ài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tiết 11: Chuyên đề 2: Từ ngữ: Từ xét về mặt nghĩa

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n:24/10/09 Ngµy d¹y: 27,28/10/09 TiÕt 11. Chuyên đề 2 : Từ ngữ Tõ xÐt vÒ mÆt nghÜa. I-Mục tiêu cần đạt. - Củng cố lý thuyết về từ đồng nghĩa, từ trái nghĩa, từ đồng âm. - BiÕt vËn dông c¸c lo¹i tõ nµy trong v¨n nãi vµ v¨n viÕt. - Träng t©m: Ch÷a bµi tËp. II. ChuÈn bÞ : - Thµy : Gi¸o ¸n. - Trß : Häc bµi. III. C¸c bíc tiÕn hµnh. Hoạt động 1 : Khởi động. a. Kiểm tra : ? Thế nào là từ đồng âm ? Đồng nghĩa. Cho VD minh hoạ. b. Bµi míi. Hoạt động của thày và trò Néi dung Híng dÉn. II. LuyÖn tËp. a- Réng r·i: còng cã nghÜa nh réng nhng * Bµi 2. thờng dùng để nói khái quát nh: nhà cửa Tìm sự khác nhau về sắc thái ý nghĩa réng r·i – Réng r·i mang s¾c th¸i t×nh cña c¸c tõ ë bµi tËp 1. c¶m hµi lßng cña con ngêi tríc c¶nh vËt - Bao la: rộng lớn đến mức bao trùm tất c¶( VD: Vò trô bao la). - Bát ngát: rộng lớn đến mức tầm mắt không thể bao quát đợc(VD: cánh đồng b¸t ng¸t). - Mênh mông: rộng lớn đến mức hầu nh kh«ng cã giíi h¹n(VD: biÓn c¶ mªnh m«ng). b.Vui: biÓu thÞ tr¹ng th¸i t©m lý thÝch thó nãi chung, cã thÓ hoÆc kh«ng béc lé ra ngoµi. - Vui vẻ: đợc biểu lộ ra bên ngoài(VD: vui vÎ nhËn lêi). - Phấn khởi : chỉ tâm trạng vui khi đợc khÝch lÖ, cæ vò. - Mừng: tâm trạng vui khi đạt đợc điều mong íc. - Vui mõng : chØ t©m tr¹ng võa vui võa mõng.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Híng dÉn. C¸c s¾c th¸i ý nghÜa kh¸c nhau cña c¸c từ đồng nghĩa đã cho nh sau: a- Cho:Mang s¾c th¸i ý nghÜa b×nh thêng. - BiÕu: ý nghÜa trang träng. - TÆng: Tá lßng quý mÕn, th©n ¸i. b- Xinh khác đẹp ở chỗ: Xinh chØ ngêi cßn trÎ hoÆc vËt cã h×nh d¸ng nhá nh¾n, a nh×n. Đẹp có ý nghĩa chung hơn và mức độ cao h¬n xinh. Híng dÉn. Các từ đồng nghĩa cần tìm là: V« - vµo. Non – nói. L¬ th¬ - la tha.. Híng dÉn. Gîi ý : Ti vi – M¸y thu h×nh §µi – M¸y thu thanh. * Bµi 3. Cho biÕt sù kh¸c nhau vÒ s¾c th¸i ý nghĩa của những từ đồng nghĩa đợc gạch ch©n díi ®©y. a.Bè em cho em hai quyÓn vë. - MÑ em biÕu bµ mét hép s÷a. - Em tÆng b¹n b«ng hoa sen. B - Em bÐ xinh qu¸. - Em bé đẹp quá.. * Bài 4:Tìm từ đồng nghĩa với các từ đồng nghĩa đợc gạch chân trong các câu sau ®©y: a.§êng v« xø NghÖ quanh quanh Non xanh nớc biếc nh tranh hoạ đồ. ( Ca dao). b. L¬ th¬ t¬ liÔu bu«ng mµnh Con oanh häc nãi trªn cµnh mØa mai. ( TruyÖn KiÒu) * Bµi 5. Tìm 6 cặp từ đồng nghĩa hoàn toàn.. Hoạt động 2 : Củng cố – Hớng dẫn. - Gv lu ý HS cách sử dụng các từ đồng nghĩa trong khi nói và viết. - NhËn xÐt giê ch÷a bµi tËp. - Hoµn chØnh bµi tËp.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Ngµy so¹n: 15/11/2010 Ngµy d¹y: 17/11/2010 TiÕt 12. Chuyên đề 2 : Từ ngữ Tõ xÐt vÒ mÆt nghÜa. I-Mục tiêu cần đạt. - Củng cố lý thuyết về từ đồng nghĩa, từ trái nghĩa, từ đồng âm. - BiÕt vËn dông c¸c lo¹i tõ nµy trong v¨n nãi vµ v¨n viÕt. - Träng t©m: Ch÷a bµi tËp. II. ChuÈn bÞ : - Thµy : Gi¸o ¸n. - Trß : Häc bµi. III. C¸c bíc tiÕn hµnh. Hoạt động1 : Khởi động - GV kiÓm tra phÇn bµi tËp cña HS. Hoạt động của thày và trò Néi dung Hoạt động 2: Luyện tập. II. LuyÖn tËp. - GV yªu cÇu HS chÐp bµi tËp. 2. Bµi tËp vÒ tõ tr¸i nghÜa. - Gọi đọc và xác định yêu cầu của bài * Bµi 1.S¾p xÕp c¸c tõ sau thµnh nh÷ng tËp. cÆp tõ tr¸i nghÜa vµ cho biÕt lý do s¾p - HS lµm bµi vµo vë. xÕp cña m×nh. - Gäi ch÷a bµi. Cao, dÔ, d÷ ,®en, gÇn, ghÐt, khã, lµnh, Híng dÉn. ma, n¾ng, thÊp, xa, yªu. Gîi ý: - bµi tËp nµy cñng cè kiÕn thøc vÒ từ trái nghĩa=> Dựa vào định nghĩa của từ trái nghĩa để làm bài tập. - Cã 7 cÆp tõ tr¸i nghÜa: Lµnh – d÷; cao – thÊp; dÔ – khã; gÇn – xa; ®en – tr¾ng; ma – n¾ng; yªu – ghÐt. Híng dÉn. Bµi tËp nµy cñng cè kiÕn thøc vÒ tõ tr¸i nghÜa. - C©u th¬ viÕt vÒ thêi kú x©y dùng cuéc sèng míi ë miÒn B¾c níc ta khi ND miÒn B¾c võa míi tr¶i qua nh÷ng n¨m kh¸ng chiÕn chèng ph¸p gian khæ. - C©u th¬ cã 2 cÆp tõ tr¸i nghÜa so s¸nh. * Bµi 2. Ph©n tÝch t¸c dông cña c¸c tõ tr¸i nghÜa trong c©u th¬ sau: RÐt nhiÒu nªn Êm n¾ng hanh Đắng cay lắm mới ngọt lành đó chăng( Tè H÷u).. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> quá khứ và hiện tại( Rét – ấm; đắng cay – ngät lµnh).. Híng dÉn. C¸c cÆp tõ tr¸i nghÜa va c¬ së cña chóng: - Tèt- xÊu: TÝnh chÊt, phÈm chÊt. - Ngoan- h: TÝnh nÕt. - Lễ phép- Hỗn láo: Thái độ đối xử với mäi ngêi. - Sạch sẽ- bẩn thỉu: Thái độ đối với công viÖc. - Vui vÎ- C¸u kØnh: T©m tr¹ng biÓu lé ra bªn ngoµi.. * Bµi 3. XÕp c¸c cÆp tõ sau thµnh nh÷ng cÆp tõ tr¸i nghÜa vµ nãi râ c¬ së chung cña sù trái nghĩa đó. a.Tèt, ngoan, lÔ phÐp, ch¨m chØ,s¹ch sÏ, vui vÎ, b¶o vÖ. b.Lêi biÕng, hçn l¸o, bÈn thØu, h, ph¸ ho¹i, c¸u kØnh, xÊu.. Híng dÉn - HS tìm các từ trái nghĩa để điền: VD: Bªn träng bªn khinh. - GV cho häc sinh thùc hiÖn trß ch¬i tiÕp søc. - Thêi gian thùc hiÖn : ChuÈn bÞ :5 phót. TiÕn hµnh ®iÒn tõ :2 phót.. * Bµi 4. §iÒn c¸c tõ tr¸i nghÜa vµo c¸c thµnh ng÷ sau: Bªn träng bªn… BiÕt ngêi biÕt … Bíc thÊp bíc… GÇn nhµ…ngâ. M¾t nh¾m m¾t … V« thëng v«… §Çu voi ®u«i… Ch¹y sÊp ch¹y… Chân cứng đá… Cã ®i cã….. Híng dÉn. - Các câu a,c,e: đúng. - C¸c c©u b, d, f: sai. Söa: - T«i cao mét mÐt bèn m¬i. - T«i nÆng 30 kg. - Con đờng từ nhà tôi tới trờng dài 2 km.. *Bµi 5. Nh÷ng cÆp tõ sau cã sö dông cÆp tõ tr¸i nghĩa, câu nào đúng, câu nào sai? Nh÷ng c©u sai ph¶i söa l¹i nh thÕ nµo? a.Anh t«i cao mét mÐt b¶y m¬i. b.Anh t«i thÊp mét mÐt bèn m¬i. c.Anh t«i nÆng 50 kg. d.T«i nhÑ 30 kg. e.Con đờng từ nhà tôi tới trờng dài 3 km. f.Con đờng từ nhà tôi tới trờng ngắn 2 km.. Hoạt động 3: Củng cố- Hớng dẫn. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> - Häc bµi vµ hoµn chØnh c¸c bµi tËp cßn l¹i.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span>