Bài soạn Ngữ văn 7 tiết 67, 68: Ôn tập tác phẩm trữ tình

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Trường THCS TT Ba Tơ. Giáo án Ngữ Văn 7. Ngày soạn : / / 200 Ngày dạy : / / 200. Tiết : 67 + 68 Bài dạy : ÔN TẬP TÁC PHẨM TRỮ TÌNH A. Mục tiêu yêu cầu : Giúp học sinh : - Nắm được khái niệm trữ tình và một số đặc điểm nghệ thuật phổ biến của tác phẩm trữ tình . - Bước đầu sắp xếp, hệ thống lại nội dung tác phẩm trữ tình đã học trong chương trình . - Củng cố những kỹ năng cơ bản phân tích và cảm thụ tác phẩm trữ tình . B. Đồ dùng dạy học : - Gv : Giáo án , Sgk, tài liệu tham khảo … - Bảng phụ (01): TT Tên tác phẩm Tên tác giả 1 Sông núi nước Nam 2 Phò giá về kinh 3 Buổi chiều đứng ở phủ TT trông ra 4 Bài ca côn sơn 5 Sau phút chia ly 6 Bánh trôi nước 7 Qua đèo ngang 8 Bạn đến chơi nhà 9 Xa ngắm thác núi lư 10 Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh 11 Bài ca nhà tranh bị gió thu phá 12 Cảnh khuya 13 Rằm tháng giêng 14 Tiếng Gà trưa - Hs : Bài cũ , chuẩn bị trước bài ôn tập ở nhà . C. Phương pháp dạy học : - Vấn đáp - Giảng giải . D. Tiến trình lên lớp : I. Ổn định tổ chức : (1’) II. Kiểm tra bài cũ : (2’)  Kiểm tra sự chuẩn bị của hs . III. Bài mới : 1) Giới thiệu bài : (1’) 2) Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy - học : t Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung Tiết1 Hoạt động 1: Hướng dẫn hs ôn tập lại tên tác phẩm, I. Những tác phẩm trữ 16’ tác giả đã học về tác phẩm trữ tình . tình đã học : - Gv treo bảng phụ 01 lên - Hs nhớ lại và thực hiện Như bảng kiến thức 01 bảng, yêu cầu hs thảo luận theo yêu cầu của giáo sau . điền cột tác giả ứng với tác viên phẩm. Trang 231 Giáo viên soạn : Huỳnh Thị Quỳnh Nga Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Trường THCS TT Ba Tơ. Giáo án Ngữ Văn 7. TT 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14. Tên tác phẩm Tên tác giả Sông núi nước Nam Lý Thường Kiệt Phò giá về kinh Trần Quang Khải Buổi chiều đứng ở phủ TT trông ra Trần Nhân Tông Bài ca côn sơn Nguyễn Trãi Sau phút chia ly Đoàn Thị Điểm Bánh trôi nước Hồ Xuân Hương Qua đèo ngang Bà Huỵên Thanh Quan Bạn đến chơi nhà Nguyễn Khuyến Xa ngắm thác núi lư Lí Bạch Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh Lí Bạch Bài ca nhà tranh bị gió thu phá Đỗ Phủ Cảnh khuya Hồ Chí Minh Rằm tháng giêng Hồ Chí Minh Tiếng Gà trưa Xuân Quỳnh 7’ Hoạt động 2 : Hướng dẫn hs ôn tập lại những nội II. Nội dung tư tưởng, dung tư tưởng, tình cảm được thể hiện trong một số tình cảm được thể hiện tác phẩm đã học : qua một số tác phẩm đã học : - Gv cho hs kẻ bảng , yêu - Hs kẻ bảng, thảo luận Kết quả như bảng sau cầu hs sắp xếp lại tên tác sắp xếp lại . 02 . phẩm khớp với nội dung tư tưởng, tình cảm được thể hiện theo bảng sgk tr180 . - Hs lên điền - Đại diện hs sắp xếp, các hs khác nhận xét, bổ sung - Gv chốt lại đáp án chuẩn . - Hs rút ra kết luận và ghi nhớ kiến thức . Bảng kiến thức 02 : TT. Tác phẩm. Nội dung tư tưởng, tình cảm được biểu hiện. 1. Bài ca nhà tranh bị gió thu phá. Tinh thần nhân đạo và lòng vị tha cao cả. 2. Qua Đèo Ngang. 3. Ngẫu nhiên …….mới về quê (Hồi hương, ngẫu thư) Sông núi nước Nam (Nam Quốc Sơn Hà ) Tiếng Gà trưa. Nỗi nhớ thương quá khứ đi đôi với nỗi buồn đơn lẻ thầm lặng giữa núi đèo hoang sơ . Tình cảm quê hương chân thành pha chút xót xa lúc mới về quê . Ý thức độc lập tự chủ, quyết tâm tiêu diệt địch . Tình cảm gia đình quê hương qua những kỉ niệm đẹp của tuổi thơ . Nhân cách thanh cao và sự giao hòa tuyệt đối với thiên nhiên Tình cảm quê hương sâu lắng trong khoảnh khắc đêm vắng . Tình yêu thiên nhiên, lòng yêu nước sâu nặng và phong thái ung dung lạc quan .. 4 5 6 7. Bài ca côn sơn (Trích Côn Sơn Ca) Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh (Tĩnh dạ tứ ). 8 Cảnh khuya. Trang 232 Giáo viên soạn : Huỳnh Thị Quỳnh Nga Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Trường THCS TT Ba Tơ. 7’. Hoạt động 3: Hướng dẫn khớp với thể thơ - Gv cho hs kẻ bảng, yêu cầu hs sắp xếp tác phẩm khớp với thể thơ - Yêu cầu hs lên bảng sắp xếp . - Gv chốt lại. Giáo án Ngữ Văn 7. hs sắp xếp tên tác phẩm III. Sắp xếp tác phẩm khớp với thể thơ . - Hs tìm hiểu thông tin, , Bảng thức chuẩn 03 sau thảo luận, thống nhất ý : kiến . - Đại diện hs trả lời, các hs khác nhận xét, bổ sung - Hs rút ra kết luận và ghi nhớ kiến thức .. (Bảng kiến thức 03) TT Tác phẩm Thể thơ 1 Sau phút chia ly Song thất lục bát 2 Qua đèo ngang Bát cú đường luật 3 Bài ca côn sơn Lục bát 4 Tiếng gà trưa Các thể thơ khác 5 Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh Các thể thơ khác 6 Sông núi nước Nam Tuyệt cú đường luật 7’ Hoạt động 4 : Hướng dẫn hs tìm hiểu câu hỏi 4 IV. Trắc nghiệm - Gv yêu cầu hs đọc câu hỏi - Hs tìm hiểu thông tin, Nội dung bài tập 4 sgk 4, thảo luận trả lời thảo luận, thống nhất ý tr181 kiến . - Sai (a,e,I,k,) - Đại diện hs trả lời, các - Đúng (b,c,d,g,h) hs khác nhận xét, bổ sung - Gv chốt lại - Hs rút ra kết luận và ghi nhớ kiến thức . 5’ Hoạt động 5: Hướng dẫn hs tìm hiểu câu hỏi 5 sgk V. Điền vào chỗ trống - Yêu cầu hs đọc thông tin - Hs tìm hiểu thông tin, a) Tập thể và truyền sgk, thảo luận điền vào chỗ thảo luận, thống nhất ý miệng trống trong bài tập 5 tr182 kiến . b) Lục bát - Đại diện hs trả lời, các c) So sánh, ẩn dụ, nhân hs khác nhận xét, bổ sung hóa … - Gv chốt lại - Hs rút ra kết luận và ghi nhớ kiến thức Tiết2 Hoạt động 6 : Hướng dẫn hs luyện tập VI. Luyện tập - Gv hướng dẫn hs thực - Hs thực hiện theo yêu hiện phần luiyện tập sgk tr cầu của giáo viên . 182, 183 theo yêu cầu của bài tập . 10’ Bài tập 1 : * Nội dung thể hiện : Cả 4 dòng thơ đều nói tới tâm sự lo nghĩ, yêu thương đến dân, đến nước của Nguyễn Trãi . - Suốt ngày …….đêm ; Đêm ngày …… nỗi lo thường trực là nỗi lo duy nhất của nhà thơ . - Lo nghĩ khiến cho không ngủ được dù đã quàng chăn trong đêm lạnh - Tấm lòng cứ cuộn hướng về 1 lý tưởng như nước chảy về đông . * Hình thức : - Hai câu đầu : Trang 233 Giáo viên soạn : Huỳnh Thị Quỳnh Nga Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Trường THCS TT Ba Tơ. 10’. 10’. 10’. Giáo án Ngữ Văn 7. + Dòng 6 tiếng  thể hiện tình cảm (biểu cảm ) trực tiếp + Dòng 7 tiếng  thể hiện tình cảm gián tiếp . - Hai câu sau : + Câu đầu  biểu cảm trực tiếp + Câu sau  biểu cảm gián tiếp Bài tập 2 : * Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh (Lí * Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê Bạch ) - Tình cảm được biểu hiện lúc xa quê - Tình cảm được biểu hiện nhân lúc mới về quê . - Trực tiếp - Gián tiếp - Nhẹ nhàng , sâu lắng - Đượm màu sắc hóm hỉnh mag ngậm ngùi . Bài tập 3 : So sánh 2 bài thơ Phong kiều dạ bạc và nguyên tiêu * Giống nhau : Cảnh vật có những yếu tố giống nhau : Đêm trăng, dòng sông, con thuyền . * Khác nhau : Phong kiều dạ bạc Nguyên tiêu - Có tiếng quạ kêu, tiếng chuông vọng - Trăng vừa tròn vừa sáng lồng lộng, trong đêm, có ánh lửa chai lấp ló, sương không khí mùa xuân tràn ngập mặt đầy trời, mặt trăng chìm khuất . nước, dòng sông, bầu trời . - Cảnh vật có vẻ nhạt nhòa, mờ mịt, con - Cảnh có nét huyền ảo nhưng trong thuyền neo ở một chỗ . sáng , con thuyền đi trên sông xuân đầy trăng . - Tâm trạng của lữ khách thao thức, - Người chiến sỉ vừa hoàn thành một không ngủ vì nỗi buồn xa xứ . công việc trọng đại đối với sự nghiệp cách mạng .  Dù tình cảm, cảnh vật được thể hiện trong hai bài thơ có nhiều điểm khác nhau song ở cả 2 bài mối quan hệ giữa cảnh và tình đều rất hòa quyện . Bài tập 4 : Trắc nghiệm sgk tr 183 Gv giúp hs tìm ra đáp án đúng (b,c,e). 3) Dặn dò : (1’) - Học bài chuẩn bị kiểm tra cuối học kì - Soạn trước bài ôn tập tiếng việt . IV. Rút kinh nghiệm , bổ sung :. Trang 234 Giáo viên soạn : Huỳnh Thị Quỳnh Nga Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>