Bài giảng Ngữ văn lớp 8 tiết 93: Văn bản Hịch tướng sĩ - Trần Quốc Tuấn

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Kiểm tra bài cũ Nêu ý nghĩa lịch sử xã hội to lớn của Chiếu dời đô - Lý Công Uẩn? Trả lời: Phản ánh ý chí độc lập, tự cường và sự phát triển lớn mạnh của dân tộc ta, của nước Đại Việt thế kỉ XI.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> V¨n b¶n. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> V¨n b¶n:. I. §äc - hiÓu chó thÝch:. 1. §äc: 2. Chó thÝch: a. T¸c gi¶: - Trần Quốc Tuấn (1231 ? – 1300), tướcHưng. Đạo Vươnglà một danh tướngkiệt xuất thời TrÇn. - Là ngườicó phẩm chất, nhân cách cao đẹp, văn võ song toàn, điều đó đượcthể hiện ở 3 phươngdiện (đức cả, tài cao, công huân hiển hách). Là ngườicó công lao lớn trong hai cuộc kh¸ng chiÕn chèng qu©n Nguyªn (1285 vµ 1287 - 1288). - §­îc nh©n d©n suy t«n lµ “§øc Th¸nh TrÇn” và lập đền thờ ở nhiều nơi. Lop8.net. HưngĐạo VươngTrần Quèc TuÊn.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Tượngđài TrÇn H­ng§¹o t¹i nói Yªn Phô (Kinh Môn, Hải Dương). Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Tượngđài Trần HưngĐạo tại TP Vòng Tµu. Tượngđài Trần HưngĐạo tại Nam §Þnh Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> §Òn thê §øc Th¸nh TrÇn ngµy lÔ héi th¸ng T¸m ©m lÞch hàng năm tại xã HưngĐạo (Chí Linh, Hải Dương) Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Lop8.net. Đền thờ Trần Quốc Tuấn tại Yên Hưng, Hà Nam.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Dựng lại Hội nghị Bình Than tại bến Lục Đầu tại Chí Linh (Hải Dương) Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> b. T¸c phÈm: - Hịch tướngsĩ có tên chữ Hán là “Dụ chưtì tướnghịch văn”. Ra đời trướccuộc kháng chiến chèng qu©n Nguyªn lÇn thø hai.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> - ThÓ lo¹i: HÞch. Lµ thÓ v¨n nghÞ luËn thêi x­a , ®­ ợc vua chúa, tướnglĩnh một phong trào dùng để cổ động, thuyết phục, hoặc kêu gọi đấu tranh chống thù trong giÆc ngoµi .KÕt cÊu chÆt chÏ, lÝ lÏ s¾c bÐn, dÉn chøng thuyÕt phục. Thườngđư îc viÕt theo thÓ v¨n biÒn ngÉu. -Phươngthức biểu đạt:. NghÞ luËn.. So s¸nh thÓ ChiÕu vµ HÞch Gièng. Kh¸c. - Thuéc thÓ v¨n nghÞ luËn, kÕt cÊu chÆt chÏ, lËp luËn s¾c bÐn, cã thÓ viÕt b»ng v¨n xu«i, v¨n vÇn. - Đều dùng để ban bố công khai do vua, tướnglĩnh biên soạn.. - Chiếu dùng để ban bố mệnh lệnh.. - Hịch dùng để cổ vũ, thuyết phục, kêu gọi, động viên khích lệ tinh thÇn qu©n sÜ chèng kÎ thï còng cã khi khuyªn nhñ, r¨n dạy thần dân và ngườidướiquyền.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> c. Tõ khã: (SGK - Trang 59 + 60). L­u ý c¸c chó thÝch 17, 18, 22, 23.. 3. Bố cục bài “Hịch tướngsĩ”: Gồm 4 phần Phần 1: Từ đầu ... “còn lưutiếng tốt“  Nêu gươngtrung thần, nghĩa sĩ trong sử sách để khích lệ ý chí lập công danh xả thân vì nước.. PhÇn 2: Tõ “Huèng chi”... “còng vui lßng”:  Lột tả sự ngang ngược,và tội ác của kẻ thù và nói lên lßng c¨m thï giÆc.. Phần 3: Từ “Các ngươi ” ... “pháng cã ®­îc kh«ng?”:  Phân tích phải trái, làm rõ đúng sai.. PhÇn 4: PhÇn cßn l¹i  Nªu nhiÖm vô cÊp b¸ch, khÝch lÖ tinh thÇn chiÕn đấu. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> II. §äc - hiÓu v¨n b¶n: 1. Nêu gươngsử sách (trung thần nghĩa sĩ): - Có ngườilàm tướng : KØ TÝn, Do Vu, VươngCông Kiên, Cốt Đãi Ngột Lang, XÝch Tu T­. - Có ngườilàm gia thần: Dự Nhượng , KÝnh §øc.. - Dïng dÉn chøng, phÐp liÖt kª, nªu tªn vµ viÖc lµm cô thÓ. - Nh­mét luËn cø lµm c¬ së cho lËp luËn. - Có ngườilàm quan nhỏ: Thân Kho¸i.. - Sẵn sàng chết vì vua, vì chủ, vì nước,không sợ hiểm nguy, hoµn thµnh xuÊt s¾c nhiÖm vô. - Nhằm khích lệ lòng trung quân ái quốc của các tướng sÜ.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> 2. Téi ¸c cña giÆc vµ nçi lßng cña t¸c gi¶: a, Téi ¸c cña giÆc: + ®i l¹i nghªnh ngang. + uốn lưỡicú diều mà sỉ mắng triều đình.. ->Từ tượnghình, gợi tả, đối ngẫu.. + ®em th©n dª chã mµ b¾t n¹t tÓ phô.. ->H×nh ¶nh Èn dô, vËt ho¸ - h×nh + đòi ngọc lụa, thu bạc vàng, vét của kho. tượngtrong thế tươngquan. ->§éng tõ gîi t¶.. - Giäng mØa mai ch©m biÕm, nhÞp dån dËp liªn tiÕp, c¨m phÉn dån nÐn. - Lột tả kẻ thù ngang ngược , độc ác, tham lam, tàn bạo.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> b, Nçi lßng cña t¸c gi¶: “ Ta thườngtới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối ; ruột đau nhưcắt, nướcmắt đầm đìa ; chỉ c¨m tøc ch­ax¶ thÞt lét da, nuèt gan uèng m¸u qu©n thï. DÉu cho tr¨m th©n nµy ph¬i. ngoµi néi cá, ngh×n x¸c nµy gãi trong da ngùa, ta còng vui lßng.” + Tét cïng lo l¾ng: mÊt ¨n, mÊt ngñ. + Tột cùng đau xót: như cắtruột, nướcmắt đầm đìa. + Tét cïng c¨m uÊt: x¶ thÞt lét da, nuèt gan uèng m¸u qu©n thï. + Tét cïng hy sinh: tr¨m th©n... vui lßng.. - §éng tõ m¹nh liªn tiÕp + danh tõ. - So sánh, liệt kê hành động tr¹ng th¸i. - Hình ảnh khoa trương. Trùc tiÕp béc lé c¶m xóc. Trạng thái tâm lí con ngườiđược đẩy lên mức tối đa, đến tột cùng, c¨m uÊt, s«i sôc, hËn thï báng rát của một trái tim vĩ đại, ý chí xả thân cứu nước.. Bµy tá tÊm lßng lo l¾ng, giäng v¨n thèng thiÕt, ®au xãt cho đất nước , căm tức kẻ thù, sẵn sàng hi sinh vì đất nước . Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> B»ng ngßi bót chÝnh luËn s¾c bÐn, phÇn 1 - 2 của văn bản đã thể hiện sâu sắc lòng yêu nước, tinh thần quyết chiến của ngườianh hùng Trần Quốc Tuấn. Từ đó khơi dậy ý thức dân tộc và tinh thÇn s½n sµng x¶ th©n v× tæ quèc ë c¸c tướngsĩ.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> * Trò chơi ô chữ 1 H Þ chD t ­í N G s Ü 2 C ¸ c n g ­¬ i 3 ta 4 b i n hH t t h ­y Õu l ­î c Đ Ö n g ® ¹ ov Ö ¬ n g 5 h 6 ® ø c t h ¸ nhtrÇ n 7 h è tC t Ê t l i Öt. Sao vàng. 2. 4. 6. 8. 10. 12. 14. Quyết thắng. 2. 4. 6. 8. 10. 12. 14. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Hướngdẫn về nhà 1. Häc thuéc lßng vµ viÕt mét ®o¹n v¨n tr×nh bµy c¶m nhËn của em về lòng yêu nướccủa tác giả qua đoạn: “Ta thường. tíi b÷a …, ta còng vui lßng.” 2.- So¹n vµ t×m hiÓu tiÕp phÇn 3 vµ 4 cña bµi HÞch. C¸c c©u hái t×m hiÓu 4, 5, 6, 7 vµ luyÖn tËp trong SGK, tr 61. -Chứng minh bài Hịch tướngsĩ vừa có lập luận chặt chẽ, sắc bén vừa giàu hình tượng,cảm xúc, do đó có sức thuyÕt phôc cao?. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span>