Giáo án môn Hình học 7 - Tiết 39, 40

<span class='text_page_counter'>(1)</span>So¹n : Gi¶ng:. TiÕt 39:. luyÖn tËp. A. môc tiªu: - Kiến thức : Tiếp tục củng cố định lí Pytago (thuận và đảo). - Kỹ năng : Vận dụng Vận dụng định lí Pytago để giải quyết bài tập và một số tình huèng thùc tÕ cã néi dung phï hîp.Giíi thiÖu mét sè bé ba Pytago. - Thái độ : Biết vận dụng kiến thức học trong bài vào thực tế. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:. - GV: Bảng phụ. Một mô hình khớp vít để minh hoạ bài tập 59 tr.133 SGK. Một b¶ng phô cã g¾n hai h×nh vu«ng b»ng b×a nh­ h×nh 137 tr.134 SGK (hai h×nh vu«ng ABCD và DFEG có hai mầu khác nhau).Thước kẻ, com pa, ê ke, kéo cắt giấy, đinh mò. - HS : Mçi nhãm HS chuÈn bÞ hai h×nh vu«ng b»ng hai mÇu kh¸c nhau, kÐo c¾t giấy, đinh mũ (hoặc hồ dán) và một tấm bìa cứng để thực hành ghép hai hình vuông thành một hình vuông.Thước kẻ, com pa, ê ke, máy tính bỏ túi. C. TiÕn tr×nh d¹y häc: - ổn định tổ chức lớp, kiểm tra sĩ số HS. - KiÓm tra viÖc lµm bµi tËp ë nhµ vµ viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña HS. Hoạt động I kiÓm tra (10ph). Trî gióp cña GV. Hoạt động của HS. GV nªu yªu cÇu kiÓm tra. HS1: - Phát biểu định lí Pytago. Ch÷a bµi tËp 60 tr.133 SGK (§Ó ®­a bµi lªn b¶ng phô).. Hai HS lần lượt lên bản kiểm tra. HS1: - Phát biểu định lí.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> - Ch÷a bµi tËp 60 SGK. A 13. 12 C. HS2: Ch÷a bµi tËp 59 tr.133 SGK (§Ò bµi ®­a lªn b¶ng phô). B H 16  vu«ng AHC cã: AC2 = AH2 + HC2 (®/l Pytago) AC2 = 122 +162 AC2 = 400  AC = 200 (cm).  vu«ng ABH cã: BH2 = AB2 - AH2 (®/l pytago) BH2 = 132 - 122 BH2 = 25  BH = 5 (cm)  BC = BH + HC = 5 + 16 = 21 (cm). HS2: B C 36cm. 444. A 48cm D  vu«ng ACD cã: AC2 = AD2 + CD2 (®/l pytago) AC2 = 482 + 362 AC2 = 3600.  AC = 60 (cm) GV ®­a ra m« h×nh khíp vÝt vµ hái: NÕu kh«ng cã nÑp chÐo AC th× khung HS tr¶ lêi: NÕu kh«ng cã nÑp chÐo AC thì ABCD khó giữ dược là hình chữ nhật, ABCD sÏ thÕ nµo ? 0 GV cho khung ABCD thay đổi (D  900) góc D có thể thay đổi không còn là 90 . để minh họa cho câu trả lời của học sinh. Hoạt động 2 LuyÖn tËp (27 phót). Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Bµi 89 tr.108 SBT (§Ò bµi ®­a ra b¶ng phô). a). Bµi 89 SBT. Cho AH = 7(cm)  ABC cã AB = AC = 7 + 2 = 9 (cm) HC = 2(cm)  vu«ng ABH cã: GT  ABC c©n. BH2 = AB2 - AH2 (®/l pytago) = 92 - 72 KL Tính đáy BC = 32  BH = 32 (cm) H  vu«ng BHC cã: BC2 = BH2 + HC2 (®/l pytago) B C = 32 + 22 GV gîi ý: - Theo gi¶ thiÕt, ta cã AC = 36  BC = 36 = 6 (cm) b»ng bao nhiªu ? - Vậy tam giác vuông nào đã biết hai c¹nh ? Cã thÓ tÝnh ®­îc c¹nh nµo ?. b). A. b) Tương tự như câu a KÕt qu¶ : BC = 10 (cm) A 4. GT H 1 KL C. Cho AH= 4(cm) HC= 1(cm)  ABC c©n. Tính đáy BC.. Bµi 91 SBT HS: Ba số phải có điều kiện bình phương của số lớn bằng tổng bình phương của Bµi 91 tr.109 SBT hai số nhỏ mới có thể là độ dài ba cạnh Cho c¸c sè 5, 8, 9, 12, 13, 15, 17. Hãy chọn ra các bộ ba số có thể là độ của một tam giác vuông. a 5 8 9 12 13 15 17 dµi ba c¹nh cña mét tam gi¸c vu«ng? 2 GV: Ba sè ph¶i cã ®iÒu kiÖn nh­ thÕ nµo a 25 64 81 144 169 225 289 2 2 2 để có thể là độ dài ba cạnh của một tam Có 25 + 144 = 169  5 + 12 = 13 64 + 225 = 289  82 + 152 = 172 gi¸c vu«ng ? B. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> 81 + 144 = 225  92 + 122 = 152. GV yêu cầu HS tính bình phương các số Vậy các bộ ba số có thể là độ dài ba đã cho để từ đó tìm ra các bộ ba số thoả cạnh của một tam giác vuông là : m·n ®iÒu kiÖn. 5; 12; 13; 8; 15; 17; 9; 12; 15. GV giíi thiÖu c¸c bé ba sè ®o ®­îc gäi lµ "bé ba sè pytago". Ngoài ra các bộ ba số đó ra, giáo viên giíi thiÖu thªm c¸c bé ba sè pytago thường dùng khác là: 3; 4; 5 6; 8; 10. HS ghi c¸c bé ba sè pytago.. Hoạt động 3. Thùc hµnh: ghÐp hai h×nh vu«ng thµnh mét h×nh vu«ng (7 phót). GV lấy bảng phụ trên đó có hai hình vu«ng ABCD c¹nh a vµ DEFG c¹nh b cã mÇu kh¸c nhau nh­ h×nh 137 tr.134 SGK GV hướng dẫn HS đặt đoạn AH = b trên c¹nh AD, nèi AH = b trªn c¹nh AD, nèi BH, HF rồi cắt hình, ghép hình để được mét h×nh vu«ng míi nh­ h×nh 139 SGK. Yªu cÇu häc sinh ghÐp h×nh theo nhãm. GV kiÓm tra ghÐp h×nh cña mét sè nhãm. GV: KÕt qu¶ thùc hµnh nµy minh häa cho kiÕn thøc nµo ?. HS nghe GV hướng dẫn.. HS thùc hµnh theo nhãm, thêi gian khoảng 3 phút rồi đại diện một nhóm lên tr×nh bµy c¸ch lµm cô thÓ. HS: KÕt qu¶ thùc hµnh nµy thÓ hiÖn néi dung định lí pytago.. Hoạt động 4. Hướng dẫn về nhà (1 phút). - Ôn lại định lí pytago (thuận, đảo). - Bµi tËp vÒ nhµ sè 83, 84, 85, 90, 92 tr.108, 109 SBT. - Ôn ba trường hợp bằng nhau (c.c.c, c.g.c, g.c.g) của tam giác.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> So¹n : Gi¶ng :. TiÕt 40:. các trường hợp bằng nhau cña tam gi¸c vu«ng. A. môc tiªu:. - Kiến thức : HS cần nắm vững được các trường hợp bằng nhau của hai tam giác vuông. Biết vận dụng định lí pytago để chứng minh trường hợp cạnh huyền - cạnh gãc vu«ng cña hai tam gi¸c vu«ng. - Kỹ năng : Biết vận dụng, các trường hợp bằng nhau của hai tam giác vuông để chøng minh c¸c ®o¹n th¼ng b»ng nhau, c¸c gãc b»ng nhau. TiÕp tôc rÌn luyÖn kh¶ n¨ng ph©n tÝch t×m c¸ch gi¶i vµ tr×nh bµy bµi to¸n chøng minh h×nh häc. - Thái độ : Biết vận dụng kiến thức học trong bài vào thực tế. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS:. - GV: Thước kẻ, ê ke vuông, SGK, bảng phụ. - HS: Thước thẳng, êke vuông, SGK C. TiÕn tr×nh d¹y häc: - ổn định tổ chức lớp, kiểm tra sĩ số HS. - KiÓm tra viÖc lµm bµi tËp ë nhµ vµ viÖc chuÈn bÞ bµi míi cña HS. Hoạt động 1 KiÓm tra (7 phót). Trî gióp cña GV. Hoạt động của HS. - Hãy nêu các trường hợp bằng nhau của tam giác vuông được suy ra từ các Ba HS lần lượt phát biểu các trường hợp trường hợp bằng nhau của các tam giác ? bằng nhau của hai tam giác vuông đã häc. HS1: Trªn mçi h×nh em h·y bæ sung c¸c điều kiện về cạnh hay về góc để được. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> c¸c tam gi¸c vu«ng b»ng nhau theo tõng trường hợp đã học. B B'. B. A. C A' H×nh 1. A. B. B'. A. C A'. C. C'. H×nh 2. A. B. B'. C A' C' H×nh 1 Hai c¹nh gãc vu«ng vµ gãc nhän b»ng nhau (theo trường hợp c-g-c) B. B'. A. C A'. C'. H×nh 2 Mét c¹nh gãc vu«ng vµ gãc nhän kề cạnh ấy bằng nhau (theo trường hợp g-c-g) A A'. A' C. B'. C'. C B. C'. B'. H×nh 3. H×nh 3 Mét c¹nh huyÒn vµ mét gãc nhän b»ng nhau. GV: Nhận xét đánh giá cho điểm HS HS lớp nhận xét bài làm của bạn. ®­îc kiÓm tra  Vµo bµi häc.. Hoạt động 2. Các trường hợp bằng nhau đã biết của tam giác vuông (8 phút). Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Hai tam gi¸c vu«ng b»ng nhau khi HS: Hai tam gi¸c vu«ng b»ng nhau khi chóng cã nh÷ng yÕu tè nµo b»ng nhau ? cã : 1. Hai c¹nh gãc vu«ng b»ng nhau 2. Mét c¹nh gãc vu«ng vµ mét gãc nhän kÒ c¹nh Êy b»ng nhau. 3. C¹nh huyÒn vµ mét gãc nhän b»ng nhau. * HS tr¶ lêi ?1 trong s¸ch gi¸o khoa * GV: cho HS lµm ?1 SGK H×nh 143: AHB = AHC (c-g-c) (§Ò bµi vµ h×nh vÏ ®­a lªn b¶ng phô). H×nh 144: DKE = DKF (g-c-g) H×nh 145: OMI = ONI (c¹nh huyÒngãc nhän) Hoạt động 3. Trường hợp bằng nhau về cạnh huyền và cạnh góc vuông (15 phút). GV: yêu cầu hai HS đọc nội dung tr.135 SGK. GV: Yªu cÇu HS toµn líp vÏ h×nh vµ viÕt Mét HS vÏ h×nh vµ viÕt gi¶ thiÕt , kÕt giả thiết, kết luận của định lí đó. luËn trªn b¶ng, c¶ líp lµm vµo vë. B. A. E. C. D. F. ABC: A= 900 GT DEF: D= 900 BC = EF; AC = DF KL  ABC =  DEF - Phát biểu định lí pytago ? §Þnh lÝ pytago cã øng dông g× ?. - Chøng minh: §Æt BC = EF = a; AC = DF = b. Xét  ABC (A = 900) theo định lí pytago ta cã: - Vậy nhờ định lí Pytago ta có thể tính AB2 + AC2 = BC2 c¹nh AB theo c¹nh BC; AC nh­ thÕ nµo?  AB2 = BC2 - AC2 AB2 = a2 - b2 (1). Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Xét  DEF (D=900) theo định lí Pytago ta cã : DE2 + DF2 = EF2 TÝnh c¹nh DE theo c¹nh EF vµ DF nh­  DE2 = EF2 - DF2 thÕ nµo ? DE2 = a2 - b2 (2) 2 Tõ (1) vµ (2) ta cã AB = DE2  AB = DE   ABC =  DEF (c-c-c). GV yêu cầu HS phát biểu lại trường hợp HS nhắc lại định lí tr.135 SGK. b»ng nhau c¹nh huyÒn, c¹nh gãc vu«ng cña tam gi¸c vu«ng. - Cho HS lµm ?2 SGK. C¸ch 1: (§Ò bµi vµ h×nh vÏ ®­a lªn b¶ng phô)  AHB =  AHC (theo trường hợp cạnh huyÒn - c¹nh gãc vu«ng) v×: AHB = AHC = 900 c¹nh huyÒn AB = AC (gt) c¹nh gãc vu«ng AH chung. C¸c 2:  ABC c©n  B = C (tÝnh chÊt  c©n) A   AHB =  AHC (trường hợp cạnh huyÒn, gãc nhän) v× cã AB = AC, B = C B. H. C Hoạt động 4 LuyÖn tËp (13 ph). Bµi 66 tr 137 SGK. T×m c¸c tam gi¸c b»ng nhau trªn h×nh ?. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> A -  ABC; phân giác AM đồng thời cũng lµ trung tuyÕn thuéc c¹nh AC D. E. - MD  AB t¹i D; ME  AC t¹i E.  ADM =  AEM (trường hợp cạnh M huyÒn, gãc nhän) * Quan s¸t h×nh cho biÕt gi¶ thiÕt h×nh v× D = E = 900; cho trªn lµ g× ? c¹nh huyÒn AM chung; A1 = A2 (gt) *  DMB =  EMC (D = E = 900) (theo trường hợp cạnh huyền, cạnh góc * Trªn h×nh cã nh÷ng tam gi¸c nµo b»ng vu«ng) nhau ? v× BM = CM (gt); DM = EM (c¹nh tương ứng của 2 tam giác bằng nhau  ADM =  AEM) * Còn cặp tam giác nào bằng nhau nữa *  AMB =  AMC (theo trường hợp c-c-c) kh«ng ? v× AM chung; BM = MC (gt) AB = AC = AD + DB = AE + EC Do cã AD = AE; DB = EC. B. C. Hoạt động 5. Hướng dẫn về nhà (2 phút). - Về nhà học thuộc, hiểu, phát biểu chính sác các trường hợp bằng nhau của tam gi¸c vu«ng. - Lµm tèt c¸c bµi tËp: 64, 65 tr. 136 SGK.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span>