy các đơn thức khác dạng đã có. HS Lấy thêm ví dụ về đơn thức. -Cñng cè b»ng BT10/32 SGK. GV HS GV ? HS ? HS GV HS GV HS ? HS GV HS. Hoạt động 2 (10 phút) Xét đơn thức 10x6y3 có mấy biến? Các biến có mặt mấy lần và được viết dưới d¹ng nµo? §¬n thøc 10x6y3 cã hai biÕn x vµ y, c¸c biến có mặt một lần dưới dạng một luỹ thừa với số mũ nguyên dương. Ta nói đơn thức 10x6y3 là đơn thức thu gän. 10 lµ hÖ sè, x6y3lµ phÇn biÕn cña đơn thức. Vậy thế nào là đơn thức thu gọn? ... §¬n thøc thu gän gåm mÊy phÇn ? Gåm 2 phÇn: PhÇn hÖ sè vµ phÇn biÕn Yêu cầu lấy ví dụ về đơng thức thu gọn, chØ ra phÇn hÖ sè vµ phÇn biÕn. ... Cho hs đọc chú ý §äc Hãy viết những đơn thức chưa được thu gọn và đơn thức đẫ được thu gọn ở ?1 thµnh 2 nhãm ... -Yªu cÇu lµm BT12/32 SGK: .... Hoạt động 3 (7 phút) GV -Xét đơn thức 2x5y3z. Hỏi đã thu gọn chưa ? Hãy xác định phần hệ số, phần biÕn, sè mò cña mçi biÕn? HS đơn thức 2x5y3z đã thu gọn có tổng các sè mò cña c¸c biÕn 5 + 3 + 1 = 9 GV Tæng c¸c sè mò cña c¸c biÕn lµ 5 + 3 + 1 = 9 Nói 9 là bậc của đơn thức đã cho. Lop7.net. * chó ý<sgk – 30> ?2: <sgk – 30> Gi¶i: Cã thÓ lµ: 3x2y; 5 ; - 15y . . . -Lµm BT 10/32: B¹n B×nh viÕt sai mét vÝ dụ (5-x)x2, không phải là đơn thức vì có chøa phÐp trõ. 2.§¬n thøc thu gän:. K/N : Đơn thức thu gọn là những đơn thức chỉ gåm tÝch cña 1 sè víi c¸c biÕn mµ mçi biến đã được nâng lên luũy thừa với số mũ nguyên dương. VD nh­ SGK. Chó ý : <sgk – 31> §¬n thøc thu gän : 4xy2 ; 2x2y ; - 2y §¬n thøc ch­a ®­îc thu gän : 3/5x2y3x ; 2x2(- 1/2)y3x -BT 12/32 SGK: §¬n thøc 2,5x2y cã hÖ sè lµ 2,5 phÇn biÕn lµ x2y. 3.Bậc của đơn thức:.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> ?. Vậy thế nào là bậc của đơn thức có hệ số kh¸c 0? HS Bậc của đơn thức có hệ số khác 0 là tổng số mũ của tất cả các biến có trong đơn thức đó GV Nªu chó ý SGK. Gọi 9 là bậc của đơn thức 2x5y3z. Số thực  0 là đơn thức bậc không. Số 0 gọi là đơn thức không có bậc. Hoạt động 4 (5 phút) 4. Nhân hai đơn thức: 2 7 4 6 GV Cho A = 3 .16 ; B = 3 .16 . TÝnh A.B? TÝnh: A.B = 32.167  34.166 Gọi đại diện học sinh lên bảng làm. = (32 . 34).( 167 . 166) HS . . . = 36. 1613 ? Bằng cách tương tự hãy tính tích của hai Tương tự: đơn thức sau : 2x2y và 9xy4. (2x2y) . (9xy4) = (2.9).(x2.x) . (y.y4) HS . . . ? -Vậy muốn nhân hai đơn thức ta làm thế = 18.x3y5. nµo? Qui t¾c: nh©n c¸c hÖ sè víi nhau, nh©n HS §äc quy t¾c c¸c phÇn biÕn víi nhau. GV Yêu cầu HS đọc chú ý SGK. Chó ý: SGK HS . . . GV Yªu cÇu lµm ?3. ?3: <sgk – 32> HS . . . Gi¶i (-1/4.x3).(-8xy2) =2x4y2. c. Cñng cè luyÖn tËp (5 phót) GV Cho hs lµm bµi tËp 13 Bµi 13 <sgk – 32> HS . . . Gi¶i a) (-1/3x2y)(2xy3) = (-1/2).2(x2.x)(y.y3) = -2/3x3y4 Bậc của đơn thức -2/3x3y4 là 7 b) (1/4x3y).(- 2x3y5) GV NhËn xÐt bµi lµm cña HS = 1/4.(- 2)(x3.x3)(y.y5) = - 1/2x6y6 Bậc của đơn thức - 1/2x6y6 là 12 d. Hướng dẫn hs tự học ở nhà (2 phút) - CÇn n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n cña bµi. - BTVN: sè 11/32 SGK; Sè 14, 15, 16, 17, 18/11 SBT. - Đọc bài đơn thức đồng dạng.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Ngµy so¹n: 08/02/2011 TiÕt 54:. Ngµy d¹y: ……………………D¹y líp 7E. Đ4. đơn thức đồng dạng 1. Môc tiªu: a. VÒ kiÕn thøc: - Hiểu thế nào là hai đơn thức đồng dạng. b. VÒ kÜ n¨ng - Biết cộng, trừ các đơn thức đồng dạng. c. Về thái độ - T­ duy hîp lÝ 2. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: a. ChuÈn bÞ cña GV - Gi¸o ¸n, sgk, b¶ng phô ghi c¸c bµi tËp. b. ChuÈn bÞ c¶u HS - Làm các bài tập đã giao và đọc trước bài mới 3. TiÕn tr×nh bµi d¹y a. KiÓm tra bµi cò (5 phót) ? - Thế nào là đơn thức? Cho 1 ví dụ về đơn thức bậc và xác định bậc của đơn thức đó. - Thế nào là bậc của đơn thức có hệ số khác 0. - Muốn nhân hai đơn thức ta làm thế nào? HS: . . . §¸p ¸n: - Đơn thức là một biểu thức đại số chỉ gồm một số, hoặc một biến, hoặc một tích giữa c¸c sè vµ c¸c biÕn. VD : §¬n thøc -5x2yz cã bËc 4. - Bậc của đơn thức có hệ số khác 0 là tổng số mũ của tất cả các biến trong có trong đơn thức đó. - Muốn nhân 2 đơn thức ta nhân các hệ số với nhau, các phần biến với nhau. GV: NhËn xÐt cho ®iÓm * Đặt vấn đề vào bài mới (1 phút): Hôm nay ta tìm hiểu đơn thức đồng dạng. b. D¹y néi dung bµi míi Hoạt động của GV & HS Hoạt động 1 (12 phút) GV -Cho Hs lµm ?1 SGK: Yêu cầu Hs hoạt động theo nhóm làm đúng yêu cầu của đề bài HS . . . GV Các đơn thức viết theo yêu cầu câu a gọi là đơn thức đồng dạng, các đơn thức viết theo yêu cầu câu b không là đơn thức đồng dạng. Vậy thế nào là đơn thức đồng dạng? HS Tr¶ lêi, GV ChØnh söa vµ cho Hs ghi kh¸i niÖm vµo vë. Lop7.net. Néi dung 1. Đơn thức đồng dạng ?1: <sgk – 323> Gi¶i: 1 2 x yz;  2 x 2 yz;7 x 2 yz 4 2 b, 3xy 2 ; yz;  xyz 3. a,. *Khái niệm: Đơn thức đồng dạng là đơn thøc cã hÖ sè kh¸c 0 vµ cã cïng phÇn.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> biÕn. GV. Yêu cầu một Hs đứng tại chỗ lấy ví dụ về đơn thức đồng dạng. HS . . . GV Nªu Chó ý SGK tr.33. HS . . . GV §­a ?2 ra b¶n phô yªu cÇu Hs lµm. HS Một Hs đứng tại chỗ trả lời và giải thÝch. GV. Cho Hs làm bài 15 SGK tr.34 (đưa đề bài ra bảng phụ): Xếp các đơn thức sau thành từng nhóm các đơn thức đồng d¹ng 5 2 1 x y; xy 2 ;  x2 y; 2 xy 2 3 2 1 2 xy 2 ; xy 2 ;  x2 y; xy 4 5 HS Lªn b¶ng quan s¸t vµ xÕp thµnh tõng nhóm các đơn thức đồng dạng. Hoạt động 2 (16 phút) GV Cho Hs đọc SGK. §äc SGK trong 3 phót. ? Muốn cộng hay trừ các đơn thức đồng d¹ng ta lµm thÕ nµo? HS §øng t¹i chç tr¶ lêi GV Chỉnh lại cho đúng và yêu cầu Hs ghi quy t¾c vµo vë.. VÝ dô: 2x2y3 ; 4x2y3 ; - 5x2y3 Chó ý <sgk – 33> ?2: <sgk – 33> Bạn Phúc nói đúng vì hai đơn thức 0,9xy2 vµ 0,9x2y cã phÇn hÖ sè gièng nhau nh­ng phÇn biÕn kh¸c nhau nªn không đồng dạng. *Bµi 15 SGK tr.34 Gi¶i: 5 1 2 Nhãm I: xy 2 ;  xy 2 ; xy 2 ;  xy 2 3 2 5 1 Nhãm II: xy 2 ; 2 xy 2 ; xy 2 4. 2. Cộng trừ các đơn thức đồng dạng. *Quy t¾c: Để cộng hay trừ các đơn thức đồng d¹ng, ta céng hay trõ c¸c hÖ sè víi nhau vµ gi÷ nguyªn phÇn biÕn . VÝ dô: a, xy2 + (-2xy2) + 8xy2 ? Hãy vận dụng quy tắc đó để cộng các = (1 – 2 + 8)xy3 đơn thức sau : a, xy2 + (-2xy2) + 8xy2 = 7xy3 b, 5ab – 7ab - 4ab b, 5ab – 7ab - 4ab HS Hai Hs lµm trªn b¶ng, c¶ líp lµm vµo vë = (5 – 7 – 4)ab sau đó nhận xét bài làm của bạn. = -6ab. ?3: <sgk – 34> GV Cho Hs lµm tiÕp ?3 SGK tr.34 Gi¶i HS Lªn b¶ng lµm bµi theo yªu cÇu. + Ba đơn thức xy3; 5xy3 và 7xy3 là ba đơn thức đồng dạng, vì nó có phần biến gièng nhau, hÖ sè kh¸c 0. + xy3+ 5xy3 + 7xy3 = -xy3 *Bµi 17 SGK tr.35 GV Cho tiÕp Hs lµm bµi 17 SGK tr.35 C¸ch 1: TÝnh trùc tiÕp: ? Muèn tÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc ta lµm thÕ Thay x = 1 vµ y = -1 vµo biÓu thøc ta cã: Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> nµo? HS Muèn tÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc ta thay gi¸ trÞ cña c¸c biÕn vµo biÓu thøc råi thùc hiÖn phÐp tÝnh trªn c¸c sè. Một Hs lên tính giá trị của biểu thức đại sè. ? Ngoµi c¸ch trªn cßn c¸ch nµo kh¸c kh«ng? HS Ta có thể cộng hay trừ các đơn thứuc đồng dạng để được biểu thức thu gọn hơn rồi mới tính giá trị của biểu thức đã thu gän. GV Cho Hs lªn b¶ng tÝnh theo c¸ch 2. HS . . . GV H·y nhËn xÐt hai c¸ch lµm trªn ? HS C¸ch thø hai nhanh h¬n. GV Chó ý cho Hs khi tÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thức ta nên thu gọn biểu thức đó rồi mới tÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc. c. Cñng cè, luyÖn tËp (10 phót) GV §­a bµi 18 SGK tr.35 lªn b¶ng phô cã kÎ b¶ng vµ yªu cÇu Hs lµm vµo phiÕu häc tËp cã ghi s½n bµi. HS Hoạt động theo nhóm bài 18 SGK §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy bµi sau khi lµm xong. GV KiÓm tra bµi lµm cña mét sè nhãm vµ nhËn xÐt.. 1 5 3 .1 .(1)  .15.(1)  15.(1) 2 4 1 3 2 3 4 3    1       2 4 4 4 4 4. Cách 2 : Thu gọn biểu thức trước 1 5 3 3 1 3  x y  x 5 y  x 5 y     1 x 5 y  x 5 y 2 4 4 2 4 . Thay x = 1 vµ y = -1 vµo biÓu thøc 3 5 3 .1 .(1)   4 4. Bµi 18 SGK tr.35 1 9 V : 2 x 2  3x 2  x 2  x 2 2 2 1 2 2 1 2 N : x  x  x 2 2 H : xy  3xy  5 xy  3xy ¡: 7 y 2 z3  (7 y 2 z3 )  0 1 17 ¦: 5 xy  xy  xy  xy 3 3 U: 6 x2 y  6 x2 y  12 x2 y £: 3xy 2  (3xy 2 )  6 xy 2. 1 2  1  L:  x2    x2    x2 5 5  5  2  x2 5. 6xy2. 9 2 x 2. 0. 1 2 x 2. 3xy. 17 xy 3. -12x2y. L. £. V. ¡. N. H. ¦. U. d. Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà (1 phút) - Cần nắm vững thế nào là hai đơn thức đồng dạng - Thực hiện thành thạo phép cộng và trừ các đơn thức đồng dạng - Lµm bµi 19, 20, 21, 22 SGK tr.36. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span>