Giáo án chuẩn KTKN môn Ngữ văn 8 - Tuần 4

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Bµi 4. Ngµy so¹n: 1.9.2010 Ngµy gi¶ng: 8A: 6.9 8B:. V¨n b¶n. TiÕt 13. l·o h¹c (NamCao). A - Mục tiêu cần đạt 1. KiÕn thøc: Gióp hs hiÓu - Nhân vật sự kiện , cốt truyện trong tác phẩm truyện viết theo khuynh hướng hiện thực. - Sự thể hiện tinh thần nhân đạo của nhà văn. - Tµi n¨ng xuÊt s¾c cña nhµ v¨n trong viÖc xd t×nh huèng truyÖn, miªu t¶, kÓ chuyÖn, kh¾c họa hình tượng nhân vật. 2. KÜ n¨ng: - Đọc diễn cảm, hiểu tóm tắt được tác phẩm truyện viết theo khuynh hướng hiện thực. - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân tích tác phẩm tự sự để phân tích tác phẩm tự sự viết theo khuynh hướng hiện thực. 3. Thái độ: - Thể hiện lòng yêu thương con người. B - ChuÈn bÞ - GV: hướng dẫn HS soạn bài , thiết kế bài dạy , chuẩn bị các phương tiện dạy học cần thiết (¶nh ch©n dung Nam Cao , tËp truyÖn ng¾n Nam Cao ,so¹n bµi.) - HS : So¹n bµi theo yªu cÇu cña SGK vµ nh÷ng huíng dÉn cña GV. (Tóm tắt truyện ngắn ''Lão Hạc'',soạn trước bài ở nhà.) C. Tổ chức các hoạt động dạy – học 1. ổn định lớp:. 8A: ...................................................... 8B : ........................................................ 2 - KiÓm tra : 5’ H: Tõ c¸c nh©n vËt chÞ DËu, anh DËu, bµ l·o hµng xãm, em cã thÓ kh¸i qu¸t g× vÒ sè phËn và phẩm cách của người nông dân Việt Nam trước cách mạng tháng Tám ? H: Từ các nhân vật cai lệ , người nhà lý trưởng , khái quát về bản chất của chế độ thực dân nửa phong kiến Việt Nam trước cách mạng tháng Tám? H: Em hiểu gì về nhan đề ''Tức nước vỡ bờ''? 3 - Bµi míi: H§1: Giíi thiÖu bµi míi. - Môc tiªu:. Tạo tâm thế và định hướng chú ý cho học sinh.. - Phương pháp: Thuyết trình. - 44Lop8.net -.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> - Thêi gian: 2’ Cho häc sinh xem ¶nh Nam Cao vµ tËp truyÖn ng¾n cña «ng . H§2: T×m hiÓuchung - Môc tiªu : gióp hs hiÓu + NÐt kq vÒ TG – TP. - Phương pháp: Vấn đáp, tái hiện nêu vđ, hđ nhóm. - Kü thuËt: §éng n·o - Thêi gian: 15’ Hoạt động của thầy. Hoạt động cña trß. Nội dung cần đạt. I.T×m hiÓu chung : 1. T¸c gi¶: - NC (1915 - 1951) - Lµ nhµ v¨n hiÖn thùc xuất sắc viết về người n«ng d©n vµ trÝ thøc nghÌo trong x· héi cò. H: Nêu đôi nét về văn bản “Lão Hạc”. -HSkh¸c nhËn 2. T¸c phÈm : - Giáo viên đọc mẫu. xÐt vµ bæ - Lµ mét t¸c phÈm tiªu H: Nêu cách đọc cho phù hợp với văn bản sung. biÓu cña nhµ v¨n ®­îc *) §äc víi giäng biÕn ho¸ ®a d¹ng ,chó ý ng«n ngữ độc thoại, đối thoại phù hợp với từng nhân - Học sinh đăng báo lần đầu(1943) đọc. vËt. *) T×m hiÓu chó thÝch. H: Gi¶i thÝch tõ''bßn'',''Çng Ëng''. + Bßn: tËn dông, nhÆt nh¹nh mét c¸ch chi ly tiÕt kiÖm . + Çng Ëng: n­'íc m¾t d©ng lªn, s¾p söa trµn ra - Gi¶i thÝch tõ khã. ngoµi mi m¾t. - Giáo viên kiểm tra việc đọc chú thích của học sinh . Chó ý c¸c chó thÝch: 5,6,9,10,11,15,21,24,28,30,31,40,43. H: NÕu t¸ch thµnh hai phÇn theo dÊu c¸ch trong SGK th× néi dung mçi phÇn lµ g×. *) Bè côc: -Phần 1:Những việc làm của lão Hạc trước khi chÕt. - T×m bè côc. - PhÇn 2: C¸i chÕt cña l·o H¹c. H: Nªu vµi nÐt vÒ tiÓu sö cña nhµ v¨n Nam Cao. H: VÞ trÝ cña «ng trong dßng v¨n häc hiÖn thùc H: Sù nghiÖp s¸ng t¸c cña «ng. - §äc chó thÝch * trong SGK - Nªu tªn mét sèt¸cphÈmcña «ng.. H§2: T×m hiÓu v¨n b¶n. - Môc tiªu : Gióp hs hiÓu ®­îc + Tác phẩm phản ánh hiện thực số phận người nông dân trước CM tháng Tám qua tình - 45 Lop8.net. -.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> cảnh L Hạc. (Nghèo phải bán đi cậu Vàng – Kỷ vậy của anh con trai, người bạn thân thiết của anh con trai, người bản thân thiết của bản mình.) + Nghệ thuật : Sử dụng ngôi kể thứ nhất, người kể là nhân vật hiểu, chứng kiến toàn bộ c©u chuyÖn vµ c¶m th«ng víi L·o H¹c. Kết hợp phương thức biểu đạt tự sự, trữ tình, lập luận, thể hiệnđược chiều sâu tâm lí, diễn biến tâm trạng sinh động. Sử dụng ngôn ngữ hiệu quả, tạo được lối kể kq, xd được hình tượng nhân vật có tính cá thể hãa cao. - Phương pháp: Vấn đáp, tái hiện nêu vđ, hđ nhóm. - Kü thuËt: §éng n·o vµ m¶nh ghÐp. - Thêi gian: 20’ Hoạt động của thầy. Hoạt động cña trß. - GV :Kể tóm tắt đoạn truyệntừ tr 38 đến tr41 H :Vì sao lão Hạc rất yêu thương cậu Vàng mà vẫn phải đành lòng bán cậu. - Con chã lµ kØ niÖm cuèi cïng, lµ b¹n cña l·o. Bán nó là việc bất đắc dĩ vì lão nghèo , yếu sau trận ốm, không ai giúp đỡ. Cậu Vàng ăn rất khoẻ, l·o kh«ng nu«i næi. H : H·y t×m nh÷ng tõ ng÷ , h×nh ¶nh thÓ hiÖn thái độ, tâm trạng của lão khi lão kể chuyện bán cËu Vµng víi «ng gi¸o - Lão cười như mếu, đôi mắt ầng ậng nước ...Mặt lão đột nhiên co rúm lại , vết nhăn xô lại , ép cho nước mắt chảy ra, đầu ngoẹo, miệng mếu máo như con nÝt...hu hu khãc. H: Câu ''Những vết nhăn xô lại ... ép cho nước m¾t ch¶y ra'' cã søc gîi t¶ nh­ thÕ nµo. - Gợi lên gương mặt cũ kĩ, già nua, khô héo, một tâm hôn đau khổ đến cạn kiệt cả nước mắt, một hình hài đáng thương. H : Nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo ®­îc biÓu đạt trong đoạn văn này? - KÕt hîp t¶ , kÓ , lËp luËn thÓ hiÖn chiÒu s©u t©m lý nh©n vËt. H: C¸i hay cña c¸ch miªu t¶ ë ®o¹n v¨n trªn cña t¸c gi¶ lµ g×. - T¸c gi¶ sö dông mét lo¹t tõ l¸y: Çng Ëng, mãm mém, hu hu ... lột tả sự đau đớn , hối hận, xót xa, thương tiếc dâng trào, đang vỡ oà. Cách thể hiện ch©n thËt cô thÓ, chÝnh x¸c diÓn biÕn t©m tr¹ng. Nội dung cần đạt. -Häc sinh II.T×m hiÓu v¨n b¶n. tãm t¾t ®o¹n 1.Nh©n vËt l·o H¹c : truyÖn. 1.1.T©m tr¹ng cña l·o H¹c sau khi b¸n cËu Vµng :. - T×m tõ ng÷. - 46Lop8.net -.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> nh©n vËt rÊt phï hîp víi t©m lý, h×nh d¸ng cña người già. *) T¸c gi¶ sö dông tõ ng÷ giµu tÝnh gîi c¶m , tõ l¸y, c¸ch thÓ hiÖn ch©n thËt , chÝnh x¸c t©m lý nhân vật cho thấy lão Hạc vô cùng đau đớn xót xa khi b¸n cËu vµng. H: Qua đó em có thể hình dung lão Hạc là người như thế nào. -Ta càng thấm thía lòng thương con sâu sắc của người cha nghèo khổ. Lão Hạc có lẽ đã mòn mỏi đợi chờ và ăn năn ''mắc tội với con. Cảm giác day dứt vì không cho con bán vườn cưới vợ nên lão có tích cóp dành dụm để khoả lấp cảm giác ấy .Dù rất thương cậu Vàng nhưng cũng không thể phạm vào đồng tiền, mảnh vườn cho con. (Lão ốm yếu, nghèo khổ nhưng giàu lòng yêu thương, tình nghÜa, thuû chung) H: Sâu xa hơn, đằng sau sự đau đớn của việc b¸n cËu Vµng, ta cßn hiÓu g× vÒ l·o H¹c - Cho häc sinh th¶o luËn c©u hái - Gọi học sinh đại diện nhóm thảo luận trả lời H: Ta cßn hiÓu thªm ®­îc g× ë l·o H¹c qua lêi phân trần của lão với ông giáo và ngược lại: không nên hoãn sự sung sướng lại, chuyện hoá kiÕp... +Nh÷ng lêi chua ch¸t, ngËm ngïi ®­îm mµu s¾c triết lýdung dị của người nông dân nghèo thất học nhưng đã trải nghiệm cùng năm tháng . Đó là nỗi buồn về số phận hiện tại và tương lai mờ mịt. +''Kh«ng nªn ho·n ...''thÓ hiÖn sù l¹c quan, pha chút hóm hỉnh của người bình dân. => Hiện thực về số phận người nông dân trước CM th¸ng T¸m….. - Häc sinh kh¸i qu¸t.. - Suy nghÜ tr¶ lêi. - Đau đớn xót xa khi ph¶i b¸n cËu Vµng.. => Lão Hạc thương con s©u s¾c. - Häc sinh th¶o luËn vµ ph¸t biÓu:. H§ 4 : Cñng cè: - Môc tiªu : N¾m ch¾c nd – nt cña bµi - Phương pháp : Vấn đáp, tái hiện. - Thêi gian: 03’ H: KÓ tãm t¾t truyÖn ''L·o H¹c''. H: Nªu vµ ph©n tÝch nh÷ng nÐt t©m tr¹ng chÝnh cña l·o H¹c sau khi b¸n con chã. HĐ 5: Hướng dẫn tự học - Häc l¹i bµi cò. - §äc vµ kÓ tãm t¾t l¹i truyÖn “l·o H¹c”. - So¹n tiÕp phÇn bµi cßn l¹i cña truyÖn theo c©u hái §äc –HiÓu v¨n b¶n SGK - 47 Lop8.net. -.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Bµi4. Ngµy so¹n: 5. 9. 2010 Ngµy gi¶ng: 8A: 8. 9 8B: 8.9 V¨n b¶n. TiÕt 14. : l·o h¹c (TiÕp) (Nam Cao). A - Mục tiêu cần đạt 1. KiÕn thøc: Gióp hs hiÓu - Nhân vật sự kiện , cốt truyện trong tác phẩm truyện viết theo khuynh hướng hiện thực. - Sự thể hiện tinh thần nhân đạo của nhà văn. - Tµi n¨ng xuÊt s¾c cña nhµ v¨n trong viÖc xd t×nh huèng truyÖn, miªu t¶, kÓ chuyÖn, kh¾c họa hình tượng nhân vật. 2. KÜ n¨ng: - Đọc diễn cảm, hiểu tóm tắt được tác phẩm truyện viết theo khuynh hướng hiện thực. - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân tích tác phẩm tự sự để phân tích tác phẩm tự sự viết theo khuynh hướng hiện thực. 3. Thái độ: - Thể hiện lòng yêu thương con người. B - ChuÈn bÞ - GV: hướng dẫn HS soạn bài , thiết kế bài dạy , chuẩn bị các phương tiện dạy học cần thiết - HS : So¹n bµi theo yªu cÇu cña SGK vµ nh÷ng huíng dÉn cña GV. C. Tổ chức các hoạt động dạy – học 1. ổn định lớp:. 8A: ......................................... 8B : ..................................... 2 - KiÓm tra : 5’ H: H·y kÓ tãm t¾t truyÖn . Nªu hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm? 3 - Bµi míi: H§1: Giíi thiÖu bµi míi. - Môc tiªu:. Tạo tâm thế và định hướng chú ý cho học sinh.. - Phương pháp: Thuyết trình - Thêi gian: 2’ H§2: T×m hiÓu v¨n b¶n. - Môc tiªu: Gióp hs hiÓu ®­îc + Tác phẩm phản ánh hiện thực số phận người nông dân trước CM tháng Tám qua tình cảnh L Hạc. (Nghèo phải bán đi cậu Vàng – Kỷ vậy của anh con trai, người bạn thân - 48Lop8.net -.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> thiết của anh con trai, người bản thân thiết của bản mình.) + Nghệ thuật : Sử dụng ngôi kể thứ nhất, người kể là nhân vật hiểu, chứng kiến toàn bộ c©u chuyÖn vµ c¶m th«ng víi L·o H¹c. Kết hợp phương thức biểu đạt tự sự, trữ tình, lập luận, thể hiệnđược chiều sâu tâm lí, diễn biến tâm trạng sinh động. Sử dụng ngôn ngữ hiệu quả, tạo được lối kể kq, xd được hình tượng nhân vật có tính cá thÓ hãa cao. - Phương pháp: Vấn đáp, tái hiện nêu vđ, hđ nhóm. - Kü thuËt: §éng n·o vµ m¶nh ghÐp. - Thêi gian: 20’ Hoạt động của thầy. Hoạt động cña trß. - GV tóm tắt đề mục tiết học trước. H: Qua viÖc l·o H¹c nhê v¶ «ng gi¸o, em cã nhËn xét gì về nguyên nhân và mục đích của việc này. + Lão Hạc nói dài dòng, vòng vo vì đó là chuyện hệ trọng, vì trình độ nói năng của lão. Đó là chuyện lão nung nấu từ lâu và lão đã quyết. H: Cã ý kiÕn cho r»ng l·o H¹c lµm thÕ lµ gµn dë, l¹i có người cho thế là đúng ;ý kiến của em như thế nµo? +Vî «ng gi¸o nãi: “cã tiÒn mµ khæ...ai lµm”. Nh×n mét phía thì quả là gàn dở, là dại. Nhưng ngẫm kĩ thì đó là cách xử sự của lòng thương con và lòng tự trọng cao . Lão đã âm thầm và quyết liệt chuẩn bị cho mình cái chÕt theo c¸ch nghÜ vµ lµm cña m×nh. H: Nam Cao t¶ c¸i chÕt cña l·o H¹c nh­ thÕ ? - Vật vã trên giường, đầu tóc rũ rượi , giật mạnh, nảy lªn, . H : NhËn xÐt vÒ c¸ch t¶ ?T¸c dông ? -Sử dụng nhiều từ láy :vật vã, rũ rượi, xộc xệch, long sßng säc, tru trÐo.  Tạo hình ảnh cụ thể, sinh động về cái chết dữ déi,thª th¶m, bÊt ngê. - Cái chết đau đớn về thể xác nhưng chắc chắn lão lại thanh thản về tâm hồn vì đã hoàn thành nốt công việc đối với con và bà con hàng xóm về đám tang của mình. H : T¹i sao l·o H¹c l¹i chän c¸ch chÕt nh­ vËy - 49 Lop8.net. -. - Häc sinh th¶o luËn trong nhãm.. - T×m chi tiÕt. - NhËn xÐt.. Nội dung cần đạt I.T×m hiÓu chung II. T×m hiÓu v¨n b¶n: 1.Nh©n vËt l·o H¹c : 1.1.T©mtr¹ng cña l·o H¹c sau khi b¸n cËu Vµng : 1.2. C¸i chÕt cña l·o H¹c :.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> - Lão chọn cái chết để đảm bảo cho tương lai của con: bảo toàn căn nhà và mảnh vườn H: Nguyªn nh©n c¸i chÕt cña l·o H¹c - NÕu l·o H¹c tham sèng l·o cã thÓ sèng l©u ®­îc v× lão còn 30 đồng, 3 sào vườn nhưng lão làm thế thì ăn vào tiền , vốn liếng cuối cùng để cho con . H: Qua nh÷ng ®iÒu l·o nhê cËy «ng gi¸o vµ hµnh động sau đó ta thấy lão là người như thế nào? - Gửi vườn, nhà cho con. - Tiền lo ma. - Từ chối thẳng thừng sự giúp đỡ, thà nhịn ăn.  Tính cẩn thận, chu đáo, lòng tự trọng cao của lão . ''Chết trong còn hơn sống đục'' H: C¸i chÕt cña l·o H¹c cã ý nghÜa g×. - Béc lé râ sè phËn vµ tÝnh c¸ch cña l·o vµ còng lµ những người nhân dân nghèo trong xã hội cũ, tố cáo xã hội thực dân nửa phong kiến đẩy người lương thiện đến c¸i chÕt. * Cái chết của lão Hạc giúp mọi người hiểu lão hơn, quý trọng và tin tưởng ở phẩm chất con người , căm ghét xã hội cũ thối nát, đẩy con người đến bước đường cïng. H: T¹i sao l·o H¹c kh«ng chän c¸i chÕt lÆng lÏ ªm dÞu. - Lão trung thực và tự trọng biết bao. Cái chết đã gây ấn tượng mạnh đối với người đọc. H: So với ''Tắt đèn'' cách kể chuyện của Nam Cao trong chuyÖn ng¾n nµy cã g× kh¸c. - Nam Cao tôn trọng lôgic cuộc đời  kể chuyện hấp dÉn. - ''Tắt đèn'' tác giả kể chuyện ở ngôi thứ ba, giấu mặt, cßn ë ®©y Nam Cao kÓ chuyÖn ë ng«i thø nhÊt, nh©n vật ông giáo vừa dẫn dắt vừa trực tiếp bày tỏ thái độ. => Tìm hiểu tiếp nv Ông giáo để thấy thêm ý nghĩa nh©n v¨n cña truyÖn. H: ¤ng gi¸o cã vai trß nh­ thÕ nµo. - ¤ng gi¸o lµ trÝ thøc nghÌo sèng ë n«ng th«n, giµu tình thương, lòng tự trọng thân thiết, là người lão Hạc tâm sự để tìm nguồn an ủi; giúp đỡ lão Hạc. *) Là trí thức nghèo ở nông thôn. Ông giáo đồng cảm víi l·o H¹c. H:Thái độ của ông giáo đối với lão Hạc như thế nào - Khi nghe Binh T­ nãi l·o H¹c xin b¶ chã, «ng gi¸o ngỡ ngàng thấy cuộc đời đáng buồn nhưng khi chứng kiÕn c¸i chÕt cña l·o H¹c, «ng gi¸o l¹i cã c¶m nhËn kh¸c. + Chi tiÕt xin b¶ chã lµ mét chi tiÕt quan träng, «ng l·o - 50Lop8.net -. - XuÊt ph¸t tõ lßng thương convà lòng tự trọng đáng kính - Suy nghÜ cña l·o H¹c. tr¶ lêi. - Tr¶ lêi. => Sè phËn bÕ t¾c của người nông d©n trong x· héi cò.. - H§N. - Suy nghÜ tr¶ lêi. b. Nh©n vËt «ng gi¸o. - C¶m th«ng víi người cha rất mực thương yêu con..

<span class='text_page_counter'>(8)</span> giàu tình thương và lòng tự trọng đã đi đến quyết định cuối cùng ''đánh lừa'' ý nghĩ của mọi người từ tốt đẹp sang hướng khác đẩy những con người đáng kính đến bước đường cùng bị tha hoá như lời nói mỉa mai của Binh T­. + Ông giáo giật mình và ngẫm nghĩ về cuộc đời, mình đã không đúng. Đáng buồn theo nghĩa khác: những con người tốt đẹp như lão Hạc mà không được sống ph¶i t×m c¸i chÕt vËt v· d÷ déi *) Đoạn văn '' Chao ôi ! Đối với những người ở quanh ta...đáng buồn'' và '' Không! cuộc đời chưa hẳn... một nghÜa kh¸c'' H: T¹i sao «ng gi¸o l¹i suy nghÜ nh­ vËy. - ¤ng gi¸o hiÓu vî, th«ng c¶m víi nçi khæ t©m cña vî và nhắc nhở mình phải cố tìm hiểu, đồng cảm với họ bằng đôi mắt của tình thương  tinh thần nhân đạo .¤ng cßn buån v× l·o H¹c tù ¸i cø xa dÇn. * Có lúc ông đã hiểu lầm nhưng rồi hiểu ra và càng tr©n träng nh©n c¸ch l·o H¹c. H: Em có đồng ý với suy nghĩ đó không? Tại sao. -Yªu cÇu häc sinh th¶o luËn: *)Ông giáo đã rút ra triết lý về nỗi buồn trước cuộc đời và con người, chứa chan tình thương và lòng nhân ái s©u s¾c. *)T¸c phÈm cña Nam Cao cã chiÒu s©u t©m lý vµ th¾m ®­îm triÕt lý nh©n sinh s©u s¾c. H: H·y nhËn xÐt vÒ gi¸ trÞ nghÖ thuËt cña truyÖn. - C¸ch kÓ chuyÖn b»ng ng«i thø nhÊt: + KhiÕn c©u chuyÖn trë nªn gÇn gòi, ch©n thùc, t¸c gi¶ như người chứng kiến câu chuyện. + Cèt truyÖn linh ho¹t dÞch chuyÓn kh«ng gian, thêi gian, kết hợp kể và tả với hồi tưởng bộc lộ trữ tình + T¸c phÈm cã nhiÒu giäng ®iÖu: võa tù sù võa tr÷ t×nh, võa triÕt lý s©u s¾c  kÕt hîp nhuÇn nhuyÔn gi÷a tù sù vµ tr÷ t×nh - Kh¾c ho¹ nh©n vËt tµi t×nh: bé d¹ng,cö chØ cña l·o H¹c khi kÓ chuyÖn víi «ng gi¸o , miªu t¶ c¸i chÕt l·o H¹c ; suy nghÜ cña «ng gi¸o  t©m lÝ nh©n vËt rÊt thµnh c«ng. * C¸ch kÓ chuyÖn linh ho¹t, hÊp dÉn.- KÕt hîp kÓ, t¶, biÓu c¶m. - Miªu t¶ t©m lý nh©n vËt s©u s¾c, tinh tÕ. H: Truyện phản ánh điều gì? Thái độ của tác giả. - Số phận đau thương của nhân dân trong xã hội cũ, phÈm chÊt cao quý tiÒm tµng cña hä - Lòng yêu thương, trân trọng của nhà văn đối với người nhân dân. - 51 Lop8.net. -. - Suy nghÜ tr¶ lêi - Tr©n träng, ngîi ca vẻ đẹp tiềm ẩn của người nông d©n. - H§N. - Nªu NT. * Ghinhí: (SGK) - Häc sinh nhí. đọc ghi 3. ý nghÜa v¨n b¶n..

<span class='text_page_counter'>(9)</span> + Là nhà văn của những người lao động nghèo khổ mà lương thiện + Giàu lòng thương người nghèo. + Có lòng tin mãnh liệt vào những phẩm chất tốt đẹp của người lao động.) - G/v nhÊn m¹nh ghi nhí. H: Qua ph©n tÝch em h·y cho biÕt ý nghÜa cña vb.. -V¨n b¶n thÓ hiÖn phÈm gi¸ cña người nông dân kh«ng thÓ bÞ hoen è cho dï ph¶i sèng trong c¶nh khèn cïng.. H§4: LuyÖn tËp.. - Môc tiªu: HiÓu s©u s¾c h¬n vÒ néi dung bµi häc. - Phương pháp : Tái hiện, nêu và giải quyết vấn đề. - Kü thuËt: §éng n·o - Thêi gian: 5’ Hoạt động của thầy. Hoạt động cña trß. H: Em cßn biÕt t¸c phÈm nµo cña Nam Cao viÕt vÒ cuộc đời đau thương của người nghèo với lòng đồng c¶m vµ tin yªu nhµ v¨n. * §èi víi líp chän: H: Qua đoạn trích ''Tức nước vỡ bờ'' và truyện ngắn “Lão Hạc” em hiểu như thế nào về cuộc đời và tính cách người nông dân trong xã hội cũ. - Tình cảnh của người nông dân trong xã hội cũ: nghèo khæ, bÕ t¾c, bÞ bÇn cïng ho¸ trong x· hé thùc d©n nöa phong kiÕn. - Họ có vẻ đẹp tâm hồn cao quý, lòng tận tuỵ hi sinh vì người thân. ( ''Tức nước vỡ bờ'' sức mạnh của tình thương, của tiềm n¨ng ph¶n kh¸ng. ''L·o H¹c'': ý thøc vÒ nh©n c¸ch, lòng tự trọng, yêu thương...). Nội dung cần đạt III. LuyÖn tËp - Häc sinh béc lé: + ChÝ PhÌo + Lang RËn + Mét b÷a no + Một đám cưới.... H§ 4 : Cñng cè: - Môc tiªu : N¾m ch¾c nd – nt cña bµi - Phương pháp : Vấn đáp, tái hiện. - Thêi gian: 03’ H: Cái chết của lão Hạc đã thể hiện phẩm chất cáo quý nào của người nông dân bàn cùng trước cách mạng tháng 8/1945. H: Em h·y nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ néi dung nghÖ thuËt cña truyÖn ng¾n l·o H¹c. HĐ 5: Hướng dẫn tự học - §äc diÔn c¶m ®o¹n trÝch (Chó ý giäng ®iÖu, ng÷ ®iÖu cña c¸c nh©n vËt, nhÊt lµ sù thay đổi trong ngôn ngữ kể của nv ông giáo về L Hạc). - 52Lop8.net -.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Bµi 4. Ngµy so¹n:5 . 9 .2010 Ngµy gi¶ng: 8A: 9 . 9 8B: 9. 9. TiÕt 15. Từ tượng hình - từ tương thanh A - Mục tiêu cần đạt 1. KiÕn thøc: - Đặc điểm của từ tượng hình, từ tượng thanh. - Công dụng của từ tượng hình, từ tượng thanh. 2. KÜ n¨ng: - Nhận biết từ tượng hình, từ tượng thanh và giá trị của chúng trong văn miêu tả. - Lựa chọn, sử dụng từ tượng hình, từ tượng thanh phù hợp với hoàn cảnh nói, viết. 3. Thái độ: - Có ý thức sử dụng từ tượng hình, từ tượng thanh để tăng thêm tính hình tượng, tính biểu cảm trong giao tiếp, đọc – hiểu và tạo lập văn bản. B - ChuÈn bÞ - GV: hướng dẫn HS soạn bài , thiết kế bài dạy , chuẩn bị các phương tiện dạy học cần thiết - HS : So¹n bµi theo yªu cÇu cña SGK vµ nh÷ng huíng dÉn cña GV. C. Tổ chức các hoạt động dạy – học 1. ổn định lớp:. 8A: ......................................... 8B :........................................ 2 - KiÓm tra : 5’ H: Thế nào là trường từ vựng . H: Khi sử dụng trường từ vựng cần lưu ý điều gì. H: Gi¶i bµi tËp 5, 6, 7 SGK - tr21. 3 - Bµi míi: H§1: Giíi thiÖu bµi míi. - Môc tiªu:. Tạo tâm thế và định hướng chú ý cho học sinh.. - Phương pháp: Thuyết trình - Thêi gian: 2’ HĐ2: Tìm hiểu đặc điểm và công dụng. - Môc tiªu : + Hiểu thế nào là từ tượng hình, từ tượng thanh. + Từ tượng hình, từ tượng thanh có giá trị biểu cảm cao. + Từ tượng hình, từ tượng thanh thường được dùng trong văn miêu tả. - 53 Lop8.net. -.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> - Phương pháp: Vấn đáp, tái hiện nêu vđ, hđ nhóm. - Kü thuËt: §éng n·o vµ m¶nh ghÐp. - Thêi gian: 20’ Hoạt động của thầy. Hoạt động cña trß. *) GV treo b¶ng phô.. - §äc vÝ dô trong SGK tr H : Trong c¸c tõ in ®Ëm trªn, nh÷ng tõ ng÷ nµo 49. gợi tả hình ảnh, dáng vẻ, hành động, trạng thái cña SV. - T×m tõ ng÷ H : Tõ nµo m« pháng ©m thanh cña tù nhiªn, con người. H: Tác dụng của những từ đó trong văn miêu tả vµ tù sù. - Tác dụng: những từ đó gợi được hình ảnh, âm thanh cụ thể, sinh động, có giá trị biểu cảm cao. H: Vậy thế nào là từ tượng hình, tượng thanh. - Từ tượng hình là từ gợi tả hình ảnh, dáng vẻ, tr¹ng th¸i cña SV. - Từ tượng thanh là từ mô phỏng âm thanh của tự nhiên, của con người. H : T¸c dông cña chóng. - Gợi tả hình ảnh, âm thanh cụ thể, sinh động có gi¸ trÞ biÓu c¶m cao. - GV : treo b¶ng phô, yªu cÇu häc sinh lµm bµi tËp nhanh. H : Tìm từ tượng hình, tượng thanh trong đoạn v¨n. - GV : Treo b¶ng phô. + §V: Anh DËu uèn vai ng¸p dµi mét tiÕng. UÓ o¶i, chèng tay xuèng ph¶n, anh võa rªn võa ngáng đầu lên. Run rẩy cất bát cháo, anh mới kề vào đến miệng, cai lệ và người nhà lý trưởng đã sầm sập tiến vào với những roi song, tay thước và dây thõng. G/v nhÊn m¹nh ghi nhí.. Nội dung cần đạt I.§Æc ®iÓm, c«ng dông. 1. VÝ dô: 2. NhËn xÐt: - Nh÷ng tõ gîi t¶ h×nh ¶nh, d¸ng vÎ: mãm mÐm, xång xéc, vËt vã, rũ tượi, xộc sệch, sßng säc. - Tõ ng÷ m« t¶ ©m thanh cña tù nhiªn, của con người: hu hu, ­ ö.. - Nªu t¸c dông * Ghi nhí: SGK tr 49 - Học sinh đọc ghi nhí.. - Lµm bµi t©p nhanh. H§3: LuyÖn tËp. - Môc tiªu: HiÓu s©u s¾c h¬n vÒ néi dung bµi häc. - Phương pháp : Tái hiện, nêu và giải quyết vấn đề. - 54Lop8.net -.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> - Kü thuËt: §éng n·o - Thêi gian: 15’ Hoạt động của thầy. Hoạt động của trò. II. LuyÖn tËp 1. Bµi tËp 1: - Soµn so¹t, rãn rÐn, bÞch, bèp, lÎo khÎo, - H§N cháng quÌo. 2. Bµi tËp 2: - Khật khưỡng, ngất ngưởng, lom khom, dß dÉm, liªu xiªu. - Häc sinh th¶o luËn 3. Bµi tËp 3: nhãm. + Cười ha hả: to, sảng khoái, đắc ý + Cười hì hì: vừa phải, thÝch thó, hån nhiªn + Cười hô hố: to, vô ý, th« + Cười hơ hớ: to, hơi v« duyªn 4. Bµi tËp 4: - Häc sinh thi lµm nhanh gi÷a c¸c nhãm vµ tr×nh bµy. - Häc sinh nhãm kh¸c nhËn xÐt.. H : Tìm từ tượng hình và tượng thanh - Nêu yêu câu bài trong những câu sau.(trích ''Tắt đèn'' của tập Ng« TÊt Tè). H : Tìm 5 từ tượng hình gợi tả dáng đi của người. H : Phân biệt ý nghĩa của các từ tượng thanh tả tiếng cười: cười ha hả, cười hì hì, cười hô hố, cười hơ hớ.. H : Đặt câu với các từ tượng hình, tượng thanh đã cho. - GV : đánh giá, cho điểm.. Nội dung cần đạt. H§ 4 : Cñng cè: - Môc tiªu : N¾m ch¾c nd – nt cña bµi - Phương pháp : Vấn đáp, tái hiện. - Thêi gian: 03’ ? Nêu khái niệm từ tượng hình, tượng thanh . ? Tác dụng của từ tượng hình , tượng thanh. HĐ 5: Hướng dẫn tự học - Sưu tầm một bài thơ có sử dụng các từ tượng hình, tượng thanh.. - 55 Lop8.net. -.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Bµi 4. Ngµy so¹n: 6 .9 .2010 Ngµy gi¶ng: 8A: 10 .9 8B: 11 . 9. TiÕt 16. liªn kÕt c¸c ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n A - Mục tiêu cần đạt 1. KiÕn thøc: - Sự liên kết giữa các đoạn, các phương tiện liên kết đoạn ( từ liên kết và câu nối). - T¸c dông cña liªn kÕt c¸c ®o¹n v¨n trong qu¸ tr×nh t¹o lËp v¨n b¶n. 2. KÜ n¨ng: - NhËn biÕt vµ sö dông ®­îc c¸c c©u, c¸c tõ cã chøc n¨ng, t¸c dông liªn kÕt c¸c ®o¹n v¨n trong mét v¨n b¶n. 3. Thái độ: - Có ý thức sử dụng các phương tiện để liên kết các đoạn văn , làm cho chúng liền ý liền m¹ch. B - ChuÈn bÞ - GV: hướng dẫn HS soạn bài , thiết kế bài dạy , chuẩn bị các phương tiện dạy học cần thiết - HS : So¹n bµi theo yªu cÇu cña SGK vµ nh÷ng huíng dÉn cña GV. C. Tổ chức các hoạt động dạy – học 1. ổn định lớp:. 8A: ....................................... 8B : ......................................... 2 - KiÓm tra : 5’ H: Thế nào là đoạn văn? Từ ngữ chủ đề? Câu chủ đề. H: Có mấy cách trình bày nội dung trong một đoạn văn ? Nêu đặc điểm từng cách. H: Gi¶i bµi tËp 4(tr37- SGK); bµi tËp 5(tr18- SBT). 3 - Bµi míi: H§1: Giíi thiÖu bµi míi. - Môc tiªu:. Tạo tâm thế và định hướng chú ý cho học sinh.. - Phương pháp: Thuyết trình - Thêi gian: 2’ H§2: T×m hiÓu t¸c dông cña viÖc liªn kÕt ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n. - Môc tiªu : Gióp HS hiÓu + T¸c dông cña viÖc liªn kÕt ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n: thÓ hiÖn qh ý nghÜa gi÷a chóng víi nhau.. - 56Lop8.net -.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> - Phương pháp: Vấn đáp, tái hiện nêu vđ, hđ nhóm. - Kü thuËt: §éng n·o - Thêi gian: 10’ Nội dung cần đạt Hoạt động của trß. Hoạt động của thầy - Gọi học sinh đọc H : Hai ®o¹n v¨n ë môc I.1 cã mèi liªn hÖ g× kh«ng? T¹i sao. =>Hai ®o¹n v¨n kh«ng cã mèi liªn hÖ. - Hai đoạn văn cùng viết về ngôi trường nh­ng viÖc t¶ c¶nh hiÖn t¹i víi c¶m gi¸c vÒ ngôi trường ấy không có sự gắn bó với nhau, đánh đồng hiện tại và quá khứ nên sự liên kết giữa 2 đoạn còn lỏng lẻo, do đó người đọc c¶m thÊy hôt hÉng. H: Hai đoạn văn ở mục I.2 có đặc điểm kh¸c g× víi 2 ®o¹n môc I.1 - Thêm cụm từ ''Trước đó mấy hôm'' => bæ sung ý nghÜa vÒ mÆt thêi gian ph¸t biÓu c¶m nghÜ cho ®o¹n v¨n. H: Cụm từ đó có tác dụng gì. - Td: Từ ''đó'' tạo sự liên tưởng cho người đọc với đoạn văn trước. Chính sự liên tưởng này t¹o lªn sù g¾n kÕt chÆt chÏ gi÷a 2 ®o¹n v¨n víi nhau, lµm cho 2 ®o¹n v¨n liÒn ý liÒn m¹ch. H: §iÓm kh¸c víi 2 ®o¹n v¨n trªn - So víi 2 ®o¹n v¨n trªn ë ®©y cã sù ph©n định rõ thời gian hiện tại và quá khứ. *) T¹o ra sù liªn kÕt chÆt chÏ  c¸c tõ '' trước đó mấy hôm'' là phương tiện liên kết 2 ®o¹n v¨n. H: Với cụm từ trên, 2 đoạn văn đã liên hệ víi nhau nh­ thÕ nµo. - Có dấu hiệu về ý nghĩa xác định thời quá khứ của sự việc và cảm nghĩ nhờ đó 2 đoạn v¨n trë lªn liÒn m¹ch H: VËy em h·y cho biÕt t¸c dông cña viÖc liªn kÕt ®o¹n v¨n. - Gi¸o viªn chèt theo ghi nhí.. - Học sinh đọc I. Tác dụng của việc liên 2 vÝ dô SGK kÕt c¸c ®o¹n v¨n trong tr50; 51 v¨n b¶n 1. VÝ dô: SGK 2. NhËn xÐt:. - Suy nghÜ tr¶ lêi - Nªu t¸c dông. -Nªu t¸c dông cñaviÖc liªn kÕt®o¹n v¨n. - Học sinh đọc ghi nhí. *) Ghi nhí.1/ 53. H§3: T×m hiÓu c¸ch liªn kÕt ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n. - Môc tiªu : Gióp HS hiÓu: - 57 Lop8.net. -.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> + Có thể sử dụng các phương tiện từ ngữ (quan hệ từ, chỉ từ, đại từ, từ ngữ chỉ quan hệ so sánh, đối lập, khái quát,...) và câu nối để liên kết đoạn văn. - Phương pháp: Vấn đáp, tái hiện nêu vđ, hđ nhóm. - Kü thuËt: §éng n·o - Thêi gian: 10’ Hoạt động của thầy. Hoạt động cña trß. H : Xác định các phương tiện liên kết đoạn văn trong 3 vÝ dô a, b, d H: Cho biÕt mèi quan hÖ vÒ ý nghÜa gi÷a c¸c ®o¹n v¨n trong tõng vÝ dô + VÝ dô a: quan hÖ liÖt kª + Ví dụ b: quan hệ tương phản, đối lập + VÝ dô d: quan hÖ tæng kÕt, kh¸i qu¸t. H : Kể thêm các phương tiện liên kết đoạn văn trong mçi vÝ dô. - Ví dụ a: trước hết, đầu tiên, cuối cùng, sau nữa, sau hÕt, trë lªn, mÆt kh¸c... - Ví dụ b: nhưng, trái lại, tuy vậy, tuy nhiên, ngược l¹i, thÕ mµ, vËy mµ, nh­ng mµ. - VÝ dô d: tãm l¹i, nh×n chung, nãi tãm l¹i, tæng kÕt l¹i, nãi mét c¸ch tæng qu¸t th×, nãi cho cïng, cã thÓ nãi... * Dùng từ ngữ để liên kết : + Tõ ng÷ chØ quan hÖ liÖt kª + Từ ngữ chỉ quan hệ tương phản, đối lập + Tõ ng÷ chØ ý tæng kÕt, kh¸i qu¸t. + Dùng đại từ, chỉ từ... - Giáo viên yêu cầu học sinh đọc lại 2 đoạn văn môcI.2 H: Từ ''đó'' thuộc từ loại nào. - Từ đó thuộc chỉ từ H: Kể thêm một số từ cùng từ loại với từ đó. - Một số từ cùng loại với từ đó: này, kia, ấy, nọ, (thế, vậy - đại từ) H:Trước đó là thời điểm nào. - Trước đó là thời quá khứ. còn ''Trước sân trường...'' là thời hiện đại. H : Tác dụng của từ đó - Cã t¸c dông liªn kÕt 2 ®o¹n v¨n * ý nhá1 trong ý lín 2 cña ghi nhí. =>Chuyển mục 2 - Cho học sinh đọc. H: T×m c©u liªn kÕt gi÷a 2 ®o¹n v¨n.. Nội dung cần đạt. II. C¸ch liªn kÕt c¸c ®o¹n v¨n trong v¨n - Häc sinh b¶n đọc ví dụ 1. Dùng từ ngữ để liên tr51- SGK kÕt c¸c ®o¹n v¨n a. VÝ dô: b. NhËn xÐt: - a: sau kh©u t×m hiÓu - b: nh­ng - d: nãi tãm l¹i. - H/s đọc ghi nhí. 2. Dùng câu nối để liªn kÕt c¸c ®o¹n v¨n. - 58Lop8.net -.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> - Câu: ái dà, lại còn chuyện đi học nữa cơ đấy. H: Tại sao câu đó lại có tác dụng liên kết. - Câu đó nối tiếp và phát triển ý ở cụm từ ''bố đóng s¸ch cho mµ ®i häc'' trong ®o¹n v¨n trªn. => C©u cã t¸c dông nèi hai ®o¹n v¨n H: Từ đó em rút ra kết luận gì. => Ngoài từ ngữ còn có thể dùng câu nối để liên kÕt ®o¹n v¨n.* ý nhá 2 trong ý lín 2 cña ghi nhí. H: Bµi cÇn n¾m nh÷ng néi dung g×. - G/v nhÊn m¹nh ghi nhí.. - §äc vÝ dô a. VÝ dô: môcII.2SGK - b. NhËn xÐt: tr53. - Häc sinh *) Ghi nhí.2-SGK/ 53 đọc ghi nhớ. H§3: LuyÖn tËp. - Môc tiªu: HiÓu s©u s¾c h¬n vÒ néi dung bµi häc. - Phương pháp : Tái hiện, nêu và giải quyết vấn đề. - Kü thuËt: §éng n·o - Thêi gian: 15’ Hoạt động của thầy. Hoạt động cña trß. Nội dung cần đạt. .III. LuyÖn tËp H: T×m c¸c tõ ng÷ cã t¸c dông liªn kÕt ®o¹n v¨n - Häc sinh 1. Bµi tËp 1: trong những đoạn trích và cho biết mối quan hệ ý đọc bài tập 1 a.Nói như vậy: tổng nghÜa g×. kÕt b.Thế mà: tương phản - H§N c. Còng: nèi tiÕp, liÖt H: Chọn các từ ngữ hoặc câu thích hợp đã cho kê ; Tuy nhiên: tương - Suy nghÜ, điền vào chỗ trống để làm phương tiện liên kết ph¶n lµm bµi độc ®o¹n v¨n. 2. Bµi tËp 2: lËp a. Từ đó b. Nãi tãm l¹i c. Tuy nhiªn d. ThËt khã tr¶ lêi H§ 4 : Cñng cè: - Môc tiªu : N¾m ch¾c nd – nt cña bµi - Phương pháp : Vấn đáp, tái hiện. - Thêi gian: 03’ ? Nh¾c l¹i c¸c ý chÝnh cña bµi. HĐ 5: Hướng dẫn tự học - Tìm và chỉ ra tác dụng của các từ ngữ và câu văn được dùng để liên kết các đoạn văn trong mét v¨n b¶n. - 59 Lop8.net. -.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> - 60Lop8.net -.

<span class='text_page_counter'>(18)</span>