Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tiết 73: Tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất (Tiết 23)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Giáo án Ngữ văn 7 - Năm học 2009 - 2010 @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. Ngµy so¹n: 01/01/09. Ngµy d¹y: 05/01/09. Tiết 73.Tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản. xuÊt.. A. Môc tiªu. Giúp học sinh hiểu sơ lược thế nào là tục ngữ. HiÓu néi dung, mét sè h×nh thøc nghÖ thuËt (kÕt cÊu, nhÞp ®iÖu, c¸ch lËp luËn) vµ ý nghÜa cña nh÷ng c©u tôc ng÷ trong bµi häc. RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch ý nghÜa cña tôc ng÷, häc thuéc lßng. Bước đầu có ý thức sử dụng tục ngữ phù hợp khi nói, viết. B - Phương pháp: - Đọc hiểu, nêu, giải quyết vấn đề. C - ChuÈn bÞ: - Gv: G/¸n, mét sè c©u ca dao, tôc ng÷. - Hs: So¹n, chuÈn bÞ bµi theo hÖ thèng c©u hái. D - TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định tổ chức: (1p) II. KiÓm tra: III. Bµi míi: 1. Đặt vấn đề.(1p) G giới thiệu bài. 2. TriÓn khai. Hoạt động của GV và HS Néi dung kiÕn thøc * Hoạt động 1.(15p) I. Giíi thiÖu chung. - H. §äc chó thÝch. 1. Kh¸i niÖm. ? Em hiÓu tôc ng÷ lµ g×? Tôc ng÷ lµ nh÷ng c©u nãi d©n gian diÔn - H. tr¶ lêi. đạt những kinh nghiệm của nhân dân về - G. Bổ sung, nhấn mạnh về nội th/nh, con người, XH... dung, h×nh thøccña tôc ng÷. ? Với đặc điểm như vậy, tục ngữ có 2. Đặc điểm: - Ng¾n gän, cã kÕt cÊu bÒn v÷ng, cã h/a, t¸c dông g×? nhÞp ®iÖu. - DÔ nhí, dÔ l­u truyÒn. - Cã 2 líp nghÜa. -> Làm cho lời nói thêm hay, sinh động. - H. đọc văn bản. - Cách đọc: Chậm, rõ ràng, vần 3. Đọc, chú thích.(sgk) l­ng, ng¾t nhÞp. ? Theo em, c©u tôc ng÷ nµo thuéc 4. Bè côc: đề tài th/nh, câu nào thuộc lao - Tục ngữ về th/nh: 1,2,3,4. - Tục ngữ về lao động sx: 5,6,7,8. động sx? ? Nhóm tục ngữ này đúc rút kinh -> Hai đề tài có liên quan: Th/nh có liên nghiệm từ những hiện tượng nào? ? Hai đề tài trên có điểm nào gần quan đến sx, nhất là trồng trọt, chăn nuôi. Các câu đều được cấu tạo ngắn, có vần, gòi mµ cã thÓ gép vµo 1 vb? @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. 1. @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. Người thực hiện: Hà Đức Thụ - Trường phổ thông DTNT Yên Lập Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Giáo án Ngữ văn 7 - Năm học 2009 - 2010 @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. - H. suy luËn, tr¶ lêi. * Hoạt động 2.(20p) - Gv : Hướng dẫn hs phân tích từng c©u tôc ng÷, t×m hiÓu c¸c mÆt: + NghÜa cña c©u tôc ng÷. + C¬ së thùc tiÔn cña kinh nghiÖm nªu trong c©u tôc ng÷. + Trường hợp vận dụng. - L­u ý: Kinh nghiÖm trªn kh«ng phải bao giờ cũng đúng. (câu 2). - Liªn hÖ: + “Th¸ng 7 heo may, chuån chuån bay th× b·o”. + “ Tháng 7 kiến đàn, đại hàn hång thñy”. - Gv. Chèt. - Gv: Hướng dẫn hs tìm hiểu: + NghÜa cña tõng c©u tôc ng÷. + Xđ kinh nghiệm được đúc rút. + Bài học từ kinh nghiệm đó. ? C¸ch nãi nh­ c©u tôc ng÷ cã hîp lí ko? Tại sao đất quý hơn vàng? ? Vận dụng câu này trong trường hîp nµo? - Gv: Chèt. ? T×m nh÷ng c©u tôc ng÷ kh¸c nãi lªn vai trß cña nh÷ng yÕu tè nµy? - Một lượt tát, 1 bát cơm.. nhịp, đều do dân gian sáng tạo và truyền miÖng. II. Ph©n tÝch. 1. Nh÷ng c©u tôc ng÷ vÒ thiªn nhiªn: * C©u 1: - Tháng 5 (Âm lịch) đêm ngắn / ngày dài Tháng 10 (Âm lịch) đêm dài / ngày ngắn - Vần lưng, đối, phóng đại làm nổi bật t/c trái ngược giữa đêm và ngày trong mùa hạ, mùa đông. - VËn dông: TÝnh to¸n thêi gian, s¾p xÕp c«ng viÖc cho phï hîp, gi÷ g×n søc kháe cho phï hîp víi tõng mïa. * C©u 2: - Đêm trước trời có nhiều sao, ngày hôm sau có nắng to.( Và ngược lại) - C¬ së thùc tÕ: Trêi nhiÒu sao -> Ýt m©y -> n¾ng. Trêi Ýt sao -> nhiÒu m©y -> m­a. - VËn dông: Nh×n sao dù ®o¸n ®­îc thêi tiết để chủ động trong công việc ngày hôm sau (sx hoÆc ®i l¹i). * C©u 3: - Ch©n trêi xuÊt hiÖn nh÷ng ¸ng m©y cã mµu mì gµ lµ trêi s¾p cã b·o. - Vận dụng: Dự đoán bão, chủ động giữ g×n nhµ cöa hoa mµu. * C©u 4: - KiÕn bß nhiÒu lªn cao vµo th¸ng 7 lµ dÊu hiÖu trêi s¾p m­a to, b·o lôt. - Vận dụng: chủ động phòng chống bão lôt. 2. Những câu tục ngữ về lao động sản xuÊt. * C©u 5: - §Êt ®­îc coi nh­ vµng, thËm chÝ quý h¬n vµng. - Vận dụng: Phê phán hiện tượng lãng phí đất , đề cao giá trị của đất. * C©u 6: - Nãi vÒ thø tù c¸c nghÒ, c¸c c«ng viÖc đem lại lợi ích kinh tế: Nuôi cá - làm vườnlàm ruộng.. @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. 2. @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. Người thực hiện: Hà Đức Thụ - Trường phổ thông DTNT Yên Lập Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Giáo án Ngữ văn 7 - Năm học 2009 - 2010 @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. - Người đẹp vì lụa, .... - VËn dông: Khai th¸c tèt ®iÒu kiÖn, hoµn cảnh để làm ra nhiều của cải vật chất. * C©u 7: - Khẳng định thứ tự quan trọng của các yếu tố nước, phân, chăm sóc, giống đối với nghề trồng trọt, đặc biệt là lúa nước. - Vận dụng: Cần bảo đảm đủ 4 yếu tố thì lóa tèt, mïa mµng béi thu. * C©u 8: - Khẳng định tầm quan trọng của thời vụ và của việc cày xới, làm đất đồi với nghề trång trät. - Vận dụng: - Gieo cấy đúng thời vụ. - Cải tạo đất sau mỗi vụ. * Hoạt động 3.(5p) III. Tæng kÕt. - Gv hướng dẫn hs tìm hiểu đặc - Ngắn gọn, xúc tích. ®iÓm nghÖ thuËt cña c¸c c©u tôc - VÇn l­ng, nhÞp. ng÷. - C¸c vÕ: §èi xøng c¶ vÒ h×nh thøc lÉn néi dung. - Hs đọc ghi nhớ, đọc thêm. - LËp luËn chÆt chÏ, h×nh ¶nh cô thÓ sinh ? Tìm thêm tục ngữ thuộc 2 chủ đề động, sử dụng cách nói quá, so sánh. trªn? * Ghi nhí: sgk (5). IV. Cñng cè.(2p) - §Æc ®iÓm cña tôc ng÷? - Nội dung đề tài của tục ngữ trong vb? V. DÆn dß.(1p) - Häc thuéc vb. - Sưu tầm thêm tục ngữ theo đề tài đã học. - Soạn: Chương trình địa phương. …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… Ngµy so¹n 01/1/09. Ngµy d¹y 07/1/09. Tiết 74. Chương trình địa phương. (V¨n - TËp lµm v¨n) A. Môc tiªu: Giúp học sinh biết cách sưu tầm ca dao, tục ngữ theo chủ đề và bước đầu biết chän läc, s¾p xÕp vµ t×m hiÓu ý nghÜa cña chóng. Tăng thêm hiểu biết và tình cảm gắn bó với địa phương, quê hương mình. B - Phương pháp: - Gợi mở, nêu vấn đề, thực hành. @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. 3. @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. Người thực hiện: Hà Đức Thụ - Trường phổ thông DTNT Yên Lập Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Giáo án Ngữ văn 7 - Năm học 2009 - 2010 @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. C - ChuÈn bÞ: - Gv: G/¸n, dông cô d¹y häc. - Hs: S­u tÇm ca dao, tôc ng÷…. D - TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định tổ chức: (1p) II. KiÓm tra: (3p) KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS. III. Bµi míi: 1.Đặt vấn đề.(1p) Tục ngư, ca dao, dân ca,… là một tài sản vô cùng qúy báu, đúc kết những suy nghĩ, kinh nghiệm và tình cảm của con người qua bao đời nay. S­u tÇm vµ hiÓu thªm vÒ nguån tµi s¶n Êy lµ gãp phÇn lµm cho gi¸ trÞ cña nã ®­îc ph¸t triÓn phong phó h¬n. 2.TriÓn khai. Hoạt động của GV và HS Néi dung kiÕn thøc * Hoạt động 1.(5p) I. Tôc ng÷, ca dao, d©n ca lµ g×? - Hs «n l¹i kh¸i niÖm tôc ng÷, ca dao, - §Òu lµ nh÷ng s¸ng t¸c d©n gian, cã t/c dân ca (đặc điểm, khái niệm). tËp thÓ vµ truyÒn miÖng. Ca dao: lµ phÇn lêi th¬ cña d©n ca. D©n ca: lµ phÇn lêi th¬ kÕt hîp víi nh¹c. Tôc ng÷: (xem tiÕt 73). * Hoạt động 2.(7p) II. Néi dung thùc hiÖn. - Gv nªu yªu cÇu thùc hiÖn. S­u tÇm nh÷ng c©u tôc ng÷, ca dao, * Mét sè ®iÒu cÇn l­u ý. dân ca nói về địa phương . 1. ThÕ nµo lµ “c©u ca dao”? - Hs ph©n biÖt tôc ng÷, ca dao l­u - Ýt nhÊt lµ 1 cÆp lôc b¸t: cã vÇn, luËt, râ hành ở địa phương và tục ngữ, ca dao ràng về nội dung. về địa phương. 2. Mçi dÞ b¶n ®­îc tÝnh lµ mét c©u. - H. Ph©n biÖt: 3. Yªu cÇu: C©u ca dao - bµi ca dao. - S­u tÇm kho¶ng 20 c©u. C©u ca dao - c©u lôc b¸t. - Thêi gian: hÕt tuÇn 29. * Hoạt động 3.(10p) III. Phương pháp thực hiện. 1. C¸ch s­u tÇm. - Gv chốt 1 số yêu cầu. Hướng dẫn - Tìm hỏi cha mẹ, người địa phương. c¸ch thùc hiÖn. - §äc, chÐp l¹i tõ s¸ch b¸o. (Lưu ý hs sưu tầm phong phú về sản 2. Phương pháp. vËt, di tÝch, danh lam, danh nh©n...). - §äc ®­îc, ghi chÐp l­u t­ liÖu. - Ph©n lo¹i ca dao, tôc ng÷. - S¾p xÕp theo thø tù A,B,C. * Hoạt động 4.(15p) IV. LuyÖn tËp. a, Gió đưa cành trúc la đà... Tây Hồ. - Gv cho 1 sè c©u. b, Phån hoa thø nhÊt Long thµnh - Hs ph©n lo¹i vÒ thÓ lo¹i, néi dung. Phè gi¨ng m¾c cöi, ®­êng quanh Thø tù: (a) - (b) - (c). bµn cê. a, Th¾ng c¶nh. c, Sông Tô nước chảy trong ngần @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. 4. @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. Người thực hiện: Hà Đức Thụ - Trường phổ thông DTNT Yên Lập Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Giáo án Ngữ văn 7 - Năm học 2009 - 2010 @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. b, Văn hóa đô thị. c, §Þa danh.). Con thuyÒn buåm tr¾ng ch¹y gÇn ch¹y xa Thon thon hai mòi chÌo hoa Lướt đi lướt lại như là bướm bay.. IV. Cñng cè.(2p) - Nhắc nhở cách thức và thái độ học tập, sưu tầm. V. DÆn dß.(1p) - Sưu tầm ghi chép thường xuyên. - ChuÈn bÞ: T×m hiÓu chung vÒ v¨n nghÞ luËn. …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… Ngµy so¹n 02/01/09. Ngµy d¹y 07/01/09. TiÕt 75. T×m hiÓu chung vÒ v¨n nghÞ luËn. A. Môc tiªu. Giúp học sinh hiểu được nhu cầu nghị luận trong đời sống xã hội và đặc chung cña v¨n b¶n nghÞ luËn. B - Phương pháp: - Gợi mở, nêu vấn đề, phân tích. C - ChuÈn bÞ: - Gv: G/¸n, dông cô d¹y häc. - Hs: So¹n bµi theo Sgk. D - TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định tổ chức: (1p) II. KiÓm tra: (3p) KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS. III. Bµi míi: 1.Đặt vấn đề.(1p) Trong cuộc sống hằng ngày, chúng ta thường đưa ra những ý kiến phát biểu, đọc một vài bài xã lụân trên báo,…nhưng có đôi lúc chúng ta không biết đó là văn nghị luận. Vậy văn nghị luận có tầm quan trọng gì trong cuéc sèng? 2.TriÓn khai. Hoạt động của GV và HS Néi dung kiÕn thøc * Hoạt động 1.(37p) I. Nhu cÇu nghÞ luËn vµ v¨n b¶n nghÞ - H. Tr¶ lêi c©u hái sgk tr7. luËn: Cho c¸c vÝ dô hái kh¸c. 1. Nhu cÇu nghÞ luËn. ? Hãy chỉ ra những VBNL thường + Ví dụ: -Vì sao em đi học? gặp trên báo chí, trên đài phát - Vì sao con người phải có bạn? thanh? -> KiÓu c©u hái nµy rÊt phæ biÕn. - H: C¸c bµi x· luËn, b×nh luËn, c¸c Tr¶ lêi b»ng v¨n nghÞ luËn (dïng lÝ lÏ, môc nghiªn cøu... dÉn chøng, lËp luËn, kh¸i niÖm ...) @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. 5. @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. Người thực hiện: Hà Đức Thụ - Trường phổ thông DTNT Yên Lập Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Giáo án Ngữ văn 7 - Năm học 2009 - 2010 @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. - Gv chuÈn bÞ mét sè tµi liÖu nghÞ luËn, hs t×m hiÓu gäi tªn c¸c lo¹i bµi nghÞ luËn. ? Em hiÓu thÕ nµo lµ VBNL? - H. ph¸t biÓu. - G. Chèt k/n.. - H. đọc văn bản (7). ? B¸c Hå viÕt v¨n b¶n nµy nh»m hướng đến ai? Nói với ai? - H. Nói với mọi người dân VN. ? Bác viết bài này nhằm mục đích g×? ? Để thực hiện mục đích ấy, Bác ®­a ra nh÷ng ý kiÕn nµo? H. th¶o luËn, tr¶ lêi. G nhËn xÐt, chèt.. + Mét sè kiÓu v¨n b¶n nghÞ luËn: Chøng minh, gi¶i thÝch, ph©n tÝch, b×nh luËn. 2. ThÕ nµo lµ v¨n b¶n nghÞ luËn? VBNL lµ lo¹i v¨n b¶n ®­îc viÕt (nãi) nhằm xác lập cho người đọc (người nghe) một tư tưởng, một quan điểm nào đó. 3. §Æc ®iÓm chung cña v¨n b¶n nghÞ luËn. (a) V¨n b¶n: “Chèng n¹n thÊt häc”.. + Mục đích của văn bản: Kêu gọi nhân dân häc, chèng n¹n thÊt häc, mï ch÷.. + C¸c ý chÝnh: - Nªu nguyªn nh©n cña viÖc nh©n d©n ta thÊt häc, d©n trÝ thÊp vµ t¸c h¹i cña nã. - Khẳng định công việc cấp thiết lúc này là n©ng cao d©n trÝ. - Quyền lợi và bổn phận của mỗi người trong viÖc tham gia chèng thÊt häc. + C¸c c©u mang luËn ®iÓm: ? T×m nh÷ng c©u v¨n thÓ hiÖn néi - “Mét trong nh÷ng c«ng viÖc ph¶i lµm cÊp dung đó ? tèc ... d©n trÝ”. ? Em hiểu thế nào là câu luận - “Mọi người Việt Nam phải hiểu biết ®iÓm ? quyÒn lîi ... ch÷ quèc ng÷”. (Là những câu văn khẳng định 1 ý kiến, 1 quan điểm tư tưởng của tác gi¶). + Nh÷ng lÝ lÏ: ? Để ý kiến có sức thuyết phục, bài - Tình trạng thất học, lạc hậu trước CM viÕt ®­a ra lÝ lÏ nµo? th¸ng 8 (95% d©n sè mï ch÷). - H. ph¸t hiÖn, tr¶ lêi. - Những điều kiện cần phải có để người dân tham gia xây dựng nước nhà (biết đọc, ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch nªu biÕt viÕt). vấn đề và thuyết phục của người - Những khả năng thực tế trong việc chống viÕt? n¹n thÊt häc. - H. NhËn xÐt. - H. §äc ghi nhí (9) (b) §Æc ®iÓm: - Gv. Chốt ý. VBNL phải hướng đến - Luận điểm rõ ràng. giải quyết những vấn đề đặt ra - Lí lẽ, dẫn chứng thuyết phục. trong cuéc sèng. * Ghi nhí: sgk (9). @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. 6. @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. Người thực hiện: Hà Đức Thụ - Trường phổ thông DTNT Yên Lập Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Giáo án Ngữ văn 7 - Năm học 2009 - 2010 @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. IV. Cñng cè.(2p) - ThÕ nµo lµ v¨n b¶n nghÞ luËn? - §Æc ®iÓm cña VBNL? V. DÆn dß.(1p) - Häc bµi. §äc l¹i VB n¾m ch¾c luËn ®iÓm, lÝ lÏ. S­u tÇm VBNL. - ChuÈn bÞ: PhÇn luyÖn tËp (tiÕp). …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… Ngµy so¹n 03/01/09. Ngµy d¹y 08/01/09. TiÕt 76. T×m hiÓu chung vÒ v¨n nghÞ luËn (TiÕp) A. Môc tiªu. Thông qua việc phân tích đặc điểm của VBNL, tiếp tục củng cố kiến thức về v¨n nghÞ luËn cho hs. Häc sinh biÕt ph©n biÖt VBNL so víi c¸c VB kh¸c. Bước đầu nắm được các cách nghị luận: trực tiếp, gián tiếp. B - Phương pháp: - LuyÖn tËp. C - ChuÈn bÞ: - Gv: G/¸n, dông cô d¹y häc. - Hs: So¹n bµi theo Sgk. D - TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định tổ chức: (1p) II. KiÓm tra: (5p) - ThÕ nµo lµ v¨n nghÞ luËn? §Æc ®iÓm cña v¨n nghÞ luËn? III. Bµi míi. 1.Đặt vấn đề.(1p) Trong cuộc sống hằng ngày, chúng ta thường đưa ra những ý kiến phát biểu, đọc một vài bài xã lụân trên báo,…nhưng có đôi lúc chúng ta không biết đó là văn nghị luận. Vậy văn nghị luận có tầm quan trọng gì trong cuéc sèng? 2.TriÓn khai. Hoạt động của GV và HS Néi dung kiÕn thøc * Hoạt động 2(tiếp). (35p) II. Luyện tập: 1. Bµi v¨n: CÇn t¹o ra thãi quen tèt ... Bµi 1: 20p (a) §©y lµ 1 bµi v¨n nghÞ luËn. - H. §äc v¨n b¶n (9). - Vấn đề nêu ra để bàn luận và giải quyết là v.đ - Gv dẫn dắt, hướng dẫn hs XH, 1 v.đ thuộc lối sống đạo đức. tr¶ lêi c©u hái. L­u ý hs t×m - T¸c gi¶ sö dông rÊt nhiÒu lÝ lÏ, lËp luËn vµ dÉn chứng để thuyết phục. luËn ®iÓm, lÝ lÏ. (b) - H. Th¶o luËn, t×m hiÓu vb. + LuËn ®iÓm: CÇn t¹o ra nh÷ng thãi quen tèt trong x· héi. - Gv chèt ý. + LÝ lÏ: - H. Ghi vë. - Khái quát về thói quen của con người. @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. 7. @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. Người thực hiện: Hà Đức Thụ - Trường phổ thông DTNT Yên Lập Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Giáo án Ngữ văn 7 - Năm học 2009 - 2010 @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. - Nªu nh÷ng biÓu hiÖn cña thãi quen xÊu. + Khuyªn: Cần rèn luyện thói quen tốt (dù điều đó rất khã) vµ kh¾c phôc thãi quen xÊu trong cuéc sèng từ những việc làm tưởng chừng rất nhỏ. (c) T¸n thµnh ý kiÕn trªn v× nh÷ng ý kiÕn t/g nªu ra đều đúng đắn, cụ thể. (d) Bè côc: ? Theo em, vb trªn cã thÓ + Më bµi: Kh¸i qu¸t c¸c thãi quen tèt vµ xÊu. chia thµnh mÊy phÇn? + Th©n bµi: - H.Th¶o luËn. - C¸c biÓu hiÖn cña thãi quen tèt. - G. Lưu ý: Nhan đề bài nghị - C¸c biÓu hiÖn cña thãi quen xÊu. luËn lµ mét ý kiÕn, mét luËn + KÕt bµi: §Ò xuÊt ý kiÕn. ®iÓm. Bµi 2: 15p 2. Bµi v¨n: Hai biÓn hå. (1) Cã ý kiÕn cho r»ng: a, VB trªn thuéc kiÓu vb miªu t¶, miªu t¶ 2 biÓn - H. §äc vb “Hai biÓn hå”. hå ë Pa- let- xtin. b, KÓ chuyÖn vÒ 2 biÓn hå. - Gv nªu v.®. ? Theo em, ý kiến nào đúng? c, Biểu cảm về 2 biển hồ. d, NghÞ luËn vÒ cuéc sèng (vÒ 2 c¸ch sèng) qua V× sao? viÖc kÓ chuyÖn vÒ 2 biÓn hå. (2) NhËn xÐt v¨n b¶n: - H. ý (d). Gi¶i thÝch. - Vb có tả: tả hồ, cuộc sống tự nhiên và con người - H. Ph¸t hiÖn yÕu tè kÓ, t¶, quanh hå. - Vb cã kÓ: kÓ vÒ cuéc sèng cña c­ d©n. b/c trong vb. - Vb cã biÓu c¶m: c¶m nghÜ vÒ hå. ? Theo em, mục đích của - Mục đích: làm sáng tỏ về 2 cách sống. C¸ch sèng c¸ nh©n. người viết là muốn nêu lên C¸ch sèng chia sÎ. ®iÒu g×? -> Vb “CÇn t¹o ra thãi quen tèt...” -> NghÞ luËn - Gv: VBNL thường chặt chẽ, trực tiếp. Vb “Hai biÓn hå” -> NghÞ luËn gi¸n tiÕp. râ rµng, trùc tiÕp nh­ng còng cã khi ®­îc tr×nh bµy 1 c¸ch gián tiếp, h/a, kín đáo. ? Trong 2 vb trªn, theo em, v.® nµo ®­îc nghÞ luËn trùc tiÕp, v.® nµo ®­îc nghÞ luËn gi¸n tiÕp? IV. Cñng cè.(2p) - VBNL thường đảm bảo rõ 4 yếu tố: ... - Cã 2 kiÓu nghÞ luËn: trùc tiÕp, gi¸n tiÕp. - VBNL thường ngắn gọn, rõ ràng, đề cập đến v.đ của đời sống xã hội. @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. 8. @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. Người thực hiện: Hà Đức Thụ - Trường phổ thông DTNT Yên Lập Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Giáo án Ngữ văn 7 - Năm học 2009 - 2010 @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. V. DÆn dß.(1p) - TiÕp tôc t×m hiÓu vÒ v¨n nghÞ luËn. - Chuẩn bị: Tục ngữ về con người, xã hội. …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………. Ngµy so¹n 09/1/09. Ngµy d¹y 12/1/09. Tiết 77.Tục ngữ về con người và xã hội A. Môc tiªu. Giúp học sinh hiểu được kinh nghiệm sống, đồng thời là lời khuyên của nhân dân về phẩm chất, học tập tu dưỡng và quan hệ ứng xử của con người. Nắm được một số hình thức diễn đạt (so sánh, ẩn dụ,...) của những câu tục ng÷ trong bµi häc. RÌn häc thuéc lßng, c¶m thô vÒ tôc ng÷. B - Phương pháp: - Đọc hiểu, nêu, giải quyết vấn đề. C - ChuÈn bÞ: - Gv: G/¸n, mét sè c©u ca dao, tôc ng÷. - Hs: So¹n, chuÈn bÞ bµi theo hÖ thèng c©u hái. D - TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định tổ chức: (1p) II. KiÓm tra: (5p) §äc thuéc 4 c©u tôc ng÷ vÒ th/nh. Ph©n tÝch 1 bµi. Đọc 3 - 4 câu cùng đề tài trên mà em sưu tầm được. - Tục ngữ là gì? Đọc thuộc 4 câu tục ngữ về lao động sx... III. Bµi míi: 1. Đặt vấn đề.(1p) G giới thiệu bài. 2. TriÓn khai. Hoạt động của GV và HS Néi dung kiÕn thøc * Hoạt động 1.(10p) I. T×m hiÓu chung. - H. §äc sgk. (Chó ý nhÊn ë vÇn). 1. §äc , chó thÝch. (sgk) ? VÒ néi dung, cã thÓ chia vb nµy thµnh 3 nhãm nãi vÒ phÈm chÊt, häc tập tu dưỡng, quan hệ ứng xử. H·y s¾p xÕp c¸c c©u tôc ng÷ trªn vµo 3 nhãm? * Hoạt động 2.(22p) @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. 2. Bè côc. - Tục ngữ về phẩm chất con người: 1,2,3. - Tục ngữ về học tập, tu dưỡng: 4,5,6. - Tôc ng÷ vÒ quan hÖ, øng xö: 7,8,9. II. Ph©n tÝch: 9. @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. Người thực hiện: Hà Đức Thụ - Trường phổ thông DTNT Yên Lập Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Giáo án Ngữ văn 7 - Năm học 2009 - 2010 @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. 1. Nh÷ng kinh nghiÖm vµ bµi häc vÒ phẩm chất con người. * C©u 1: - NghÖ thuËt : vÇn l­ng, nh©n hãa, so s¸nh. - Nội dung : Người quý hơn của, quí hơn gÊp béi lÇn. - ý nghÜa : + Đề cao giá trị của con người so với của c¶i. + Phê phán những trường hợp coi của - Liên hệ : Người sống đống vàng ; hơn người. Người là vàng, của là ngãi ; Người + An ủi động viên những người mất của. làm ra của chứ của ko làm ra người. * C©u 2: ? Góc con người nên hiểu theo nghĩa - Nội dung: Những chi tiết nhỏ nhất cũng nµo : làm thành vẻ đẹp con người. A. 1 phần của cơ thể con người. - ý nghÜa: (B). Dáng vẻ, đường nét con người. + Khuyên nhủ con người phải biết giữ - Gv : Răng, tóc được nhận xét trên gìn, chăm sóc răng, tóc cho sạch đẹp. phương diện thẩm mĩ, là những chi + Hãy biết hoàn thiện mình từ những tiÕt nhá nhÊt. ®iÒu nhá nhÊt. ? Từ câu này em có thể suy rộng ra + Thể hiện cách nhìn nhận, đánh giá, ®iÒu g×? bình phẩm con người của nhân dân. * C©u 3: ? Nhận xét về hình thức ? “ Đói, - Nghệ thuật: vần lưng, đối. r¸ch”, "S¹ch, th¬m” chØ vÒ ®iÒu g× ë - Néi dung: con người? + Nghĩa đen: Dù đói vẫn phải ăn uống + §ãi, r¸ch: khã kh¨n thiÕu thèn vÒ s¹ch sÏ, dï quÇn ¸o r¸ch vÉn ph¶i gi÷ cho vËt chÊt. s¹ch cho th¬m. + S¹ch, th¬m: Nh÷ng phÈm chÊt tèt + NghÜa bãng: Dï nghÌo khæ, thiÕu thèn đẹp mà con người cần có. vÉn ph¶i sèng trong s¹ch. Kh«ng ph¶i v× ? C©u tôc ng÷ cã ý nghÜa ntn? nghÌo khæ mµ lµm bõa, ph¹m téi. - Liªn hÖ: - ý nghÜa: Chết trong còn hơn sống đục. + Tù nhñ, tù r¨n b¶n th©n. GiÊy r¸ch ph¶i gi÷ lÊy lÒ. + Nhắc nhở người khác phải có lòng tự träng. ? Nhận xét đặc điểm ngôn từ? ý 2. Những kinh nghiệm và bài học về nghÜa cña c©u tôc ng÷? học tập tu dưỡng. ? Thùc chÊt cña “häc gãi, häc më” lµ * C©u 4: g×? - Néi dung: - Liªn hÖ: ¡n nãi ph¶i gi÷ phÐp t¾c, ph¶i biÕt häc Ăn trông nồi, ngồi trông hướng. xung quanh, học để biết làm, biết giao ¡n tïy n¬i, ch¬i tïy chèn. tiếp với mọi người. Mét lêi nãi dèi, s¸m hèi b¶y ngµy. - ý nghÜa: ? §Æc ®iÓm gièng nhau vÒ ND, HT cña 3 nhãm vb trªn? - Ng¾n, cã vÇn nhÞp, dïng so s¸nh, Èn dô, nªu kinh nghiÖm, bµi häc vÒ con người, XH. * G. DÉn d¾t, nªu c©u hái, chèt ý. H: Th¶o luËn: -T×m hiÓu néi dung, nghÖ thuËt. -ý nghÜa, liªn hÖ më réng cña tõng c©u tôc ng÷.. @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. 10. @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. Người thực hiện: Hà Đức Thụ - Trường phổ thông DTNT Yên Lập Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Giáo án Ngữ văn 7 - Năm học 2009 - 2010 @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. Nãi hay h¬n hay nãi. - C©u 5,6: ? Gi¶i nghÜa c¸c tõ trong c©u tôc ng÷? NghÜa cña c©u tôc ng÷ lµ g×? ? Bµi häc nµo ®­îc rót ra tõ kinh nghiệm đó? ? 2 c©u tôc ng÷ cã m©u thuÉn nhau ko? V× sao? - Gv: 2 c©u bæ sung ý nghÜa cho nhau, cùng đề cao việc học tập. - H. T×m hiÓu nghÜa, rót ra bµi häc... - Liªn hÖ: Lá lành đùm lá rách. Tiªn tr¸ch kØ, hËu tr¸ch nh©n. Bầu ơi thương lấy.... - Liên hệ: Uống nước nhớ nguồn.. ? VÒ h×nh thøc, vb tôc ng÷ nµy cã g× đặc biệt? Vì sao nhân dân chọn hình thøc Êy? + Lêi khuyªn tù nhiªn, thÊm thÝa. + Diễn đạt: - B»ng so s¸nh c©u 1,6,7. - B»ng h×nh ¶nh Èn dô c©u 8,9. - B»ng tõ vµ c©u cã nhiÒu nghÜa c©u 2,3,4,8,9.. NhÊn m¹nh viÖc häc toµn diÖn, tØ mØ. * C©u 5: - Kh«ng thÇy d¹y b¶o sÏ ko lµm ®­îc viÖc g× thµnh c«ng. - ý nghÜa: + Phải tìm thầy giỏi mới có cơ thành đạt. + Kh«ng ®­îc quªn c«ng ¬n cña thÇy. * C©u 6: - §Ò cao ý nghÜa cña viÖc häc b¹n. - ý nghÜa; +Phải t/cực, chủ động trong việc học tập. + Muèn häc tèt ph¶i më réng sù häc ra xung quanh, nhÊt lµ liªn kÕt sù häc víi bạn bè, đồng nghiệp. 3. Nh÷ng kinh nghiÖm vµ bµi häc vÒ quan hÖ øng xö. * C©u 7: - Phải biết yêu thương những người xung quanh cũng như yêu thương chính bản th©n m×nh. - ý nghÜa: + H·y sèng b»ng lßng nh©n ¸i, vÞ tha. + Kh«ng nªn sèng Ých kØ. * C©u 8: - Khi được hưởng thành quả phải nhớ công ơn người đã vất vả làm ra thành quả đó. - ý nghÜa: + Cần trân trọng sức l.đ của mọi người. + Kh«ng ®­îc l·ng phÝ. + Phải biết ơn người đi trước, ko được ph¶n béi qu¸ khø. * C©u 9: - §oµn kÕt sÏ t¹o thµnh søc m¹nh, chia rÏ sÏ ko viÖc nµo thµnh c«ng. - ý nghÜa : Tr¸nh lèi sèng c¸ nh©n ; CÇn cã tinh thÇn tËp thÓ trong lèi sèng vµ lµm viÖc. III. Tæng kÕt. 1. Néi dung. 2. NghÖ thuËt. * Ghi nhí: sgk (13).. * Hoạt động 3.(3p) ? Kh¸i qu¸t gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt? H. đọc ghi nhớ. IV.Cñng cè.(2p) - Qua vb, em hiểu những quan điểm, thái độ sâu sắc nào của nhân dân? @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. 11. @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. Người thực hiện: Hà Đức Thụ - Trường phổ thông DTNT Yên Lập Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Giáo án Ngữ văn 7 - Năm học 2009 - 2010 @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. - Cảm nghĩ của em về sức sống của những câu tục ngữ này trong đời sống hiện t¹i? V. DÆn dß.(1p) - Häc thuéc vb. Em thÊm thÝa nhÊt lêi khuyªn tõ c©u tôc ng÷ nµo? V× sao? - Sưu tầm các câu tục ngữ cùng chủ đề. - ChuÈn bÞ: Rót gän c©u. …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………. Ngµy so¹n 11/01/09. Ngµy d¹y /01/09.. TiÕt 78. Rót gän c©u. A. Môc tiªu. Häc sinh n¾m ®­îc c¸ch r¸t gän c©u. HiÓu ®­îc t¸c dông cña c©u rót gän. Rèn cách chuyển đổi từ câu đầy đủ sang câu rút gọn và ngược lại. B - Phương pháp: - Tìm hiểu ví dụ, nêu, giải quyết vấn đề. Luyện tập. C - ChuÈn bÞ: - Gv: G/¸n, dông cô d¹y häc. - Hs: ChuÈn bÞ bµi. D - TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định tổ chức: (1p) II. KiÓm tra: (5p)- Theo em c¸c th/phÇn chÝnh nµo b¾t buéc ph¶i cã mÆt trong c©u? III. Bµi míi: 1. Đặt vấn đề.(1p) G giới thiệu bài. 2. TriÓn khai. Hoạt động của GV và HS Néi dung kiÕn thøc * Hoạt động 1.(10p) I. ThÕ nµo lµ rót gän c©u? - H. §äc vÝ dô. 1. VÝ dô 1: sgk (14). ? Cấu tạo trong hai câu đã cho có - Câu (a) thiếu chủ ngữ. tõ ng÷ nµo kh¸c nhau? Câu (b) có đủ CN- VN ? Tìm những từ ngữ có thể làm - CN cho câu (a) : Chúng ta, tôi, con người... chñ ng÷ trong c©u (a)? - H. T×m tõ vµ ®iÒn phï hîp. ? Theo em, vì sao chủ ngữ trong - Có thể lược CN câu (a) vì : tục ngữ ko nói câu (a) có thể được lược bỏ? riêng về ai mà đúc rút và đưa ra những lời @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. 12. @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. Người thực hiện: Hà Đức Thụ - Trường phổ thông DTNT Yên Lập Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Giáo án Ngữ văn 7 - Năm học 2009 - 2010 @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. - H. Th¶o luËn.. khuyên chung cho mọi người. 2. VÝ dô 2: - H. §äc vÝ dô phÇn (4). - Câu (a) lược bỏ VN. ? Trong 2 câu này thành phần nào - Câu (b) lược bỏ cả CN, VN. của câu được lược bỏ? Tại sao có thể lược bỏ được mà vẫn hiểu ®­îc nghÜa cña c©u? - H. NhËn xÐt, gi¶i thÝch. ? Tác dụng của việc lược bỏ -> Tác dụng: Làm cho câu gọn hơn, tránh nh÷ng thµnh phÇn nµy? lặp từ ngữ mà vẫn đủ thông tin. ? ThÕ nµo lµ rót gän c©u? Môc đích của việc rút gọn câu? - H. §äc ghi nhí. * Ghi nhí: sgk (15). * Hoạt động 2.(10p) II. C¸ch dïng c©u rót gän: H t×m hiÓu vÝ dô (Sgk) 1. VÝ dô: (sgk). ? NhËn xÐt c¸ch rót gän c©u trong 2. NhËn xÐt: vÝ dô? - Ví dụ 1: lược bỏ cả CN -> khó hiểu. - VÝ dô 2: S¾c th¸i b/c ch­a phï hîp. ? CÇn thªm nh÷ng tõ ng÷ nµo vµo -> Kh«ng nªn rót gän c©u. c©u rót gän trªn cho phï hîp? - Thªm thµnh phÇn: VÝ dô 1: Chñ ng÷: Em, C¸c b¹n n÷, c¸c b¹n ? Khi rót gän c©u cÇn l­u ý ®iÒu nam... g×? VÝ dô 2: Tõ b/c: mÑ ¹; Th­a mÑ,....¹! - H. Xem ghi nhí. * Ghi nhí 2: sgk (16) * Hoạt động 3.(15p) III. LuyÖn tËp: - H. Làm bài độc lập. Bµi 1: X.® c©u rót gän. T¸c dông: - H. Th¶o luËn c©u hái. TËp kh«i - C©u (b): rót gän chñ ng÷: “Chóng ta”. phôc thµnh phÇn. - Câu (c): rút gọn CN: “Người...người”. - Gv. Chốt đáp án. - C©u (d): rót gän nßng cèt c©u: “Chóng ta nªn nhí r»ng”. -> Ng¾n gän, nªu quy t¾c øng xö chung. - H. Th¶o luËn nhãm. Bµi 2: Kh«i phôc thµnh phÇn. ? X.đ các thành phần bị lược bớt? - Rút gọn chủ ngữ. NÕu kh«i phôc ta cÇn sö dông tõ - T¸c dông: Ng¾n, vÇn, phï hîp thÓ th¬. ng÷ nµo? - Kh«i phôc thµnh phÇn:... Bµi 3,4: ? Cho biÕt v× sao trong th¬, ca dao Lưu ý: Hiện tượng rút gọn câu dễ gây hiểu thường có nhiều câu rút gọn như lầm; gây cười vì rút gọn đến mức ko hiểu vËy? ®­îc vµ rÊt th« lç. - H. §äc bµi tËp, gi¶i thÝch. -> Bµi häc: Ph¶i cÈn thËn khi dïng c©u rót - Gv. Chèt ®iÒu cÇn chó ý. gọn vì dùng câu rút gọn ko đúng có thể gây hiÓu lÇm. - G. Cho bµi tËp. Bµi 5: TËp rót gän c©u: - H. Nªu c¸ch rót gän. a, MÑ ¬i! Sao mÑ ®i l©u vÒ thÕ? M·i mÑ ko vÒ! @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. 13. @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. Người thực hiện: Hà Đức Thụ - Trường phổ thông DTNT Yên Lập Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Giáo án Ngữ văn 7 - Năm học 2009 - 2010 @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. b, - Những ai ngồi đấy? - Ông Lí cựu với ông Chánh hội ngồi đấy! IV. Cñng cè.(2p) - Rót gän c©u lµ mét trong nh÷ng c¸ch gãp phÇn lµm cho viÖc nãi, viÕt trë nên sinh động, có hiệu quả hơn. - Muèn rót gän c©u ph¶i phô thuéc vµo ng÷ c¶nh (t×nh huèng giao tiÕp). V. DÆn dß.(1p) - Häc bµi. VËn dông c©u rót gän trong nãi, viÕt. - ChuÈn bÞ: §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n nghÞ luËn. …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… ……………….......................................................................................................... Ngµy so¹n 10/01/09. Ngµy d¹y /01/09. TiÕt 79. §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n nghÞ luËn A. Môc tiªu. Gióp häc sinh nhËn biÕt râ c¸c yÕu tè c¬ b¶n cña bµi v¨n nghÞ luËn vµ mèi quan hÖ cña chóng víi nhau. Bước đầu biết cách xác định luận điểm, luận cứ và lập luận trong 1 VBNL; biết xây dựng luận điểm, luận cứ và triển khai lập luận cho một đề bài. B - Phương pháp: - Tìm hiểu ví dụ, nêu, giải quyết vấn đề. Luyện tập. C - ChuÈn bÞ: - Gv: G/¸n, dông cô d¹y häc. - Hs: ChuÈn bÞ bµi. D - TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định tổ chức: (1p) II. KiÓm tra: (5p)- ThÕ nµo lµ v¨n b¶n nghÞ luËn? III. Bµi míi: 1. Đặt vấn đề.(1p) G giới thiệu bài. 2. TriÓn khai. Hoạt động của GV và HS Néi dung kiÕn thøc * Hoạt động 1.(20p) I. LuËn ®iÓm, luËn cø vµ lËp luËn: - H. Th¶o luËn c©u hái trong V¨n b¶n: Chèng n¹n thÊt häc. sgk (18,19). 1. LuËn ®iÓm: + LuËn ®iÓm: nh÷ng ý chÝnh cña VB, lµ ý kiÕn - Gv. Chèt kiÕn thøc. thể hiện tư tưởng, q.đ của bài văn NL. + LuËn ®iÓm. + Luận điểm được biểu hiện tập trung ở nhan đề @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ 14 @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ Người thực hiện: Hà Đức Thụ - Trường phổ thông DTNT Yên Lập Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Giáo án Ngữ văn 7 - Năm học 2009 - 2010 @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. + Yªu cÇu vÒ luËn ®iÓm.. ? Người viết triển khai ý chính b»ng c¸ch nµo? Vai trß cña lÝ lÏ vµ dÉn chøng ntn? - Gv gi¶i thÝch thªm: + Lí lẽ là những đạo lí, lẽ phải đã được thừa nhận nói ra là được đồng tình. + DÉn chøng lµ sù viÖc sè liệu, bằng cớ để xác nhận cho lÝ lÏ ? X.® luËn cø trong bµi viÕt? - H. Th¶o luËn. - Gv. L.đ thường có tính khái qu¸t cao. V× thÕ, muèn cho người đọc hiểu và tin, luận cứ phải cụ thể, sinh động, chặt chÏ. ? NÕu kh«ng tr×nh bµy nh÷ng luËn cø nµy mµ chØ ®­a ra nh÷ng c©u v¨n nªu luËn ®iÓm th× cã ®­îc kh«ng ? ? Theo em,luËn cø cÇn nh÷ng yªu cÇu g×? ? LËp luËn lµ g×? Vai trß cña lËp luËn trong VBNL? ? H·y chØ ra tr×nh tù lËp luËn cña v¨n b¶n “Chèng n¹n thÊt häc” . NhËn xÐt vÒ c¸ch lËp luËn trªn?. “ Chèng n¹n thÊt häc” nh­ mét khÈu hiÖu. + Luận điểm được trình bày đầy đủ ở câu: “ Mọi người . . . chữ Quốc ngữ”. + Cô thÓ ho¸ thµnh viÖc lµm: - Những người biết chữ dạy cho những người ch­a biÕt ch÷. - Những người chưa biết cố gắng học cho biết. - Phô n÷ l¹i cµng cÇn ph¶i häc . * KÕt luËn 1: - Luận điểm là ý kiến thể hiện tư tưởng, quan ®iÓm trong bµi v¨n nghÞ luËn. - Yªu cÇu vÒ luËn ®iÓm : + Được thể hiện trong nhan đề, dưới dạng câu khẳng định nhiệm vụ chung (luận điểm chính) vµ nhiÖm vô cô thÓ (luËn ®iÓm phô) + Phải rõ ràng, đúng đắn, sâu sắc, có tính phổ biến đáp ứng nhu cầu thực tế. 2. LuËn cø: + ~ lµ nh÷ng lÝ lÏ, dÉn chøng lµm c¬ së cho luận điểm, giúp l.đ sáng rõ, đúng đắn, có sức thuyÕt phôc. + LÝ lÏ: - Do chÝnh s¸ch ... kh«ng tiÕn bé. - Nay nước độc lập rồi ... đất nước. + DÉn chøng: - Những người đã biết chữ . . . - Vî ch­a biÕt . . . - Em ch­a biÕt . . . + C¸c luËn cø tr¶ lêi c¸c c©u hái: - V× sao? - §Ó lµm g×? - Nh­ thÕ nµo? * KÕt luËn 2: - Luận cứ phải chân thật, đúng đắn, tiêu biểu míi khiÕn cho luËn ®iÓm cã søc thuyÕt phôc. - LuËn cø ph¶i cã hÖ thèng vµ b¸m s¸t luËn ®iÓm. 3. LËp luËn : + Lµ c¸ch lùa chän s¾p xÕp , tr×nh bµy luËn cø một cách phù hợp để làm rõ luận điểm . + Tr×nh tù lËp luËn trong v¨n b¶n . - Nªu lÝ do v× sao ph¶i chèng n¹n thÊt häc . - Chống nạn thất học để làm gì ? - Chèng n¹n thÊt häc b»ng c¸ch nµo ? -> LËp luËn chÆt chÏ , giµu søc thuyÕt phôc , lÝ lÏ , dÉn chøng s¾p xÕp theo thêi gian , løa tuæi , giíi tÝnh , giai cÊp hîp lý.. @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. 15. @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. Người thực hiện: Hà Đức Thụ - Trường phổ thông DTNT Yên Lập Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Giáo án Ngữ văn 7 - Năm học 2009 - 2010 @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. * Ghi nhí : sgk (19). II. LuyÖn tËp . Bµi v¨n: CÇn t¹o ra thãi quen tèt... - H. Đọc lại vb “Cần tạo ra + Luận điểm: (Nhan đề). thãi quen ...”. + LuËn cø : - H. Th¶o luËn chØ râ luËn * LÝ lÏ: điểm, luận cứ, cách lập luận - Khái quát về thói quen của con người. trong bµi. - Thãi xÊu rÊt khã söa. - Thãi quen xÊu sÏ g©y h¹i. - Gv: Chèt ý. - Thói quen tốt sẽ làm cuộc sống trở nên tốt đẹp h¬n. * DÉn chøng: - Nh÷ng biÓu hiÖn cña thãi quen xÊu. + LËp luËn chÆt chÏ, cã søc thuyÕt phôc. - H. §äc ghi nhí. * Hoạt động 2.(15p). IV. Cñng cè.(2p) - C¸c yÕu tè trong VBNL? - Mèi quan hÖ cña c¸c yÕu tè? V. DÆn dß.(1p) - Häc bµi. - Bµi tËp: X.® luËn ®iÓm, luËn cø, lËp luËn trong bµi “Häc thÇy, häc b¹n”- -ChuÈn bÞ: §Ò v¨n nghÞ luËn vµ viÖc lËp ý cho bµi v¨n nghÞ luËn. …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… Ngµy so¹n: 10/01/09. Ngµy d¹y : 19/01/09. TiÕt 80.§Ò v¨n nghÞ luËn vµ viÖc lËp ý cho bµi v¨n. nghÞ luËn. A. Môc tiªu. Học sinh nhận rõ đặc điểm và cấu tạo của đề bài văn nghị luận; Nắm được các bước tìm hiểu đề, cách lập ý và các yêu cầu chung của bài văn nghị luận. Rèn kĩ năng nhận biết luận điểm, tìm hiểu đề bài nghị luận và tìm ý, lập ý. B - Phương pháp: - Tìm hiểu đề, nêu, giải quyết vấn đề. Luyện tập. C - ChuÈn bÞ: - Gv: G/¸n, dông cô d¹y häc. - Hs: ChuÈn bÞ bµi. D - TiÕn tr×nh lªn líp: @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. 16. @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. Người thực hiện: Hà Đức Thụ - Trường phổ thông DTNT Yên Lập Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Giáo án Ngữ văn 7 - Năm học 2009 - 2010 @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. I. ổn định tổ chức: (1p) II. KiÓm tra: (5p)- V¨n nghÞ luËn cÇn cã nh÷ng yÕu tè nµo ? Cho biÕt vai trß cña mçi yÕu tè ? - Trong VBNL, người viết phải vận dụng chủ yếu là: lí lẽ/ hình ảnh/ chi tiết/ dẫn chøng? §Æc ®iÓm cña lÝ lÏ, dÉn chøng? III. Bµi míi: 1. Đặt vấn đề.(1p) G giới thiệu bài. 2. TriÓn khai. Hoạt động của GV và HS Néi dung kiÕn thøc * Hoạt động 1.(10p) I. Tìm hiểu đề văn nghị luận . - H. Đọc đề bài (sgk 21). 1. Nội dung và tính chất của đề văn nghị luËn. a. §Ò bµi : sgk (21). Th¶o luËn, tr¶ lêi c©u hái sgk. b. NhËn xÐt : ? Những câu đã cho có thể xem là - Các đề nêu ra các vấn đề khác nhau một đề bài , đầu đề được không ? nhưng đều bắt nguồn từ cuộc sống XH con - Được , nêu ra một vấn đề cần xem người. xét đánh giá , làm rõ. ? Các đề bài trên có phải là đề văn nghÞ luËn ko? V× sao? - Cã;V× hµm chøa mét kh¸i niÖm, vấn đề, lý luận, tư tưởng ... ? Đặt ra đề như vậy nhằm mục đích - Mục đích : Để người viết bàn luận, làm gì? Những v.đ được đưa ra đó gọi sáng rõ. lµ g×? - §ã lµ c¸c luËn ®iÓm. ? Các đề bài trên cần được giải quyết bằng phương pháp làm văn nµo? (ph©n tÝch, chøng minh, gi¶i thÝch) ? Vậy tính chất của đề bài có ý - Tính chất của đề sẽ định hướng cho người nghĩa gì đối với việc làm văn? viết để biết vận dụng phương pháp, có thái - H. So sánh, phát hiện, phân tích độ, giọng điệu cho phù hợp với đề bài đã l.đ ở các đề 2,8,9,10. cho. - Gv: Muốn có l.đ nhỏ hơn để làm - Hầu hết các đề nêu ra một luận điểm. Các bài, người viết tự mình phải suy đề 2,8,9,10 : mỗi luận điểm gồm 2 luận nghÜ vµ ph©n t¸ch 1 c¸ch hîp lÝ. ®iÓm nhá. * Ghi nhí : (23). ? Em hiÓu thÕ nµo lµ “tù phô”? 2. Tìm hiểu đề văn nghị luận. H. Tù cho m×nh lµ giái nªn xem a. VÝ dô: §Ò v¨n “ Chí nªn tù phô” thường người khác. + Vấn đề nghị luận : Tác hại của tính tự phụ và sự cần thiết của việc con người - H. §äc, suy nghÜ, th¶o luËn, tr¶ kh«ng nªn tù phô. lêi c¸c c©u hái tr 22. -> LuËn ®iÓm: CÇn ph¶i khiªm tèn. + Đối tượng và phạm vi nghị luận: Tính tự @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ 17 @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ Người thực hiện: Hà Đức Thụ - Trường phổ thông DTNT Yên Lập Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Giáo án Ngữ văn 7 - Năm học 2009 - 2010 @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. phụ của con người với tác hại của nó. + Khuynh hướng tư tưởng của đề: - Gv: Hướng dẫn hs sắp xếp cho - Phủ định tính tự phụ của con người. hîp lý cho bµi v¨n. + Nh÷ng ý chÝnh cña bµi: - HiÓu thÕ nµo lµ tÝnh tù phô? - NhËn xÐt nh÷ng biÓu hiÖn cña tÝnh tù phô. - Phân tích tác hại của nó để khuyên răn con người. - H. Nhắc lại kiến thức cơ bản về b. Khi tìm hiểu đề cần: đề văn, tìm hiểu đề, lập ý cho bài - X.đ đúng vấn đề (đúng luận điểm). v¨n nghÞ luËn. - X.đ đúng phạm vi, tính chất của đề. * Hoạt động 2.(15p) II. LËp ý cho bµi v¨n nghÞ luËn. H. LËp dµn ý cô thÓ. §Ò bµi: “ Chí nªn tù phô” G. Chèt. 1. LuËn ®iÓm. + Tự phụ là 1 thói quen xấu của con người. + Tự phụ đề cao vai trò của bản thân thiếu tôn trọng người khác. + Tù phô khiÕn cho b¶n th©n bÞ chª tr¸ch, mọi người xa lánh. + Tù phô lu«n m©u thuÉn víi khiªm nhường, học hỏi. 2. LuËn cø. + Tù phô tù cho m×nh lµ giái nªn coi thường người khác: - BÞ c« lËp. - Lµm viÖc g× còng khã. - Không tự đánh giá được mình. + T¸c h¹i: - Thường tự ti khi thất bại. - Ko chÞu häc hái, ko tiÕn bé. - Hoạt động bị hạn chế, dễ thất bại. + DÉn chøng: - T×m trong thùc tÕ. - LÊy dÉn chøng tõ b¶n th©n. - DÉn chøng tõ s¸ch b¸o, bµi häc. 3. X©y dùng lËp luËn: + Tù phô lµ g×? + Nh÷ng t¸c h¹i cña tù phô(dÉn chøng) +Vì sao con người ta không nên tự phụ? + Söa thãi xÊu nµy b»ng c¸ch nµo? - H. §äc ghi nhí. * Ghi nhí: sgk (23) * Hoạt động 3: (10p) III. LuyÖn tËp. G Hướng dẫn H làm bài tập. Luận điểm 1: Con người ko thể thiếu bạn (lÝ lÏ, d/c) @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. 18. @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. Người thực hiện: Hà Đức Thụ - Trường phổ thông DTNT Yên Lập Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Giáo án Ngữ văn 7 - Năm học 2009 - 2010 @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. Luận điểm 2: Sách là người bạn lớn của con người. LuËn ®iÓm 3: CÇn g¾n bã víi s¸ch. Ham mê đọc sách. IV. Cñng cè.(2p) - Đặc điểm đề văn nghị luận? - Khi lập ý cho đề văn nghị luận là chúng ta làm những gì? V. DÆn dß.(1p) - Học bài. Hoàn thiện tìm luận cứ cho đề trên. - Chuẩn bị: Tinh thần yêu nước của nhân dân ta. …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………. Ngµy so¹n: 29/01/08. Ngµy d¹y: 02/02/09. Tiết 81. Tinh thần yêu nước của nhân dân ta. ( Hå ChÝ Minh) A. Môc tiªu: Giúp hs hiểu được tinh thần yêu nước là một truyền thống quý báu của dân tộc ta. T/cảm đó được biểu hiện rực rỡ trong từng thời kì chống ngoại xâm. N¾m ®­îc nghÖ thuËt nghÞ luËn chÆt chÏ, s¸ng gän, cã tÝnh mÉu mùc cña bµi v¨n. Nhí ®­îc c©u chèt cña bµi vµ h/a so s¸nh trong bµi v¨n. Rèn kĩ năng đọc, tìm hiểu, phân tích bố cục, cách nêu luận điểm, cách luËn chøng trong bµi v¨n nghÞ luËn chøng minh. B - Phương pháp: - Đọc, nêu, giải quyết vấn đề. Phân tích. C - ChuÈn bÞ: - Gv: G/¸n, tµi liÖu liªn quan. - Hs: ChuÈn bÞ bµi. D - TiÕn tr×nh lªn líp: I. ổn định tổ chức: (1p) II. Kiểm tra: (5p) + Đọc thuộc lòng những câu tục ngữ về con người và xã hội? Ph©n tÝch hai c©u mµ em thÊy hay nhÊt? @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. 19. @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. Người thực hiện: Hà Đức Thụ - Trường phổ thông DTNT Yên Lập Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Giáo án Ngữ văn 7 - Năm học 2009 - 2010 @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. + Đọc những câu tục ngữ đồng nghĩa hoặc trái nghĩa với những câu đã học mµ em s­u tÇm ®­îc. III. Bµi míi: 1. Đặt vấn đề.(1p) G giới thiệu bài. 2. TriÓn khai. Hoạt động của GV và HS Néi dung kiÕn thøc * Hoạt động 1.(15p) I. T×m hiÓu chung. - H. Nh¾c l¹i vÒ kh¸i niÖm v¨n nghÞ 1. T¸c gi¶, t¸c phÈm.(Sgk) luËn. - Hå ChÝ Minh. - G. Hướng dẫn đọc : giọng mạch lạc, 2. Đọc, giả thích từ khó. râ rµng, døt kho¸t. - H. Đọc vb. Nhận xét cách đọc. - G,H : Gi¶i nghÜa 1 sè tõ : KiÒu bµo, ®iÒn chñ, vïng t¹m chiÕm, quyªn, nång nµn. ? Bài văn nghị luận về vấn đề gì? Câu nªu néi dung c¬ b¶n cña v.® NL trong 3. ThÓ lo¹i: NghÞ luËn x· héi.(Chøng minh) bµi? 4. Bè côc: ? Văn bản có thể chia thành mấy phần? - Đoạn 1: Nhận định chung về lòng yêu Nªu néi dung tõng phÇn? nước. - H. Th¶o luËn, chia ®o¹n. - §o¹n 2,3: Chøng minh sù biÓu hiÖn của lòng yêu nước. - §o¹n 4: NhiÖm vô cña chóng ta. * Hoạt động 2.(17p) II. Ph©n tÝch. ? Giải thích từ: nồng nàn yêu nước, 1. Nhận định chung về lòng yêu nước. + Vấn đề NL: Truyền thống yêu nước t/thèng, quý b¸u? cña nh©n d©n ta. (C©u 1,2) ? Nhận xét cách dùng BPNT, động từ - Các từ “nồng nàn”, “t/thống quý báu” được sử dụng trong câu 3 có gì đặc đã cụ thể hóa mức độ t/thần yêu nước: s«i næi, m¹nh mÏ, d©ng trµo. biÖt? - H/a so s¸nh: chÝnh x¸c, míi mÎ. - Động từ “lướt, nhấn chìm” -> thể hiện sù linh ho¹t, nhanh chãng, bÒn v÷ng, mạnh mẽ của t/thần yêu nước. + C¸ch nªu v.® ng¾n gän, râ rµng, sinh động, hấp dẫn theo lối trực tiếp, khẳng ? NhËn xÐt vÒ c¸ch nªu v.® cña t/g? định, so sánh cụ thể và mở rộng. - H. Ph¸t hiÖn, suy luËn, nhËn xÐt. 2. Nh÷ng biÓu hiÖn cña lßng yªu ?* Đặt trong bố cục bài văn nghị luận nước. đoạn mở đầu này có vai trò, ý nghĩa gì? - Từ xa xưa dân ta đã chứng tỏ lòng ? Lòng yêu nước của nhân dân ta được yêu nước qua những trang sử vẻ vang : nhÊn m¹nh trªn lÜnh vùc nµo? Tại sao ở lĩnh vực đó tinh thần yêu nước lại bộc lộ mạnh mẽ và to lớn @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ 20 @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ Người thực hiện: Hà Đức Thụ - Trường phổ thông DTNT Yên Lập Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>