Giáo án môn Ngữ văn khối 7 (cả năm)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngày soạn : Tuaàn 1 – Tieát 1 Bài 1: CỔNG TRƯỜNG MỞ RA I. Mục tiêu cần đạt : Giúp học sinh - Cảm nhận và hiểu biết được những tình cảm đẹp đẽ của người mẹ đối với con nhân ngày khai trường. - Thấy được ý nghĩa lớn lao của nhà trường đối với thế hệ trẻ. II. Chuaån bò cuûa thaày vaø troø: - GV: Đọc SGK + SGV + soạn giáo án. - HS: đọc VB + soạn phần đọc hiểu + sách vở. III. Tieán trình tieát daïy: 1. Ổn định lớp: (1’) 2. Kieåm tra baøi cuõ : khoâng kieåm tra 3. Bài mới : “ Lòng mẹ bao la như biển Thái Bình dạt dào …” . Lời bài hát như văng vẳng đâu đây. Mẹ là người như thế đấy, yêu thương và lo lắng cho con từ tấm bé rồi đến lúc con chuẩn bị bước vào một chân trời mới. Trường học, ở nơi đó con sẽ được học hỏi, khám phá, sáng tạo những điều hay mới lạ. Đó là lúc mẹ lo lắng quá quân tâm đến con nhiều nhất. Điều hiểu rõ tâm trạng của các bậc cha mẹ, nhất là các đêm trước ngày khai trường vào lớp 1 của con, các em tìm hiểu văn bản “công trường mở cửa”. Hoạt động của thầy Hoạt động 1: ? Trước hết em mà hãy cho biết văn bản này thuộc loại gì. ? Em naøo haõy nhaéc laïi, theá naøo laø vaên baûn nhaät dung. Hoạt động 2: Đọc và tìm hiểu chú thích - GV đọc mẫu 1 đoạn, rồi gọi HS đọc (GV cuối năm, sửa chữa). ? Những chi tiết nào diễn tả cảm xúc vui xướng của con ?. ? Những chi tiết nào diễn tả. Hoạt động của trò Hoạt động 1: - Vaên baûn nhaät chung. Kiến thức I. Giới thiệu tác giả tác phẩm.. - Vaên baûn laø nhaät dung laø loại văn bản đề cập đến noäi dung cp1 tính caäp nhaät, đề tài có tính thời sự đồng thời là những vấn đề xã hoäi coù yù nghóa laâu daøi. Hoạt động 2:. II. Đọc.. - Baøi vaên vieát veà taâm traïng của người mẹ trong đêm không ngủ trước ngày khai trường để vào lớp 1 của con. + Con: Göông maët thaùnh thoát … dựa nghiêng bên gối mềm, đôi môi hé nở và thỉnh thoảng chúm lại như ñang muùt keïo. + Mẹ: thường nhân lúc con. 1. Hoàn cảnh nảy sinh tâm traïng. Vào đêm trước ngày khai giảng của con, mẹ không ngủ được.. Minh Hồng -THCS Đan Phượng. III. Tìm hieåu vaên baûn.. 1 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Hoạt động của thầy nỗi mững vui, hy vọng của meï.. ? Tâm trạng của người mẹ và con có gì khác nhau không? Ở ñaây taùc giaû bieän phaùp ngheä thuaät gì ? ? Theo em, tại sao người mẹ không ngủ được (HS thảo luaän) ? Người mẹ không ngủ và phaûi lo laéng cho con hay vì người mẹ đang nôn nao nghĩ về ngày khai trường năm xưa cuûa chính mình hay vì nhieàu lyù do khác nữa. - Coù leõ vì caû 2 lyù do treân: meï đã lo lắng cho con vì tuy mẹ đã chuẩn bị rất chu đáo cũng như bé đã làm quen với trường, lớp khi 3 tuổi nhưng những gì bé tiếp nhận được nhö moät cuoäc daïo chôi. Coøn giờ đây là sự dấn thân thực sự vào con đường học vấn của mình. Song meï noân nao nghó về ngày khai trường năm xưa, ký ức tuổi thơ ai bằng sống daäy trong ñeâm chuaån bò cho con trước ngày khai trường.. Hoạt động của trò nguû maø laøm vaøi vieäc cuûa rieâng mình. Những hôm nay mẹ không tập trung được vào việc gì caû. - . . . mẹ lên giường và trằn troïc - . . . meï khoâng lo nhöng vẫn không ngủ được - . . . ấn tượng của mẹ về buổi khai trường đầu tiên rất sâu đậm. Mẹ còn nhớ sự nôn nao, hồi hộp khi cùng bà ngoại đi tới gần ngôi trường và nỗi chơi vơi hốt hoảng khi cổng trưởng đóng lại. - Mẹ: thao thức không ngủ, suy nghó trieàn mieân - Con: thanh thaûn, nheï nhaøng, voâ tö. Kiến thức. 2.Dieãn bieán taâm traïng cuûa meï. Nhöng hoâm nay meï khoâng taäp trung được vào việc gì cả. - . . . mẹ lên giường và trằn trọc - . . . nhưng vẫn không ngủ được - . . . ấn tượng . . . về buổi khai trường đầu tiên rất sâu đậm.. - . . . nhớ sự nôn nao, hồi hộp, chơi vơi, hốt hoảng..  Thao thức không ngủ, suy nghó trieàn mieân. => Taám loøng yeâu thöông con sâu sắc, tình cảm đẹp đẽ sâu nặng đối với con.. 3. Suy nghó cuûa meï veà ngaøy mai khi “Cổng trường mở ra”. - Cứ nhắm mắt lại . . . dài và đẹp. Minh Hồng -THCS Đan Phượng. 2 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Hoạt động của thầy. Hoạt động của trò - Cho nên ấn tượng . . . bước vào ? Theo em thì taïi sao ngaøy - Bở đó có thể là ngày đầu khai trường vào lớp Một để lại tiên mẹ được đến trường, dấu ấn thật sâu đậm trong tâm được bà dắt tay đi học hồn người mẹ đến thế ? nhưng cũng có thể là sự caûm nhaän veà moät moâi trường hoàn toàn mới lạ mà trong đó là cả một thế giới kỳ diệu đang từng giây, từng phút diễn ra trong cái ngày khai trường đầu đời ấy mà ??? đó mẹ chưa từng gặp. VD: kh2, cvaät. ? Tứ dấu ấn sâu đậm của ngày - “mẹ muốn nhẹ nhàng, khai trường, điều mà mẹ mong cẩn thận và tự nhiên ghi muốn cho con ở đây là gì ? vaøo loøng con … xao xuyeán”  Mẹ mong con có những kỷ niệm đẹp về ngày khai trường bởi vì những kỷ niệm đẹp này sẽ là hành trang theo con suoát cuoäc đời. ? Tự sự trăn trở, suy nghĩ đến - Trả lời: Meï coù taám loøng yeâu những mong muốn của mẹ trong cái đêm trước ngày khai thương con sâu nặng, tình trường đầi tiên của con, em cảm đẹp đẽ sâu sắc. thấy mẹ là người như thế nào. ? Trong vaên baûn, coù phaûi - Người mẹ không nói với người mẹ đang trực tiếp nói con hoặc với ai cả. Người với con không? Theo em meï nhìn con nguû nhö taâm người mẹ đang tâm sự với ai? sự với con nhưng thực ra Cách viết này có tác dụng gì? đang nói với chính mình. Caùch vieát naøy laøm noåi baät được tâm trạng, khắc hoạ được tâm sự, tình cảm. Những ñieàu saâu thaúm khoù noùi baèng những lời trực tiếp. ? Caâu vaên naøo trong baøi noùi leân vai troø vaø taàm quan troïng to lớn của nhà trường đối với theá heä treû. ? Kết thúc bài văn, người mẹ nói: Bỏ qua cách cổng trường. Kiến thức. - Đi đi con, hãy can đảm lên, thế giới này là của con bước qua cách cổng trường là một thế giới kỳ diệu sẽ mở ra..  Vai trò to lớn của nhà trường đối với cuộc sống của mỗi con người..  Vai trò to lớn của nhà trường đối với cuộc sống của con người.. - Ai cuõng bieát raèng moãi sai laàm.. - Nhà trường đã mang lại cho em những tri thức, tình. Minh Hồng -THCS Đan Phượng. 3 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Hoạt động của thầy là một thế giới kỳ diệu sẽ mở ra”. Em đã qua thời cấp I, bấy giờ, em hiểu thế giới kỳ diệu đó là những gì (HS thảo luận nhoùm). Hoạt động 3: Tổng kết. Hoạt động của trò cảm, tư tưởng, đạo lý, về tình baïn, tình thaày troø.. ? Như các em đã biết, ví dụ naøy vieát veà taâm traïng cuûa người mẹ trong đêm không ngủ được trước ngày khai trường để con vào lớp 1. Qua tâm trạng đó của mẹ, em hiểu được gì về vấn đề mà tácgiả muốn nói ở đây. - Gọi 2 HS đọc phần ghi nhớ. Hoạt động 4: Luyện tập ? Em haõy keå laïi moät kyû nieäm sâu sắc nhất của em đối với mẹ và phát biểu những suy nghĩ về kỷ niệm đó bằng một đoạn văn.. - Trả lời. Hoạt động 3:. Hoạt động 4. Kiến thức. IV. Tổng kết (Ghi nhớ SGK trang 9). V. Luyeän taäp. Cuûng coá: (1’) Theo em, em sẽ làm gì để đền đáp lại tình cảm mẹ dành cho em? Daën doø: (2’) - Học thuộc bài phân tích và ghi nhớ - Xem và soạn trước bài “Mẹ tôi” IV. RUÙT KINH NGHIEÄM: ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... Minh Hồng -THCS Đan Phượng. 4 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Ngày soạn: 22/8/2005 Tuaàn 1 – Tieát 2 Baøi 1: MEÏ TOÂI (Eùt – moân ñoâ ñô A – mi – xi) I. Mục tiêu cần đạt : Giúp học sinh - Hiểu biết và thấm thía những tình cảm thiêng liêng sâu nặng của cha mẹ đối với con cái. II. Chuaån bò cuûa thaày vaø troø: - GV: Đọc SGK + SGV + soạn giáo án. - HS: đọc VB + soạn phần đọc hiểu + sách vở. III. Tieán trình tieát daïy: 1. Ổn định lớp: (1’) 2. Kieåm tra baøi cuõ : - Em tóm tắt ngắn gọn văn bản “Cổng trường mở ra” – Lý Lan - Bài học sâu sác nhất em rút ra được ở văn bản “CTMR” là gì? 3. Bài mới : Từ xưa đến nay, người Việt Nam ta luôn có truyền thống “thờ cha, kính mẹ”. Dầu xã hội có văn minh tiến bộ như thế nào đi nữa thì sự hiếu thảo, thờ kính cha mẹ vẫn là biểu hiện hàng đầu của thế hệ con cháu. Tuy nhiên không phải lúc nào ta cũng ý thức được điều đó, có lúc vì vô tình hay tự nhên mà ta phạm phải những lỗi lầm đối với cha mẹ. Chính những lúc ấy cha mẹ mới hiểu ý ta nhận được những tội lỗi mà ta đã làm. Văn bản “Mẹ tôi” mà chúng ta cũng tìm hiểu ngày hôm nay sẽ cho ta thấy được tình cảm của các bậc cha mẹ đối với con cái của mình. Hoạt động của thầy Hoạt động 1: Đọc và tìm hieåu chuù thích. - Gọi HS đọc phần giải thích taùc giaû, taùc phaåm trong phaàn chuù thích. - Gọi HS đọc văn bản. - Cho HS đọc phần chú thích từ khó. Hoạt động 2: Tìm hiểu văn baûn ? Baøi vaên keå laïi caâu chuyeän gì. Hoạt động của trò Hoạt động 1:. Kiến thức I. Giới thiệu tác giả, tác phẩm:. - Đọc. II. Đọc. Hoạt động 2:. III. Tìm hieåu vaên baûn. - Câu chuyện kể lại việc. 1. Nguyên nhân dẫn đến việc En-ri -lô đã phạm lỗi với bố viết thư… khi nói với mẹ tôi mẹ. Người cha đã bộ lộ nhờ thốt ra một lời thiếu lễ độ. thái độ buồn bã tức giận của mình qua bức thư gửi cho con trai. ? Em haõy toùm taét vaên baûn - Baøi vaên keå laïi vieäc En-ri“Meï toâi” lô đã phạm lỗi lúc côgiáo đến thăm, cậu bé lỡ thốt ra một lời thiếu lễ độ. Thư gửi cho En-ri-lô người cha đã. Minh Hồng -THCS Đan Phượng. 5 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Hoạt động của thầy. Hoạt động của trò bộc lộ thái độ buồn bã, tức giận, đồng thời nói lên công lao to lớn của mẹ cậu bé và ông đã đưa ra lời ? Qua bài văn em thấy thái độ khuyên nhủ chân tình, sâu nặng đối với con trai. cuûa người bố đối với En-ri-cô là - Buồn bã, tức giận thái độ như thế nào. ? Dựa vào đâu mà em biết - Dựa vào lời lẽ mà ông đã được điều đó? Tìm từ ngữ, viết trong bức thư gởi con. hình ảnh, lời lẽ trong bức thư + … Sự hỗn láo của con như thể hiện điều đó. moät nhaùt dao ñaâm vaøo tim boá. + … Bố không thể nén được cơn tức giận + … Con maø laïi xuùc phaïm đến mẹ con ư? + Thật đáng xấu hổ và nhuïc nhaõ. ? Lý do gì đã khiến ông thể hiện thái độ ấy.. ? Vaäy laø meï En-ri -loâ laø người như thế nào? Dựa vào ñaâu maø em nhaän xeùt nhö vaäy (HS thaûo luaän nhoùm).  Mẹ của En-ri -lô đã lo laéng, vaát vaû, saün saøng hy sinh haïnh phuùc baûn thaân, thaäm chí chấp nhận những việc làm heøn nhaát, mieãn sao En-ri -loâ được sống. Vậy mà giờ đây En-ri -lô nỡ đối xử với mẹ nhö vaäy vaø chuùng ta caøng hiểu sâu sắc được tại sao người bố lại có thái độ nghiêm khắc như thế đối với con.. Kiến thức. 2. Thái độ của người cha đối với En-ri -cô. - Sự hỗn láo của con như một nhaùt dao ñaâm vaøo tim boá vaäy.. - Bố không thể nén được cơn tức giận đối với con. - Con hãy nhớ rằng, tình yêu thöông, kính troïng cha meï laø tình caûm thieâng lieâng hôn caû.  Vì ông cảm thấy hụt  Buồn bã, tức giận hẫng, bất ngờ. Ông không thể ngờ được En-ri -lô lại có thể thiếu lễ độ như vậy đối với cha mẹ. - Người mẹ hết lòng yêu  Mong con hiểu được công thöông con. lao, sự hy sinh vô bờ bến của + … Mẹ đã phải thức suốt mẹ. ñeâm, cuùi mình treân chieác nôi, trông chừng hơi thở hoån heån cuûa con, quaèn quaïi vì nỗi lo sợ, khóc nức nở khi nghó raèng coù theå maát con. - Meï saün daøng boû heát haïnh phúc để tránh cho con một giờ đau đớn, người mẹ có thể đi ăn xin để nuôi con, có thể hy sinh tính mạng để cứu sống con.. Minh Hồng -THCS Đan Phượng. 6 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Hoạt động của thầy ? Từ hình ảnh người mẹ của En-ri -loâ, em coù caûm nhaän gì veà taám loøng cuûa caùc baø meï noùi chung. ? Em có suy nghĩ gì trước những lời cảnh tỉnh của người cha. Những lời nói của người cha thaät chí tình, thaät saâu saéc. Những gì đã mất mẹ rất mực yeâu thöông cuûa chuùng ta. Maát mẹ tâm hồn chúng ta trở nên troáng vaéng, laïnh giaù, maát ñi một điểm tựa vững vàng nhất. Nhất là trước đó chúng ta đã làm một việc gì đã có lỗi với mẹ thì giờ đây mọi cố gắng cuûa chuùng ta nhaèm chuoäc loãi lầm với mẹ trở nên vô nghĩa mà thôi. Và từ đó chúng ta sẽ sống trong day dứt, dày vò bởi một người như mẹ cả cuộc đời vì chúng ta vậy mà có lúc chúng ta đã làm cho mẹ đau đớn. ? Theo em, điều gì đã khiến En-ri-lô “xúc động vô cùng” khi đọc thư của bố. Trong 4 lý do, em choïn lyù do naøo (HS thaûo luaän nhoùm). Hoạt động của trò - Thương con vô bờ bến, hy sinh taát caû vì con.. Kiến thức. - Trả lời. a. Vì bố gợi ý những kỷ niệm giữa mẹ và En-ri-lô. b. Vì thái độ kiên quyết và nghieâm khaéc cuûa boá. c. Vì những lời nói chân tình vaø saâu saéc cuûa boá. ? Trước tấm lòng thương yêu, - Từ nay, không bao giờ hy sinh vô bờ bến của mẹ thốt ra một lời nói nặng với dành cho Enricô, người bố mẹ. khuyeân con ñieàu gì. - Con phaûi xin loãi meï. - Con haõy caàu xin meï hoân con. ? Em hiểu được điều gì qua lời khuyên nhủ của người bố. Đối với mẹ chúng ta đừng làm điều gì để khiến mẹ đau lòng. Và khi lỡ có phạm sai laàm, chuùng ta phaûi bieát thaønh khẩn nhận lỗi bởi mẹ của chúng ta là người rất bao dung, độ lượng, người sẽ sằng sàng tha thứ mọi lỗi lầm của. Minh Hồng -THCS Đan Phượng. 7 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Hoạt động của thầy Hoạt động của trò chuùng ta. ? Theo em tại sao người bố - Trả lời không tưực tiếp nói với En-rilô mà lại viết thư. Tình cảm sâu sắc thường tế nhị, kín đáo, nhiều khi không nói trực tiếp được. Hơn nữa, vieát thö laø chæ noùi rieâng cho người mắc lỗi biết, vừa giữ kín được sự kín đáo, tế nhị, vừa không làm cho người mắc lỗi mất đi lòng tự trọng. Đây chính là bài học về cách ứng xử trong cuộc sống gia đình cũng như trong nhà trường và ngoài xã hội. Hoạt động 3: Tổng kết Hoạt động 3. Kiến thức 3. Lời khuyên nhủ của bố … Không bao giờ con được thốt ra một lời nói nặng với mẹ. …. Con phaûi xin loãi meï  Lời khuyên nhủ chân tình, saâu saéc.. IV. Toång keát : (Ghi nhớ SGK/trang). ? Qua bức thư người cha viết - Mong En-ri-lô nói riêng gửi cho Enricô, em đã rút ra và chúng ta nói chung hiểu được bài học gì. được công lao to lớn không gì so sánh được của người meï vaø haõy luoân coá gaéng làm nhiều việc tốt để đền đáp công ơn của mẹ. Hoạt động 4: Luyện tập Hoạt động 4 V. Luyeän taäp ? Từ trước đến nay em có làm gì có lỗi với mẹ chưa. Kể lại một lỗi mà em đã phạm phải. Em đã làm gì để sửa chữa lỗi đó. Cuûng coá: (2’) Cho HS đọc phần đọc thêm Daën doø: (1’) - Toùm taét vaên baûn - Học thuộc ghi nhớ - Soạn bài mới “Cuộc chia tay của những con búp bê” IV. RUÙT KINH NGHIEÄM: ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... Minh Hồng -THCS Đan Phượng. 8 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Ngày soạn: 23/8/2005 Tuaàn 1 – Tieát 3 Bài 1: TỪ GHÉP I. Mục tiêu cần đạt : Giúp học sinh - Nắm được cấu tạo của 2 loại từ ghép: Từ ghép chính – phụ và từ ghép đẳng lập. - Hiểu được cơ chế tạo nghĩa của từ ghép tiếng việt. - Biết vận dụng những hiểu biết về cơ chế tạo nghĩa vào việc tìm hiểu nghĩa của hệ thống từ ghép tiếng việt. II. Chuaån bò cuûa thaày vaø troø: - GV: Đọc SGK + SGV + soạn giáo án. - HS: đọc VB + soạn phần đọc hiểu + sách vở. III. Tieán trình tieát daïy: 1. Ổn định lớp: (1’) 2. Kiểm tra bài cũ : Kiểm tra việc chuẩn bị sách vở của HS. 3. Bài mới : Ở lớp 6, các em đã học “cấu tạo của từ”. Trong đó phần nào các em đã nắm được khái niệm từ ghép (đó là những từ phức được tạo ra bằng cách ghép các tiếng có nghĩa khác nhau). Để giúp các em có một kiến thức sâu rộng hơn về cấu tạo, trật tự sắp xếp và nghĩa của từ ghép. Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu bài “từ ghép” TL 12’. Hoạt động của thầy Hoạt động 1: Tìm hiểu các loại từ ghép. - GV gọi HS đọc VD/SGK bài 13 ? Caùc em haõy so saùnh nghóa của từ ghép “bà” với “bà ngoại”, “thơm” và “thơm phức”. ? Từ đó, em có nhận xét gì về nghĩa của từ ghép “bà ngoại” so với nghĩa của từ “bà”. Nghĩa của từ “bà ngoại” hẹp hơn nghĩa của từ “bà”. ? Nhưng tại sao lại có sự khác nhau đó (tiếng nói sau có tác dụng gì so với tiếng đứng trước ?)  Từ ghép có tiếng đứng trước, tiếng phụ sau boå sung nghóa cho chính gọi là từ ghép phuï.. Hoạt động của trò Hoạt động 1. Kiến thức I. Các loại từ ghép: có 2 loại 1. Từ ghép chính phụ. - Bà: người sinh ra “mẹ” VD: Bà ngoại, thơm hoặc “ba”. phức. - Bà ngoại người sinh ra “meï” - HS thaûo luaän nhoùm + Caáu taïo: tieáng chính đứng trước, tiếng phụ đứng sau bổ sung cho tieáng chính.. - Có sự khác nhau đó là do taùc duïng cuûa caùc tieáng đứng sau “ngoại” bổ sung ý nghĩa cho các tiếng đứng trước.. chính đứng tieáng chính. Minh Hồng -THCS Đan Phượng. 9 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> TL. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò - Gọi 1 HS đọc ví dụ/SGK trang 14. ? Các tiếng trong hai từ ghép - Không, các tiếng bình quần áo, trầm bổng ở những đẳng về mặt ngữ pháp. ví duï sau coù phaân ra tieáng chính, tieáng phuï khoâng. . GV mời 1 vài em đứng lên - Giày dép, to lớn, nhà cửa. cho thêm VD về kiểu từ ghép naøy.  Từ ghép có các tiếng bình đẳng về mặt ngữ pháp (không phaân ra tieáng chính, tieáng phụ, gọi là từ ghép đẳng lập. Cho HS đọc ghi nhớ 1/SGK trang 14.. 11’. Hoạt động 2: Nghĩa của từ Hoạt động 2 gheùp ? So sánh nghĩa của từ bà - Trả lời ngoại với nghĩa của từ bà, nghĩa của từ thơm phức với nghĩa của từ thơm, em thấy coù gì khaùc nhau.. ? So sánh nghĩa của từ quần áo với nghĩa của mỗi tiếng quần, áo, nghĩa của từ trầm bổng với nghĩa của mỗi tiếng traàm, boång em thaáy coù gì khaùc nhau.. - Trả lời: + Quaàn aùo laø quaàn vaø aùo noùi chung. + Traàm boãng: (aâm thanh) coù luùc traàm coù luùc nghe raát êm tai những khái quát là êm tai so với nghĩa các tieáng laø boång traàm.. Kiến thức. 2. Từ ghép đẳng lập: VD: Quaàn aùo, traàm boûng. + Caáu taïo: Caùc tieáng bình đẳng về mặt ngữ phaùp.. * Ghi nhớ (SGK trang 14) II. Nghĩa của từ ghép - Nghĩa của từ bà ngoại hẹp hơn nghĩa của từ bà. - Nghĩa của từ thơm phức hẹp hơn nghĩa của từ thôm.  Nghĩa của từ ghép chính phuï heïp hôn nghóa của từ chính. - Nghĩa của từ quần áo, trầm bổng so với nghĩa cuûa moãi tieáng taïo neân noù chung hôn, khaùi quaùt hôn.  Nghĩa của từ ghép ñaúng laäp khaùi quaùt hôn qua với các tiếng tạo nên nước.. III. Luyeän taäp: (15’) 1. Phân loại từ ghép: - Từ ghép chính phụ: lâu đời, xanh ngắt, nhà máy, nhà ăn, cười xụ. - Từ ghép đẳng lập: suy nghĩ, chài lưới, cây cỏ, ẩm ướt, đầu đuôi. 2. Tạo từ ghép chính phụ: - Buùt chì - AÊn côm - Thước kẻ - Traéng nuoát - Möa raøo - Vui tai - Laøm quen - Nhaùt gan. Minh Hồng -THCS Đan Phượng. 10 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> 3. Tạo từ ghép đẳng lập : soâng nuùi. non. muõi maët. haønh hoïc. hoûi. maøy. muoán ham. đẹp xinh. töôi. thích đẹp. töôi. vui. 4. Giải thích cách dùng từ ghép : Có thể nói 1 cuốn sách, 1 cuốn vở vì sách và vở là danh từ chỉ sự vật tồn tại dưới dạng cá thể, có thể đếm được. Còn sách vở là từ ghép đẳng lập, có nghĩa tổng hợp, chỉ chung cả loại nên không thể nói 1 cuốn sách vở. 6. Phân tích cấu tạo của từ ghép Máy hơi nước Than toå ong Baùnh ña nem. 5. (Veà nhaø) Củng cố : (2’) Có mấy loại từ ghép ? Nêu cấu tạo và nghĩa của từ ghép Dặn dò : (1’) - Học thuộc ghi nhớ, hoàn tất bài tập - Xem trước bài “Từ láy” IV. RUÙT KINH NGHIEÄM: ...................................................................................................................................................... Minh Hồng -THCS Đan Phượng. 11 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Ngày soạn: 24/8/2005 Tuaàn 1 – Tieát 4 Baøi 1: LIEÂN KEÁT TRONG VAÊN BAÛN I. Mục tiêu cần đạt : Giúp học sinh - Muốn đạt được mục đích giao tiếp thì văn bản nhất định phải có tính liên kết. Sự liên kết ấy cần được thể hiện trên 2 mặt: hình thức ngôn từ và nội dung ý nghĩa. - Cần vận dụng những kiến thức đã học để bước đầu xây dựng được những văn bản có tính lieân keát. II. Chuaån bò cuûa thaày vaø troø: - GV: Đọc SGK + SGV + soạn giáo án. - HS: đọc bài trong SGK / tr 17,18 III. Tieán trình tieát daïy: 1. Ổn định lớp: (1’) 2. Kiểm tra bài cũ : Kiểm tra vở ghi + SGK của HS 3. Bài mới : Ở lớp 6 các em đã tìm hiểu “Văn bản và phương thức biểu đạt”. Qua việc tìm hiểu ấy, các em đã hiểu VB có những tính chất là có chủ đề thống nhất, có liên kết, mạc lạc nhằm đạt muïc ñích giao tieáp. Nhö theá moät vaên baûn toát phaûi coù tính lieân keát vaø maïch laïc. Vaäy “Lieân keát trong vaên baûn” phaûi nhö theá naøo, chuùng ta cuøng ñi vaøo tieát hoïc hoâm nay. TL Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Kiến thức 11’ Hoạt động 1: Tìm hiểu tính Hoạt động 1: I. Lieân keát vaø phöông lieân keát cuûa vaên baûn tieän lieân keát trong vaên baûn : - Gọi HS đọc phần (1) Mấy dòng chữ ấy là những 1. Tính liên kết của văn SGK/17 lời không thể hiểu rõ được. bản. Chúng ta đều biết rằng lời … con đã thiếu lễ độ. Bố nói sẽ không thể được hiểu nhớ … mẹ con rõ khi các câu văn diễn đạt … đã phải thức suốt đêm sai NP. … Haõy nghó xem … người mẹ sẵn sàng .. thôi con đừng lên  Caùc caâu chöa chöa noái liền với nhau một cách tự nhiên, hợp lý  chưa lieân keát (?) Theo em, neáu boá En-ri-coâ - Khoâng phaûi nhö theá chæ vieát maáy caâu sau, thì em có thể hiểu được điều bố muoán noùi chöa. (?) Trường hợp này có phải - Vì giữa các câu còn chưa nhö theá khoâng. có sự liên kết (?) Neáu En-ri-coâ coøn chöa thật hiểu rõ thì đó là vì lý do gì? Hãy tìm những lý do xác đáng trong những lý do sau.. Minh Hồng -THCS Đan Phượng. 12 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> TL. 12’. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò (HS thaûo luaän)  Chæ coù caâu vaên chính xaùc, rõ ràng, đúng NP thì vẫn chưa đảm bảo sẽ làm nên văn bản. Cũng như chỉ có 100 đốt tre. Muốn có 1 cây tre, 100 đốt tre kia phải được nối liền. Tương tự như thế, 1 văn bản thì khoâng theå naøo khoâng lieân keát. (?) Qua đó em thấy vì sao văn - Trả lời baûn caàn coù tính lieân keát. Hoạt động 2: Tìm hiểu Hoạt động 2: phöông tieän lieân keát Vaäy 1 VB coù tính lieân keát laø 1 VB như thế nào? Cô mời các em xem xét ở phần 2. Gọi HS đọc VD (?) Đọc kỹ lại đoạn văn và cho bieát do thieáu yù gì maø noù trở nên khó hiểu. Hãy sữa lại đoạn văn đẻ En-ri-cô hiểu được ý bố. (?) Đọc các câu văn sau và chỉ ra sự liên kết của chúng. Hãy sửa lại để thành một đoạn văn có ý nghĩa.. (?) Tại sao chỉ do để sót mấy chữ “còn bây giờ” và chép lầm chữ “con” bằng chữ “đứa trẻ” mà những câu văn đang liên kết bỗng trở nên rời rạc. (HS thaûo luaän nhoùm).  Caùc boä phaän cuûa vaên baûn thường phải được gắn bó “nối buộc” với nhau nhờ những phương tiện ngôn ngữ “từ, caùi” coù tính lieân keát.. Kiến thức. * Ghi nhớ SGK/tr18). :. (YÙ. 1. 2. Phöông tieän lieân keát : … moät ngaøy kia … coøn baây giờ  phép nghịch đối … giấc ngũ đến với con göông maët … (con)  pheùp laëp  cần sử dụng những phöông tieän lieân keát. - Chép thiếu “còn bây giờ” (giấc ngũ đến với con) - Cheùp sai “göông maët thanh thoát của con” lại vieát laø “göông maët thanh thoát của đứa trẻ”. -Không có mấy chữ “còn * Ghi nhớ : (Ý 2 SGK/tr bây giờ” thì người ta có thể 45) hieåu laø giaác nguû cuûa töông lai “moät ngaøy kia coøn xa laém”  vaø nhö vaäy thì 2 yù câu sẽ >< với nhau kiến người đọc khó hiểu (không ngủ được >< giấc ngủ đến deã daøng). - Câu trên đang dùng từ “con” (ngoâi II), laïi chuyeån sang đứa trẻ (ngôi III) tách ra câu trên là lời của người mẹ, còn câu sau là lời của. Minh Hồng -THCS Đan Phượng. 13 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> TL. 15’. Hoạt động của thầy. Hoạt động của trò Kiến thức taùc giaû. => Các câu, các đoạn chưa được gắn bó với nhau vì vậy trở nên khó hiểu. ? Tóm lại văn bản rất cần sự - Rất cần sự liên kết về liên kết ở những mặt nào ? mặt nội dung và hình thức. Hoạt động 3: Luyện tập Hoạt động 3 II. Luyeän taäp ? Sắp xếp những câu văn dưới - Làm bài tập. 1. Saép xeáp caùc caâu theo đây theo một thứ tự hợp lý để một thứ tự hợp lý. tạo thành một đoạn văn có - 1, 4, 2, 5, 3. tính lieân keát chaët cheõ. ? Điền những từ ngữ thích 3. Điền từ thích hợp để hợp vào chỗ trống trong đoạn các câu liên kết với nhau văn dưới đây để các câu liên . . .baø. . . baø. . . chaùu. . kết chặt chẽ với nhau. .baø . . . baø. . . cho chaùu . . . .Theá laø. . . . ? Các câu văn sau đây có sự 2. Các câu văn dưới đây lieân keát chöa ? Vì sao ? chưa có sự liên kết vì “lúc người còn sống” – tức là mẹ đã chết. Vậy maø saùng nay toâi coøn thiếu lễ độ với mẹ… ? Có người nhận xét: Sự liên 4. Chỉ cần đọc tiếp câu kết giữa hai câu trên hình như thứ ba thì sẽ thấy ngay 2 khoâng chaët cheõ, vaäy maø câu đầu vẫn có sự liên chúng vẫn được đặt cạnh kết với nhau. Câu 1 chỉ nhau trong vaên baûn coång noùi veà meï, caâu 2 chæ noùi trường mở ra. Em hãy giải về con, cứ ngỡ là rời rạc, thích taïi sao. nhưng đã có 3 câu liên kết chúng với nhau thành 1 khoái: “Meï seõ ñöa con tới trường, Caàm tay con daét qua caùnh coång, roài buoâng tay mà nơi”. Do đó không cần phải thêm từ “vì” noái lieàn 2 caâu. Cuûng coá: (2’) - Theá naøo laø lieân keát trong vaên baûn. - Muốn làm cho văn bản có tính liên kết ta phải thực hiện như thế nào ? Daën doø: (1’) - Học thuộc ghi nhớ, hoàn tất bài tập. - Soạn bài “cuộc chia tay…” IV. RUÙT KINH NGHIEÄM: ...................................................................................................................................................... Minh Hồng -THCS Đan Phượng. 14 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... Minh Hồng -THCS Đan Phượng. 15 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Ngày soạn : 28/08/2005 Tuaàn 2 – Tieát 5 Bài 3: CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BÚP BÊ (Khánh Hoài) I. Mục tiêu cần đạt : 1. Muïc tieâu chung: Giuùp hoïc sinh - Thấy được những tình cảm chân thành, sâu nặng của hai anh em trong câu chuyện. Cảm nhận được nỗi đau đớn, xót xa của những bạn nhỏ chẳng may rơi vào hoàn cảnh gia đình bất hạnh. Biết thông cảm và chia xẽ với những bạn ấy. - Thấy được cái hay của truyện là ở cách kể rất chân thật và cảm động. 2. Muïc tieâu rieâng: - Đọc, tóm tắt truyện, tìm hiểu chú thích. Tìm hiểu phần 1) cuộc chia tay của hai anh em Thaønh vaø Thuyû. II. Chuaån bò cuûa thaày vaø troø: 1. Chuẩn bị của thầy: đọc SGK + SGV + soạn giáo án. 2. Chuẩn bị của trò: đọc VB +tóm tắt truyện + soạn câu hỏi bài đọc hiểu. III. Tieán trình tieát daïy: 1. Ổn định lớp: (1’) 2. Kiểm tra bài cũ : Qua bức thư của người cha viết gởi En-ri-cô, em rút ra được bài học gì ? 3. Bài mới : Trong cuộc sống, trẻ em sinh ra và lớn lên nhờ sự chăm lo của bố mẹ, cả về đời sống vật chất lẫn tinh thần. Tuy nhiên cũng có những em rơi vào hoàn cảnh bất hạnh, gia đình tan vỡ. Để hiểu rõ những hoàn cảnh éo le, ngang trái ấy đã tác động đến tuổi thơ của các em như thế nào, các em sẽ tìm hiểu văn bản “cuộc chia tay của những con búp bê” TL 7’. 30’. Hoạt động của thầy Hoạt động 1: Đọc, tóm tắt vaên baûn, tìm hieåu chuù thích. - GV đọc 1 đoạn, gọi 2 HS đọc. - Goïi HS toùm taét vaên baûn. - Tìm hieåu chuù thích. Hoạt động 2: Tìm hiểu văn baûn. ? Truyeän vieát veà ai ? Veà nhaân vaät gì ? Ai laø nhaân vaät chính trong truyeän. ? Câu chuyện được kể theo ngôi thứ mấy ? Việc lựa chọn ngoâi keå naøy coù taùc duïng gì.. Hoạt động của trò Hoạt động 1:. Kiến thức I. Tìm hieåu khaùi quaùt:. - Đọc. - Toùm taét truyeän.. 1. Giới thiệu tác giả, tác phaåm. 2. Đọc.. Hoạt động 2:. II. Tìm hieåu vaên baûn.. - Truyeän vieát veà hai anh 1. Cuoäc chia tay cuûa em Thaønh vaø Thuyû phaûi Thuyû vaø anh trai. đau đớn chia tay nhau vì bố meï li hoân. - Chuyện kể theo ngôi thứ nhaát soá ít. Taùc duïng theå hieän moät caùch saâu saéc những suy nghĩ, tình cảm cuûa nhaân vaät, taêng tính. Minh Hồng -THCS Đan Phượng. 16 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> TL. Hoạt động của thầy. ? Taïi sao teân truyeän laïi laø “cuộc chia tay của những con buùp beâ”. Teân truyeän coù lieân quan đến ý nghĩa của truyện khoâng. - Buùp beâ coù chia tay khoâng ? Chúng đã mắc lỗi gì ? ? Vì sao chuùng ta chia tay.. Hoạt động của trò chân thật của truyện  sức thuyeát phuïc cuûa truyeän cao hôn. - Thaûo luaän nhoùm - Những con búp bê cũng gioáng nhö anh em Thaønh vaø Thuyû, cuõng chaúng coù loãi gì… Thế mà đành phải chia tay.. Kiến thức. - Anh em toâi raát thöông nhau - Anh em toâi saép phaûi xa nhau. - Vì boá meï Thaønh vaø Thuyû ly hoân, hai anh em Thaønh và Thuỷ chia tay, nên đồ chôi bò chia ñoâi. ?Nhö vaäy teân truyeän coù lieân quan gì đến nội dung, chủ đề cuûa truyeän?  Tên truyện gợi ra một tình huống, buộc người đọc phải theo doõi vaø goùp phaàn theå hieän được đồ tư tưởng mà người vieát muoán theå hieän. * GV tích hợp: phương tiện - Thuyû mang kim chæ ra taän lieân keát trong vaên baûn. sân vận động vá áo cho anh. ? Haõy tìm caùc chi tieát trong - Chieàu naøo Thaønh cuõng truyện để thấy anh em Thành đón em đi học về và Thuỷ rất mực gần gũi, thöông yeâu chia seõ vaø quan tâm đến nhau ? Em coù nhaän xeùt gì veà tình - Khi chia đồ chơi 2 anh em caûm cuûa 2 anh em hoï đều nhường cho nhau Tình caûm anh em chaân thaønh saâu naëng ? Lời nói và hành động của -Mâu thuẫn ở chỗ Thuyû khi thaáy anh chia 2 con +Khoâng muoán chia reõ 2 buùp beâ veä só vaø Em nhoû ra hai con buùp beâ beân coù gì maâu thuaãn +Thương anh sợ không ai gaùccho nguû, neân boái roái ? Theo em có cách nào để HS trả lời giaûi quyeát maâu thuaãn aáy khoâng? Ñöa ra tình huoáng nhö vậy, tác giả gợi lên bạn đọc sự suy nghĩ, chỉ có cách gia đình Thuỷ –Thành phải đoàn. Minh Hồng -THCS Đan Phượng. - Không phải chia nữa. Anh cho em taát caû. - Khoâng, em khoâng laáy. Em để hết lại cho anh. 17 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> TL. Hoạt động của thầy tuï anh em khoâng phaûi chia tayMâu thuẫn ấy mới được giaûi quyeát ? Kết thúc truyện Thuỷ đã choïn caùch giaûi quyeát nhö theá nào? Chi tiết này gợi trong em những suy nghĩ và tình caûm gì? Sự chia tay hai anh em Thành vaø Thuûy laø voâ lyù, laø khoâng nên có. Cách lựa chọn của Thuỷ làm cho người đọc xúc động vì tình cảm trong sáng, loøng nhaân haäu cuûa em.. Hoạt động của trò. Kiến thức. - Cuối truyện Thuỷ lựa choïn caùch “ñaët con em nhoû quaøng vaøo tay con veä só” để chúng không bao giờ xa nhau Caùch giaûi quyeát cuûa Thủy gợi lên trong lòng người đọc sự thương cảm đối với em. Vì em thà chịu thiệt thòi về mình chứ không để búp bê chia lìa, và không để anh không ai gaùc cho nguû.. -Ñaët con Em Nhoû quaøng vaøo tay con veä só Thuyû để lại cho anh. - Ñaët con Em Nhoû quaøng tay vaøo con Veä Só Thuyû để lại cho anh.  Tình caûm anh em trong sáng, cao đẹp, chân thaønh vaø saâu naëng.. Cuûng coá: Cuộc chia tay của Thủy với anh trai gợi trong em những suy nghĩ và tình cảm gì? Daën doø: - Toùm taét truyeän, hoïc thuoäc baøi. - Soạn phần còn lại IV. RUÙT KINH NGHIEÄM: ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... Minh Hồng -THCS Đan Phượng. 18 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Ngày soạn: 29/8/2005 Tuaàn 2 – Tieát 6 Bài : CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BÚP BÊ (TT) I. Mục tiêu cần đạt : Giúp học sinh 1. Muïc tieâu chung: - Thấy được những tình cảm chân thành, sâu nặng của hai anh em trong câu chuyện. Cảm nhận được nỗi đau đớn, xót xa của những bạn nhỏ chẳng may rơi vào hoàn cảnh gia đình bất hạnh. Biết thông cảm và chia xẽ với những bạn ấy. - Thấy được cái hay của truyện là ở cách kể rất chân thật và cảm động. 2. Muïc tieâu rieâng: - Tìm hiểu “Cuộc chia tay của Thủy và lớp học”. - Toång keát baøi hoïc. II. Chuaån bò cuûa thaày vaø troø: - GV: Đọc SGK + SGV + soạn giáo án. - HS: đọc VB + soạn phần đọc hiểu. III. Tieán trình tieát daïy: 1. Ổn định lớp: (1’) 2. Kieåm tra baøi cuõ : - Tóm tắt văn bản “Cuộc chia tay của những con búp bê” - Cuộc chia tay của Thuỷ và anh trai gợi cho em những suy nghĩ và tình cảm gì? 3. Bài mới : Trước khi về ngà ngoại, Thuỷ đã chia tay với anh trai, chia tay những con thú đồ chơi thaân thöông, song beân caïnh gia ñình, Thuyû coøn coâ giaùo, baïn beø, vaø taát nhieân laàn ra ñi naøy em không thể không chào, không chia tay với họ. Cuộc chia tay ấy diễn ra như thế nào, các em sẽ được tìm hiểu ở tiết học này. TL 5’. 25’. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Kiến thức Gọi HS đọc đoạn “gần trưa, 2. Cuoäc chia tay cuûa chúng tôi tới trường học … Thuỷ với lớp học. naéng vaãn vaøng öôm truøm leân caûnh vaät”. ? Chi tiết nào trong cuộc chia - Thủy không đi học nữa vì tay của Thủy với lớp học nhà bà ngoại ở xa trường. khiến cô giáo bàng hoàng. ? Vì sao cô giáo bàng hoàng - Vì cô giáo quá bất ngờ khoâng chæ gia ñình cuûa hoïc trò mình bị tan vỡ mà em còn chẳng được đi học nữa. ? Theo em từ chi tiết trên ở - Cha mẹ cần chú ý đến khía cạnh đề tài sáng tác về tâm tư tình cảm của con quyeàn treû em thì truyeän ngaén mình. nói lên điều gì? Muốn đề cập - Trẻ em phải được nuôi đến quyền lợi gì của trẻ em dưỡng, được yêu thương và. Minh Hồng -THCS Đan Phượng. 19 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> TL. 7’. Hoạt động của thầy. Hoạt động của trò được đi học. HS thaûo luaän nhoùm. (Ñaây laø vaên baûn theå hieän vaán đề “Quyền trẻ em”, một trong những nội dung chính của VBND ngữ văn 7. Đó là loại VB có tính cập nhật, có tính thời sự, đồng thời là những vấn đề xã hội có ý nghóa laâu daøi. ? Trong đoạn văn này chi tiết - Cô giáo tặng Thủy cây nào khiến cho em cảm động bút máy có nắp vàng và nhaát? Vì sao? quyển vở  Thể hiện sự quan tâm, sự yêu thương của cô giáo đối với học trò. ? Haõy giaûi thích vì sao khi daét Thủy ra khỏi trường, tâm traïng cuûa Thaønh laïi “Kinh ngạc thấy mọi người vẫn đi lại bình thường và nắng vẫn vaøng öôm truøm leân caûnh vaät”. Thaønh thaáy kinh ngaïc laø vì trong khi mọi việc đều diễn ra rất bình thường, cảnh vật rất đẹp, cuộc đời vẫn bình yeân, aáy vaäy maø hai anh em Thành phải chịu sự mất mát, đỗ vỗ quá lớn. Nói cách khác Thaønh ngaïc nhieân vì trong taâm hoàn mình ñang noåi gioâng, noãi naõo vì saép phaûi chia lìa với đưa em gái nhỏ, thân thiết cả đất trời như sụp đổ trong taâm hoàn em, theá maø beân trong mọi người cũng như đất trời vẫn không có gì thay đổi  Diễn biến tâm lý được tác giaû mieâu taû khaù chính xaùc, noù laøm taêng theâm noãi buoàn saâu thaúm, traïng thaùi thaát voïng, bô vô laïc loõng cuûa nhaân vaät trong truyeän) Hoạt động 3: Tổng kế tiết Hoạt động 3 hoïc ? Hãy nhận xét về cách kể - Kể bằng sự miêu tả cảnh chuyeän cuûa taùc giaû, caùch keå vaät xung quanh. Minh Hồng -THCS Đan Phượng. Kiến thức. - Cô giáo mở cặp lấy một quyển số cùng với chieác buùt maùy naép vaøng ñöa cho em toâi. - Em tôi . . . nức nở  Mọi người cần quan taâm, yeâu thöông treû em, đừng làm tổn hại đến những tình cảm tự nhiên, trong saùng cuûa caùc em.. IV. Toång keát (Ghi nhớ SGK/27). 20 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>