Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tiết 93 - Đọc hiểu văn bản - Bài 23 : Đức tính giản dị của Bác Hồ

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Trần Thúy Hoàn - Trường THCS Thanh An. Giáo án văn 7. Ngµy so¹n: 18/2/2009 Ngµy d¹y: 23/2/2009 Lớp : 7A - B Bµi 23 :. §øc tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c Hå ( PHẠM VĂN ĐỒNG) TiÕt 93: §äc - HiÓu v¨n b¶n I.. Mục tiêu cần đạt: học sinh cần đạt :. :. 1. KiÕn thøc. - Qua bài văn thấy được một trong những phẩm chất cao đẹp của Bác Hồ là đức tính giản dị: Gi¶n dÞ trong lèi sèng, trong quan hÖ víi mäi ng­ßi, trong viÖc lµm vµ lêi nãi, bµi viÕt. 2. Kü n¨ng: - Nh×n ra vµ hiÓu ®­îc nghÖ thuËt nghÞ luËn cña t¸c gi¶ trong bµi. §Æc biÖt lµ c¸ch nªu dÉn chøng cô thÓ, toµn diÖn, râ rµng kÕt hîp víi gi¶i thÝch b×nh luËn ng¾n gän mµ s©u s¾c. 3.Thái độ: Cã ý thøc häc tËp vµ rÌn luyÖn theo c¸ch sèng gi¶n dÞ cña B¸c Hå. -. II. ChuÈn bÞ : - Gi¸o viªn: Nghiªn cøu so¹n bµi. - Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi.. III. Tiến trình tổ chức các hoạt động * Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ. ? Sự giàu có và khả năng phong phú của Tiếng Việt được thể hiện ở những phương diện nào? Tìm một số dẫn chứng cụ thể để làm rõ các phương diện đó? * Hoạt động 2: Giới thiệu bài ở bài thơ Đêm nay Bác không ngủ của Minh Huệ người đọc đã rất xúc động trước tình cảm bình dị của vị lãnh tụ dân tộc mà gần gũi như một người cha.Còn trong bài học hôm nay chóng ta l¹i mét lÇn n÷a c¶m nhËn ®­îc phÈm chÊt gi¶n dÞ cña B¸c qua mét ®o¹n v¨n nghÞ luận đặc sắc của cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng- người học trò xuất sắc, người cộng sự gần gòi nhiÒu n¨m cña B¸c. * Hoạt đông 3: Bài mới Hoạt động của GV - Gọi H/S đọc chú thích dấu sao.. H.§ cña HS. Nội dung cần đạt I. §äc- TiÕp xóc v¨n b¶n - H/S đọc chú * Tác giả- tác phẩm thÝch. ? Nªu hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶, - H/S tr×nh bµy t¸c phÈm. ý hiÓu. - Gv (sgv.67) - Nhµ c¸ch m¹ng næi tiÕng, Nhµ v¨n häc lín cña d©n téc, tõng lµm Thủ Tướng Chính Phủ trên 30 n¨m. * §äc 1. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Trần Thúy Hoàn - Trường THCS Thanh An. Giáo án văn 7. - GV: Nêu yêu cầu đọc: Rõ ràng,. m¹ch l¹c,giọng sôi nổi, biểu hiện được tình cảm của các giả, lưu ý các câu cảm thán. - GV: Đọc - Gọi 2 H/S đọc bài. ? Nhất quán là gì? - Có nghĩa tương đương với "thống nhất": hợp lại thành 1 khối ? Tươm tất nghĩa là gì? - Có nghĩa với từ " tiêm tất" : chu đáo, cẩn thận, theo thứ tự( việc làm tiêm tất". - Hs nghe - H/S đọc, nhËn xÐt. * Tõ khã. Hs theo dõi chó thÝch sgk. *T×m hiÓu cÊu tróc v¨n b¶n ? V¨n b¶n trªn thuéc kiÓu v¨n b¶n nµo ? - H/S ph¸t hiÖn - V¨n b¶n nghÞ luËn chøng minh. ? Nªu luËn ®iÓm chÝnh cña bµi. ? em h·y nªu bè côc cña bµi viÕt? - H/S ph¸t hiÖn. * Bè côc: 2 phÇn - Phần 1: Từ đầu => Tuyệt đẹp - PhÇn 2: Cßn l¹i. - GV: §©y chØ lµ phÇn trÝch cho nªn. không đầy đủ như bài văn nghị luËn nãi chung.. ? Phần 1 nêu lên vấn đề gì?. - LuËn ®iÓm: §øc tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c Hå.. - H/S nghe. II. §äc- HiÓu v¨n b¶n 1. PhÇn 1 :. Hs chú ý đv (Nhận định khái quát về đức tính đầu gi¶n dÞ cña B¸c). ? Trong phÇn më ®Çu cña bµi viÕt , - Luận điểm :Sù nhÊt qu¸n gi÷a tác giả đã nêu luận điểm chính đú - H/S phát hiện cuộc đời hoạt động cách mạng là g× ? với đời sống giản dị của Bác. ? LuËn ®iÓm gåm hai vÕ. NhËn xÐt ý nghÜa cña tõng vÕ H/S nhËn xÐt - Gồm 2 vế đối lập: Hoạt động chính trị lay chuyển trời đất >< đời sống vô cùng giản dị và khiêm tèn. ? PhÇn nµy ®­îc tr×nh bµy b»ng 2 2. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Trần Thúy Hoàn - Trường THCS Thanh An. c©u. H·y nªu vai trß cña tõng c©u?. Trả lời. Giáo án văn 7. - C©u 1: NhËn xÐt chung - C©u 2: Gi¶i thÝch nhËn xÐt Êy.-> B¸c võa lµ bËc vÜ nh©n lín lao, phi thường, vừa là người bình thường rất gần gũi, thân thương với mọi người.. ? Luận điểm đã đề cập đến 2 phạm vi đời sống của Bác: đời sống cách mạng to lớn và đời sống hàng ngày gi¶n dÞ. Theo em v¨n b¶n nµy tËp trung làm rõ phạm vi đời sống nào - Suy nghĩ trả cña B¸c Hå. - §êi sèng hµng ngµy gi¶n dÞ lêi ? Trong đời sống hàng ngày đức cña B¸c. tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c ®­îc bé lé. §øc tÝnh nµy ®­îc t¸c gi¶ nhËn định bằng những từ nào? - Trong s¸ng, thanh b¹ch vµ gi¶n dÞ. ? Trong đó từ nào quan trọng nhất? V× sao - H/S tr×nh bµy - Tõ "thanh b¹ch" v× tõ nµy th©u tóm đức tính giản dị của Bác. ý kiÕn Trong "thanh b¹ch" cã gi¶n dÞ, trong sáng và đẹp trong lối sống ? Trong khi nhận định về đức tính của người cách mạng. giản dị của Bác, tác giả đã có thái độ như thế nào? - H/S suy nghÜ - Tin ở nhận định của mình " Điều tr¶ lêi. rÊt quan träng...Hå Chñ TÞch" - Ngîi ca " rÊt l¹ lïng, rÊt kú ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch lËp diÖu" luËn vµ ý nghÜa cña c¸ch lËp luËn Êy? => C¸ch lËp luËn ng¾n gän mµ tr¶ lêi. sâu sắc để làm nổi bật phẩm - GV: Câu văn mở đầu gồm 2 vế đã chất cao đẹp của Bác. xua tan quan ®iÓm cña mét vµi người muốn thần thánh hóa Bác, coi B¸c lµ siªu nh©n, huyÒn tho¹i xa vêi. C©u 2 gi¶i thÝch râ phÈm chất vĩ đại giản dị của Bác luôn hướng về nhân dân. Luận đề và c¸ch lËp luËn cña Ph¹m V¨n §ång ng¾n gän mµ s©u s¾c. Nghe ? PhÇn 2, t¸c gi¶ tËp trung vµo vÊn đề gì?. 2.Phần 2: Chứng minh đức tính gi¶n dÞ cña B¸c. 3. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Trần Thúy Hoàn - Trường THCS Thanh An. ? Tác giả đã chứng minh đức tính giản dị của Bác qua những phương - Ph¸t hiÖn. diÖn nµo?. Giáo án văn 7. - Hai phương diện + Giản dị trong đời sống hàng ngµy. + Gi¶n dÞ trong c¸ch nãi, viÕt.. - Hs chú ý đv " con người .. ? §ể chứng minh đøc tÝnh gi¶n dÞ ..Thắng, Lợi" cña B¸c người viết đã chứng minh ở phương diện nào trong đoạn này? - H/S ph¸t hiÖn a.Gi¶n dÞ trong đời sống sinh hoạt: ? Tỡm dẫn chứng cụ thể để chứng minh sự gi¶n dÞ trong đời sống sinh - H/S liÖt kª hoạt của bác? dÉn chøng. - Bữa cơm, đồ dùng, cái nhà... + b÷a c¬m( có vài ba món, ăn không rơi vãi, bát sạch cơm, thức ăn còn lại cất tươm tất) + nhµ ë( vài ba gian, lộng gió và ánh sáng, thơm...) ? Qua t×m hiÓu c¸c dÉn chøng trên em cã nhËn xÐt g× vÒ các dÉn - H/S tr¶ lêi chøng đưa ra ở đây? => DÉn chøng cụ thể, rõ ràng, xác thực. - Ngoài ra trong đoạn này tác giả còn nói về sù gi¶n dÞ cña B¸c trong quan hệ với mọi người, - Trong quan hệ với mọi người . ? sù gi¶n dÞ cña B¸c trong quan hÖ Nghe với mọi người được tác giả nêu lên nh÷ng dẫn chứng ntn? - H/S ph¸t hiÖn +Viết thư cho một đồng chí. + Nãi chuyÖn víi c¸c ch¸u + §i th¨m nhµ tËp thÓ c«ng nh©n. + ViÖc g× lµm ®­îc kh«ng cÇn người khác giúp ? NhËn xÐt vÒ c¸ch ®­a dÉn chøng + ĐÆt tªn cho 1 số đồng chí trong ®o¹n nµy? H/S nhËn xÐt -> §­a dÉn chøng b»ng c¸ch liÖt kª, chọn lọc,tiªu biÓu. -Gv làm nổi rõ con người của Bác trong quan hệ với mọi người. -> Trong đoạn văn này ta thấy ngoài các d. chứng đã nêu để 4. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Trần Thúy Hoàn - Trường THCS Thanh An. Giáo án văn 7. chứng minh còn có phần bình luận của người viết về đức tính giản dị của bác. H·y chØ râ c¸c c©u v¨n b×nh luËn vµ biÓu c¶m trong đoạn - H/S ph¸t hiÖn này? - Gv : + Ở việc làm nhỏ đó... phục vụ + Một đời sống như vậy, thanh b¹ch vµ tao nh· biÕt bao. - Hs chú ý đv " nhưng chớ... - Gv đọc :"Bác hồ sống...nhân dân" ...ngày nay" ? Qua đoạn văn trên em hiểu gì về lí do lối sống giản dị của Bác Hồ? H/S tr×nh bµy ý - Bác sống giản dị vì cuộc đời Bác kiÕn. luôn gắn liền với cuộc đấu tranh gian khổ của nhân dân.(Vì Người được tôi luyện trong cuộc đấu tranh gian khæ cña nh©n d©n) - GV chú ý tiếp vào lời bình luận tiếp theo: " Đời sống ...đẹp nhất" ? em hiÓu g× vÒ ý nghĩa cña lèi H/S tr×nh bµy ý sèng gi¶n dÞ ở B¸c. - Lối sống giản dị + giá trị tinh kiÕn. thần khác = phẩm chất cao đẹp ở bác -GV đó là đời sống...ngày nay. ? Nhận xét gì về những lời bình - Trả lời luận giải thích này?. -> Sâu sắc, sát thực tế, đúng với con người của bác. -Hs chú ý đoạn văn " giản dị ? Trong đoạn này người viết chủ trong...hết" yếu chứng minh tính giản dị của bác ở phương diện nào? b.Gi¶n dÞ trong c¸ch nãi, viÕt. ? Tìm dẫn chứng để chứng minh tính giản dị của bác trong cách nói và viết? - Hs phỏt hiện - '' Không có gì quý hơn độc lập... - Nước Việt Nam là một, dân tộc - GV ViÖt Nam...'' +" S¸ng ra bê suèi... Ch¸o bÑ rau m¨ng vÉn s½n sµng Bàn đá chông.... Cuộc đời..... " + Tôi nói đồng bào nghe rõ không + Giọng của người không phải sấm trên cao. Ấm từng tiếng, thấm vào. 5. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Trần Thúy Hoàn - Trường THCS Thanh An. Giáo án văn 7. lòng mong ước. Con nghe bác tưởng nghe lời non nước. Tiếng ngày xưa và cả tiếng mai sau." + không có...làm nên ? Tại sao người viết lại đưa ra những dẫn chứng này để CM sự giản dị trong cách nói và viết của - H/S nhËn xÐt -> Lµ nh÷ng c©u nãi næi tiÕng, bác? ng¾n gän, dÔ thuéc, dÔ nhí. - Gv ngoài việc đưa dẫn chứng còn có những lời giải thích bình luận ? Tìm các câu văn có nội dung giải thích lí do bác nói viết giản dị như - H/S ph¸t hiÖn vậy? - Gv Vì muốn cho...làm được. ? Qua lời giải thích này em thấy lời nói bài viết của bác có tác dụng gì? - Trả lời -> Có sức thuyết phục, lôi cuốn, cảm hóa lòng người. - Gv trong đoạn này tác giả còn đưa ra lời bình luận về sự giản dị trong cách nói và viết của bác ? Em hãy tìm lời bình luận của tác giả trong đoạn này? H/S ph¸t hiÖn - Gv " những chân lí...cách mạng" ? Em hiểu gì về ý nghĩa của lời - Đề cao sức mạnh phi thường bình luận này? H/S nhận xét cña lèi nói gi¶n dÞ mà sâu sắc - Khẳng định tài năng viết thật giản dị cña B¸c. III. Tæng kÕt. 1. NghÖ thuËt : ? Nét đặc sắc trong cách nghị luận cña bµi v¨n lµ g×? - Tù béc lé. - KÕt hîp chøng minh, gi¶i thÝch b×nh luËn. - DÉn chøng cô thÓ tiªu biÓu,xác thực ? Đức tính giản dị của bác nêu trong bài biểu hiện ở những phương diện nào? Hs trả lời 2.Néi dung: - §øc tÝnh gi¶n dÞ trong lèi sèng, lời nói, viết là một vẻ đẹp cao quý trong con người Hồ Chí Mịnh * Ghi nhí: SGK - Gọi H/S đọc ghi nhớ. H/S đọc ghi nhí IV. LuyÖn tËp 6. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Trần Thúy Hoàn - Trường THCS Thanh An. ?Hãy tìm một số ví dụ để chứng minh sù gi¶n dÞ trong th¬ v¨n cña B¸c? - Hs tự bộc lộ. ? Qua bµi v¨n nµy, em hiÓu thÕ nµo là đức tính giản dị và ý nghĩa của nã trong cuéc sèng? - Trả lời - GV qua sự CM và bình luận trong bài ta có thể hiểu + Giản dị là 1 phẩm chất trong lối sống đơn giản mà tự nhiên không cầu kì xa hoa + Giản dị là 1đặc điểm trong cách suy nghĩ, nói năng, giao tiếp trong sáng dễ hiểu - Nghe. Giáo án văn 7. 1. Bài 1: -Ăn khỏe ngủ ngonlàm việc khỏe. Trần mà như thế kém gì tiên - sống quen thanh đạm nhẹ người Việc làm tháng rộng ngày dài ung dung 2.Bài 2 - Giản dị là sơ sài dễ dãi, không đòi hỏi, không rườm rà : tính giản dị.. - Giản dị giúp ta sống hòa đồng gần gũi với mọi người và khiến mọi người nể phục yêu thương. * Hoạt động 4: Hoạt động nối tiếp. - Đối với hs khá giỏi: ? Giản dị là nét đẹp nhân cách của mỗi con người. Giản dị cũng đồng nghĩa với sự khiêm tốn. Vậy ,em sẽ rèn luyện tính giản dị ntn? - Trong đời sống, sing hoạt, học tập... em sẽ khiêm tốn học hỏi - sống và làm việc 1 cách tự nhiên đơn giản không cầu kì, không rườm rà rắc rối. Đó là sự rèn luyện về nhân cách phải bền bỉ và có ý thức cao mới đạt được sự giản dị ? Kể 1 số mẩu chuyện nói về đức tính giản dị của Bác? ( sgv.71) - Đối với hs trung bình yếu: ? Tính giản dị của bác thể hiện ở những phương diện nào? - VÒ häc ghi nhí. - Sưu tầm một số câu thơ, mẩu chuyện nói về đức tính giản dị của Bác. - Chuẩn bị bài : chuyển đổi câu chủ động -> bị động. 7. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span>